Gallia Christiana 1715 01/Instrumenta/Avenionensis
INSTRUMENTA A D PROVINCIAM AVENIONENSEM PERTINENTIA QUÆ SPECTANT AD METROPOLIM AVENION ENS EM. I. i Sanltus Amulius Avenionensis episcopus urbe ab Alamannis obsessa, suos hortatur ai martyrium fortiter Jubeunaum. ANno autem tertio ineunte episcopatus siii, A matius beatiflimus pater, Crosco « duce, cum Alamannis suis AvenniCam urbem, post direptas ceteras urbes Lugdunum, Viennam, ArVernum, Gabalum, Albam, Tricastinum, Valentiam, Arausium, Vasionem > Car- pentoractem, Vendascam, Aptam, Arelatem, Uce— ] ticam, Nemausum, Agatham, & circumVicina, quæquæ oppida incenso & ad terram prostraca, effera rabie oppugnante, cum videret diutius eam non poflc refistere eis quibus coactz, vique captæ longe munitiores provinciarum finitimarum civitates omnes cervicem hlbmiseranr, quos civibus & oVibus suis metuentibus vel diriflimo mortis genere, nempe fame tabescere, Vel fine ullo sexus & ætatis discrimine sæv illime enecari, quos, inquam, illos consolans & corroborans GnctimOnia & censtantia siia eis fecerit*, piistimus pastor ad perferendas tantas calamitates, & mOrtem ip~ lam pro Christo obeundam, dici non potest. Equidem vidistis & audistis, filii> aicbar cis, quæ fratribus vcs- tris tam ecclefiasticis quam sccularibus omnis status, sexus, conditionis illata sunt ab immanistirnis his teris ( immania rormenta, & horrenda sacrilegia & stipplicia, ignes, carceres, lapidationes, submersiones, excar- nificationcs & cxdes, denique omnium fere episcOpo- rum, & sacerdotum, & principum Galliæ, qui reli- giOncm & fidem christianam deterere > & inipiO SC eorum cultu COnraminare magno animo recularunt. Ncc- HOn * non accepit quas ipsc Crœus Omnium tctcrrimus hostium Christianorum nulli parcens g adui, sexui, vel « rati, aedes lacras eVcruc > quas ille urbes egregias dc- m Quo tempore Alamanni, Croco duce, irruperint in Gallias, & tot tantaque damna intulerint, hic paulo morofius inquirendum. Qui citius id factum volunt, confignant anno circiter cclxv. Valeriano & Gallieno imperatoribus. Qui vero tardius, differunt hanc Galliarum stragem ad V. feculi exordium.’ GregariusTuronicus, !. i. hiltorix cap. xxx. manifeste pugnat pro priori fcntcntia, ubi sub Valeriano & Gallieno imperatoribus, post memorata SS. Cornelii & Cypriani martyria, subdir : Horam tempore & Chrocus ille Alamannorum rex, commoto exercitu Galitas pcrvagavit.Et cap. xxxii. narrat de S. Priyato quæ retulimus in Mimatcnsibus cpiicopis. Demum cap. xxxm. incipit loqui dc cruenta Diocletiani persecutionc. Unde palam fit Grcgorium Tu- ronicum crcdidiisc martyrium S.Privati contigiste antcquamDio- cletianus bellum Christianis indixiisct. Hanc fententiam tuetur Had.Valefiustum 1. i. rerum Francicarum, tum in notitia Galliarum ad hunc titulum.-S*.Privati monafterium. Noster Thcodcricus Ruinartius in notis ad Grcgorium Turon. utramque fententiam profert, sed nihil decernit, iatifquc habet nos remittere ad Tille- montium hist. ecclef. tomo i v. ubi propcnfior videtur in fecundam opinionem. Ut magis incliner in pnorem, præterca quæ jam dixi facit bæc ratio. Si incuntc fcculo V. totmanyrcs in Gallia facti fuistent, qui fcculo vi. potuiflcnt ignorari, ut ccrtiflime ignorati sunt ab ipso Gregorio Turonico, qui de omnibus ( excepto uno Privato) filet. Tomus A struxit, & quam incredibilem hominum, mulierum, puerorum & puellarum summa & implacabili crudelitate extinxit, quos gladio securive episcopos, scnio, sonctitate, & doctrina claros percuffit & obtruncavit > PriVatum Gabali *, Albæ * Ayolum, Scxrum Valentiæ, Justum Tricastini, Firmum apud Vinduascam*, Aptæ Leonium, Vasione Albinum, Carpcnctoratæ Valenti- num, Victorem Arelatæ, Lucium Arausio, Felicem Nemausi, & Agathx Venustum ; quos omnes ante nos dira hxc procella COnfumpfir. Et nos similirer fratres pro vera pietate oblatam mOrtem inyicto & alacri animo fuscipiamus, immortales Deo gratias agentes, quod digni habemur pro recta fide & nomine Domini nostri Jelu Christi hæc omnia pati 9 & hujus causa sanctis suis in æterna gloria annumerari. II. bebo episcopus Avenionenss refiitutam a se eccle- fiam snnlii Pauli consecrat. ANno quadringentcfimo trigcfimo tertio Debo Ave- nionensis episcopus templum soncti Pauli a Wan- dalis superiOribus annis magna feritare dirutum, magno & augusto impendio rcstitucre parat, cmbus non modicam in tam pium opus pecuniam subministrantibus ; idque sitnum est, qnod ipsomec pOncifex triennio post non unius Pauli, fed Petri simul & Pauli apostolOrum principum dicavit honori, quanta potuit magnificentia, vicinorumque episcopOrum ac populorum frequentia dc concursu. Ad ejus quippe consccratiOnij cumulandam celebritatcm, non sdum beatus Hilarius Arelatensis cpit- COpus intcreste dignatus est, sed de ipsi Marinus Arau- ficensis, Venerius Mastiliensis, & Aptensis Auxoniiu cpiscOpi, cum multis ecclesiarum suarum clericis adcflc VOlucrunr, in quos ille omnes singulari humanitate & : pene incredibili certavit pietate. III. > charta Ludovici imperatoris Remigio episcopo Avenionensi concesso. IN nOmine Domini nostri Jesu Christi HludoVicus gratia Dci imperator augustus. Si cj ga loca divinis cultibus mancipata ob amorem Dci, eorutnquc rcVeren- tiam beneficia opcrtuna largimur, id nobis procul du- biO ad æterna retributionis præmia capeflcnda profuturum liquido credimus. Idcirco norum este volumus cunctis fidelibus sonctæ Dei eccleliæ, & nostris pratentibus & fururis, quia adiens serenitatem culminis fub intiOductu cujusdam fidelis nostri Tcutberti comitis 9 b Hucusquc communis fuit opinio Carpcntoracte & Viu- daufcam unam camdcmque este urbem episoopalem. Ex hoc vero pretioso antiquitatis monumento duæ sunt urbes, fuum quat- quæ olim habentes « fpisoopum. Ac fortastc post hanc barbarorum procellam inter sc coaluerunt, & cx duabus facta est una. S I38 INSTRL quidam Cinctx A v inion en sis ecclefix episcopus nomine Remigius, nostram flagitavit clementiam > at auctoritatem quam priscis temporibus prædeccflbri suo faccrc juffinius, camdetn nostra confirmare dignaretur majestas, quo firmior’haberetur venturis temporibus. Quorum petitiones placide suscipientes, huius nostræ auctoritatis Conlationem reddimus ecclesiæ iu£ in honore sanctæ Mariæ Dei genitricis dicatæ, quamdam infulam subtus Avinione litam, <juæ determina* cur ex una parte Rodono discurtetJte, cx akera Sorgi* lionc, adque Vdrerias eam omnibus appcnditiis mis usque in exquisitu, adque ex porto ejuldem ciVitatii tertiam partem præfatæ ecclesiæ per hujus nostrz potestatis donum concedimus, quatenus ex his Omnibus supradictis rebus faciant rectores ejusdem ecdefiæ, cui nunc præeste dignoscitur Remigius venerabilis episcœ pus > qui equam facere & dispjnere voluerint, abfquc alicujus contradictione vel repetitione, seu aliqua in- justa refragatione. Ec at hæt nostræ potcstatis institu- tio futuris temporibus firm permanear, atque incon- vulsamobtineat firmitatem, manu propria iubter eam firmavimus, & anulo nostro sigillare juffimus. Signum Hludovici piiffimi augusti. Warnerius notharius ad vicem domni Alexandri archicanccllari recognovi. & SS. Datum XIv.kal. NoVembris anno vn. regni Hludovici piistimi augusti, indictione XX. * Actum Vikcnna pu* felice in Dei nomine feliciter. Amciu IV. Diploma Ludovici Imperatorii > quo multa Consedit seu confirmat Fulcherio Avenionensi epis copo* IN nomine sanctæ& individuz Trinitatis Lodovicui misericordia Dei imperator. Si petitionibus eorum qui aurem nostræ mansucuidinis..*. sccomodamus, de 3uibus veritas incvangelio loquitur dicens —.Qui vos unit me audit, & qui vosspemit mespemit. Mos fuit f ræ* deceflbrum nostrorum ut fidelibus suis rebus ditarent, ut in illorum fidelitate & scryitio devote animo ardentes & hilarios existerent. Quapropter notum fit omnibus fidelibus sanctæ Dei ecclesiæ, & nostris scilicet præ » sontibus & futuris, quod Ugo dux & glor^us comes, necnon & Bozo frater suus, sive domnus Roitagnusar- chiepiscopus^ petierunt sublimitati nostræ, ut quibus-£ dam de fidelibus nostris Fulcherium Videlicet A venio- n en fis episcopum, ut de rebus fisci nostri copiosius au*
!’eremus ; ergo petitioni eorum libenter claro animo ufcipientes, fecundum voluntatem eorum dedimus & ecclefiam consecraram in honorem beati Genesii cum omnibus appenditiis siiis, quæ est fica in comiraru Avcnionenh : & damus aliam ecclesiam in honore S. Mariæ, S. Johannis, & S. Baudilii dicatam, & aliam ecclesiam in honore SS. Martyrum Cosinæ & Damiani consecratam*, super ripam Rodani in conspectu castelli quod nominatur Leris>etiam per præccptum dono cum Territorio, quod ibi adstinens est vel deinceps unquam tempore adjacens seu appendens efle debuic, Ac irivcs- tigarc poterat, portum eriam ejusdcm Lcris, castrum si- militer dono suo integritate per præceptum meret ha— j tere ut habeat, teneat, pomdeat •, ac deinceps quidquid exinde cupit facere, potestatem habeat faciendi. Et Ut hæc nostra auctoritas firma Ac inviolata permaneat, manu nostra Corroborata cis tradimua Ac anulo nostro Mgnarimus. Signum Hludovici serenistimi imperatoris. Warnerius notarius ad vicem Alexandri archicpif- Copi archicancelhrii fctipsic. Datum n. nonas Aprilit indictione xiv. anno duodecimo * imperante Hiudo Vico piiffimo imperatore. MENTA A V. Teftamcntum Fulcherii Avenionensis epiftopi. NOverit omnis fidelium ecdefia, quia Fulcherius humilis Jesu Christi episcopus, primo quam culmen hujus honoris Ac discrimen tanti oneris aggrederer 9 suggerente augustalis prosiipiæ prindoe BOfonc, adii Areiatcnfan primatem ittustrem Rodstagnum uC
? |uia Avinionensis ecclesia Viduata sedebar, fi utile per- piceret, maxime clero & populo meam exiguitatem fi- bi ad hoc expOstulantibus, ciaeni sedi pastorem prarfice* rcr 5 id tamen neque alicujus rumoris appetitu, neque neceffiratis vitandæ inopiæ expetens > scd divino tactus B amore, & zelo tactus propriis eam facultatibus relevare Ac nobilitare satagens, qu.m barbarica utique vastatio & depraedatio maxima ex parce mundialibus attriverat copiis. Quid mulca) Tandem communi voto, Ibciato sibi Hugone claristimo procere > imperiali fum exhibitus prælcntiæ > cujus justii licet indignus Avenionensi subnixus cathedra : difpOnentefuperno numine propof- se Ac scire, tam spiritualitcr quam corpora ! ter omnimodis illam tueri elaborabo | ideoquc mente pertractans evangelici tonitrua dogmatis : Date, inquit, eire— J mosynam & omni nitore purficahimini. Et rurfum : The— J fiturijdte vobis thesauros in cœlo.Et cetera quæ sequuntur. Et quod prudens pater prudenri filio intulit ; Elemo- fina a morte liberat > d’non patitur hominem ire in tene-, brat. Er iterum Capiens quidam < Redemptio anima viri C propria divitia. Et nonnulla alia quæ feries tantarum conclamat vocum > & uc supra relatum est, antequam apicem prarsulatus adipisccrer faxc mccum consticueram, Dominum Ac Redemptorem meum glorificans^qui mihi corpus & animam gratuita pietate concestit, & omnibus subfidiis humanæpaupertatisconstipavit, genitrici ejus regina cariorum Ac terrae intcmeratæ Mariæ Virgini, protomartyri Ac bcatistimo Stcphano> qui post aperitionem celescis paradisi primus aulam regis arterni in* rrarc meruit, hereditatem meam delego A Ac trado tam pro remedio animarum genitoris Ac genitricis meæ > auam etiam Ac Bofonis principis, necnon Ac meæ in » felicis & pcccarricis.Ccrtiffime enim scio & credo illot regnare cum domino > idcirco illis terrenam tribuo hereditatem, ut i^zsi nobis. Ac ejusclariflinue habitatio > nis, qua in conspectu regis regum perfruuntur, con- fortes Ac coheredes efficiant : ubi nullus dolor > nulla* timor, nulla xgritudo t nulla esiiries, nulla macuk gignitur, sed omnia ante oculos ejus in pace consistunt » Ac vilione lucis illius fine fine delectantur. Hæc eft autem hereditas quam prædictam Dei genitricem, Ac protomartyrem Stephanum pro fcclerum nostrorum re- kxatione>luccestbre$volumus habere. Ecclesiam inhonorem S. Mariæ qux est in comitatu Avinionense, vi* Caria Vallericacum prefbyteraru suo, alodum etiam in eodem loco, in eadem villa qua : dicitur Fornis, quantum ibidem habeo vel adquirere potero. Item ecclesiam in honorem S. Mariæ, S. Johannis Ac S. Baudilii dicatam, Ac aliam ecclesiam in honore SS. Martyrum Cosinx & Damiani constructam, sibi vicinas super > pam Rhodani, in prospectu castelli auod nominatur ’ JLeris, quas regia munificentia per testamentum pr » - Cepti aflecutus fum, cum territorio quod ibi attinent cst 9 vel deinceps unquam tempore adjacens seu appcn* dens efle debuit, & inyestigare pOtucro, tam ego quam mei succeflores. Portum etiam ejusdem loci, quem fi- mili modo sub integritate, imperiali dono per præceptum promerui. Ecclesiam nihilominus in honorem X Genesii martyris ficam in eodem comitatu in loco qui nuncupatur Nidadis > cum omni appenditio. Omnem hanc hereditatem memoratæ Dei genitrici Maris, Ac beato martyri Stephano dono & rrado, Ac abCque ulh inquietudine perpetualiter habere volo. Si aurem in£ » tigance satana aliquis nostcr propinquus, aut heres 9 auc proheres, hoc nostræ donationis testamentum in* quictaxc vclinfringere molitus fuerit, nifi rcsipucric< ECCLESIÆ A1 cum Dathan & Abiron aeque Core, & cum Juda tta— / ditOTC, Anna &Caipha perpetuis inferorum torqueatur cruciatibus > & hujus nostrx oblationis donatio in- ceovulsa de stabilis in xvum vigeat & permaneat, manuum nostrarum subscriptione insignica. Actum pu^ blice Avcnione civitate anno ab incarnatione Domini Dccccxvi. indictione iv. vi. bonas Maii in dic ascen- fionis Domini, decimo tertio anno, imperatore filio Bofonis. s Fulcherius episcopus S. Avenionensis eccle- fiæ 9 qui donationem istam manu propria firmavit, f Rainaldus voluit & consensir. t Rainardus S. Kaval- lioncnsis ecclesiæ humilis. E. B0S0 coma firmavit. VI. Charta Ludovici imperatoris Fulcherio episcopo j Avenionensi concejsa. IN nomine summi Deiætemi & Salvatoris nostri Jesii Christi, Hludovicus ipsius ordinante providentia imperator Augustus. Imperialis dignitatis excellentia nulla major extat quam uc propter renumerationem justis fidelium suorum precibus aures clementis accommodare debeat, de tanto libentius ea qux ex- postulaverinr largire non abneget, quanto cos in ob- lequio fux utilitatis & magnitudinis perspexerint promptiores, de in conditione siii honoris fervenciorcs » Igitur cognoscat omnium fidelium sanctx Dci ecclesiæ industria, quoniam B0S0 venerabilis comes nostcrque propinquus, necnon & Folcherius præsul Avenionen- Cs optimus, nostrx sublimicatis excellentiam accedens < innotuerit humiliter, quandam abbatiolam S. Rufi » & ecclesiam S. Juliani cum territorio Capistiniano, qux conjacent in comitatu Avenionense, temporibus prif* cis a religiosis christianis matri ecclesiæ S. Mariæ > dc S. Srephani, ac S. Joannis Baptistx digna ceffione conlatas, jam præterito longi temporis inter reliquarum ferum subtractionem injuste fuiste sublatas. Unde serenitatem celfitudinis nostræ suppliciter rogaverunt, quatenus ob honorem Christi, de animx nostræ remunerat ion em, jam dictas ecclefias, quæ injuste vel temere ab eadem sancta matre Avenionensi subtractz fuerunt, cum sius omnibus redditibus justc de legalirer redderemus, ac reddentes præfatæ macri ecclesiæ præcepto nostrx auctoritatis’confirmaremus. Qui precibus ac justis petitionibus ob emolumentum mercedis ac retri- Durionis nostrz, de propter diutinum famulatum ab ipfis nobis exhibitum libentiffimc annuentes, hoc fc- renitaris nostræ præceptum fieri justimus, per quod jam prælibatam abbatiolam cum omaibus appendiciis siiis rem exquisitis quam incxquifitis, & supra fatam cc- clcfiam cum siio territorio Capistiniano, & omnibus adjacentiis suis, przfarx ecclesiæ sanctx Mariz, & S. Sce- phani, de S. jOnannis, & fuO praesuli Folcherio ejus- quc succestbribus reddimus, ac reddita perpetuis temporibus eorum utilitatibus subeflc volumus, atque pro- defle ubique. Et ut hæc nostrx largitionis ac renitutio nis auctoritas omni tempore inconvulsum obtinere valeat firmitatis vigorem, manu propria subtus firmavimus, de annuli nostri imprestione adsignari justimus. Signum HLudovici screnistimi augusti. Ubboldus notarius ad vicem Alexandri archicancellarii recOg- novi. Datum est hoc præceptum Viennx publice anno DCCCCXX. xv. calendas Septembris, annO etiam xv 11. imperii domini Ludovici * augusti indictione vui. in Christi nomine feliciter. Amen. VII. Landricus episcopus Avenionensis nonnulla canoni- cissancti Stephani reftituit. TN nomine (anctæ de individux Trinitatis Landricus ’• > gratia Dci episcopus intuens casum mex fragilitatis, 4 Hic Ludovicus haud dubie III. non nifi 11. annis imperavit, regnandiquc finem fecit an. Christi dccccxii. legendum itaque videtur anno dcccct. pro dgcccu. & an. vn. imperii Ludo** ▼ici pro anno xvii. L ZENIONENSIS. tj, . pro remedio animae mex resticuo, de ab integro reddo canonicis S. Srephani nostræ sedis, quafdam res quæ illis jure succedunt, quas ego hdcusque recognosco mc non poflalifle ; id est molendinos duos apud Cateractamy& 3u id quid in vineis, in campis & indeCimis, in nostra ioccli illis injuste abstuli. Præterea cedo supradictis canonicis sctnctje Mariæ de siincti Srephani mansioncs duas, quas ego ideo construxi ut ipsi cas omni tempore pdstedistenc. Sunt autem ipfar dux mansiones prope ec- clcfiam S. Mariæ — majori*. Si autem cveneric, quod mini^ie credo, ut aliquis ex succestbribas meis, fini quistibet homo carum ad irrumpendum surgat > non vcndicet quod tcmptaVcrit agere, stxl iram de maledic- tionem Dei omnipotentic percipiat, & cumjuda tradito re in inferno daninetur>& cum ipfo perpetuo damnetur , anathemate. Facta carta ista in Alemone fuit calendis Aprilis, anno ab incarnatione Domini dcccclxxvi. S. walchandus S. ecclesiæ Cabilicensis episcopus firmavit manu propria. Silvcster episcopus firmavit. S. Landrici præsulis, qui hanccartam Heri justit, de testes hanc firmare rogavit, manu sua firmavit. Bennundus vicecomes firmavit.Eldebertus firmavit. A dalelmus firmaVit.Lcut- fredus præsons fuit. Ridfredus firmavit. Isiiardus præ- sens fiiic : item I(nardus, Wern^nus 4 humilis episcopus Avenionensis. Durandus przlbitcr scripsit. VIIL Amatricus Aquensis archiepiscopus ial decimas mo- nasterio Montis-majoris, cujus litterissubscribit
- Petrus Avenionensis episcopus. STatutum est a cunctis patribus, dcc. Dom. Archinri- cus omni honore dignus abbas Montis-nujoris, cura monachorum choris accestic, ad Aquensem tunc tctn~ poris pollentem antistitem, benignum, summumque Amalricum, poCcens ab eo donum suorum decimorum > nec non ecclenarum videlicet suarUm1adaugmentan<iatn domum cui præest suorum^ grege conferendum cohabitante sccum, tunc ih Dei timore cfenobitali more. Tunc pontifex de pius, prece cujus gavistis, canonicorum grege subjecta ibi lege constantc > universo partim quoque sub ferto cepere condemnare, sibi libet dare, dc cariori parri ac familiari, tandem sumpto consdto magno quidem resultu, prædictus prælul primus ac D clericatus cunctus dedere collaudantes, fibique confirmantes & gloriosie matri factoris regis Christi, necnon Simoni Petro apostolorum primo > ecclesiam S. Petri Hermensemjdeclmum, Villentc, ex cunctis decimandis > substanriis de dandis > aut habeant tenentes futuri, dc præsentes inhabitantes Monte videlicet majore. Anno incarnationis Domini M11. indictione 1. facta carta donationis hæc in Aquis civitate publice xi 11. Novemb. dato anno præsiile Amalrico in conspectu, de Archin-* xico patri > vel omnibus futuris, canonicorum de fidelium, scilicet laicorugi > Archinrico abbati monasterio Montis-majoris, & monachis ibidem Deo famulantibus ; ita quidem ut ab hac dic, nemo nostrum vel siic* cestores nostri 9 habeant licentiamullOmodo calumniandi. Signum archicpiscopi Amalrici qui hoc fecit descri- E bi. Petrus episcopus fanctæ sedis Avenionensis, qui tunc præsens aderat, justii cjuS firmavit. Ingikannus cpiscœ pus firmavit. Hcldebertus judex. a Prrter Landricum episcopum AVcnionensem, huic charta (ubfcripfit etiam Ucrncnus episcopus Avcmoncnstsrnec videatur insolens duos ejusoem sedis episcopos eidem charae sobfcribcrc, non enim raro accidebat uc episcopi prsdoccstoium suorum privilegiis nomen suum post eorum mortem appoBcrenc.Undc Wet- nerius ultimus omnium huic charuc subscripfi^ utpote post mor* tcm suiprædcccflbris. $ij I4O I N S T R U k IX. Littera Bcrengarii patris Rofiagni episcopi Avenio- nensis, quibusfundat prioratum Pontis Sorgic in gratiam Clumacensis coenobii. PRaxedentium patrum aiTertio docet > & legalis ins- titutio regalium praeceptorum jubet > ut omnis homo cujuscumaue dignitatis scucujuflibct condicionis > qui qua (libet donationes SCU venditiones, SCU commutationes agere tcntaverit, non solum nudis Verbis id agat, sed litterali pagina voluntatis siiæ lccrcu infigniri faciat, testiumque roborationc confirmari jubeat ; quasi* nus per succedentia curricula temporum perpetuam obtineat firmitatem, & conrra obloquendas garrulitatis, ] veritatis teneant fundamentum. Quocirca ego Beren- garius cum voluntate uxoris meæ Gilbcrgr, de filiorum meorum > videlicet Rostagni episcopi, & Bcrengarii, Raimundi, Willelmi, LcOdcgarii, Rostagni, Bercran- ni, ac consilio praedicti Rostaeni AVenicæ civitatis episcopi cjusque canonicorum, dono Deo omnipotenti & fanctis apostolis ejus Petro de Paulo Clunienlis coenobii, eccleliim SS. Trinitatis, quæ est fica in territorio Aycnicensijin castro quod nominatur POns Sorgiæ, cum medietate deCimarum mearum tOtius Villæ, &c. Vuria hicrccenset dona. Hæc omnia omnipOtcnci DeO & fanetis apOstolis ejus Petro videlicet & Paulo concedO, ut ipse sua ineffabili misericordia peccata mea dcleac, suumquead regnum bonO fine, cui laus omnis canitur, feliciter perducat. Seriem autem hujus nostræ danario- nis volumus & Obsecramus a nObis de a filiis, de propinquis nostris ita auctoritate muniri, ut siicrosanctaDci ecclesia CluniacensiscornobiLabfque inquietudine perpetuum poffidcstt. Qji autem roborator aut confirmator hujus nostræ donationis extiterit, benedictionis gratiam in hoc sæculo ab Omnipotenti percipiar, & in futurum præmium æterna
- vicæ cum justis recipiat. Si vero, quod non optamus, aliquis corruptOr aut invasor hujus donationis rcpcrcus fuerit, auctOiitate Dei Patris, de Filii, & : Spiritus-sancti, & sanctx Marix matris Domini, de omnium sanctorum omniumque fidelium Christiar.orum, sit cxcommunicatus de maledictus, dc acOlloquio Catholicorum separatus, nisiad emendationem venerit, sit anathema maranatha j in Vinculo namque componat auri optimi libras quinque, & dein— ] ccps næc damnatiO stct. Willelmus comes Provincialis, & Joffrcdus frater ejus finnaVcrunc. S. Bcrengarii dc uxoris ejus Gilbergæ, de filii sui videlicet ROstagni episcopi, Bcrengarii, Remundi, Willelmi > Leodegarii, Rostagni, Bertramni, qui hanc donationem scribere fecerunt, & suis propriis manibus sirmaVerunt, de tef- tibus ad roborandum tradiderunt, Petrus amicus, & fratres siii videlicet Willelmus, Ildebercus de Amicus Voluerunt de firmaverunt. Raimundus, Anno & Ricau- dus de Wichirannus firmaverunt. Hxc nomina canonicorum Avennicx scdis. Pontius decanus, Rostagnus iilius suus, de Willelmus de Humbertus firmaverunt. Agamus Faraldus & Giraldus firmaverunt. Mataco- nus, & silius fuus Willelmus firmaVerunr. Pontius, Stephanus, Petrus, & Siliarius > Rainaldus, Faraldus, Pontius, irem Pontius, Rolandus, Amblardus ; omnes isti voluerunt, & firmaverunt. Humbertus firma Vi, & filius siius3& Willelmus & Humbertus firmaVerunt.Ros- tagnus de Willelmus de Leodegarius vicecomites firmaverunt. Rostagnus de Raimundus filii Willelmi Vkeco- mitis firmaverunt. Est autem edita hæc carta in Aren- nica urbe > XVi. kal— Martii sub anno Dominicæ incarnationis mixiii* indictione i. Pontio auctore, & Petro scriptore. MENTA X. Diploma Raimundi comitis Tolosa* &c.pro monasterio S. Andrea Avenionensis. ANno incarnationis mlxxxvih. Ego Raimundus conics Tolefæ 9 dux Narbona :, marchio Provin- ciæ, bona fide sicut antecestores mci Podium Andao- nenfe, ubi supra ædificatuni est mOnasterium S. An- drcx, de Villam fibi adjacentem t de omnia sibi pertinentia, de villam etiam de Angulis cum suis territoriis » dc cum omnibus pasqueriis, pro salute animarum lua- rwm donarunt DeO de B. Andreæ, de abbatibus filis dc niOnachis, tam præsentibus quam futuris, ut ipsi libere & absolute perpcruo in pace habeant, de peflideant. EgO siniiliterpro Glute animæ mcx ceck>, laudo > dc dono tibi abbati Petro, de monachis, de succestoribus tuis, uc de ipsi in perpetuum quiere habeant, de pofli- dcant. Et sicut ipsi donaverunt omnia quæ sunt in territoriis ipfarum villarum, ego similicer dono culta dc incuira nemora, sive aquas, feu etiam feudOS, qtiOS sicut feudalcs mci iblcbant habere j pro antccestOsibus meis de prome COncedo, dono& laudo meum dominium, ut ita pro S. Andrea habeant. Ec quicamque de meo comitatu, aliqua de me pOstidentes, pro aniniabus suis Vel f>ro filiis, de hæredibus prædicto monastcrio cfonare vo- uerint, plenariam ex parce mea licenriam habeant, &c. Tcstes Guillelmus de Sabrano, G. de Rocamaura, Bertrandus de Lauduno, Ripertus de Cadarosta, Petrus 2 de POnce. Ex parre abbaris, Albertus Avinionensis episcopus > Rostagnus Bellonus prior S. Andrex, Petrus Raynardus decanus, Guillelmus deAurasica, de multi alii. XI. Littera Gibelini archiepiscopi Arelatensis pro canonicis qui vitam regularem ducebant in ecclesia Avenionensi > cujus tunc Gihelinus curam gerebat. SAncitum este Constat f & veteribus libris infertum, ur dOnationes præfignenrur litterali signarionc > quatenus contra obloquentium verbolicates perpetuum i obtinere poffint firmamentum^ dOnatio quOque mancae inconcufla. Qua propter ego Gibclinus archiepiscopus Arelatensis gerens curam Avenionensis ecclesiæ, dono canonicis in claustro sine proprio viventibus, Omnem decimam de episcopali dominicatura, videlicet in A venio* ne, in Berrorrita, in Castro-nOVo, in NOvas, in Agilloj hOc est in fructibus terrarum, in campi is, in thelonco, in pratis, in nemoribus, in piscatoriis. Per* hæc omnia (tono Omnem decimam siipradictis canOnicis. Videant igitur episcopi > aui post nos futuri sunt, quomodo hanc donationem firmam teneant, de frequenter cogitent, in quanto honore fupra dicti canonici eccle- iiam S. Mariæ multis diebus tenuerunt, Videlicet in nnrutinis, in mistarum sOlcmniis, & in omnibus qux ad ritum ecclesiasticum pertinent •, & ideO quod no ? fe- cimus similiter faciant 5 & eandem gloriam quam speramus accipere a Deo accipiant. Acta est h.rc cana l’ub anno DOminicæ incarnationis MXCiV, indictlOnc prima. * Signum domni Gibelini archiepiscOpi ? qui hanc dOnacionera scribi juflir, de prOpria manu fir.naVir. XII. Charta Arbert i episcopi Avenionensis, qua plura canonicis suis concedit. ARib rtu s AVcnicensis episcopus dikctis filiis RostagnO præpOliro, & : ejus fratribus in A Venio— * nenii ecdefia Canonicam viram profcflis f eOruinquc fuccefloribus eadem religione ornatis saluccm. Qjjoniam episcOpalis rcgimjnisOsticiuin est Virorum rcligiOlOrum ECCLESIÆ AV piis postuhtionibus aflcnsurrt impertiri, quatenus & A devotionis finceritas laudabiliter enitescar, & utilitas postulata vires indubitanter astiimat, inclinamus aures nostras prædictorum fratrum nostrorum Rostagni præpositi, & aliorum justis petitionibus. Postulaht enim prardicti caristimi fratres nostri humilitate devota » quatenus aliqua <lc rebus p.d cyiscopalem mensam pertinentibus, usibus communitatis eOrum parerno affectu conferamus. Admovent ctilm præfatæ petitioni, ut quæ antecellorcs nostri eisdem fratribus contuliste videntur, litterarum nostrarum asterriohe confirmaremus* Vobis itaque cariflimis filiis & fratribus Rostagncpræposire 5 omnibufquc aliis in eadem religione permanluris, quic- quid per fucccflioncs episcoporum vobis collatum est, præsentibus litteris perpetuo poflidendum sancimus* Donamus etiam VObis animorum hilaritate pro commu— B nis victus sustcntationc, ecdesias de Tarasconc, ecclesiam de L11 parias, ecclesiam S. Pauli de Palude, eccle-* fiam S. jOhannis de Vennosca, ecclefiam de Morarias, & medietatem ecclesiæ B. Marixde Ponte, & alteram medietatem quam CluniaCcnfcs monachi per simoniam postidenr, si quandOquc recuperare poteritis, abbatiam* que S. Tirsi cum decimis, primitiis, alodiis, o nnibus- que ad eas jure pertinentibus. Donatione cquidesn subnixa non minus conferimus vobis cariflimis filiis atque fratribus ecclesiam S. Marix de Castello cum honore atque thesauro, decimis, primitiis, alodiis & omnibus ad eam jure pertinentibus, & quicquid ab ea, negli- gentia tyrannorum alienatumcst, vobis requirendum & postea pollidendutn mandamus. In hac autem prædicta- rum ecclesiarum donatione retinemus, ut quarta pars C pauperum, sicut cenfent canones, salva sit, & invio fara necestitatibus pauperum profutura. Ecclesiam autem de Interaquis cum pertinentibus suis eadem bona voluntate fraternitati vcstræ donamus, siilva justitia pauperum. Per omnes equidem supra memoratas ecdesias epis- COpalis obedientia & auctoritas canonice servetur \ Sc sy nodalis cenfus solito more persdvatur. EOdcm aurem spiritu benignitatis atque liberalitaris in caristimOS fratres nostros aucti adjungimus supra memoratæ largitioni nostræ, decimas arque primitias omnium terrarum cultarum, atque incultarum, onmiumquc vinearum>on> niumque insularum Avcnioni adjaCcnrium, abbatiarum S. Run atque S. Agricolæ decimis Sc primitiis exceptis. Hæc aurem qux ccstione nostræ largitionis atque ii— I beralitate nostræ bonæ voluntatis, pro iustenratione hu- manz nccestitatis vobis dilectiflimis filiis deVote colluta siint j si qua in crastinumecclesiastica fæcularifVepcr- fona hujus nostræ constitutioni9 paginam fciens fraternitati vcstræ temere auferre tentaVcrit, secundo, tertio- ve commonit.i, si non satisfactiOne congrua emendaverit, pOtestatis hOnorisque sui dignitate careat, rcam- que sc divino judicio cxistere de perpetrata iniquitate cOgnoscat, atque a sacratiffimo corpOre & siinguinc Dei ac Domini Kodemtoris nOstri Jdu Christi aliena fiat, & in extremo examine districtx ultioni subiaccat. Cunctis autem constitutionem nostram servantibus sit pax Domini nOstri Jesu Christi. Arnen. Hæc autem orta facta est Avinioni in cpiscOpali domo, dictante Arberro ejusdem civitatis episcopo, scribente Vero Ber—. nardo Raimundi ejusdem præfati præsulis diacono* X I I L Privilegium ’Urbani IT. pro canonicis ecdefia Ave- nionensis. •• T "T Rb ANUS episcopus servus serrorum Dei dilectis VJ filiis SilVestro præposito Sc ejus fratribus in Ayc- nionensi ecclesia canonicam vitam profeffis, coramquc succestoribus in eadem religione permansuris in perpetuum. Piæ postulatio voluntatis effectu debet prose- Suente compleri, quatenus & devotionis finceritas lau- abilirer enitescat, & utilitas postulara vires indubitanter aflimiat.Quia igitur yoSj o filii in Christo caristi- ’ENfONENSlS. i4i mijpef divinam gratiam aspirari mores vestros sub regularis vitæ disciplina coercere, Sc communicer secun- uum SS. patrum institutionem omnipotenti Deo deservire proposiiistis 5 nos votis vestris paterno congratulamur affectu. Unde etiam petitioni Vcstræ benignitate debita impertimur aflenfum, & vitæ canonicæ ordinem quem profefli cstis pratentis privilegii auctoritate firmamus j Sc nc ctii poft profcstiontm exhibitam pro- f » rium quid habete, nere sine præpositi congregationis icenda de claustro discedere Uccat 4 interdicimus j SC tam vos quam vestra, omnia sedis apostolicæ protectione munimus. Vobis itaque Vesttisque succefloribus in eadem religione permanluris ea omnia perpetuo pOsii- dcnda sancimus > quæ in prudentiarum pro communis victus sustcntatione poflidere videmini 3 ecclefiam scili* cer S. MarthæapudTarasconem, S. Agricolas de Lu- perSa& S. Pauli de Palude, S. Dom… & S. Columbæ dc Cortcdune Scc. S. Georgii de Garfriga, pagi de Mair- ranica partem quartam > Sc insularum ad ipsum pertinendum. Universas praeterea Avenionensis ecclesiæ præ • bendas Sc honores seu dispensationes quas hodie postp detis vos qui auctore domino vitam canonicam diicitis* sive quas clericorum quidam obcihent, qui necdum propriis abrenunciaverunt, communitatis Vcstræ usibus confirmamus, quocumque in tempore illas aperiri contigerit, & quacumque deinceps concestione pOntifi- cuni, liberaliratc principum, vel oblatione fidelium > juste atque canonice poteritis adipisci. Ad hæc decernimus, ur defuncto ecclesiæ vcstrx episcopo succeflbris electio potiffimum, vestrorumque succeflbrum, qui ca-
- nonice vixerint, deliberatione persistar. Id ipsum etiam dc uniyerso ecclesiæ sru daustri vestri præposiris, sive dispensatoribus eligendis perpetuo observandum censc- mus. Si qua siine in crastinum ecclesiastica, secularifve persona hujus nostræconstirutionis paginam stziens contra eam temere venire temptarent, fecunda tertiare commonitione, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque fui dignitate careat, ream- quc si
- divino judicio existerc de perpetrata iniquitate COgnoscat, atque a sacratiflimo corpore & sanguine Dei & Domini Redemptoris nostri Jdii Christi aliena fiac, Sc in extremo examine districtx ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem congregationi julla serrantibus fit pax Domini nostri Jc/u Christi, quatenus hic fructum bonx actionis percipiant, Sc apud distri- ) ctum judicem præmia xtcrnx pacis inveniant. Datum AVcnionc per manum jO.mnis FU ecclesiæ diacOni cardinalis xviI. kal. Octob. indictione in. annODominicæ incarnationis MXCVi. pontificatus doniini Urbani pa- pæ anno octavo. XIV. Fundatio sanlii Remigii Avehionensis pro abbate q djr monachis S. Remigii Remensis, auttore & benefaltore Arberto episcopo. IN nomine sanctæ & individuae Trinitatis Parris & Filii & Spiritus sancti, ego Arbertus AVcnionensis episcopus. Diyina lexpræcipit, & mundana illud idem r afferir, ut qui suum aliquid in alterius transfundere potestatem voluerit, per pagina : testaincntum tradar, ut in posterum quietum, inconvulsumque contra impetentes permaneat* Quapropter ad memoriam postcro- rum tradere curamus, quod S. Remigii abbas cum suis monachis, per siios legatos nostram adiens fraternitatem suppliciter petiit, quatenus ex pcrtincntiis ad fncnsam cpilcopalem eis aliqua concederemus » Quoniam igitut piorum religioforumque Virorum est Dei senorum vitam tweri, eorumque inopiam ope qua valent in omnibus soblerare $ ego Arbertus Arenionensis episiropus, una cum consilio canonicorum nostrorum petitioni eorum astenfum prebenresy ecclesiam & villam S. Remigii cum capella, ciniiterio, ablationibus, decimis, primitiis, allodiis, omnibusque ad eam jure pertinentibus cis hoc pacto concedimus, ut annuali censu A venia- Siij 14 » I N S T R U M nensi episcopo quinque Melgorienses solidos persol—. vane, & obcdiendam matri ecclesia » in omnibus exhibeant, retinentibus etiam in præfata ecclesia medietatem omnium decimarum dividendam, ficut Geri canones censent, inter episcopum & pauperes > per omnia aurem episcopalis reverentia > necnon & dignitas fervetur. Si quis autem diabolico spiritu incitatus hanc nostram donationem inquietare aut irrumpere tcncave- ric, nil valeat > sed ab omni ecclesia lcjzregacus, ju~ dicioquc damnatus : insupcr hxc nostra oonatio firma & stabilis permaneat omni tempore. Actum est hoc publice Ayenionc, anno ab incarnatione Domini mc. anno pontificatus domini Paschalisprimo, episcopatus wcropræfati præsulis iv. Gibilinus Arelatensis archie- piscOpus firmavit. Rostagnus præpositus firmavit. Aut trandus, Raincardus > Girarc lus 9 Elicias > Rostagnus, Aerengarius Forojuliensis episcopus > hi omnes firmaverunt- XV. Littera Adalaxis Avennicensis & Forcalqueriensis comitissa, quibus cedit nepotibus suis comitatus suos, prasente Laugerio Avcnionensi episcopo. ROnuna lex praecipit, de antiqua consuetudine soncirum cst, uc quicumque donum fui honoris alicui facere voluerit, scripta auchoritate, ac cestium confirmatione corroboretur, atque laudetur 9 ut in succe- denti tempore firma stabilicace permaneat subnixum.* Igitur ego Adalax Avennicensis atque Forcalcheriensis COmitiffa, dono > concedo, & laudo filiis filii mei Wi- lelmi comicis, Bcrtranno atque Guigoni nepotibus meis, C omnem meum honorem, totiusque Provinciæ poccsta- tem, atque dominium, ubicumque mei juris est 3 retento mihi uncum usufsuctu de meis dominicaruxis, ad victum & vestimm meum quando vixero. Hanc donationem facio tali pacto & tenore, uc nulli alii aliquid mei honoris ulterius donare pOffim, sine istorum legitima laudatione, de confirmatione. Facta est autem hxc donatio in Avennica. civitate, post mortem Willelmi comitis mense Octob. quo ipse mortuus est, in præ- sonria Laugerii ejusdem civitatis episcopi, de Bernardi Andusiæ > aliorumque multorum cestium, quorum nomina subscrib-intur. Anno Dominicæ incarnationis Mcxxix. indictione vx. Guirannus de Bercrannus fratres* Bercrannus de Sanionc, Isiiardus de Dalfino. £ XVL Privilegium Friderici imperatoris Gaufredo episcopo Avcnionensi concessum. IN nomine sanctæ de individuæ Trinitatis Fride- ricus divina favente clementia Romanorum imperator & scmper augustus. Quandocumque nostræ imperialis donationis vel corroborationis pie expofciturhif- fragium, celeri effectu est attribuendum. Et si in his exposcitur quæ durare perpetuo videntur, litteris est edam annotandum, ne prolixitas temporum posteris hoc dubium reddat vel incertum. Omnibus igitur tam futuris quam præsentibus Christi imperiique nostri fi— E delibus notum este volumus, qualiter nos Gaufredum venerabilem Avennicæ civitatis episcopum ad curiam noftram venientem benigne siiscepimus, honorifice tractavimus, & accepta ab eo debita fidelitate, & ho- minio de omnibus regalibus sive postcstionibus vel jus- ticiis, quas AVenioncnsis ecclesia largitione regum vel imperatorum, vel oblatione fidelium legitime viso est hactenus postidere, plenarie cum invcstivimus. Con- cestimus itaque præfaco episcopo Gaufredo, de per cum omnibus succestoribus siiis in perpetuum, villam videlicet qux Episcopalis vocatur infra muros Avennicx civitatis, de medietatem de descensii Rodani, de tertiam partem portus przdictæ civitatis, de insulam subtus Avenionem firam, quæ ab oriente terminatur rivulo Surgilione, ab occidente vero Rodano disc urrente 9 [ E N T A A. de quicquid a nobis habet vel habere debet in territoria præfatæ civitatis in terris cultis de incultis, vincis, aquis> aquarumaue decursibus>mcrcatis, naulis, theloneis, cas- tellis, villis, vicis, arcis, fervis, andllis, tributariis > forestibus, filvis, venationibus, molendinis, campis, pratis > pascuis de paludibus, quarum quædam propriis duximus exprimenda Vocabulis, villam Bcthorricæ cum omnibus appcnditiis suis ; Castrum-novum cum appen- clitiis suis > castrum de Novis cum appcnditiis luis 3 villam dcAeel cum appenditiis suis. Hæc supradicta omnia de fu^rus notata damus de confiimamus Gaufc- redo Avinioncnsi episcopo, de ecclesiæ siix, Glva per omnia imperiali justitia. Nulla in his infcstatio tyrannorum sxViat > nulla porestas per violentiam irruat, st> lus episcopus habear in omnibus plenariam jurifdictio- g nem. Prærerca imperiali auctoritate per omnem cpis- copatum Avinionensem interdicimus, ur non liceat alicui hominum ecclesiasticæ pcrsOnæ vel seculari, mas- culo vel fcminx, eorum quz ab Avinioncnsi ecclesia modo poflidet > rei in posterum postederit, aliquid vendere vel alienare, vel in alienum dominium transfundere, fcu etiam relinquere, vel in feudum constituere fine consilio de pexiniflione Avinionensis eplfcopi 9 dc succestorum suorum. Sit itaque præfatus episcopus cum supradictis omnibus postcstionibus ab omni extranea dc iniqua securus potcstate. Verum in nostra imperiali tione immobilis sempcr permaneat. Ut autem huic naC træ confirmationi nihil ad perfectionem valitudinis decste postic, prarsentem inde paginam conscribi > dc aurea bulla nostra insigniri justunus, adhibitis idonew , testibus > quorum nomina hxc sunt : Humbertus Bisun- tinus archiepiscOpus, Odo Valenrinus episcopus, Ma* thæus dux Lotharingiæ, comes Udalricus de Lencabu* rch, comes Hugo dcTagelburch, comes Srephanus » Walcherius de Salins, Odo Campanicnsis^ Signum Friderici Romanorum imperatoris mvictistimi. Ego Rei- naldus cancellarius vice Stephani Viennensis archiepit copi, de archicancelhrii reCognovi. Dacum Bisuntii IX. kal. Decembris indictione v. anno Dominicæ in- Carnationis mclvii. regnante domino Fridcrico Romanorum imperatore gloriosistimo anno regni ejus VI. imperii vero ixi. Infra peudet figillum aureum. Hac charta mutilata dr imperfetta eft edita in hift. epis cop. Avenion. sed nos eamaem descripfimus fideliter ex > authentico. Aliud privilegium idem Gaufredus obtinuit ab eodem Friderico imperatore n£i. Datum apud Novam Laudam habito generali concilio, quod dominus Victor papa, iv. celebravit przsente domino Friderico imperatore augusto. X VI L Praceptum Friderici imperatoris in gratiam Gau- foedi episcopi Avenionensis. IJRed Ericus Dei gratia Romanorum imperator sen> per augustus fidelibus suis clero Avcnionensi, con- sulibus & militibus, de populo suo gratiam suam. SignificaVimusjquOd remoto omni dubio, apud vos certum este debet, quod episcopum vestrum Gaufredum pro sinceritate fidei sive gratiæ quam circa nos ad honorem imperii omni exhibitione dcclaraVit, sicut dilectum & nonestum principem nostrum arctius amplecti de fovere, & amplius hororaxe decernimus : urpotc cujus personam, cujus ecclesiam, cwjus poirefliones uni- verfas > auctoritate nostri privilegii communimus. Pro cerro itaque scire deberis, quod nos ecclesiam AVcnio- ncnscm cum omnibus castris de villis, de ceteris omnibus postcstionibus intus & foris pro honore de servitio imperii ad manus nostras specialiter, ita integre Volumus retinere de conservare, quod nunquam alicujus dominio, nifi cantum nostro nostrorumauc succcstbrum regum de imperatorum ea subjiciemus. Præcipimus igitur, modis omnibus prohibendo, ne suprapOiitem Mali pastus, quem nos cpilcopo fideli nqjstto cenccflimus ECCLESIÆ AV & confirmamus aliquas munitiones ædisicare > absque £ voluntate & œnfilio episcopi aliquis præsumat. Si quis autem praedictum epilcopum > vel ejus ecclesiam, vel postestiones inquietare, vel gravare præsumpsorit, mandamus vestræ omnium stdelttati rogantes & przcipien- res, quatenus vice nostra confilium & auxilium episc opo fideliter præbeatis, & in omnibua manum te- neatis* XVI I i. Diploma FrUerici imperatoris pro G* episcopo, & ecclefia AvenionensL FRbdERicUsDcigratia Romanorum imperator, & semper august. cle^consiilibus, & universo populo g Avinionensi gratiam suam & omne bonum. Devotionis iestrx fidelitas quantum nobis obsequio subjiciatur ex relaru dilecti nOstri G. Avinionensis episcopi fatis didicimus, & mulrotiens effectu pre/equente fensiste meminimus. Quamobrem de laudabilibus obsequiis & larga devotione vobis gratias referentes, de eo nihilominus grates referimus, qui eumdcm episcopum, ficut ipse asterit » de ejus ecclesiam fincerc diligitis dc conpruis obsequiis favorabiliter honoratis. Nos enim episcopum & ecclesiam ficut jam dudum sub nostra protectione suscepimus, ita de adhuc perpetua dcfcn- fionc tenemus > de neque hactenus conccmmus > neque in postcnun concedemus, auod episcopus vel ecclesia Avcnionensts ali cujus ecclenasticæ vel sircularis per- fbnar dominio vel potestati debeat in temporalibus sub— s jecere, nifi nobis tantum nostrisque succestoribus imperatoribus de regibus Romanorum. Ad hæc prætcrea duximus adncctendum quod jura, dignitatem quoque dc libertatem, quam habere civitasconiuevir, ei perpetuo Volumus conservare, nec ullo unquam tempore earum- dem dinunutioncmjDco volente, fieri patiemur. Nihilominus vero Cei re vos Volumus, quoniam precibus dc interventu cariflimi nostri AVinionensisepiscopi^quod ad mandatum nostrum venire contemfistis vobis ad præ- fajs remittimus. In præsentiarum vero staruimus, dc perpetuo jubemus, ut in rebus de postestionibus ipsius epiiCOpij de ecclesiæ stiæ nemini liceat in ædificiis aut teloneis sive pcdaticis, aut aliis quibuHiber modis aliquid novum facere vel instituere, fine episcopi vel eo desiz spontanea concestione. Quod si quis facere tenta— p Verit, Omni jure de stabilicate carere consonius, de nos- tras iracundias cum gravi perna k noverit incursurum. XIX Privilegium Friderici imperatoris in gratiam Jn- daornm, jiw Pontio Avenionensi epTjcopo subdit, (jr committit defendendos » FRkdEKICus Dei gratia Romanorum imperator* NoVcrinc igitur imperii nostri fideles tam futuri quam prarscntcs, quod nos atrendcnres prudentiam > constantiam de fidelitatem, quibus dilectus ac fidelis noster Pontius Avenionensis ecclesiæ venerabilis cpif- copus conspectui nostræ majestatis complacere meruit) Judæos in lua. civitate manem es, qui specialker ad ca— E meram nostram pertinere dignoscuntur, de ex nostræ tuitionis patrocinio magis securi, de defensi debeant confistere : eos utiaue qui vel nunc ibi reperiunnir, vcl in futurum illic habitare decreverint, eidem fideli nostro Pontio Avenionensi episcopo commitimus ; uc ipso vice nostra præsit, de studeat eos commodius fo* vere, manutencre > de ab omni violentia defendere » Quod ea prorsus intentione facimus ut ipsos Judæos ab « tactionibus COmirum, nobilium, & quorumlibet aliorum Vexationibus liberemus » Et prætcrea ex nostræ dignationis munificentia concedimus eidem Pontio epis* copo, de per cum suis in perpetuum succestbribus, portum de plena jura portus in flumine Druentia, a loco qui vocatur Romeu usque ad Rhodanum, de hoc ex pane illius castri,.quod vocatur Berbentana, de ex parte Avenionis usque ad Sorgentilum : ita quod infra ENIONENSIS. i4} hos termihos quocumque prædictum flumen brachia sua extenderit, liceat episcopo portum facere ubicumque voluerit. Datum apud castrum Montilium Adenu- ri anno Dominicæ incarnationis millefimo centefime septuagefimo octavo, indictione xi. quarto nonaa mcn- siS AugustL XX. Privilegium Rofiagni episcopi Avenionensis pro ci^ vibns Avenionensibus^ NOtumfit omnibus tam præfentibus & futuris » quod anno Dominicæ incarnationis mcxcviii. mense Decembris dominus Rostagnus Avinionensis episcopus de consiiles qui eo tempore in civitate Avi- monensi, dignitate & officio confutatus fungebantur » Petrus Bcrmundus Mataronus, S. Bertrandus de Montibus, Petrus Rostagnus > Petrus de S. Laurentio, Guillelmus Hugo, Bertrandus RancurcHi, Pontius Rainaldi} de Hugo de Maiilana^ consilio Audebertide Novis judicis jurati > multorum etiam civium Avinio nensium, tam causidicorum de militum, quam aliorum
! >robonim virorum requisito & habito, consilio, & as ». cnsu, ficut est consuecudo in magnis & caris negotiis requirere & habere. Pro honore siquidem & utilitate civitatis ex communi consilio ab omnibus unanimiter approbato constituerunc, de perpetuo servandum auctoritate sua de decreto mandaverunt, ut omnes cives dc habitatores civitatis Avinionensis, cumbkdo, farina » vel quibustibet mercibus, aut aliis rebus siiis per Ro- danum descendentes vel ascendcnres, vel alio quocum-* que modo per terram vel per aquam euntes > vel in civitate Avinionensi manentes, tam ipsi quam omnes res coram a rolta & a przfUrione, de usarico roltx > qux ad ripam percipi folebarjiberi sint de abfbluri. Et quod nemini de cetero liceat de rebus civium vel habitatorum hujus civitatis aliquid nomine toltæ przdictæ exigere umquam vel extorquere, vel aliquod gravamen aut mo- lestiam civibus vel habitatoribus Avinioncnsibus nomine vel occasione toltæ deincepi inferre. Ad cujus rri firmitatem & memoriam præsons instrumencum fieri dc auctoritate sua muniri de corroborari dominus episcopus de consiiles pariter voluerunt & mandaverunt. Aerum est hoc in camera veteri domini episcopi, præscn~ tibus ut dictum est R. episcopo, de consulibus præno- minatis, & judice de aliis plufquam quadraginta probis civibus anredictis, qui ad hoc vocati interfuerunt, dc rei przdictz executioni consilium suum de astensum {6- iemuitcr præbuerunt. Ego Scephanus notarius auctoritate de mundaro domini episcopi, de consulum pariter dc judicis, przsens instrumentum scribi feci & sub^ scripfi, & bulla consulum (ignavi de sigillo domini epif* copu XXL Bulla Imtotentii iV.prorefiituendo MonthmUjori t cafirode Pertufio. INnocintivs episcopua iervus fervorum Dei > il- lustribuS fœminis comitibus Folchacheriensibus, Guiranno de Simiana de B. R. nobilibus viris^ salutem &apostolicam benedictionem. Monasterium Montis- maioris B. Petri juris cxistit, & ad simctam Romanam ecaefiam specialiter noscitur pertinere. Ancecestores si quidem vestri locum ipsum plurimum diligentes, castrum Pertusium pro animarum siiarum falutc præfaro monasterio contulerunt* Willclmus quoque comes post longas infestaciones eidem illatas Jam dictum castrum per manum fratris nostri L. Avienionensis episcopi Erædicto monasterio in morte siia restituir. Ideoque no- ilitati vcstrx per przsentia scripta mandamus, quati^ nus praenominatum castrum, jam dictum monasterii^m fine inquietatione poflidere, de fine molestia permittatis, de ab infestationede carcero desistatis ; alioquin praefatum monasterium sua privari justitia. nullatenus pa » ticmur » Datum apud S. Egidium x « kal. Octofe. >44 INSTRt A XXII. Diploma AlphonfiTolofa comitis & Caroli Andega- via comitis & marchionis Provincia > quo Zoen Avenionenji episcopo pollicentur harejis exjiirpa- tionem, & jurium episcopalium conferva- tionem. NOverint universi præsentem paginam infpecturi, quod anno Domini mccli. sexto idus Madii, nos Alphonsus Dei gratia comes Pictaviæ & Tososæ, & marchio ProVinciæ, Sc Carolus eadem gratia comes AndcgaViæ Sc Proyinciæ Sc Forcalquerii, marchio Provinciæ Sc dominus Arelatis promittimus, vobh domino Zoen diyina providentia episcopo Ayinionen— B si, recipienti nomine & vice Avinioncnsis ecclesiæ, pro vobis & succeflbribus vestris, quod nobis renentibus civitatem Avinioncnsem extirpabimus Sc curabimus exrirpari de civitate praedicta, & districtu ipsius haereticam pravitatem Sc serVabimus & manu tenebimus postefliones, libertates, Sc omnia lura eccle- fiæ Avinioncnsis & ecclefiarum civitatis & diocesis, Sc ecclesiasticorum virorum in nostra potestate cxisten- tium *, & faciemus. quod vi arius nofter qui pro nobis veniet ad regimen civitatis ejusdem, praecurabit fib vobis in civitate existcnte, aut fi efferis extra civitatem in diocesi, nunciabic vobis diem qua debeatis inter* efle, & cum consilio vestro, Sc voluntate inrrabir ad regimen civitatis, si non fuerit excommunicatus, vel C hæreticus aut de hxresi suspectus, vel alias manifeste malus ; in quibus cafibus eum repellere valeatis, alias dimittatur. Admistiisautemiurabit quod cxtirpabit de ciyitatc & terra sibi commista hæreticam pravitatem>& quod manu tenebit & defendet pro viribus personam vestram & familiam vestram, Sc clericos siii aistrictus, Sc postcffiones Sc libertates, Sc temporalia jura eccle- fiaitica, Sc ecclesiasticorum virorum, Sc de juribus & ecclesiasticorum virorum nihil penitus per sc vel per alios scienter usiirpabitj & civitatem Sc districtutn suum reget fecundum jura & laudabiles consuetudines ipsius : quod jur’■mentum præstabit in manu vestra, in publica concione ; aut fi nolueritis vel non potueritis intereste, faciat illud in manibus alterius cujufCumquc ; Sc volumus quod fic fiat nostris temporibus, & om— D nium’Ucccflbrum nostrorum. Item volumus quod in præconisotionibus nomen vestram praeponatur, sicut neri consiieVic j Sc quod generale œnlilium teneatur sicuc hactenus exstitit obiervatum. Acta fune omnia supradicta apud Avinionem in domo domini episcopi supradicti, in camera siiperiori, juxu majorem aulam superiorem, ubi fuerunt præsentes venerabilis pater dominus Guillelmus Dei gratia episcopus Aurelianensis, dominus Vicedominus camerarius B iterrensis, capcl- lanus domini papæ, dominus Bcrt Cavellerii canonicus Viyariensis, dominus Henricus de Saliaco, dominus GuidO deCaprofia, dominus Robcrtus de S. Claro, dOminus Johannes deGranchia, Guillelmus de Gaiis inilices, & socii dominorum comicum prædictorum. Et ego P. Duranti publicus notarius iis omnibus præ— £ sens fui, qui de mandato exprcsto eorumdcm dominorum comitum hanc chartam feci » Sc signi mei munimine communivi, & nos comites prarfa.fi in tcstimonium omnium prædictorum & firmitatem majorem, præson- tem canam sigillis nostris pendentibus duximus roborandam. Idem privilegium confirmavit Andre A episcopo & ampliavit Carolus II. Jerusalem & Sicilia rex>ducatus Apulia & principatus Capua, Provincia & Forcalquerii comes 1292. IMENTA XXIII. Bulla Clementis papa IV. ad B.Avenionenfcm epis- copumde numero 30. canonicorum in ecclesia Avenionenji ponenao. CLEMENS episcopusservus fervorum Dei venerabili fra ri B. episcopo AyiniOnensi salutem Sc aposto- licam benedictionem. DiVini cultum numinis adaugeri ubilibet affectantes, super his affidue promri ac favorabiliter VOlumus ir.vcn ri, per quæ augmentum hu- jusinodi valeat pjocurari. Cum igitur, sicut ex parte tua fuit proposirum coram nobis, AViniOncnsis ecclesia. adeo perDei grariam abundet in facultatibus, quod ad sustentationem triginta canonicorum COngruenter suffi- cere dinoscantur x Sc horum canonicOrum multO pauciores hujusmodi numero inibi habeantur : nos tuis supplicationibus inclinati, utsi pjæmiflis veritas fuf- £ragatur, Sc dilecti filii capitulum cjufdem ecclesiz a, te mOniti diligenter infra duorum mensium spatium pOst monitiOnem tuam tot personas idoneas de ruo consensu ibidem in canonicos admittere non curirint > quod ex eis prædictus trigefimus canonicorum numerus compleatur, tu ex tunc aliquos idoneos clericos in sacris ordinibus constirutos, qui vicefimuni auintum æratis suæ annum ad minus attigerint, Sc velint in ecclesia ipsi sub habitu regulari domino deservire, prout utilitati ac bOno ipsius ecclesix starui DroVidenria tua expedire cognoverit, auctoritate nortra in canonicos ibidem insticuere > neCnon Sc conrradictores silpcr hocpef censuram ecclefiasticam > appellatione pOstposita valeas coarrare, non obstante si aliquibus a (ede apOstolica sic indultum, quod ad rcCeptionem alicujus minime teneantur, quodque ad id compelli, siVe quod interdici, suspendi, Vel excommunicari non pomntper litteras apOstolicas non facientes plenam & expreflam de induito hujufmodi mentionem seu, aualibet alia sedis ipsius indulgentia per quam id impediri valeat vel differri, fraternitati cuæ auctoritate praesentium duximus concedendum. D cum Perusii n. cal. Decembris, pontificatus nostri anno 1. XXIV. Formula hominii& recognitionis data aBertrundo Avenionenji episcopo, Roberto regi ejufquc filio Car olo, Provincia comitibus. IN Dei nomine. Anno incarnationis mccCix. die iil.DccembriSjVixx. indictione. Pateat per hoc ins— J trumentum uniVcrsis, quod Bertrandus Avinioncnsis ecclesiæ episcopus, existens in præsontia excellenciffimi f>rincipis dOmini Roberti Dei gratia Jerufalem & Sici- iæ regis illustris, ducatus Apulix, Sc principatus Ca- pux, ProVinciæ Sc Forcalquerii, ac PcdcmOntis cx> mitis, sciens & recognoscens eumdem dominum regem fore naturalem, verum heredem, Sc legitimum successorem uniVersalem Sc in solldum, in regnis Sc Comitatibus supradictis, claræmemoriæ Caroli II. præsati domini regis genitoris, quondam praedictorum regnorum regis, & dictOrum comitatuum comitis, eidem regi RObcrtO præsenti, recipienti pro se, tanquam pro Vero dOtninO, & inclitO Kardo primogenitO fuO Sc duci Calabriæ, ac aliis ejus hæredibus natis jam, Ssinantea nstscituris, recOgnOVit sponte, Sc conlenlu afleruit sc tenere, Sc tenere debere seu pOstidere, Vcl quasi ab eodem dOminO rege, & sub ejus dOminio, castrum de NO- vis j Sc territorium de Agello cum pertinendis eorumdcm, pro quibus eidem regi RObetto recipienti nOmi- nibus (upra dictis fidelirarem prcmisit VcrbO tenus absque Vinculo juramenti. ReœgnoVit insuper Sc confef- lus fuit, se tenere & tenere debere sub ejus dominio Sc senhOria juxta morem antiquum 7 prout ipse &præde- ccstOres ejus prædecefloribus dicti regis alias recOgnovc* runt, & eidem, castra Sc Villas de Bcrbentana & de Vcrqucriis cum pertincntiis eorumdcm j partem eriam territorii ECCLESIÆ AV territorii de Ayraga, accjuisitstm olim per Avinionen— 1 sem episcopum predecestOrem suum, t Petro Amici quondam domino dicti loci, pro quibus eidem regi Ro- bcrto requirenti nominibus quibus fupra, tanquam vero domino SUO præposicis siicro-sanctis evangcliis, fibi Crædictis nominibus fidelitatis præstitit juramentum, fnde ad ætcrnam rei memoriam, dicti regis & heredum suOrum certitudinem & cautelam, facta sunt per me infra nominatum notarium duo consimilia instru- menta, unum pro ipso rege, & aliud pro dicto præ- lato. Actum Aquis in palatio regio in aula veteri. Te- stes fuerunt ad hxc vocati Franciscus Gaietanus episco- pus, dominus Joannes Pipinus, Herricusde sancto Severino, Rainaldusde Lcrco scnescallus Provincix, Andrcas de Ifernia, dom. Petrus de Castro-nOVo, Joan. CabstsOle, Mathxus Filmarinus, N i c. Car a fu lus. £ Signum Raimundi Wilermi notarii. XXV. Bulla ’Urbani V. qua Anglico Avenionensi episcopo facultatem dat tejf amentum faciendi. URbaNVS episcopus si : rvus servorum Dci, venerabili fratri Anglicoepiscopo Avinionensi, salutem & apOstOlicam bencdictiOncm. Devotionis tuæ sinceri- tas quam nOSOlim in minoribus constituri, & deinde ad apicem summi apostolarus evecti, in negotiis magnis & arduis, experientia longa probavimus, promeretur, ut Votis ruis in his præsertim quæruæ aliarumque animarum sstlutem respiciunt, favorabiliter annuamus.Tuis ( itaque supplicatiOnibus inclinati, ut de fructibus, & prOventibus ecclesiæ tuz AVinionensis cui præes, & alterius CUjusque, ad quam forte te transferri, feu cu- juflibet dignitatis ad quam astumi, ac beneficiorum 3uOrumlibct quæ tibi commendari, feu de ipsis provi- eri contigerit in futurum ; nec non de bonis quæ ex industria, vel contemplatione personæ tuæ, seu quocumque aliO modo, & undecumque licite tamen ad te obyenientibus, & in postcrum ObVenturis, posteffio- ncs, redditus, proVenrus, hæreditates poliestas per laicOS, & quælibet alia, res & bona emere > SCU acquirere & appropriaxe ad certum tempus > vel in perpetuum pro ruo arbitrio, pro capellis construendis, de ipsisque fructibus, & proVentibus, ac pofleffionibus, redditibus, hæreditatibus, & decimis pro tua, de pro— J genitorum tuorum, de aliorum de tuo genere, animarum sstlute, ecclefias seu capellas, ac hospitalia, de alia pia lœa construi facere, & capellanias perpetuas insti- tuere, ordinare de dOtare, necnon ruam & aliorum de dicto tuo genere cxstrui facere lepukuras^ipsasque pos- IcstiOnes, redditus, prOVenrus, hxredi rates, decimas ac res, de bona per te empta, seu acquisita, feu eorum partes in illa opera pietatis convertere, de depurare, ubi, quandO, quOtiens, ac de summa, feu summis quibus tibi Videbitur expedire, fraternirati tuz plenam auctoritate apostolica, tenore praefentium concedimus facultatem > ncn obstante * quod ordinis S. Augustini Erofestor existsts i de apostolicis, seu aliis constitutioni- us contrariis quibuscumque. Datum AVenione iv. nonas Augusti pontificatus nOstri anno primo. XXVI. Littera de insitutione fororum Vistationis beata Maria apud Avenionem. ANno mdcxxiii. die xvni. mensis Decembris, coram illustr i ffimo & RR. domino fratrcStcphano Dulci, Dci & apOstolicæ sedis gratia Avinion. archiep. camerario de execurorc apOstOlico ad infra scripta specialiter deputato, in meique notarii publici apostolica dc regi ? auctoritatibus constituti, archiep i scopatufquc Avenionensis secretarii, testiumque infra scriptorum præfenria, comparuit nobilis de egregius dominus Fran- dscus Felix in utroque doctor Avenionensis, procurator Tomus L E NI ON EN SIS Mj l & eo nomine Blanchx Mbrarde, Lionetæ Borcellete > Alexandræ de Francesiz de Pugets fororum, Mariæ 5oinmeyrc, Giolandx de Labeae, Margaretz de Capellis, Margaretæ de Bolliers, Marixde Gitalis, Magda- lenæ de Felix, de Franccfiæ de Mazelli, prout <le ejus mandato constare fecit per D. Joannem Topenas notarium AVcniOncnfem de anno de die pr « sentiDus, quod debite signatumper eundem D. Topenas remi (it de produxit tenoris intra scripti : qui eidem illustriffimo D. archiepiscopo dixit de exposuit, qualiter supra nomi- natæ dcVocione motx de aesideranres terrena in celcstia, dc tranficura in zrerna bona felici commercio permu- care, in laudem Dei omnipotentis, ac glorioflflimæ virginis Mariæ, necnon in augmentum culrus divini in quandam domum praesentis civitatis Avenion. iam a quibusdam annis se recepiste, inibique pie & devote vixiste, ac divinis laudibus institiste, litam in pr rochia S— Petri & Carreria nuncupata vulgariter /4 Corrererie des chevaux : ouctm domum cupientes in monasterium monialium ordinis S. Augustini, sub titulo B. Mariæ de Vi litatione erigi, obtinuistc bullas apostolicas ab il- lustriflinio de RR. domino Cosmo Bardo ex cornicibus Verni » Carpcncor. episcopo, Aven. vicelegato eidem domino archicpiscopo directas, ad effectum domum præEitam in monasterium monialium dicti ordinis erigendi, cumdausula, fi est ita, quatenus præfata domus sic ad formam monasterii sufficienter reducta, & debita dausiira muniti, sacraque & profana suppellectilc luculenrer instructa, illique tOt census, redditus aut proprietates sive bona stabilia per dictas exponentes SCU
! alios Christi fideles, quorum annuus valor ad competentem monasterii dotem ac illius abbariflæ, prioristæ, dc monialium congruam fustentatiOncm, onerumque incumbentium supportationem sufficiant, perpetuo donata de affignata fuerint, ita unum monasterium monialium ordinis S. Augustini cum ecclesia, campanili » campanis, cemetcrio, claustro, refectorio, dormitorio, hOrcis, horcal iri is, ceteri lque officinis & membris ne- cestariis pro una abbarifla, priorifla de competenti monialium numero, qux inibi juxta regularia dicti ordinis, fub illius regulari habitu Altilumo perpetuo famulentur, divinilque laudibus insistant, ac alias in omnibus de per omnia ad instar aliorum monasteriorum monialium dicti ordinis Anitii in Sabaudia, Parisiis & Lugduni institutorum sub titulo B. Mariæ de Vifira- 1 tione perpetuo auctoritate apostOlica > sub correctione » vifiratione, obcdicntia, superioritate > jurisdictione 9 tam spirituali quam temporali ejusdem illustristimi dc RR. domini Avenionensis arehiepiscopi 9 & pro tempore cxistentis ejustjue vicarii generalis erigant de instituant, necnon sub aliis qualitatibus & clausulis indictis bullis contentis, quas fub datum Avcnioni in pstlario apostolico die septima praesentis mensis Decembris sig- » naras Decohorno secretario de figillo legatiOnis ejusdem munitas, non vitiatas, rasos nec in aliqua parte suspectas, sed omni vitio & sufpicionc carenres præ- sencando eidem illustristimo de reverendiflimo domino archiepiscopo periit ad executionem illarum procedi per dictum illustr. D. archiep. prout per easdem commirri- tur, mandatur > dictasque bullas inrerim rcgistrari. Me- E moratus illustr* & RR. dominus AVenionensis archic- piscopus, visis dictis bullis apostolicis jllarumque pcrs- pecto tenore, cum debitis hOnore de reycrentia recepit, & ad executionem peritam promptum de paratum se Obtulit j prout per illas sibi COmmittitur & mandatur eas- que registrari per me dictum notarium de secretarium : de quibus omnibus dictus dominusF elix procurator praefatus petiit actum de instrumcntum a me dicto notario,
? uæ acta fuerunt Avenioni, in palatio avchiepiscopali dc Camera solitæ residentiæ ejusdem illustristimi & RR. domini archiepiscoui : præsentibus ibidem D. Joanne vicario prcfbirero domcstico dicti illustristimi domini arehiepiscopi, de jOanne Petro Barralis clerico, habitatoribus Aven. testibus ad hæc vocatis. T i4tf INSTRU XXVII. * Charta Pontii Rainoardi &t. pro Rostagno prapostto Avenionensi. LFgis præceptum estc novimus > ut quicumque ultro facere donationem, emtionem, transinutationem, fcripturæ alligetur t ne oblivioni in posterum tradatur. Pr « senti igitur tradere volumus ♦>quod dominus Pontius Rainoardi & uxor siia Blanca inlimulquc filii siii Rostignus atque Gaufredus, ac Imber tus dederunt ec- clcsiæ virginis Mariæ AVernicx sedis & Rostagno præ- posito, atque exteris canonicis tam prarfentibus auam futuris aquam de Sorgia quantum accipere ipsi vellent ac ducere usque in Rodanum ad facienda molendina, vd batitoria, vel piscatorias & loca terrarum compc— ] tentia, qux pertinent ad castrum, quod vocatur Vc- dcna ad curtam aquæ, vel ad faciendum hoc quod supra diximus. Sea si aliqua molendina factura sunt vel batitoria, vel piscatorias in territorium Vedena, ibi quartam partem retinuerunc cum consobrinis suis. Irem ipsimet supradictis canonicis dederunt omnes paludes 2uæ pertinent ad castrum quod vocatur Vedena ad ex- ccandum, tali pacto, ut quicquid exsiccarc poflcnr, post exsiccati ; nem, medietatem omnem sinc ulla querimonia canonici supradictæ ecclesiæ in perpetuum haberent. Proinde habuerunt a Rostagno præposito scili- cct avunculo siio, qui particeps vel heres erae istius honoris & ceteris canonicis txxv. solidos Egidiensis moneta. Acta charta in Avernica civitate mense Augusto anno ab incarnato Domino mcix. indictione secunda. ( Pontius Rainoardi, & uxor sua firmavit. Rostagnus Rainoardi firmavit. Gaufredus firmavit. Imber tus fir- mavit. Testes siint Rcmundus Gerunenfe, Pontius Syl- vestri, Rostagnus Gontardi. XXVIII. Fundatio Collegii S. Nicolai Avenionensis vulgo le grand College. ANnoDominimillefimo quadringentesimovigesi- iDO octavo x. cal. Februarii pontificatus Domini Martini papx V. anno x.venerabiles & circumspccti>& egregii viri domini Antonius Virronis legum doctor, Alanus Bicnrius archidiaconus Coloniz in ecclesia Brio— E censi, Christinus Fabri præpositus Regensis9 Johannes de Nemoribus archidiaconus Vapincensis, & Thomas de Burgundia facrista Glandatensis, coexecucores cesta- menti re Verendi (Emi in Cnristo Patris bonx memorix domini jOhannis, miseratiOnc divina Ostiensis episcOpi, S. R. E. cardinalis vicecancellarii : ac etiam pro parte reverendorum patrum domi nor umHugonis, & Beraldi Vasionensis & Conscranensis episcoporum, ac Francisci olim electi, nunc vero episcopi Gebennen^reccperunt litteras apostolicas, & bullam a dicto Martino pontifice pro Fundatione & erectione unius collegii 9 quod olim dictus quondam Johannes cardinalis in stu ulciina voluntate disposuerat & ordinaverat fundari ad Dei laudem, reipuolicæ honorem, de pauperum scholarium auorumdam sustentationem, confervationem & pro— * rectum in civirate Avenioncnsi ; in qua studia litterarum, & maxime vigebant & fervebant, de hoc de bonis dicti quondatn-Johannis cardinalis cum conditione, ut monasterium de FurnisAVenionensis diocesis ordinis S. Benedicti, quod tunc dependebat a monasterio S. An- dreæ secus Avenioneni dicti ordinis, pro fundamento dicto colkgio illis concederetur, in quo tantum erane quatuor moniales, quz pro exilitate & tenuitate fructuum dicti monasterii non valebant fustcntari, necnon pro complemento dicti collegii fundationis > uc prioratum de ALolena Tricastinensis diocesis perpetuo dicto collegio uniretur de annecteretur : uc lcholares congruentius sustentari, collcgiumquc facilius conservari valerent. QjJare pro parte dictOrum excoitorum fuic supplicatura, ut coiiccdcrccur licentia de auctoritas MENTA aedificandi dictum collegium apud dictum monasterium dc Furnis, dignitate abbatiali & ordine lupprcffis, dc monialibus ad aliud monasterium dicti ordinis cr.nfla- tis, domibusque de ædificiis dicto collegio applicaciS dc appropriatis, una cum dicto prioratu de Aboleiu a monasterio Insulae Barbaræ dependente, de per mona « chos gubernaro : cujus quidem negotii de rei fuit (actus commistarius judex de cxecutor unicus dominus Johannes de Puteo prarpositus ecclesix Carpcntoracensis, domini nostri papæ thesaurarius generalis, pcr breve apof. tolicum dicti domini nostri papx 9 sub datum Romx apud SS. apostOlos x. cal. Februarii anno x* pontificatus 9 fictilquc per dominum Johanncm præpofitum debitis diligentiis > productisque testibus nde dignis, recepti s, admiffis, de diligenter examinatis super præmisi » J fis 9 susticienterque informaro de voluntate de intentione dicti quondam Johannis cardinalis pro fundatione dicti collegii 9 de xxiv. scholarium juri civili, de canonico ibi studciicium^porestatem^licentiam plenam & liberam facultatem & auctoritatem dictum collegium fundandi de erigendi dictus dominus Johannes pnepo- situs, & coxnmilsarius præfatus donavit, conceffit, dc largitus fuit prædictis executOribus, necnon de quatuor moniales dicti monasterii de Furnis cum suis de dicti monasterii facultatibus 9 bonis, reditibus & emolumentis ad aliud monasterium videlicet S. Urbani papx A ve- nionensis dicti ordinis S. Benedicti transtulit 9 ac dignitatem abbati a lem & ordinem in dicto monasterio de Furnis suppreflit, illiusque domos de ædificia dicto collegio Fundando appropriavic 9 de appliciVit in per- ’ petuum. Er auctoritate prædicta prætati domini exe- curores præscntibus dictis dominis Hugone Vasioncnsi> Beraldo COnseranensi 9 de Francisco Geoennensi episco- 5iS dictum collegium fundaverunt > erexerunt de or- inarunt juxta voluntatem intentionem 9 de dis- positionem prædicti domini Johannis cardinalis fundatorum * in dicta civitate, pro ufu de habitatione dictorum xxiv. scholarium de lcrvitorum suorum. Et idem etiam dominus Johannes de Puteo Drxpositus dictum prioratum de Abolcna dicti ordinis □. Benedicti dependentem a monasterio Insulz Barbarae Lugdun. diocesis> cum omnibus juribus de pertinentiis suis dicto collegio univit, annexuit de incorporavit, dummodo vacaret per resignationem domini quondam Amadjri S. Marix novæ diaconi cardinalis 9 in manibus Petri de Luna 9 tunc Benedicti XIII. nuncupati, sive alias quocumqut modo vacet : de ira ur licitum fuerit dictis coexecutori- bus, commistario aut rectori dicti collegii pro rempo- re existen^postcffionem corporalem de actualem dlcti prioratus 9 & jurium przdictorum auctoritate propria libere apprehendere, de perpetuo retinere > de fructus, reditus > scilicet suos ad collegii usus de utilitates convertere 9 licentia non petita : ita tamen quod in eodem prioratu solitus monachorum numerus, de ministrorum non minuatur, & onera folira fupporrentur, nonob- stantibus quibuscumque : qux omnia fuerunt intimata dominis Avinion. de Tricastinensi episcopis 9 ac S. Andrex de Insulz Barbarx abbatibus, aliisque cum ter- mino trium dierum 9 de cum comminatione sub pœna excommunicationis 9 monuit ac præcepit dictis monia- libus S. Urbani, ut dictas quatuor moniales dominam Grinetam de Solegrori prioriflamjAgnesiam deSinrda, Clementiam de S. Romano, Almusiam Vertice religio- fas prædicti monasterii de Furnis, cum eorum juribus, bonis de pertinentiis recipiant : &religiosos viros prio- res 9 vicarium rectorem dicti prioratus de Abolena 9 necnon prioratus fractum, reditum, & proventum ejus. dem, renderios ad utilitatem dicti collegii dimittant], tradant de liberent cum effectu, cum clausulis de aliit neccstanis& opportunis. In quorum omnium fidem & testimonium instrumentum publicum, de litteras patentes dictus dominus Johannes præpositus fieri fecit > & manda Vi t cum sigillo cereo. Datum Carpeutor. ia domo dlcti præpOsiti, ^dc thcsaurarii anno Domini Mccccxxviii. die xxvni. Julii, ponuficacusdicti domini Martini paps V. « nuoxi. KstiDusp ; æscncibus. XXIX. De fundatione monafterii Tarascovenjis ordinis S. BencdiHi. IN nomine Domini nostri Jesu Christi. Amen. Anno incarnationis ejusdem mccclxI. die tertia mcnsis Aprilis regnante sereniffinra principista, & domina nostra domina Johanna Dei gratia regnorum Jcrusalem ic Sicilix regina, Sc civitatis Arelatensis exi st ente domina 9 tenore præsentis publici instrumenti cunctis tam pntfcntibus quam futuris pateat evidenter, quodexis- tentes & pcrtonaliter constitutæ in przsontia honorabilis dominæ dominx Guillermæ de Rcmolinis Dei gratia monasterii S. Cxsarii ordinis S. Benedicti Arelatensis. humilis abbatiffir, rcligioGe doniinx Rispanda Poirade, 1 Bertranda Aygucries, & Garstias Mira, monialesdicti monasterii nocificaverunt eidem dominx abbacistx ad carum & cujustibet ipsarum noviter perveniste auditum, quod magnificus & potens vir Joanncs Ganrekni de TaraTconc pia motus devotione quoddam instiniit, fundavit & ordinavit monasterium in dicto castro Taras- conis, ubi & in quo ad honorem Dei Sc ejus virginis matris, Sc S. Honorati Christi disdpuli>oonere intendit certum numerum dominarum monialium, quæ * ibidem sub claustro proprio vult existete, Sc in divinis Altistimo Sc ejus matri ac (ancto Honorap, ac tOticu- ri± celesti pro eo perenniter Sc benefactoribus suis de- seryiaitf, prout sic & latius in dicta stia constitutione Sc ordinatione dicitur contineri. Qui eriam ut dictum suum j monasterium valeat perficere, per sedem apostolicam exticit concefliim, quod de dicto præsenti monasterio S. Casarii poffit recipere, & habere usque ad certum numerum illas quas voluerit eligere moniales siiffi- denter, prout de prædictis omnibus Sc singulis dicta domina aboatiffa per litteras apostolicas extititplenarie informata, de quibus dictis monialibus inter alias placuit dictæ magnificentiae ipsius fundatoris significantii ipds eligere> nominare & evocare facere ad dictum taim monasterium intrandum, ut ex carum przsencia uberius societur cistiem. Unde præ£atæ exponentes cum quanta decet reverentia & honore, eidem dictæ domi- me abbacistæ humiliter supplicaverunt, quatenus eis Sc cuilibet carum licendam dignetur concedere, ad dictum monasterium sc transferendi > & ipsum intrandi Sc ibi ad servitium Dei renianendi juxta Sc seciindufri dicti domini fundatoris ordinationem j non inttnden- res propterea juri quod habent in dicto præscnti monasterio S. Czsarii in aliquo præiudicari, quin postint redire ad dictum præsens monasterium, si casus eveniret talis per quem ipsius dicti novi monasterii residcntiam haberent merito declinare > quod absic. Et dicta domina abbati fla tanauam pia mater refpondit dicens, sc inf- tructas Sc informatas fore de dictis apostolicis litteris > Sc de instirutione dicti nori monasterii ; Sc de earum cujustibet ipsorum filiarum suarum electione facta, Sc ut monasterium ipsum novum in regularibus institutio- nibus earum ordinis præfcntia dictarum supplicantium filiarum suarum poffit instirui Sc fundari, Sc in eo regularis doctrinz Sc ceremonix earum ordinis eo citius valeat propagare j Sc quo uberius præsenria monialium antiquarum fuerit sociatum, dictis filiabus sixis supplicantibus benigne conccstit, quod ad dictum novum monasterium valeant in domino quando eis placuerit sc transferre, Sc in eo regularem vitam ducere Sc renere. Non incendens tamen per hoc sibi vel succeflbribus suis aliquod prrjudicium generare, quominus eas vcl alteras ipsorum tanquam in subjectas poffit ad dictum fuum monasterium revocare > quando libi vel fuccesto- ribus siiis placuerit, Sc videbitur faciendum. Dc quibus omnibus Sc singulis dictx partes, vel quælibet ipsarum petierunt sibi neri publicum instrumentum, per me notarium infra scripcum* Sc publica instrutnenta cjuod & qux poflinc dictari, corrigi, refici, Sc emendari semel & pluries > dictamine cujustibet siipientis, Cacti tamen mbstantia, in aliquo non mutata. Acta fuerune hæc omnia Arelate in dicto monasterio S. CæCirii, videlicet in capella dictx dominz abbati stæ, przscntibus domino Sc reverendo domno Raymundo Duranti prelby — tero Sc procuratore dicti monasterii, Petro Arlatinido- micello dictæ Arelate, Jacobo Lombardide TarascOne teftibus ad præmista vocatis & rogatis, Sc me Bernardo de Pomeraaa. notario cive Sc habitatore Arelatis iu comitatibus Provinciæ Sc Forcalquerii regiali auctoritate qua supra publico constiruto, qui vocatus, rcqui- situs Sc rogatus hoc præsons publicum instrumentum seripsi, & o meo folito scqucnci fignavi in tcstimO- nium præmistonim.