Gallia Christiana 1715 01/Instrumenta/Mimatensis
ECCLESIÆ MIMATENSIS. M INSTRUMENTA AD ECCLESIAM MIMATENSEM SPECTANTIA. I. Injlrumentxm donationis etdefia de Caaemca9 mo* naftcrio san&i Vidhris apud Mafsdiam. POstquam mirificus auctor rerum omnium Deus primum hominem creavit, eumrjuc ib zfemitare ad quam fexrar > fuafus vcnenosi fcrpentis callide dejecit> j omneque humanum genus suum dominatorem agnoscere nolens, & invisibilia bona quæ ei præpararera*, pro nihilo ducens » indignis ac turpibus idolatris inservivitj inentiarabili atque incfF.bili fua miserkordiaJaCrynwbili Cunctis dejectioni humanæ condoluit ! nam inst ntc primi parentis originali macula, Videns fluctuantem inter curbires & procellas hujus mundi hominum genus > tenebris noctis, rene ossque diaboli laqueis deceptum este i dominator omnium Deus, cui proprium estmilereri semper & parcere* unicum filium luum, Dominum nOstrum, lempiternum ex se fcmpiternO 9 ad nostratn omnium redemti. nem 9 quili stosidum tenebris lumen, huic se- culo ncn dedig atus est mittere. Qui Do.r.inus noster Jc- sus Christus, postquum in humatu came quam fumsit > fui smcti evangelil dOctxinam, cunctis ad gloriam suam 1 vocatis, prædicavit, atque quæ olim prophetata Deo fuera it, adimplevit, & ad Patrem 9 cum quo 9 Sc cum Spiritu soncto est inconvertibilis & immutabilisTrinicas, cum humana carne rediit J per hujus mundi climata, ab orru scilicet so 1 is, usijue ad oCcasum, apostOlorum, atque ceterorum fidelium ejus doctorum, quibus verbi sui com- misir semina, firmis prædicationis exivit. Qui seaucntes pii magistri fui Domini nostri documenta 9 hoc nObis an-* nuntiaverunt inter cetcra : nihil Um scelcstum homini este, qja lerhJiter quotidie peccare 9 Sc pcccara eleemosy- nis non redimere > Sc de cereronon emendare > fuerint- que veritatis testcs, & quandiu in prrscnti vixcrintjfOr- titcr obstirerunt simoniaca : hærcsi, obedientes SUO £d- varori, qui eis præccpCrat, dicens j Gratis accepiftis, gratis date. Ex atubus omnibus eititit unus in primitiva eccle* ( sia, bcatiflimus fcilicet Petrus, sicut cunctis patet, qui Simonem m.gum, a quo bac nec dicenda hxresis, no- mcn & actum suaisit, ab Jerusalem ufquc m maximam Romam variis scrmonum Sc actuum argumentis omnimodis Oppugnavit in rantum * ut ab eo oratiorc ad Dominum rufi, scelestum corpus ejus, quod in aera magicis artibus VOlitari videbatur > id solo dejeAum, horribili non inulto pOst mOrre plecteretur. Quæ detestanda hxro- sis in tantum pullulctVlt, ut modernis temporibus » proh ddOr, vix repcrunrur in eCclefiastico ordine constiruri, qui nOn sint hujus rcfandi scelc/is vinculo Colligati. Sed quia diu immorari nOn postumus in hujusinodi fermo- nibus, ad id propter quod loqui inCepimus, articulum flectamus, Exrat in terrirOrioGabiUirano quædam nobilis ecclesia, in hOnOie fincti Martini confestbriscOns— | tructctjin episCOparu Mimatensi sira, in pago Bearnecensi posita, olim pOstefliOnibus Sc facultatibus, atque maximis miraCulis, ibi a Deo perpetratis, dccorata : sed nunc instante supranOminata h^esi, ! jim defunctis episcopis, ceterisque ejus pocestatibus ita (quod extra præceptum Dei est, & (anctorum canonum) in laicOrum hominum dominatione videtur eflc reducta 9 ut milites uxorati sint in ea præpOsiti Sc decani, atque ecclefiasticarum reruttv vendirOres Sc dOnatores, Sc ( ut verius dicam) m rantum oppreflbres clericOrum in ea manentium 9 ut fructus du- dumecclesue fuæ conccflos* ipsi in suO$ proprios transferant ustjs. EgO igitur Eldebertus, Gnctz ecdefiæ Mi- matensis gratia Dei episcOpus, in cujus episcOparu præ- fatus lœus Viderur este : & egO Berengarius Ricardi Vicecomes, cum COBsilia domniDcufdc ejusdem ecclesiæ decani in hoc ut fieret mulnm labGrantis, atq » e domni Astrebaldi prtpofiti, Sc filiorum ejut, nec non canonicorum in jam dicta ecdesia » quæ ruigo meatur Cano nica > sanioris consilii habitantium | fcilicet Petri de Pkniol, Geraldi L augeri i S1 ri srrinii, Pttri dt Masel, Geraldi Godafredi, Petri MaiainsrediyGerkldi Btotkrii > Raymundi de MUretO, Geraldi de Brama-torta *, pr « - l sertim cUm privilegia & auctoritates nullædc ea oste ldi postint 9 aliquibus dicentibus eam antiquitus monaste1 rium 9 aliquibus canonicarti fore ; non alirer cognOscen- res illarti a captivirace supra dictæ harrdis pofle eripi, pro remistior e peccatorum nostrorum donafnus eam om- nipocenti Deo, Sc cœncbio Cincta ! Mariæ, ac sancti Victoris Mastiliensis, aeque abbati uel abbatibus > sim congregationi in eo jw e pei petuO habiranciutn 9 cum omni honore quem hodie nubet, vel in antea accaptare potuerit 9 sicut mos est nostrx patriz, ad totos hono.es. Nam 9 sicut audivimus » & ex parre di jiamus, ceeuobium illud, cum tanrx antiquir. s nobiliutis eflec > ur quin- q> c millia monachorum inibi h lbitartium, abbas beatus Castianus doctor præGlaristimus, in eo nunc corpore requiescens, existercr, ficrt in libris reperitur quos ipfe 1 composuit > ceterorum monasteriorum in rota Gallia po- sitoium potiores riVuli sapienriai fc regukti is discipli- nx ordoprocestit 9 Sc Bunc & omni fcculo jasn pene lapso 9 (i non sicut anticjuirus 9 ramen k ranrum viget > ntde quacumque patria in eoj eaufa religionis venientes, Sc actum in eo h birantium cOgnofcere volentes, acccC* Ierint 5 dicant cum recesterint, hoc perkis regulariter degere, quam cerer mo astetia totius QalBr. Quapropter ego quoque Dtfustld decanus > Sc ego Astrebaldut przpofifus Cum filiis meis Geraldo, Quilsolmo, fimiliter Gumconsiiio Sc voluntirt Bertogarii vioetomitis, atque episcopi EUcbciti, & 6aft6nicorum supradictoittmjamore ducti nostriRec’emp’6rM, & bearifflnninar yris Victoris^ &abbaris, suæquecOngrcgatidni9, pro nostrOrum &paren- tum remifliOnc pecoanwium donamus Sc eo cedimus £r-
- pe dictam GanOnicam cum honore qudm hodie habet 9 vel in futurum accaptaverit, fidut diximus, mos estnos- træ tcrrx ad toroi honores, Domino Deo, & monasterio sanctæMarixi siinctique Victoris, & abbati, vel congregationi præfc ti & fufiifrf
- talitenore, ut abbas su- pradicti monasterii MaflWienfts, mona.hosibi mftrat, qui servitium Dei in 6odem loco faci nt, Sc pro nostrorum arque parentum, omniumque christianorum viventium simul &s morruOfum ponde e peccaminum inter- ccflbies existanr, etiam frpe dictus focus simcti Martini ab hodierno die m jnafterium sit, & iftditiore ac potestate monasterii Mastiliensis Sc abbatis, ac cOngregarionis suæ jure perpetuo mai ear, Sc ad voluntatem Sc proyi- dentiam eorum. quando viderint sibi ptodefle, abbas ibi ex monasterio ko ab eis mittatur ; ita tamen, ut quem 5 miserint j non sit natus a fluvio qui VOcatur Tarnus, us- que ad fluvium qui dicitur Ylerius. Nos quoque, Ugo siOnafos, & Roger ius 9 atque Fakoftis fratres, hoc donum firmamus, Sc de nostro in eodem donamus & dabimus, Volei Ce Deo, & adjutores erimuS in hac rerra 9 totius hjrorisfiincti Victoris, Omnibus diebus virx nostræ. Si quis igitur hcminumcujuscuinque personx, nrarchio » comes, vicccOmes, episcopus, abbas, danor.icus, pres- b ?
- er, monachus, clericus, miles9 rustTcus, Contra nane chartam dunatiotiis nostrdt ire., agere, Vcl inquietare voluerit, vel hoc donum hostrum rumpere aliquo modo » quod absit, studueric q iram Sc abominationem Dei om- nipOtentis Sc dmnium fanctorum ejus incurrar 9 Velle Sc jxjfse sit maledictu*, scabie & prurigine, atque omni pes- lima pastione fui COrpori^ plenus, a locidtatc Det & sanctorum ejus pctmanear extraneus, atque in inferno infc44 I N S T R 1 rion cum Juda traditore Christi, ccterisquc extraneis, A a Deo sit damnatus > nisi peniuis ad Voluntatem abbatis sancti Victoris, monachorumque ejus satisfecerit, deinceps emendaturus. Nos autem lupradicti donatores, hanc chartam scribere mandavimus, de manibus propriis fir- maVimus > & aliis ut firmarent præcepimus. Domnus Ei- debertus Mimatensis, gratia Dei episcopus, voluit & firmavit. Geraldus Mimatensis canonicus firnuVit. Geraldus de Bramatorta canonicus, firm. Ego Berengarius vicecomes firmavi, de propria manu silbscripsi. Ray- mundus frater ejus firm. Sig. Deustle decanus. Sig. AS- trcbaldo præpOsitus. Sig. Geraldo filio SUO. Sig. Vil- lclmo fratre liio. Sig. Petrus de Planiol canonicus fiim. Geraldus secretarius canonicus firm. Geraldus GOta- fredus canonicus firm. Petrus de Masel canonicus firm. Petrus Maiamfredi canonicus firm » Geraldus Botlarius 1 canOnicus firm. Geraldus de Bonacap canonicus firm. Mi lires autem firmaverunt. Joriusfirm. NichilfOras de MOnceferrario firm. Stephanus Motus de Panosa firm. Fulconis firm. Rothgerius frater ejus firm. Acta est charta anno ab incarnatione Domini millcsimo adjuncto eti< ; m sexagesimo, die mensis Julii iv. S. Fredaldi, in cimirerio, regnante in secula seculorum Domino Deo, indictione xin. epacta xv. concurrente vi. I I. charta fundationis monafierii Cyriacensis ab Aldeberto Mimatensi episcopo. UNivcrsitatis conditor omnipotens Deus, qui per unigenitum & coætemum nbi Verbum DOminum HOstrum Jefum Christum cuncta creaVit ex nihilo, adhuc quoque quotidie per eumdem Deum de Dominum nostrum operari non ceflar in mundo, dicente eodem filio : Pater meus usquemodo operatur, & ego operor. Cupidus enim humana* salutis, de mallens Vitam quam mortem peccatoris > se fugientibus Vocem prædicationis mittit 9 aVerlbs adloquitur > reverrentibus non solum de erratibus dat veniam, sed etiam munera largitur. Hæc eius tan- tæ pietatis Vifirera confiderantes t ego Videlicet Aldeber- tus immerito ianctæ Mimatensis ecclesiæ dictus episcopus, Austorgus frater meus, ob remiflionem omnium peccatorum nostrorum, utque poflimus redemtorem dc ad Vocatum nostrum D ominum J esum, terribilem Venturum judicem, Videre placatum •, de eVadentes ejus mi- sericordia æternas flammas gehennæ, valeamus illam omni siiavitate dulciorem audire vocem : Venite benedi&ipatris mei, pojsidete preparatum vobis regnum a conflitutio- ne mundi. Ex his quæ ipse Dominus noster nobis in hoc leculo largitus est bonis, partem aliquam offerentes, illi construere cupimus, adjuVante eodem Domir.o, mona- lterium in i^siusSalvatoris mundi nomine, in locum quem dicunt Cyriacum > quem locum, excepto hoc quod nos prædicti ibidem jamdudum habueramus, grar di pretio a inultis emimus, hoc in voto magnopere habentes, quate- nus hOc monsisterium de nostris propriis, de aliorum fide* lium hominum prædiis ditatum, OVile Christi abhinc efficiatur, & prO nObis nostris^ue Omnibus propinquis, tam vivis quam defunctis, & pro omni ecclesia, Deus exoretur, aeque quOadusque ipse Volucrit, a suis fidelibus ibi inceflk— ] bisiter laudetur.Et quoniam in facr.i scriptura continetur uc qui spirituales de firmati dono Dei existunt, incipientes de rudes in omni charitate instruant j de hanc exCel- lentem omnes Virtutes charitatem, in monasteriO sancti VictOris martyris Maffiliensis, de in dOmno Durando abbate ipsius monasterii, de in ceteris fratribus inibi habitantibus, per omnia quxcumque Voluimus reperimus 5 recOmpensore VOlentes de ipsi yicern tantæ beneficentiæ ipsOrum. In nomine sanctæ de indmduæ Trinitatis, ipsi cOdem DOminO, de altari sonctæ Virginis Mariæ, fancti- que Victoris martyris, & akari sancti Petri apOstOk)- rum principis, quæ sunt fundata in fupradicto monasterio Maffilicnfi, de domno DurandO abbati, de abbatibus epsdeni lOci futuris, & congregationi ipfius mOnasterii præsonci de futuræ : ip som ak.ire, & lOcum, &mOnaste- J M E N T A rium de Cyriaco, cum omnibus quæ nunc habet, de in antea adquisierit, ad proprium allociium ut habeant, *dc ad servitium omnipOtentis Dei, de ad bonum & * perfectum ipsius loci, videlicet de Cyriaco, eumdem locum secundum regulam sancti Benedicti disponant de ordinent omni tempore. Et si Deus in diebus nostris, aut postea mdnasterium suprascriptum Cyriacum, ita crescere donaverit, ut abbati monasterii Mafliliensis & fratribus ipsius loci, in nobis bonum & proficuum videant abbatem minere in monasterio Cyriaco dicto : tunc abbas monasterii Mafliliensis, fecundum regulam soncti Benedicti, in jam dicto monasterio abbatem mittat. Sig.Aldebertus. Facta charta donationis xvii.cal.April. anno ab incarnatione Domini nostriJesiiChristi mlxii. Sig. Pecrus Airadi. Sig. Guillelmus de Morers.Nos testes qui hanc chartam donationis rogati firmavimus, Aldeoertus episcopus dictus Mimatensis ecclesiæ. AUS- torgus. Nofque nane doEatianem animo volepti, in omnibus modis quibus donari de firmari donanda aliqua res potest, siipra dicto monasterio lincti Victoris Mas- slliensis de habitatoribus ejus, secundum quod ipsi ad opus tium melius requirere & velle pofluntjaa proprium allodium firmamus, & testes firmare rogamus, ea ratione, ut hoc sit ad bonum de * perfectum jam dicti monasterii de Cyriaco. Quod si nos aut aliquis ex pos- teris nostris, sive aliquis alius homo utriulque soxus, hanc donationem irrumpere Voluerimus, aut Voluerit, nullo modo hoc ad effectum veniat •, sed omni tempore hæc donario firm^, stabilis de inconvulso permaneat. Frater Dalmatius qui hanc chartam donationis scripsit 3 die & anno quo supra. Ricardus Guillelmi iimili modo donaVit & firmavit* Aldebertus filius Austorei, & Guillelmus frater ejus. Giraldus de Austorgus donaverunt dc sirmaVerunt. Guillelmus filius Ricarai sunuL Petro* nilla uxor Austorgi fimul. III. Gabalitani comitatus confirmatio falta Aldeberto III. episcopo Mimatensi a Ludovico PII. Francorum rege. EGo LudovicUs Dei gratil Francorum rex, Aldeberto venerabili Gaballorum episcopo & omnibus succeflbribus suis in perpetuum. Lo’ge elt a memoria ) omnium mortalium nostri temporis, quod aliquis epis- COporum Gaballorum ad curiam asatecestbrum nostrorum Francorum regum venerit, de eorum fubditionem noVerit, siVe fidelitatem eis fecerit, quamvis tota terra illa difficilius aditu de montuosa, in potestate episcoporum semper cxtiteric, non tantum aa faciendum eccle- siasticam censuram, sed ad judicandum in gladio super illos quos culpa siia monstrabat sic redarguendos. Vir autem illustris jam dictus Aldebertus episcOpus, religiose cogitans materiales gladii justitias ad virgam regni pertinere, nostram serenitatem Parisius adiit, de ibidem xn præsentia totius baroniæ nostræ cognoyir episcopatum suum de corona regni nostri este 9 de Cc nobis subdens, nobis & regno, celebriter tacto evangelio sacro, fidelitatem fecit : quod sitne factum ad nullum detrimentum dC ad nullam prorsus priVationem hactenus habicæ potesta- tis, in posterum converti volentes : Notum facimus uni- versis pratentibus de futuris, quod ecclesiæ glOriOsi martyris PriVati, de episcopis omnibus, Venerabili amico nOstro Aldeberto canonice succedentibus, totum Gabal- lOrum episcOpatum cum regalibus ad nostram coronam pertinentibus, ex integrO concedimus, de ut libere dc Suiete in perpetuum postideant, auctOritate regia con- rniamus. Ne autem de cetero aliquis suCCeflbrum nostrorum mOlestiam de Violentiam aliquo modo inferre conetur, paci de quieti prædictæ cCclehæ regia benignitate proVidentes, ipsam liberam, de ab omni exactione immunem este COncedimus » Et ut sic tempOribus cunctis permaneat decernimus, subtus inscripto nOstri nominis caracterc confirmantes. Actum publice Parisiis anno ab iiKarnationc Domini mCLxi. adstantibus in Palatio ECCLESIÆ k palatio nostro, quorum appOsica sunt nOinina & figna. J S. COmitis Blcscnsium ThcObaldi dapiscri nOstri. S. GuidOnisbuticularii. Signum Mathxi camerarii. Datu per manum HugOnis cancellarii. I V. De consecrattone Stephani Mimatensis episcopi. STephaNus Dci gratia Mimatensis episcopus, uni- versis praesentes litteras inspecturis, salutem in Do- inino. Univcrfitatis Vcstrz notitiæ VOlumus declarare, i]UOvl nos, de mandato & VOluntate domini SimOnis Blturicenfls archlcplfcOpi, Aquiranix primatis, a Car* norensi, astistcntibus LingOncnfi & Sagicnsi cpiscOpis, ruunus confccratiOnis suscepimus in civitate Romana > 1 nolentes quOd prOftcr hoc Bituricensi ecclesiæ aliquod præjudicium generetur. Littera Carnotensis episcopi de consecratsone Stephani Mimatensis episcopi. UNiVcrCs præsenres litrcras inspecturis G. pcr- mistiOne diyina CarnOtensis ecclefix ministcr hu- milis, siilutem in salutari, in salutis auctore. UniVersltad vestrx notum facimus nos in Romana curia constitutos, ad preces venerabilis fratris nOstri SimOnis Bituricensis arthicpiscOpi, cum idem tunc in ROmana curia constitutus pallium nOn haberet, confc- crastc venerabilem virum S. M ima ren fem electum, affis- tcntibus nobis in COnsccrauOne ejusdem venerabilibus C patribus Hug. LingOniensi, & Sagicnsi episcopis. Ipso autem pOstauam fuit in episcOpum COnsecratus a nobis, COnfestus est in nostra pratentia, præsentibus multis & audientibus, SC dOminum Bituricensem suffraga- neum, Sc ecclesiam Mimacensem ipfi Bituricensi archie- plfcOpo, sicut SUO mewOpolirano subjectam. DOmino vero Bituricensi archiepisCOpo dicente, Bituricensem ecclesiam hanc consuetudinem in Mimatensiecclesia obtinere i quOd capitulum ecclesiæ Minutensis nOn pOte- rat, nec debebat ad elcctiOncm cpiscOpi prOcedere, nisi dcnunciara eidem ccHlOne cpiscOpi, vel dccestu, Sc petita ab archiepiscOpo licentia eligendi. Idem episcOpus dixit, quOd astuintus nOn fuerat de gremio eCcleliæ Mimatensis ; verumtamen credebat verbis archiepisco- pi> Sc Bituricensem ecclesiam in Mimatensi eCclesiapræ— D dictam consuetudinem obtinere. EgO siquidcm Hug. LingOncnsis episcOpus, ad preces dOmini Bituricenlls archiepiscOpi, COnscCratiOni prænOininati Mimatensis electi interfui, & astiti dOmino CarnOtensi eumdem COnseaanti, & audiyi i^sum Mimatcnscm episcOpum confirentem & dicentem le sustrctganeum eflc archiepis » copi & ecclefix Biruricensis, & ecclesiam Mimarenscm ipii Bituricensi archiepiscOpo SUO metropOlitano subjectam, Sc credebat quOd capitulum Mimarchsc nOn poterat, nec debebat ad electionem cpifiOpi prOCedcre, nifi denunciara arcbiepisCOpo Bituricensi primitus cef- siOne, & petica ab co licentia eligendi, cum archiepis- copus hanC COnsuetudincm in Mimatensi ecclesia se & Bituricensem ecclesiam diceret Obtinere. EgO siquidem Sagiensis eccldix ministcr humilis, ad preces dOmini E SimOnis Bituricensis archiepiscopi, COnsccratiOni præ- dicti Mimatcnfis electi interfui, dOmino CarnOrensi eumdem COnfccranti aflistcns. In hujus itaaue rei rcsti- monium pnrscnubus litteris figilla nOstra duximus apponenda. Actum anno MCCX xiIi. V. Rex Arragonum profitetur clientelam pro cafiro de Gredona. JACObus Dei gratia rex ArragOnum, comes Barcino- nenlls, & dOminus MOntispestulani, Venerabili patri S.per camdem Mimatensi episcOpO, & hOntstO capiru- 10 ejusdem sedis, salutem & dilectum affectum.Per dilec- Tornus 1. II M A TE N S I S. ij 1 tiflimum nostrum fratrem E. deCornilio, venerabilem magistrum hOspitalis Maragoncnsis, & per Hugonem Carboni dilectum militem nostrumjad nostram novcritir notitiam pcrvenifle, quod nos castrumde Gredano eum universa terra de Gcvandano, tenere debemus, & habere per vos & ecclesiam Mimatenscmj unde habicocon- filio a prædictomagistro, dictam terram uniVersiim de Gcvandano vobis reddimus, & reddi faciemus ad recognoscendum dominium VCstræ ecclesix Mimatensis. Idcirco vos attentius deprecamur, quatenus circa dictam terram defendendam & constituendam, taliter vn « habere studeatis, quod a vobis in hocvestrum debitum compleatur, & nos vobis teneamur merito ad grates inde rependere. Datum Dcrencæ octavo idus Octobria 3 anno Domini mccxxv. J V L SimOnis archiepiscopi Bituricensis, ad capitulum Mimatense, de eleltione episcopi Mimatensis. SImon Dei gratia Biuiricensis archiepiscopus, Aaui- taniæ primas, viris venerabilibus, & dilcretis dilectis filiis suis capitulo ecclesiæ Mimatensis, salutem & sin- ceram in Domino charitatem. Cum vestra Mimatensis ecclesia perlongum tempus extiterir pastoris sdatio destituta, miramur quamplu- rimilm super eo, quOd fi pastorem aliquem elcgistis, noi certos reddere non curastis, & nobis metropolitano ves* tro, electum vestrum minime præsentastis ; si Vero non J clegistis, cur tanto tempore distulillis l Hinc est quod cum de damno irreparabili ecclefix vestræ, fi pro detectu Eastoris remaneat vidua, non immerito timeamus, du- icemus insuper an per lapsum temporis ad nos fuerit devoluta proyisio > juxta canonicas unctiones. Ad vos transmittimus præsentium portitorem, vobis in virtute siinctæ Obcdienriæ firmiter injungentes, quatenus veritatem ncgOtii & facti seriem, in vestris patentibus litteris nObis curetis adeo cenitudinaliter lcribere, quod pOstimus in eis instrui, & sic jura vestra Sc vestrx Aii- matensis ecclesiæ ilbrso seryare, quod jura nostra & nos- træ Bituricensis ecclesiæ remaneant illibata. In præmis- sis adeO VOS habentes, * ne ob defectum vestrum invadat < gregem dominicum lupus rapax, & ne vestra ecclesia læ- siOnem aliquam in spiritualibus Sc temporalibus patia- > tur. Darum die Martis post quindenam pascha :, anno Domini mcclxxxv. Responfio ad pradittam epifiolamb VEnerabili ac reverendo parri in Christo, ac domino domino Simoni, diVina prOVidentia Bituricensiar- chiepiscopo, Aquiraniæ primati, sui devoti capitulum Minutenie, reVerentiam & obedientiam cum soluce. Paternitatis yestræ litteras nos cum rcVerentia recepi (Te nOver i cis 9 inter cetera continentes, VOS quampluri- mum admirari siiper eo, quod si pastorem elegimus, vos non curavimus reddere certiorem> injungentes nobis, ut veritatem negotii & facti seriem, nOstris patentibus litteris vobis cenitudinaliter scribere curaremus. Super quo paternitati vestræ regratiamur quamplurimum, quia adeo curialiter nObis fcribcre Voluistis, en quo cvp denter perpendimus ad udlitarem & honorem nostrar ecclesiæ Vos zelare, rescribentes paternitati vestrænos elegifle unanimiter & COncorditer, rite & canonice, virum venerabilem & discretum, dominum Guillelmum Durantijdecanum ecclesiæ Carnotensis, in episcopum & pastorem nOstræ ecclesiæ Mimatensis 9 electionis tamen decretum nOndum eidem præsentavimus, propter ejus abfcntiam, auiaest absens in partibus Romaniæ ; & in (jroximo nostrum debemus capitulum convocare & £b— emnes nunciOS eidem mittere, pro pra^entando eidem electiOnis memOratæ decretum *, quam cito commodo • poterimus, & consonsu ipfius habito, tam electionem quam ipfius electi perfonam, vobis tanquam metropolitano nostro praesentabimus confirmandam, prout rati® 16 I N S T R suadebir. Dirum Minuti die Mercurii in festo beati/ Marci, anno Domini mccLxxxV. EtqUia duo de canonicis nostris > qui claves arcx » in qua majus figi Ilum nostrum custoditur, erant abscnres, cum sigillo nostro ad causas, Sc sigillo officialis Mimacenfis, præsentes litteras fecimus hgilLuri. VII. De confirmatione Guillelmi Duranti > episcopi Mimatensiso HOnorws episcopus fcrvus servorum Dei, venerabili fratri archicpiscODO Bituricensi S. Sc K. B. Ad cumulum tux cedit salutis Sc fama :, si personas ecclesiasticas, præfcrtim pontificali præditus dignitate, divina : propitiationis intuitu, opportuni præsidii, ac favoris gratia profequaris. Sane dudum, sicut acce-
? imus, Mimatensi ecclesia Der bonæ memoriæ obitum tephani episcopi MimatenUs, pastoris folatio destitu- ta, dilecti filii capitulum ejusdem ecclesiæ, postquam dilectus filius Guillelmus de Narbona, archidiaconus RcdencnsiSjin ecclesia Narbonensi electioni per eosdem capitulum celebratz de ipsi), in ipso in dicta ecclesia Mimatensi exprestc renuerat consentire, vocatis omnibus qui voluerunt, debuerunt Sc potuerunt commode intcr- cste, dic ad eligendum praefixa, ut moris est, convenientes in unum, fpiritus (ancti gratia invocata, Sc deliberanres in electionem fucuri pontificis, per viam procedere compromisti ; quatuor ex eis videlicet, dilectis filiis R. Ægerii Aniciensis, & Gaucelino de Garda, BriVatensis I ecclefiarum decanis > A. de Petra, praecentori, Sc G. Gruni, facriibe ecclesix Vivariensis, canonicis ejusdem ecclesiæ Mimatensis, providendi ea vice ipsi Mimatensi ecclesiæ de prælato potestatem liberam unanimiter con- ceflerunr ; promittentes quod illum in eorum epileo- pum reciperent Sc pastorem, quem ipsi quatuor vel unus eorum de reliquorum collegarum morum astensii, dc Sremioejusdemecclesiæ Mimacenfis, vel etiam aliunde ucerent eligendum. Dicti aurem quatuor secedentes in par rem, post diligentem quem super hoc ad invicem habuere tractatum, in dilectum filium Guillclmum Duranti electum Mimacensem > cui æratis maturitas, gravitas morum 9 Sc litterarum scientia suffragari dicuntur, suos oculos direxerunt. Et demum præfarus decanus Brivatensis, vice siia Sc dictorum collegarum suo— ] rum, aede ipsorum consensii, eumdem Guillclmum auctoritate concestionis hujusinodi, elegit in Mimatensem cpiscopum Sc pastorem. Præfati quoque capitulum electionem hujusinodi acceptantes, deliberatione habita, ut consensiI vestro primitus rcquisito, decreram electionis ejustlem venerabili fratri nostro Bituricensi archicpiscc- Ej, loci metropolitano facerent præsentari, Sc humicer peti ab iplb, ut eamdcm electionem auctoritate me- tropolitana confirmaret » destinantes decretum præfaræ electionis per eorum certos procuratores &nuncios, eidem Guillelmo circa execurionem officii rectoriæ com- miffi, sibi ab apostolica scdc in Romaniola & Malia T rabar ia, nostr is & ejusdem sedis obsequiis insistenti, ab eo cum instantia perierunt, ur electioni prædictæ ccle- bracæ de ipso jsiium praeberer astensum. Iaemyero Guillclmus, ne si absque nostra confcientia petitioni dictorum capituli annui flet in hac parte, per noc a prædictOrum obfequiorumprosecutionc, forte non fine ambitionis nota, (e velle subducere videretur, quid super hoc sibi eflet agendum a nobis cum rererentiapoftulavit, Sc tandem eidem electioni de sc factx, recepto apostolica rcspOnso, consensit. Er cum non postet absque damnosa ipforum obsequiorum intermiffione, ad prædicti archie- pist : Opi prarsontiam personaliter scconferre, pro confirmationis munere obtinendo ; nos volentes siiper hoc paterna sollicitudine providere, venerabili fratri nostro archiepiscopo Rayennaci, nostris sub certa forma dedimus licreris in mandatis, per quas seu procestumeorum auctoritate habendum decrcVimus, nullum Bicuri* censi ecclesiæ in posterum præjudicium generari, uc UMENTA tam proccstum electionis prædictr, quam ejusdem Guillelmi personam, auctoritate diligenter examinare curaret ; fi electionem ipsam inveniret de persona idonea canonice celebratam, illam auctoritate eadem confirmaret, alioquin ea rite castita > mandaret capitulo memorato, ut ipsi Mimatensi ecclesiæ de persona idonea per viam canonicam providerent, contradictores per Ccnsiiram ecclesiasticam appellatione postpofita compescendo. Sane dictus archiepiscopus Ravennas, præfato IJrocestii ejusdem electionis, Sc persona ipsius Guil- elmi examinatis, juxta formam per prædictas litteras sibi traditam 9 diligenter electionem ipsam, quia cain invenit celebratam canonice de persona idonea > confirmavit » prout in patentibus licreris inde confectis, dicti epilcopi Ravennatis sigillo signatis, plenius di- ) citur contineri. Nos itaque quod ab eodem archicpis- COpo Ravennati taliter factum est, in hac parte rarum Sc gratum habentes, illud per nostras litteras prædicto electo directas duximus confirmandum. Cum igitur, ut idem electus in commista sibi ecclesiæ prædictæ jijra facilius proficere valeat>ruus favor sibi estc noscatur plurimum opportunus, fraternitatem ruam rogamus, Sc hortamur atrenre, tibi per apostolica scripta mandantes, quatenus eumdem electum, & commistamsibi ecclesiam habens pro nostra Sc apostolica* fedis reyerentia commendatos, in ampliandis & conservandis juribus suis > sic eum tui favoris præsidio prosequaris, quod ipfe per tuæ auxilium gratiæ, in commiflb libi ecclesiæ prædictæ regimine, ic poffit utilius exercere •, tuque divinam misc- ricordiam & ejusdem sedis beneVolenriam provide va- ’leas uberius promereri. Datum Romæapud sanctam Sa » binam n. nonas Februarii pontificatus nostri anno i. VIII. Littera Bonifacii Papa. BOnifacids eoiscopus, fcrvus fervorum Dei, dilecto filio Guillelmo, electo Mimatensi. In desi- deriis nostris avide gerimus universos ecclesias, quibus auctore Domino præeste dignoscimur, in statum dirigere prosperum, & in eo continue conservare. Et licet circa singularum commoda solicite vigilemus, de illarum tamen statu, fortius & fblicitius cogitare nos convenit, quæ sohtio dcstituræ pastoris, incommoda vidui- 5 taris deplorant, ur tales illis praeficiamus rectores, per quos spiritualitcr & temporaliter optatæ conlolationiS remedia, favenre Domino consequantur. Nuper fiqui- dem ecclesia Mimacenfis per obicum bonæ memoris G. episcopi Mimatensis, aui apud fedem apostolicam diem dausit extremum, pastoris folatio destituta) nos de ipsius provisione solicite cogitantes, ac intendentes ci dc rali providere pastore, per quem Gilubriter regi poflic, Sc utiliter gubernari j ad te ipsius ecclesiæ archidiaco- num, quem ejusdem episcopi prædecestoris tui 9 cujus nepos faisti, consideratione, beneVolcntia gratiosapro- sequimur, convenimus nostræ considerationis intuitum, ad quod tam grata & accepta obsequia per eumdem episcopum ecclesiæ Romanæ impenso, & gratiosi fructus qui eidem ecclesiac Mimatensiex ipsius provenerint opi- E bus, quam laudabilis tuæ probitatis merita, quibus tc fide dignorum rcstimoniis pollere didicimus, nos specialiter induxerunt. Hoc igitur provida deliberatione pensantes, considcrantes, quod tanquam vir proVidus3 ii r ter arum scientia prædicus, morum honestate decorus, Sc aliis circumamictus donis virtutum, præfati Guillcl- mi episcopi inhærens vestigiis, ecclefistm ipsam felici* rcr gubernabis, tc ipsi ecclesiæ de fratrum nostrorum conlilio, Sc apostolicæ plenitudine potestatis, in episco- pum praeficimus Sc pastorem, curam & administratio- nem ipsius cibi in spiritualibus & temporalibus plenarie committendo, supplentes de eadem plenitudine defectum, quem in ordinibus patereris, & edam, ut aflerinir in ætate* Jugum itaque DOmini, Scc. Datum Romz apud S. Pccrum xvi. cal. Januarii annon. EC CLESIÆ 1 i I X. Littera Bemxrdi de Chevenon » epiftupi SelvOcen- fis » ubi agitur dejohamede Corbi e, Mimatensi episcopo. A Tous ceux qui ces prcscnres lettres verront & or- ront : Bernard par la grace de Dicu CVcfque & Comte de Beauvais, vidame de Gerbcrroy, per de Fran- ce, salut Sachenr eous, que nous confcstons avoir eus & re$u de reverend perc en Dieu, Monseigneur Tcvcs- quede Mande > comte de Givauldin, frere & hcritier de Mestire Arnault de Corbie, chevalier, scigneur d’An- ncil & de Lihus, par certain accord & composiriOn faits, pour ic droic des relicfs » des terres & postcflions que’ souloit renir de nous ledit chevalicr, leauel nous disons cstre alie de vie i trepas > en la baraillc faite en Picardie contre les AnglOls, dcs lc mois d’Octobre mcccc & x v. la somme de mille ecus cn or ; & avcc ce dcmcure en QOstre main & a nostrc proufic, la somme decinquante- nruf livres dix S0IS fix dcniers pari fis, que les gens dudit chevalier demandOint, a cause de rentc, pour le cerme de Pafqucs derrain pastJ, fur la revenuc du fief, qui fur feii Mestire Bœrt Quieret, sirue a Bcauvais > lequel est de prcsent cn nostre main, per destaur cfhommc : des- qucls mille ecus en or > & chOsos dcstus dites, nous nous renons pOur bien conrants, & en quittons a roujours mais ledit CVefque de Mande, scs mccestcurs de ayahs cause, & tous autres a qui quitrance en appert. Ecpour- ce cjue ledit cvcsque mainticnt sondit frere estre vit > de ( pnfonnier desAnglois, prins en ladite bataille : nous aVOns accordez de accordons par ces prefcntes, cn cas que sondic frere rctOurneroit par dc^a, que nous fustions certainemcnc infOrmez de £1 vie, de suffisanment, de re- stituer de rendreaudit evefquc de Mande, oui fon certain commandement, fes succcsslurs ou ayanscause, la- dire sOmme de mille ecus en or. Ec austi voulons de aceo rdons <^ue ledit chevalicr > ou st>n jprocureur pour luy, cn cas qu 11 feroit vif, comme dit cst, puiste demander dc pourchafTer Lxdke sOmme de ltx. livres x. S0IS vi. denicrs parisis, pOur ledit termedc Pasques derrain pas- se > dOnt dcstus est faite mention, comme ii cust faic dc pu fairc, audcvant de ladite composiriOn *, de cesteront tous procez V dcbats meuz de encommcncicz en la cour de parlement de ailleurs ; tant cn casdappcl » com-1 me autrement, de ce qui s’en cstenfuy, de aufli pour raison d’une aurre appellation pcndance cn ladite cour de parlement, faite par ledit chevalier, ou stm procu- reur, touchant la reparation desetaulxs a poiflbn, qu’il a dans la ville de Bcauvais > sauf audit eyefque de a ion- dic frere, queils, ou Tun dcux, ou leursayans caule, font & scront re9us a opposition de oyance que iis vou- droint dire en jugcment, en la cause dont est meue, dc incerjettee ladite appellation. Et nous mettra ledit eves- <juc de Mande hors de cour, i scs despcns ; par ainsi que 110115 ne pourrons autre chose demander des miscs dc dcfpens fur cc faits de nostre coite, ny aucunes amendes : de moyennant ces choscs > nous avons-levez de le- VOns nostre main qui misc avoir este, de cstoit par defaut d hOmme ; ausdits fiefs, terres de pOstcflions dudit chevalier > renans de nOus, de les avons tous mis de mettons a pleine dclivrancc, au proufir dudit cVesque de Mande, avcc toutcs les levccs de fruicts echeus en icelle terre de fiefs, durant ie tcmps de la main mise, souf le droit de chambcllage nOn COmpris en ce que dit, de tenons a sOuffrance ledit evesque de Mande, deshomtnages d*i- cculxs fiefs, justjues alafcstc S. Remy prochain venant : & promettons de bOnne foy tenir & accomplir entiere* ment lesdites chOses dcstus dices, de chacune cTicelles, sur 1’ObligatiOn de rous nos biens, de tcmparel > present dc adVcnir. En tcmOins de ce, nOUS aVOns fait secller ces prescntes lettres de nostre seel, qui furent faitcs dc dOnnees le xxn. jour de Mars, Tan de grace mcccc^ &XVI. Tomus 1. i IMA TENSIS. i7 X. Littera Guidonis de Panosta Mimatensis episcopi. GUioo Dei gracia episcopus Mimacenus de comes Guiballi 9 dilecto nobis in Christd Durando > c€r- lerii clerico, ialutem in Christo etemam. Taliter conferimus beneficia his auos morum honestas, scientia, dc alia virtutum merita laudabilia conmendant. Cum ita- 3ue cura rectoria, sive vicaria perpetua ecclesiæ paro* dialis simcti Simphoriani nostrz diœccsisMimatensis, cujus præscntatio ad reVerendum in Christo patrem dominum abbatem monasterii Cisx Dei, ordinis sancti Benedicti Claromontensis diocesis, insticutio vero, sive quaevis alia difpOsttiO ad nos de ecclesiam no(lram pertinent, dcspectant ; Vaccet ad præsonS de jure & de facto>pcr obitum quondam dilecti nostri privari Chaldcronii prc/bi- teri, ultimi illius ecclefix curati, rectoris & pocestoris. Hinc igitur est quod nos prædictam vicariam, sive tectoriam perpetuam, dictæ parrochialis ecclesiæ sancti SimphOiianijstc modopræmisto vaccantem, ad præfcn- tationem reverendi in Christo patris domini Hugonis abbatis monasterii Case Dci moderni, qui te nobis pre- senravit suis litterii scriptis de signatis per Laurentium Bartholomeum notarium > sub anno Domini millesimo ccccLX. de die xxv. mensis Decembris, & sigillo £uo sigillatis, tuorum prædictorum meritorum intuhitu, tibi conferimus, teque instituimus & invcstimus per traditionem nostri aurey anuly, ruis manibus coram nobit presentialker impolitis, ac de illa cum juribus de perti* ncnfiis vrliVcrfis providemus^uramque animarum dicte eccleflc, de administrationem sacramentorum, in eadem tibi commitimus, conscientiam nostram exhonerantes » tuam vero honerantes in prcmistis Omnibus, jure nostro siilvo^&quolibet alieno. Tu enim nobis jurasti ad Gncta Dei evaneelia a te corjxjralicer tacta, quod dicte ecclesic parrodiiali S.Simphoriani laudabilirer deservies in divinis, fini deserviri racicsper habentes potestarem a nobis) socramenta in eadem administrabis, jura illius postethe- nus conservabis, & alienata fiquxiint, tuopoflcrecuperabis. Ad Cinctas venies syncJdos, hOspitalirarcm de- Ditam de consuetam ibidem tenebir, nObisquc & nostris succestbribus canonice intrantibus, de ecclesie nostrc Mimarensi eris obediens de fidelis > mandatisque offi- ciariorum nostrorumobedies, & alia prestitisti juramenta circa calia prestari solita. Verum ut hec presens nostra collatio, insticutio de provifio, suum dcbirumaste- quatur effectum ; curato ae Crosiinccr > ceterisque aliis curatis, pr elbi teris de non curatis > sive tabellionibui > subiectis nostris per nostram diocesim Mimatensem ubilibet constitutis, comitendo mandatnus, quathenuS re, Vel procuratorem tuum, tuo nomine de parte in realem de corporalem pocestionem dicte ecclesie, sive vicarie perpetue, juriumque, de pertinantiarum illius inducant de immirant, inductum que de immistum, thueanrur de defendant auchoritate nostra ; Eiciantquc de illius fructibus integralibus responderi^amotoexhinc quolibet illicito dctentOrc, quun nos per presentes amorum eflc censemus. Contradictores, u qui sinr 9 per cen- furam ecdesiasticam auctoritate predicta, cOmpcscendO, in quorum fidem de testimonium, presentes litteras per infra scriptum secreurium nostrum scribi de sigilli nos- , tri rotundi parvi iuflimus appcnsione communiri. Tcs- tibus presentibus dilectis nohris domino Guillelmo Sab- baterii canonico ecclesie nostre cathedralis Mimatensis 9 dc Guillelmo Malirrusti in legibus licentiato 9 priore dc Bistonibus. Actum de datum in castro nOstro de Cha- nacO, in camera nOstra episcopali 9 die 17. mensis Decembris, anno Domini mcccclX. De prefaci domini nostri Mimatensis episcopi & comitis Gabalirani mandato » Bonnillcr. Ex hoc inflrumento, cujus orthographia fideliter servata e fi, patet Guidonem de Panufia ad Cafirensemepiscopatxin non tranfiiffe ante annum 1460. dr vero fimite efl Raynal~ dum de Chartres non adminfirajse ecclefiam Mimatensem iz. Mati 1444. ut aiunt San-marthani in episcopis Mi^ tnatensibusi cum ex iisdem San-marthanis Raynaldus obierit 4. Aprilis ejusdem anni.T 1 desis archiepiscopos Rcmensesa D ij