Migne Patrologia Latina Tomus 138
Poenitentiale Gerundense (Auctor incertus), J. P. Migne
cc_id: cps_2.AucInc.PoeGer, cc_idno: 9644
Poenitentiale Gerundense
¶
138.0903C| Hora nona decantata, sit episcopus inautus alba stola, cappa, et duo archidiaconi cum eo in albis stolis sine dalmaticis, et subdiaconus unus et acolythi duo simul in albis et cum cruce et candelabris accensis, et cum aqua benedicta: et episcopus veniat cum illis et cum omni clero usque ad portas ecclesiae nihil dicendo. Stentque praesentes ibi extra ipsas januas ecclesiae poenitentes qui reconciliandi sunt. Sintque cum illis sacerdotes eorum, qui de conversatione et emendatione vitae ipsorum poenitentium, et si digne poenitentiam sibi injunctam pro totis viribus suis observaverint, 138.0904C| et si etiam ipsi sacerdotes ad hoc ex officii sui debito sollicite vigilaverint episcopo verum testimonium ferant. Dicatque unus archidiaconus excelsa voce stans extra fores ecclesiae cum poenitentibus:
Adest, O venerabilis pontifex, tempus acceptum, dies propitiationis divinae et salutis humanae quo mors interitum et vita aeterna accepit principium: quando in vineam Domini Sabaoth sic novorum plantatio facienda est, ut purgetur exsecratio vetustatis. Quamvis enim ad viam bonitatis et pietatis 138.0905A| Dei nihil temporis vacet, nunc tamen largior per indulgentiam est remissio omnium peccatorum, et copiosior per gratiam assumptio renascentium. Augemur regenerandis; crescimus reversis. Lavant aquae, lavant lacrymae. Inde est gaudium vocatorum, hinc laetitia de absolutione poenitentium. Inde est quod supplices tui postquam in varias criminum formas, neglectum mandatorum coelestium et morum probabilium transgressione ceciderunt, humiliati atque prostrati prophetica voce clamant dicentes: Peccavimus cum patribus nostris, injuste egimus, iniquitatem fecimus; miserere nostri, Domine, miserere nostri; et evangelicam vocem non frustra aure capientes: Beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur, manducaverunt, sicut scriptum est, panem doloris; 138.0905B| lacrymis stratum rigaverunt, cor suum luctu, corpus suum afflixerunt jejuniis, ut animarum reciperent quam perdiderant sanitatem. Unicum itaque est poenitentiae suffragium, quod et singulis prodest, et omnibus in commune succurrit.
Hoc finito, stet episcopus in ostio ecclesiae et faciat exhortationem ad poenitentes. Sed quia dies haec per ipsa hodierna opera medicinae nostri Redemptoris, quae nobis evangelica lectio repraesentat, dies est remissionis et gratiae, ipsis ingemiscentibus et magnis lacrymis et profundis suspiriis morum emendationem promittentibus, poenitentiae pondus usque in octavas Pentecostes misericorditer relaxet, et dicat hanc antiphonam cum cantu: Venite, venite, venite, filii; et chorus respondeat: Audite me, timorem Domini 138.0905C| docebo vos. Et diaconus ex parte poenitentium dicat: Flectamus genua. Deinde dicat alter diaconus: Levate. Et secundo repetat episcopus: Venite, venite, venite, filii; et chorus: Audite me, timorem Domini docebo vos. Et archidiaconus: Flectamus genua; et alter: Levate. Et episcopus: Venite, venite, venite, filii. Et chorus: Audite me, timorem Domini docebo vos. Et archidiaconus: Accedite ad eum et illuminamini, et facies vestrae non confundentur. Quo finito, dicat clerus divisus per chorum juxta episcopum totum psalmum: Benedicam Dominum in omni tempore; et interim dum psalmus iste cantatur, poenitentes corruant ad pedes episcopi, sicque prostrati jaceant, quoadusque psalmus finiatur (in margine: hic aquam benedictam spargat). Quo dicto, innuat 138.0905D| episcopus alteri diacono dicente: Levate; et statim surgant poenitentes, et dum offeruntur episcopo a presbyteris suis ut eos ipse matri Ecclesiae reconciliet, accipiat unum ex ipsis poenitentibus, et interroget suum presbyterum dicens: Dignus est reconciliari ( cum cantu)? Presbyter: Dignus. Et dicat episcopus: Tecum maneat; et det poenitenti pacem dicens: Pax tecum. Et postea ab ipso poenitente caeteri similiter omnes poenitentes osculum pacis accipiant. Et statim episcopus interroget iterum universaliter omnes 138.0906A| reliquos sacerdotes de singulis suis propriis poenitentibus dicens: Digni sunt reconciliari? R\ Presbyteri: Digni. Et dicat eis episcopus: Vobiscum maneant. Et sic intrent omnes in ecclesia, cantore incipiente hanc antiphonam: Cor mundum. Cum psalmo Miserere mei, Deus. Alter psal.: Miserere mei, Deus, quoniam conculcavit. Alter psalm.: Miserere mei, Deus, miserere mei. Postquam autem omnes reconciliandi in ecclesia fuerint introducti, episcopus ante altare prosternatur cum ministris suis et poenitentibus. Finitis vero praedictis psalmis cum antiphona, dicatur: Kyrie eleison et Pater noster. Et episcop.: Domine, non secundum peccata nostra, etc. R\. Neque secundum, etc. Domine, ne memineris iniquitatum, etc. R\. Cito anticipent nos, etc. Oremus. Adesto, Domine, 138.0906B| supplicationibus nostris, et me, qui etiam medicina tua primus indigeo, clementer exaudi; et quem non electione meriti, sed dono gratiae tuae constituisti operis hujus ministrum, da fiduciam tui muneris exsequendi, et ipse in nostro ministerio quod tuae pietatis est, operare. Per, etc. Oratio ad reconciliandum: Praesta, quaesumus, Domine, famulis tuis poenitentiae fructum, ut Ecclesiae tuae, a cujus integritate deviarant peccando, admissorum reddantur innoxii veniam consequendo. Per, etc. Alia: Deus humani generis benignissime conditor et misericordissime reformator, qui hominem invidia diaboli ab aeternitate dejectum unici Filii tui sanguine redemisti, vivifica hos famulos tuos quos tibi nullatenus mori desideras, et qui non derelinquis devios, assume 138.0906C| correctos. Moveant pietatem tuam, quaesumus, Domine, horum famulorum tuorum lacrymosa suspiria. Tu eorum medere vulneribus. Tu jacentibus manum porrige salutarem, ne Ecclesia tua aliqua corporis sui portione vastetur, ne grex tuus detrimentum patiatur, ne de familiae tuae damno inimicus exsultet, ne renato lavacro salutari mors secunda possideat. Tibi ergo, Domine, supplices preces, tibi fletum cordis effundimus. Tu parce confitentibus, ut sic in hac mortalitate peccata sua te adjuvante defleant, qualiter in tremendi judicii die sententiam aeternae damnationis evadant, et nesciant quod terret in tenebris, quod stridet in flammis, atque ab erroris via ad iter reversi justitiae, nequaquam ultra vulneribus saucientur, sed integrum sit eis atque perpetuum 138.0906D| et quod gratia tua contulit, et quod misericordia tua reformavit. Per eumdem, etc. Alia oratio: Majestatem tuam supplices deprecamur, omnipotens Deus, ut his famulis et famulabus tuis longo squalore poenitentiae maceratis miserationis tuae veniam largiri digneris, ut nuptiali veste recepta ad regalem mensam unde ejecti fuerant mereantur introire, per, etc. Ultima, ut in ordine recommendationis vel in extrema unctione.