Pagina:Recueil des allocutions consistoriales, encycliques et autres lettres apostoliques des souverains pontifes Clément XII, Benoit XIV, Pie VI, Pie VII, Léon XII, Grégoire XVI et Pie IX .djvu/534

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

522 DECLARATION DES EVEQUES.

minio ac regno sedentem suimet juris esse, et in nobili, tranquilla, et alma libertate Catholicam fidem tueri, ac propugnare, totamve regere ac gubernare cbristianam rempubbcam. Quis autem inficiari possit in boc rerum humanarum, opinionum, inslitutionumque conflictu necessarium esse ut servetur extrema in Europa medius, tres inter veteris mundi continentes, quidam veluti sacer locus, et Sedes augustissima, unde populis principibusque vicissim oriatur vox quaadam magna potensque, vox nempe justitiae et veritatis, nullo favens prae caeteris, nullius obsequens arbitrio, quam nec terrendo compescere, nec ullis artibus quisquam possit circumvenire? Qui porro vel bac vice fieri potuisset, ut Ecclesiae Antistites securi huc ex toto orbe accurrerent cum Sanctitate Tua de rebus gravissimis acturi, si ex tot et tam diversis regionibus gentibusque confluentes, Principem aliquem invenissent bis oris dominan- tem, qui vel Principes ipsorum in suspicione baberet, vel illis, suspectus ipse, adversaretur? Sua sunt etenim et christiano, et civi officia ; haud quidem repngnantia inter se, sed diversa tamen; quae adimpleri ab Episcopis quomodo possent, nisi perstares Romae civilis principatus, qualis est Pontificum, juris alieni omnino immunis, et centrum quodammodo universalis concordiae, nihil ambitionis humanae spirans, nihil pro terrena dominatione moliens? Ad liberum ergo Pontificem Regem venimus liberi, Ecclesiae rebus utpote Pastores, et patriae utpote cives bene et aeque consulentes, neque Pastorum, neque civium officia posthabentes.

Quae cum ita sint, quisnam Principatum illum tam veterem, tanta aucloritate, at tanta necessatis vi condilum, audeat impngnare? Cui, si vel jus illud humanum, in quo posita est principum securitas populorumque libertas attendatur, quaenam alia potestas possit comparari? Quae tam venerabilis et sancta? Quae sive pristinis, sive recentioribus saeculis monarchia vel respubbca juribus tam augustis, tam antiquis, tam inviolabilibus possit gloriari? Quae omnia si semel et in bac Sancta Sede despeeta atque proculcata fuerint, quisnam vel princeps de regno, vel respublica de territorio possint esse securi? Ergo, Sanctissime Pater, pro religione quidem, sed et pro justitia , juribusque, quae sunt inter genles rerum humanarum fundamenta, contendit atque decertas. Sed de hac tam gravi causa vix nos decet amplius verba proferre, qui Te de ipsa non tam disserentem quam docentem ssepe saepius audivimus. Vox etenim Tua, quasi tuba sacerdotalis, toti orbi clangens proclamavit, quod « singulari prorsus divinae Providentiae consilio factum sit, ut Romanus Pontifex, quem Christus totius Ecclesiae suae caput centrumque constituit, civilem assequeretur principatum [1]1 ; » ab omnibus igitur nobis esse pro certissimo tenendura non fortuito hoc regimen temporale Sancta? Sedi accessisse, sed ex speciali divina dispositione illi essetributum, longave annorum serie, unanimi omnium regnorum et imperiorum consensu, ac pcene miraculo corroboratum et conservatum. Alto pariter et solemni eloquio declarasti « Te civilem Romanae Eeclesiae Principatum ejusque temporales possessiones ac jura, quae ad universum Catbolicum orbem pertinent, integra et inviolata constanter tueri, et servare velle ; immo Sancta? Sedis

Principatus Reatique Petri patrimonii tutelam ad omnes Catholicos pertinere; Teque

  1. Lit. Ap. xxxi mar. 1860, p. 3, 5. Allocutio, xx jun. 1859, p. 6. Encycl. xix jun. 1860, p. 4. Allocutio, xvii dec. 1860.