ENCYCLIQUE DE N. T. S. P. LE PAPE PIE IX. 18G4.
XLII. In conflictu legum utriusque potestatis, ius civile praevalet.
- Litt. Apost. Ad apostolicae, 22 augusti 1851.
XLIII. Laica potestas auctoritatem habet rescindendi, declarandi ac faciendi irritas solemnes conventiones (vulgo Concordata) super usu iurium ad ecclesiasticam immunitatem pertinentium cum Sede Apostolica initas, sine huius consensu, immo et ea reclamante.
- Alloc. In consistoriali, 1 novembris 1850.
- Alloc. Multis gravibusque, 17 decembris 1860.
XLIV. Civilis auctoritas potest se immiscere rebus quae ad religionem, mores et regimen spirituale pertinent. Hinc potest de instructionibus iudicare, quas Ecclesiae pastores ad conscientiarum normam pro suo munere edunt, quin etiam potest de divinorum sacramentorum administratione et dispositionibus ad ea suscipienda necessariis decernere.
- Alloc. In consistoriali, 1 novembris 1850.
- Alloc. Maxima quidem, 9 iunii 1862.
XLV. Totum scholarum publicarum regimen, in quibus iuventus christianae alicuius Reipublicae instituitur, episcopalibus dumtaxat seminariis aliqua ratione exceptis, potest ac debet attribui auctoritati civili, et ita quidem attribui, ut nullum alii cuicumque auctoritati recognoscatur ius immiscendi se in disciplina scholarum, in regimine studiorum, in graduum collatione, in delectu aut approbatione magistrorum.
- Alloc. In consistoriali, 1 novembris 1850.
- Alloc. Quibus luctuosissimis, 5 septembris 1851.
XLVI. Immo in ipsis clericorum seminariis methodus studiorum adhibenda civili auctoritati subiicitur.
- Alloc. Nunquam fore, 15 decembris 1856.
XLVII. Postulat optima civilis societatis ratio, ut populares scholae, quae patent omnibus cuiusque e populo classis pueris, ac publica universim instituta, quae litteris severioribusque disciplinis tradendis et educationi iuventutis curandae sunt destinata, eximantur ab omni Ecclesiae auctoritate, moderatrice vi et ingerentia, plenoque civilis ac politicae auctoritatis arbitrio subiiciantur, ad imperantium placita et ad communium aetatis opinionum amussim.
- Epist, ad archiep. Friburg. Cum non sine, 14 iulii 1864.
XLVIII. Catholicis viris probari potest ea iuventutis instituendae ratio, quae sit a catholica fide et ab Ecclesiae potestate seiuncta, quaeque rerum dumtaxat naturalium scientiam ac terrenae socialis vitae fines tantummodo vel saltem primario spectet.
- Epist, ad archiep. Friburg. Cum non sine, 14 iulii 1864.
XLIX. Civilis auctoritas potest impedire quominus sacrorum Antistites et fideles populi cum Romano Pontifice libere ac mutuo communicent.
- Alloc. Maxima quidem, 9 iunii 1862.
L. Laica auctoritas habet per se ius praesentandi Episcopos et potest ab illis
