Gallia Christiana 1720 02/Instrumenta/Petrocoriensis
INSTRUMENTA AD ECCLESIAM PETRAGORICENSEM SPECTANTIA. 1 I. EarJlnrfa/. Rrotartus Petragoricensis episcopus restitutum S. Martia— monasterium Palanetenfe libertate & bs Lemovic. J j Immunitate donat. Haitcrhar— IT* G O iu Dei perœilTu, quamvis non meis meritis, en"J eM* I’ctragoticcnsis præsul Frotarius, omnibus eccle- iiilonamui. cultoribus notum esse volo, quia a przdecelsoribas Bfntdia. noftris tam regix magnitudinis quam etiam epifeopa- l.js.o. lis authoritate suisulti, in noftra regione quoddam * 7’ monasterium in honore summi Dei & B. Martialis, & omnium fandorum erat consecrarum. Etenim ab— < baris & monachorum ubi fandus Domini Martialis requiefeit obsecratione delinitns rex Francorum Ca- rolus, ipsum locum vocatum Palnacum cum omnibus ibidem ipli loco debitis ecclesufticis redditibus ad fe- dem Petragoricam pertinentibus, prxeepto regali & epifcopali Petragoricensi cum confensu exterorum epifeoporum qui cum eo aderant, consilio & authoritate liberu exiftere, divinum debitum Dei fervidum ex more redderet. Intcrpofito autem tempore, & peccatis exigentibus, ipfe locus ob paganorum infcRationem de- sertus factus est, & ad nihilum redactus est. Deo autem annuente & domini noftri Martialis apoftoli, necnon omnium fandorum precibus ad przlens emelio- rando reparatus est— Unde volo omnibus notum fieri ] quod ego non folnm rogatu abbatis monafterii domini Martialis & fratrum ibidem Deo fervidntium, cui ille locus fubditus eft, sed etiam pro utilitate animx mcx * Jidnr constinii ut in die confecrationis * ipsius monafterii porrtillade— ta|e donum conferamus, quod michi & succelsoribus du^ ! nsuba— mc’s commodum omnimodis efle videatur. Igitur in plica fraa authoritate antiqua regali & edicto epifeoporum qui mense Julio edida regalia conftituerunt effe fervanda, nos quo- re^nantt que ^ujus negotii miniftri exiftimus, delegamus S’inftinttioncs eidem loco & fubditis eidem monafterio ecclesiis, ut licut ex praefato regali & epifcopali decreto iu ft i tuto praenotatur, noftro etiam nunc corroboretur notatu. Videlicet ut ab omni prorfus rigore j ecclesastico absolutus liber locus ipfe ibi manentium monachorum pro ftatu omnium ordinum Deo fervienti (labili vigore perfeveret immunis. Hujus vero tcfta- menti ut traditio firma & Habilis perfeveret cum authoritate fubtas inferta… S. domini Caroli regis. Adraldus rogitus subfcripsic. Pohon & Itherius iu noc libello conscripsic. Tomui IT. J II. Guillelmus episcopus Petrae, dat Sylvæ-Afajori E » chartaT. ecclesiam S. Mariæ de Lopiaco & ecclesiam S. Johannis de Lunat. EGo Guillilmus Dei gratia Petragoricensis episc’1’7- copus, videns & cognofcens ecdefiam B. Mariæ de Majori-Sylva, necnon & monachos Domino Deo iu ea deservientcs, tam suis quam prædecesseris fui Geraldi quampluriraum fulgere meritis, dignum fa&utn credens tam religiosæ congregationis fratres — extollere, dedi & conceui przfatae ecclesue, & Gau- frido IV. abbati eccleliam S. Mariæ de Lopiaco, qtue eft fita in caftellania de Gotson, & ecdenam S. Johannis de Lunaz juxta rivulum Airau cum appendiciis suis, falvo jure episeopi, vigente papa * P. II. & * ^ascball. regnante Ludovico rege Francorum, Burdegalenfi ec- clcfix*A. metropolitano anno x. c. xvn. ab Ineam. *Arnaldx Dom. Indict. x. epacta xxvt. concurrens vxi. luna vm. in fefto beati Nicolai, mense Decembri. Et ut donario ifta firmior & magis autentica habeatur, ego Guillelmus episcopus subscripfi —f—.Ego AmaldusGuillelmi subscripfi -f*.EgoWilleltnus de Nandario subscripfi « s.Ego Iterius de Salasfubscr. ■f.EgoHaldcbcrrus decanus subscr. 4* Ego Giraldusde Calcada subscripfi *f*. Ego Helias ae pBelsPiassubscripfi, ego HeliasLoethsubscripfi. 11L Willelmus Petragoric. episcopus dat Cluniaco Ex tabula- & Pontio abbati ecclesiam S, Theodori ri°’ de Rocaboucort. VyyiLLBLMUs Dei gratia Petragoricensis episcopus usi. ys venerabili abbati Cluniacensis monafterii domino Pontio, & fuccellbribus ejus regulariter subfticuen- dis in perpetuum. Sapientium auctoritate provifum est, temporum suorum gefta ftili officio perpetuare, ne pofteritatis memoria obliterari futurorum intercapedine queat. Notum itaque tam prarfenribus quam absentibusprzsentis scripcuræ apicibus Heri volo, quod ego ex omeii noftri neceffitare erga omnes diœcefis noftræ ecclesias curam gerens, & in eis religionis iura confervari deliderans, dono & in perpetuum habendam concedo, Deo & fando Petro apoftolorum principi, domno quoque Pontio abbatisupradi&i monafterii 3c succelsoribus suis, ecclesiam S. Theodori de Rocaboucort, consilio clericorum Petragoric® fedis, Vvillelmi scilicet de Nandart, Arnaudi, Vvillelmi, Irerii de Sauzet, & aliorum plurimorum qui nobifeum intererant, dantibus pariter & concedcn- tibus canonicis ejusdem ccclcfiæ, Iterio videlicet, Hh ij 487 I N S T R U Gardra, & Helya de Sauzet, Petro Itetio, Geraldo A Ferrono, atque PetroHugone, aliifque quampluci- bus j laudante etiam atque confirmante domno Gi- rardo Engolifmenfi epifcopo, & fanstz BLomanæ Ec- clesue legato, praesencibus clericis Engolismensis cccle- six Ricardo, & Vvillclmo fratre suo ejusdem legati nepotibus, Eudrardo vero capellano, atque Theaumo ejus notario. Ut autem donum illud absque alterius calumnia certum habeatur, & ratum perduret, hanc cartam sigilli noftri munimento conftgno, & prxdidum abbatem Cluniacensem inveftio, sub eorumdem de- ricorum noftrorum teftimonio : monachorum vero Pontii prioris de Berbezil, Geraldi Roberti prioris de Monte-Berulfi, Arnaudi prioris de Rocenac. Factum eft autem hoc donum anno ab Incarnatione Domini j M. c. xxi. Calixto papa in sede apoftolica prxsidente, atque in Francia Ludovico rege regnante, ubique Domino J. Chrifto imperante. Amen. IV. Eicharntr. Willelmus Petragoricenfi S. Silvani ecclesiam SMiatapi. Xantonensibus monialibus asserit adversus S. Martialis Lemovic, monachos. EGo Vvillelmus sedis Petragoricz humilis epif- copus, tam prxsentibus quam futuris certum fieri volo quod ficut ex relatione auctorifabiliutn & antiquarum perfonarum, necnon tam ex munimine scripcurarum quam ex probatione teftium deprehendi, ( quod Vvillelmus qui quartus ante me urbis Petragoricz epifeopatum regebat, concedentibus ac laudantibus Gofcelino Buraegalenfi archiepifcopo, Amato Oleronenli epifcopo, ac sanstz sedis apoftolica : legato, Bofone Xandoncnsi, Isemberto Pictavenli, Aimaro Engolifmensi episcopis, dono & conceflu Bofonis Pe- tragoricenfis comitis, ac filii sui Audeberti, ecclefiam sancti Silvani cum appenditiis suis ecclelix beatiflimæ Mariz Xandoncnsi, & Arfendi abbatilsx eiusdcm loci donavit perpetuoque habendam conceflit, sub tali scilicet ratione, ut abbati fla Xandonenfis ibi sandimoniales Chrifto & ejus genitrici affictae famulaturas ponerer. Hanc vero ecclefiam abbatiflz & fanctimoniales Xan- ctonenses firma & tranquilla pace per longa temporum spatia ufque ad tempus Vvillelmi Perragoricenfis comitis poflederunt ; qui Vvillelmus diaboli inftindu 1 monachis S. Martialis Lemovicensis ecclesiæ, pr.vfatam sancti Silvani ecclesiam pro mille solidis vendidit, & infuper ad augmentum nequitis fuz armata manu ecclefiam ingrcssus, ancillas Chrilti inde violenter expulit, & dcspicabiliter pedites Xandonas venire coegit. Pro hac igitur expulnone tam injufta clamaverunt ad me abbatissa Sibilla & sanstimoniales, poftulantes ut tantam injuftitiam converterem in judicium. Unde capituli noftri communi consilio dedimus & diem & locum abbati S. Martialis Amblardo, & abbatislæ Sibillx retragoricæ, ante nos agendi. Aflignata autem die prxfentavic fe ante nos abbatifla, cum non minima clericorum religiosorumque virorum caterva, abbati respondcre parata, & facere quod utrique ad— j judicarem ; sed abbas prorsus venire renuit, nccrcs- ponfales personas pro se delegavit, nec monachi, qui in ecclefia morabantur, quibus ego ipse huic caufx maximx interefle injunxeram, fe mihi præfentaverunt, sed venditis omnibus ecclcfix redditibus, & qux vendere non poterant in vadimonio poGtis nodtu fugientes, domum & ccdeshm cunctis bonis privaram reliquerunt, proinde habito consilio cum venerabilibus personis tam clericalis quam monadici ordinis quas ad hoc judicium tradandum convocaveram, quia abbas & monachi cx toto defecerant, adjudicavit ecclefia Petra- goricensis & ego religiosorum consilio inveftituram ecclcfix S. Sylvani abbatiflx Sibillx & fan&iinoniali- bus, & ego ipse cum cis perrexi, & ecclefiam deinceps habendam tradidi. Fadum eft : autem hoc anno in- MENTA 488 camaci Verbi m. c. xxxi. epasta xx. Indictione nc. concurrente 111. Rcgl. 1. ex noftra parte videntibus Roberto capellano noftro, domno Helia Musea viro religioso, Stephano de Brea, Helia Apurail milite, pluribusque aliis *. ex parte vero aboaciflx Be- raudo Xanctonensi thefaurariu, petro Bruns Xando- nensi archiprcsbytero, Pipino derico Xanctonensi, sanctimonialibus autem Agnere Aremburgi, Angarde. Datum petragoricz xviii. cal. Julii per manum Ro- berti cancellarii noftri. V. Epistola Petri Petragoric. apiseopi ad Pontium E* charta- 1 Santonensem præflllem qua testatur abbatisselm je Liguris deferre brachium S. Simeonis ad Ligurio, eleernosenas percipiendas. VEnerabili in Chrifto patri Pontio, Dei gratia Xantoncnfi epifcopo, & venerabilibus viris de— 1 cano & archidiaconis ejusdem epifeopatus, P. ejusdem miseratione Petragoricensis episcopus, salutem & fin- ceram charicatem in Domino. Per przsenres litteras vobis facimus manifeftum, quod brachium S. Simeonis pro certo creditur esse in abbatia de Ligurio noftrx diœcesis, & quod ibi fuit allatum de Conftantinopo- licana civitate, prout a viris intelleximus fide dignis ; & dum Almoicis venerabilis abbatissa ejusdem loci »
- de cuius vita & moribus vobis laudabile teftimonium perhioemus, quz modertiflime a pueritia sua in dicta abbatia vixit, dictum brachium per veftram discesim portare fecum proponat, & se transferre ad partes veftras, fidelium elccmosynas peritura, discretionem veftram affeduose rogamus, quatinus abbatiflir eidem veftras litteras & indulgentias ad inferiores praelatos & capellanos vobis subjedos, pro neceffitatious monasterii fui nrisericorditer concedatis, & eam in sutc juftis & honeftis petitionibus audiatis ; tantum inde fa- cientes, si placet, quod di&a abbacilsa preces noftras iniis quae ad nos pertinent apud vos sibi fcntiacfruc- tuosas. Datum die Lunz poft invocavit me, anno Dom. m. cc. Lxiii. > VL Ademarus Petragoric. episcopus dat Sylvæ— E* charta- _ c r> » c r, ° Majori ecclesiam S. Petri de Slorac cum Atajunj. capella & omnibus pertinentiis. A Dei gratia petr.igoricensis episcopus, cariflimis « • o*- . in Chrifto P. venerabili abbati totique conven— Adcmarui. tui monafterii Sylvx-majoris, sahuem & caritatem. Si eruditionis apoftolicz tenor
- Slus* bonum operari ad omnes efi naxtme ad domesiicos fidei admonemur, , ad quemlibet Chrifti fidelem quadam gencralitate respiciat ; pertinere videtur fpecialirer ad praelatos, qui dodiinx salutiferx videntur efle populo Ghristia- :no exccutores a Domino deoutati •, domefticos au- ’tem fidei eos inrclligere portamus congruenter, qui digniflimo capiti Jesu Chrifto tamquam digniora membra per munditiam mercis & corporis cohaerentes, pro- feflionem fidei Chrifti.inæ perseverantia jugi immacu- latæ conversationis observant *, ut ficut in cis sacris ciraderibus eft imprelsa, ita continuatis operibus caritatis piæ soIlicirudiniS opera confirmetur. Unde vo- bit xftiniantes nos exprxmifla exhortatione teneri, qui quasi proximi domui veftræ, li non meritis, ramen loco jam dudum scnsimus approbatae conversationis veftix fragrantiam, opinionis integra : famam & sua- vicaris odorem ; ad revelandam circa temporalia veftrsr paupertatis inopiam manum voluimus provilionis extendere, ut commutatione fideli, favente bomino, in fpiritualium deliciarum quibus per Dei gratiam 489 ECCLESIÆ P E T exhuberat domus veftra participium admittamur. Fa— i vore itaque personarum & totius capituli ccdefiz nos- trx, vobis & monafterio vcftro ecclefiam S. Petri de Siorac cum capella & omnibus pertinentiis suis libere concedimus veftris in perpetuum usibus profuturam, iu qua etiam ad przfcntationem veftratu Pctragori- cenns episcopus, qui pro tempore fuerit, capellanum instituet, qui vobis de temporalibus & ei de fpirita- libus rcfpondebit, salva in omnibus & miniftrorum noftrorum justitia. Ut autem hxc noltra donatio tam solemniter quam canonice facta firma & inconcussa perpetuis temporibus persevcret, eam prxsenci catta eiprellius annotari præccpimtis, & figilli noftri robore przmuniri. Actum vero eft hoc in civitate Pecragori- censi in domibus noftris anno ineam. Verbi m. c. xciv. sub multorum teftimonio sapiendum qui ad hoc fuerunt specialiter convocati. VIL £* charta— Charta fundationis S. Silvani, rio B. Ma- asn/ifane°~ /^Uicumque fidelium pro animz sux salute basili- V^cam in cujufcunque Cinctorum veneratione fundaverit, vel sundaue aliquam ejus pofleffionis partem • remune— gratanter impenderit, a * remuneratione Chrifto pro- -atore. culdubio mcrcedcm recepturus eft, pro quibus se in terra pauperaverit. In hac ergo certiffima fidei ratione petragoricz dux civitatis Dei gratia nomine Bofo, cœnobium iu honore beatiflimx virginis Mariz & S. Silvani pro delictis suis parentumque suorum ftu- duit gratiofius fundare ; quo pacto ut in eodem cum confilio suorum monachas conftituerec, pace tranquilla definivit, voluntate vero illas benigniflima, dum viveret, fervavit. Deinde ejus fucceflor necnon & filius Aldebercus prout potuit curare curavit. Tertio namque supradi&i filio regnante Helia, casus diabolo fuadente talis incubuit, quatinus locum quem cztcri conft i ruerant, cum habitatoribus diflipavir. Poftca vero ipsis proclamantibus cum populo, quas ejecerat, san&imonia- libus ecclesue Xanctonensis atque abbatissæ cum suis monachabuS pernimium Deo auxiliance, religiofiflimis maere favente donavit, ac in perpetuum se in omni tenere fidelitatem, remota occatione promifit. Hoc ergo donum illis videntibus fecit Leocretia, Gaisendi, & Adela fandimonialibus, & Gitberto scilicet & Petro de Grepvilla qui hoc donum acceperunt, & Odo ca- pellanus, qui ut ista scriberet interfuit, & Oto Bernar— ■ dus, Ugo & Gaufredus de sancto Afterio, & Arnaudus Aramon, Helias Gausiedus & ceteri innumerabiles, papa noftro Gregorio apostolatus vice fungente, Philippo rege regnante, Willclmo comite, epifeopo noftro Bozone, Pctragoricx civitatis Viliclmo pontifice, archiepifcopo Joscclino Burdegalensi, abbatilsa Xanc- toncnsi Arfcndi Bruna, Deo auxiliante qui vivit & regnat in facula. Amen. VIII. Ea charta— PriVllaginm Guidonis vicecomitis de monafierio rio Ustr— Turturiacenfi seu Tusturiacenst. EGo in Dei nomine Guido vicecomes, & Emma j uxor mea, pro animabus noftris & pro anima Gc- raldi patris mei, ac matris mez Rotildis, pro anima quoque Ademari vicecomitis patris uxoris meæ, & matris ejus Miliflendis, quorum adjutorio & voluntate, & de confenfu, hujus privilegii tenorem ftabilire decrevimus, hortante edam Ademaro lilio meo & uxore ejus Scnegunde, dilestoque filio meo petrone & uxore ejus Sulpicia, consentiente etiam fideliflimo domno Richardo abbate a quo jure ipse locus de quo loqui volumus Turturi acus cognomento, sub regulari jam norma fuerat institutus ; hortantibus quoque fidelibus noftris Rogerio dc Leron, Guidone de Turri- R A G O R I C E N S I S. 490 K bus, Bemardo de Capriolo, Bofone de Riallac, ar- chetnbaldo de Bochiac, Stephano Bellet, Geraldo d’Elpoi, & fratribus eius Guidone & Gardrado Guidone quoque de Aenr, fic Amblardo de Anz, hunc locum fupradiftum nomine Tufturiacutn nadimus Deo fic fando Petro coenobii UzercenCs, fic abbati Richardo, ac senioribus ejus curam ejufdem loci cotnmic- mus, & in monachico habitu ac religione sicut jam pridem fuerat inftitutus, nunc in ipsa religione & ha- bitu locum ipsum inftituimus, sub Stephano decano Uzercensi, qui nunc a domino Richardo abbate ibi abbas inftituitur, eo tenore ut nullus episcopus auc clericus sive laicus, licentiam habeat alienandi ipsum locum ab ordine monaftico, & a coenobio Uzercensi i sed per succedentia tempora monadicus ordo & regu- B laris observantia, sub regula S. Benedicti ibi teneatur fic cuftodiatur. Idcirco ego Guido vicecomes, &uxor mea Emma, & filii mei supra feripti, cum uxoribus suis damus Deo fic S. Petro Tufturiacensi loco, fic monachis ibidem habitantibus medierarem de ecclefia S. Hylarii quz adjacet ipsi loco Tuftnriacenfi. Item in alio loco damus eccleiiamS. Troianicum villa qiue appellatur Alpoi, & omnibus ibi habitantibus, cum vincis, piaris, fic lilvis, fic omnibus quz ad ipfam villam pertinere videntur. Et iu alio loco in Exandonenfe, in loco qui vocatur Anticiac, unum mansum cum omnibus qux ad ipsum mansum pertinent.Petrus * vero filius meus, & uxor ejus Sulpicia, dederunt Deo fic S. Petro, Tufturiacensi scilicet loco, unum mansum in loco qui vocatur Ars— Perers, cum fervis & ancillis, cum pratis, & vineis, & omnibus quz ad ipsum mansum pertinent. Citem damus Deo & S. Petro unam villam qiue vocatur Caltra & sunt octo mansi juxra locum S. Riberii cum vi- neis, pratis, fylvis, cultis fic incultis, & cum omni- bus quz ad ipfam villam pertinere videntur. Item in alio loco iu ipso pago Petragoric. damus ipfi loco ecclesiam in honore S. Martini dicatam, quz vocatur Agrangias, vineam confleam cum vicaria, fic omnibus quz ad ipfam ecdeliam pertinere videntur. Damus etiam fupraaicto loco unum mansum qui appellatur Efchaurniac cum vineis, fylvis, campis, fic cum om- nibus qux ad ipftun pertinent. Icem damus unam vib lam quz appellatur AcavaUon —, fic funt quacuor mansi cum sylvis, vineis, terris cultis & incultis, & cunctis 3uz ad ipfam villam pertinent. Aliam quoque villam amus quæ appellatur Bau, fic sunt sex manh cum ser- vis & ancillis, cum vineis, pratis & sylvis, fic omnibus D qux ad illam villam pertinent, in alio loco duos manfos in villa quz appellatur Alaida cum omnibus quae ad ipfos manfos pertinent. Hxc omnia ego Guido, fic uxor mea Emma, filiufque meus Ademarus, fic uxor ejus Senegundis, Petrus quoque filius meus & uxor ejus Sulpicia mente devota obtulimus Deo fic fando Petro & loco Tufturiacensi ac monachis ibidem confidentibus sub domno Richardo abbate ac Stephano abbate poft ipsum prxlidente. Rogamus quoque fic obsecramus omnes succelsores noftros ut hoc noftrx elemosinæprivilegium non infringant j sed ficut fua a suis fucceflori- bus voluerint ftatuta fervari, fic fic noltra decreta ftu- deant conservare. Illud quoque prohibemus ut nullus ex heredibus noftris sive aliqua persona licentiam habeat vendere aut dare alicui clerico aut laico seu mo
- naco alterius loci ; sed defuncto abbate vel przposiro ipfius loci, liceat abbati Uzercensi unum ex suis eligere qui sub regulari norma ipsum locum disponat. Conftirutum eft autem pro domno Guidone & uxore ejus Emma eorumque heredibus, ut una quaque hebdomada una missa generalis in ipso loco dicatur, fic unus Pfalmus ad unamquamque horam, fic omni die unus pauper in elemosina. Teftes sunt ipse Guido qui hoc privilegium firmavit, Emma uxor ejus, Adema- rus filius ejus, Senegundis uxor ejus, Petrus filius ejus, a Initio hujus instrumenti vocatur Petro filius Guidonis tice* Comitis cum uxore Sulpicia. H h iij 49i I N S T R L Sulpicia uxor ejus, domnus Ricardus abbas, Arnaldus A Petragoricensis episcopus, Stephanus abbas, Rorgerius de Leron, Guido de Turre, Bemardus Capriolus, Boso de Rialac, Fruinus Debre, Bernardus filius ejus, Guido Catte, Geraldus Delpoi, Guido de Aen, Amblardus Danz, Gausiedus Malmiros, Archambaldus de Bohiac. Factum eft hoc privilegium anno incarnationis Dom. it. xxv. regnante Rotberto rege. IX. Bulla Calixti papæ pro Guidone abbate Turturiaci, CAlixtus episcopus servus fervorum Deidiledo filio Guidoni Turturiacenfi abbati, ejufque suc— j ccflbribus regulariter fubftituendis in perpetuum. Turturiacenfc monafterium, quod a bonz memoris Guidone vicecomite in allodio suo ad honorem Dei & beatorum apoftolorum Petri & Pauli conftructum est, fpecialiter ad Romanam Ecclesiam ex ipsius vicc- comitis oblatione cognoscitur pertinere. Quamobrcm nos illud beati Petri tuitione protegere, ejufque apos- tolicz fedis munirnine decrevimus confovere. Tibi ergo, tuifque succelsoribus, dilecte in Chrifto fili Guido abbas, & per vos eidem monafterio iu perpetuum confirmamus quz in prxsenti aut ex przdicti vicecomitis largitione aut ex alia qualibet acquilitione legitime poflidetis *, eccleliam videlicet sancti Martini de Granges cum decimis & cœtcris pertinentiis suis, eccleliam sancti Stephani de Naillac < de Caftris in qua sancti Johannis ecclefia continetur, ccclcfiam sancti Trojani cum decimis & peni nent iis suis, capellam de Caftro-Felicis, ecclcfuin sancti Ra- phaclis archangeli cum pertinentiis suis, & donum quod a petro Bertramno archiprcsbytero de cimete- rio ejusdem ecclefiæ in manu Rainaldi episeopi factum eft, ecclesiam fandi Johannis de Valenti no ctunperci- nentiis earum, ecclesiam fandi Raphaclis qux infia muros caftri Gclosii sua eft, ficut cam Bertiamnus * s. veftro. Vasatcnsu episcopus & ejus clerici noftro ♦ monafterio tradiderunt, & ejus citneteria qus intus vel extra muros polita sunt, capellam fandorum Magni & Me- dardi, qux infra muros caftri Excidolii polita eft, eccleliam landti Saturnini de Majae, ecclesiam sancti Chriftophori de Saviniaco, ecclesiam san£H Michaclis de la Penduda, ecdefiam fandae Eulaliæ, ecclesiam sancti Martini de Bofeira cum appenditiis suis, ecclesiam sancti Pantalconis, ecclesiam fandi Bartholomei de Baufens *, ccclcfiam sancti Petri de Bars cum decimis & appendendis suis, ecclesiam san&i Petri de Sarl- hac ; quarcumauc prxterea in futurum conccllione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium jufte atque canonice przftante Domino adipisci poteritis, firma vobis veftcifque succelsoribus, & illibata permaneant. Decrevimus ergo uc nulli hominum liceat idem monaslcrium temere perturbare, auc ejus pof- sefliones auferre, aut oblatas recinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conferventur eorum pro quorum fullentatione & gubernatione concessa sunt ufibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc huius loci abbate, vel tuorum quolibet socceflbrum, nullus ibi qualibet fubreptionis artuti a feu violentia praeponatur, nili quem fratres communi consensu, vel fratrum pars confilii fanioris, fecundum Dei timorem & B. Benedicti regulam providerint eligendum. Sepulturam quoque monafterii vcslri, fecundum antiquam consuetuaincm, liberam permanere censemus. Ad indicium autem protedionis hujuf- modi, quam a sede apoftolica obtineris, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur in futurum archiepiseopus aut episcopus, comes, vicecomes, aut ccdefiaftica qnxlibet fecularifve pcrsona hanc noftræ conftitutionis paginam scicnter contra cam temere venire rentaveric, fecundo & tertio commonita, fi non lacisfadionc congrua emendaverit, po- I M E N T A 492 teftaris honorisque sux dignitate careat, reanique fe divino judicio exiftere de perpetrata iniquitate cog- noscar, & a sacratiflimo corpore ac fanguine Dei & Domini Redemptoris noftri Jesu Chrifti aliena fiat, atque examini diftri&e ultionis subjaceat. Cundis autem eidem loco jufta servantibus, fit pax Domini noftri Jesu Chrifti, quatenus & hic fructum bonae adio- nis percipiant, & apud diltridhim judicem prxmia ztemx pacis inveniant. Arnen…. Infra vifitnr papa figillnm in qno legitnr
- & in aversa parte : Calixtuspapa II. & circa ligilli orbem : Firmamentum est Dominus timentibus eum. Prope figillntn fic snbfiripfit snnunns pontifex t ego Calixtus Catholicx Ecclesue episcopus. Bullam pontificiam clandnnt hac verba : Datum Petragoricis per manum Grifogoni sandx Romanx Ecdesue diaconi cardinalis ac bibliothec. & archivis, nonis Augufti, indictione duodecima, Dominicz Incarnationis anno millelimo centcsimo vigesuno, pontificatus autem damini Calixti fecundi papæ anno primo. X. o Notitia fundationis Cancellata. IN nomine fummx & individux sanstz Trinitatis, patris, & Filii, & Spiritus sancti, & in honore B. & gloriofz semper virginis Mariz, genitricis Dei & Domini noltri Jesu Chrifti, & in honore S. Marix Mag- dalenx, atque omnium sanctorum, bonæ memoris Geraldus de Monte-lauduno venerabilis & primus abbas de Cancellata, & frater Gerardus Bernardi sacerdos, primus ejusdem loci prior, & fiarer Helias sacerdos, qui poftea fuit secundus abbas, & frater Geraldus del Chauze sacerdos, & frater petras de Clusello sacerdos, & frater Folcherius Archauz sacerdos, & frater Ge- ratdus Ranulphi sacerdos, & frater Elias Laoudries laicus, & frater Gerardus Guiberti hTcus, & frater pGuillelmus de Mallesec dignus memoria laicus, monafterium de Cancellata divina virtute & auxilio roborati aedificare coeperunt, atque in feftivitate fandorum apoftolorum Petri & Pauli, quam Catholica Ecclesia in. Calendas Julii venerabiliter toto orbe celebrat, magno gaudio spiriruali repleti, primos lapides in fundamento hujus aedificii, in Deo omnium bonorum dispenfatoic firmiter sperantes posuerunt, anno ab Incarnatione Domini m. c. xxix. lndiAione vn. domno Guillelmo de Alba-Rupe venerabili episeopo Petiagoricensem episeopacum procurante *, qui antequam præfa rum monafterium inciperetur, fupradistum Geraldum de Monte-Lauduno in prima capella valde parva & vili fchemate facta, quz in loco de Cancellata juxra fontem suit, qui fons Cancellatus antiquitus dicebatur, unde & abbatia ibi zdificata Cancellata nunc E dicitur, in abbatem petentibus omnibus ejusdem loci fratribus libenter*, atque in eadem capella ordinationes * multorum clericorum fecit, & in eodem loco cimice— insthuit. rium benedixit, & multociens benedictiones ibi fecir, & ecdefiam de Beurona * fratribus, & loco de Cancellata, dedit, atque in loco dc Borno * cimiterium * S.Satur- benedixit, præsenrc domno Geraldo abbate, qui ii— nindeBau- lum locum xdificare incepic, & primus ibidem miflam Tanna • f** coram eodem epifcopo cantavit. Defuncto vero sltum (a domno Guillelmo <le Alba-Rupe venerabili epifcopo, Cancellata succelTor ejus Guillelmus de Nauclaro valde laudabi— mon^sa\nte. lis episcopus locum de Cancellata pro Divino amore Cathcrine & animx sux salute, non mediocriter dilexic, bene— de Born didliones multociens ibi fecit, atque illud altare quod eft in siniftra parte monafterii ejusdem loci in nomine let™ summi & omnipotentis Dei & in honore beatorum 491 ECCLESIÆ P E T fipoftolorum petri & pauli atque omnium fandorum / apoftolorum przfenre domno Geraldo primo ejusdem monafterii abbate venerabiliter consecravit. Tranfactis deinde aliquot annis idem venerabilis Guillelmus de Nauclaro Petragoricenfis episcopus aliud altare quod est in dextera parte monafterii de Cancellata in nomine Domini cunctipotentis, & in honore beariffimi protomartyris Stephani Sc S. Laurentii & S. Vincentii atque omnium fandorum martyrum in tempore prxfati Geraldi abbatis honorabiliter consecravit, & ordinationes clericorum in eodem monasterio fecit, & cc^Zccclestam S. * Sulpicii, & ecclesiam S. * Innocentiæ ’s.iriattftlh. loco & fratribus de Cancellata dedit. In cujus tempo- • S. lnno— re anno ab Incarnatione Domini m. e. xxxm. pix «" « sarta » rccor<lationi$ domnus Geraldus de Molave * primus tenpj. ne abbas de Cancellata amore Divino repletus & zelo [ • Monte— sanstx religionis accensns cum ceteris fratribus ineo- Lauduno. dem loco in Chrifti fervitio sibi adherentibus, & in sanstis votis eidem devote & fideliter adjuvantibus, ordinem canonicalem in abbatia de Cancellata Deo favente primus conftituit, atque in feftivitate fan&o- rum apoftolorum petri & pauli IU. Kal. Julii in nomine Domini regularem viram cum fratribus libi com- miflis tenere incipiens, primos canonicos in eodem loco primum benedixit, videlicet fratrem Geraldum Bernardi primum ejusdem loci priorem, & fi. Heliam sacerdotcm, & si. Heliam Audoini clericum, & fr. Guillclmum de Longo-Campo clericum. Ifti habitum & benedictionem canonicalem in loco de Cancellata primi a prxfato abbate fuscipientes, regularem ordinem in eadem abbatia primum in nomine Domini incepe- runt, & ufque ad finem firmiter tenuerunt, Sc fratribus sibi fuccedentibus eumdem ordinem fervandum verbo & exemplo bene docentes oftendcntnt ; & ut ipfi pofte- ros suos similiter inftruerent thidiosiflime ammonue- runc & ideo eorum memoria in benedictione erit, & nomen eorum requiretur a generatione in genera- tionem. Interfuerunt autem huic primx primorum canonicorum benedictioni & alii tunc fratres clerici ; sed quoniam in sua promiHione ac profeflione ufque ad ultimum sui obitus diem non perfeveraverunt, sed a monafterio suo& fratribus suis recedentes minime redierunt, iccirco inter eos qui perseveraveninc aferibi non meruerunt. Sciendum fane eft quia domnus Geraldus de Mon-lava ideo primus abbas de Cancellata dicitur, quia ficut superius dictum est, primus in abbatem in hoc loco consecratus suit, & primus ordinem canonicalem ibidem conftituit. Nam & fi abbas’ Folcaudus ob fui sandhtareni & reverentiam a fratribus ejusdem loci humiliter eft antea abbas vocatus, non tamen ibi in abbarem suit consccrarus, nec nomen abbatis in hoc loco primum accepit, sed antequam fratribus illis pro amore Dei & sanftz paupertatis fe co- pulaflet, abbas erat de Cclla-fruini & nuncupabatur, nec in ejus tempore canonicalis ordo Cancellati suit, sed more heremitarum vivebant. Eodem quoque modo domnus Geraldus Bemardi primus ejusdem oci prior dicitur, quia poft primam canonicalem benedictionem primus prior ibi suit. Epifcopo autem Guil elmo de Nauclaro viam universe carnis ingrcfso, venerabilis Gaufridus ei in epifeoparum succedens locum de Cancellata, ficut prxdecelsores sui feceranr valde amavit, j & in illo parvo tempore quo in episcopali officio vixit, benedictionem fratribus ipfius loci libentiflime fecit, Murhnde * at<luc locum de * Merlandia cum omnibus suis appen- D. Pttric. diciis abbatiæ de Cancellata integre adjunxit, & in locum de Landia przsente domno Helia fecundo abbate quem ipse episcopus in abbatem consecraverat, qui locum illum aedificare incepit, milsam primus cantavit, & cimicerium ibidem benedixit, atque in eodem loco benedictiones fecit. Quo patribus suis apposuo, dom- RACOR1CENSIS. 494 l nus Ra i mundus episcopalem cathedram suscipiens, Sc nichilominus prætaxatam abbatiam pro religione di- ligens, multa beneficia ei contulit, atque ordinationes clericorum multotiens in ea & multas benedictiones fecit Illam vero basilicam quz in loco de Cancellata eft foris juxta domum fita, in nomine sanstx Trinitatis & in honore B. Johannis Baptiftx przcursoris Domini, & in honore S. Frontonis patris noftri anno Incarn. Dominicae m. c. xlvii. przlente domno Helia fecundo abbate, Deo omnipotente libi misericorditer opitulante, honorabiliter iv. idus Ostobris ipse venerabilis Rai- mundus Petragoricenfis episcopus dedicavit. In loco quoque de *Mamaco primus miflam celebravit & ci— ♦ Nostre- miterium inibi benedixit & in eodem loco atque in Dame de aliis de Cancellata locis plures benedictiones fecit. I Ecclefiam veroS. Martialis de Arrentia*, & ecclesiam *s.Martia ! S. Saturnini de Blis *, ataue ecclefiam* S. Vincentii æAninc* fratribus & loco de Cancellata integre & libere dedit ; strr ipse autem non multo poft Burdegalenlis archiepisco— * s.Satur- pus factus consecravit akare quod est inter banlicam nln de Blit infirmorum & ir.onalterium de Cancellata anno ab. Incarnar. Domini m. c. lix. idus Aprilis indict. vn. & centsur cum domno Helia abbate ceterisque ejusdem loci fia— l’Ifle. tribus in capitulo conditu it, ut in eodem aleari missa desunctonim in totius anni diebus, excepta solnmmodo Parasceve, fccrcto dicatur ; & hic itaque eodem anno x. Kl. Januarii ex hoc migravit seculo. poft cujus excelsum magifter Johannes Pictavensu Pctragoiicen- sem cathedram episcopalem fuscepit. Qu » in monafte- rio de Cancellata ordinationes clericorum fecit, & lo- J cum de Lateira domno Helix abbati & fratribus de Cancellata dedit atque conceflit ; & loco qui Saccus dicitur, primum miilam conceflit. Quo mortuo ve- nerabilis magifter Petrus Mimez episeopatum petra- goricenfem regendum fuscepit. Qui domno Helia fe- cundo abbate de Cancellata defuncto, domnum Ge- raldum tertium abbatem de Cancellata in abbatem consecravit, & locum de Cancellata valde dilexic, & augmen ravit, arque ibidem ordinationes clericorum celebravit, locumque * de Cantamerle j & locum * Chatc- * de Faia & locum * de Caprefico, & locum de mer ! ® Guarno, domno Geraldo abbati & fratribus de Can— * Garne ce ! lata dedit, & ecclefiam infirmorum de Cancellata, Csircfic. & akare ejusdem ecclelix in honore sanctx & individuae Trinitatis parris & Filii & Spiritus fandi, & in honore sanctx crucis, & in honore bearz & gloriosu semperque virginis Dei genitricis Marix, & in honore fandorum D apoftolorum Philippi & Jacobi, & in honore fandorum martyrum Sebaftiani & Blafii, & in honore fandorum confeflbrum atque nobilifliniorumepifcoporumAugu- ftini atque Nicholai, & in honore SS. virginum Agnetis & Cecil 12, prxsentibus domno Geraldo tertio abbate & fratribus de Cancellata, anno ab Incarn. Domini m. c. lxxi. quinto nonas Maii honorabiliter Spiritu fando cooperante inunxit atque consecravit. Quartum quoque altare monafterii de Cancellata in nomine patris & Filii & Spiritus sancti, & in honore S. crucis. & in honore S. Matthxi evangeliftae, & iu honore S. Martini gloriosi confefToris Turonenfisepiscopi, & in honore S. Thomar gloriofi martyris Cantuarienlis archiepiscopi, & in honore S. Catharinz « loriofae
- virginis & martyris prxsentibus domno Geraldo tertio ’ abbate & fratribus de Cancellata, anno ab Incarn. Domini M. c. LXxviii. iv. Kal. Junii, idem petrus episcopus honorabiliter consecravit, 9c in loco de Cancellata & in ejus obedientiis plure » populares benedictiones fecit. Ex chartulario Cancellata optima nota, quod ans- picatur a sttperieri infirnmento, seqnnntnrqne piaret denatienet.