240 LETTRE ENCYCLIQUE DE PIE IX.
Inter multiplices fraudes, quibus praedicti Ecclesiae hostes uti consueverunt
ad Italorum animos a fide catholica abalienandos, asserere etiam, et quaquaversus clamitare non erubescunt, catholicam religionem Italise gentis gloriae,
magnitudini, et prosperitati adversari, ac propterea opus esse, ut illius loco
Protestantium placita , et conventicula inducantur , constituantur et propagentur, qua Italia pristinum veterum temporum, id est ethnicorum, splendorem iterum acquirere possit. In quo sane illorum commento haud facile
quis existimaverit, num detestanda magis sit vesanae impietatis malitia , vel
impudentia mentientis improbitatis?
Etenim spirituale emolumentum ut de potestate tenebrarum in Dei lumen translati , et justificati gratia Christi heredes simus secundum spem vitae seternae, hoc scilicet animarum emolumentum, a catholicoe religionis sanctitate dimanans, ejus profecto est pretii, ut quacumque hujus mundi gloria et faustitas in comparatione illius plane in nihilum esset computanda. « Quid enim prodest homini si mundum universum lucretur, animae vero suae detrimentum patiatur? aut quam dabit homo commutationem pro anima suae? » At vero tantum porro abest, ut temporalia illa detrimenta Italorum genti ad verae fidei professionem acciderint, ut immo religioni catholicae in acceptis referre illa debeat si, Romano labante imperio, non in eam conditionem deciderit,in quam Assyrii, et Chaldaei,Medi, Persaque, et Macedones populi, multos antea dominati per annos, commutata deinceps temporum vice, dilapsi fuerant. Etenim nemo prudens ignorat, per sanctissimam Christi religionem effectum esse, ut Italia non solum a tot ac tantis, quibus obruebatur, errorum tenebris fuerit erepta, verum etiam ut inter antiqui illius imperii ruinas, et barbarorum tota Europa grassantium incursiones, ad eam nihilominus gloriam et magnitudinem prne ceteris totius mundi nationibus se provectam conspiceret, ut per sacram Petri Cathedram singulari Dei beneficio in ipsa collocatam latius atque solidius prasideret religione divina , quam prafuerat olim dominatione terrena.
Atque ex ipso hoc Apostolica? habenda 1 Sedis singulari privilegio, et ex religione catholica firmiores exinde in Italiae populis radices obtinente alia porro permulta, eademque insignia beneficia profecta sunt. Siquidem sanctissima Christi religio, vera- sapientiae magistra, humanitatis vindex, ac virtutum omnium foecunda parens, avertit quidem Italorum animos ab infelicis illius gloriae splendore, quam illorum majores in perpetuo bellorum tumultu, in exterorum oppressione, atque in longe maximo hominum numero, ex eo quod vigebat jure belli, ad durissimam captivitatem redigendo posuerant, sed una simul Italos ipsos catholicse veritatis sua collustratos ad sectandam justi- tiam et misericordiam, atque adeo ad praclara etiam pietatis in Deum, et beneficentiae erga homincs amulanda opera excitavit. Hinc in praecipuis Italiae urbibus admirari est, sacra templa, et alia christianorum temporum monumenta, haudquaquam per cruentos labores hominum sub captivitate gementium, sed ingenuo vivificae caritatis studio confecta, et pia cujusque generis
