108
NICOLAI
MACHIAV.
benti ftatuendum omnino eſt , vrinhu manitatis nomen pro nihilo ducat. Nã huius nominis expers , nunquam exer citum coniunctum , nec ad aliquid aggrediendum inftructum retinere po teft. Inter alia digna omni admiratione quæ gefsit Annibal , illud quoq recen fetur,quòd cumcopiofifsimum,peneq infinitis gentibus refertu duceret exer citum ,in alienas terras militaturus, nul lavnquam aut inter fe, aut in ipfum ducem fuerit fuborta feditio;ide conſtan terin vtraque fortunæ conditione tum aduerfæ , tum profpera fuiffe factum. Quod fane quam ab illa eius effera fæui tia aliunde proficifci non potuit : quæ vnâ cum cæteris eius virtutibus,in con fpectu totius exercitus auguftum , atq terribilem reddidit. Ad quam quidem rem,cæteræ illi virtutes fine hac fatis nõ fuiffent. Cæterum fcriptores parũ confiderate has eius res geftas admirantur quidem , cum ex altera parte potifsimā earum caufam accufent. Ceteras autem illius virtutes ad id non fuffecturas , fa cile eft id in Scipione viro fingularifsimo perfpicere, nec folùm eius tempe state,