O curas hominum! o quantum est in rebus inane!
A. Quis leget hæc? P. Min' tu istud ais? A. Nemo, Hercule. P. Nemo?
A. Vel duo, vel nemo: turpe, et miserabile. P. Quare?
Ne mihi Polydamas, et Troïades Labeonem
Prætulerint? Nugæ. Non, si quid turbida Roma 5
Elevet, accedas, examenve improbum in illa
Castiges trutina, nec te quæsiveris extra.
Nam Romæ quis non? ... Ah, si fas dicere! Sed fas
Tunc, cum ad canitiem, et nostrum istud vivere triste
Aspexi, et nucibus facimus quæcumque relictis, 10
Cum sapimus patruos; tunc, tunc ignoscite. A. Nolo,
P. Quid faciam? sed sum petulanti splene cachinno,
Scribimus inclusi, numeros ille, hic pede liber
Grande aliquid, quod pulmo animæ prælargus anhelet.
Scilicet hæc populo pexusque togaque recenti 15
Et natalitia tandem eum sardonyche albus
Sede leges celsa, liquido cum plasmate guttur
Mobile collueris, patranti fractus ocello.
Hic neque more probo videas, neque voce serena
Ingentes trepidare Titos, cum carmina lumbum 20
Intrant, et tremulo scalpuntur ubi intima versu.
Tun', vetule, auriculis alienis colligis escas?
Auriculis, quibus et dicas cute perditus: ohe!
Quo didicisse, nisi hoc fermentum, et quae semel intus
Innata est, rupto jecore, exierit caprificus? 25
En pallor, seniumque! o mores! usque adeone
Scire tuum nihil est, nisi te scire hoc sciat alter?
At pulchrum est digito monstrari, et dicier: hic est.
Ten' cirratorum centum dictata fuisse
Pro nihilo pendas?
Ecce inter pocula quaerunt 30
Romulidae saturi, quid dia poemata narrent.
Hic aliquis, cui circum humeros hyacinthina laena est
Rancidulum quiddam balba de nare locutus
Phyllidas, Hypsipylas, vatum et plorabile si quid
Eliquat, et tenero supplantat verba palato. 35
Assensere viri.
Nunc non cinis ille poetae
Felix? nunc levior cippus non imprimit ossa?
Laudant convivae: nunc non e manibus illis,
Nunc non e tumulo, fortunataque favilla
Nascentur violae?
Rides, ait, et nimis uncis 40
Naribus indulges: an erit, qui velle recuset
Os populi meruisse , et cedro digna locutus,
Linquere nec scombros metuentia carmina, nec thus?
Quisquis es, ô modo, quem ex adverso dicere feci,
Non ego, cum scribo, si forte quid aptius exit, 45
(Quando haec rara avis est) si quid tamen aptius exit,
Laudari metuam: neque enim mihi cornea fibra est.
Sed recti finemque extremumque esse recuso
Euge tuum, et belle. Nam belle hoc excute totum:
Quid non intus habet?
Non hic est Ilias Attî 50
Ebria veratro, non si qua elegidia crudi
Dictarunt proceres, non quicquid denique lectis
Scribitur in citreis.
Calidum scis ponere sumen,
Scis comitem horridulum trita donare lacerna.
Et verum, inquis, amo: verum mihi dicito de me. 55
Qui pote? Vis dicam? nugaris, cum tibi, calve,
Pinguis aqualiculus protenso sesquipede extet.
O Jane, a tergo quem nulla ciconia pinsit,
Nec manus auriculas imitata est mobilis albas,
Nec linguae, quantum sitiat canis Apula, tantum!
Vos o patritius sanguis, quos vivere fas est
Occipiti caecO, posticae occurrite sannae.
Quis populi sermo est? Quis enim? nisi carmina molli
Nunc demum numero fluere, ut per laeve severos
Effundat junctura ungues: scit tendere versum 65
Non secus, ac si oculo rubricam dirigat uno:
Sive opus in mores, in luxum, et prandia regum
Dicere, res grandes nostro dat musa poetae.
Ecce modo heroas sensus afferre videmus
Nugari solitos Graece, nec ponere lucum 70
Artifices, nec rus saturum laudare, ubi corbes,
Et focus, et porci, et fumosa Palilia foeno;
Unde Remus, sulcoque terens dentalia, Quinti,
Quem trepida ante boves dictatorem induit uxor;
Et tua aratra domum lictor tulit. Euge, poeta 75
Est nunc, Brysaeis quem venosus liber Accî,
Sunt quos Pacuviusque, et verrucosa moretur
Antiopa, aerumnis cor luctificabile fulta.
Hos pueris monitus patres infundere lippos.
Cum videas quaerisne unde haec sartago loquendi 80
Venerit in linguas? unde istud dedecus, in quo
Trossulus exultat tibi per subsellia laevis?
Nilne pudet capiti non posse pericula cano
Pellere quin tepidum hoc optes audire, decenter?
Fur es, ait Pedio. Pedius quid? crimina rasis 85
Librat in antithetis: doctus posuisse figuras
Laudatur. bellum hoc. hoc bellum? an Romule, ceves?
Men' moveat quippe? et cantet si naufragus, assem
Protulerim? cantas, cum fracta te in trabe pictum
Ex humero portes? Verum, nec nocte paratum 90
Plorabit, qui me volet incurvasse querela.
Sed numeris decor est, et junctura addita crudis.
Claudere sic persum didicit, Berecynthius Atin,
Et, qui caeruleum dirimebat Nerea delphin.
Sic costam longo subduximus Apennino. 95
Arma virum, nonne hoc spumosum et cortice pingui?
Ut ramale vetus praegrandi subere coctum.
Quidnam igitur tenerum, et laxa cervice legendum?
Torva Mimalloneis implerunt cornua bombis;
Et raptum vitulo caput ablatura superbo 100
Bassaris, et lyncem Maenas flexura corymbis
Evion ingeminat, reparabilis adsonat Echo.
Haec fierent, si testiculi vena ulla paterni
Viveret in nobis? Summa delumbe saliva
Hoc natat in labris, et in udo est Maenas, et Atin: 105
Nec pluteum caedit, nec demorsos sapit ungues.
A. Sed quid opus teneras mordaci radere vero
Auriculas? Vide sis, ne majorum tibi forte
Limina frigescant: sonat hic de nare canina
Littera. P. Per me equidem sint omnia protinus alba. 110
Nil moror: euge, omnes, omnes bene mirae eritis res.
A. Hoc juvat. P. Hic, inquis, veto quisquam faxit oletum.
Pinge duo angues: pueri, sacer est locus, extra
Mejite. Discedo.
Secuit Lucilius urbem,
Te Lupe, te Muti, et genuinum fregit in illis. 115
Omne vafer vitium ridenti Flaccus amico
Tangit, ed admissus circum praecordia ludit,
Callidus excusso populum suspendere naso.
Men' mutire nefas? nec clam, nec cum scrobe? A. Nusquam.
P. Hic tamen infodiam: vidi, vidi ipse, libelle: 120
Auriculas asini Mida rex habet.
Hoc ego opertum.
Hoc ridere meum tam nil, nulla tibi vendo
Iliade.
Audaci quicunque afflate Cratino
Iratum Eupolidem praegrandi cum sene palles,
Aspice et haec, si forte aliquid decoctius audis. 125
Inde vaporata lector mihi ferveat aure:
Non hic, qui in crepidas Grajorum ludere gestit
Sordidus, et lusco qui poscit dicere, lusce;
Sese aliquem credens, Italo quod honore supinus
Fregerit heminas Areti aedilis iniquas: 130
Nec qui abaco numeros, et secto in pulvere metas
Scit risisse vafer, multum gaudere paratus,
Si Cynico barbam petulans Nonaria vellat.
His mane edictum, post prandia Callirhoen do. 134