Migne Patrologia Latina Tomus 121
Textus sequentis metrici operis
Textus sequentis metrici operis (Wandalbertus Prumiensis), J. P. Migne 121.0584D
INVOCATIO.
121.0579D|
Celsi cuncta parans, conditor aetheris,
Orbis principium, luminis editor
121.0580D| Iuventorque, boni fons sine termino.
Audi quod precor et supplico servulus,
Plebis tu caput et gloria candidae,
121.0581A| Albis fulgida praetextaque vestibus
Agnum quae sequitur; lotaque sanguine
De cunctis placet empta et data gentibus.
Hanc terris colit, et praedicat omnibus
Votis accumulans optima gaudia
Concors Ecclesia, et mox modulantium
Festivo sociat carmina coetui.
Haec nunc curriculis vota sub annuis,
Per quos emineant et redeant dies,
Exponam breviter credita carmine,
Comprendens acies bellaque fortium,
Quorum, Christe Deus, pro meritis mihi
Cunctorum veniam hic annue criminum.
Servo confer opem, missaque desuper
Caecum de tenebris jam revocet manus,
121.0581B| Rector; nempe tuo nulla renititur,
Nulla est imperio dura potentia:
Armis tu poteris vincere fortibus,
Fallens ne Zabuli vincat iniquitas,
Tandem sic satis ad tartara per scelus
Cunctum perque nefas, perque probra omnia,
Casu flebiliter tendere pessimo;
Oblectetque tuis vivere legibus.
Felix coelicolis permanet in quibus
Regem praesidiis vita perennibus,
Summum quando piis tu resides bonum,
Explet quos jugiter te sitiens amor.
Spei nil superest, ad veniam mihi,
Vitae nec potior suppetiis, nisi
Pressum tu releves, aeger et anxius
121.0581C| Succumbensque ruam mortis ad infima.
Munus nunc operis permodici tamen
Sanctorum in numero de populo tibi,
Rector, quodque tuo profero nomini,
Gratum de sterili sit rogo carmine.
Hymnum personet hic mens humilis tibi,
Devotusque canat te modulans homo,
Unum cui jugiter cum Patre gloriam
Agmen praedicat in saecula lucidum.
ALLOCUTIO.
Christum quisque cupis cernere, et alto
Decernis animum figere coelo,
Spei certa videns signa beatae,
Magnorum sequere hic gesta parentum.
121.0581D| Illi saepe Deum cernere sueti,
Praestantes opibus, corpore fortes,
Condignae ac sobolis germine fulti,
Illustrant meritis saecula sanctis:
Illi divitiis sponte relictis,
Cunctis et viridi tempore rebus
Contemptis, Superum regna videntes,
Monstravere suis abdita signis.
121.0582A| Illi et vivifico famine pleni,
Visis ac monitis coelitus acti,
Venturum Dominum vocibus atque
Portentis variis edocuere.
Illos, factus homo est, perditoque et orbi
Salvando adveniens, ore manuque
Instructos, populum misit in omnem,
Mundi ut perficeret rite salutem.
Illos verus amor Regis ad astra
Vexit martyrii stemate claros,
Insignesque pii flore cruoris,
Quorum nunc radiat terra triumphis.
Illos quin etiam celsa venustat
Doctrinae et meriti gloria magni,
Qui verbo Ecclesiam, qui prece, quique
121.0582B| Signis, quique libris instituere.
Illis est proprius splendor honorque,
Qui Christi niveo tegmine fulti
Vicerunt stabili mente minantem,
Mulcentemque simul carnis amorem.
Illis est etiam fama perennis,
Quae expertum viridis corporis ignem
Calcarunt penitus coelibe vita,
Praecinctaeque Dei tegmine lumbos.
Illis nec modicum est culmen honoris,
Servatis thalamis, quae pietate
Compserunt socium rite cubile;
Natos quaeque Deo sponte dicarunt.
Illorum superat fama per aevum
Conspectus hominum, cunctaque mundi
121.0582C| Temnentes, eremum qui coluere,
Coelestem meriti sumere panem.
Illorumque nitet nomen, in unam
Quos egit pariter lex sacra mentem,
Patrum qui monitis colla manusque
Summisere, Dei lege jugati.
Illorum pietas nec minus alto
Praefulget merito, qui sua Christo
Largiti, egregia forte perennes
Nunc gazas retinent, regnaque coeli.
Sic nos multiplici praeduce norma
Christus sancta vocat; sicque minorum
Praelucent oculis, lumina Patrum
Sic multa est meriti causa beati:
Nec nos velle sequi prava pudebit?
121.0582D| Quae vult, quaeque vetat, quae jubet almi
Lex verbumque Patris nosse valebit;
Doctrix quemque fides veraque purgat,
Finis qui fuerit; quaeque beati hinc
Excessus requies; quaeve recursus
Nunc anni memorent bella piorum,
Monstrabit modico hic corpore codex:
Hunc si velle potes, lector opime,
121.0583A| Fac velis animo nosse benigno:
Nulli hic namque subest mens pia culpae,
Christo quod poterit sponte dicavit.
COMMENDATIO.
Vera sume librum fide sacratum,
Sincera hunc reserans legensque mente,
Scribendum tibi, quem pio rogatu
Hortatuque jubes, amice dulcis.
Hoc nam gratificum libro videbis
Digestum breviter tibi sciendi
Questum cum replicans volensque munus,
De jusso inspicies labore tandem.
Quondam Hieronymus sacer quietum
Vitae deseruit statum modumque,
Aggressus veteris novaeque legis
121.0583B| Romano eloquio probare libros.
Augustine, tuum perennis aevi
Nomen, fama gerit, Pater, per orbem,
Qui Christi Ecclesiam doces, et omne
Errorum perimis, fugasque vulgus.
Sic martyr quoque Cypriane Christum
Doctrina, atque pio cruore clamas.
Ore et Hilarius micat beato:
Scriptis Ambrosius manet, atque magnis
Pollet Gregorius, nitetque laude
Dictorum. Volitat Juvencus, illi
Conjunctis spatiis Arator haeret,
Prudentique Deum canendo vivis.
Multos sic memorans honor revolvit
Scriptis qui propriis manent librisque,
121.0583C| Gaudens quos legit et frequentat orbis,
Quamvis morte obita hinc abisse cernat.
Nobis exiguum subest loquendi, et
Scribendi ingenium; negat priorum
Nos aequare locum, vicemque vatum
Exilis copiae loquacis usus.
Aggressi tamen hic novum piumque
Carmen proferimus Deo, tibique
Hoc qui mente pia rogas, amice,
Tu nostro petimus fave labori.
AD CAESAREM.
Tuque favendo,
Caesar, adesto,
Sceptra parentum
Qui pietate,
121.0583D| Quique benigna
Lege gubernas.
Te moderator
Nam Deus orbis
Jussit habenas
Flectere avitas
Imperiique
Sceptra paterni.
Teque periclis
Ipse paratis
Exuit olim,
Deque cruenta
Caede furentum
Saepe reduxit.
Aurea celso
Vertice Roma
Te decorando
Nomine sanxit
Caesaris, orbi
Mox fore regem:
Itala primum
Te duce tellus
Eminuit; post
Francia, temet
121.0584A| Sceptra regentem
Mundus adorat.
Lustra per orbem
Quinque recurrunt,
Nomine postquam
Clarus et armis
Caesariana
Jura retentas.
Tempora Christus
Longa videntem
Te regat, omnis
Te veneretur
Teque tremescat
Purpura regem.
PROPOSITIO.
Carmine qui vacuas captavi saepius auras,
Rumores vulgi quaerendo stultus inanes;
Aggrediar tandem veram de carmine laudem
Quaerere, et aeternum mihi conciliare favorem,
Spectandos breviter signans actusque, virosque,
Atque dies fixo reditu volvente per orbem,
Ordine quae lustrent scribens solemnia quemque?
Hic mihi nonnunquam sanctorum nomina, leges
121.0584B| Carminis excedens, sed non mutilanda vocandi
Est censura; bonos veniam pietate merebor.
COMPRENSIO TEMPORUM, MENSIUM, DIERUM, ATQUE HORARUM.
Per varios orbem rerum natura meatus
Distinxit, moderante Deo, mortalibus aegris;
Alternis jugiter vicibus noctemque diemque;
Aestatem atque hiemen, autumni, verisque tepore;
Bissenisque simul discretum mensibus annum.
Primum quaeque suis horarum tempora punctis
Excrescunt, tum bis duodenae temporis horae
Luce diem et tenebris complent ab origine furvis,
Nuncque dies parili spatio, noctesque feruntur:
Nunc celerante die fuscis nox tenditur alis:
Nocte brevi rursus curru lux incita fulvo,
121.0584C| Ad summos axes solarem provehit orbem.
Hebdomas hinc septem complectitur integra soles;
Quatuor hebdomades vulgarem volvere mensem
Dicuntur; sed quos soles statuere priores,
Ordine diverso menses numeroque feruntur:
Junius, Aprilis, September, et inde November,
Bis bina hebdomada constat, geminisque diebus.
Mensis tum Jani, Augustus simul atque December,
Martius, Octimber, Maiusque et Julius aucti
Quatuor hebdomadis fulgent, ternisque diebus.
Solus quem Februo mensem Numa addidit auctor,
Bis denis tantum patet octonisque diebus.
Tempora solarem variantia quatuor annum,
Ver, aestas, autumnus, hiems: flos, fructus, honorque
121.0584D| Mensibus alludunt spatiata ex ordine ternis.
Has leges natura dedit, quo tempore primum
Conditor omnipotens mundum formavit, et orbis
Terrarumque modis concrevit semina miris.
Has etiam docti prius advertere parentes,
Et liquere suis, anni crescente rotatu,
Hebdomadis pariter quinquagenis geminisque
Ter centum sexagenis quisque diebus.
121.0585A| Hinc Nonas, Idus, statuerunt atque Kalendas:
Scilicet ut vario distinctus ordine mensis,
Humanos relevans mulceret rite labores,
Festiva exciperent cum fessas otia plebes,
Donaque solemnes populus proferret ad aras.
Haec docuit populum Aegypti de morte redemptum,
Edita per Moysen veteris conscriptio legis,
Sabbata quae sanxit, novilunia, Paschaque sanctum,
Jejuniique dies statuit temporibus anni
Certis inflexa servari lege per aevum,
121.0586A| Agni quae typico signatam sanguine plebem.
Agno, azymo pane, et lactuca pavit agresti.
Omnia quae nostram signarunt festa salutem,
Nos docuere Deum, Christi qui morte redempti,
Religione dies sacramus praeduce cunctos.
Ergo age quas teneant solemnia festa Kalendas,
Martyria illustrentque dies quos clara per orbem,
Quos confessorum laus sancta et vita coronet,
Virgineis thalamis quae sint sua vota diesque,
Carmine promamus: mentem pie suffice Christe.
(no apparatus)