Praefatio (PL 105)
Praefatio (Patres concilii), J. P. Migne Praefatio (0815C)Cum in nomine sanctae et individuae Trinitatis Christianissimus ac gloriosissimus Ludovicus superno (0816C)munere victor Augustus, anno incarnationis Domini nostri Jesu Christi 816, indictione 10, anno (0817A)siquidem imperii sui tertio, Aquisgrani palatio generalem sanctumque convocasset conventum et coepisset, secundum ardentissimam erga divinum cultum sibi coelitus inspiratam voluntatem, multa congrua et necessaria de emendatione sanctae Ecclesiae, illius videlicet amore, qui eam suo sancto et pretioso redemit sanguine, eique se adfuturum usque ad consummationem pollicitus est saeculi, solerter ac curiose pertractare: eo usque inter caetera perventum est, ut eumdem sanctum et venerabilem, Deo annuente, aggregatum conventum consuleret, imo consulendo admoneret, super quibusdam Ecclesiarum praepositis, qui partim ignorantia, partim desidia, subditorum curam parvipendebant, et hospitalitate justo diligebant, quid facto opus esset. Adjunxit etiam (0817B)monendo, ut quia canonicorum vita sparsim in sacris canonibus et in sanctorum Patrum dictis erat indita, propter simplices quosque minusque capaces, aliquam ex eisdem sacris canonibus, et sanctorum Patrum dictis, institutionis formam pari voto parique consensu excerperent, per quam patenter praelatorum et subditorum vita monstraretur, quatenus omnes qui canonica censentur professione, per viam propositi sui inoffenso gressu [in ingressu] incederent, et in Christi militia devotius unanimes atque concordes existerent. Sed ut id nutu divino fieret, Dominum in commune humiliter exorandum praemonuit, ut servorum suorum exorabilibus pulsatus precibus, ejus admonitionem secundum suam voluntatem fieri, suaque gratia eam praecedere et (0817C)subsequi dignaretur. Ad quam etiam admonitionem sacer conventus intimo gaudio repletus, expansis in coelum manibus creatori omnium gratias agens, benedixit. Quippe qui talem, tam pium, tamque benignum Ecclesiae suae sanctae principem, cunctisque ejus necessitatibus sapientissimum ac devotissimum praetulerit procuratorem. Suscipientes ergo libentissime hilariterque ejus saluberrimam multis Deo miserante profuturam admonitionem, licet plerique auxiliante Christo devote ac religiose cum sibi subjectis canonicam servent institutionem, et in plerisque locis idem ordo plenissime servetur, omnium tamen id animis sedit, ut secundum ejusdem principis admonitionem, una divino freti auxilio, ejusdem piissimi principis non modico adjuti juvamine, (0817D)ejus videlicet liberalissima largitione copiam librorum prae manibus habentes, ex canonica auctoritate, et sanctorum Patrum dictis, veluti ex diversis pratis quosdam flosculos carpentes, hanc institutionis formam excerperent, et canonicis observandam conferrent; ut quorum forte labore, ob tarditatem ingenii, seu inopiam librorum, sparsim digesta difficile comprehendi posset, solerti studio (0818A)in eodem opere breviter congesta perfacile ab his reperiri posset: per quam, ut praemissum est, et praelati recto tramite incedere, et subditis normam vivendi absque ignorantiae obstaculo salubriter nossent praebere. Vigilanti ergo studio eamdem institutionis formam colligere studuerunt: in qua plenissime continetur qualiter et praelati vivere, et subjectos regere, eisque ecclesiasticos sumptus administrare, et in Dei servitio constringere, bene operantes quoque ad meliora provocare, protervos quosque et negligentes debeant corripere. Cum igitur hujus institutionis formam coram memorato glorioso principe prolatam sacer conventus laudibus extulisset, et ecclesiastica auctoritate fulcitam, laudeque dignam, ac sanctae Ecclesiae utillimam atque (0818B)proficuam consona voce praedicaret, nihilque in ea reprehensionis ab iis qui sanum sapiunt reperiri posse profiteretur, ab eodem victoriosissimo principe, et ab omnibus qui aderant, Deo gratias acclamatum est. Nec immerito: quippe qui et occulta sua dispensatione, et gratissima inspiratione, praefatum principem, ut id fieri moneret, compuli, et ut ad effectum perduceretur, miserando adjuvit. Proinde omnium sententia statutum est, ab omnibus, qui in canonica professione Domino militant, hanc institutionis formam, tot ecclesiasticorum virorum vigilanti studio congestam dignisque praeconiis laudatam, juxta virium possibilitatem modis omnibus observandam: quatenus hanc, sive aliarum sanctarum Scripturarum documenta, sedula meditatione (0818C)perlegentes et praelati et subditi, vocatione qua vocati sunt, ope divina adminiculati, infatigabiliter ambulent, et pro tam piissimo principe, qui ob lucrum animarum hoc sacrum et venerabile concilium ad hanc formam congerendam et statuendam salutiferis admonitionibus excitavit, modernis futurisque temporibus Dei immensam clementiam jugiter exorent. Nam in altero libello idem sacer conventus, eodem religiosissimo Augusto monente, quamdam institutionis formulam ex sanctorum Patrum dictis studiose excerpsit, et in unum breviter satisque congruenter congessit, et sanctimonialibus canonice degentibus tenendam percensuit. In qua continetur quales eis abbatissae praeferendae sint, qualiter eisdem sanctimonialibus infra claustra monasterii (0818D)vivendum, quid a praelatis stipendiorum dandum, quibus documentis et virtutum instrumentis exornandae sint: quatenus hac formula vivendi inspecta, et Deo sibi adjutorium praebente, humiliter suscepta et efficaciter impleta, cum bonorum operum lampadibus venienti sponso apparere, atque ejus thalamum ingredi mereantur.
(no apparatus)