2  |
1[recensere]
GENUINA.
I. Epistola Urbani papae II ad Salzburgensem aliosque episcopos.--Eos de sua in summum pontificem electione certos facit, hortaturque ut viriliter pro Ecclesia certent. (Anno 1088.)[Dom MARTENE Ampl. Collect. I, 520, ex ms. Sancti Germani a Pratis. ] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili Salzeburgensi archiepiscopo, caeterisque reverendissimis episcopis, Pataviensi, Wirceburgensi, Wormatiensi, Augustensi, Constantiensi, et venerandis abbatibus, et gloriosissimis WELPHONI B. et B atque omnibus majoribus et minoribus beati Petri fidelibus, salutem et apostolicam benedictionem.
Nosse volumus beatitudinem vestram, quae circa nos gesta sunt noviter: reverendissimi siquidem fratres nostri episcopi et cardinales, Saviensis videlicet, Tusculanensis, Albanensis, Signensis praeterea et Portuensis legationem, et consensum, et petitionem ferens omnium fidelium laicorum nostrae parti faventium clericorum Romae eligentium, et religiosissimus abbas Casinensis omnium diaconorum, et R. cardinalis tituli S. Clementis omnium cardinalium, nec non et B. praefectus omnium fidelium laicorum, una cum 21 episcopis et quatuor abbatibus apud Terracinam coadunati, et triduano jejunio cum multis precibus communiter celebrato, Dominico tandem die IV Idus Martii mihi omnium indignissimo contra omne votum et desiderium, Deus scit, et plurimum renitenti regimen sedis apostolicae commisere, et omnium tam praesentium quam et absentium praedictorum fidelium consensu me eligentes, et auctoritatem atque imperium sanctae memoriae praedecessorum meorum Gregorii et Victoris habere se super hoc asserentes, longe impar viribus meis imposuerunt; sed quoniam, ut ante Deum loquar, nulla honoris ambitione, nulla omnino praesumptione, sed sola tot tantorumque religiosorum virorum non absque periculo contemnenda obedientia, confidens insuper de misericordia omnipotentis Dei, tantum onus in praesenti in tam periculoso tempore subire sum coactus. Rogamus et obsecramus in Domino Jesu, ut in ea quam coepistis et quam domino et praedecessori nostro beatae memoriae Gregorio semper ostendistis fidelitate et devotione, et benevolentia firmiter maneatis, sanctamque Romanam Ecclesiam matrem vestram, omnibus quibus valeatis auxiliis et consiliis adjuvetis. De me porro ita in omnibus confidite, et credite sicut de beatissimo Patre nostro papa Gregorio, cujus ex toto sequi vestigia cupiens, omnia quae respuit respuo, quae damnavit damno, quae dilexit prorsus amplector, quae vero rata et catholica duxerit confirmo et approbo, et ad postremum in utramque partem qualiter ipse sensit in omnibus omnino sentio atque consentio. Nunc ergo precor et amplector fraternitatem vestram, ut agatis viriliter atque constanter, et confortemini in potentia virtutis Dei ascendentes ex adverso et opponentes murum pro domo Israel, ut strenuissimi Domini bellatores stetis in praelio in die ipsius. Vos ergo qui spiritualiter estis, eos qui instructi non sunt verbis et exemplis instruite, et exhortamini sicut scitis et necessitas exigit hujus periculosi temporis. Cum enim apud vos eram, tales vos omnes inveni, ut voce ipsius Domini possem clamare: Amen dico vobis, non inveni tantam fidem in Israel; qui autem perseveraverit in finem, hic salvus erit. Insuper apud omnipotentis Dei misericordiam continuas preces effundite, quatenus et Ecclesiam suam sanctam in gradum pristinum misericorditer restaurare dignetur. Ipse autem Deus pacis conterat Satanam sub pedibus vestri velociter. Gratia Domini nostri Jesu Christi sit cum omnibus vobis, dilectissimi in Christo.
Datum apud Terracinam III Idus Martii.
II. Epistola Urbani II papae ad Hugonem abbatem Cluniacensem.--Pontificatum sibi delatum nuntiat. Rogat ut ad se veniat. (Anno 1088.)[MABILL., Annal. Bened. V, 251.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, HUGONI reverendissimo abbati Cluniacensi, omnique ejus sancto conventui salutem et apostolicam benedictionem
Quoniam sanctitatem vestram satis avidam exaltationis Romanae Ecclesiae novimus, ea quae circa nos acta sunt compendio vobis notificare curamus. Notum itaque facimus dilectioni vestrae, quod apud Terracinam Campaniae civitatem sanctae Romanae Ecclesiae episcopi et cardinales, Portuensis videlicet, Sabinensis, Tusculanus, Albanensis et Signensis, cum aliis episcopis numero sexdecim et abbatibus quatuor, aliisque quamplurimis viris religiosis convenientibus; cum Portuensis episcopus omnium Romanorum clericorum catholicae parti faventium se legatum diceret, abbas vero Casinensis cardinalis diaconus caeterorum diaconorum; P. quoque cardinalis tituli Sancti Clementis omnium cardinalium; praefectus autem Urbis laicorum omnium se ferre assereret legationem, cumque post triduanum jejunium, supplicationibus multis magnisque ad Deum precibus vehementer insisterent, quod ego quidem omnino dignus non fui, tandem me sibi quarto Idus Martii in pontificem elegerunt. Quibus, Deum testor, non ambitionis causa, nec alicujus dignitatis desiderio assensum praebui; sed quia tot tantisque viris inobediens esse verebar, talique quali tempore si quantum ad me periclitanti Ecclesiae non subvenirem, Deum me offendere metuebam; praesertim cum praedecessores meos viros omni veneratione dignos, Gregorium scilicet atque Victorem, hoc sibi divine praecepisse asserunt. Rogo igitur, desiderantissime, nimiumque te deprecor ut, si qua tibi sunt pietatis viscera, si qua filii et alumni tui est tibi memoria, me multum id cupientem tua praesentia consolari, sanctamque matrem tuam Romanam Ecclesiam, si unquam possibile fuerit, tuo multum nobis optabili adventu visitare digneris. At vero, si id fieri nequit, ut tales de filiis tuis confratribus meis te ad nos mandare non pigeat, in quibus te videam, te suscipiam, tuae consolationis in immensis perturbationibus positus verba cognoscam, qui tuam charitatem tuaeque dilectionis affectum mihi repraesentent, qui qualiter et tu omniumque fratrum nostrorum se habeat congregatio mihi denuntient. Precor autem ut omnem sanctorum fratrum congregationem commonere facias, ut apud omnipotentis Dei clementiam preces effundant, quatenus et nos et Ecclesiam suam sanctam, quae tantis videtur subjacere periculis, in pristinum restaurare statum dignetur. Noveris enim omnibus specialius hoc negotium super te pendere. Vale.
Datum III Idus Maii apud Terracinam.
III. Urbani II papae epistola ad episcopos, clerum et populum Viennensis provinciae.--De Viennensi archiepiscopo eligendo, cum haec metropolis jam diu pastore esset destituta. (Anno 1088.)[D. BOUQUET, Recueil, tom. XIV, pag. 689, ex Biblioth. Floriac., parte III, p. 74.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus episcopis et confratribus, Valentino ( Gontardo ), Genevensi ( Guidoni ), Maurianensi ( Conrado ), Gratianopolitano ( Hugoni ), Diensi ( Ismioni ) et Vivariensi ( Joanni ), et universo clero et populo Viennensis Ecclesiae, salutem et apostolicam benedictionem.
Nolumus latere fraternitatem vestram nos sola gratia Dei, nullis nostris praecedentibus meritis, de unanimi et universali catholicorum consensu ad Romanam Ecclesiam ac Romani pontificalis culmen electos. Unde quoniam, ut Scriptura testatur, frater fratrem adjuvans, civitas munita et fortis (Prov. XXIII, 19), rogamus vos et obsecramus in Domino Jesu Christo, ut tam pro nobis quam pro sancta matre vestra Romana Ecclesia incessanter Dominum exoretis, quatenus quod ejus nutu inchoare potuimus, universis inimicorum obstaculis superatis, ad dignos sibique placentes effectus perducere valeamus. Nos autem pro certo sciatis Ecclesiam vestram multum diligere, eamque inter caeteras nostrae providentiae commissas Ecclesias magno amoris voto cupere honorare. Quoniam igitur jamdiu vestra metropolis pastore cognoscitur destituta, apostolica vobis praeceptione mandamus ut eidem Ecclesiae, quantocius poteritis, aptum et idoneum pastorem eligere procuretis. Tanta enim dilatio magnum detrimentum, magnam animarum solet afferre perniciem. Canonica etiam auctoritate cautum esse nostis, quod ultra tres menses episcopo suo Ecclesia vacare non debet; quanto igitur minus per tot annorum curricula! Et quoniam solitum est, in spatio quo vacat Ecclesia, a nonnullis irreligiosis bona ejus ac beneficia diripi, apostolica hoc omnimode auctoritate interdicendum mandamus; hoc quoque specialiter praecipientes ut Ecclesia Romanensis et Ecclesia B. Petri de Campania, quae sub jure ac ditione Viennensis Ecclesiae antiquitus fuisse noscuntur, eidem Ecclesiae quiete permaneant, et nulla magna parvaque persona vel ipsas Ecclesias, vel earum bona Viennae Ecclesiae, absque alicujus personae molestatione seu diminutione, quieta et illibata permanere sub sui pontificis apostolica auctoritate decernimus. Obtemperantes vos jussionibus nostris omnipotens Deus benedicat.
IV. Urbani II papae epistola ad Lanfrancum Cantuariensem archiepiscopum.--De Ecclesiae angustiis ac de suscepto pontificatu. (Anno 1088.)[Edidit THEINERUS, Disquisit. critic., p. 207.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, LANFRANCO sanctae Cantuariorum Ecclesiae reverendissimo archiepiscopo salutem et apostolicam benedictionem.
Non latere credimus prudentiam tuam, charissime Pater, quot procellis, quot tempestatibus ex longo jam tempore patitur navis Petri jactata seu negligente illo seu potius dormiente ad ipsam fere submersionem perducta sit. Pervenisse etiam ad aures religionis tuae non dubitamus, quod expetente nos atque cogente universa catholicorum duntaxat Ecclesia, praecedente quoque gemina dominorum praedecessorum nostrorum Gregorii atque Vitellii inevitabili praeceptione, temporis etiam necessitate permaxima constringente, ad summum Romanae sedis sacerdotium indigni omnino et prorsus tanto officio impares quo nescio de judicio provecti sumus. Quod videlicet quomodo et qualiter gestum sit, si non forsitan plene addicisti, dilectissimus filius noster Rogerus, cardinalis Ecclesiae nostrae subdiaconus, ordine toto referre valebit. Nunc itaque, quoniam sanctae Romanae Ecclesiae matris videlicet tuae unum te hoc tempore de primoribus filium nobilissimum et verissimum scimus, ad ejus servitium, ad ejus defensionem, ad ejus denique debitam obedientiam fraternitatem tuam litteris praesentibus invitamus, et ut ei in tantis necessitatibus tantisque periculis et consilii et auxilii tui dexteram porrigas, enixius flagitamus. Religio siquidem prudentia et fides egregia tua ubique terrarum Dei gratia famosa et celebris est. Ecclesia vero, cui praesides, quam specialius esse Romanae debeat Ecclesiae obediens ac devota, per quam scilicet catholicae fidei rudimenta suscipiens a servitute est daemoniaca liberata, non est incognitum. Studeat igitur ac satagat prudentia tua pro scire pro posse Romanae Ecclesiae modis omnibus subvenire, studeat nostras Ecclesias locorum scilicet diversitate distantes, catholicorum morum unitate connectere, et si quid in partibus illis apostolicae sedi contrarium, si quid forte ejus auctoritati repugnans invenieris secundum datam tibi divinitus sapientiam redargue, fortiter reprime, sagaciter cura corrigere. Regem etiam ipsum nostrum charissimum filium, auctorabilis fraternitas tua conveniat, hortetur et moneat, ut et ipse quoque pro modo suo pro officio suo multis periculis et maximis necessitatibus laborantem matrem suam Romanam Ecclesiam consilio et solatio suo adjuvare et honorare studeat. Et quoniam, ut Scriptura loquitur, amicus in necessitate probatur, et item: Non cognoscitur in bonis amicus, nec celatur in malis inimicus, necessitatis hoc tempus minime negligendum ducat, sed si quam fidem, si quam Romanae Ecclesiae amicitiam debet, nunc cum opportunum quammaxime est, liberalis et devotus ostendat. Pecuniam porro, quam de regno eodem beatus Petrus consuetudinaliter solebat accipere, per hunc supradictum filium nostrum Rogerum sive per alium suum fidelem legatum una cum eo vel usque Cluniacum quantocius potuerit transmittat, ut et gratiam ejusdem beati Petri adipisci valeat, et nos super augmentatione et exaltatione regni sui promptos semper et paratos inveniat. Praeterea orationibus sanctitatis tuae nos devotissime committentes, praesentium latorem Rogerum tibi plurimum commendamus, ut et ei in servitio beati Petri et adjutorium in omnibus, quibus indiguerit, tribuas exoramus.
Data apud Terracinam quarta Idus Aprilis.
V. Primatus Ecclesiae Toletanae in Hispaniis restituitur. (Anno 1088.)[MABILLON et RUINART, Ouvr. posth. III, 344.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, reverendissimo fratri BERNARDO, archiepiscopo Toletano, ejusque successoribus in perpetuum.
Cunctis sanctorum decretales scientibus institutiones liquet quantae Toletana Ecclesia dignitatis fuerit ex antiquo et quantae in Hispanicis et Gallicis regionibus auctoritatis exstiterit, quantaeque per eam in ecclesiasticis negotiis utilitates accreverint, sed peccato populi promerente a Saracenis eadem civitas capta, et ad nihilum Christianae religionis illic libertas redacta est, adeo ut per annos trecentos pene septuaginta nulla illic viguerit Christiani pontificii dignitas. Nostris autem temporibus divina populum suum respiciente clementia, studio Ildefonsi gloriosissimi regis, latore populi Christiani Sarracenis expulsis, Christianorum viribus [ al., juribus] Toletana civitas est restituta. Igitur voluntate et consensu unanimi comprovincialium populorum, pontificum atque principum, et Ildefonsi excellentis regis te, frater charissime Bernarde, primum illius urbis post tanta tempora praesulem eligi divinae placuit examini majestatis. Et nos ergo miserationi supernae gratiae respondentes, quia per tanta terrarum mariumque discrimina Romanae auctoritatem Ecclesiae suppliciter expetisti, auctoritatem Christianam Toletanae Ecclesiae restituere non negamus. Gaudemus etiam corde [ al., gaudentes ergo corde, etc.] laetissimo, et magnas, ut decet, Deo gratias agimus, quod tantam nostris temporibus, dignatus est Christiano populo donare victoriam, statumque ejusdem urbis quoad nostras etiam facultates stabilire atque augere, ipso adjuvante, praeoptamus, tum benevolentia Ecclesiae Romanae solita, et digna Toletanae Ecclesiae reverentia, tum charissimi filii nostri praestantissimi regis Ildefonsi precibus invitati, pallium tibi, frater venerabilis Bernarde, ex apostolorum Petri et Pauli benedictione contradimus, plenitudinem scilicet omnis sacerdotalis dignitatis, teque, secundum quod ejusdem urbis antiquitus constat exstitisse pontifices, in totis Hispaniarum regis primatem privilegii nostri sanctione statuimus. Primatem te universi praesules Hispaniarum respiciant, et ad te, si quid inter eos quaestione dignum exortum fuerit, referent, salva tamen Romanae Ecclesiae auctoritate, et metropolitanorum privilegiis singulorum. Toletanam ergo ecclesiam jure perpetuo tibi tuisque, si divina praestiterit gratia, successoribus canonicis tenore hujus privilegii confirmamus, etc.
Datum Anagniae per manus Joannis S. R. E. diaconi cardinalis et praesignatoris domini Urbani secundi papae Idibus Octobris, anno Dominicae Incarnationis 1088, indictione XI, anno pontificatus domini Urbani papae primo.
VI. Urbani II epistola ad Ildefonsum Galleciae regem:--Toletanam Ecclesiam Sarracenis ereptam gratulatur. Commendat Bernardum, archiepiscopum Toletanum, a sese pallio donatum, primatemque in totis Hispaniarum regnis constitutum. (Anno 1088.)[MABILLON et RUINART, Ouvrages posth. III, 346.] URBANUS, etc., ILDEFONSO regi Galliciae.
Duo sunt, rex Ildefonse, quibus principaliter mundus hic regitur, sacerdotalis dignitas et regalis potestas; sed sacerdotalis dignitas, fili charissime, tanto potestatem regiam antecedit, ut de ipsis regibus omnium rationem posituri sumus regi universorum. Quapropter pastoralis nos cura compellit, non solum de minorum, sed de majorum quoque salute pro viribus providere: quam pastori vero suas oves illaesas restituere, quae nobis commissae sunt valeamus, tuae praecipue debemus saluti prospicere quem Christianae fidei propugnatorem Ecclesiae Christus effecit. Memento ergo, memento, fili mi amantissime, quantam tibi gloriam divinae contulit gratia majestatis, et sicut ipse tuum prae caeteris regnum nobilitavit, ita tu ei studeas prae caeteris devotius ac familiarius deservire. Dicit enim ipse Dominus per prophetam: Honorificantes me honorificabo; qui autem me contemnunt, erunt ignobiles (I Reg. II, 30). Gratias itaque Domino et laboribus tuis agimus quod de Sarracenorum jure Toletana est Ecclesia liberata. Fratrem autem venerabilem Bernardum ejusdem urbis praesulem tuis exhortationibus invitati digne ac reverenter excepimus, et ei pallium contradentes, privilegium quoque Toletanae Ecclesiae antiquae majestatis indulsimus. Ipsum enim in totis Hispaniarum regnis primatem statuimus, et quidquid Toletana Ecclesia antiquitus noscitur habuisse, nunc quoque ex apostolicae sedis liberalitate in posterum habere censuimus. Tu illum ut patrem charissimum exaudias, et quaeque tibi ex Domino nuntiaverit, obedire curato; et Ecclesiam ejus temporalibus non desistas auxiliis ac beneficiis exaltare. Inter caetera vero laudum tuarum praeconia pervenit ad aures nostras, quod sine gravi dolore audire nequivimus, episcopum scilicet sancti Jacobi a te captum, et in captione ab episcopali dignitate depositum, quod canonibus noveris omnino contrarium, et catholicis auribus non ferendum, quod tanto nos amplius contristavit, quanto te ampliori affectione complectimur. Nunc tibi, rex gloriosissime Ildefonse, Dei et apostolorum vice mandamus, orantes, quatenus eumdem episcopum suae integrae restituas per Toletanum archiepiscopum dignitati; neque id per Richardum cardinalem sedis apostolicae factum excusaveris; quia et canonibus omnino est contrarium, et Richardus tunc legatione sedis apostolicae minime fungebatur. Quod ergo ille tunc gessit, quem Victor papa sanctae memoriae tertius legatione privaverat, nos irritum judicamus. In remissionem peccatorum et sedis apostolicae obedientiam suae dignitati episcopo restituto, et ad nostram praesentiam cum legatis tuis ipse perveniat canonice judicandus; sin autem facere nos erga dilectionem tuam compelleres invitos, quod nos quoque fecisse nollemus. Memento religiosi principis Constantini, qui sacerdotum judicia nec audire voluit, indignum judicans dictos ab hominibus judicari. Audi ergo in nobis Dominum et apostolos ejus, si te ab ipsis velis, et a nobis in iis quae postulaveris exaudiri. Rex regum Dominus cor tuum gratiae suae fulgore illustret, victorias tibi tribuat, regnum tuum exaltet, itaque te semper vivere concedat, ut et temporali regno perfruaris feliciter, et aeterno perenniter gratuleris. Amen.
VII. Urbanus II archiepiscopos Hispaniae monet de restitutione primatus Toletani. (Anno 1088.)[MABILL. et RUINART, Ouvr. posth. III, 349.]
URBANUS, etc., Terraconensi et caeteris Hispaniarum archiepiscopis.
Quisquis voluntatem gerit, ut sibi alii subjiciantur, dedignari non debet, ut ipsi quoque aliis sit subjectus. Hic enim ordo regiminis atque praelationis non solum in terrestri, sed in supercoelesti quoque Ecclesia observatur, rege omnium disponente, ut si omnium principe alii aliis principentur. Toletanum siquidem archiepiscopum privilegii nostri auctoritate primatem in totis Hispaniarum regnis fore decrevimus, salva sedis apostolicae auctoritate, et metropolitanorum privilegiis singulorum. Si quid igitur inter vos grave contigerit, quia ab apostolica sede procul estis, ad eum velut ad primatem vestrum omnium recurretis, ejusque judicio quae vobis sunt gravia terminabitis. Quod si quid forte ipsius quoque judicio nequiverit definiri, ad apostolicam sedem, ut dignum est, velut omnium sedium principem referetur. Qui autem vestrum sine metropolitanis propriis sunt, ipsi interim velut proprio subesse debebunt. Valete.
VIII. Urbani II epistola ad Hugonem abbatem Cluniacensem de primatu collato Ecclesiae Toletanae. (Anno 1088.)[MABILL. et RUIN., Ouvr. posth. III, 350.]
URBANUS, etc., HUGONI, abbati Cluniacensi, etc.
Venerabilem fratrem nostrum Bernardum Toletanae Ecclesiae praesulem tam pro tuae postulatione dilectionis, quam pro ipsius reverentia religionis et Toletanae Ecclesiae honore reverenter excepimus. Ipsi etiam ad sedis apostolicae et Romanae Ecclesiae ut matris omnium majestatem, quemadmodum dignum est devote ac simpliciter concurrenti antiqua Ecclesiae suae prout rogasti munimenta concessimus, et privilegii nostri paginam pristina plenam dignitate, libenter indulsimus. Primatem episcoporum omnium, qui in Hispaniis sunt effecimus, et quaeque super eo tua nos charitas flagitavit, cum pallii datione contradidimus. Tibi ergo par est amoris nostri studio respondere, et nostris ac Romanae Ecclesiae auxiliis fideliter deservire. Nos enim et praecipua te ac fratres tuos affectione diligimus, et omnia monasterii vestri loca, ubi liberum fuerit, in nostrae specialiter manus protectionem suscipimus; ita ut nec episcopus quilibet, nec legatus, nisi cui a nobis idipsum specialiter injunctum fuerit, praeter voluntatem tuam de vestris audeat negotiis judicare, salvo tamen jure episcoporum, quod in eis hactenus habuisse noscuntur. Vos ergo nostri semper in omnibus vestris ad Dominum precibus memores sitis; et sicut nos vos et vestra specialiter fovemus, ita vos nos apud Dominum spiritualiter commendare curetis; nosque ac Romanam Ecclesiam, ubi oportet, et ubi facultas est adjuvetis. Dominus omnipotens sua nos gratia foveat, conservet ac protegat. Amen.
IX. Urbanus II monasterii Cluniacensis possessiones et privilegia confirmat, et Hugoni abbati mitrae, dalmaticae chirothecarum, sandaliorum usum concedit. (Anno 1088.)[ Bibliotheca Cluniacensis, p. 514.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, HUGONI sanctissimo abbati Cluniacensi, ejusque successoribus in perpetuum.
Cum omnibus sanctae filiis Ecclesiae ex sedis apostolicae auctoritate, et benevolentia debitores existimus, venerabilibus tamen personis atque locis, maxime quae apostolicae sedi semper specialius adhaeserunt ac devotius, quaeque ampliori religionis gloria eminent, propensiori nos convenit charitatis studio imminere. Tibi ergo, sanctissime, reverentissime ac dilectissime frater, tam ex antiquae sedis apostolicae familiaritate, quam ex nobilissima tuae tuique coenobii religionis reverentia, singularis a nobis debetur praerogativa dilectionis. Est praeterea quod nos tibi non minus, tuoque monasterio faciat debitores, quoniam per te monasticae religionis rudimenta suscepi. In tuo coenobio per secundam sancti Spiritus gratiam sum renatus, cui hactenus impensiori gratia Romana Ecclesia dilectionis ac protectionis curam impendisse dignoscitur. Quidquid igitur libertatis, quidquid immunitatis, quidquid auctoritatis tibi, tuisque successoribus, tuoque coenobio, per antecessorum nostrorum privilegia concessum fuisse constat, nos quoque hujus nostri decreti pagina conferimus, tradimus, confirmamus. Hoc insuper adjicientes, ut monasterium Sanctae Mariae de Charitate, monasterium S. Martini de Campis apud Parisios, monasterium Sancti Dionysii apud Nungentum, S. Mariae de Nazara, S. Gervasii de Exis, S. Mariae de Arulis, S. Petri de Campo-rotundo, S. Genesii in Elnensi episcopatu, S. Pauli in Valle olei, S. Mariae de Cubaria, S. Mariae de Salella, S. Mariae de Tolosa, S. Trinitatis in Marciniaco, quod tu in alodio proprio aedificasti, nunquam tuo, tuorumque successorum regimini ordinatione subtrahatur. Caetera vero omnia quae antecessores nostri vestro monasterio privilegia tradiderunt, nos quoque contradimus atque firmamus. Moisiacense sane coenobium, in ea, qua nunc est, in posterum libertate permaneat, nisi forte episcopus admiserit, propter quod ejus debeat ditione privari. Quicunque autem melioris vitae appetitu, vestrum voluerit advenire coenobium, libera tibi, tuisque successoribus facultas maneat, secundum tenorem regulae S. Patris nostri Benedicti eos suscipere. Praeterea decernimus atque stabilimus ne quis ultra legatus Romani antistitis vices in vestris partibus agens, absque ipsius licentia vel praeceptione, buccam in vos, aut vestra monasteria audeat aperire, vel nisi ad idipsum specialiter dirigatur. Episcopis vero, in quorum dioecesibus vestrae sunt facultates, omnino non liceat de vestris monachis aut monasteriis judicare. Salvo canonico illo jure, quod in eis hactenus habuerunt. Si quid autem causae in eos habuerint, te, tuosve successores appellent. Quod si per vos lis nequiverit definiri, ad sedem apostolicam referatur, ejus solius, vel legati ejus judicio definiendum. Tibi plane peculiari devotione concedimus, ut in processionum missarumque solemnibus mitra utaris episcopali. In praecipuis vero festivitatibus, id est in quinque, quas praecipuas habetis, et in Theophania, et in Ascensione, nec non et in Dedicatione vestrae Ecclesiae, dalmaticam, chirothecas et sandalia induaris. Et hoc ad tuae religionis evidentiam atque ostensionem nostrae peculiaris dilectionis, quam ex sede apostolica magis meritis exigentibus promereris. Tuam de caetero condecet sanctitatem, quemadmodum ab Romana Ecclesia specialius honoratur, ita ejusdem Ecclesiae servitiis et utilitatibus singulariter insudare, quatenus et hactenus vobis ab eadem Ecclesia concessa stabili tenore permaneant, et dignius vestrum sit coenobium in futuro majoris praemia gloriae adipisci.
Datum Romae per manus Joannis diaconi sanctae Romanae Ecclesiae, prosignatoris domni Urbani II papae. Kal. Novemb., indict. XI, anno Dominicae Incarn. 1088, pontificatus vero ejusdem domni Urbani papae primo.
X. Urbani II papae epistola ad Gothofredum Magalonensem episcopum.--Substantionensis comitatus et Magalonensis episcopatus investituram de manu ejus recipit. Quapropter eam Ecclesiam et comitatum sub speciali Romanae Ecclesiae protectione ponit, et curam percipiendi censum annum unius unciae auri de praedicto comitatu ei demandat. (Circa annum 1088.)[D. BOUQUET, Recueil, t. XIV, p. 690.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, GOTHOFREDO Magalonensi episcopo ejusque successoribus in perpetuum.
Universum sanctae Ecclesiae corpus miserante Deo, per unigeniti Filii sui Redemptoris nostri sanguinem propria constat et perpetua libertate donatum; sed pravorum hominum astu, pastorum negligentia, quaedam per orbem Ecclesiae ditioni sunt saecularium potestatum addictae. Supernae autem miserationis respectu idcirco ad universale sedis apostolicae regimen promoti sumus, quatenus debeamus omnibus modis quae ad earum spectant salutem et gloriam providere, ut, ab omni servitutis vinculo liberae, sua semper libertate gaudeant. Ad hoc autem omnipotens Dominus Romanam Ecclesiam Ecclesiarum matrem principemque constituit, ut ea disponente corrigantur quae mala sunt, et quae recta sunt confirmentur. Tibi itaque, frater Gothofrede Magalonensis episcopo, Magalonensem Ecclesiam, tuisque successoribus canonicis, sub Romana libertate specialiter permansuram jure perpetuo confirmamus; quam nimirum Ecclesiam, pastorum qui in illis partibus fuerant, permittente incuria, multis temporibus ex consuetudine nefanda Substantionensis comites suae jugo servitutis attraxerant. At bonae memoriae comes [Melgoriensis] Petrus, Dei timore compunctus, B. Petro ejusque vicariis ex toto episcopatum reddidit, et scripti actione refutavit; comitatum quoque, qui sui juris erat, sub jure B. Petri ejusque vicariorum per testamenti paginam dereliquit, eo videlicet tenore ut haeredes sui Romani pontificis milites fierent, et ex ejus manu comitatum obtinerent: quod si haeredum successio destitisset, sub Romani pontificis ordinatione et Magalonensis cura episcopi haberetur; quin etiam censum Lateranensi palatio persolvendum ob ejusdem haeredibus auri unciam quotannis instituit. Magalonensis igitur episcopatus et Substantionensis comitatus investituram ex manu fraternitatis tuae vice praedicti comitis per annulum recipientes, et ejusdem comitatus donationis constituta religiosa firmantes, praedictam Ecclesiam atque comitatum sub B. Petri et Romanae Ecclesiae protectione specialiter confovendum suscipimus, salva Narbonensis metropolitani auctoritate ac reverentia, siquidem legitime ordinatus fuerit. Porro ipsam Ecclesiam tibi tuisque successoribus canonice substitutis regendam perpetuo confirmamus, et quaecunque ad Magalonensem episcopatum vel ad fratrum ibi degentium communiam, regum comitumve liberalitate, vel quorumcunque fidelium oblatione juste hactenus pertinuisse noscuntur, quaeque in posterum juste poterit adipisci in urbibus et municipiis, in ecclesiis, in decimis, caeterisque redditibus, contradendo contradimus, et praesenti nostri decreti pagina constituimus atque sancimus quatenus nullus omnino sacerdotum aut cujuslibet ordinis clericorum, nullus imperatorum, regum aut comitum de his quae eidem Magalonensi Ecclesiae a quibuslibet donata fuerint, vel in futuro donabuntur, sub cujuslibet causae occasionisve specie minuere vel auferre, vel suis juribus applicare, vel aliis quasi piis causis pro suae avaritiae excusatione audeat distrahere. Quia vero saepius contingere solet, ut, invito clero et populo, saeculares potestates nequiter nituntur inthronizare personas, decernimus atque censemus ut te qui episcopus es, vel tuorum quolibet obeunte, institutione pontificis nullum sibi honorum, nullum fas potestas quaelibet arroget saecularis, sedis secundum canonum statuta constituatur, quem clerus et populus gratis communi consilio et sine pravitate elegerit. Praeterea fraternitati tuae tuisque successoribus, quandiu tales fuerint ut sedis apostolicae communionem et gratiam habere mereantur, praedicti Substantionensis comitatus curam injungimus, ut vos censum annuum exigatis. Ad ostensionem autem specialis hujus acceptae a Romana Ecclesia libertatis, ex episcopatu unam auri unciam quotannis Lateranensi palatio tu tuique successores persolvetis.
Datum Romae, XIX Kal. Januarii, per manum Joannis diaconi sanctae Romanae Ecclesiae praesignatoris D. Urbani II, anno Domini 1088, pontificatus ejusdem D. Urbani primo.
XI. Epistola Urbani II ad Pistoriensem et Rusticum Vallis Umbrosae abbates.--De Wezelone Moguntino archiepiscopo ob simoniam deposito. (Circa an. 1088.)[MANSI Concil. XX, 664.]
URBANUS secundus papa Pistoriensi et RUSTICO Vallis Umbrosae abbatibus.
Scripsistis nobis maximum apud vos scandalum emersisse, quo Pisanum episcopum consecraverimus, quod a Guezelone haeretico diaconus fuerat ordinatus. Et nos profecto scimus Guezelonem haereticum fuisse, Moguntinumque episcopatum Simoniaco credimus facinore invasisse propter quem aut alium acquirendum regi sub anathemate posito diu servierat, et propter acquisitum omni vitae suae tempore deservivit. Eumdem et ipsi nos pro eadem causa, qui ab excommunicatis consecratus est, in synodali concilio excommunicavimus, condemnavimus, et ab omni ecclesiastico officio sine spe restitutionis aliqua deposuimus.
XII. Urbani II papae privilegium pro abbatia S. Joannis de Vineis. (Anno 1089.)[DE LOUEN, Histoire de l' Abbaye royale de Saint-Jean-des-Vignes, Preuves, pag. 281.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo fratri ROGERO, abbati canonicae Sancti Joannis, qui cognominatur de Vineis, juxta Suessionem, fratribusque ibidem sub regula beati Augustini constitutis et constituendis salutem et apostolicam benedictionem.
Justis votis assensum praebere, justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui, licet indigni, justitiae praecones, atque custodes in excelsa apostolorum Petri et Pauli specula, dispensatione sumus divina constituti. Quia igitur inspirante domino, dictam canonicam secundum beati Augustini regulam delegistis, bono ac laudabili voto devotione debita congaudemus, et ut laudabile propositum laudabiliora subsequantur incrementa paterna vos affectione, ut filios charissimos, cum omnibus appendiciis vestris, sub protectione sedis apostolicae suscipimus, et scripti nostri privilegio communimus; statuentes siquidem in primis, ut ordinis vestri canonicae institutiones secundum Deum et beati Augustini regulam, perpetuis in ecclesia vestra temporibus, inviolabiliter observentur: praeterea quascunque possessiones, quaecunque bona, in futurum vel regum, atque pontificum liberalitate; vel oblatione fidelium poteritis adipisci (salva dioecesanorum debita reverentia) integra vobis vestrisque possessoribus, et illibata permaneant. Adjicientes praeterea interdicimus ne aliquis saecularis in parochialibus ecclesiis vestris substituatur presbyter, nisi qui ab abbate vestro, cum consensu capituli vestri, dioecesano fuerit praesentatus episcopo. Vobis autem claustri vestri canonicos per parochiales ecclesias vestras liceat ordinare. Praesenti etiam decreto statuimus ut nulli ecclesiastici ordinis personae, vel a vobis, vel ab ecclesiis ad jus vestrum pertinentibus, praeter synodales, liceat aliquid exigere, nullique liceat novam ecclesiam vel atrium intra terminos parochiarum vestrarum, sine vestro et episcopi vestri consensu, constituere. Statuimus etiam quod parochianos ecclesiarum vestrarum sine parochialium sacerdotum consensu, nulli liceat sepelire, vel servos vestros sine consensu vestro in fratrem recipere. Interdicimus etiam ne aliquis terminos parochiarum de laica vel ecclesiastica manu, sine consensu vestro recipiat. Si quam etiam terram de qua vobis decima consuevit exsolvi, ad aliam manum transferre contigerit; nihilominus inde vobis decima tribuatur. Sane novalium vestrorum quos propriis manibus vel sumptibus colitis, decimas nemo praesumat exigere. Decernimus igitur ut nulli omnino liceat vestra vel auferre, vel aliquibus exactionibus infestare. Porro si quis hoc privilegium nostrae sanctionis temerario ausu infringere praesumpserit, a Christi cum et Ecclesiae corpore segregamus auctoritate apostolica; conservantibus autem pax a Domino et misericordia conserventur. Amen, amen, amen.
Datum Romae per manus Joannis, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et prosignatoris, Dominicae Incarnat. millesimo octuagesimo nono, indict. XII, III Idibus Jan., anno pontificatus domni Urbani primo.
XIII. * Urbanus II, monasterio S. Victoris Massiliensi bullam tribuit. (Anno 1089.)[Vide MABILLON et RUINART, Ouvrages posthumes, III, 51.] XIV. Urbani II epistola ad Gaufridum Constantiensem episcopum.--Perfugam e monasterio Schafhusensi tertio revocari mandat, et parere recusantem anathemati tradit. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 707.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto fratri et coepiscopo GAUFRIDO Constantiensi salutem et apostolicam benedictionem.
Dilectissimus filius noster N. conquestus est nobis quod quidam vir, nomine N., postquam se suaque omnia super altare Domini Salvatoris et omnium sanctorum in Schafhusen obtulerat, instinctu diaboli apostatando se suaque ab eodem monasterio alienare praesumpserit. Volumus ergo, tuaeque charitati injungimus, ut eumdem virum secundum evangelicam auctoritatem secundo et tertio canonice ut revertatur commoneas. Si vero, quod absit, in pravitate sua perstiterit, tu in promptu ulcisci habens omnem inobedientiam pro officii tui debito gladium excommunicationis in illum evaginare non differas, ut si ipse incorrigibilis permanserit, caeteri timorem habeant. Labores et angustias universalis matris Romanae Ecclesiae tibi tanquam fideli filio commendamus. Dat. Romae X April.
XV. Urbani II epistola ex synodo Romana scripta ad Gebehardum Constantiae episcopum canonica, qua eidem legationem apostolicum, et procurationem Ecclesiarum in Saxonia, Alemannia, defert et conconfirmat. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 715.--Ex cod. Vatic. 382 eruit Schannat., ex quo Harthzeim conc. Germ. t. III, p. 210.) URBANUS episcopus, servus servorum Dei, GEBEHARDO Constantiensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.
Quia te speciale, post Dominum, manuum nostrarum opus esse perpendimus, et quia specialem in te religionis gratiam esse cognoscimus, idcirco te adjuvare tuisque necessitatibus specialiter subvenire, Domino annuente, satagimus. Quaestiones autem quas tuis litteris significasti vestris in partibus agitari, apud nos quoque satis frequenter noveris commoveri.
Fratrum itaque communicato consilio, diuque excommunicationis quaestione tractata, sancti praedecessoris nostri Gregorii sententiam confirmantes, ita eam Domino inspirante determinavimus.
Primo quidem gradu Ravennatem haeresiarcham, Romanae Ecclesiae invasorem, cum Henrico rege, ejusdem perversitatis capite, ab omnibus Ecclesiae catholicae membris alienum et excommunicatum esse censemus.
Secundo, eos qui armis, pecunia, consilio aut obedientia, ecclesiasticos maxime ordines aut honores ab eis aut eorum fautoribus accipiendo, eorum nequitiae adminiculum subministrant: hos igitur principaliter anathematis vinculo astringentes.
In tertio gradu communicantes eis nos quidem non excommunicavimus, sed quia ipsi se eorum communione commaculant, in nostram eos societatem nequaquam sine poenitentiae ultione et absolutione recepimus. Sanctis quippe canonibus cautum constat ut qui excommunicatis communicaverit, excommunicetur. Ipsius autem poenitentia atque absolutionis modos ea moderatione discrevimus, ut quicunque seu ignorantia, seu timore, seu necessitate negotii cuiquam maxime necessarii eorum se convictu, salutatione, oratione, osculatione contaminaverit cum minoris poenitentiae absolutionisque medicina societatis nostrae participium sortiatur; eos vero qui aut spontanee aut negligenter inciderint, sub ea volumus disciplinae coercitione suscipi, ut caeteris metus incutiatur, cujus disciplinae moderamina, quod ad tuam curam spectat nostrae providentiae, prout oportere videris, pro temporibus et personarum competentia servanda committimus.
Quarto. Porro de clericis qui ab excommunicatis episcopis ordinati sunt necdum quidem sententiam fiximus, quia generalis mali contagium generalis synodi est cauterio comburendum. Tuae tamen paternitati hoc respondemus ad praesens ut ab excommunicatis quondam tamen catholicis episcopis ordinatis si quidem non Simoniace ordines ipsos susceperint et si ipsos episcopos non simoniacos fuisse constiterit; ad hoc si eorum religiosior vita et doctrinae praerogativa visa fuerit promereri, poenitentia indicta quam congruam duxeris in ipsis quos acceperunt ordinibus manere permittas, ad superiores autem ascendere non concedimus, nisi necessitas et utilitas maxima flagitaverit, et ipsorum sancta conversatio promoverit, et hoc tamen ipsum rarius cum cautela praecipua est concedendum.
Quinto. De presbyteris, diaconis aut subdiaconis qui post acceptum ordinem in aliquo crimine lapsi fuerint, sive palam sive clam, constat quidem canonum censura ab ecclesiasticis eos officiis inhiberi; tuae tamen discretioni providentiaeque committimus utrum aliqui, qui tamen infamiae notis non fuerint aspersi, necessitate Ecclesiae urgente, et ipsorum sancta conversatione promerente, in suis gradibus recuperari debeant. Hoc autem secundum indulgentiam dico, non secundum imperium, ut vestra major vestris in partibus contra haereticos habeatur auctoritas, salva tamen auctoritate canonum et sanctorum Patrum decretalibus institutis. Si quem vero, quod absit, aut post acceptum, aut ante acceptum officium, contigerit peremptorio, sive clam sive palam, occupatum crimine inveniri, eos maxime, qui mundo adhuc vivunt, ab omni altaris ministerio sequestramus.
Sexto. Sane insulam Augiam sub jurisdictione B. Petri ac Romanae Ecclesiae constat specialiter contineri; sed quia eorum privilegium, quod ab Romana Ecclesia obtinent, non satis meminimus, causam facile determinare non possumus; salva tamen ejus privilegii auctoritate, tibi singulariter in clerum et in populum illic habitantem, praeter monachos, omnem concedimus episcopalem regiminis potestatem. Caeterum ut in eodem abbatem catholicum regulariter vice nostra praestituere studeas, tuae obedientiae imperamus; nec solum in eo, sed et in S. Galli coenobio, et in caeteris, si quae sint, propriis abbatibus destituta, nostra fretus auctoritate, cum consilio quorum interesse noveris, abbates eligere atque electos consecrare procura. Idem etiam tibi studendum de Augustensi et Curiensi episcopatibus injungimus; nec non et de caeteris ad quae Pataviensis episcopus advocari vel adesse nequiverit.
Septimo. Et ipsi enim, quemadmodum et tibi, Saxoniae, Alemanniae, aut caeterarum quae prope sunt regionum, vice nostra procurationem injunximus, ut ordinationes improbandas improbetis, roborandas roboretis, et quidquid ecclesiastici negotii disponendum fuerit, communicato religiosorum virorum consilio, disponentes, quoad usque privationem, annuente Domino, legatum sedis apostolicae suscipere valeatis. Vos qui Dei zelo fervetis, et scientia doctrinaque praecellitis, omni cura atque sollicitudine utilitatibus ecclesiasticis insudate, scientes quoniam et nos in ipsis vestris utilitatibus libentissime annuemus: labores autem Romanae Ecclesiae communicare, eosque opis vestrae auxilio sublevare nullo modo pigri sitis. Benedictionum suarum vos omnipotens Deus ubertate perfundat, incolumes custodiat, et ad vitam perducat aeternam.
Dat. Romae XIV Kalend. Maii, anno ab Incarnat. Domini nostri Jesu Christi 1089.
XVI. Urbani II epistola ad episcopos Germaniae.--Illis indicat pro excommunicatis qui homines habendi sint. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 719.)
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, episcopis Germaniae in unitate Ecclesiae constitutis salutem et apostolicam benedictionem.
Fratrum nostrorum communicato concilio, diuque excommunicationis quaestione tractata, sancti praedecessoris nostri Gregorii sententiam confirmantes, ita eam Domino inspirante determinavimus. Primo siquidem gradu Ravennatem haeresiarcham, Romanae Ecclesiae invasorem, cum ejusdem perversitatis capite ab omnibus Ecclesiae catholicae membris alienum et excommunicatum esse censemus; secundo qui armis, pecunia, consilio aut obedientia ecclesiasticos maxime ordines aut honores ab eis aut eorum fautoribus accipiendo eorum nequitiae adminiculum subministrant: hos igitur principaliter anathematis vinculis astringentes, in tertio gradu communicantes eis nos quidem non excommunicamus, sed qui se eorum communione commaculant nequaquam in nostram societatem sine poenitentiae ultione et absolutione recipimus. Sanctis quippe canonibus sancitum constat ut qui excommunicatis communicaverit, excommunicetur. Ipsius tamen poenitentiae et absolutionis modos ea moderatione discrevimus, ut quisquis seu ignorantia, seu timore, seu necessitate negotii cujusque maximi et maxime necessarii eorum se convictu, salutatione, oratione vel osculo contaminaverit, cum minoris poenitentiae absolutionisque medicina nostrae societatis participium sortiatur. Eos vero qui spontanee aut negligenter inciderit sub ea, nolumus disciplinae coercitione suscipi ut caeteris metus incutiatur.
XVII. Urbani papae II bulla pro canonicis regularibus S. Augustini in coenobio S. Joannis Rivipollensis a Berengario praesule institutis. (Anno 1089.)[FLOREZ, España Sagrada, t, XXVIII, p. 292, ex chartulario S. Joannis Rivipollensis.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo fratri BERENGARIO Ausonensi episcopo futurisque post eum rectoribus in abbatia Sancti Joannis Rivipollensi in perpetuum.
Justis petitionibus aurem accommodare, justisque votis assensum praebere nos convenit, qui auctore Domino, licet indigni, utque praecones in excelsa apostolorum principum Petri et Pauli specula positi sumus. Quia igitur, inspirante Deo, charissime frater, B. Joannis abbatiam secus Teserem fluviumque Rivipollensis a saeculari dominatione eripiens, canonicos ibi secundum B. Augustini regulam statuisti: nos, eorum professione religionis providentes augmenta, petitioni tuae libenter annuimus, et eamdem ecclesiam specialiter in sedis apostolicae tutelam protectionesque suscepimus; quam videlicet ecclesiam Bernardus Bisuldunensis comes per manus proposita cautione sua potestate exutus, sua etiam liberalitate donatam, tuis in manibus Domino recusavit, tuamque tu praedictis canonicis ad sanctae vitae conversationem conferens alodiorum tuorum collatione ditasti. Quandiu igitur religionis tramitem secundum apostolicam disciplinam ipsi ipsorumque successores servaverint, praedictam eis ecclesiam ad honorem sedis apostolicae confirmamus, et ab ea omnem saecularem dominationem excludimus, virtute sancti Spiritus et apostolorum Petri et Pauli auctoritate sancientes, quatenus omnia quae hodie per tuam concessionem vel per supradicti comitis donationem, vel per aliorum oblationem fidelium possidet, sive quae in futurum juste poterit, largiente Domino, adipisci, integra eis et illibata permaneant. Eos autem qui bona ad locum ipsum pertinentia volentes retinent, agnito praesentis tenore privilegii, secundo tertiove commoniti, nisi intra XL dies ea restituerint, aut pacto congruo satisfecerint, ab ecclesiarum eos liminibus coercemus. Tu itaque, venerabilis frater B. q. . . . ., eamdem ecclesiam tua industria . . . . . . tuis etiam collationibus locupletasse dignosceris, vice nostra eis omni vitae tuae tempore, patrocinium et dominium exhibebis. Post tuum transitum nullus eis in abbatem praestituatur, nisi quem ipsi consensu communi, aut ipsorum pars praestantior, ad honorem sedis apostolicae cum consensu Bernardi comitis Bisuldunensis, secundum Dei timorem, elegerint; salva tamen Ausonensium pontificum canonica reverentia, quandiu praedictam abbatiam benigne tractaverint. Vos igitur, charissimi filii, oportet regularis ordinis tramitem ferventer insistere, ut quantum ab saecularibus tumultibus liberiores estis, tanto divinis studiosius servitiis insudetis. Ad indicium autem perceptae hujus a Romanae Ecclesiae libertatis, dilectioni vestrae dignum est mancusos III Valentianae monetae Lateranensi palatio quotannis exsolvere et Romanorum pontificum diligentius decreta servare. Sane hoc nostrae privilegium sanctionis si quis in crastinum archiepiscopus, aut episcopus, rex, princeps, dux, marchio, comes aut vicecomes, aut persona quaelibet magna, vel parva, potens aut impotens, scienter infringere aut temere violare praesumpserit, et constitutum praedictae abbatiae ordinem evertere, vel ejus bona invadere, molestare, aut suis usibus nequiter applicare tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, a Christi et Ecclesiae corpore auctoritate apostolica segregamus. Conservantibus pax a Deo, et mercedem ( sic ) praesentibus, et futuris saeculis conservetur. Amen. Amen. Amen.
Datum Romae per manus Joannis Sanctae Dei Ecclesiae diaconus cardinalis et prosignatoris domini Urbani papae II, an. Dominicae Incarnat. 1089, indict. XII, XIV Kal. Junii, anno pontificatus ejusdem domini Urbani II.
Ad calcem leguntur sequentia.
In concilio apud Tolosam habito, cui interfuerunt XX episcopi et abbates complurimi, Renerius, cardinalis et legatus sanctae Romanae Ecclesiae, et Amatus archiepiscopus et legatus Urbani papae, cum caeteris episcopis, judicaverunt de negotio et querimoniis quae clerici S. Joannis deposuerant coram eis de Ricardo abbate et ejus Massiliensibus monachis, ut idem Ricardus et monachi ejus redderent beato Joanni et ipsis clericis omnia praedia et possessiones, et ornamenta, et caetera mobilia quae ipsi eo tempore quo tenebant ecclesiam ejusdem S. Joannis, abstulerunt, et donaverunt, et donare fecerunt, et raptoribus censuerunt.
Et infra.
Renerius, cardinalis S. R. E. et legatus ejusdem, venerabilibus episcopis B. Gerunden., B. Auson., atque B. Urgellen., sive A. Elnensi, et B. Barchinon., salutem. Volumus esse notum dignitati vestrae, clericos B. Joannis Rivipollensis deposuisse querimoniam in concilio Tolosano super parochianis vestris, qui, omni reverentia postposita, auferunt B. Joanni ecclesias et nonnulla ecclesiastica praedia. Unde monemus, et auctoritate apostolica praecipimus, ut eos ab hac rapina cessare admoneatis, et B. Joanni quae sui juris sunt praedicatione et excommunicatione reddere faciatis. Quod si noluerint, sciant se excommunicatos et ab omni Christiana communicatione ejectos auctoritate BB. apostolorum Petri et Pauli, et reverentissimi papae Urbani et conventus totius concilii Tolosani, quoadusque resipiscant, et quae invaserunt dimittant, quos eodem modo a vobis excommunicari S. R. Ecclesiae auctoritate praecipimus, donec ad dignam satisfactionem veniant.
XVIII. Urbani II papae privilegium pro monasterio Jesu Nazareni. (Anno 1089.)[AYNSAY, Fundacion, excelencias, grandezas y cosas memorables de Huesca. Huesca, 1619 fol. 1, pag. 454.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilectissimis in Christo filiis regularibus fratribus ecclesiae quae dicitur Jesu Nazareni, eorumque successoribus regulariter victuris in perpetuum.
Justa fidelium petitio effectu debet prosequente compleri, ut et laborantium in Ecclesia devotio sancta clarescat, et utilitas ecclesiastica Domino semper largiente proficiat. Quia igitur charissimus noster in Christo filius sanctus Aragonensis sive Pampilonensis rex, ecclesiam vestram in domini nostri Jesu Christi Nazareni nomine per ipsum aedificatam, in Romanae Ecclesiae tutelam specialiter suscipi postulavit, etc. Y prosigue la dicha bulla, la qual entre otras clausulas que tiene favorables o esta casa, son las siguentes. Constituimus enim et apostolica auctoritate decernimus ut ab omnium omnino hominum cujuscunque sit ordinis jugo liberi maneatis, solique sanctae et apostolicae Romanae Ecclesiae subditi, tranquille et quiete Domino omnipotenti serviatis, etc. Confirmamus, etc., omnia quae idem rex vobis, vel quicunque fidelium de suis possessionibus contulerunt, aut quae de jure suo pontificum quilibet concesserunt, quaeque in futurum, annuente Domino, juste ac legitime poteritis adipisci, etc. Porro nulli episcopo liceat ejusdem Ecclesiae fratres quos in Romanae Ecclesiae filios speciali electione assumpsimus, excommunicare, aut divinum eis officium interdicere, sed sub sola sedis apostolicae protectione judicioque liberi annuente Domino securique permaneant, etc. (Concluye esta bulla, cum estas palbras): Hoc igitur nostri privilegii sanctionis, si quis in crastinum agnoscens archiepiscopus, aut episcopus, imperator aut rex, princeps, dux, vel marchio, comes aut vicecomes, judex, castaldio, vel persona quaelibet magna vel parva, potens aut impotens, contra eam temere venire praesumpserit, et ejusdem ecclesiae bona invadere, molestare, vel suis usibus applicare tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, a Christi eum et Ecclesiae corpore auctoritatis apostolicae potestate segregamus, et honoris sui piaculo subjacere decernimus: conservantibus autem pax a Deo et misericordia praesentibus ac futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Data Romae Kalendis Julii per manus Joannis sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis prosignatoris domni Urbani papae II; anno Dominicae Incarnationis 1089, indictione XII, anno II pontificatus ejusdem domini Urbani papae.
XIX. Urbanus II Frotardo, abbati S. Pontii Tomeriarum privilegium concedit quo locum a cujuscunque episcopi jurisdictione eximit aliisque compluribus praerogativis exornat. (Anno 1089.)[RUINART, Vita Urbani in MABILL. et RUINART Ouvr. posth. III, 57.] XX. Epistola Urbani II papae ad proceres provinciae Tarraconensis de restauratione ecclesiae Tarraconensis. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 701, ex chartulario ecclesiae Tarraconensis.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimis filiis BERENGARIO Barchinonensi comiti marchioni, ERMENGAUDO Urgellensi, BERNARDO Bisuldunensi comitibus, omnibusque Tarraconensis et Barchinonensis provinciae episcopis, vicecomitibus, et caeteris nobilibus et potentibus, sive clericis sive laicis, salutem et apostolicam benedictionem.
Dilectissimus et reverendissimus frater noster Berengarius Ausonensis episcopus devotione et labore maximo ad apostolorum limina veniens, diu nobiscum moratus est; cujus nos prudentia et bonis moribus, ut dignum est, delectati, privilegia quibus sua, videlicet Tarraconensis Ecclesia per Romanam Ecclesiam donata est diligenter inspeximus, et quod ad nos est, eamdem Ecclesiam tum pro sanctorum reverentia, tum pro praedicti fratris nostri dilectione, prout justitia exegerit, honorare et exaltare optamus. Quia igitur corporalia spiritualibus, temporalia aeternalibus, coelestibus dignum est terrestria famulari, hortamur et obsecramus in Domino prudentiam vestram ut summa ope nitamini Tarraconensis urbis statum eatenus reparare, quatenus ibi cathedra haberi possit episcopalis. Vobis ergo in poenitentiam peccatorumque remissionem mandamus ut potentia et divitiis vestris in restitutionem ejusdem ecclesiae devotissime et intentissime desudetis. Eis autem qui vel in Hierusalem vel in partes alias poenitentiae spiritu vel devotionis ituri sunt, suademus totam illam viae et sumptus operam restitutioni ecclesiae Tarraconensis impendere, quatenus auxiliante Domino et cathedra inibi tuto habeatur episcopalis, et civitas eadem Saracenorum opposita populis in murum et antemurale Christicolae populi celebretur, quibus eamdem ex Dei misericordia indulgentiam pollicemur quam promererentur si indictae viae prolixitatem explerent. Nos siquidem, si vestrae bonae voluntatis effectum et ferventis studii sollicitudinem cognoverimus, praedicto fratri nostro et Tarraconensi ecclesiae quae ad antiquam ejus dignitatem spectant libentissime impendemus, et corporalia vestra spiritualibus infulis prosequemur, salva tamen Narbonensis Ecclesiae justitia. Si enim Romani auctoritate privilegii Tarraconensem provinciam canonice vindicare Narbonensis antistes nequiverit, nos omni querela liberi Tarraconensi Ecclesiae jus suum restituere et fratri nostro Berengario pallii dignitatem conferre non praetermittemus, prout mereri studia vestra videbimus. Iterum iterumque vos, charissimi filii, admonemus ut fratrem nostrum Berengarium in restitutionem Tarraconensis ecclesiae adjuvetis, quatenus et in praesenti gloriam et in futuro vitam percipiatis aeternam. Porro si noster ad vos legatus Domino annuente pervenerit, ei pro sedis apostolicae reverentia debitam obedientiam exhibere curate.
Datum Romae Kalend. Julii per manus Joannis sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, anno secundo domni Urbani papae II; indictione duodecima.
XXI. Urbanus II monasterio SS. Aniani et Laurentii bullam tribuit. (Anno 1089.)[In tabular. Vatic. V. PERTZ Archiv. VII, 21.] XXII. Urbani II privilegium pro clericis et laicis Vellitrensibus. (Anno 1089.)[BORGIA, Istoria della Chiesa e citta di Velletri, Noceta 1723, 4o, p. 204.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, omnibus Vellitrensibus clericis, et laicis beato Petro fidelibus salutem et apostolicam benedictionem.
Nec ignotum, dilectissimi fratres, vobis esse cognoscimus qua immani crudelitate Guilbertus haeresiarcha sedis apostolicae invasor, antiquus hostis, nostris temporibus per apostatas et tyrannos sanctae Ecclesiae Hugonem Album, et Joannem Portuensem antiepiscopos, et Petrum quondam cancellarium, Uvezelonem, et Ottonem tyrannum membra diaboli seduxerit filios Dei, cogitans eos blanditiis et atrocitate suis pedibus posse submittere. In eum vero sperantes qui suos non despicit, constanter per vos et alios filios nostros illorum incursum comprimemus. Quapropter de praesenti dilectos Rainerium presbyterum, Formosum nostrum dapiferum, et Fornicem nostrum emissarium cum praesentibus scriptis vobis mandamus, a quibus velut a nobis audietis quanta praelia nostri fideles strenue commiscere, et quomodo ad Christi sponsae utilitatem ultra montes accelerare disposuimus. Nos itaque, quia pro Ecclesia ludibria, verbera, vincula, carceres. . . . . ( qui il pergameno e lacero ) diversas mortes experti estis, auctoritate apostolica et corroboratione episcoporum, et nobilium Romanorum penitus remotis a vobis omnibus quae aliquomodo impediri possunt; confirmamus vobis omnes vestros usus, et diuturnos mores pro vobis a quolibet introductos in perpetuum. Liceat autem vobis facere conventum vestris episcopis, et sine verborum obligatione reddere apostolica vestris episcopis, vel suis ordinatis, scilicet tertiam partem testamentorum, tertiam oblationis panis tantum, et cerae de tribus missis, quartam decimarum, et si vestra Ecclesia proprio caret episcopo, jus episcopi Ecclesiae, et clericis accrescat. Viaticum et eleemosynas specialiter vobis attributas urbis concedimus. Et salvo ut vos clerici cum episcopo sicut in more habetis, et mecum egistis compendiosum unius comestionis dispendium nostrae curiae solvatis; vos vero, laici, communiter exhibeatis nobis alterius comestionis dispendium, et hostem, et parlamentum, hostem per maritimam et Campaniam. Praeterea confirmamus ut sine ulla contradictione possideatis terras cultas et incultas, silvas, montes, colles, planities, paludes, et omnia quae continentur in antiquis privilegiis vestrae civitatis nobis cognitis. Maneatis sub quiete, pace ac vestro jure in perpetuum. Quicunque autem, quod Deus avertat, hujus nostri edicti violator exstiterit aut alicujus conditionis forma super hoc inducere tentaverit, anathematis vinculo religetur. Qui vero custos et observator, benedictionis gratiam consequatur, et aperiente clavigero Petro, cujus vicarii sumus, culmen coeli conscendat.
Scriptum per manum Girardi sanctae Romanae Ecclesiae scriniarii, anno Dominicae Incarnationis millesimo octuagesimo nono, ind. XII.
+ Ego Petrus Dei gratia Albanensis episc. interfui et subscripsi.
+ Ego Minut. Dei gratia Lavicanensis episcop.
+ Ego Bruno Signensis episc. assensum per hunc triangulum praebui
Dat. Romae VIII id. Julii per manus Joannis S. Romanae Ecclesiae card. et cancellarii.
XXIII. Urbani II epistola ad Anselmum abbatem Beccensem.--Ut episcopo rerum ecclesiasticarum imperitiori adsit. Ut non differat sedem apostolicam visitare, et ad eam mittere quae Hubertus subdiaconus ejus legatus collegerat ex censu B. Petri. (Anno 1089.)[ Opp. S. Anselmi, p. 353.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, ANSELMO venerabili et dilectissimo abbati, salutem et apostolicam benedictionem.
Religionis ac scientiae tuae praerogativam scientes, Belvacensi episcopo quae in ejus ordinatione injusta videbantur, indulsimus, et in tuae studio industriae confidentes curam ei episcopatus invito renitentique injunximus. Nunc ergo tibi eum commendamus attentius, quatenus ei in omnibus ut filio tuo adjutor, monitor, corrector atque consultor assistas; et cum ipse adesse nequiveris, quemlibet ei fratrum tuorum (qui super ipsum spirituali zelo sollicitus sit) praesentem esse mandabis, ut quod in ejus initiis minus canonicum cernitur, bonis in posterum profectibus valeat operari. Si quid autem tibi vel per eumdem Belvacensem episcopum, vel per filium nostrum Rogerum de servitio S. Romanae Ecclesiae mandabimus, ut talem virum decet, impiger et paratissimus exsequeris. Sane monachum tuum Joannem nostrae Ecclesiae filium apud nos retinere voluimus: super quo in vos querela Romanae pendet Ecclesiae, quod ipsius clericum monachare, et altioribus gradibus provehere praesumpsisti. Verumtamen Belvacensis episcopi precibus inclinati, eum ad te sub hoc tenore remittimus, ut ante exactum a praesenti Quadragesima annum aut illum ad nos remittas, aut ipse veniens tecum ducas, et si quem alium de vestra congregatione nobis utilem noveris. Porro quanto ipse citius potueris, sedem apostolicam visitare ne differas, ut dilectionis mutuae praesentia devotione debita perfruamur. Huberti vero nostri subdiaconi, qui apud vos defunctus dicitur, si quae res apud te dimissae sunt, ad nos citius destinabis. Cum enim a domino praedecessore nostro sanctae memoriae Gregorio legationem in Anglorum regno acceperit, multa ex censu beati Petri dicitur collegisse; quae si apud vos sunt, citius ad nos volumus destinari necessitati sanctae Ecclesiae profutura.
Data Capuae Kal. August.
XXIV. Urbani II epistola ad Pibonem Tullensem episcopum. (Anno 1089.)[MANSI Concil. XX, 676.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto fratri PIBONI Tullensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.
Super quaestionibus quas ad nos Adalbero, vestrae Ecclesiae filius, detulit, haec a nobis sunt in synodalis assensu concilii capitula per Dei gratiam confirmata.
CAP. I. Episcopus omnia sui episcopatus membra, videlicet archidiaconatus, archipresbyteratus, decanias, vel aliquas praeposituras Ecclesiae suae canonicas, gratis absque omni venalitate distribuat. Quisquis autem ea pretio dederit, depositioni subjaceat.
CAP. II. Eos qui a subdiaconatu uxoribus vacaverint ab omni sacro ordine removemus, officioque atque beneficio Ecclesiae carere decernimus. Si vero episcopi consenserint earum pravitatibus, a suis se noverint officiis interdictos. CAP. III. (D. LVI, Presbyterorum. ) Presbyterorum filios a sacri altaris ministeriis removendos decernimus, nisi aut in coenobiis, aut in canonicis religiose probati fuerint conversati. Absque praejudicio tamen capitulorum istorum, eis qui praebendas aut ipsi ante hanc sedis apostolicae interdictionem emerunt, aut emptas se nescientibus possiderunt, habendas eas permittimus, si eorum personae tuo arbitratu visae fuerint promereri. Eis autem qui fidem possessionis suae irritam facientes, post subdiaconatus acceptionem vacare uxoribus praesumpserint, et officium et conjugium penitus interdicimus, eisque quoniam seipsos apostatando destruxerunt, et voluptatem corporis Domino praetulerunt, omni vitae suae tempore aut in coenobiis, aut in canonicis regularibus poenitentiam decernimus injungendam. Presbyterorum vero filios, qui secundum praecepti nostri conditionem aut in coenobiis aut in canonicis religiose probati fuerint conversati, quia patrum peccata cum saeculo [ f. saeculi] possessionibus abdicarunt, pro religionis ac scientiae praerogativa apostolico moderamine tolerandos ducimus, et ad sacros ordines et ad honores ecclesiasticos permittimus provehendos. CAP. IV. Porro de clericis qui ab excommunicatis episcopis sunt ordinati necdum quidem sententiam fiximus, quia generalis mali contagium generalis synodi est cauterio comburendum. Tuae tamen fraternitati hoc respondemus ad praesens, ut (9, c. 1, Ab excommunicatis ) ab excommunicatis quondam tamen catholicis episcopis ordinatos, si quidem non Simoniace ipsos ordines acceperunt, et si episcopos istos non Simoniacos fuisse constiterit, et adhuc si eorum religiosior vita et doctrinae praerogativa visa fuerit promereri, poenitentia indicta quam congruam duxeris, in ipsis quos acceperunt ordinibus manere permittas. Ad superiores autem ascendere non concedimus, nisi necessitas vel utilitas maxima flagitaverit Ecclesiae. Hoc tamen ipsum rarius et cum cautela est praecipua concedendum. CAP. V. Episcopos ac clericos quos Simoniacos esse constat, a sacris officiis et beneficiis removendos omnino decernimus. In ecclesias vero quae ab hujusmodi Simoniacis exsecratae sunt, non aliter quam in locis orandum videtur, donec subversis altaribus benedictione et unctione catholici antistitis consecrentur. CAP. VI. De his qui sine titulis ordinati sunt, licet ejusmodi ordinatio sanctorum canonum sanctioni contraria judicetur, utrum tamen aliqui in acceptis sint ordinibus permittendi, discretioni tuae pro praesenti Ecclesiae necessitate committimus, si tamen alias sine pravitate eos ordinatos fuisse constiterit.
CAP. VII. Bigamos et viduarum maritos a sacris ordinibus, secundum communem Ecclesiae consuetudinem, auctoritate nostri officii segregamus. Haec universa tanquam apostolicae sedis praecepta sanctorum conciliorum sententiis consonantia, religionis tuae strenuitas et in Ecclesia sibi commissa Deo juvante custodiat et custodienda aliis innotescat. Nec senectutem tuam oblatrantium canum multitudo perterreat. Major enim est qui in nobis est quam qui in illis. Ipse siquidem confirmans discipulos suos ait: « Nolite timere pusillus grex, quia complacuit Patri vestro dare vobis regnum. » Ipse misericordia sua nos confirmet ac protegat, et ad coelestia regna perducat. Amen. XXV * Urbanus II monasterii Cavensis possessiones confirmat. (Anno 1089.)[Dom RUINART, Vita Urbani II. MABILL. et RUINART, Ouvr. posth., III 65.] XXVI. Urbani II epistola ad Eliam episcopum Barensem.--De reliquiarum sancti Nicolai translatione, et Barensis ecclesiae dignitate et juribus. (Anno 1089.)[MANSI, Concil., XX, 645.] Urbanus episcopus, servus servorum Dei, charissimo fratri Eliae archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.
Quia nostris temporibus Ecclesiam quam Deo auctore regis, frater charissime, Barensem, quae et Canusima dicitur, omnipotens Deus beati confessoris sui Nicolai corpore visitare dignatus est, nos auctore Deo apostolorum Petri Paulique vicarii, propter ecclesiastiea negotia exsequenda in Apuliae provinciam descendentes, charissimorum filiorum Romanae Ecclesiae Rogerii ducis et fratris ejus Boamundi, atque vestris deprecationibus invitati, civitatem vestram pro beati confessoris Nicolai dilectione praecipua visitavimus: cum magna undique convenientis populi frequentia, laetitiaque B. Nicolai reliquias in locum parati adyti conferentes, contra morem nostrae Romanae et apostolicae Ecclesiae, te, dilectissime frater, in sede propria consecravimus, B. Nicolai reverentia, et tui populi dilectione devicti. Te igitur in specialem Romanae Ecclesiae filium amplectentes amoris intimi brachiis, tuamque, cui Deo auctore praesides, Barensem, quae et Canusina habetur Ecclesia, exaltare, et populum tuum tam temporaliter quam aeternaliter glorificare, largiente Domino et favente justitia, cupientes, confirmamus tibi praesentis paginae auctoritate integrum Barensem, qui et Canusinus est, archiepiscopatum, ut tu tuique successores episcopali jure illum regas, disponas atque possideas, salva Romanae auctoritate Ecclesiae, quae instituente Domino Ecclesiarum omnium princeps est, cuique ut matri summa debet ab universis reverentia exhiberi.
Absque praejudicio ergo justitiae quarumlibet Ecclesiarum, sequentes tenorem qui nostrorum continetur privilegiis praedecessorum, Barensis sive Canusinae Ecclesiae possessiones sive dioeceses tibi tuisque successoribus perpetuo possidendas regendasque contradimus. Hae autem sunt: Canusina, Bistictum, Bitonum, Midunium, Juvenatium, Melficta, Rubum, Tranum, Canna, Minervinum, Aqua tecta, Mons meliorus, Lavellum, Rapulba, Melfis, Bitalbis, Salpicupersanum, Palimarum, simul et caetera quae intra marini littoris oram sita esse cognoscuntur. Haec vero et alia municipia, sive civitates praedictis civitatibus adjacentes, sive longe positae, sed ad eas pertinentes, confirmamus vobis, et omnes fundos et casales una cum casis et vineis, cum servis et ancillis, cum massis et massaritiis atque molendinis, cum portubus, montibus et pratis, simul cum plebibus sive ecclesiis, cum omnibus titulis sive capellis suis, simul etiam cum monasteriis virorum seu feminarum, Graecis aut Latinis, cum universis ordinibus ecclesiasticis, et quidquid honoris, possessionis seu dignitatis, per legalem largitionem et juxta concessionem antiquitus tenuisset, et quidquid justitiae non contradicit, et antiquitus superadditum esse probatur, et in futurum juste poterit Barensis et Canusina Ecclesia adipisci. Atque hujusmodi privilegia praesenti auctoritatis nostrae decreto indulgentes, statuimus nullum regum vel imperatorum, antistitum, nullum quacunque dignitate praeditum, vel quemquam alium audere minuere, alienare sive suis usibus applicare de iis quae eidem Ecclesiae a quibuslibet hominibus de proprio jure jam donata sunt, vel deinceps, Domino favente, donari contigerit. Praeterea fraternitati tuae pallii usum ex more concedimus, ut eo inter missarum solemnia, iis duntaxat festivitatibus utaris, videlicet nativitate Domini, S. Stephani, Epiphania, Coena Domini, Resurrectione, Ascensione, Pentecoste, nativitate S. Joannis Baptistae, Natalitiis apostolorum, et tribus festivitatibus sanctae Mariae, festivitatibus sanctorum Nicolai et Sabini, festivitate omnium sanctorum, in anno ordinationis tuae die, in ordinatione episcoporum seu caeterorum clericorum, in consecratione etiam ecclesiarum, in translatione etiam Domini confessoris Nicolai. Hortamur itaque fraternitatem tuam ut honor tantae dignitatis, supplementum utique totius sacerdotalis ordinis, moribus tuis conveniat; et non solum exteriori homini tuo decorem praestet et gratiam, sed et interiorem quoque multiplici virtute corroboret. Siquidem ista sunt pallii, ista sunt hujusmodi indumenti ut Deum ex toto corde, tota anima et omni virtute diligas, et proximum tuum sicut te ipsum. Nam licet ad usum pallii omnium virtutum ornamenta sint necessaria, inseparabiliter tamen charitas, quae omnes superexcedit, hac pollentem dignitate comitari convenit. Ad imitanda igitur omnium bonorum instrumenta vita et scientia tua subditis tuis sit forma et regula, ut, si quid in eis ex humana fragilitate reprehensibile deprehenditur, intuitu conversationis tuae ad rectitudinem sinceritatis tuae corrigatur. Quibus sic studeas dispensationis tuae jura moderari, ut in corrigendis vitiis et zelo rectitudinis ferveas, et modum temperantiae non excedas. Et ut multa paucis explicemus, quid in sanctorum Patrum dictis repeteris, ad tuam et eorum qui tibi subduntur utendum censeas aedificationem, quatenus documentis tuis instructi, atque boni pastoris vestigia consecuti, ad regnum summi Pastoris tecum valeant pertingere, et perpetuae vitae felicitatem Deo annuente percipere. Amen.
His mox subjicitur sigillum.
Datum apud Barum per manus Joannis diaconi, anno Dominicae Incarnationis millesimo octogesimo nono, anno vero pontificatus domini Urbani papae secundo, indictione decima tertia, nono Octobris.
XXVII. Urbani II epistola ad Rainoldum archiepiscopum Remensem.--Illi pallium tribuit ac totius secundae Belgicae provinciae primatum jusque consecrandi Francorum reges asserit. (Anno 1089.)[MABILLON et RUINART, Ouvr. posth. III, 352.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, RAINALDO charissimo fratri Remorum archiepiscopo ejusque successoribus legitimis in perpetuum.
Potestatem ligandi atque solvendi in coelis et in terra beato Petro ejusque successoribus, auctore Deo, principaliter traditam, illis Ecclesia verbis agnoscit, quibus Petrum est Dominus allocutus: Quaecunque ligaveris super terram erunt ligata in coelis, et quaecunque solveris super terram erunt soluta et in coelis (Matth. XVIII, 18). Ipsi quoque et propriae firmitas, et alienae fidei confirmatio, eodem Deo auctore, praestatur, cum ad eum dicitur: Rogavi pro te ut non deficiat fides tua, Petre, et tu aliquando conversus confirma fratres tuos (Luc. XXII, 32). Oportet ergo nos, qui, licet indigni, Petri residemus in loco, prava corrigere, recta firmare, et in omni Ecclesia ad interni arbitrium judicis sic disponenda disponere, ut de vultu ejus judicium nostrum prodeat, et oculi nostri videant aequitatem. Fraternitatis igitur tuae justis petitionibus annuentes ex antiquo Remensis Ecclesiae usu, apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia concessum tibi pallium hujus decreti nostri pagina confirmamus, primatemque totius secundae Belgicae provinciae secundum antecessorum tuorum dignitatem esse censemus. Statuimus etiam ut nulli, nisi solummodo Romano pontifici, subjectionem et obedientiam debeas, omnisque causae tuae judicium solius Romani pontificis diffiniatur arbitrio. Primam praeterea praecipuamque tibi tuisque successoribus potestatem contradimus Francorum reges consecrandi: ut sicut beatus Remigius ad fidem Chlodoveo converso primum illi regno regem Christianum instituisse cognoscitur; ita tu quoque, tuique successores, qui ejusdem sancti Remigii vice in Remensi Ecclesia, Domino disponente, fungimini, ungendi regis et ordinandi sive reginae, prima potestate fungamini. Statuimus etiam praesentis nostrae paginae auctoritate firmantes, ut sicut primum diadematis insigne per vestrae manus impositionem Francorum reges suscipiunt, ita quoque [ f. add., opus] in solemnibus processionibus quibus eosdem reges fuerit coronari, te praesente, vel tuorum Catholicorum quomodolibet successorum a nullo alio archiepiscopo vel episcopo coronetur. Vestram ergo dilectionem apostolicae sedis gratiae vicem debita subjectione rependere, ejusque decreta inviolabiliter observare, [ f. add., monemus] ut a subjectis tibi Franciae populis ut observentur pro viribus exigere. Nos siquidem antiquam omnem vestrae Ecclesiae dignitatem servare speciali devotionis intuitu cupientes, totum honoris, totum dignitatis et excellentiae tibi, tuisque legitimis successoribus manere decernimus, quidquid beato Remigio praedecessor noster Ormisda legitur contulisse. Itaque dilectionis tuae reverentia, frater charissime Raynolde, secundum antecessorum tuorum consuetudines pallio uti noverit ad missarum solummodo celebrationes diebus tantum determinatis, videlicet Dominicae Nativitatis, Circumcisionis et Epiphaniae, Sabbato sancto, Resurrectione et secunda feria, Ascensione, Pentecoste, in solemnitatibus sanctae Dei genitricis et virginis Mariae, Natalitiis quoque Joannis Baptistae, atque omnium apostolorum, et festis sanctorum Nicasii, Remigii, Martini; in commemoratione etiam omnium Sanctorum, in consecratione Chrismatis, ecclesiarum et tam episcoporum quam aliorum clericorum, in benedictione regis ac reginae, in anniversario tuae consecrationis et ecclesiarum Sanctae Mariae, Sanctique Remigii dedicationis die. Cujus indumenti honor quoniam modesta actuum vivacitate servandus est, hortamur ut ei morum tuorum ornamenta conveniant; quatenus, auctore Deo, recte utrobique possis esse conspicuus. Quamobrem, charissime frater, quem pastoralis curae constringit officium, dilige fratres, ipsi quoque adversarii propter mandatum Dominicum tuo circa te copulentur affectu; pacem sequere cum omnibus; sanctimoniae, sine qua nemo videbit Deum, piis vaces operibus; virtutibus polleas, fulgeat in pectore tuo rationale judicii cum superhumeralis actione conjunctum. Ita procedas in conspectu Dei et totius Israel hujusmodi gregi commisso praebeas exempla, ut videant opera tua bona et glorificent Patrem nostrum qui in coelis est. Sit in lingua sermo, sit zeli fervor in animo. Creditum tibi agrum Dominicum exerce dum licet, semina in timore dum tempus est, bonum faciendo ne deficias, tempore suo metes indeficiendo. Vigilanter itaque terrena negotia relinquendo coelestibus anhela, quae retro sunt obliviscens, in ea quae ante sunt temetipsum enixius extende. Mens tua in saeculari vanitate non diffluat, in unum currat atque confluat finem, quem mira suavitate David respexerat, cum dicebat: Unam petii a Domino, hanc requiram, ut inhabitem in domo Domini omnibus diebus vitae meae (Psal. XXVI, 4). Sancta Trinitas fraternitatem tuam gratiae suae protectione circumdet, et ad finem qui non finitur pervenire concedat.
Datum Romae per manus Joannis sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis, anno Dominicae Incarnationis 1089, indictione XIII, VIII Kalend. Januarii, anno pontificatus domni Urbani II papae secundi.
XXVIII. Urbanus II monasterii Balmensis apud Sequanos possessiones, petente Hugone, archiepiscopo Vesontionensi, confirmat. (Anno 1089.)[MABILL. et RUINART, Ouvr. posth., III, 355.] URBANUS episcopus servus servorum Dei, HUGONI charissimo filio Balmensi abbati, ejusque successoribus legitimis in perpetuum.
Potestatem ligandi atque solvendi in coelis et in terra beato Petro ejusque successoribus, auctore Deo, principaliter traditam illis Ecclesia verbis agnoscit, quibus per eum Dominus allocutus est: Quaecunque ligaveris super terram erunt ligata et in coelis, et quaecunque solveris super terram erunt soluta et in coelis (Matth. XVIII, 18). Ipsi quoque et propriae firmitas, et alienae fidei confirmatio, eodem Deo auctore, praestatur, cum ad eum dicitur: Rogavi pro te ut non deficiat fides tua, Petre, et tu aliquando conversus confirma fratres tuos (Luc. XXII, 32). Oportet ergo nos, qui, licet indigni, Petri residemus in loco, prava corrigere, recta firmare, et in omni Ecclesia ad interni arbitrium judicis, sic disponenda disponere, ut de vultu ejus judicium nostrum prodeat, et oculi ejus videant aequitatem. Tuis igitur, charissime fili Hugo, Bisuntinique archiepiscopi Hugonis piis petitionibus annuens, tibi tuisque legitimis successoribus Balmense coenobium regendum ac disponendum praesentis decreti nostri pagina confirmamus, cunctaque tam in monasteriis quam in ecclesiis ad idem Balmense monasterium pertinentia. Videlicet monasterium Sanctae Mariae Grandis-fontis cum omnibus appendiciis suis, monasterium Sancti Petri Gaude cum omnibus appendiciis suis, monasterium Sanctae Mariae infra urbem Bisunticam, quod vocatur Jusanum, cum appendiciis suis, monasterium Sancti Eugendi Eticae cum omnibus appendiciis suis, monasterium Sancti Lauteni cum omnibus appendiciis suis; ecclesiam Sancti Joannis Balmae cum capella Francet; ecclesiam Sancti Gervasi Victoris cum appendiciis suis, ecclesiam Sancti Nicolai Carneti; ecclesiam Laviniaci. Montis Huin Caveriaci Cavaniaci, Brariaci cum appendiciis suis; ecclesiam Sancti Desiderati, Laedonis, Sisintiaci, Laracni, Desnensis cum appendiciis earum; ecclesiam Dumblensem cum appendiciis suis; ecclesiam de Guars, Montis-Tolosae, Asnensis, Montis-Alacris, Neblensis Castri cum appendiciis earum; ecclesiam Sarmaciae, Sabonariae, Olaefractae, Costumnae, Mulnet, Ver, Biviliaci, Sancti Mauritii et Sancti Germani Gravae, Baensis, Bellimontis, Montis Roolenis, Esiconis, Rancinaci, Gelerengis, Beneventi cum omnibus appendiciis earum; ecclesiam Bellae-Vavrae, Ciensisvillae cum capella Castri, Sancti Reneberti, Sancti Stephani de Ponte, Doni-Petri de Arlico, Wistruciici, cum appendiciis earum; ecclesia Poloniaci, cum capellis scilicet Castri Mariaci, Platani, Sancti Sabini, et cum omnibus appendiciis suis; ecclesiam Aquensis, Solciaci, Spinctensis cum appendiciis earum. Praeterea per praesentem nostri privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus ut quaecunque nunc idem coenobium possidet sive in crastinum largitione principum, concessione pontificum vel oblatione fidelium legitimis modis poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ei subditas possessiones auferre, minuere vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integre conserventur eorum, pro quorum sustentatione concessa sunt, usibus profutura, salva Bisuntini archiepiscopi canonica reverentia. Sane si quis in crastinum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes aut judex, aut persona quaelibet, magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens contra eam tamen venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, Christi et Ecclesiae corpore cum auctoritate potestatis apostolicae segregamus; conservantibus autem pax a Deo et misericordia praesentibus ac futuris saeculis conservetur.
Ego Urbanus catholicae Ecclesiae episcopus.
Datum Romae V Kal. Jan. per manus Joannis S. R. E. diaconus cardinalis, anno Dominicae Incarnationis 1088, anno pontificatus domini Urbani papae II secundo.
XXIX. Urbani II epistola ad Rainerium cardinalem presbyterum.--Multa mandat ad res Hispanicas spectantia. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XIX, 698.] Quantum de religione tua confidentes, qua fide, qua charitate, in partes illas reduximus, ipse tu, frater dilectissime, recognoscis. Age ergo pro spe quam de tua providentia gerimus, et negotia quaeque poteris, Domino adjuvante, canonice diffinire procura, et ea maxime pro quibus missus es, videlicet quae inter Narbonensem antistitem et Comoriensem abbatem jactantur. Veniens si quidem ad nos cum Barchinonense fratre nostro venerabili episcopo reverendissimus frater noster Narbonensis archiepiscopus, quem jamdudum vita et religione spectatum habemus, plurima adversa contra Comoriensem abbatem conquestus est, scilicet quod ecclesias suae dioecesis, saecularibus potestatibus fultus, invadat; quod excommunicatos ab eo sine omni ejus absolutione recipiat; quod in Jacensi sede sine sui licentia fecerit episcopum consecrari; quodque auditu horrendum est, mortuum quemdam sub anathemate, ab ejus monachis extumulatum, et inter monasterium tumulatum asseruit. Inter caetera, praejudicium sibi factum de Tarraconensium episcoporum subtractione per Romanam Ecclesiam suppliciter intimavit, circa eos [ f. cum eos ac deinde possederit] Narbonensis metropolis per annos quadringentos sine alterius reclamatione prius sederit. Nostra igitur vice in partibus illis fungens, Tarraconensibus episcopis nostra auctoritate praecipito ut interim Narbonensi, tanquam proprio metropolitano, obediant, donec, parante Domino, Tarraconensis restauretur ecclesia: Toletano autem, sicut primati, reverentiam exhibeant, donec Narbonensis archiepiscopus se eorum primatem fuisse certa possit auctoritate monstrare. Novit siquidem tua fraternitas primatem a nobis Toletanum sic institutum, ut salva sint metropolitanorum privilegia caeterorum. Abbatem quoque, ut sanctae opinionis virum, admoneas, praecipiens ne ulterius quae episcopalis juris sunt sine episcopi concessione recipiat, et de injuriis Narbonensi archiepiscopo illatis competenti emendatione satisfaciat: de caetero ut proprium et sanctae consecrationis revereatur antistitem, et pacem cum eo fraternae charitatis inviolabiliter retinere procuret. Tu autem in omnibus Romanae auctoritatis memorem te exhibe, ut nulla de te possit suspicio remanere. Quia vero Narbonensis archiepiscopus privilegia de primatu ecclesiam suam habuisse memoravit, quae a suo praedecessore translata, se tamen sperat, parante Domino, reperturum: tu causam diligenter inquire, inquisitam ad nos referre procura. Quod si privilegiorum auctoritas nequiverit reperiri, tu cum principibus terrae de restauratione Tarraconensis ecclesiae stude. Interim tamen Tarraconenses episcopos ei, tanquam metropolitano proprio, obedire praecipito Elnensis quoque episcopi causam diligenter inquirito, et inter Narbonensem episcopum et ipsum justo omnia judicio diffinito. Idem quoque te de Crassensi coenobio inter Narbonensem archiepiscopum et monachos ejusdem coenobii exercere praecipimus.
XXX. Urbani II epistola ad Raynerium S. R. Ecclesiae presbyterum et legatum.--Illum inter episcopum Barcinonensem [Bertrannum] et abbatem S. Pontii Tomeriensem [Frotardum] judicem constituit. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 679.]
URBANUS, servus servorum Dei, charissimo atque dulcissimo fratri Raynerio sanctae Romanae Ecclesiae presbytero atque legato, salutem et apostolicam benedictionem.
Postquam a nobis, frater charissime, discessisti, fratres charissimi nostri Narbonensis et Barcinonensis antistites pervenerunt ad nos justitiam sedis apostolicae super suis querimoniis flagitantes in abbatem beati Pontii. Barcinonensis querebatur dicens se post susceptum episcopatus officium sub manu propria quiete coenobium Sancti Cucufatis anno integro, ut speciale suae Ecclesiae beneficium possedisse abbatemque inibi per se electum, consentiente et laudante legato Romanae Ecclesiae Ricardo, regulariter fuisse, quem postea Tomeriensis abbas una cum monachis, renitente episcopo, violenter monasterio exturbavit. Porro quam diversa his te adhuc nobiscum posito beati Pontii abbas retulerit tua fraternitas recognoscit. Tuae ergo prudentiae intererit, cui hujusmodi negotia in partibus illis discutienda et definienda commisimus, causam hanc diligenter inquirere, et ita Domino donante agere ne locum justitia perdat, neve favore cujuslibet aut zelo in partem alteram supplanteris. Memor esto consilii quod a nobis tibi datum est abeunti, et consilio religiosorum virorum communicato sic disponenda dispone, ut Romana aequitas nulli sit oblocutioni obnoxia, sed in omnibus judicium tuum veritatem exsequens discretionis apostolicae semitam non relinquat. Sane his te suspectum esse noveris quia in domo adversarii commoraris. Et solent plerumque officia a rigore animos commutare. Praecipimus ergo dilectioni tuae ne abbatis aut ullius hominis causa omittas quin hanc causam sententia irretractabili omnino decidas, nec eorum aliquem super hoc ulterius apostolicam sedem appellare permittas. De ecclesia quoque Beati Sylvestri, quam Salmodienses monachi Beato Rufo abstulisse dicuntur, justum omnino et irretractabile determinato judicium. Caetera videntur desiderari.
XXXI. Urbani II epistola ad Frotardum Tomeriensem abbatem.--Hortatur ut de illatis archiepiscopo Narbonensi injuriis satisfaciat. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 678.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei charissimo et reverendissimo fratri FROTARDO Tomeriensi abbati salutem et apostolicam benedictionem.
Venientes nuper ad nos reverendissimi fratres Narbonensis ac Barcinonensis antistites Dalmatius et Bertrandus adversus fraternitatem tuam multum conquesti sunt. Narbonensis enim ecclesias suas a te invasas et excommunicatos a te receptos et in Jacensi sede per te sine sua licentia asserebat episcopum consecratum. Mortuum quoque sub anathemate monachos tuos extumulasse, et intra coenobium tumulasse dicebat. Quod auditu quoque videtur horrendum. Super his omnibus si vera sunt tuam religionem ei congrue satisfacere legati nostri judicio, et ab invasione eorum quae sunt episcopalis juris de caetero abstinere, et pacem cum eo firmam habere ut dignum est vobis deprecamur atque praecipimus. Barcinonensis praeterea querebatur coenobium Sancti Cucufatis, quod sui juris est, te invadente sublatum monachis violenter expulsis; idem etiam de coenobio sancti Laurentii factum astruxit. Quia igitur et vir talis est morum dignitate et pontificali gratia ut ei discredere non possimus, et tu olim nobis aliter retulisti, causae hujus judicium irretractabili sententia terminandum legato nostro mandavimus, et te ei judicio volumus obedire, ut neque tu, neque ille ulterius super hoc sedem apostolicam permittamini appellare. Praeterea rogantes rogamus, quemadmodum de tua speciali et familiari religione confidimus, ut Narbonensem antistitem sicut proprium et Patrem spiritualem respectu ejus cujus vice fungitur reverearis et diligas.
XXXII. Urbani II epistola ad Raymundum comitem, Aymericum vicecomitem, clerum populumque Narbonensem. (Anno 1089.)[MANSI, Concil. XX, 678.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, clero et populo Narbonensi, RAYMUNDO videlicet comiti atque AYMERICO vicecomiti charissimis filiis, salutem et apostolicam benedictionem.
Venientem ad nos reverendissimum fratrem nostrum Dalmatium, vestratem archiepiscopum, debita veneratione suscepimus, ejusque probitatem et religionem jamdudum agnoscentes, ipsum dilectioni vestrae apostolicae sedis apicibus commendavimus. Vos itaque ei ut dilecto et catholico Patri, dilecti filii, obedite, reverentiam et debitam subjectionem ut domini vicario in omnibus exhibete, decimas unicuique ecclesiae pertinentes ex integro reddite, et quaecunque episcopalis justitiae sunt, integra sibi conservate. Quae autem vobis ex Domino dixerit, devote ac libenter audite et obedite. Pro Christo enim legatione fungitur inter vos obsecrans pro Christo ut reconciliemini Deo. Ipsum ergo sicut Christum audientes et honorantes mores vestros corrigite, a vitiis abstinete, Deo in omnibus placere curate. Si enim Deo placere studueritis, pastorem profecto Deo placentem habebitis, et summum pro vobis judicem interpellans, nisi vestra delicta impediant, copiosius audietur. Eis autem qui bona Narbonensis Ecclesiae injuste detinent et violenter auferunt, denuntiamus in nomine Domini Jesu et apostolica auctoritate praecipimus quatenus aut ea archiepiscopo reddant, aut pactum cum eo tale faciant, quod ipsi debent complacere, ne bona injuste detinendo, et auferendo terrena, et animae incurrant periculum et bonis priventur aeternis. Quod si nostra praecepta contempserint, cum iterata ad nos querela pervenerit, nos canonum ultionem et gladium spiritus exeremus; obedientes vero monitis nostris misericordia divina custodiat.
XXXIII. Urbani II papae epistola ad clerum et plebem Viennensem.--Archiepiscopum Viennensem commendat, et praecipit ut ea restituantur quae de bonis Ecclesiae Viennensis Ataldus praepositus dissipaverat. (Anno 1089.)[D. BOUQUET, Recueil, t. XIV, p. 691, ex Biblioth. Floriac. parte III, p. 76.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis, clero et ordini monastico, nec non nobilibus et plebi Viennae consistentibus, salutem et apostolicam benedictionem.
Beati Petri filium, nostrum autem fratrem, venerabilem atque charissimum archiepiscopum vestrum, venientem ad nos congrua reverentia et debita dulcedine charitatis excepimus. Quia vero antehac nobis facie ignotus exstiterat, morum honestatem et indolis ejus egregiae volentes industriam experiri, nobiscum cum aliquandi propensiori affectione duximus detinendum. Gratias autem Deo, quia in eo et scientiae saporem et honestatis odorem bonum invenimus. Morum igitur ejus maturitate, industriae probitate, animique prudentia plurimum delectati, eum jam de charo chariorem, de familiari familiariorem effecimus, adeo ut dehinc non tanquam Gallum, sed tanquam Romanum in Romana curia censeamus. Unde et revertentem ad vos nostris litteris prosecuti, charitati vestrae attentius commendamus, ut qui per se vobis charus hactenus et venerabilis habitus est, per nos deinceps charior et venerabilior habeatur. Nos enim cum pro generalis aequitatis debito, tunc pro speciali ejus dilectione, quidquid honoris, quidquid dignitatis, antecessores nostri Viennae Ecclesiae contulerunt, Domino largiente, firmum perpetuumque servabimus. De bonis autem Ecclesiae vestrae, quae Ataldus praepositus dissipavit, ut in ejusdem archiepiscopi manus restituantur omnino praecipimus; si qui vero contumaciter bona eadem retinere praesumpserint, apostolicae profecto justitiae sentient ultionem. Neque enim Viennensem Ecclesiam antiquis bonis minuere, sed per Dei gratiam conservare et augere, justitia dictante, disponimus. Omnipotens Deus potentiae suae dextera interius vos exteriusque custodiat.
XXXIV. Urbani papae II epistola ad suffraganeos Ecclesiae Arelatensis.--Illis significat extorta ex Guibilino episcopo juramenta irrita a se facta esse; quem qui ceperint, eos infames declarat. (Circa annum 1089.)[MANSI, Concil. XX, 700]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, suffraganeis Ecclesiae Arelatensis salutem et apostolicam benedictionem.
Illa omnia sacramenta quae adversus Ecclesiae justitiam atque religionem confrater Guibilinus archiepiscopus vester invitus et omnibus modis coactus jurasse cognoscitur, quia, ut praediximus, Deo et Ecclesiae constitutionibus adversantur, decreti nostri auctoritate irrita omnino esse censemus et Arelatensi Ecclesiae annuente Domino perpetuo permanere decernimus. Eos autem qui praedictum virum captum gladiis et membrorum detruncationibus perterrentes nefandis sacramentis ausi sunt implicare, infames in perpetuum esse sancimus; et nisi congruam poenitentiam egerint, a Christi corpore et sanguine ab ecclesiarum introitu segregamus.
XXXV. Urbani II bulla pro canonicis Pistoriensibus. (Anno 1090.)[ZACHARIA, Anecdota medii aevi, 222.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimis filiis Pistoriensis Ecclesiae canonicis, eorumque successoribus in perpetuum.
Justis votis assensum praebere justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui, licet indigni justitiae cultores atque praecones in excelsa apostolorum principum Petri et Pauli specula positi, Domino disponente, existimus, quod igitur necessitatibus peregrinorum charitate debita providentes, hospitalem domum, juxta portam vestrae Pistoriensis urbis, quae S. Petri dicitur, adjuvante Domino, vestris impensis aedificastis; nos, prout dignum est, vestrum studium collaudamus, praesentisque paginae auctoritate decernimus ut decimarum, quae vobis a populo dantur, pars decima, et laborum vestrorum decima, quemadmodum a vobis unanimiter est statutum, eidem hospitali domui deinceps in perpetuum conferantur. Praeterea apostolica auctoritate censemus ut quaecunque hodie eadem hospitalis domus juste possidet, sive in crastinum concessione pontificum, largitione principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poterit adipisci, firma ei et illibata permaneant. Decernimus ergo ne ulli omnino hominum liceat eamdem domum temere perturbare aut infra eam aliquem capere, aut eis subditas possessiones auferre, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare. Sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum conservatione concessa sunt usibus, eorumque saluti qui obtulerint profutura. Ejusdem tenoris privilegium caeteris quoque, qui per vestrum episcopatum sunt, hospitalibus indulgemus, ei videlicet, quae juxta Villam Quarratam est aedificata, ei quae juxta Capariam oppidum, ei quae in prato quod dicitur Episcopi, ei quae juxta locum qui dicitur Crux Brandelliana, ei quoque quae in Blisceto vestris studiis impensisque aedificata est. Quae vestrae illi juxta portam S. Petri domui hospitali, sicut hodie est, in perpetuum subjecta esse praesentis auctoritate paginae confirmamus. Quae vero extra urbem hospitales domus consistunt, hujus privilegii decreto statuimus ut infra unum stadium nemo juxta eas aliquem capere, praedari, aut hostiliter disturbare praesumat; quorum omnium ordinationes ae dispositiones vobis vestrisque successoribus committimus, ut eorum, qui in vobis spirituales ae religiosiores fuerint voluntate communi, communicato etiam fratrum Vallis Imbrosianae consilio, consensu etiam vestri episcopi, si catholicus fuerit et religiosus, adhibito. Rectores eisdem domibus praeponimus, qui secundum Deum earum curam habere, et pauperibus et convenientibus sollicite ministrare procuret. Sane si quis in crastinum episcopus, archiepiscopus, imperator, aut judex, princeps, aut dux, comes, aut vicecomes, aut persona quaelibet, parva vel magna, potens aut impotens, hujus nostri privilegii [paginam] sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit; a Christi et Ecclesiae corpore eum auctoritate potestatis apostolicae segregamus. Hi autem qui, ob Dei proximique dilectionem et sedis apostolicae institutionem, praedictas domos suis bonis ditare et exaltare curaverint, Dei apostolorumque ejus benedictione, et peccatorum absolutione ditentur, sive donentur. Qua adjuti ad vitam perveniant sempiternam. Amen.
Scriptum per manum Gregorii scriniarii atque notarii sacri palatii.
B. V.
Datum Romae per manus Joannis, S. Rom. Ecc. diaconi cardinalis, anno Dominicae Incarnationis millesimo octuagesimo nono, indictione tertiadecima [duodecima], quarto Idus Januarii, anno vero pontificat. domni Urbani papae secundo.
XXXVI. * Urbanus II monasterii Raitenbuchensis, a Welfone, Bavariae duce, ejusque conjuge Jutta conditi, protectionem suscipit. (Anno 1090.)[LANG, Regesta, I, 104] XXXVII. Privilegium Urbani papae II pro canonicis Sancti Antonini, dioecesis Ruthenensis. (Anno 1090.)[D. MARTENE, Thesaur. Anecd., I, 248.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo filio PETRO, praeposito canonicae S. Antonini martyris in Condacensi termino siti, ejusque successoribus canonice ordinandis, in perpetuum.
Cum universis sanctae Ecclesiae filiis ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia debitores existamus, illis tamen locis atque personis quae specialius ac familiarius Romanae adhaerent Ecclesiae, quaeque amplioris religionis gratiae eminent, propensiori nos convenit charitatis. . . . . . . Quia igitur, venerabili fratre nostro Amato episcopo nobis referente, cognovimus praefatam canonicam, jussu beatissimae recordationis papae Gregorii VII, tam ipso Amato episcopo quam reverendissimo fratre nostro Hugone Lugdunensi archiepiscopo mediantibus, cum omni monastica et canonica religione destituta esset, institutam, tam bonis initiis oportet nos benevolentiae manum porrigere, ac religionis quieti prospicere. Propter quod tuis, charissime fili Petre, justis petitionibus annuentes praedicti fratris nostri Amati episcopi litteris exorati, praenominatam S. Antonini canonicam in jus, tutelam protectionemque sanctae Romanae Ecclesiae suscipimus, praesenti ei decreto privilegia confirmantes omnia quae vel nunc juste possidet, vel in posterum, largiente Domino, juste poterit adipisci, et ab omnium omnino hominum potestate sub sanctae apostolicae sedis tuitione liberam permanere auctoritate apostolica sancimus, salva episcopali justitia canonica, quousque vel qui ad praesens ibi Domino Deo nostro famulantur canonici, vel qui futuris ibidem temporibus sunt servituri, regulariter vivere, et communiter vivendo, propriumque non habendo, tam apostolicas quam beatorum Hieronymi et Augustini de conversatione communiter viventium clericorum studuerint statuta servare. Decernimus ergo atque statuimus ut nulli omnino hominum liceat eamdem canonicam temere perturbare, aut ei subditas possessiones auferre, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione concessa sunt usibus profutura. Vos igitur, filii in Christo charissimi, oportet regularis disciplinae institutioni sollicitius ac devotius insudare, ut quanto a saecularibus estis tumultibus liberi, tanto studiosius placere Deo totius mentis et animae virtutibus anheletis: praecipue studentes Romanae Ecclesiae decreta veneranda servare, cujus patrocinio ab omnium jugo viventium estis, annuente Domino, praemuniti. Ad indicium autem perceptae hujus a Roma a Ecclesia libertatis, per annos singulos quinque solidos monetae illius terrae Lateranensi palatio persolvetis. Sane si quis in crastinum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes aut vicecomes, aut judex, aut persona quaelibet, magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, a Christi et Ecclesiae corpore eum auctoritate potestatis apostolicae segregamus. Haec autem conservantibus pax a Deo et misericordia praesentibus ac futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Scriptum per manum Gregorii scriniarii atque notarii sacri palatii.
Datum Romae per manus Hotesculici presbyteri vicem gerentis cancellarii, V Kalendas Aprilis, anno Domini 1090, indictione XIII, anno III domni Urbani papae II.
XXXVIII. Privilegium Urbani papae II pro Ecclesiae Gratianopolitana. (Anno 1090)[BALUZ., Miscell. edit. Luc., III, 8.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo fratri HUGONI Gratianopolitano episcopo ejusque legitimis successoribus in perpetuum.
Potestatem ligandi atque solvendi in coelis et in terra beato Petro ejusque successoribus auctore Deo principaliter traditam illis Ecclesia verbis agnoscit quibus Petrum est Dominus allocutus: Quaecunque ligaveris super terram, erunt ligata et in coelis, et quaecunque solveris super terram, erunt soluta et in coelis. Ipsi quoque et propriae firmitas et alienae fidei confirmatio eodem Domino auctore praestatur, cum ad eum dicitur: Rogavi pro te ut non deficiat fides tua, Petre. Et tu aliquando conversus confirma fratres tuos. Oportet ergo nos, qui, licet indigni, Petri residemus in loco, prava corrigere, recta firmare, et in omni Ecclesia ad interni arbitrium judicis sic disponenda disponere ut de vultu ejus judicium nostrum prodeat, et oculi nostri videant aequitatem. Tuis igitur, dilectissime in Christo frater Hugo Gratianopolitane episcope, justis petitionibus annuentes, tibi tuisque legitimis successoribus Gratianopolitanum episcopatum regendum, disponendum, et jure perpetuo possidendum praesentis decreti pagina confirmamus, salva in omnibus Romanae Ecclesiae auctoritate. Constituimus ergo ne ulli omnino hominum qualibet subreptionis astutia liceat vestri episcopatus possessiones invadere, minuere, vel auferre, aut episcopatus vestri decimas sine vestra concessione subripere aut subreptas tenere, neque vestri juris ecclesias per manum laicam obtinere; sed omnia quae juste hactenus vestra possedit Ecclesia, sive in futurum Domino adjuvante juste atque canonice poterit adipisci, in tua tuorumque successorum manu integra semper et illibata permaneant. Praeterea ecclesiam Sancti Donati in archiepiscopatu Viennensi sitam, quam a tyrannica potestate auctoritate episcopali adjuvante Domino extorsisti, tibi tuisque successoribus regendam, disponendam, ac jure perpetuo possidendam hujus auctoritate privilegii confirmamus, constituentes, ne ulli successorum tuorum liceat eamdem ecclesiam alicui personae vel ecclesiae gratis pretiove concedere, sed semper incommutabiliter cum omnibus ad ipsam pertinentibus in Gratianopolitani episcopi potestate et possessione permaneat. Quia vero perversa quorumdam praesumptio inolevit ut defunctis episcopis res ecclesiasticae pervadantur, auctoritate apostolica prohibemus ut cum vitae tuae tuorumve successorum terminus contigerit, Ecclesiae vestrae res et possessiones diripere nemo praesumat, sed cuncta libera et inconcussa in canonicorum potestate persistant, illi ex integro conservanda qui eis canonice episcopus ordinabitur. Porro sanctorum canonum decreta ubique inviolabiliter conservari cupientes, constituimus atque censemus ut interdictos a vobis aut excommunicatos in communionem recipere aut mortuos sepulturae tradere nemo praesumat. Vestra sane, charissime frater, intentio erit gregi commisso curam vigilanter impendere et Romanae Ecclesiae decreta inviolabiliter observa e; quatenus multiplicato laborum fructu, ad vitam valeatis perpetuam pervenire. Sane si quis in crastinum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes aut vicecomes, aut judex, aut persona quaelibet magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, a Christi Ecclesia cum auctoritate potestatis apostolicae segregamus. Conservantibus autem pax a Deo, misericordia praesentibus ac futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Scriptum per manum Gregorii scriniarii atque notarii sacri palatii.
Datum Romae per manum Joannis, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis, anno Dominicae Incarnationis 1091, indictione XIII, pontificatus domni Urbani papae II anno III, die Kalend. Aprilis.
XXXIX. Urbanus II monasterii S. Theotfredi Calmiliacensis bona confirmat. (Anno 1090)[MABILL. Acta SS. ord. Bened., V, 274.] XL. Privilegium Urbani II pro Vallumbrosanis. (Anno 1090.)[ZACHARIA, Anecdota medit aevi, 223 ex archivo S. Michaelis de Furculis.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilectissimis filiis, universae Vallis Imbrosanae congregationi, salutem et apostolicam benedictionem.
Cum universis sanctae Ecclesiae filiis ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia, debitores existamus, illis praecipue locis atque personis quae specialius ac familiarius Romanae adhaerent Ecclesiae, quaeque ampliori religionis gratia eminent, propensiori nos convenit charitatis studio imminere. Quia igitur propositum nostrum, divina praeveniente ac subsequente clementia, religionis vestrae simplicitas bonae opinionis odorem, et prope et longe positis aspiciunt, nos vestro provectui annuente Domino provectus adjungere cupientes, coenobium vestrum pro beatae Mariae semper virginis reverentia, cui dicatum est, in Romanae Ecclesiae proprietatem, et tutelam atque protectionem apostolicae sedis accipimus, et, apostolicae illud auctoritatis privilegio munientes, ab omnium principum jugo liberum permanere decernimus. Per praesentem igitur nostri privilegii paginam, apostolica auctoritate statuimus ut quaecunque hodie vestrum coenobium jure possidet, sive in crastinum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium jure atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Illis successoribus, dico, qui eumdem religionis usum, et fidei constantiam observare et strenue omnipotenti Domino in eodem proposito deservire satagerint. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium, sive basilicas, ordinationes clericorum liceat vobis a quocunque volueritis catholico episcopo Romanae Ecclesiae gratiam atque communionem optinente percipere. Qui, nostra fultus auctoritate, quae postulant indulgeat. Ad haec censemus atque statuimus ne ulli omnino hominum liceat idem coenobium emere, perturbare, aut ei subditas possessiones auferte, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra observentur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt usibus profutura. Nec ulli episcopo potestas sit excommunicationem aut interdictionem vobis ingeminare, ut qui in speciales estis filios apostolicae sedis, nullius alterius judicio temere exponamini. Quia vero plura sancta monasteria, congregatio videlicet dicta Salvii juxta Florentiam, Sancti Fidelis de Strumii, Sancti Salvatoris de Sophena, Sanctae Mariae de Nerana, Sancti Coxiani de Monte Schalario, Sancti Angeli de Passiniano, Sancti Laurentii de Cultuboni, Sancti Salvatoris de Ficiclo, Sancti Angeli juxta Pistoriam, Sancti Salvatoris de Vadeno, Sancti Petri de Mischeto, Sancti Pauli de Rasolo, Sanctae Reparatae de Marradio Faventinae dioecesis, et congregatio de Rivis Caesaris, et congregatio de Fontana Taonis, et congregatio de Monte Armato in Bononiensi dioecesi, inspirante Domino in eamdem vobiscum formam religionis consenserint, nos, et ipsis et omnibus qui se in crastinum eidem religionis usui ex integro sociare voluerint, praesentis privilegii libertate apostolica auctoritate concedimus quandiu in eadem religionis et consuetudinis unitate persistere procuraverint. Constituimus autem ut eorum omnium caput vestrum, quod in Valle Imbroxiane situm est, monasterium habeatur. Sane cum terminus vitae pastori vestro divina dispositione contigerit, qui ejus loco substituendus fuerit, quia et vobis et aliis omnibus praeesse debebit, omnium, qui caeteris praesunt monasteriis, consensu et judicio eligatur. Quod si forte ex ipsis abbatibus quilibet Domino disponente ad hoc generale regimen electus fuerit, ad vestrum principale coenobium principaliter transeat, et ejus mox judicio, sicuti in diebus venerandae memoriae Joannis primi abbatis vestri factum constat, caetera omnia unita vobis monasteria disponantur. Vos igitur, filii in Christo dilectissimi, nolite negligere gratiam, quae in vobis est, quae data est vobis per unitatem sanctae observationis et religionis. Haec meditamini, in his estote, ut profectus vester manifestus sit omnibus (I Tim. IV, 15). Participes enim Christi effecti estis, si tamen initium substantiae ejus usque ad finem firmum retineatis (Heb. III, 14). Mementote quod Dominus ait: Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit (Matth. XXIV, 13). Itaque sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona, et glorificent Patrem vestrum qui in coelis est (Matth. V, 16). Ad indicium autem perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis per annos singulos duodecim sagi cilicii brachia Laterani palatio persolvetis. Sane si quis in crastinum archiepiscopus, aut episcopus, imperator, aut rex, princeps, aut dux, comes, aut judex, aut persona quaelibet magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, secundo tertioque commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, a Christi et Ecclesiae corpore eum auctoritate potestatis apostolicae segregamus. Conservantibus autem pax a Deo, et misericordia praesentibus et futuris saeculis conservetur. Amen. Amen. Amen. Scriptum per manum Gregorii scriniarii atque notarii sacri palatii.
Datum Romae per manus Joannis sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis, anno Dominicae Incarnationis 1090, indictione XIII, octavo Idus Aprilis, anno pontificatus domni Urbani papae secundi tertio.
Bartholomeus, quondam Baronis imperiali auctoritate judex ordinarius atque notarius, scriptum privilegium, et apostolicas litteras, et omnia scripta, unde hoc exemplum scriptum est, vidi et legi, et, prout ibi inveni, hic inde transcripsi, et fideliter exemplavi, et ad majorem fidem habendam signum meae manus apposui ex auctoritate mihi concessa, et data a venerabili Patre domino Thoma, Dei gratia Pistoriensi episcopo in episcopatu Pistoriensi, praesentibus domino Ticcio plebano plebis de Laiatico, et presbytero juncta capellano plebis praedictae, et Armaleone quondam Infrangipanis et Curso Doni testibus rogatis et vocatis ad haec, sub annis Dominica Nativitate 1288, indictione secunda, die vigesima Septembris.
XLI. Urbanus II Majoris-Monasterii tutelam suscipit possessionesque ejus confirmat. (Anno 1090.)[MABILL., Annal. Bened. V, 272.] Hoc ipso anno Bernardus, Majoris-Monasterii abbas, amplissimum ab Urbano II privilegium obtinuit. In eo praefatur pontifex, cum universis ecclesiis debitor sit, illis tamen locis atque personis quae ampliori religionis gratia eminent, se propensiori charitatis studio consulere debere, adeoque Sancti Martini monasterio, cum pro beati confessoris devotione ac reverentia, tum pro religionis praerogativa, qua sacri illius loci monachi praecellebant. Quam ob rem ait se omnes ejus possessiones confirmare, eumdemque locum in suam tutelam suscipere; vetare ne missae illic publicae ab episcopis celebrentur, neu monachi ad externas stationes aut exsequias, praeter ipsorum abbatis voluntatem compellantur, aut a quovis excommunicentur; sed praecipere, ut omnes eorum causae graviores ex apostolicae sedis judicio pendeant. Ut libera sit abbatis electio, qui ab archiepiscopo Turonensi, si communionem sedis apostolicae habeat consecrationem gratis accipiat, absque ulla professionis exactione: sin minus, aut ad Romanum pontificem consecrandus accedat, aut a quocunque episcopo consecrandum se offerat. Idem sancit pontifex de sacro chrismate, de consecratione altarium seu basilicarum, et de ordinationibus sacris. Tum subdit monachos alloquens: Vos igitur, filii in Christo dilectissimi, oportet regularis disciplinae institutioni sollicitius et devotius insudare: quatenus quanto ab saecularibus tumultibus liberiores existitis, tanto amplius placide Deo devotius mentis et animae virtutibus anheletis. Denique pro hac libertate singulis annis unam auri unciam persolvi jubet. Scriptum per manum Gregorii scriniarii atque notarii sacri palatii. Datum Romae per manum Joannis S. R. E. diaconi cardinalis, anno Dominicae Incarnationis 1090, indictione XIII, pontificatus domni Urbani papae II tertio, sexto decimo Kal. Maii.
XLII. Urbanus II Burchardo S. Basoli abbati bullam tribuit. (Anno 1090.)[MABILL. et RUINART, Ouvrages posth. III, 87.] XLIII. Urbanus II Ecclesiae Ravellensis libertatem ac possessiones, petente Ursone episcopo, confirmat. (Anno 1090.)[UGHELLI, Italia sacra I, 1183.]
URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo fratri URSO Ravellensi episcopo, ejusque successoribus canonice instituendis in perpetuum.
Sanctae Romanae et apostolicae universalis Ecclesiae dignitas exigit ut sibi fideliter adhaerentes remuneret, et exaltet. Quia igitur Romanae Ecclesiae fidelitatem ac libertatem ardenter requisisti, et obsequiis praevenisiti, ad id vestra civitas, Domino praestante, pervenit, ut praedecessoris nostri reverendae memoriae Victoris III tempore episcopum meruerit adipisci. Nos itaque nihilominus exaltationi vestrae congaudentes, et antecessoris nostri statuta firmamus, et eam vobis libertatem adjicimus, ut Ravellensis Ecclesia deinceps ab omnis potestatis subjectione libera, in solius Romani pontificis jure dominationeque consistat. Dignum quippe est ut qui in corporalibus rebus vehementer excrevistis, spiritualium quoque munerum perceptione, Domino largiente, crescatis. Vestram igitur Ecclesiam in apostolicae sedis gremio specialiter confoventes tibi legitime confirmamus, coepiscope Urse, tuisque legitimis successoribus, omnem Ravellensem dioecesis ambitum praesentis auctoritate paginae confirmamus, potestatem vobis indulgentes intra eam absque ullius contradictione chrisma conficere. . . ( Multa desunt in privilegio, quia fuit recisum, et cum filo consutum, ut ad praesens exstat. ) Statuta Ecclesiae praestante Domino irrefragabiliter observare, ejusque honori pro viribus semper insistere. Si quis autem in crastinum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, aut patritius, comes aut vicecomes, aut judex, aut persona quaelibet magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens, concessam vobis libertatem auferre tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, is, ut a Christi et Ecclesiae corpore segregandus, honorisque sui et officii periculo subjacere debebit. Conservantibus autem haec, pax a Domino et misericordia praesentibus et futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Datum Salerni per manus Joannis S. R. E. diaconi card. Nonis Octobris, ind. XIII, anno Incarn. Dominicae 1090, pontificatus vero D. Urbani papae II tertio.
XLIV. Urbani II epistola ad clerum et plebem Carnotensem.--De Gaufredi episcopi depositione, et Ivonis consecrati in ejus locum subrogatione. (Anno 1090.)[MANSI, Concil. XX, 650.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis clero et populo Carnotensi, salutem et apostolicam benedictionem.
Nos quidem tum pro beatae Mariae semper Virginis devotione et reverentia, tum pro nostri officii debito, Ecclesiae vestrae dilectionem, protectionem et curam specialius impendentes, ejusque labores diuturnos, quos a Gaufredo quondam episcopo passa est, propensiore animo perpendentes, rei veritate diutius atque diligentius pertractata, largiente Domino, justitiae satisfecimus. Bonam itaque animi vestri voluntatem praevenientes ac subsequentes, venerabilem virum Ivonem presbyterum, quem, Gaufredo per nos deposito, catholice atque canonice secundum nostra monita elegistis, ne quod ulterius hac in re detrimentum vestra Ecclesia pateretur, sine morae longioris obstaculo consecravimus.
Nunc eum ad vos remittentes, tanquam B. Petri manibus consecratum, B. Petri vice vos rogamus et obsecramus quatenus eum benigne suscipientes debita ut pastoris veri membrum obedientia honoretis; debita sollicitudine quae vobis annuntiaverit observetis; et ut ipse Deo placere, et eum pro vestris valeat excessibus digne intercedendo placare, vos quoque placere Deo totis conaminibus procurate. Si enim placere Deo statueritis, pastorem procul dubio Deo placentem habebitis, nos quoque in vestris opportunitatibus ad exaudiendum paratos invenietis. Porro de Gaufredo, qui sine conditione omni nostris manibus episcopatum reddidit, indignum se patenter agnoscens, praecepimus et praecipimus ne quis ei ullo modo ad episcopatum reinvadendum vel infestandum assensum accommodare praesumat, alias et ipsum et ipsius fautores excommunicationi subjacere censemus. Obedientes vos vero monitis nostris gratia divina custodiat.
Data Capuae octavo Kalendas Decembris.
XLV. Urbani II papae epistola ad Richerium, archiepiscopum Senonensem.--Ivonem, episcopum Carnotensem illi commendat Gaufredum, si invadere episcopatum tentaverit, anathematizatum declarat. (Anno 1090.)[MANSI, Concil. XX, 651.] Quantas pro Gaufredo quondam episcopo Carnotensis Ecclesiae molestias sustinuerit, quantae ad apostolicam sedem querelae perlatae fuerint, delectionis tuae strenuitas recognoscit. Tandem rei veritate diligentius perquisita, largiente Domino, justitiae satisfecimus, et ab ipso in nostris manibus sine cujuslibet tenore conditionis episcopatus refutatus est. Tandem ad tuam fraternitatem scripta direximus, rei gestae ordinem indicantes, et ut tuum Carnotensibus ad eligendum et consecrandum antistitem auxilium contribueres flagitantes. Nostra itaque fulti licentia Carnotenses venerabilem virum presbyterum Ivonem canonico ordine in episcopum elegerunt. Cum autem a te consecrationis gratiam pro more Ecclesiae petivissent, tua fraternitas ei manum imponere recusavit. Ad nos igitur ipsis venientibus, et consecrationis ejusdem gratiam deposcentibus, nos qui viri religionem jam dudum noveramus, et ejus eligendi licentiam dederamus, petitioni justae deesse nequivimus. Consecratum igitur cum salva tuae Ecclesiae obedientia remittentes, dilectionis tuae dulcedinem postulamus, ut omni litis fomite consopito, benignitate eum debita complectaris, et ad Ecclesiae regimen auxilium tuum ei largiaris. Porro Gaufredum, si episcopatum invadere, aut Ecclesiam infestare tentaverit, ipsum ipsiusque fautores anathemati subjacere decrevimus.
Data Capuae septimo Kalendas Decembris.
XLVI. Urbani II epistola ad Altmannum Pataviensem episcopum. (Fragm.--Anno 1090.)[ Vita Altmanni ap. BOLLAND, t. II, Aug. p. 174.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo fratri ALTMANNO, episcopo Pataviensi, salutem et apostolicam benedictionem.
Strenuitatem tuam in Dei rebus et Ecclesiae laboribus audientes, in Domino gaudemus; et ideo preces vestras in his quae contra morem nostrae videntur Ecclesiae, audivimus, etc.
XLVII. Urbani II epistola ad Lanzonem et Rodulfum abbates, et Adalberonem primicerium.--Confirmat electionem Metensis episcopi ab eis factam. (Anno 1091.)[MANSI, Concil. XX, 705.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis LANZONI, RODULFO abbatibus, ADALBERONI primicerio, archidiaconis, et omni catholico Metensis Ecclesiae clero ac populo salutem et apostolicam benedictionem.
Gaudemus, filii in Christo charissimi, quia vos gaudetis in Domino, quia catholicae fidei lucernam, quae in Herimanno sanctae memoriae permansit episcopo, necdum exstincta est; quia praedecessori bono successorem probabilem providistis. Et nos igitur bonis votis vestris robur praestantes auctoritatis apostolicae devotionem, et electionem vestram litteris praesentibus approbamus. Vestris quoque postulationibus assensum conferimus, ut vestri intersit arbitrii, a quibus potissimum catholicis debeat episcopis consecrari. Illud sane omni modo requirendum est utrum per manum Trevirensis illius dicti archiepisc. Simoniace fuerit in diaconem ordinatus. Quidquid enim ab eo extraordinarie indigneque suscepit, nos sancti Spiritus judicio irritum esse censemus, ut eosdem ordines ab aliquo sortiatur episcopo catholico praesenti auctoritate praecipimus. Talis enim ordinator, cum nihil habuerit, dare nihil potuit. Vos itaque filii in Christo charissimi, perseverate in his quae a reverentissimo confratre nostro, nunc angelorum concivi, Herimanno episcopo didicistis. Agite quae agitis, quia serpentis caput calcantibus aeterna a Domino corona praebebitur. Ipse vos sua gratia fideliter certare tribuat, et aeterni mercedem bravii dignetur.
Data Beneventi Kalendis Februarii.
CAPUT XLVIII. Urbanus II parthenonis S. Crucis Pictaviensis possessiones confirmat. (Anno 1091.)[MABILL., Annal. ord. S. Bened. V, 282.] Pictaviensi Sanctae Crucis nobilissimo parthenoni post Petronillam abbatissam praefuit Adelais, quae ab Urbano II sedis apostolicae tuitionem et confirmationem possessionum obtinuit, diplomate dato Beneventi per manum Joannis S. R. E. diaconi cardinalis, IV Kal. Aprilis, anno Dominicae Incarnationis 1091, pontificatus Urbani anno IV. Sub finem diplomatis abbatissam et sorores commonet ut apostolicae sedis benignitati sanctis actibus respondeant, regularis disciplinae institutionibus studiosius dent operam, et ad aeternam gloriam totis viribus anhelent. Eodem diplomate statuit pontifex, ut collegiata B. Radegundis ecclesia Sanctae Crucis regimini in perpetuum, uti antea, subjaceat. Quod jam prius definierant Amatus Ellorensis et Hugo Diensis episcopi, apostolicae sedis legati, in concilio Santonensi; idemque Gregorius VII litteris suis confirmaverat, Hugoni et caeteris clericis ejusdem ecclesiae inscriptis.
CAPUT XLIX. Urbani II epistola ad Romualdum Monopolitanae Ecclesiae episcopum.--Ex concilii Beneventani sententia episcopatum Monopolitanum non Ecclesiae Brundusinae sed Romanae sedi subjectum declarat. (Anno 1091.)[MANSI, Concil. XX, 739.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto fratri ROMUALDO, Monopolitanae Ecclesiae episcopo, suisque successoribus canonice substituendis in perpetuum.
Sacrorum canonum et decretorum pontificalium deposcit auctoritas ut majores Ecclesiarum causae apostolicae sedis judicio terminentur, cui nos licet indigni divinae dispositionis arbitrio praesidentes, eamdem sollicitudinem universis per orbem Ecclesiis, prout nobis apostolorum suorum divinae dignatio majestatis scire et posse impendit, impendimus. Cum ergo praestante Domino Incarnationis Dominicae anno 1091 synodale concilium in Beneventana esset Ecclesia sub nostra praesentia congregatum, et adversus fraternitatem tuam Brundusinus, seu Oritanus conquereretur episcopus, et tuae et illius Ecclesiae munimenta perspecta sunt. Quibus in conspectu nostro concilii universi diligentiori indagine perquisitis a venerabilibus nostris episcopis presbyterisque cardinalibus adjudicatum est Monopolitanam Ecclesiam majori scriptorum pontificalium auctoritate fultam Brundusinae Ecclesiae subjectionem et obedientiam non debere. Quorum nos sententiam approbantes nostrae auctoritatis robore confirmavimus, et per praesentis privilegii paginam te tuosque successores ab Oritanae seu Brundusinae Ecclesiae subjectione liberos sub solius apostolicae sedis obedientia in perpetuum permanere decernimus, statuentes ut quacunque Monopolitana Ecclesia hactenus juste possedit, aut hodie possidet, sive in crastinum juste atque canonice poterit adipisci in castellis, villis, silvis, in ecclesiis, in monasteriis tibi tuisque successoribus episcopali jure regenda, disponenda ac possidenda firma et illibata persistant, salva in omnibus Romanae et apostolicae Ecclesiae reverentia. Obeunte te, vel tuorum quolibet successorum, clero populoque Monopolitano facultas sit, semota omni pravitate, episcopum canonice eligendi, electus autem a Romano pontifice consecrabitur. Sane si quis in crastinum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes aut vicecomes, judex aut persona quaelibet magna vel parva, potens aut impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus si non satisfactione congrua emendaverit, eum honoris sui et officii periculo subjacere decernimus, et a Christi atque Ecclesiae corpore auctoritate potestatis apostolicae segregamus; conservantibus autem pax a Deo, et merito praesentibus ac futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Scriptum per manus Lanfranci notarii sacri palatii.
Datum Beneventi per manus Joannis S. R. E. diaconi card., anno Domini incarn. 1091, indict. XIV Kal. Aprilis, anno pontificatus D. Urbani papae II quarto.
L. Urbanus II monasterium S. Bartholomaei in Lipara insula tuendum suscipit et ejus bona confirmat. (Anno 1091.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 775.] URBANUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto fratri AMBROSIO, abbati Liparitano, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.
Cum universae insulae secundum instituta regalis juris sint, constat profecto quia religiosi imperatoris Constantini privilegio in jus proprium B. Petro jusque successoribus occidentales omnes insulae condonatae sunt, maxime quae circa Italiae oram habentur, quorum multae peccatis exigentibus accolarum a Saracenis capta Christiani nominis gloriam amiserunt. Inter quas Liparis B. Bartholomaei apostoli corpore quondam insignita, eremi instar redacta cognoscitur, quam multis annorum curriculis evolutis, cum Saracenorum vires divinae misericordiae potentia repressisset, religiosi fratres divinae servitutis studio eamdem ingressi insulam, monasteria illi domicilia construere curaverunt, et plurimos in eamdem insulam colonos sua industria constituerunt. Nos itaque, quibus ex divinae arbitrio voluntatis per apostolicae sedis culmen cunctarum sollicitudo imminet Ecclesiarum, licet in eadem insula episcopatum quondam fuisse in S. Gregorianae paginae registris agnoscamus, quia tamen episcopi dignitatem nunc ipsius loci exiguitas et accolarum raritas non meretur, monasterium tamen illi habere, et totius insulae ambitum possidere praesentis paginae auctoritate sancimus. Ipsum etiam monasterium, cui fraternitas tua, auctore Domino, praesidet, in B. Bartholomaei honore et nomine consecratum, in S. R. et apostolicae sedis favendum speciali protectione suscipimus. Per praesentem igitur nostri privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus ut quaecunque hodie idem coenobium juste possidet, sive in posterum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium, juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ei subditas possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus profutura. Obeunte te nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia vel violentia praeponatur, nisi quem fratres communi favore vel fratrum pars consilii sanioris elegerit, electus autem ad Rom. pont. consecrandus accedat. Vos itaque, filii in Christo dilecti, oportet regularis disciplinae institutioni ferventer insistere, et divinae legis praecepta studiosius observare, ut quanto a saecularibus tumultibus liberiores estis, tanto solertius placere Deo totis mentis et animae viribus anheletis. Ad indicium autem perceptae a Romana Ecclesia libertatis, unam auri unciam per annos singulos Lateranensi palatio persolvatis. Sane si quis in crastinum archiepiscopus, episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes aut vicecomes, aut judex, aut persona quaelibet, magna vel parva, potens vel impotens, hujus nostri privilegii paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, eum honoris sui et officii periculo subjacere decernimus, et a Christi atque Ecclesiae corpore auctoritate apostolica segregamus. Conservantibus autem pax a Deo, et misericordia praesentibus et futuris saeculis conservetur. Amen, amen, amen.
Datum Militi per manus Joannis S. R. E. diac. card., III Nonas Junii, ind. XVIII, incarn. Domini 1091, pont. vero D. Urbani II anno quarto.