 I |
III  |
ACTUS II, SCENA i
Farnabazus et Leander conantur persuadere Memnoni, ut Semiramidem suam ConIugem cedat Nino, et in eIus locum Orontam regiam Neptem ducat, quod ipse constanter detrectat.
FARNABAZUS, MEMNON, LEANDER
FAR. Non tam ferentis praepete obsequio pedis,
Quam concitantis gaudii impulsu huc feror,
Amande Memnon. Gloriae excelsum ad gradum
Tibi sternit aether semitam, et amantis vocat 515
Regis favores. MEM. Laetior vultus tenor,
Serenitasque frontis ad vivum exprimit
Synceritatem pectoris, qua me colis,
Animumque amicum. FAR. Regiae neptis tibi
Est nota species corporis, frontis decor, 520
Oris venustas, consili capax sinus,
Prudensque sensus? MEM. Visa ceu puro mihi
Radiare Phoebo, quaque geminorum Iubar
Flexit oculorum, gemina stellantis poli
Sidera rotari. FAR. Regius Orontam favor 525
Tibi destinavit, munus augustum tuis
Aequale meritis; quodque maIoris nota
In te est amoris, poscit ut sanguis suus
In te tuaeque posteros stirpis fluat.
EM. Fortuna nostra vilior tantos nequit 530
Carpere favores regis. Hic honoris gradus
Non est honori, quando non merito venit
Et incapaci. Deinde non licet fidem
Solvere Hymenaei, quam Semiramidi dedi.
FAR. Solvisse nullum est dedecus, quando tua 535
Fortuna surgit et Semiramidem Ninus
Ad sceptra tollit. Gloriae hoc punctum aspice:
Affinitate regium attinges iubar,
Tuamque iura regia in prolem trahes.
LEAN. Quid dubius haeres? Nube quid moesta tegis 540
Frontis serenum? Mitis in tuum fluit
Fortuna votum — et capere felicem sinu
Beatitatem metuis? Infelix nimis,
Si dum beatus esse tam facile potes,
Beatitatis ipse tibi claudis viam. 545
MEM. Sublime honoris illud augusti iugum,
Ad quod vocante gratia regis trahor,
Confundit animi lumen, ut ratio sua
Serena stare sede non valeat. Ego
Vivam revulsus a Semiramide? Prius 550
Vivere revulsum Memnonem a seipso iube.
FAR. Ratione, Memnon, aestima pondus rei.
Fide solutus mutua, ad quantam facis
Tibi tuisque gloriam ingentem gradum!
At illa quo se tollit? Ad regis thorum 555
Regina consors, regiae prolis parens.
Si te tui non tangit illicium boni, red
Te cura tangat coniugis, quam tantum amas.
MEM. Qui purus amor est, nec bonum spectat suum,
Neque rei amatae commodum, at solum videt Amor 560
Id quod amat. Uni totus intentus suum
Immergit animum. LEAN. Falleris, Memnon.
Tendit in amati commodum; hunc gaudet bonis
Praestare reliquis, diligi, stringi, coli.
Et tu, corona regia et tanto thoro 565
Privare amatam coniugem veri putas
Indicium amoris? Tristis invidiae est nota,
Odiique signum, velle quod possis, bonum
Non velle amato. MEM. Quidquid effingi potest
Gloriae et honoris opto consorti meae. 570
Quin et coronae regiae pretium libens
Meum cruorem, spiritum, et vitam darem.
Sed hac revulsus ducere infelix diem
Non valeo coniux. FAR.Si velis Memnon, vales.
Generosus animi spiritus quidvis potest. 575
MEM. Non omne lignum quamlibet formam capit.
FAR. Nec omne vires mallei aut fabri manum
Frangit metallum, MEM. Intelligo affectum Nini,
Pretiumque doni. Hinc regio affusus pedi
Accepto munus: coniugi quidem sui 580
Diadema capitis, sed mihi mortem ultimam.
FAR. Repente quidquid obvenit, et alto minus
Arridet animo, mentis obscurat iubar
Sensumque sepelit. Mox ubi rediit vigor
Ratioque menti, nubium obscurum cadit, 585
Placetque quod displicuit, atque iterum cupit,
Quod ante fugit. Da moram, Memnon, tibi.
Consilia sana tempus indultum parit.
ACTUS II, SCENA ij
Memnon aperit Semiramidi consilium regis de ipsa ad solium extollenda, cui illa constanter obnititur.
SEMIRAMIS, HYDASPES, MEMNON
SEM. Defensa ferro veritas tandem stetit,
Et innocentis fama commisso tulit 590
Palmam duello. HYD. Finis alterius mali
Viam futuro saepe reclusit malo.
Qui vim refringere nequiit ferri, dolos
Fraudesque nectet. Genius hic mentes solet
Agere malignas: quando vis nihil sua 595
In vota servit, fraudem in auxilium vocant.
HYD. Sed ecce Memnon, fronte contracta, gradu
Pendente, fixo lumine, et multa arbitro
Pectore volutans sensa. SEM. Quid, Memnon, rei?
HYD. Excedo sede; mutuos vobis licet 600
Aperire sensus cordis. MEM. In votum meum
Amata Coniux, advenis. Sorti tuae
Immersus animus multa volvebat sinu.
SEM. Secundane? An sinistra? MEM. Quae Divum favor
Texere videtur. SEM. Timeo mixturam mali. 605
MEM. Si quos honores praeparat Numen, nihil
Habent sinistrum. SEM. Moestus at vultus tui
Color subesse triste quid loquitur mihi.
MEM. Et numen et rex pulchra virtuti tuae
Munera pararunt. SEM. Grata si Memnon habet, 610
Et grata mihi sunt. Memnoni si non placent,
Odium merentur coniugis. Fides mea
Solum id potest amare, quod Memnon amat.
MEM. Rex te reposcit coniugem, et sancte tibi
Suam obligare foedere aeterno fidem. 615
SEM.Quod astra fulmen in Semiramidis caput
Irata iacitis? Si qua sit pietas polo,
Avertat istud impiae mentis scelus.
Quod semel amare coepi, id aeternum pari
Tenebo amore. MEM. Regias ergo notas, 620
Diadema, solium, sceptra, (quodque unum omnibus
Praestat) Ninum ipsum despicis? Nec te rapit
Amor ille, et ille gratiae augustus favor,
Quo te tibi ipsi surripit, et humo erutam
Locat inter astra? SEM. Media damnatae Stygis 625
Locat inter antra. Qui meos tentat mihi
Eripere amores, tentat extremo meam
Animam Acheronte mergere. MEM .Excedit modum
Amor hic favorque regis. Hic dum te vocat
In partem honoris, omnium in partem simul 630
Vocat bonorum. SEM. Sed rapit summum bonum.
Tibi semper antehac integra vixi fide,
Nec ulla posthac vis meam extinguet fidem.
Et, si qua forma dignior, Memnon, tuum
Invitat animum, fidus et constans amor 635
Im me superstes vivet, et fidei tenax
Ad usque fata Memnonem semper colet.
MEM. Quot habet Olympus fulmina, quot undas mare,
Quot ventus iras turbinum, in collum meum
Vindice ferantur impetu, si alius mihi 640
Subeat in animum, quam tui, coniux, amor.
Sic vivo. SEM. Sic respiro. MEM. Sic stabit fides.
ACTUS II, SCENA iij
Ninus intelligit ex Farnabazo repulsam sibi a Memnone datam. Iubet novis argumentis eius animum oppugnari.
NINUS, FARNABAZUS, GORBIAS, LEANDER, NARBASSUS
FAR. Memnonis amores in Semiramidem suam
Constantiores chalybe non ulla queunt
Ratione flecti. Qualis affuso tumet 645
Torrens ab imbre, seque praecipiti rapit
Per arva lapsu; talis inopino impetu
Aggressus animum, mollibus, validis tamen
Verbis in arctum compuli. NIN. Numquid Nino
Sperare fas est? FAR. Constat immotus sibi. 650
Admota tela cassa ceciderunt, neque
Ratione flecti passus est ulla sinum
Animi obstinati. Verba reverenti dedit
Composita melle, mens tamen semper stetit
Ut dura cautes. NARB. Quercus annosa ut fibris 655
Aegre emovetur; sic diu obstrictus sua
Radice velli facile non potest amor.
NIN. Radice velli si nequit, nostram potest
Cadere in securim. LEAN. Sustine firmum spei
Gradum labantis. Regis auditus favor, 660
Ad coniugalis foedus ineundum thori,
Fulmen inopinum sensui molli fuit.
Hoc luce primum terret, atque oculos face
Excaecat ipsa. Mox ubi terror cadit,
Ratioque menti redditur, puro magis 665
In Sole spectat, quidquid horrebat prius,
Quodque improbabat, mente meliori probat.
NIN. Sapienter ista, nam quis ad primum impetum
Infirma quamvis moenia everti putet?
FAR. Hac usus arte, sana consilia mora 670
Petenda suasi. Reddat innocuam sibi
Serenitatem. Deinde composito omnia
Discutiat animo. Videat, in quantas fluat
Fortuna sponte gratias; qualis sibi
Aspiret aura, Coniugi quantum decus; 675
Quid demum honestas postulet, leges velint,
Prudentiaeque providae dictet modus.
NIN. Tentandus ergo Memnonis rursum est rigor.
Cadit ad secundum saepe, qui primum impetum
Excussit animus. Iste sit vester labor, 680
Fidi Ministri, Memnonem acclinem meis
Formare votis. Totus huc vestri fluat
Spiritus amoris, meque det voto meo.
ACTUS II, SCENA iiij
Dorilus refert Semiramidi gratias, quod eius favore sit carcere solutus, stringitque cum ea et Hydaspe amicitiam.
DORILUS, HYDASPES, SEMIRAMIS
DOR. Quamvis novercae sortis innocuus graves
Tulerim procellas, non minus ab ipso tamen 685
Furentis oestro gratiae immeritus tuli.
Hoc tibi sinistra debeo, et grata colo
Fortuna, mente, quod soli hostilis plaga
Foecunda corda gratiis, corda integri
Referta amoris nectare inveniam. SEM. Tuus 690
Stirpis vetustae sanguis, et rege altior
Heroici animi spiritus, quaeque emicant
In fronte charites, in labris veneres, pudor
In ore, morum candor, excelsa indoles,
Sapientiaque pectoris foetus sinus, 695
Sunt vivus ignis, nostra qui blanda face
Pectora benignum accendere in amorem potest.
DOR. Hoc regiarum est mentium, et vestrae indoles
Benignitatis: gloriae excelso thoro
Sedere, ut oculis inde spectetis piis 700
Necessitatis fata, quae miseros premunt,
Et porrigatis obviam afflictis manum,
Piaeque flamma gratiae alienis malis
Detis levamen. HYD. Dorile, saluti tuae
Tuisque fervet commodis, quisquis meo 705
In corde bullit sanguis et venis meat.
DOR. Magis id loquuntur opera. Quod video diem
Aurasque duco liberas, vestrae est opus
Pietatis. Ira regis ad vestras preces
Posuit minaces spiritus, meque abdito 710
Antro evocatum liberum in solem extulit.
Quidquid vel ipse est Dorilus, vestra venit
Pietate munus. SEM. Nisi meae fallit spei
Me mobile omen, propior affulget dies,
Qui te paternae regiae, et solio dabit. 715
Consilia pacis namque composita Ninus
In mente versat. DOR.Dorilum hoc stringet magis,
Ut patria quamvis sceptra successor geram,
Populisque iura subditis dicam, tamen
Rex rursus, esse gaudeam servus tuus. 720
ACTUS II, SCENA v
Dequeritur calamitatem suam Memnon, quod Semiramis sua a rege postuletur.
MEMNON, EUPHEMIUS red
MEM. Praesagus animus nescio quantas mihi
Sortis procellas dictat. Heu! Semper leves
Fortunae amores! Semper inconstans favor
In hoc locasti Memnonem in summae arduo
Felicitatis apice, graviorem ut suo 725
Lapsu ruinam traheret! Hic ergo fuit
Victoriarum fructus? Haec merces mei
Laboris inter arma Mavortis? Mea
Statuuntur hic trophaea, et edomito inclyta
Ex hoste spolia, ut esse condiscam miser, 730
Viduusque viva coniuge; et tantae cliens
Felicitatis, quidquid est vitae super,
Inter dolores, inter aerumnas traham?
Bis ille miser est, ante miserias suas
Quisquis faventis mella fortunae bibit. 735
EUPH. Fortuna multum robori, Memnon, tuo
Animoque debet. Illa si quando dare
Differt laborum praemium, demum manum
Benigna aperiet, debiti ut solvat fidem.
MEM. Prodigere vitam, spargere cruorem, neci 740
Sponte obviare, vincula et famem et sitim
Perferre didici, sed Semiramidem meo
A latere tolli ut patiar hoc animus fugit
Vel cogitare. Morte divelli quidem
Tantos amores arduum est; gravius tamen 745
Vivam videri Memnoni vivo et meo
Latere revulsam. Sideris quis me invidi
Sinister oculus vidit, et violens Nini
Ad arma traxit, ut per illecebram et dolum
Mavortialis gloriae, extremam daret 750
Mortis in abyssum? EUPH. Siste te, Memnon, Nino.
Ut mitis ille est pectoris, si fors tuos
Videat dolores, vota mutabit sua.
ACTUS II, SCENA vj
Alethes Nobilis Bactrianus a rege missus, per litteras ab Orisba commendatus, petit ab Arbace fieri sibi copiam Dorilum alloquendi, qui putabatur Bactriani regis filius obses datus Nino.
ARBACES, ALETHES
ARB. Bactris, Alethes, advenis? AL. Bactris ARB. Mihi
Hic multus est amicus. AL. Orisbam quoque 755
Fideliores inter accenses. ARB. Locum
Tenet ille primum. AL. Paginam hanc per me tibi
Iubet exhiberi. ARB. Nota mihi amici est manus,
Notus character. AL. Id quoque adiungi iubet,
Adesse semper nuncio adiunctum suo (legit litteras.) 760
ARB. Charorum Alethes primus, et primus mei
Amoris obses. AL. Quod legis nomen, meum est.
ARB. Legatus isthuc advenit iussu meo,
Negotiorum grande quem pondus trahit.
Opis et favoris indigum fidei tuae 765
Committo: quidquid consili aut operae potes,
Impende amico; facque (quod velim unice,
Mihique veteris spondet affectus fides)
Ut in te Orisban habeat, aut potius puta
Adesse Orisban; quoque me velles loco, 770
Hoc statue Alethen .AL. Nectar affundit meo
Animo hic character. AR. Quidquid ab amico potes
Sperare, Alethes, quidquid ab Orisba tuo,
In me reperies. Consili si quid mihi
Industriaeque, aut virium, totum tibi 775
Serviet, Alethes. Nolo spem victis tuam
Lactare verbis; opera, quae poscis, iube.
AL. Mihi haec amici pectoris verax fides,
Mihi haec Orisba spondet. En strictus tui
Amoris in me vinculis, rerum tibi 780
Arcana pando, texta quae fido velim
Sub corde claudi. ARB. Labra Sigalion premet.
AL. Est hac in aula Dorilus, victi patris
Obses relictus. ARB. Dorilus notus mihi est,
Regique charus. <AL.> Paginam huic testem fero red 785
Paterni amoris, spemque, quam coepit, sui
Reditus in aulam patriam. Quod te peto,
Est ut mihi aditum praepares, signes locum,
Statuasque tempus, Dorilum quo fas mihi
Sit convenire et teste submoto alloqui. 790
Haec est favoris summa, quam vis et potes
Praestare Alethi. ARB. Pectori nostro tuas
Committe curas. Tempus et locum dabo,
Quo, teste nullo, Dorilum affari queas.
ACTUS II, SCENA vij
Arbaces significat Osmano adventum Alethis. Dubitat an id sit aperiendum. Suadet Osmanus.
ARBACES, OSMANUS
OSM. Fortuna palmam foeminae, non ars dedit 795
Virtusque Martis. Nullus est plagae dolor:
Graviore mentem vulnere exercet probrum,
Quod sit muliebri vulnus inflictum manu.
Sed non iniquis semper obstricti favet
Libido casus; vertet aliquando suum 800
Fortuna cursum. ARB. Iamque vertisse autuma
In nostra velum vota. De Bactris adest
Ignotus hospes. Ille peregrinum pedem
Vix tulit in aulae limen, arcano alloqui
Sermone poscit Dorilum, et per me viam 805
Aditumque sterni. Nescio quid intus mihi
Praesagit animus. Dorilus magni dedit
Indicia amoris ad Semiramidem; fluit
In Hydaspem uterque. Forte Mercurius novus
Arcana Hydaspi vel Semiramidi feret. 810
OSM. Non vanus augur mente praevertis malum.
ARB. Quid nunc agendum? Scire, quid subsit, iuvat.
An ipse tecti scruter arcani dolum,
An quod poposcit nuncius aperiam Nino,
Variante mente fluctuo. OSM. Quidquid latet, 815
Aperire tutum est. Praemium referes tuae
Fidelitatis. ARB. Nuncio datam fidem
Violabo. OSM. Regi debitam rumpes, nisi
Arcana prodas. ARB. Expedit forsan magis
Ut ipse rimer abditos fraudis sinus. 820
OSM. Si rex aperiat quidquid arcanum est, scies.
ARB. Sed absque fructu. OSM. Quomodo? ARB. In nostros dolos
Nihil inde conferetur. OSM. Adiiciet novos
Nostra ars colores. ARB. Plurimum iuvat tamen
Arcana praevidere. OSM. Sed iuvat quoque 825
Arcana regi pandere. ARB. At si nec mihi
Neque tibi quidquam commodi hoc opus ferat?
OSM. Ipsum indicasse commodum magnum puta.
ARB. Ambiguus est eventus. OSM. Ambiguus? Ubi
Fidelitatem pectoris regi probas? 830
Tacuisse finge; finge dein regi tuam,
Quam praestitisti nuncio inducto, fidem
Patuisse (nam omnia regibus pandit dies).
Quae convoluto turbine procella in tuum
Caput recumbet! Quidquid eveniet, reus 835
Dicere et unus criminis poenas dabis.
ARB. Ratione vincis. Regis affatus petam.
ACTUS II, SCENA viij
Dorilus aperit Semiramidi, se esse Semiramidem regis Bactriani filiam, assumpsisse nomen Dorili sui fratris, et huius loco esse obsidem in aula Nini regis.
DORILUS, SEMIRAMIS
DOR. Unica voluptas mentis, et sortis meae
Unum levamen. In tuo auxilio mea,
Spes vivit omnis, vita respirat, quies 840
Secura degit, et honor exultat. SEM. Manu
Ab hac fidele semper obsequium feres.
DOR. Tibi ergo, nemini ante reseratos mei
Cordis recessus, digna Coelitibus coli,
Recludo, Amazon, quodve postrema latet 845
In sede, primum proferam, de quo mea
Vita et parentis pendet ac generis mei.
Si tu fideli hoc tegere promittis sinu.
SEM. Voci repressae nulla vis pandet fores.
Quin ante vitae vinculum quam tam sacrae 850
Legis resolvam. DOR. Martio postquam tuae
Virtutis igne Bactra ceciderunt, novos
Passura fraenos, fraude genitoris pia
Sum factus obses. Dorilus regi putor,
Aulaeque credor; Dorilus non sum tamen, 855
Sed virgo similis Dorilo. SEM. In gestu, modo,
In fronte et ore Dorilus totus micat.
DOR. Parente eodem Dorilus et ego editi,
Vultus eosdem traximus, eosdem modos,
Gestusque eosdem, et corporis tractus pares. 860
SEM. Quod ergo nomen tibi? DOR. Semiramidis
Adoro nomen, cuius a fama in meum
Aliqua umbra ducta est. SEM. Et Semiramidis tibi sacrum
A patre nomen inditum est? DOR. Semiramis
Et dicor et sum. SEM. Nominis consors mei 865
Virago amica, me alteram in vultu tuo
Videre videor. Hinc amor vires capit,
Et me fideli vinculo tecum ligat.
Sed quae parenti causa persuasit, vice
Fratris, sororem ut mitteret? DOR. Germen duplex 870
Frater sororque stirpis unius sumus.
In fratre, patre mortuo, tanti sedet
Spes tota generis. Hinc ut haeredis pater
Securus esset, Dorilum ereptum Nini
Dubio furori voluit; ut regi tamen, 875
Quem postularat obsidem, victus daret,
Ultro volentem fraude me sancta dedit.
Hoc est quod ima sede condebam sinus,
Et ante notum nemini in fidei tuae
Arcana fundo. SEM. Quando te totam meo 880
Infundis animo, recipe me totam tuo
Animo vicissim, et unus in gemino sinu
Vivat amor, idem spiritus, et eadem anima,
Idemque sortis ventus aut levet aut premat
Utramque. DOR. Iam me cura suprema haec tenet, 885
Quam spe antevorto, ut genitor exploret Nini
Benignitatem, et pace composita suum
Diadem firmet. Unde tu mecum vigil
Partes in omnes excuba, an quisquam meo
A patre gressum nuncius in aulam ferat. 890
SEM. Mea cura curis addet obsequium tuis.
ACTUS II, SCENA viiij
Ninus Rex acciri iubet nuncium, qui a Bactrianorum rege ad Dorilum mittebatur.
NINUS, ARBACES, GORBIAS, FARNABAZUS, LEANDER
NIN. Foecunda fraude Bactra non didici semel;
Libet experiri nuncius quidquam doli
An iste portet. Arbaces, nostros iube
Subire vultus, utque maiori dolo 895
Dolus opprimatur, quaeque de Bactris tulit,
Securus ante Dorilum sistat; mone
Singula coaptet, perque secretam viam
Tecum silente ad Dorilum tendat gradu. (Exit Arbaces.)
GORB. Fraudem subesse suspicor. Proprium doli est 900
Vitare testem et conscio nullo sua
Disponere acta. Noctua micantem fugit
Lucem diei, at omen infaustum notat.
NIN. Antro sepultum Dorilum, admota prece
Violenta me Semiramis adursit frui 905
Sole ut iuberem libero. Hinc novo tumet
Favore Nymphae, et parta libertas parit
Mentis superbae spiritum. LEAN. Incerta feror
Et huc et illuc mente, nec gressum licet
Firmare in ulla parte. Meliorem diem 910
Mentis tribunal poscit, ambiguae rei
Ut proferat sententiam.
ACTUS II, SCENA x
Sistitur Alethes Nino. Iubet eIus vestes excuti. Inveniuntur gemmae, ampulla veneni, et litterae a rege Bactrianorum ad Semiramidem filiam suam, quas credit Rex ad alteram Semiramidem azonem scriptas. Unde et in hanc furit.
ACCEDIT ALETHES
NIN. Ego sum Dorilus,
Quem petis, Alethes, cuius alloquio frui
Desiderasti. Fare, quid Bactris novi?
AL. Auguste sese sponte maiestas suo 915
Splendore prodit, nube nec patitur tegi
Suos honores. Huius affusus pedi
Adoro regem, Dorilum sese pia
Qui fraude simulat. NIN. Surge, sed tui
Me sustinere Dorili vices puta, 920
Et quidquid adfers, prome secura manu.
AL. Charos paterni amoris amplexus fero,
Solatiumque mite, quo durum erigat
In spes dolorem, seque post tempus breve
Pace reparata carceris situ sciat 925
Eliberandum. NIN. Callido a veri via
Dolo recedis. AL. Pauca quae dixi, rei
Sunt tota summa. NIN. Summa magnorum brevis
Mendaciorum sunt. AL. Prius aperti oscitet
Vorago Averni, meque demersum voret 930
Hiante rictu, quam dolo regem implicem.
NIN. Vorabit ante vota. Nil fraudes iuvant.
AL. Quodcunque clausi pectore, in apertum dedi.
NIN. Quod sponte non eloquere, supplicia eruent.
AL. Nec mors docebit ipsa me secus loqui. 935
NIN. Vanos colores amove et verum cane.
AL. Quod veritati consonum est, Princeps, dedi.
NIN. Quod veritati consonum est, adhuc tegis.
Evolve vestem. AL. Veste nil tegitur doli.
NIN. Quicunque regi fidus est, manum admove, 940
Scissaque veste absconditam fraudem erue.
AL. Sidera, patronam tendite auxilio manum.
Auguste, iura gentium offendis. Diis
Inspicere solis cordium arcanum licet. Extrahuntur litterae et cistula.
NIN. O lingua mendax, perfida et ab ipsa Styge 945
Loqui erudita! Siccine Augustum tibi
Licet implicare fraudibus? Caeco luat
Turris profundae carcere admissum nefas. Abducitur.
AL. O iuste vindex criminum, in fulmen manum
Protende Mithra! GORB.Pagina hic nulla manu 950
Inscripta, nullis annuli aut cerae notis
Signata prodit. NIN. Arbaces, clausum explica
Volumen. Ista regis (haud erro) manus
Est Bactriani. Da, legam. Semiramis, NB. Verba Epist.
Unica voluptas, magna pars animi mei. 955
Quid istud, astra? Ergo Semiramidi venit,
Non Dorilo iste nuncius? Semiramis,
Unica voluptas, magna pars animi mei,
Accipe sub ista pagina amplexus meos,
Et mille amoris pignora, affectum patris. 960
Hic est character ultimus amoris. FAR. Mihi
Eripior ipse, mens fugit, ratio labat.
NIN. Relege ipsa, Farnabaze. FAR. Iam rigidum mihi
Sunt ossa saxum; tantus attonitas subit
Stupor in medullas. GORB. Patrius sese hic amor 965
Per verba prodit. ARB. Crederem natam patris,
Nisi peregrinam, ab exteris ductam plagis,
Mars attulisset, seque generoso impetu
Probasset hostem regis, et ferro ac face
Vastata victrix moenia aequasset solo. 970
NIN. “Benigna tandem sidera ac mites Dii
Rebus secundos exitus nostris dabunt.”
Quae vota sperat? Quodve subsidium a Diis?
ARB. Ad te exuendum purpura. GORB. Ad certam tibi
Necem inferendam. NIN. Grande gemmarum tibi 975
Tributum Alethes adferet, quas et decor
Et raritas commendat. Atque utinam meum
Cor inter illas mittere valerem! At tibi
Sint uniones cor patris, quando nihil
Maius paternus mittere affectus potest. 980
FAR. Sed unde flammas iste concepit calor?
ARB. Exusta flammis Bactra reflexam facem
Misere in imum pectus. GORB. En gemmae emicant.
Ostenditur cistula.
ARB. Pretiosus iste splendor incauto prope
Extinxit oculos. NIN. Regii affectus quoque 985
Ampulla munus aurea est. Sed quid latet?
Ampulla ab auro splendida aconitum sinu
Mortale claudit. Utere, ubi casus petit.
Medicina nulla frangere huic vires potest.
GORB. Hoc est supremum fulminis telum, tua 990
Quo vita petitur. AR. Colchicum hoc virus, Nine,
Tua fata spirat. Istud est, per quod suis
Sperant secundos exitus votis dari.
NIN. Audite finem paginae execrabilis.
Meus tuusque Dorilus vivit tua 995
Spiratque vita. Numen assistat tibi.
Rex Bactrianus. GORB. Aperta perfidia patet.
Dorilus in illa spirat ad caedem tuam.
Nin. Equidem tenace vinculo, et amore et fide,
Haerere Dorilum et Semiramidem sibi 1000
Adverto pridem. ARB. Foedus hoc tuum in caput
Perfidia strinxit. Astra detecta monent
Te fraude, ut oculo provido et cauta manu
Pestem antevertas, quae tuo in sinu latet.
NIN. Scelerata mulier! Regium solium cui 1005
Ego instruebam, quamque regalis thori
Sociam advocabam, et illa (quis mentem impiam
Corripuit Acheron?), illa coniurat mei
In fata capitis? GORB. Regiae hanc sortis iubar
Tumere docuit. Dignitas una ambitu 1010
Alterius ardet. Nemo non plura appetit,
Quo plura tenuit. Unius Semiramis
Iam certa regni, in alterum extendit sitim.
NIN. Volumen istud multa meditanti ingerit,
Sed ponderandis singulis danda est mora. 1015
ACTUS II, SCENA xj
Dorilus intelligit ex Beroso advenisse Bactris Alethen. Ex Euphemio vero hunc iussu regis esse carceri mancipatum, quo turbatur Dorilus.
DORILUS, BEROSUS, EUPHEMIUS
BER. Dorile, secundo melior allapsu, tua
In vota spirat aura. DOR.Quae faustus mihi
Mercurius albae sortis indicia canis?
BER. Vidisse Alethen videor — ut animus meis
Oculis Alethen finxerit. DOR. Alethen? Ubi, 1020
Ubi est? Amici ut liceat amplexu frui?
BER. Allapsa species eminus Alethis fuit.
DOR. Quo se recepit? BER. Arbaces dum me tenet
Sermone captum, visus ut fulmen locum
Transire Alethes. DOR. Insequi abeuntis pedem 1025
Te condecebat. BER. Qualis ex oculis fugit,
Nec ulla per vestigia notari potest
Umbrae character, talis abreptus meis
Oculis Alethes, visus est tenues levis
Abire in auras. EUPH. Nescio an faustum feram, 1030
An tibi sinistrum nuncium. Nondum quadrans
Effluxit horae, iuvenis ignotus quidem,
Sed ut character frontis atque oris notat,
Stirpis probatae, arcana quem ferunt tibi
Tulisse Bactris, visus est turris cavae 1035
Deduci ad antrum. DOR. O Dorilo infelix dies!
In me, in parentem, quidquid irarum est Ninus
Orco evocabit. Video iam larvas, quibus
Mens inquieta fervet et saevum mihi
Minata, lacerat nomen et famam et fidem. 1040
BER. Obscura turris antra subeamus; diem
Hinc forte Alethes rebus incertis dabit.
EUPH. Occlusus aditus prohibet accessu. BER. Dabit
Custos amicis. DOR. Astra dubitantis gradus
Regite, et fugate regio larvas sinu. 1045