100 BREF DE PIE VI.
exceptus, produxit scriptum in quo legebantur regiae consuetudines , quae sexdecim capitulis continebantur, caeque recognitae, rejectae fuerunt. Tandem Thomas in Angliam reversus intrepidus ad supplicium processit, et memor divini praecepti : « Qui vult venire post me, abneget semetipsum, et tollat « crucem suam, ct sequatur me, » Ecelesiae ostia patefecit lictoribus, seseque Deo, beatae Mariae, et sanctis suae Ecclesiae patronis ferventer commendans, acceptis in capite vulneribus, pro lege Dei et Ecelesiae libertate, gloriosi martyrii palmam reportavit. Haec excerpsimus ab Arfold. Aunal. Ecclesiae Anglicanae [1]*.
Quis ex his non statim agnoscat, ut simillima sint nationalis Gonvenlus et Henrici II gesta? A Conventu emanarunt decrela ecclesiasticam auctoritatem sibi arrogantia ; ab eodem omnes ad jurandum compelhmtur, praecipue Episcopi, aliique ecclesiastici : ac in eum ipsum transfertur sacramentum, quod RomanoPontifici praestant Episcopi. Occupati sunt ecclesiastici fundi, ut fuerunt ab Henrico, quorum S. Thomas restitutionem flagitavit. Coactus est Christianissimus Rex ei decreto suam interponere sanctionem. Eidem denique Conventui cum proposita fuerit dcclaratio, qua Episcopi, distinctis civilibus ab ecclesiasticis juribus, illa se agnoscere, et adimplere velle professi sunt, respuentes castera, quae extra Conventus posita sunt potestatem, ad instar praestantium Christianorum militum , qui inserviebant Juliano Apostatae, quos celebrat S. Augustinus his verbis [2]2 : « Julianus extitit infidelis imperator, extitit apostata , iniquus idolatra ; milites Christi servierunt imperatori infideli: ubi veniebatur ad causam Christi , non agnoscebant nisi illum , qui in coelo erat, si quando volebat ut idola colerent , ut thurificarent, praeponebant ilii Deum; quando aulem dicebat: Producite aciem, ite contra illam gentem, statim obtemperabant, distinguebant Dominum aeternum a domino temporali; » nihilominus Conventus nationalis etiam rejecit declarationem, sicut Henricus II admittere recusavit supra enuuciatam clausulam, salvo ordine suo. A primo ad ultimum caput, inter se plane consentiunt improbi tam Conventus quam Henrici regis conatus. At non solum Conventus iste Henricum secunilum, sed imitatus est octavum etiam, qui cum sibi Ecclesiae Anglicanae primatum usurpasset, omnem eam potestatem in Cromwelem Zuvinglianum transtulit, eumque vicarium suum generalem circa spintualia declaravit, ipsi visitationem omnium regni coenobiorum committens; atque is a conjuncto sibi, prorsusque consentiente Cranmero amico suo, lustrationem eam peragi in sua provincia fecit, omnem impendens curam ut ecclesiasticus iste regis primatus stabiliretur, in eoque potestas omnis posita esse agnosceretur, quam Ecclesia a coeli Rege Christo Domino, sibi tantum commissam receperat. Hae ipsae visitationes peragebantur per monasteriorum suppressiones, sacrilegamque bonorum ecclesiasticorum depraedationem, eodemque tempore, et in Romanum Pontificem odio , et habendae alienae rei cupiditati , atque avaritiae satisfiebat. Ut tum Henricus VIII simulavit, nihil aliud in sacramenti
formula Episcopis propositi contineri, nisi civilem, et saecularem obedientiam,
