Gallia Christiana 1720 02/Instrumenta/Sancti Flori
n9 E C C L E S IA beneficia, dmbUrdus comptor, Aldnmus de Bros—, sadeis, emnefyne militet de Bnssedeis i Stephanus de Corberia, Segninus efi omnes bominet de Cuciaco, omnes hominet de Granfon.de Murato, de Marmen- ti, de Caftro-novo, de S. Urfizio, de parianda » Stephanus filius Gnigonis de Salbeus, Robenus de Caftro-vetulo efi filii eius. Ibidem legitur priorem S. Flori tunc faisse Stephannm. II. Ex chartulario nobilissimæ ecclesiæ Brivatensci Charta Caroli Francorum regis ad instantiam Frotarii Burdegalensis archiepiscopi abba— * tisque sancti Juliani in gratiam canonicorum Brivatensium data. IN nomine sandtae & individue Trinitatis Carolus Dei gratia rex. Si locis Divinx famulationi man- nearaeAis0’c*Pat*s aliquid meliorationis conferimus, przsenti "misfuntor, & futuro lxculo nobis profuturum non dubitamus. auoJ spiii— Quamobrem omnium lanstre Dei Ecclcsiz fidelium ltgit tuma comperiat gentralitas, quoniam Frorarius venerabilis uiitane Burdegalensis archiepiscopus, &noftradonationeab- bas sancti Juliani Bnvacensis comitatus, nostram deprecatus eft munificentiam, ut quia clerici ibi Deo famulantes &c famulaturi, clauftnim monaftcrii ha— ( bebant ex rebus sancto Juliano pertinentibus, nonarum & decimarum donatione, ex consensu comiti* a se impetratis, ubi praescns habetur claustnim, noftnc largitionis praecepto illis, ut inviolabile eflet, confirmaremus, & confirmantes aeternaliter decerneremus ; cujus petitionibus allensum conccffimus libentius, quo nobis prodesse prospeximus amplius. Statuimus itaque ac delegamus, ut supradicti monafterii daus- trum prxsente dc futuro tempore, absque alicujus contradictione, canonicis ibi consiftentibus manear quietum, hoc eft tnansio caftclani pr^poCci, quz habet in longum cum curte & horto perticas novem, in latum perticas 7. & ipsa pertica habet pedes 11. 8c dimidium. Manlio Adalgisii quondam prepositi iu longum perticas quatuor, in latum petcicam unam. & pedes quatuor. Manliones Ildeberti & Sebaftiani 1 Jiabenc in longum perticas odo, iu latum quatuor. Manlio Stabili habet in longum perticas novem, iu lacum tres. Cento habet in longum perticas 7. iu latum 5. Leo habet in longum perticas 6. iu lacum 4. Hildegarius habet in longum perticas 10. iu latum 6. & pedes 3. Adalgifius habet in longum perticas 7. iu latam 8. Aradus habet in longum perticas 10. in latum 7. & pedes 9. Hildredus habet in longum perticas 10. in latura 5. Imoleus habet iu longum perticas 19. in latum 6. & pedes 9. Agambertus habet in longum perticas 11. in latum 3. Jc pedes 9. Gun- tranus limiliter, Abolenus limiliter, Wandalmacius similiter, G ira Idus limiliter, Stringus limiliter habet in longum perticas j. & pedes 7. in latum perticas £ <. & pedes 9. Gedcon habet in longum perticas 5. in latum 2. Uldebertus habet iu longum perticas 7. & pedes 4. in latura 5. Ad ipfius quoque deprccatio- nem, copfenucnre comite, tam in caftrolo prope ipfo caftellario, quam & in reliquis locis, inviolabiliter confirmavimus viueas & omnes res quas Ri- chizindus comitatus colonus, eidem ecdesue pertinentes per chartam ex acquilita suo moriens dereliaue- rit. Præcerea volumus & decernimus, ut unusqUilque clericorum fupra dictorum manliones suas, quicumque clericorum ejusdem monafterii voluerit, dimittendi live vendendi licentiam habeat absque ali— cujus abbatis contradictione in jufta occatione. Ut aurem hujus noltrx pix confirmationis pleniorem Temni J S. F L 0 R I. IJO A omnibus temporibus obtineat firmitatis vigorem, at « que clerici supradisti monafterii liberius pro nebis, conjuge & prole, regnique Habilitate Dominum exo* rare delectentur, manu pibpria eam confirmavimus, amtulli noftri impressione aflignarc jubentes. Dacum vi. Id. Marcii, Indict. vn. anno xxxiv. regnante Carolo gloriofiflimo rege & iu succcflione regni Locarii anno v. Astum Compendio iu palatio regio iu Dei nomine feliciter. Amen. III. Charta Adalardi Arvernorum episcopi de con- secratione ecclesiæ in honore SS. Juliani & Privati martyrum, in proprio sancti Juliani Brivatensci fundo, in loco vulgariter vocato Blanedas. ANno Incarnationis Dominicae bccccv. Indistr viii. dum exiAeremus nos Adalardus videlicet Ea articele Arvernensis ecclesiæ præsul, in gremio macris ecdesue c«cglii- iu honore beatorum martyrum Agricolx & Viralis nobiliter sundatx i circumque populari sederent dos f cc. UtriL fideles ejusdem ecdesue tam ecclefustico quam populari honore praediti, adierunt serenicatem nostram E Ide fredus aulx sancti Juliani Brivatensu eximius {irxfestus, & Nectardus pentarcontarrochii adminicu- ator non infimus, czterique canonici quamplures, sub eis Domino sanctoque Juliano humiliter devote-
- que famulantes, obnixe eepoftulaverunt ut eis dare- mus licentiam in proprio hindo sancti Juliani ecclesiam conlhuere, m villa videlicet cujus vocabulum Blanedas. Quod mente pertractantes una cum conGHo eundorum nos circumsedentium agi non renuimus, & mittentes cum eis archiprzlbyterum noftrum nomine Homodei, praecipimus ut dcGgnaret eis locum templo Dei aptum, quod quidem & fecit. Fabricata autem aula perreximus ad locilm septima mensis decimi, dedicavimus eam in honore BB. martyrum Ju- liani inclyti & Privati nobiliflimi martyris qua ia die consecrarionis ejus datum eft eidem ecdesue in honore almi Juliani atque Privati jam fundata, de proprio sancti Juliani ad ftipendia servientium ejus pertinentes, dotis nomine, m comitatu Brivatense *, * C*mtd > m aice Nonatense *, in ipsa villa Blaneda manfum de Brioude. * unam ad ipsam ecclesiam adhaerentem, cum terris * Nonette. & pratis & ad integrum, & inMonriniaco vineam unam cum chazale unum & campo uno, & campos illos qui pertinebant ad ecclesiam sancti Xisti, & sunt de eadem ratione sancti Juliani & videntur esse cis Alcrium fluvium, & in aice Bonrochcnse man » fionile unum quod vocatur Valilia cum campis, pratis, vineis, & nemoribus atque sylvis ; dantur etiam ei dedrnx de ipsa villa Blaneda cotum & ad integrum, & omne confugium ejus datur ei in villa quae vocatur Ortas, de causa sancti Juliani decimae onines, & in ipso aice. In villa qux vocatur Banosus, medietatem decimarum ad ecdefiam sancti Xifti pertinendum \ & in aice Ambronensc * de villa qux vocatur Grezilium duas partes decimarum, omnes videlicet deamas ejusdem villz, exceptis illis quxpcr- tinene ad ccilcfiam de Antonio * in honore sancti * Anthoin. Benigni consecrata j & iu aice Brivatense in villa quz vocatur * Porcaricias duas partes decimarum. * Porcha- Hzc omnia suprascripca datum eft eidem ecdesue in rcstr* honore sancti Juliani, & sancti Privati in villa qua vocatur Blaneda fundata, ut habeat ea, teneat atque poflideat j & ab hodierna die & deinceps rector ip- sius ecdesue cum omni integritate recipiat, & annis fingulis feltivitate sancti Juliani qux evenit v. Kal. mensis vn. iu cenfum canonicis sancti Juliani solidos quinque incunctanter exulvat, & matri ecclesue Ar- vemorum debitum obsequium, ut czterae capellae si- miles tius, persolvat, & libellus iste dotis omni I I N S T R l tempore iuconvulsus perfeveret & indeficiens •, & ut hec pagifla dotis fitmior sit, veriusque credatur, manu propria subcer eam firmavimus, & ceterorum canonicorum matris ecdesue Agricolx & Vitalis, atque canonicorum 8. Juliani manibus istsigniri praecipimus. Et in calce hujus opufculi inferi juflunus Ut quamdiu Johannes sacerdos advixerit qui eam fundavit, abs- que ullo contradicente regat, & przscriptum censum canonicis S. Juliani pcrsolvat ; & si de ipfo censu tar- dus vel negligens extiteric, legibus emendet, & quamdiu vixerit jam dictam capellam non perdat. Ex auctoritate autem Panis & Filii, & in virtute fandi Spiritus & lege canonica ac verbo noftro excommunicamus, interdicendo injungimus ut nullus eam ei diebus viue auferat, aut ullus clericus fuper eum eam accipiat. S. Villelmus comes, S. Amicus archidia- conus, S. Ragesiedus abbas, S. Amardus archidia- conus, S. Elacfrcdus przposicus, S. Aftorgius abbas, S. Eldebertus, S. Bernardus, S. Rajanar. Actum vi. Kal. Januarii apud Claromontenfem civitatem, regni Caroli Francorum & Aqultanonun principis an. xi. IV. Charta restitutionis ecclesiæ de Favcirolles per Roncium, Gabalorum comitis nepotem. Oportet unumquemque fidelium omni tempore de spe beatx retributionis esse sollicitum, viam- 3uc pergendi ad xternam beaticudinem toto mentis efiderio fitire. Iter namque quo illuc gradimur eft exhibitio bonorum operum, & <siftribucio temporalium facultatum. Quod ego Poncius recognoscens una cum uxore mea, filiis meis, toto corde reddo vel dimitto r*Ile ecclesiam quæ vocatur Faveirolas * quam indebite retinui poft mortem Pctacii avunculi mei, Domino Deo sanctoque Juliano, & canonicis ipfius qui ei quotidie famulantur, sub ditione Geralai praepofiti, & Bc- raldi decani, Evrardique abbatis, Dalmarii, videlicet scholx praecentoris, ut deinceps ego nec ullus de filiis rtieis, nec propinquus meus ex ea injufte aliquid apprehendat. Sin aurem ego, aut ulla perfona aliquid contra notitiam iftam inquiete agere przsump- ferit, non vindicet, nec ejus voluntas perveniat ad effectum, sed ira omnipotentis Dei, omniumque fidelium, semper veniat luper eum, & cum Juda proditore particeps fit iu infernum. Facta notitia ifta feria v. luna m. iu mense Manio, regnante Rod- berto rege Francorum. Signum Geralai przposui, signum Bcraldi decani, signum Evrardi abbatis. V. Notitia scideris initi inter ecclefiam Riperacensem & Brivatensem, ex terrario sancti Retri de Chavanon, seu chartulario Riperacensi de- prornta. l97O> A Nno ab Incarnatione Domini milleiimo lxx. jsjldomnus Petrus Piperacensis ecdesue przpolinu, venit in capitulo S. Juliani Brivatensu, in prxsencia canonicorum ; ibique fupradistam ecclefiam Pipera- censem, omnefque ecclesia » quas acquifiruri erant, ipse & confratres sui aut donando aut comparando, condonavit in allodio S. Juliano martiri, canonicis- que suis per consensum fratrum suorum Pipera- cenlrum, tali conventione ut ipfi essent adjutores & defensores eoram, eifque in quantum poflent, in omnibus rebus suis per omnia auxiliarentur & confi- Hatennir. Si autem canonicus S. Juliani ad regubrem habitum eorum pervenire vellet, ipfi Pipcracenfes fratres eos cum magno gaudio, aut cum pecunia, aut line pecunia reciperent.Insuper si meritum vitx condonarer, iaperiorem aliis facerent
- & contra canonici sitn&i J M E N T A 131 A Juliani condonaverunt domno Petro fucceflbribusque suis, qui iu ecclesia Piperacenfi praelati essent futuri, prehendam in perpetuum, ut ipfi essent canonici sicut unus ex illis. Et si canonici Piperaccnses Brivate venirent, quandiu ibi morarentur, cum canonicis fandi Juliani in refectorio manducarent, limulque apud eos iu choro & dormitorio manerent. Insuper ca- nonici Brivatenscs promiserunt se se daturos manlio- nes Brivate canonicis Piperacenfibus ubi fuam potuif- fent agere voluntatem, licuti in dominio suo j deinde condonaverunt ipfi, quod majus eft, domno petro & canonias suis tam przsendbus quam suturis, quas- cumque ecclesus aut terras, aut aliquid aliud in terra fandi Juliani adquirere potuisient, aut donando, aut comparando, tali contentione, quatenus fandus J11- & liantis & canonici sui censum suum licuti antea ha- berent ; qainimo canonici Piperacenses omne debitum illius adquificionis juxta confuetudinem majorum qui eas res poflidebant, ex integro persolverent. Hoc autem iu capitulo fancti Juliani ab utraque parte generaliter conceflum fuit, uc ipfi communicata fraternitate iu Chrifto unanimes essent, & Deus eflet omnia iu omnibus. VI. Charta V. de Rafaele abbatis sancti Juliani Brivatensis, qua dat ecclesiæ Riperacensi ecclefiam sancti dusii. TN nomine sanstre&individue Trinitatis. EgoW. de, , C XRafaele abbas Brivatensu pro remedio animae meae & parentum meorum concedo Deo & sacro-fandæ ecclesiæ B. Mariz Piperacenfi qiinfdam de rebus meis quas habebam a beato Juliano, h±c videlicet : ec- clcsiam sansti Jufti & domos qux sunt juxta, & extera Suae infra parochiam ecclestr fandi Julii habere vi- ctur, & iu hermo Ludiaco i. mansum cum omni integritate & duos boves & iu Vedrinas medietatem decimarum & ea qux habui ab Amblardo & iu villi » decimas
hoc totum quod supra dixi concedo ecdesue Pipe- racensi, salvo tamen jure beati Juliani
Hxc omnia superius denominata Poncius abbas Piperacensis iu capitulo Brk vatenfi ab Eracleo prepohto, Stephano decano & ac- D teris omnibus, conscnticnte edam petro Rotgcrio j & carteris succdsoribus abbatis vindicavit
Facta cefllo ifta fuit anno m. c. xxxviii. ab Incarnatione Domini, Indictione n. mense Julio, feria vii. luna vni. regnante Ludovico rege & Americo epifcopo. Teftes hujus conventionis sunt EradeuS prx- pofitus, S. decanus. VII. Bulla apostolica Calixti hujus nominis papæ II. sub annum Domini mcXX. qua capitulum Brivatensu declaratur Romanæ Ectlesiæ immediate sabditum, eique conceditur ut chrisma, oleum fanctum, confecrationesecclesiarum aut altarium & clericorum ordinationes a quo maluerint epifcopo suscipere possent. CAlixtus episcopus servui fervorum Dei dilec— ine, tis in Chrifto filiis Brivatensis ecdcfix sancti Juliani canonicis tam præsentibus quam suturis in perpetuum. Cum univeriis Ecdesue filiis ex apoftolicx sedis auc- torica te ac benevolentia debitores exiftamus, illis tamen locis atque perfonii quae specialius ac fami- liarius Romanz adnzrent Ecdeliz > propensioti nol convenit charitatis ftudio imminere. Eapropter petitionibus veftris annuendam cenfuimus ut beati Juliani Brivatensem ecclefiam protectione sedis apoftolioi , s} ECCLESIÆ muniiemtis, per przsentisque privilegii paginam apos— Z tolica audoritate ftaruimus ut qiuecumque bona, quascumqne poflcssiones concelsione pontificum, li- beralitate prindpum, oblatione fidelium vel aliii juftis modis ecclefia eadem in przfcnu poffidec, sive in furorum prxftante Deo jufte atque canonice poterit adipifei, firma vobis veftrisque succefloribtu il- g libata permaneant. In quibus hxc propriis duximus nominibus annotanda, videlicet : abbatiam • S. Ger- b mani de Embron : abbatiam * S. Marcellinide Can- e togila : abbauam c S. Mariae de Pebrac : abbatiam d * S. Juliani Turronensu : ecclefiam S. Ferreoli : eccle- * siam de Braflac : ecclefiam de • Valle cum decima t ( ecclesiam de Solignac cum decima : ecclesiam t Despa- I Jeneo cum decima : villam s Tarraza : ecclesiam de * a Faveirolas cum deama : ecclesiam de 1 Surlangc £ k cum decima : ecclesiam de Bcllomonte k cunrdecima : l ecdesum de 1 Fontibus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eamdem ecclefiam temere perturbare, auc ei posseflioncs auferre vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatiga- re ; sed omnia integra obferventur eorum pro quo- rum siiftentarione & gubernatione concelsa funt ufi- bus omnimodis profutura. Porro ecclefia ac przdia quz per przposuorum vel per aliarum ecdefiafticarum personarum temeritatem vel per laicorum violentiam diltraQa sunt, in ufus ecdenz redducantur, & fine contradictione alicujus personrr, illibata in pofterum obferventur ; sane ut veftra ecclefia sub tutela & ju- rifdictione sanctz noltrz Romanz cui, Deo auctore, defervimus, ecclefue conftituu, libera semper & £ quieta permaneat, omnem cujuflibet ecclefix sacer- dotem jnrisdidHonem quamlibet habere prztei redho- rem sedis hujus apoftoliœ prohibemus. Chrisina, oleum fandum, confecrariones altarium, vel ecclc- surum, ordines clericorum qui ad facros ordines fuerint promovendi, a quo malueritis catholico fuf- cipietis epifeopo. Obeunte loci eiusdem abbate, sive prepofito, nullas ibi qualibet lubreptionis aftutia, seu violentia preponatur, nisi quem fratres communi confenfu, vel fratrum pars confilii sanioris fecundum Deum providerint eligendum. Ad indicium autem juris & proprietatis Romanz Ecclefix, • & libertatis veftrz, aureum unum quotannis Latcranensi palatio perfolveritis. Si qua ergo in futurum eccleliaftica lx- cularifve persona hanc noftræ confticuuonis paginam £ sciens temere contra eam venire tcncaveric, fecundo rertiove commonita, fi non fatisfactione congrua emendaverit, poteftatis honorifque fui dignitate careat, reamque se Divino judicio exiftere de perpetrata ini- quitate cognoscat, & a sacratiffimo corpore ac san- guineDei& domini Redemptoris noftri Jefu Chrifti aliena fiat, atque in extremo examine diftristx ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclefix jura servan- tibus sit pax Domini noftri Jefu Chrifti, quatenus & hic fructum bome actionis percipiant & apud distric- tum judicem prxmia aeternae pacis inveniant. Ego Calixtus Catholicx Ecdesue episcopus. Datum Brivatz per manum Grifogooi S. Romanx, Ecclefix diaconi cardinalis ac bibliochecarii, Kal. Junii * • Anno lodift. xii. Dominicx Incarnationis anno mcxx. * mcxix. pontificatus autem domini Calixti II. papx anno ftendum primo. novum fy— * • S. Germain 1’Embrom. bChanteuge.c Peprac. d S. Julien de Tdurs. e Lavaf. t Espalen. g Taleirat. h Faverolle. ■ JL’Oriange. k fieaumont prds Brioude. * Fontanea. Tomus II. S. F L O R I. 134 1 VIIL Odilo de Cambo canonicus Rrivatensis qnatuor clericos instituit in ecclefia Leprosorum Pontis de la Bajasse. ANno a paffione Domini noftri Jefu Chrifti mcixi., t61 Odilo ac Carabo venerabilis canonicus Briva- tensis ccclcsiar, qui domos Leprosoruni de Ponte de la Bajassa eis xdificaverat pro salute animæfiu, dedit & conceffir ecclesiam de ponte de la Bajassa, quam ipse propriis expensu construxerac, Bij. Dcmolle capdlano eidem ecclesiæ, quem domnus A. Arvernorum episcopus ordinavit ad fervidum illius ccdeliæ. Dedit, in- I quam, Sc tribas aliis eidem ccdesix servientibus, ( qnatuor enim instituit dominus O. iu vita fua) qui omni tempore usque iu finem sieculi, Domino annuente, lupradistz ecdesue servirent. Ita ftacucns uc monente aliquo eorum, tres superltires quartum cli- gant, non rapacitatis ingluvie, sed pietatis intuitu, adtendentes Scripturam sacram dicentem : Grusis us— 9, eefistu, grntis date, amore providi & fapientis viri, I- deait eis unde viverent, sciens quod qui altarioser- vit, de altari vivere debeat. Instituit itaque semper ibi haberi xm. clericos qui ecdesue de Ponte de laBa- jalsa servirent & de beneficiis ejus quæ videlicet ipse O. ibidem paraverat ncccflaria vitae sumerent i dedit, ut diximus, mi. praedictis clericis & fequentibus eo- rutn ecclefiam illam & domos quas zcusicavit supra < ecclesiam, & agros & vineas & cetera qux habebat ’nitra Elarium * fluvium emptione vel pignore, & plura alia de quibus libi placuerat eis caritative ira— * L ier’ pendere. Hoc donum fecit in capitulo Brivatensu ecdesue ejufdem capituli confenfu & conccfln, & tes- rimonio & figillo, & beati Juliani fecit lignari ; prae- pofito V. abbate B. & Pontio cantore & aliis canonicis ejufdem capituli unanimiter auxilium & deffen- sionem eisdera miniftris & cuftodiam semper dantibus & promittentibus. Hujus doni teftcs sunt vtf. pnepo. sicus, B. abbas, P6. de Vizac, B. de Peruza, Po. cantor, Odilo de Motgo. Bonuspar de Challes : Ma- laura. Bertrandus de la Rocha, Stephanus dc Laftic, Giraldus de Ribas. Gaucelinus archiprelbytet. Gi- raldus de la Rocha. Rotgerius medie. Petrus CM-
! laires. P. Beraldi. Astorgius Papabous. GuigoBotlers. Alterius vero donationis ejufdem Odilonis funt teftes p<>. Rufus canonicus, Duranz Folcherius pre/bycer. Petrus de la Mota. W. Arnaldus piesbytcr. Gaftoliue prelbyter. B. Delponc. David. Bcm. de la Garda. Petrus de Aibore. Predicti yn. funt sacerdotes. w. dc Chambo. Ugo. Petrus scriba. Amicus fornerius. Durans Chabifcols. Omnes predisti sunt clerici, & sunt tcftes hujus rei. IX. Pontius vicecomes Podemniaci hominium reddit capitulo Brivatensipro castro de Cucia, ratam habens compositionem olim initam inter Era- clium vicecomitem Podemniaci & capitulum Brivatense. Vivaci tcftimonio feripuirx res geftse a contradictione calumniarum, & oblivionis interitu def—’3 0 f • fenduntur *, ideoque prxfenti scripto tam prxfendum quam posteriorutn notitiz tranfinifliim eft quod cum Erails vicecotnes * Podemniaci anno ab Incarnatione Domini mclxxix. infra octabas Paschae, regnante n* De Ludovico rege Francorum, villam Brivatensem & Ignac’ villam sancti Germani cum extraneis gentibus incendio & aliis modis damnificaverit ultra pretium duo- rum millium marcarum argenti ; tandem poenitentia ductas anno ab Incarnatione Domini m.c. lxxxi. infra ectabas AtfumptionisbeatxMariæ, regnante Philippo 1 ’j I N S T R U rege Francorum, conlilio patris sui in civitate Ani— / ciensi promisit in manu venerabilis viri Caturcensis episcopi, & quorumdam aliorum canonicorum Briva- tenfis ecdesue se venturum in capitulum Brivatense propter satirsadendum de pszdisto forfa&o ad arbitrium przlibatomm canonicorum : juxta quod pro- milsum venit Brivatam tenia dic poft feftum S. Juliani proxime sequenus, 8t iu mne formam sads- fede, conlilio siquidem patris sui, & wiUelrai ca- mitis Montis-ferrandi soceri sui, & aliorum proborum virorum, nudis pedibus Brivatam ingressus, & ad ponam ecclefix sub virga correctionis humiliatus, ad altare almi martyris Juliani humiliter ac devote accedit, & inde capitulum ingrelsus, se ipfum reddidit * LeCha— univerfitati canonicorum, & caftcllum • Cucix cura steau de omnibus pertinendis suis in quibas erat Barbefit & j Cu(r* quidquid ipse habebat a Solazvit, & quzdam alia, 1 dedit perpetuo habendum toti univerficad Brivatensu capituli tam prxfemis efle quam poftea furvtri, & in- veftivit inde capitulum traditione antas euanti ; quam inveftituram nomine capituli recepit Willelmus Briva- rensis prxpositus filius isillelmi comitis Claromonten- su : qao facto idem przpositus, prxdidhim caltellum dedit in feodam pralibato Erails hoc pado, uc neo ipse Erails nec aliquis ei succefsurus in caftello Po- oemniaci, pollet alienare illud caftellum a dominio & a domino podemniaci, quin omnis fucceflurus ipfi Erails in dominio podemniaci iu inscodarct a capi- tulo Brivitenfi de caftello prelibato sicut & ipse Erails, & propter illud hominium faceret, & fidelitatem juraret capitulo Brivatcnfi i quod hominium fecit, & fidelitatem juravit ipse Erails prxnominato prarpofito, < nomine totias capituli Brivatensu. Donavit edam perpetuam secnritaecm transeundi per totam terram luant fine pedagio & guidagio, canonicis & burgen- sibas & omnibus aliis habitatoribus Brivatx, & omnibus fodis & propriis hominibus canonicorum, ubi- cumque manerent > quam sccuritatcm dedit etiam ex parte omnium ad eum pertinentium sive cognatione sive alia adjunctione ; ita quod si quis de potcftace illius aliquid forisaccrct alicui pertinenti ad ecclefiam Brivatenfem, ipse Erails pro polle soo cogerer eum ad fatisfaciendunl ; vel u malefactor non edet de potestate illius, laboraret cogere illum per guerram ad satissasttonem fient pro suis propriis hominibus•, si vero propter aJjnndHonem cognationis, vel amicitiae vel alteritJs familiaritatis, vel propter timorem nollet j movere guerram propter aliquod forfactum przdicti modi, caftellum Cucia redderet capitulo Brivatenfi propter gnerram inde faciendam, donec fatisfieret de sorifacto, & poft guerram recuperaret casicllum, fi tamen ante finem guerrz conlilio mutato, guerram facere vellet, redderetur ei caftelltun propter guerram fa- cicndam. Promisit etiam quod univcrsitatem capituli & villo Brivatensis, cum opu4 clsct, seqiieretur manu aunau & line przcio *, promisit etiam quod fi Briva- rensis ecclesia pofler aliquid acquirere donatione, caufa mortis, vel quolibet alio modo in terris ejus vel prz- libatornm succeflorum ejus, ipse acquisitionem illam acceptam ratamque haberet, & tam acquilita quam prius habita ab omni inquietatione & oppositionc cus—. todircc. Prxtcrea h vel ipse Erails vel aliquis przli- batornm succeflorum ejus offenderet ecclefiam Briva- tenscm in aliqua przdi&aruna conventionum, in capitulum Brivatenfe veniret propter exhibendam inde sa- tisfaQionein. Omnes quoque prxlibatas conventiones imposuit obfervandas omnibus sibi fuccefl’uris, in caftello Podemniaci. Hxc autem omnia & in perfona propria se obfervarururn & omnibus praelibatis succcflorioUs suis in perpetuum obfervanda impofiturum juravit tadis Evangeliis & facrofandis reliquiis in conspcdhi cleri & populi Brivatensis. Poli dcccflum vero jam didi Erailii orta eft conrroversia inter Pontium ejus- dem filium podemniaci vicccomitern & dominum, Sc canonicos Btivatenfcs, qux tandem pacificata fuit per MENTA 136 l manum dclfirri Arvernorum comitis hoc tnode : omnes prxlflntas conventiones quas pater ejus pnmotnina- ras Erailitu fecerat capitulo, lc obserratiitum in pos- tcrum promisit, & fidelitatem tactis facroCanctis Evai- geliis & reliquiis juravit, Sc pnedidaram renuo ho- imniam fecit in mana villelmi prarpofiti prefati nomine tetius capituli recipientis, R. abbate præfante & V. cantore, fic multis diis viris personatit tam laYtit quam clericis. Si autem in aliquid pndlbatanim conventio- num jam dictus Pontius peccavit, admonitos infra quindecim dies, debet Brivatam vcfiire, & ad manda- tum sanioris partis capituli & conaiUutn fatisfacere. Hoc autem actum eft anno ab Incarnatione Domini mcci. mense Julio luna decima quarta, regnante Philippo rege Francorum j quod ne poflk in irritam revocari, . confirmatum & munitam eft sppofitkme przseauum 1 sigilloram. X. Bulla Innocentis papæ III. qua capitulum Bri- vatense declaratur Rbmanæ Ecclesiæ imme- diate sabditum, & confirmatur Calixti II. privilegium. INkocentius episcopus servus servorum Dei dilec— i a 13. cis filiis prspoGto & capitulo ecclefix S. Juliani Brivatensis tam prefenribus quam foraris in perpetuum. Edi debito paftoralis officii pro univeisarum ecdefiarum ftacu satagere compellamur, illis tamen qux apoftolicz sedi spedalius adhxrere noscunnir, — ftudioafcs nos convenit providere. Ea propter, diledi iu Domino filii, veftris juftis postulationibus benigne duximus annuendum, & praefatam ecclefiam S. Juliani qux ad apoftolicam sedetn, nullo mediante, nofeitur pertinere, ad exemplar felicis recordationis Calixti papx prxdecefloris noftri sub beati petri & noftra protectione sufcepimus, & prxsends scripti privilegio communivimus, fta tuendo ut qtlafcumque poiiclEonei, quaecumque bona, eademecclesiainpresentiarumjufte & canonice poffidet, aut in futurum conceffionc pontificum, largitione regum *cl prlndpum, oblatione fidelium, seu aliis juftis modis przftante Dotnino poterit adipifei, firma vobis vestrisque succeHbribus & illibata permaneant, in quibus hrc propriis duximus exponenda vocabulis : ecclefins villae Brivatensu & y S. Ferreoli cum pasrochiis suis, fuper quibus vos ab omni iinpeditiorie diœcesani episcopi scntcntialiter judicavimus abfolutos : abbatiam a S. Germani d*Ebron, abbatiam b S. Marcellini de Cantogilla, abbatiam c c— S. Mariæ de Pebrac, abbatiam d $. Juliani Turo— a nenfis, « ecclefiam de Brassat, ecclefiam f de Valle cum decima, ecclefiam t de Solignac cum decima, g « ecclefiam de Espalenco cnm decima, villam i Tar— h razar, k ecclefiam de Faveirolas cum decima, eecle— » siam de Soleto cum decima, ecclefiam de 1 Bello— k monte cum decima, ecclefiam de m Cultus cum de— 1 cima, ecclefiam de a Fontibus, porro ccclcfur « c prx— a dia quz per prxpofirorum aut aliarum ecclesiaftic^— a rum personarum temeritatem, vel per Iaicorum vio- . lenciam sunt diftra&a, « dius Sc proprietatem ipsius " ecclesiæ revocentur, Sc luie contradictione alicujus perfome illibata impoftenim conferventur j (latuimus etiam ut nullus infra terminos parochiarum veftranun, domum religiofam, vel capellas aut oratorium line aflensu vcftro xdificarc prxsumac, salvis privilegiis pontificum Romanorum. Sane ut eadem ecclesia libera femper & quieta permaneat, omnem prcrtsus epifeopum aliquem in ea dictionem * habere prxtcr Ro— * — manum pontificem prohibemus.Chrifma quoque, oleum fandum, confecrationes altarium vel ecclcfianun, • S. Germain TEmbron. • » Chanteuge. c Pebrac. d S. Julien de Tours. e Brassat. t Laval. K Solignac. b Espalen. ’Taleirat. k Kaveirolle. * Bcaumont prds Brioude. m Forttpi Cpltines. » Fqjttancj. >37 E C C L E S I Ordinationes clericorum qui ad facros sunt ordines promovendi, a quocumque malueritis catholico sus- cipiatis epifeopo, qui quidem gratiam & communionem apoftolicz fedis habuerit, & ea gratis & sinc pravlta- te voluerit exhibere. Obeunte vero te nunc ejusdem lori prxposieo, vel tuorum quolibet succeflorum, nullus ibi qualibet subreptionis aftutia, seu violentia przponatui, nisi quem fratres communi consenfu vel fratrum pars conlHii smioris fecundum Deum duxe- rint eligendum. Ad indicium autem juris & proprietatis Romane Ecclesic & libertatis Tcftrjt, aureum Unum nobis & fiKceflbribus noftris, annis lingulis pcrsolvetB. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eandem ecclesiam temere perturbare, aut ejus pefleffiones auferre, vel ablatas retinere &c. Dat.Late- tani per manum Raynaldi acholiti de capellani domini Innoc. III. papx Kal. Julii Indictione prima, Incarnatio- aris Dominice anno m. cc. xin. pontificatus ejusdem domini Innoeentii anno x v r. Cum sigdlu plumbee lunent » III. summi pontificis. X I. Archembaudus dominus Borbonii Arverniæ pro- curator, justu Francorum regis Christianissimi, amovet ab urbe Srivatensi regium servientem quem ipse temere in eadem urbe collocaverat. ia ; j. T ? Go ArchembaUdus dominusBorbonii ex parte 1 JCfdomini regis Francorum, Arrerniz procurator. Notum facio omnibus tam prxsentibus quam faturis, 2ood cum ego pofuissem in villa Brivatensi quemdam rvientem ex parte domini Regis & noftra pro domini Regis & noftris negotiis in praedicta peragendis, & cum aliquanto tempore tenuiflem ibidem, prz- pofituS & capitulum ejusdem loci ad inclitx recordationis Ludovicum regem Francorum, filium inditz re- cordationis Philippi regis Francix, accedentes, propo- suerunt coram eo de me, conquerendo quod, ut dictum eft, servientem quemdam posueram & tenebam iu villa praedicta contra privilegia Karoli regis & fuc- ceflorum ejus super hoc eis indulta, & contra libertatem ccdesee hucufque obtentam, & ei humilitet fup— j plicarunt ut eum faceret amoverequorum prxeibus inorus dominiis Ret, injunxit & prxeepit ut inspectis eorum privilegiis & inquifitione legum facta diligenti, super hoc ihquirerem veritatem. Verum ad mandatum domini Regis facta inquifitione diligenti, mihi confticit evidenter scilicet tam per privilegia Karoli regis & fuccelsorum ejus, quam per teftes legis— peritos 4 & per juramenta proborum & legalium virorum tam clericorum quam laTconim, & etiam pet præsentem famam publicam, quod nullus serviens regius aut bajnltts, aut aliquis alius ex pane domini Regis, aut noftra debebat in villa Brivatchsi manere vel manfionem habere, nec aliquam vim vel inferre. Poftmodum vero domino Rege viam universie carnis ingrelso, cujus praecepto dida inquisitio facta erat,’ przdlctutn servientem poft mortem ejusdem regis Lu- dovid a villa ptxdi&a diftuli amovere •, quire venerabilis vir & diferetus Guillelmus de Turre loci ejuf- dem præpofitus, adscretiiflinmm dominum meamLit- dovicum filium dicti regis Ludovici fibi in regno Fran- ciz fuccedentem accedit, & ei attentius & devotius supplicavic, ut fecundum quod pater fuus præcepcrat, & inqutsitio facta erat, dictum servientem a villa Brivatensi faceret amovere. Ipse autem Rex benignitate regia motus, 3c juftitix & æquitatis debito volens mandatum patri » ratum & firmum haberi, & eccle- siatn Brivatensom ctfm suis polfefilonibus. in ea libertate obfervariinquamanferat temporibus retroactis, mihi viva voce prxeepit, & etiam super hoc fuas litteras patentes direxit, ut fecundum inqtusirionem prxdic- tafn, a villa Brivstensi praefatam servientem amove- Æ S. F L O R I. 138 A rem, & ecdefiam Brivarcnsem cum suis posseflionibug in przdista libertate conscrvarem. Ego igitur praeceptum domini Regis volens ad effectum perducere, nec volens predicti fervienris vel fi qux alia per me vel per meos contra liberrarem Brivatensis ccclefia fint nadenus attentata in dampnum eedesui cedere, ▼el in suc præjudkium libertatis, pnefanim serrien- rem de villa praedicta, ubi eum posueram removi, cognofcens nullum de cetero debere immitti, prout inveni per inquisitioncm supra prælibatam, fle ad indicium prxdid± libertatis ecdesue Briratensis, prout dictum eft sbperliM, iu perpetuam conferrandx prae- sentem paginam figilli duxi munimine roborandam. Actum anno Domini m. cc. axxin. jnense Junio. B XII. Decretum Brivatensis capituli quo abbatiasancti Cermani in Embronio, cum universis dominiis ecclesiæ Brivatensis, communi canonicorum re- fidentium mensæ addicta fuit. NOs Fulco de Mante-acuto praepofitus, B. de 1 * 5<*- Monre-acnro abbas, Odilo de Mercorio deca- nus & univcrsum almi martyris Juliani capitulum Brivatenfe, notum facimus przfentibus pariter & foturis, quod cum in ecclesia noftra Brivatensi, retroadis temporibus usque ad tempora przfentia, fuerit usita- C tum, quod terrx ipfius eccleliz quodefeumque vacare contingebant eas, petfonis lingularibus ad usus pro- prios earum a nobis dido capitulo conferrentur, in- vefticura præpofiti pro tempore existentis subsequente t nos unanimiter congregati ad fatum ecdesue refor- nundum in iis qux tam in spiritualibus quam temporalibus reformatione aliqua indigerent j inter cætera qux correctionem defiderant confideravimuS delibc- » ratione salubri distum usum fore reprehcnlibilem, & abusum, & corruptelam potius judicandum quam plurimis rationibus confentaneis divino juri pariter & humano, primo quidem edquod in noftra ecclesia fit octogenarius numerus prxbendarum ab ipfius ecdesue fundatione ftatiitus, & per consequens pluralitas & universuas personarum ecdesue servitio deputata contingebat ex dicto ufu quosdam ditari de patrimonio Crux i fixi, qui collata libi, non in servitio ecdesue, sed ad ufus proprios pro sua voluntatis arbitrio ex- pendebant, & quandoque qtumplures de illis non erant in ecclesia relidentes, exteris in paupertate degentibus, cum juxta przbendanim numerum non fir patrimonium ecdesue spatiofum. Inquocafu verbum t Apoftoli poterat merito adaptari, quod alius quidem esurit, alius ebrius efi. Secundo quia cum juxta Evangelicam veritatem laborantes iu vinea patrisfamilias qui lingulis lingulos denarios eft largitus, ex dido ufu inrcmuncrati manebant praeferebantur otioli laborantibus qui portaverant pondus diei & eftum, qui quotidianis portiunculis fibi daris, non poterant ex eis competenter etiam suftentari. Tertio quia multi quorum erae cupiditas infatiabilis, & avaritia in eorum pedoribus xftuabat ad faciendum quoquo modo sua ; ambirionis puteum, ad impetrandum renas ecdesue, spem ponentes in mortem proximi, per fas & nefas nitebantur reprehensibilc defiderium adimplere ; unde oriebantur contentiones, iræ, rixæ, invidiae, blasphe- mix, & quandoque, cum non poterant obtinere con- tcntioso judicio, non absque immensa jadtanria pro- veniebatur de verbis ad verbera, &, quod erat exe- crabilius, sxpiflTime habebatur recurfus ad arma, fu- mendo (cucum belliferam pro sono devotionis & fidei, & gladium effufionis sanguinis, pro gladio fpei, qtue eft verbum Dei. Quarto, quia multi satagebant hære- ditate Dei sanctuarium poffidere, volentes fuccedere avunculis & consanguineis ; & atrum foret licitum rei illicitum attendere noo curabant. Verum quia t i » j ■ 39 I N S T R U faftidiosiufi eflct prolixius ftylum dirigere prxter illa A qiue intrinfecus inrenr, quae iram Dei provocant & vultum divinx maieftatis offendunt, defiaerantes, imo cupientes huic morbo qui in ecclefia damnabiliter sub- repserac huic salucart aecreto & sanstione irrefragabili obviare, uno voto, una mente, ac communi confenfu unanimi ad hxc exprefle & specialiter concurrente pro nobis & fuccefloribus noftris in perpetuum, hacscnp- tura interveniente authentica & solerani, quam iiu- trumcnri publici & authentici dicimus, volumus & precipimus perpetuum habere vigorem, habentes prx oculis soIum Deum, apud quem non eft acceptio per- sonaruni, & eorum veftigiis inhaerentes quibus in oratione perseveranubus erant omnia communia, efi divi- AR. 4. debantnr prout unicuique opus erat, dictum afum & II’modum confequendi ecclefix noftræ terras duximus abolendum & penitus excinguendum i & decernimus * & irrevocabiliter ftacuimus ut deinceps in perpetuum tefr « noftrx ecclcsee vulgariter vocatae Larogeria & Sancti-Julii eapnesentiarum vacantes & omnes alie tene seu dignitates distz ecdesue, quæ tamen non praelatis seu perfonaubus ab antiquo lunt specialiter olfignatz, & ratione prælaturz seu personanis aeputatx, prout in faturam eas vacare contingcrit, ad communes ufus canonicorum ecdelue relidentium, sicut huc- ufque de quotidianis fiebat portionibus, convertantur & redigantur, contradistione alicujus vel ufu przdisto aut confuetudine aliqua non obftante *, ut communi suftcntatione siuduum gaudeant qui ad servitium & honorem ecclefi^ continuam rcsidentiam exhibebunt. Ceterum quia ad prxpofitatus dignitatem spectabat poft collationem a capitulo factam inveftire de cerris, ne I subftradionc hujufmodi lxdatur aliquod, certas personas duximus eligendas tam nos przpositus quam capitulum fupradicti, qui deliberauonc ad invicem habita, plenarie recompensent de terris ecclefix ipsi praepo- sitatui, prout discretio viderit faciendum. Nos prepo- situs & capi nilum pro nobis & succefloribus noftris tenere & cuftodire promittimus & inviolabiliter ob- servare. Insuper ne callidus hoftis & serpens antiquus diabolus aliqua fax fraudis nova inventione & spiritu venenoso, aftutia malignorum hanc noftram ordinationem, flaturum & consuetudinem deliberatione provida & communi tractatu edito de terris & ufu earum, quos in fidelitate qua ecdesue noftræ conftringimur, nos & noftros succelsores obfervare, cuftodire, tenere, & contra non venire promittimus, fua perversuate : poflit infringere. Nos dicti przposuus & capitulum univerfum ad observanriam fuprafcripts ordinationis, infticuuonis & conftitutionis noftræ nos & succelsores noftros per fuccedentia tempora volentes & prxei- piences vinculo indilsolubili efle afFcstos, promittimus tibilterio de Rupefoni canonico noftro procuratori seu sindico a nobis ad hxc specialiter conltituto •, & etiam nobis ad invicem interveniente fupplicatione so- letnni, &per hxcfacro fanda DciEvangclia quxmanibus noftris tangimus, juramus nos Fulco de Montc- acuto prxposirus, B.dc Monte-acuto abbas, Odilo de Mercorio decanus, Bomparius de Langhat, B. de Rupeforri feneschallus, Guillelmus Guarini cantor ; Guillelmus de Gondra magifter, Petrus de Corvo, Dalmarius de Rupe, Armandus Comptor, Guillelmus Racherii, Aftorgius de Monte-acato, Hugo de Bona- rocha, Iteritis de Rupeforti, Petrus de Vilsac, Eradetis de Monte-buxerio, Geraldus <le Vcza, Petrus & Ebraldus Sarraceni, Chacsrdus de Niche, Petrus Papabeuf, Guillelmus & Petrus & Stephanus de Laftic, Guillelmus de Salis, Pontius Chalvert, B. Auriculae, Draco de Balfac v Antonius de Leautoin, Falcoys, Charardus de Bloys, Guillelmus de Rupe, Robcrcus de Corcellis, G. de Chalus, B. Draconis, Caftus dc fancto-Ne&ario, P. Pelabous, Armandus de Rupe, P. de Pauliaco, Armandus dc Roffiaco, Johannes de Rochefort, Mathxus de Raix, W. de Saliens, Guillelmus dc Monte-reycllo, Rebcrtus de MENTA. 140 Corso, Guillelmus Aldafrc, Geraldus, Aftorgius de Tailhaco, Guillelmus de Rochefort, Guillelmus de Turlanda, Guillelmus Palaz, Crispiuus, Durandus Mancips, Guillelmus Alaris, Durandus Alboi & Guillelmus Sevcirs canonici didx ecdesue Brivarensis, qui omnibus supradi&is przsenres interfuimus, qui dictam ordinationem, ftatunim & conlticurionem ipfam de dictis terris ecclesiæ iu communibus usibus redigendis & convertendis nos & noftri succelsores in perpetuum teneamus & observemus, & contra non veniamus j nec impetremus, nec faciamus impetrari, nec preftemus auxilium vel aflensum machinanti contrarium, ut dicta conftituao seu ordinatio revocetur : & ctiamst ecclefia noftra vel edam noftrum aliquis lingulare privilegium aliquod habeamus per quod poffinr prxdista infringi, renuntiamus cum dicto ju- ’ramento illi privilegio & indulgenux, & expjelTe usui antiquo vel confuenidini, fi poteft consuetudo ccnseri, & omni alii auxilio facti & juris cujufliber canonici, & confuctudinarii, & cujuflibet competenti & competituro nobis universis & lingulis ad venien- dum contra prxdida vel aliquid de prædidis ; volentes quod haec generalis renuntiatio tantum valear & tantum obtineat roboris firmitatem, ut nos & fuc- cesibrcs noftros liget ad przdista servanda •, atque contra illa non ^offimus venire ac si omnibus juribus & jurium aniculis eflct a nobis renuntiatum exprefle, quibus necesse foret nos debere renuntiare » nec contra przdi&a vel aliquid de illis nos & succelsores noftri venire pollemus. Porro ut praedicta generalis narratio scilicet de terris omnibus & dignitatibus, 3 exceptis illis de praelationibus & personadbus, raa- tcriam calumniandi non tribuat impugnare volenti, sed quzliber in lucem veniant, & scquaces de ipsa ge- neralitatc interpretationem sibi Heri non requirant, quaelibet in suo intellectu duximus exprimenda ; in- telligimus siquidem quod quicumque ac cztero prz- politus fuerit Brivatensu, ex debito distz conltituuo- nis & ordinationis per ea quæ a nobis przpofito & capitulo funt traftau, teneat & teneatur ex ipsa inf- titurione tenere quilibet sicut pro tempore fuerit prae- pofitus > quinque clericos de choro ecdesue tam iu absentia quam relidentia sua, & habeat terras psepo- situræ ab antiquo tempore deputatas, cum rccompen- satione de qua superius eft tractatum. Item remaneat abbatia, & quicumque fuerit de cætero abbas teneat ) duos clericos de choro tam in absentia quam in relidentia sua ; item remaneat decania, & quicum- que fuerit de cætero decanus, teneat tres clericos tam in absentia quam in relidentia foa s item remaneat subdecanatus, & quicumque fuerit de extero subde- canus, teneat tres clericos de choro tam in absentia quam in relidentia ; item remaneat cancoria, & qui- cumque fuerit de caerero cantor, teneat tres clericos de choro, & jurer facere rcsidenuam perfonalem » item remaneat unica facristia, & quicumque deinceps fuerit sacrifta, habeat jura diefaurariæ & omnium sacriftarum & domum tantum, & juret tenere hospi- tium, & facere rcsidentiam perfonalem, & teneat duos clericos de choro ; omnes vero alis terræ seu dignitates ecclesiæ, quotcumque sint & qux eidem pertineant vel pertinere debebant aliqua ratione, tam terra illa qux vocatur vulgariter abbatia fandi Germani deLembrone, quam de la Rogeria & S. Jufti, &alix qiuecumque sint nominatae vel nominan- dæ, sub dicta Sc in dista confticutione, ordinatione & inftitutione comprehenduntur & includuntur, qua- libet alia exceptione remota. Et ur siiprasccipta omnia & lingula perpetuam & illibatam & inconcussam habeant firmitatem, in quibus si forte aliquis polfec reperiri firmitatis & roboris perpetui defedus ; volu-. mus ex certa fcientia ca tanta perpetuitatis ftabilitate gaudere, ac li coram quolibet judice ordinario, vel alio cujus przfentia vel audoritaS in illis vel ad illa deberet requiri, fasta eflent przdicta omnia Sc trastaca, & i4i E C C L E S I Æ in his omnibus renuntiamus fpontance cuilibet juri i introdudo pro eo renuntiare. Nos przfatum capitulum hanc chartam super prxmiflis de spcciali mandato noftro & eiprefla voluntate noftra confedam, stgillo noftro communi fecimus roborari. Actum Bri- vatx in capitulo noftro mense Junii die Veneris ance felium fanfti Barnabz * anno Domini x. cc. Lvi. Indittione xiv. Ludovico rege Francorum regnante. XIII. Alexander /V. Romanus pontifex ratum habet præcedens Brivatensis capituli decretum. >*$9* < LexANosk episcopus servus fervorum Dei, di- XjLse&is liliis capitulo ecdefae Brivatensis ad Ro— ] manam Ecclesiam nullo medio pertinentis, Claio- montensis diœcefis, salutem & apoftolicam benedictionem. Veftram & ecdesue veftrx utilitatem plenis desideriis affectantes, ca nos prxeipue grata gerimus & accepta quz ibidem pio communi commodo lta- tuuntur. Sane petitio veftra nobis exhibita contine- bat, quod vos attendentes, quod redditus commu- nis tnensie ipfius ecclefur erant minus tenues & exiles, quasilam terras ibidem vacantes per vos canonicos ecdesue ulibus canonicorum ihibi relidentium unanimi- ter deputatis ftatuentes uc quaedam albe terrz confi- miles, in ufus cedant huitdrnodi cum vacabant, alias quoque pro utilitate ejludem ecdclix quaedam ibi- dem slatuiltis salubria & honefta prout in litteris inde confectis figillo veitro munitis plenius continetur. Nos igitur veftris supplicationibus inclinati, confiderationc quoque dilecti filii magiftri Milonis eccleliz veftrx forisdecani scriptoris noftri, apoltolicam super hoc gratiam implorantis deputationem j & firma hujus- jnodi qux firma & illibata perpetuo permanere prx- cipimus j ftatilimus etiam si dictx terrae vacantes per Vacationem diuturnam eflentad collationem noltram legitime devolucz, rata habentes & firma illa aucto- ritat ? apoftolica confirmamus, & prxsentis feripti patrocinio communimus, tenorem litterarum ipfarum de verbo ad verbum præsencibus inferi facientes, qui tali$ eft : Nos Fulco de Monte-a cuco præpofitus, & univerfum almi martyris Juliani capitulum Brivatcn- se, noumi facimus przfentlbus pariter & futuris quod tum in etelefia nofha Brivarenii retroactis temporibus usque ad tempora przsentia fuerit uGtatum quod terræ ipfius eccleliz quotiefeumque &c. Actum Bri- vatx &c. Anno Domini &c. Nulli ergo omnino ho- minum liceat hanc paginam nostrx condi curionis & confirmationis infringe te, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hxc attentare prxfumpferir, indignationem Dei & beatorum Pecri & Pauli apoito- lorum ejus fe noverit incursurum. Datum Anagniæ tv. Donai Augufti, pontificatus noftri anno v. XIV. Composttio inita inter capitulum Privatense ex una parte, efi Odilonem de Adercorio Mima- tensem ejuseopum decanumque Brivatensem ratione decanatus sui ex altera, pro villis de Cultinas & de Aforet. isst lkT^s Feposcos Eocumquecapitulum Briva- X * tense, notum facimus Hfiiversis prxsentes litteras infpecturis ; quod cum inter nos ex parte una, & venerabilem patrem Odilonem Dei gratia Minuccticm episcopum ecdesue noltræ decanum ex altera « quxllio verteretur super eu videlicet quod idem Jecaaus nomine dccariaruS sui predi&i, villas * de Colonas & de • » Morent cum eorum juribus tfc • Cftltines tuii S. Flour. *• Moret prcs Alanche* S. FLORI. 142 l pertinendis nnivcrsis ad se & decanatUfn prædistum pertinere dicebat, prxdicto capitulo in contrarium alie-, rente. Tandem viri difereti Hugo de Bonartipe, Ite* rius de Rupcforti canonici Brivatenses, in quos super premiffis hinc inde amicabiliter exurit compromiflum* per ipfofqut receptum decretum suum aa infantiam partium protulerunt conœrditet in hunc modum t Quod villo pixdi&e de cztero ctan omnibus suis juribus & pettinentiisuniverfis prefato deeanatui nos- tro perpetuo fine annexx, & quod pro terris hujtis- modi annis lingulis deinceps decanus nofter Briva- tensu, quicumque pro tempore fuerit, det 0c solvat cuilibet canonico Brivatehlr & alii dillributianctn capituli percipienti, per totum menfem Januarium diebus Ungulis ejusdem mentis, sex denarios podien* fes. Hoc autem arbitrium sic prolatum, compromis- sum omologando predidum utraque pars conceffir, voluit & laudavit & promifit perpetuo bona fide at* tendere inconcu(Te, & inviolabiliter observare. In cu4 jus rei tritinaonium nos capitulum & decanos przdi&i praesentes litteras tigillis noftris, una cum tigillis dido- rum Hligonis & Iterii fecimus figillari. Datum Briva* tæ in capitulo mense Fcbniarii anno Domini millcfimo ducentelimo quinquagesimo octavo, przsentibus Ber* nardo dc Rupcforti fcnescallo,’Willelmo de Monte- revello, Dafmario de Rupe, G. de Veza & pluribus aliis canonicis ecclesiæ Brivatensu ad hoc specialitUr convocatis. Sigillatum eft iestrumeutum boc figillis quatuor t quorum primum prafirt caput S. Juliani sup- pojito ense nudo eum hac injeriptione t S. C AP ll"U Lt BKIKATE NS IS. Secundum habet ex una parte C effigiem coronati leonis trauseuntis [ nn lion counnnI pajsant ] cum hoc lemmate : S. Q. DE MEllCORIO. D E C A N. BRlKdTEll. ex altera scutumgeu- tilitium circa quod legitur : SlGILdJM SECRETUM, tertium eft Jigillum XJgonis de Bonarupe iu <juo vide ». tur effigies adrepentis leonis [ un lion rampant ] (fi legitur : S. VG0NI3 DE BONARVFE > Quartum denique habet leonem pariter adrepentem cfi iu capite ftuti cometam, cujus quidem figttli periitpan pofterior f unde remanent filummodo hac verba : S. IT ER It NONIC. BRlfiAT. XV. Odilu de Asercorio hujus nominis 111. Briva- tenfis ecclesiæ decanus concedit Johanni de Baffia præceptori domus Frotgeriarum or- dinis S. Antonii, in perpetuam emphyteesim t territorium vulgariter vocatum Rorcharressejs sub annuo censu vigintiquinque sextariorum frumenti & decem gallinarum annis Jingulis exsolvendo. ODit o de Mercorio decanus ecclesiæ Brivatcn* 1Syai fis. Notum facimus univerfts prxsentes litteras infpeduris, quod cum inter nos nomine decanatus noftri Brivatensis ex una parte, & fratrem Joannem de Baffia praeceptorem * Frotgeriarum ordinis beari Antonii nomine dictz domus ex altera, quzftio verte- retur super territorio de b Procharclsas prope c Lenda, c P cujus quidam pars vocatur Lo Mas Dobles, quod ad nos dicebamus nomine quo sttpra iure dominii pertinere, dictus vero przceptor praedictum territorium cum suis pertinenti is ad eanaem domum pertinere dicebat, eamque in emphiteosim seu pageliam a do- TTr.no Odilone nunc Mimatenft epifeopo, tunc Briva- tensi decano, sibi concessam. Quamconceffionem nos minime valere seu valuilse dicebamus, eo videlicet qoia dictos dominus Odilo in ea deceptus fuerat tam in censu debito, quam etiam in juris folemni- cate anussa i qiua etiam praeceptores distx domus ultra jus sibi concessiun & per naturam rei emphiteotica • Frugeres. •> Porcharefle. • Lembde. 4 ? I N S T R (J quandam partem praedicti territorii aliis in emphi— l wosirn seu pageliam conceflcrant, consenfu noftro seu prxdcceflbrum noftrorum minime requifito : quia etiam in solutione censiis conventi per triennium continuum & amplius dicebatur ceflaflc. Tandem inter nos nomine quo supra, & dictum fratrem Jo- hannem nomine aistz domus habentem fuper iis 3uz sequuntur poteftatem plenariam & speciale manarum pro venerabili viro fratre Guillelmo magiftro hospicalit pauperum fandi Antonii, nomine ipfius hplpitalis, mediantibus & tractantibus bonis viris fratre Guillelmo de Longa ordinis fratrum Minorum & M. dc Laftic canonico Brivatensi ad hoc a partibus specialiter deputatis, fuper ifta quxftione & iis qux er ea fcqui poterunt seu oriri compofitio, pax leu tractatio qux fequitur perpetua & irrevocabilis 1 intcrceflic : videlicet quod nos nomine quo supra & noftrorum in perpetuum succelsonlm, considerata & inspcsta utilitate dccanatus noftri prxdicti, de con- silio bonorum virorum & irrevocabiliter dedimus & concedimus in perpetuam emphiteofim seu pageliam hac prxsenti scriptura prxdisto.fratri Johanni praeceptori dictx domus nomine & ad opus didx domus sancti Antonii praedictum territorium de Porcharessa, cujus pars vocatur Lo Mas Dobles, cum omnibus suis juribus & pertinendis untverGs, salvo eo quod alias ibi percipit capitulum Brivatense, retinentes & dcca- natui noftro ratione dominii in prxdido territorio & pro ipso censum annuum vigintiquinque sextario- rum frumenti boni & vendibilis ad meniiiram rectam Brivatensem tempore meflium, item decem galli-’ narum in Narali Domini nobis Brivatz & noftris succefloribus in domo noftra a dicto przceptore & ejus succefloribus nomine dicti territorii & ejus perrinen- tiarum annis singulis exolvendum, transferentes in eum nomine distre domus plene & libere tanquam in emphiteoticam pofleflionem seu pagesiam prædic- nuo territorium cum suis juribus & pertinendis uni- veriis j dido etiam & convento.inter nos & przcep- torem przdictum quod praeceptor & fratres didx domus ad fc revocent usquc ad Afliunptionem B. Mariæ omnia ea quz de dido territorio hucusquc alienaverant in quascumque personas per contractum em- phiteoticutn seu alium quovis nomine, & quod as- sentationes factx de dido territorio a prxdidis prx— j cepcore & fratribus, iu przsenria noftra, prrsenti- bus iis qui alienationes receperant antedictas, aut contractus quilibet super his habiti penitus refein- dantur, & pro omni eo quod ad dictos fratres ex tali alienatione provenit seu ppeuit provenire ref- tituant nobis decem solidos Viennenfes in
quod nomine majoris dominii & invefticnrx recipimus ab eisdem. Si qua vero commiflio vel fi quoa moramentum intervenifle poterat propter celsationem cenfus conventi, vel prop- ter alienationes seu concefliones in emphiteofim ae dido territorio vel aliqua sui parte, a dicto præcep- tore vel prxHcceflbribus suis factas, hanc sibi nomine quo supra quittaraus in perpetuum & remittimus, & — hanc prxfentem conceffionem in emphiteofim quam sive prrfenris tranfadiouis seu composirionis facimus de fasto & dc jure perpetuam & ftabilem efle volumus, & firmitatem perpetuam obtinere j promittimus eidem prxeeprori nomine dictx domus & fuo- rum fratrum ftipulanri, nos praedicta omnia & fuc- ccflores noftros perpetuo fervatur os, & ab omni in- quictatione seu perturbatione ipfos super prxmiffij jure & judicio deffenfuros & de
cifdcm volumus prout in istis partibus in rebus datis in emphiteofim observatur, renuntiantes iis omnibuS & lingulis beneficio refti- tutionis mutagii & petitionis fupplcmenri in supra- scripti cenlus seu canonis, & solemnitati legali seu canonicz qux iu alienationibus rei ccdcfialUoc per MENTA l44 L contractum cmphireoticum vel alium qnemlibet adhiberi, & omni alii juris canonici vel civilis usui & pri- vilegii, quo vel quibus nos contra przmifla vel aliquid de przmillis nos juvare pollemus, defFendere seu juvare j volentes etiam quod hzc generalis renuntiatio perinde valeat & eundem sortiatur effectum quem for- tirctur, si de singulis quibus contra præmifla vel aliquid de prxmiflis nos juvare pollemus, specialem sa- cerct mentionem i & nos frater Johannes prxeeptor didæ domus Frotgcriarum ordinis S. Antonii, nomine didar domus, de consenfu & exprefla voluntate fratrum meorum., & fpeciali mandato venerabilis fratris Guillelmi magiftri hofpitalis pauperum S. Antonii, pro commodo & utilitate domus noftræ przdic- tx, quam iu iis perspexinius evidenter, prxdictaom- 1 nia & lingula laudamus, volumus, approbamus no- mine noftro & fratrum noftrorum, & ad ea nos eos perpetuo servaturos vobis domino Odiloni de Mercorio decano Brivatensi prxdicto nomine deca- natus vcftri ftpulanti fpecijlicer obligamus, & ad solutionem censiis prxHidi fi umenti & gallinarum vobis iu domo veftra Brivatensi, & vcftris succefloribus, 6c nobis, & noftris in præmilTis terminis annuatim solvendi : renuntiantes beneficio reftitutionis in mu- tagio & omni alii juris canonici vel civilis usui BC privilegiis quo vel quibus nos contra præmifla juvare pollemus (eji deffenderc aliquid de præmiffis j vo- lcntes etiam quod hzc generalis renuntiatio perinde valeat & cunacm sortiatur effectum quem sortirctur, ’si de singulis quibus contra præmifla nos juvare pos- — femus, lpecialem faceret mentionem. In quorum om- niunt praedictorum tcftimonium & munimentum nos dictus Odilo decanus & capitulum Brivatense, & nos Odilo permiflGone divina Gabalitanorum episcopus dicti decani patruus, & nos przdictus, frater Johannes praeceptor domus prædidx, & nos frater Guillel- mus magifter pauperum sancti Antonii, przscntcs litteras tigillorum noftrorum fecimus impreflione lignari. Actum & datum Brivatx mense Junio, anno Domini millesimo ducentcsimo septuagesimo fecundo. XVI. Compositio inter capitulum & fterium de Rupe- > forti decanum Brivatensem ratione cujufidam argenti fodinæ inventa in territorio de Cha.. apiles. NOverint universi przsentes litteras infpccturi, quod mediantibus & tractantibus nobis G. de Monte-Revello & Gaucelino dc Garda forisdecana Brivatensi inter venerabiles viros dominum J. de Rupe-forti decanum ex una parte nomine dccanatus sui, & capitulum Bivatense ex altera, ordinatio, compofirio^ seu conventio qux fequitur inrerceffit. Cum enim in territorio de Cnazelas parrochix sancti Jufti Claromontenfis diœcelis appareret, & pofle inveniri crederetur minerium argenti seu argenti fodina, voluenint & conccsscrunr partes prcdistx quod dic- ’tum minerium seu argenti fodina & quidquid ob- veniet seu obvenire potent utilitatis, commodi, emolumenti, dominii, obventionis, cuftodiæ seu fruc « tus, necnon honoris, expensarum seu sumptuutn causa, occasione, seu ratione didi mincrii aut ar- genti foclinx przdidtae ad ipfos decanum, nomine quo supra, & capitulum pro zquis partibus pertineat, & ab ipsis partibus zqualiter supportetur, ita 3uod nullus eorum prior, paucior seu pofterior seu eterior fit in jure dicti minerii & omnibus & lingulis qux obvenient feu dependebunt ab eo, vel incumbent quoad honera, expenfas vel sumptus eidem minerio. Ec si quid juris dictum habebat capitulum in parte dimidia quz ad ipfum decanum pertinet, ex ordinatione przfentj ipfi decano ftipti- lanci ccffic iu perpetuum & quitcaYic : vice verfa si quid i4j> E C C L E S 1 Æ C quid juris diftus decanus habebat in parte dimidia i ipsius minerii qux ad didhim capitulum pertinet, ex voluntate mutua & ordinatione przsenti illud totum Ipsi capitulo ftipulanti donavit, quittavit & ceslit acto & convento inter partes prxdistas Sc folempni ftipu- latione vallaro— Quod fi quocumque modo honera ex- penfarum vel sumptuum rariont disti minerii altera dictarum panium fubierit, vel hncufque suftinuit, sine fraude ad medietatem illorum sumptuum sibi integre reddendam & lblvendam pars altera, ex quo requifita fuerit, contribuere seu prosequi voluerit, teneatur sine difficultate & dilatione quacumque seper quibus credat ipsius decani vel succesloris fui pro parce fua, vel bajulorum capituli qui pro tempore fuerint pro patte ipsius capituli, vel illius seu illorum qui ad nate a capitulo fuerint deputati, juramento : Sc ad solutioncna j dictorum sumptuum, ut praemitium eft, quaelibet partium poflit de piabo compelli. Si vero iu prosecutione didi minerii, & neeotioruin dicti minerii, & in Judicio leu extra, explicandorum aliqui e capitulo contradixerint vel impedire voluerint, quidquid per majorem partem capituli vel eius mandato seu nomine ipsa ratum habente fadhim rurrit, procuratum seu gelhun, robur obtineat nonobftante partis contradictione minoris.Totum vero territorium de Chazelas prodictum quod ad do> minium, jurisdi&iontm 3c diftriftUm, vrftiendtim & deveftiendum, ad decanum pertineat ad quem hodie pertinet & pertinuit ab antiquo *, hiis tamen quæ oc- casione disti minerii obvenient dumraXat exceptis, quæ inter partes praedidtas xqualicer dividentur prout supcriiiS eft exprcflitm : & excepta alta jaftitia de’ qua in prxsenti ordinatione nihil agitur, sed in eo ftatu remanet in quo erat ante ordinationem prx- sentem. Illis vero qui in dido minerio magni miniAri seu operarii fuerint, illæ immuhitates & libertates competant, & a prxdictis decano & capitulo conce- dantut & ligillentur sine difficultate quacumque, quas obtinent in aliis mineriis provinciarum seu aiœ- tefum vicinarum. Hxc ordinatio Uhtummodo se extendat ad hoc minerium quandlu erit in terris deca- natus, Sc ad alia fi qux invenientur ibidem. Ad iuee nos J. de Riipeforti decanus, Sc nos univerlum almi martyris Juliani capitulum Brivatense, univcrsa 8e (infula superius contenta laudamus, volumus Se approbamus, donamus, cedimus & quitamus nobis ad invicem hinc inde, prout prsemiflum eft, interposita 1 ftipulatione folempni j & ita tenere, complere & in- violabiliter observare & contra non venire ptomitti- mus bona fide, & quod noS diximus, fecimus, de- * « e » cernemus seu faciemus in furururrhQiiarc * praediola vd aliquid de cifdem minus robur obtineat perpetuae firmitatis, nos dictus decanus & nos Johannes de Rupe- forti & magifter Leobinus de mandaro dicti capituli in animaS omnium de capitulo hoc nobis committentium juramus fuper fanda Dei Evangelia a hobis corporaliter ta&a, rcnunciances beneficio reftitutionis iu integrum & exceptioni doli & omni juris consuetu- dini, usatgii & privilegii auxilio & beneficio per quod contra prxdicta in tumm vel in partem venire pofle- mus ; scu in aliquo nos juvare ; in quorum teitimo- nium & perpetuam firmitatem nos decanus, capitu— j Ium, præpohtus & fori sdecanus supradidi sigilla noftra prœfentibus litteris duximus apponenda. Adum ln capitulo Brivatcnsi more solito congregato die Sabbati poli feftum Exaltationis san&æ Crucis anno Domini millesimo ducentefimo sepeuagefimo septimo, przsentibus & consenrientibus pro se & toto capitulo Venerabilibus viris dominis P. dc Monteacuto abbate, B. de Riipeforti senefcallo, P. de Pauliaco, Guillelmo de Lactico, Ebrardo Cerraceni, P. Rascherii • Poncio de Murato, Johanne de Rupeforti, P. Papabeu, A. de Talliaco, Poncio de Alzoino, Guillelmo Bomparr, Antonio de Lautoin, Guillelmo de Chales » P. de Pauliaco juniore, Guillelmo de Vcza, A. de Balciaco t Tomus II. S. FLORI. L Guillelmo de Ruppcforti, Rotlando Cerraceni, fi. de Bakiaco, Girardo de Adenco, & magiftro Lto- bino de Corsarant, & aliis quibuseam canonicis di&e ccclelice Brivatensis. Actum & datum ut suprat Deinde firipturn efi eodem cantctere : Conftat nobis de pnnr- tis fastis fuperius in decimanona linea sub illis dictionibus dicti minerii ; Dacum & artum ut supra. Sigillis quatttor munitam erus hoc infirnmenrum, t ; uontm tres tantum supersunt cum vefiigio quarti. Primum efi figillum capituli, quod efi caput sanctt Juliani cum enfie nudo ; fecundum pra se fert imaginem quondam piam cum hac infcriptione : S. G VILLE. DE MONTE REVELLO. P POSITI. ANICI EN. Tertium efi diagramma Annuntiationis Dominica, cuius in infima figilli parte videtur efiigies preftjteri > epomide ornati api junctis manibus facra peragere videtur, efi legitur ; S. ITERII DE RUPEF0X7L DECANI. BRIKriT. Quartum apid defide- ratur, erat abfijue dubio figtllum Gastcelim de Garda mne forisdecani Brivatenfis. XVII. Decretum Philippi III. D-ancorum regis in par- lamenti curia datum, in grariam Brivatensis ecclesiæ, quo custodiaportarum, clavium, mu » rorum &c. Brivatensis urbis penes capituluA. stetit ; necnon singulare privilegium ejufdem , ecclesiæ confirmatur, quo capitulum non tenetur hominium reddere Regi, nisi in ipso capitulari luco : eodem decreto alia omnia jura & privilegia Brivatensis ecclesiæ salva fiunt. PHitirrvs Dei gratia Francorum rex, universis » **■• præsentes litteras inlpesturis falutem. Notum fa- cimuS quod mota caufa in curia noltra ab hominibus villae Brivatensis contra ecclesiam beati Juliani Brivatensis, fiiper eo quod przfati homines in judicio contra didam ecclefiam opponebant, & dicebant quod ad eos pertinebat h.iberc communitatem iu villa Bri- varcnfi, enftodiam portarum, claviiun, murorum, comellarum, folfatorum Se fortericiarum didbr ville) qui muri, fossati & Foneritiæ facti fuerunt ab eis & ab antecefloribus suis & de bonis eorumdem. Item 1 iipcr eoquod dicebant quod ad eos pertinebat habere tustodiam platearum vacuarum communium infra villam & extra villam, sigillum commune, arcam communem t & quod ad eos pertinebat ponere dc ftaxuere in dicta villa guttas & exhaguetas sive excubias pro custodia vlllæ & mstsonim ; & qaod ad cos pertine- bat facere & ftanierC in dicta villa confules, procuratores, asreatorcs, & adminiftratores, & quod ad eos pertinebat facere Sc levare talliam in dista villa, congregare homines populum, habendi recurfum seu reilorcum ad nos de suis querelis & negotiis j contra capitulum Brivatense, & contra alios i item fuper eo quod præsari homines dicebant quod omnia prxdista fecerunt & expleftaverunt libere SC pacifice, scientibus & videntibus capitulo Brivatensi & aliis qui scire & videre voluerunt & qui poflent contradicere, vel in præmiffis aliquid petere seu reclamare, per tantum temporis cujus non extat memoria, 3c <]uod suf- ficit in talibus ad dominium acquirendum J item fupet eo quod dicebant quod omnia prxdi&a tenebant a nobis j & quod ratiohC prædidorum faciebant $c debebant nobis juramentum fidelitatis, exercitum & ca- valcatam &gitum nostnim Quando venimus in patriam, & hxc faciebant nobis felummodo & non alii ratione praedictorum ; item faper eoquod dicebant quod ufus communis eft hotorius & approbatus a tanto tempo* re, de cujus contrario memoria non exiftit in rems Arvttmi® & in locis ricinis, quod bonx villz habent X 147 I N S T R U & poflunt habere praedicta pet longuam demeuram & / pec longuam sufferentiam, licet super hoc non habeant conceffionem ab aliquo seu litteras vel figillum. Procuratore prxdictæ ecclesu : Brivatensis ex adverfo dicente, & ad lui deffenlionem & jurium fuonim con- servationetn contra prxfatos homines proponente omnia fupradista ad didam ecclefiam jure communi pertinere tanquam ad dominam diclæ villx, & omnia alia qux jure communi ad dominum pertinere poliunt ratione dominationis, ut jus preconizandi, clamandi vina, edicta faciendi, & alia qux dominationis exif- tunt *, & quod dicta villa temporaliter eft eccldtz, & quod homines distx villx sunt juftitiabiles distx ecdeliz temporaliter, & quod muri, turres murorum, tomellz, fossata & pertinentis eorum, claves por— I tarum, cuftodia prxoidhorum, ^latez vacux qux vocantur sroci, pertinent ad ecclefiam supradidam •, item quod dita ecclesia per se vd per alium seu alios con- suevit tenere prxdista & eis uti ut suis, & didas claves tenere per se, & cas committere quibus & qiian- do volebat Sc prout fibi placebat j item quod præpo- situs Brivatensu distz ecclcfix canonicus temporalem jurifdidionem quam habet in di&a villa exercet per se vel per fuos nomine & auftoricate ecdesue prædidæ ratione fui officii vd digni tatis, ad quam dignitatem eligitur per capitulum, & quod de fadis ipfius habetur recursus seu rrisortum ad capitulum ; item quod homines dictae villx fecerunt rallias aliquando pro ne- ceflfit.itibus didbe villx de voluntate, aflenru & audorica- rc capituli Brivatensu, & quod capitulum compellit eos ad (olvendum, item quod de przdi&is eft forma publica in illa patria *, item quod ecclelia prxdidafcce- rat fufficientes interruptiones in judicio & extra, per quas prxscriptiones propofitx a parce adverfa, qux ne- gatæ ruerunt ex parte ccclcfur, non procedunt. Tandem auditis & diligenter infpedis proceflibus habitis iu causa prxdista, & orationibus & probationibus utriufque p.irtis : vilis etiam cum diligentia privilegiis a prædccesToribiis noftris induitis ecdesue supra- di&r. Cum dicti homines non probaverint intentionem suam, przfata ecclesia fuam intentionem tam per reftes quam per privilegia prædccelsorum noftrorum didorum, ftiffictenter & plene probante \ eamdem ecclefiam per judicium curix noftræ abfolvimus super prædi&is omnibus ab imperitione hominum prædido- rum, super prædidis petitionibus eisdem hominibus perpetuum alentium imponendo. Retinemus tamen nobis juramentum fidelitatis succefloribus noftris Francorum regibus, vel eorum speciali mandato in novitate sua a capitulo Brivatenli, scilicet ab uno de ca- pitulo aliorum nomine & mandato in capitulo Briva- tcnsi præftandum pro subditis libi temporaliter, & pro omnibus aliis temporalibus suis, prout alias fiericon- suevit. Irem & in villa Brivatensi giftum noftrum super homines & ad sumptus hominum diftæ villx fcmel in anno, cum ad panes illas nos, vel fucceflores noftri venerimus allidendum super ipfos homines, & ab ipfis levandum, & nobis selvendum per didum capitulum vel ejus mandatum, necnon exercitum & cavalcatam 1 noftram mandandam hominibus Brivatenfibus per di- £him capitulum vel ejus mandatum, & diftringendam per ipfum & habendam ab hominibus villæ prædidæ. Alia vero jura omnia, necnon & privilegia præfatx ecclcfix a noftri$ piædecefloribus indukain omnibus aliis, eidem ecclefix inregrnliter volumus efle salva. In cujus rei teftimonium prxsentibus litteris noftrum fecimus apponi figillum. Adtum Parisiis anno Domini M. cc. lxxxh. mense Martio. Sigillatum eft diploma cera vinde in quo videtur ex nn* parte elfigtes Phi- lippi recis tn tribunale judiciario sedentit cum hac ins. cripdene. P H ILsPPV S DEI GRATIA FRA NC ORUM REX, ex altera parte m- figma regni Gallia. MENTA 148 1 XVIII. Clemens VI. summus pontifex stutuit ut nullus ignobilis posset inter canonicos Srivatenses, invito capitulo, locum habere, virtute litterarum apostolicarum cujuscumque generis. CLemeNS episcopus servus servorum Dei, di— >541. lectis filiis capitulo ecclesce Brivatensu ad Romanam Ecclefiam nullo medio pertinentis, S. Flori diœcelis, salucem & apoftolicatn benedictionem. Sin- ceræ devotionis afFe&us & fidei puritas quos ad nos I & Romanam Ecclefiam geritis promerentur, uc vos & ecclefiam veftram quam prosequimur dilectionis plenitudine speciali, illa przrogativa favoris & gratis muniamus per quam honor & aecus iplius continuum, aucthore Domino, suscipiat incrementum. Cum itaque sicut oblatæ nobis petitionis vcftrac feries continebar, quod per ipsius ecclestr nobiles & potentes canonicos jura & bona ipfius ecdesue non solum de- fensata & conservata, verumetiam augmenrAra retroagis temporibus multipliciter exriterunt, nec lpe- rent ut per alios quam per canonicos ipfius ecdeliz de genere nobili exiftentes polle propter potentiam multorum nobilium * quarum partium, commode de— ♦/•’Nam®* senfari. Nos ipfam ecclefiam nobilibus, & idoneis personis decorari, ac bona & jura ipfius defendi, 3 conservari & augeri de bono in melius cupientes, veftris supplicationibus inclinati, vobis quoad receptionem alicujus ignobilis in canonicum ecdesae veftræ, de extero per quafcumque litteras apoftolicas minime teneamini, neque ad id compelli poffitis inviti, nifi in eisdem litteris caveretur exprefle quod eum qui per litteras ipsas in canonicum ipfius ecde- siz recipi mandaretur, sedes apoftolica vellet recipi in canonicum ecdeliz memoratae hiijusmodi privilegio, non obftante auQhoritate apoftolica, de speciali gratia tenore prxfentium indusgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam noftrx con- ceflionis infringere vel ei ausu temerario contra i rej si quis autem hoc attentare prxsiunpseric, indigna- donem omnipotentis Dei ac beatorum Pccri & Pauli D apoftolorum ejus se noverit incursurum. Datum apud Pontem-Sorgiæ, Avenionis diaccsis, quarto Kal. Maii> pontificatus noftri anno primo. XIX. Clemens VI. summus pontifex nomina & dignitates Brivatenstum abbatis, foris-decani, & cantoris penitus exstinguit, & eorum redditus communi canonicorum menfiæ addit. CLembNS episcopus servus servorum Dei dilectis rjp* filiis capitulo secularis ecdesue Brivatensu, ad Ro- manam Eccsefiam nullo medio pertinentis, S. Flori E diœcelis, lutem & apoltolicam benediftionem— A- fioftolicae sedis providentia circumspecta devotorum audabiles a&iones attenta conlideratiune discunens, circa ecclefiarum fiatum profperum diligenter tnvigt- lat, in ei9 prospicit redumdare, & ftudet opportunx provifionis remedium adhibere. Sane petitio veftra nobis exhibita continebat quod vos propter tentuta- tem frudhium ecclefix veftræ ac ejusdem canonico- rum numerum excefllvum, qui sunc odhiaginta, propter multa & ardua negotia qux ipsa ecclesia cum nonnullis potentibus fæcularibus expedire habet, & etiam propter plurimos in ipsa ecclesia personatus oc officia obtinentes, videlicet abbatem, prepolitum, e- canum, qui dignitates sorisdccanarum, praecencoiem & facriftam, qui personatus seu officia obtinentes in eadem & qui nullam curam animarum habent, quali majorem partem fructuum totius patri*nonU 149 ECCLESIA ejusdem eccleliz percipiunt, eriam alibi quam in ipsa. ecclesia relidentes, & quorum aliqui pro cultu divino ac defensione bonorum & jurium ecclefix przli- batx parum aut nihil expediunt, & aliqui ex eis iu expenfis quz per vos hunt occastone prxmiflorum aliquid non contribuunt i non habetis unde podicis jura hujufmodi defFendere seu tueri, sed plerumque contingit lingulares canonicos ipfius veftrx ecdesue, de proprio patrimonio contribuere pro prosecutione jurium ecclefix memoratx, ac propter hoc non po- teftis canonicis & servitoribus ejuldem eccleliz in ea relidentibus dc frustibus ipfius ecclesiæ saltem pro dua- bus anni partibus congrue providere ; ex quo siepe contingit Divinum cultum iu ipsa diminui \ ipfiaue canonici non habentes de patrimonio ipfius ccclcfix fus- rentationem congruam, coguntur reaire ad propria, & ecclesiam ipsam relinquere dcfolatam, ficque poflcs- siones, Dona & jura ipsius ecdesue a potentibus illarum panium liberius occupantur ; quare nobis humiliter supplicaftis ut de prxdictis dignitatibus, perfonatibus & officiis, abbatiam, forisdeca- nacum& praecentoriam, necnon & parochialcm ecple- siam sancti Ferreoli ad veftram collationem spectan- tcS, sancti Flori discesu, quorum videlicet abbatis quinquaginta, forisdecanatus vero nonaginta, præ- centorix centum, ac ecdesue sancti Ferreoli fructus, redditus Sc proventus triginta quinque librarum Turoncnfium fecundum laxationem decimat v alor em annuum non excedunt, vobis & mensie veftrx unire au&horitate apoftolica dignaremur. Nos igitur qui ec— ( clcsiam veftram przdista paterna dilectione profequi- tnur, quique cum eramus in minoribus conltituti, præmifla per vos nobis exposica novimus veritate ful- ciri, volentes ipsius ccclcnx neceflitacibus & indem- nitatibus impofterum praecavere, & cupientes in ea ••/. nu— cultum divini nominis * ampliare, abbatiam, foris- minis. decanatum, praecentoriam & ccclcfiam S. Ferreoli prædi&os cum omnibus juribus & pertinendis eo- rumdem vobis ex nunc iu perpetuum aucthoricate apoftolica incorporamus, annectimus & unimus, re- lervato tamen ac ipfius sancti Ferreoli frudibus & proventibus perpetuo vicario inibi scrviniro & per vos iniucuendo in ea congrua portione, ex qua ipse vicarius congrue suftentari, & alia sibi incumbentia onera valeat fupportare. Vobis nihilominus conce-. dentes ut cedentibus vel decedentibus abbate, foris-J decano, & praecentore, ac rectore sancti Ferreoli ecclcliarum præJidarum vel alias quo modo libet dimittentibus corporalem polfeflionem abbatiz, fotis- decanatus, prxeentorix & ccclcsix S. Ferreoli prxdic- torum, necnon jurium & pertinendarum corumdem per vos vel alium seu alios pollitis libere apprehendere & tenere, fructufque, redditus & proventus ipforum libere percipere & habere diftribuendos inter eidos canonicos & servitores & alias in utilitatem ipfius ecclefix convertendos, cujufcumque licentia minime rcquisita, non obltantibus si aliqui super pi ovifionibus libi faciendis de dignitatibus, penonatibus vel officiis in dida ecclesia, seu de parochialibus ecclesiis hujusmodi (peciales, vel de beneficiis ccclefiafticis in illis ; partibus generales noftras vel prædeceflbrum noftro- rum Romanorum pontificum aut legatorum dithe se- dis litteras impetraverint, ctiamsi per eas ad inhibi- tioncm, refcrvationcni & decretum, vel alias quotno- dolibet fit proccflum •, quas litteras & proceflus habitos per eafdem, ad abbatiam, forisdecanatutn, praecentoriam & ecclesiam S. Ferreoli prodictos volumus non extendi, fed nullum per hoc eis quoad exeeu- tionem, dignitatum, perfonatuum, officiorum, eccle- fiarum & beneficiorum aliorum przjudicium generari, seu qiubuslibet litteris, privilegiis Sc indulgentiis apof- tolicis generalibus vel specialibus quorumcumque tenorum exiftant per quz prxsentibiis non exprelsa vel totaliter non inferta effcchis præsentium impediri valeat quomodolibet vel differri, & dc quibus quorum- Tomus U. E & FLO R l 150 k cumque totis tenoribus de verbo ad verbum habenda fit iu noftris lineris mendo specialis ; decernentes ex nunc irritum & inane, si secus super his a quoquo quavis authoricate seienter vel ignoranter conringerit attentari. Nullis ergo omnino hominibus liceat nane paginam noftrx incorporationis, connectionis, unionis & decreti infringere vel ei ausu temerario contraire i si quis autem hoc attentare przsumpferit, indignationem omnipotentis Dei & beatorum Petri & Pauli ejus apoftolorum se noverit incursurum. Datum Avi- nionc ni. Idus Julii, pontificatus noftri anno primo. XX. B Notitia juramenti fidelitatis capitulo Brivatensi præstiti per R. in Christo patrem ac dominum D. Retrum Rogerii, sanctæ Romanæ ecclesiæ diaconum cardinalem, Brivatensis ecclesiæ præpositum, ratione totius temporalitatis dictæ præposituræ, IN nomine Domini, amen. Anno Incarnationis • Aa. ejusdem * millefimo trecentesimo quadragesimu * 3 nono, indictione tertia, pontificatus uuictilluni in Christo patris & domini noftri domini Clementis divina providentia papx sexti anno octavo, die Jovis poft fesium converhonis sancti Pauli. Noverint uni- — vcrsi hoc pratfens publicum inftrumentum inspecturi oc audituri, quod in przfentia mei, notarii publici infra scripti, & teftium subscriptorum, nobilis & venerabilis vir dominus Pontius dc Auroza canonicus & officialis eccleliz Brivatensis, in diœcesi sancti Flori, subexecucor una cum quibusdam aliis cum illaclau- sula, & eorum cuilibet in solidum, gratiæ apoftolicx fadhe per didhim dominum noftrum luminum pontificem reverendiflimo in Chrifto patri & domino domino Petro Rogerii, beatae Mariæ-novx diacono cardinali, de & praebenda &prxposuatu dictzeccleliz Brivatensis, prout tam in litteris apoftolicis hujusinodi gratis, quam in proceflu facto & habito super exeeutione dictæ gratis plenius continetur, cxistens in capitulo Brivatensi præ- seutibus in eodem capitulo venerabilibus viris domi* nis Geraldo de Caflutio abbate dictæ ecclesui Briva- tensis, Euftachio dc Meyrona forisdecano diftz ec- clciue Brivatensis, & dominis Petro de Manso, Alde- berto de Petra, Hugone de Caftro-novo, Aldeberto Villata, petro de Boseo, Guillelmo Icerii, Philippo dc Firmiaco, Grcgorio Bclsa, Gilbcrto de Roffiaco ca- nonicis didae eccleliz Brivatz, ad sonum campanx, more folito, ad hoc specialiter congregatis capicu- lantibus & capitulum facientibus j dictus, inquam, sub- exeeutor ad requifitionem venerabilis viri domini Jo- hannis de Veza hebdomadarii di&z ecclefix Brivatx, nomine procuratoris ejuldem, prout de mandato seu procuratoria poteftate sua docuit per quoddam publi- cum inftrumentum cujus tenor inferius eft infertus, habens fpeciale mandatum a dicto domino suoprzftan- £ di in animam fuam solitum & debitum juramentum de observandis ftatutis & consuetudinibus ipsius ecdesui Brivatz notificavit, publicavit & insinuavir dicto ca- Eiculo & in capitulo memorato dictas litteras apofto- cas & procesiiim ; quibus notificacis, publicatis & in- sinuatis per didium subexecutoretn, distoque domino cardinali recepto in prxpositum dicte ecclesix & ad przdiAa per dictum capitulum in persena dicti procuratoris juxta tenorem dictz gratiae & dictarum litterarum ad requifitionem dicti fitbexecutoris, praefa. tus procurator requilicus ex parte dicti capituli quatenus præftarct in animam didi domini sui juramentum, & recognitionem seudi faceret de dicto prxpo- suatu immediate fabjesto dicto capitulo, prout eft consuetum praeftari tam per canonicos quam perprz- latos seu dignitates, officia vel adminiftrationciu Kij t5t I N S T R U habentes in dista ecclefia Brivatx, videlicet per do— A minos prepofinun, decanum, & abbatem dum & quando primo & de novo recipiuntur in eadem ecclefia Brivatx qui diftus procurator in animam domini fui ad requifixioncm dicti capituli przftitit juramentum pro domino disto domino suo & nomine ipsius tanquam canonici distz ecdesue, confuetum prxftari per canonicos dc novo ibidem receptos seu recipiendos, & juravit & legit modum & formam ipsius juramenti prout fequi- tur : Ego Johannes de Vcza procurator & nomine procuratorio dicti domini cardinalis domini mei tanquam canonici dictæ ecdesue Brivatensis, iu animam ipfius juro ad hxc fanda Dei Evangelia meis manibus. corporaliter tacta, quod idem dominus meus eric perpetuo fidelis, legalis & obediens capitulo didæ eccleliz, & in ipfius ecdesue astibus pro polle utilitatem procurabit ac damna evitabit, & secreta capituli nemini pandet, & ftatutaac consuetudines distx ccde- soe fervabit tam editas quam edendas, & specialiter preces *, manum injutiosc non ponet nec poni faciet in canonicos clericos didtae ecclefix, nec familiares ac bona eorumdetn ; non permittet aliquem potentem seu ba- ronem aliquid acquirere in jurisdidione dictx ecdesue, nec fe accrescere in eadem in hiis quae ipsi ecclefix a efle. pollent * damnofa, nisi procederet de universi capituli ante dicti confilio, deliberatione prius habita fuper hoc diligenti. Juravit etiam idem procurator nomine didi domini fui tamquam prepofiti dictae ecclesiæ Brivatx, & in animam ipsius, & legit juramentum juxta tenorem statuci capituli confuetum præftari per prz- positos dictz ecdesue in nova receptione seu introitu suo, dum primo iu prxpositos ipsius ecdesue recipiun—’ cur > rccognoscendo dictum przposuatum, totam tem- poralitatem & jurisdictionem ejufdem ad feudum & de feudo ad fidelitatem ac dido capitulo tamquam ipsius ecdesue eidem capitulo immediate fubjestum, uc (equitur : ego Johannes de Veza nomine procu- ratorio dicti domini cardinalis tamquam præpoliti hujus ecclefix almi martyris Juliani, juro ad hxc fancta Dei Evangelia meis manibus corporaliter tacta, quod idem dominus prarpofirus dominus meus erit perpetuo fidelis & legalis & obediens capitulo ecclefix supra- didz ratione totius temporalitatis, jurisdidionis dicti præpofitarus, quas nomine dicti domini mei teneo, & recognofco didum dominum prxpofitum dominum meum, & me nomine ipsius tenere ad feudum & de feudo ad fidelitatem a dido capitulo domino ac im- mediate meo & didi domini prxposui domini mei su- periori, & in ipsius capituli ac prxpofitatus actibus pro polle utilitatem procurabit, ac damna evitabit, & reget ac deffendet ac regere & deffendere faciet utiliter przpofitatum & jura ac perrinentias & villam Briva- tensem cum suis pertinendis & secreta dicti capiruli nemini pandet, & compofitioncm olim habitam inter di&um capitulum ex una parte, & dominum O. de Mercor io quondam prxpolirum ex alia fervabit, ac a suis fubditis faciet observari ; & hominibus villx Bri- vacz aliquod procuratorium facere non concedet, nec sigillum suum nec curix siue dicto procuratorio apponet seu apponi faciet, nisi procederet de totius dicti capituli voluntate & assenfu j & non permittet aliquem potentem seu baronem nec se potentiorem aliquid acquirere in jurifdidione capituli memorati nec didi prxpofitatus nec ipfos dominos potentes seu barones accrescere permittet in cisdem nisi de totius didi capituli procederer voluntate pariter & aslcnfu ; & quod ipse faciet auc fieri faciet fubditis suis juftitix complementum ; nec injuriofe ponet manum fuam fcu aliam poni faciet in canonicos, clericos di&e ecdesue fcu extra, ac familiares Sc bona eonimdem ; & didum capitulum fideliter consulct in hiis qux ex parte ipnus fuerit rcquisitlis j & juravit idem procurator in animam dicti domini præpomi domini fui prædi&a & extera omnia Sc singula capitula fidelitatis se nomine quo supra, & dictam dominum præposmun dominum suiun MENTA 152 facere Sc servare, & ftatuta ac consuetudines ipsius cc- cksee servare tam editas quam edendas & specialiter preces. Tenor vero dicti procuratorii fequitur & eft talis : Noverint universi przfentes patentes litteras seu publicum inftrumentum inspesturi, quod nos pecrus, mi- feratione divina sandx Mariz-novz diaconus cardinalis, canonicus przbendatus & prxpositus ecclefix Briva- tensu, fandi Flori discetis ; confisi de fide & legalitatc diferetonim & nobilium virorum dominorum Geral- di de Chaflut abbatis dicte ecclesue Brivatensis, Be- rardide Gardia militis, ballivique de Mona, Hugonis de Caftro-novo, Pontii de Auroza, Petri de Manso, Euftachii de Molendino, distre ecdesue Brivatx canonicorum, Johannis de Vcza hebdomadarii distre ecdesue procuratorifquc fratrum noftrorum ipfos proxime nominatos abfentes ut przfentes, & quoflibec ipsorum in solidum ita quod occupantis conditio potior non exiftat *, sed quod unus eorum inceperit, quilibet profequi valeat & finire, facimus & conftiruimus tenore prxsentium & creamus in przsentia notarii publici & teftium subscriptorum noftros ac canoni catus praebende ac preposicurx veftræ ecclefix Brivatensis, S. Flori diœcesis, veros & legitimos procuratores, actores, factores, negotiatores, geftores & certos nuntios principales ad persequendum gratiam apoftolicam nobis factam de canonicam & præpolitura per dictas litteras apoftolicas & proceflu fuper dicta gratia & ejus exc- cutionc confectas & conficiendas in antea prxsentan- dum, insinuandum & publicandum personis, locis, & temporibus de quibus fuerit opportunum, petendum _ & faciendum cenas litteras & procedtu exeeurioni de- w bitæ demandare, realcm & corporalem pofleffionern canonicatus, przbendæ & przpoliturx prxdictorum ju- rium & pertinendarum fuarum nancifcendum, apprehendendum & retinendum, faciendum se ad ipfos ca- nonicatus, przbendam & prxpofituram, ut inoris eft in canonicum prxlibatum & prxpofitum recipi & admitti, de obfervandis ftatutis & consuetudinibus di&z eccle- siz Brivatx, Sc quod nos sunus de legitimo matrimonio nati, prxftandum in animam noftram solirum & debitum juramentum, ftallum in choro & locum in capitulo ejufdem ecclefix recipiendum ; jura, jurisdic- tiones, * consuetudines, & nonores eorumdem cano- nicatus, prxbendæ & præposituræ prrientandum
& retinendum, deffendendum •, frudus, red- D dirus, proventus, obventiones, debita & emolumenta quantacumque dictorum canonicatus, przbendæ & præ- positiuae locandum, arrendandum & concedendum ad firmam seu certam annuam pensionem, hujusinodique fructus, redditus & proventus, obventiones, debita, emolumenta, locationes, arrendamenta, concefliones » firmas & pensiones, petendum, exigendum & recipiendum, de receptis faciendum finem, quittationem, refutationem plenariam & pactum de amplius non pc- tendo ; canonicarum, przbendam & præpofitarum prz- fatas fpiritualiter & temporaliter regendum & gubernandum •, omnia spiritualia Sc temporalia eis incumbentia supportandum faciendumque alias inibi defervire laudabiliter in Divinis ; curiam noftram Brivatx & prx- politurae noftræ Brivatensis petendum & adeundum, ho- ** mine ? & subditos noftros & ejufdem præpoficuræ ad- vocandum, & de gagiis noftris hominum & siibditonim prxdictorum captis & capiendis, arreftaris & arrcftan- dis recredentiam, deliberationem, & relaxationem nobis fieri coram dominis ballivo Arvernix qui pro tempore fuerit, cancellario, præpofito, inquifitore, auditore & quibufvis aliis officialibus regiis deputatis & deputandis & locatcnentibus eonimdem, & coram aliis quibuscumque judicibus ordinariis & extraordinariis & coram quolibet eorumdem, petendum & obtinendum pro præmiflis omnibus & quolibet prædidorum, necnon in fingulis caulis & licibus noftris canonicatus, præbendæ, & prxpoficurx prædiftorum ecclefiafticis & profanis motis & movendis adverfus quoscumquc vel quafcumque perfonas cccleHasiicas vel fxculaics » ■B ECCLESIÆ collegia seu univerfitates eorum quolibet judice eccle— j liaftico vel sicculari delegato vel ordinario dato vel dando ad agendum vel deffendenduni civiliter & tri- xninalitcr, libellum dandum & recipiendum, exci- f>iendum & replicandum, licem contcftandam de ca- umnia & veritate, & cujullibec alterius criminis juramentum licitum inanimam noftramprrftandum, ponendum, articulandum, petitionibus & articulis ref- pondendum teftes, inl&umenca, jura & alia pronationum genera producendum, tcftes adversz Parris jurare videndum, defestus & crimina opponenaum, protcftanduro, probandum, & reprobandum, bene- heium reltitutionis in integrum quoties opus fuerit implorandum & recipiendum, litteras implorandum contradicendum, ubique confidacos & suspe&os eligendum & recufandum, de locis, judicibus, notariis, ; & personis aliis non suspestis conveniendum, cautiones debitas dandum & recipiendum, concludendum, allegandum, sententias audiendum, fi necelse fuerit appellandum, appellationes profequendum, alium vel alios procurare, in præmiflis Sc. præmisTorum quolibet subftituendum & revocandum, semel & pluries quoties fuerit oportunum, & generaliter oinnia alia & singula faciendum, gerendum & exercendum qux in przmiflis & quolibet praemiflonim neccflaria fuerint 8c quomodolibet oportuna, etiamsi ipfa vel eorum aliqua mandatum exigendum speciale, ut nos ipfi facere & exercere polsemus fi personalicer adeslemus j ratum, gratum & firmum nos habere perpetuo promittentes quidquid pec eofdem procuratores noftros fubfti- tuendum vel subftituendos ab eisdem & quemlibet eorum in przdictis vel aliquo prædiftorum fadhim fuerit atque geftum, & relevamus procuratorem subftituendum & subftituendos conjundim & divifim ab onere omni fatis dandi, promittiiuufque judicio sasti & judicatum solvi sub hipocheca & obligatione bonorum noftrorum ac canonicAtus, prxbcndr & præpofituræ praeditiorum. In cujus rei teftimonium præfcntes litteras seu publicum inftrumentum per petrum Adcumi de Chi- toyo notarium publicum infra scriptum publicari mandamus & figilli noftri appofitione muniri. Datum &
? 6him Avenioni in hospicio habitationis noftrac, anno Nativitatis Domini millcfimo trcccntefimo quinqua- gesimo, indictione tertia, vigefima menfis Januarii, pontificatus fanctiflimi in Chrifto patris & domini nos- tri Clementis divina providentia papae fexri anno Octavo, prsfentibus venerabilibus & discretis viris do 1 minis Petro Fabri archidiacono Caturccnfis, Petro Mafucrii praecentore & Guillelmo Bacais canonico Albienfis ecclcfiarum, capellanis & familiaribus nof- tris, teftibus ad præmilTa vocatis fpccialiter & rogatis. Et ego Petrus Adcumi de Chantoyo clericus Catalau- nensis dicccefiS, publicus apoftolica & imperiali audo- ritate notarius, præmiflis omnibus & singulis una cum prxnotninatis teftibus præfens fui, eaque prout fupe- rius feripta sunt & leguntur, fieri vidi & audivi, publicavi, & in hanc publicam formam redegi ; aliis quo- que negotiis occupatus per alium scribi feci, & hic me propria manu subfcripli, huicque publico inftrumento meum consuetum lignum una cum appolitione figilli reverendi patris & domini domini cardinalis prædi&i j mandatus pariter & rogatus •> de quibus omnibus prae- dictis venerabilis vir dominus Guillelmus Irerii canonicus Brivatensis bajulus & procurator dicti capituli petiit nomine quo supra, fieri & confici publicum ins- crumencum figno meo consucto lignatum, scilicet mei notarii publici infra feripti, per me in teftimonium præmisTorum. Acta fuerunt hzc Brivatæ in dido capitulo Brivatensi przsentibus domino Jacobo Auroza prefbytero, magiftro Bernardo Bachalar physico, Du- rando Vedrinas clerico diœcelis fandi Flori, teftibus vocaris ad præmifla fpecialicer Sc rogatis, anno, die Jovis, indictione, pontificatu supra primb didis. Et ego Hugo Javalgues clericus diœcelis fandi Flori au- storitace apoftolica & imperiali notarius & tabellio S. FLORI. 154 A publicus præmiflis reqnisitioni, exhibitioni, intimationi, publicationi, lecturae, recognitioni & prrihtio- ni distorum juramentorum, czterifque omniBus Asfin- gulis supradictis, dum, sicut præmifTum eft, agebantur præscns una cum distis teftibus interfui, & przdifta omnia & singula manu propria scripfi, & in hanc publicam formam redegi, & ugno neo confueto lignari in teftimonium præm i florum, per dittum bajulum dc procuratorem di&i venerabilis capituli Brivatensis re- quifitus & rogatus, anno, die, loco, capitulo, indic* tionc, pontificatu & teftibus supra declaratis. XXL Bulla Mdrtini hulus nominispapæ V. qua octo* B genarius canonicorum &præbendarum Briva- tenstum numerus, ad fexaginta præbendas, & quinquaginta novem canonicos redactus fuit ; erectis tribus facerdotalibus præbendis, & exstinctis viginti & una præbendis non sacer- dotalibus. MArtiNUs episcopusservus servorum Dei dilecto 14. « j. filio priori Voltz, sancti Flori diœcesu, salutem & Plurimo apollolicam benedictionem. Regimini univcrsalis Ec— sum hujus delue, disponen te Domino, praefidentes, curis aÆduis angimur & follicitudinis pullamur alfiduicate, nt circa ftatum eccl efiarum omnium, przfertim Romanx Eccle- sue immediate fubditarum, salubriter dirigendum foler- p ter intendamus, ac numerum perfonarum in eis Alris- L fimo famulantium fic ordinatione provida limitemus, quod fuperflua illarum multitudo provisione non ca- reat, nec ex paucitate dignum Deo servitiutn subtra- hacur. Exhibita fiquidem nobis nuper pro parte dilec » torum filiorum capitull ecclcfix san&i Juliani Briva- t en fis, ei dem ecclehx Romanx immediate fubje&z, S. Flori diœcelis, petitio continebat quod ipfa ecclesia S. Juliani in qua praeter prxposituram, qux principalis & ad quam quis per clediioncm a (Tu mi cur, ac deca- natum qui inferior, inibi dignitates, numerus odua- ginta canonicatuum & totidem przbendarum, quarum leprcm sacerdotales & hebdomaanriæ, ac alia quz elee* mosinaria nuncupatur, inftituœ exiftunt a fui primaeva fundatione pro tot canonicorum, etiam inibi hujusmodi præposiruram & deamatum obrincnrium, aliarumque D perfonarum in « a Jefcrvientium perfonarum suftenta- tione, & eorum & dictx ecdeliz onerum supportatio- ne ac ftatu faris opulenter, sufficienter dotata fuit : palfini in guerris, mortalitatibus & aliis infauftis ca- libus quibus partes ilIae diutius afflistz fuere causan- tibus, ad tantam devenit inopiam quod ipfius seu mensie capitularis ejusdem, fupportatis oneribus, frtic- tus, redditus & proventus pro fexaginta eius cano* nicis inibi pro tempore resiaentibus vix sufficere valent, cum singuli ipforum canonicorum ex fructibus canonicalium przbendarum ultra triginta libras Tu- ronenses pretium annuadm non percipiant, ac etiaru in ea horis diurnis & nocturnis, prxtec peculiares qux inibi celebrantur, singulis privaris quatuor, fefti- :vis vero duplicibus diebus tres, ac in Qiiadragelima quinque missir ad notam decantantur. Quas omnes canonici hebdomadarii celebrare habent, quod eis non modicum redditur onerofum *, ac infuper certi pueri chorialcs foliti sunt in ea officia hujusmodi & horas canonicas legere & cantare, ac alias in choro ibidem in Divinis fervire quibus ob hoc devitz necelfariis fus- fidenter provifutn non existic, congrua provifio fieri poteft. Cum autem ficut eadem petitio subjungebat, przfati capitulum fperarctit quod fi ex hujusmodi non facerdotalibus praebendis tres ex eis primo quovis modo vacaturae, euamsi dispositioni apoftolica generaliter vet specialitcr refervatz forent, in sacerdotales præbendas erigerentur & crearentur, ita quod hujusmodi tres przbende crigendx cum dictis feptem facerdotalibus K iij I N S T R U etiam hebdomadarie nuncuparentur, ac canonici illas / tres pro tempore obtinentes ad inftar dictorum aliorum septetn canonicorum sacerdo tales prxbendas ipfaspro tempore obtinentium prelbyteri exifterent, & una cum cis miflas, aliaque Divina officia celebrarent, servitia consueta facerent, ac onera hujusmodi supportarent *, ac etiam ut poftquam tres distre prxbenaae in sacer- dotales erecte edent, viginti una ex didis aliis prx- bendis non sacerdotalibus suppreflis & extinctis, numerus canonicatuutn & prxbendanim ad quinquaginta novem, & totidem prxbendas reduceretur j ita quod fructus, redditus & proventus viginti, mensie capitulari perpetuo appropriarenrur, incorporarentur, annecterentur, & unirentur j ac unius prxbendanim non sacerdotaJium fic extinctarum ad usum & fuftentatio- nem puerorum choralium przfatorum & magiftri qui j illos in cantu, litteratura, & aliis juxta ritum dictæ eccleliz inftruerct, deputarentur : pollent indubie cc- desue fandi Juliani & ftatui hujusmodi, ipsorumque canonicorum, qui pro majori parte & plurimum nobiles fore noseuntur, nccdbtati utiliter provideri, ac divinus cultus exinde in eadem ecclesia sancti Juliani votivum & laudabile fuscipere incrementum. Pro parte capituli prxfatorum nobis fuit humiliter suppli- catum ut eis super his oportune providere, ac quas- dam litteras quas se a nobis occatione præmisibrum obtinuisse, & ad quarum exeeutionetp nondum ut afferunt, eft procelsum, tanquam eis minus utiles cas- sare de benignitate apoftolica dignaremur. Nos igitur de prxmiflis certam notitiam non habentes, hujusmodi supplicationibus inclinari, discrcnoni tuæ per apofto- lica scripta mandamus quatenus vocatis qui fuerint evocandi, de przmiflis omnibus & lingulis & eorum circumftantiis universis authoritate noftra te diligenter informes j & si per informationem hujusmodi repe- reris ea veritate nilciri, ac iu utilitatem & incrementum hujusmodi cedere evidenter, super quibus tuam conscicntiam oneramus, tu litteris eifdem authori- tare przdida per te cassans & pro incertis nuntiatis, tres ex aliis non sacerdotalibus, &non eleemosinaria nuncupata, prxbcndis hujusinodi simul vel fucccflivc primo vacaturis cum eorum canonicatibus in sacerdo- tales prxbendas cum simili onere quo alix saccrdo- tales przbendæ prædistz esie cenfentur & habentur, ita illas pro tempore obtinentes ad inftar aliorum canonicorum presbyterorum ad saccrdorium perpetuo te- neantur &finr aftristi erigere, convertere, & creare, ! necnon viginti unam ex aliis non sacerdotalibus & eleemosinaria nuncupata, praebendis ipsis cum eorum canonicatibus poft oistas tres praebendas cum iimul vel succellive vacaverint perpetuo fupprimere & prorsus extinguere ac illas & earum siudus, redditus & proventus unius videlicet in hujusinodi ufum & fuften- tationem puerorum & magiftri, reliquarum vero vi- ginti in communes eccleliz & mensie prædidorum utilitatem necnon onerum hujusinodi supportauonem integre convertendos appropriare, aŒgnare, incorporare, annectere, & unire procures•> ftatuens authoritate praefata quod donec dictz tresprxbendæ erigende in lacer- dotales prxbendas erestz nierint, & ad dictum numerum quinquaginta novem canonicatuum & totidem præ- bendarum deventum fuerit, nullus tam apoftolica quam alia quavis authoritate in dicta ecclesu S. Juliani in canonicum recipi seu ad aliquam dictarum cxtinc- canun przbendarum admitti posiit & debeat. Et quod idem numerus quinquaginta novem canonicatuum & totidem przbenaarum inibi perpetuo inviolabiliter ob- servetur *, non obltantibus conftitutionibus apoftolicis, ac de dicto numero & de ceteris ftacutis & consuctu- dinibus ipfius ecclesiæ S. Juliani, quibufeumquecontrariis, juramento, confirmatione apoftolica, vel quacumque firmitate alia roborati$, aut si aliqui apofto lica vel alia quavis authoritate iu eadem ecclesia fandi Juliani in canonicos fint recepti, vel ut recipiantur in- sistant, seu si super proviuonibus sibi faciendis de MENTA 156 canonicatibus & przbendis ipsius ecclefix S. Juliani specialcs, vcl aliis beneficiis ecclefiafticis in illis parti- bus generales distæ fedis vel legatorum ejus litteras impetrarim etiam super eas ad inhibitionem, referva- tionem & decretum vel alias quomodolibet sit pro- ceflum i quas quidem litteras & proceflus carum vigore habitos & habendos sacerdotales erigendas ac etiam exunguendas prsbendas hujusmodi volumus non ex- tendi, sed nullum per hoc eis quoad exeeutionem canonicatuum & præbendarum aut beneficiorum aliorum przjudicium generari & quibuflibet aliis privilegiis, indulgentiis, ac Iittcris apoftolicis generalibus vel spccialibus, quorumcumque tenorum exiftant, per qu « prxsentibus non exprella vel totaliter non inferta, cfFestus earum impediri valeat quomodolibet, vel dif- I ferri vel de quibus quorumcumque totis tenoribus de verbo ad verbum habenda sit in noftris litteris mentio specialis. Nos enim ex nunc irritum decrevimus &C inane, si secus super his a quoquam, quavis authoritate, fcienter vel ignoranter contigerit attentari. Dacum Romae apud sanstum Petrum n. Id. Januarii, pontili* catus noftri anno sepeimo. XXII. Excerpta & summaria veterum instrumentorum ad cænobium Aureliacensepertinentium. Diploma Caroli regis, quo notum facit quod il- luftris viri ac dilecti comitis Gcraldi milii cum C monachis accedentes deprecati sunt, ut monafterium quod eft in pago Arvemico ficum nomine Aurilacus, ubi abbas AlaegariusprxeHe videtur, sub regio mun> diburdo ponat j cui {applicationi annuit. Datum iv. nonas Junii, Ind. n. an. vii.KarolofereniUimorege, apud Bituricum. Aliud ejusdem Caroli przccptum quo viro inluftri Geraldo comiti concedit, ut monafterium quod cons- rruxit ponatur in tuitione regia ac mundeourdo, ei- demque coenobio concefla confirmat. Dat. iv. nonas Julii, lnd. 11. an. vn. regnante fereniHuno rege Ka< rolo, apud Licurnum. Diploma Ludovici Francorum regis, in oblidione Caftri-Noncda *, ad inftantiam & preces Petri ab— * Nonnete batis an. m. c. lxix. datum, quo coenobio Auriliac., e Beau « □ olim concefla prxdia ac privilegia, maxime per prx- ceptum Caroli regis sui antcceHoris, iterum concedit & confirmat. Addit inhibitionem cujullibet aedificii con- ftruendi, unde damnum oriri monasterio pollet ; & facultatem dat monachis polsefliones suas meliorandi. Actum apud Nonedam an. ab Incarn. m. c. lxix. Ex codicillo Raimundi comitis Tolosani, Ruthenensie efi Gothia marchionis. Illo alode de Pomeriol, & illo alode de Totnayo, & illo alode de Mala-valle, quod de illos monachos dc Aureliaco, & de ipsos abbate acquifivi, S.Pctri, & S. Gcraldi ( Auril) ad ipfo coenobio remaneat. illo alode de Langiaco quod vocant S. Afra, Stephano remaneat. Poft suum diseelium ad verum filium suum, cui ille E donare voluerit, & poft disccflum illorum, S. Petri & 5. Gcraldi Aureliaco remaneat. U7 E C C L E S I. i xxiIi. Compositio inter epifeopum Clarom, & abbatem ac monachos de Maurtio ex una parte, & dom. Germanum de Pomeriis, & fratrem ejus N. domicellum ex altera parte, de nonnullis juribus. AN. m. ccc. xlit. compofitio fafka fuit fuper juribus & jutisdicHone, qux habent episcopus Cla- romontanus, & abbas de Mauccio ex una parte, & domnus Germanus de pomeriis & siaccr ejus N. do- micellus ex altera, iu eodem loco Maurcio. Anno vero m. ccc. xliii. compromiflum factum fuit inter g domnum epifeopum, & abbatem Maurcii, ad causam homagii. An. m. cecc. xx. fadhim suit feudum dom. epifeopo de medietatejuftiriaeabbatia Maurcii, &de omnibus rebus quæ movent de feudo dom. episcopi ratione distre abbatis. In tabulario dom. episc. Clarom. capsa V* sunt litterae donationis medietatis villae de Mauri fastæ abbad dicti loci. not. D. xxxi. XXIV. Bulla Urbani papæ II. pro parthenone Blaestiensu * BldIe. T TRbanus episcopus dile&e in Chrifto vJ filiae Florentix abbatiflæ monasicrii S. Petri * *« de Blazilia, & eis qux in ipsius loci regimine succefle- riac regulariter in perpetuum. Ad hzc nos disponente Domino in apoftolioe sedis servitium promotos agnos- cimus, ut ejus filiis auxilium implorantibus, efficaciter subvenire, & ei obedientes tueri ac protegere, prout Dominus dederit, debeamus. Unde oportet nos venerabilibus locis manum protectionis extendere, 3c fervorum atque ancillarum Dei quieti attentius providere. Tuis igitur, dilecta filia in Chrifto Florentia, precibus annuentes, B. Petri de Blazilia monafterium in Arvemenfi comitatu litum, cui Deo auctore przfides, ab Ermengarda comitissa conftructuni& Romana : ec- clesue traditum sub jure & protedtione sedis apoftol. suscipimuS, quemadmodum a prædcccssoribus noftris £ conftat clsc suscepcum. Per prxlcntem itaque privilegii paginam apoft. auctoritate ftatuimus ut quzeumque intra coenooitun hodie jufte poflidet, vel in futurum jufte & canonice poflidebit, & poterit adipifei, in cellis, in ecdeliis, in villis, & in cœtcris rebus mobilibus sive immobilibus, cibi tuisque fororibus tam praesentibus quam futuris regulariter victuris, firma semper & illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus pofleflio- nes auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel te- merariis vexationibus fatigare j sed omnia integra conferventur, earum pro quarum suftentacione ac gubernatione conccHa funt ufibus omnimodis profutura, falvo canonico sedis apoftol. jure. Ad indicium atitem hujus perceptae a Romana ecclefia libertatis, per fingu- los annos quinque monetae veftræ solidos Lateranensi palatio pcrsolvetis. Si quis fane in craftinum archic- pifeopus > episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, aut comes, aut vicecomcs, judex, aut quxlibet ecclefiaftica vel secularis persona sciens hujus privilegii paginam, contra eam venire temere tentavetit, fecundo vel tertio commonitus, G non sarisfa&ione congrua emendaverit, potcftatis honorifque fui dignitate careat &c » Ex flat fere firnilis pro Blafilienfibus monialibus balla Alexandri papa III. in qna meminit privilegiorum £ S. F L O R I. 158 l ipfis concessernm asssmmis pontificibus Sergio & Calix- to j ennmeratane prneipnas monaflerii possejfiones, villam nbi fitnm efi monafierium, cum omnibus perlinenliis filis » ccclefias S. Saturnini & S. Ste- phani cum omnibus ad eas perlinentibus, insuper de- cimam suorum novalium. Datum apud Tuscsslumper manus Graliani S. R. E. subdiaconi & notarii æv. Kal. Manii an. Ineam. Dom. m. c. lxx. ponlific. dom. Alexandri papa IU. au. xi. XXV. Littera Beraldi domini de Mercorio benesicii a at_ BlaZiliensibus virginibus accepti memoris. tbntin. NOs Beraldus, dominus Mercorii, mites, conftabu— 1309. Ius Campanis, notum facimus univeriis præscn- tes litteras inlpecturis, quod cum religiofa domina Adis abbatilsa Bhfiliae, ex quina Sc mera liberalitate sua, licet non reneretur ad iuee, conceflcrit & dederit nobis vicelimam unitis annatx semel percipienda ab hominibus suis, bonorum eorumdem, ad & in sub- sidiutn expenfarum a nobis factarum pro noftra cap- tione, & pro aliis negotiis, quæ nobis hadenus emer- serunt. Quam quidem vicesunatn dictorum bonorum nos recepimus & percepimus ab omnibus. Nos re- cognoscentcs eidem abbatilTx supradictam gratiam ne- bis factam, promittimus pro nobis, & luccellbribus noftris, bona fide, quod per illam gratiam non in- tendimus nec volumus diltx dom. abbatisienec con- . ventui suo, nec ejus hominibus seu succdloribus, nec ’eorum privilegiis seu libertatibus eorumdem, nec distrs villo Blazilix ullo unquam tempore praejudicium ge- nerari, ndc nobis seu succefloribus noftris per noe aliquod ius adquiri : & nos concedere dictz abbatisis litteras domini Regis conlimiles, quandocunque ab ipsa, vel ab altero nomine ipfius fuerimus requifiti : in cujus teftimonium & perpetuo firmitatem habendam ligillum noftnun prxsentibus apposuimus. Datum die Deminica ante seftum omnium Sanctorum, anno Dom. m. ccc. ix. Sigilistm exhibet tres fafiias, qua fisnt Mercoriana domus infignia. XX VL Quadam homagia quæ Claromontensibus episeo— E* taM. ► pis præstita sunt ab abbatissis de Casis. * ? Les Cha- scs. NOs Margarita humilis abbatilsa de Casis, discetis Clarom. notum facimus universis præsentcs litteras inseecturis, quod nos tenemus, & in veritate recognolcimus tenere, & abbadllas antcceHorcs nos- tras ab antiquo tenui fle a Rdo. in Chrifto patre domno Claromontensi epifeopo, monafterium & villam de Calis, cum suis petunentiis ; & propter hoc juramus, & jurare teneri profitemur succelsores noftras dicto domino & succefloribus suis canonice fubftituen- dis fidelitatem : & praedictas succelsores noftras face- re & jurare teneri fidelitatem. In cujus rei teftimonium sigillutn noftrum prxsentibus duximus, apponendum. Da- tum Dominica qua cantatur Mifiricordias Domini, anno ejufdem m. cc. lxxvii. Ansa 1255.’Willerma abbalifia, & an. 1270. Gnil- lelma abbalisse fevum & homagium fecerant de sua abbatia. Anno m. ccc. xlvi. Isabella dc Langeaco abbatissa de C.ifis recognovit fe habere a dom. epifeopo Cla- romontano abbatiam fuam & villam de Casis, villam S. Arcontii, ecclefiam de Scal^ue, decimam de Alneta & alia inulta, pro quibus fevum fecic& fidelitatem juravit dom. epifeopo ; suum & Isabella de Langeaco abbatilsa quoque de Catis fecic an. m. ccc. lxii. & aliae tum prædecelsorcs, tuna succelsores earum. I N S T R U A XXVII. Anniversatia abbatiffarum de Casis ex veteri codice. IV. Id. Januarii obiit Adalais abbatisia. VI. Kal. Febr. ob. nobilis domina Maria dc Auberia flbb. & Isabella de Fayetta abb. de Casis qux obiit an. U. D. L X X 11. Mense Febr. x i v. Kal. Manii ub. Guarda abb. Mense Manio xvn. Kal. Aprilis ob. Stephana abb. Eam esse Stephauam putamus cujus mater Lucia de Cauiliaco mortua natatur Calendis Decembris iu eodem uecrologio, ex quo hac sunt desumta, IX. Kal. Aprilis ob. Antonia de Chalancon abba- tissa pensionaria de Casis, & domina Gabriella de * la Fayette abb. devoti monafterii de Casis. Et obitus Beatricis de Vergezaco bonz memoriz abb. de Casis. Mense Aprili in. Kal. Maii ob. Blancha de Seissac abb. de Casis. Mense Maio Kal. Maii ob. Adalais abb. de C. III. Nonas Maii obiit Kanta (al. Lanta) abb. de C. XVI. Kal. Junii ob. dom. Antonia de Chalancon abb. de C. qux fecit aedificare magnam turrim & magnam portam dicta, domus & ob. an. ic. cccc. XXXIII. Mense Junio vi. Kal. Julii ob. nob. dom. Gabrielis de la Fayetta abb. de G qux fecit facere clauftra an. M. D. XXXI. Mense Julio vii. Kal. Augufti ob. nobilis Isabellis de Langeaco abb. de Casis. C Mense Aug. Kal. Augufti ob. Sibylla abb. de Blanda f/esredq Blanza, Blefle) qux quondam fuerat abb. de Casis. XXVIII. Homagia quæ Riperacenses abbates epifeopo Claromontenfi fecerunt ex M. S codice Maudunensu ♦ NOs ArmaNDUS humilis abbas monafterii Pipe- racensts ord. S. Auguftini diœccsis Claromonten- sis, notum facimus universis przsentes litteras infpec- turis, quod confitemur & in veritate recognofcimus, nos tenere, & prædeceflbres noftros hactenus ab an— I tiquo tenuisse in fetidum a reverendo in Chrifto D. Clarom. epifeopo & prxdeccfloribus suis, videlicet abbatiam noftram de Piper aco, & gyrum abbatiæ noftre prxdictz Piperacenfis, villam de Mongavillo, & alia. Et propter hoc juramus, & jurare teneri profitemur fuc- ceflores noftros dicto Domino & suis succelsoribus canonice fubftituendis fidelitatem facere, & jurare teneri. In cujus rei teftimonium ligillum noftrum duximus apponendum. Astum an. Dom. x. cc. lxxv. Idem quoaue fecerunt Stephanus abbas au. t33t. C— ele&us aebai au. 1344. Idem homagium fecit Hugo abbat Piperati Henrico epifeopo Clarem, au. t379— j XXIX. Ex veteri codice agrorum vectigalium abbatiæ Riperacensis, vulgo Papier terrier, variæ donationes Riperaco factæ. QUoniam ad multorum audientiam congruum eft pervenire qualiter ut a quibus domnus noder Petrus in primo piperacensem ecclesiam habuerit, guibusque donis ipsam ecdefiam Deus ob Genitricis ltue amorem & fandi viri religionem poltmodum ditaverit, ne rei veritas pofteros queat latere, litterarum monimentis mandare provida deliberatione dc- crcvimuj. MENTA 160 Noverit itaque presens aetas, omniumque secutura pofteritas, quia (anno Domini m. Lxii. *) cum prxsa— * tus Dei servus, divina virtute suffultus camis ille—, cebrss devitaret, & regulari canonicorum jugo colla recratiori submitterct, ut divino cultui tantundetn vacaret, non simoniaca pefte pollutus, prxlibatam accepit ecclesiam Jcr¥ta’ ab ipso Durando venerabili Arvernorum epifeopo, & Augerio ejusdem ecdesue capcllano ; & eoam a qui- buidam laicis principibus, qui in illis temporibus illam ipsam jure hereditario poflidebant, videlicet Audigerio oe Taglac, & Willelmo de piperaoo, & Stephano, & Dalmacio fratribus ejrfs, & quidquid eorum fevales iu pofterum dare voluerunt. Praeterea Raimundus de Di- gons, & Pondus Caflanus, & petras Rainaldi, quid- quid in eadem ecclesia tenebant, Deo & SS. viro penitus dederunt. Quo in loco dum corpus jejuniis at- * tenuaret, &, armos eft talium, vigiliis pernoctaret) fama fux sanctitaus crescente, omnes incolae lod illius ardenti animo dilexerant, & suis honoribus ampliarunt : praetextus * namque pontifex cum relatu mul- torum & difcretifliinoruin, eum Dominice vinex non inertem acciperer cultorem, & fermentorum fterilium verbi Dei gladio mirabilem iutelligeret amputatorem, 2uamplurcs ecclesias communi capitulo Claromonten- um canonicorum, & maxime in audientia domni Anselmi decani & Villclmi de Ergino &c
imperio suo regendas nutu pofielsorum attribuit. Hxe autem sunt nomina carum : Ecclesiam S. Vincendi &c. XXX. , Donatio ecclesiarum Vetulæ Brivatæ. IN nomine Dei fummi, & intemeratz matris Domini, cjufque almi martyris Vincentii, necnon Andreæ & Magni, ecclesias de Vetula-Brivata quæ antiquitus Brivatensis ecclefix polTelsio habetur, ego Srepnanus filius Bcrnardi reddo & commendo, & aono Deo & sanstre Marie piperacenfis ecdesue, & domno przlato Petro, & exteris fratribus ejus subjectis, necnon & eorum succelsoribus &c hoc donum Phylippo rege factum. XXXI. Durannus Clarom, episcopus donat ecclesiam S. Saturnini de villa nunc dicta * La Mothe. ANno Incarnationis Domini millesimo lxii. * e Comptu domnus Durandus episcopus Ckromontensuec— su » t ha ao- clefix, dedit beate Mariae dc Piperaco & domno petro prepofito fupradidi loci & exteris canonicis Deo ibi fervientibas, ccclcfiam S. Saturnini quz vulgari lingua dicitur villa, in prrsentia personarum ec- clcfix Clarotnoncenlis, scilicet domni Anselmi decani. hoc donum factum eft in mense Maio feria V. papa Urbanus * iv. gubernat Ecclesiam Dei. * Graria In nomine Domini noftri Jesu Chrifti, incipit breve rT<T’ commemorativum de dono quod fecit domnus Durandus Arvernensu ecdesue episcopus Deo & beaue . Mariæ Piperacenfis ecclefiæ domnoque Petro przfati " loci præpofito poft donum vero przdicti episeopi laudavit idem donum Petrus vir nobiliflimus caftri Bulidonenfis, teftes sunt abbas Briva- tenlis Raculsus. Ego Durandus Claromontenfis episcopus donoec- cleGam S. Boniti de Medeirolas S. Mariz de Pipera- co, & Petro ejusdem loci preposuo & succelsoribus. Hujus doni teftes sunt Ansclrnus decanus &c. Notum fit omnibus… quod Stephanus de Valle & uxor sua & filii ejus dederunt Deo & fanstre Mariæ de Piperaco & domno Petro ejusdem ecdesue prx- posito, aflcnsu Duranni Clarom. episeopi ambas ec- clesias de Aniceto, & ecclef. S. SebalHanine Valorfeira. Quapropter canonici Piperacenfcs fecerunt canonicum Willclmum dc Valle filium ejus. Regnante Regnante Jesu Chrifto in perpetuum tam polterorum. iM. soL memoriz quam przfentiuxn, officio ftili defignamus t^.vcrso. qiiodBljfmot domina de Flagiaco dedit Deo. & beatae Marix dc Piperato. & domno Petro capellam ejusdem loci. T aiWac. Durannus, Arvernorum ecdefiœ episcopus, dedit dom-
! s ePrtri’9 Piperacensis ecclesia prxpofito ecclefiam de fa. t /. Tautlac &c. Chasellei Notum fit omnibus quod Stephaniis Calvus, fft. > I— saeerdos, de salute sua sollicirus, medietatem ecdesue S. Petri de Chaselas, & vineam qux dicitur Claufum- Deo, & S. Marix de Piper. & domno Petro ejusdem ecdeliz prepofito dedit & conceflit. Qua de re in pofterum factus eft Piperaci canonicus regnante philippo & prxfulante Duranto. Inspirante Domino Jesu, qualiter de ecclesia S. ac beatiflimi martyris Andeoli peractum eft pernotare proponimus. Cum per orbem, illuftriffimi ac faux mentis viri longe lateque Domino Deo fuorum actuum & cogitationum placere Auderent, quidam inter il- Iustres illustris, & boni muneris non tardior ipfi placere non distuUt, videlicet domnus Herimandus vi- * rre/b— cecomes *• Quapropter ecclefiam beari martyris An- « Imtaince, deoli omnipotenti Deo fabricari constitpit, quam non PoIignac. mediocriter de suis & obrimis hereditari placuit, teraris videlicet Proinde pra fatus Stephanus Arvernorum episcopus supradistam ecclefiam, & quantum ad eam respiccre videbatur, consilio patris fui, Deo, & S. Piperaci monafterio, & domno Petro ejusdem loci prxpofito gratanter iterum attribuit. Unde miflos ibidem canonicos &c. S. Pons en Exiftimanribus & cogitantibus Ger&ldo Dussel & Vivarez. uxore sua de recuperatione amoris Chrifti, & de UttrrtT. fjlute animarum fuarum & parentum fuorum, dede- ydfc. runt Deo & bhatat Marix de pipcraco, domnoque Petro primo przposito ac viro rcligioliffimo ecclefiam S. * S. Potu Pontii *… donante & concedente Geraldo episco cnViyarez. po Vivarienfi, donantibus & concedentibus suftraga- neis & rectoribus… poftea deffunsto supradido przposito, & Bemardo religiofo viro in abbatia sublc- vato &c. & videns ecclefiam ipfam a canonicis honorari, compunctus divino amore, reliqui omnem honorem ccdciix domno Bemardo. S. FLORI. 162 K J u l 1 u s episcopus, servus fervorum Dei, dilestis filiis Johanni abbati & conventui monasterii Piperaci ordinis sancti Augustini, sancti Flori diœccsis, salutenl & apoftolicam bcnedi&ionem. Exposcit vcftræ devotionis sinccricas, & religionis promeretur honeftas, ut tam vos, quoS speciali dilectione proscquimur, qilam tnonas- terium veftrum, dignis attollamus honoribiiS. Hinc eft quod nos vos & veftrum quemlibet a quibusvis excommunicationis, fuspensioniS Sc interdicti aliifque ecclesiafticis sententiis, cenliiris & penis a jure vel ab homine quavis occatione vel caufa latis, si quibus 3uomodolibet innodati cftis, ad effectum presentium untaxat consequendum, harum ferie absolvcnrcs & abfolutos fore cenfentes, veftris in hac parte suppliea- y rionibus inclinari, ut tu fcilicec abbas, cujus predecelso- res dicti monafterii abbates, qui pro tempore fuerunt » baculo paftorali uti, & relirious dicti monasterii primam clericalem tonsuram conferre, & ornamenta ecclcfiafti- ca benedicere, utaHcritur, confueverunr, & fuccclsores tui dicti monasterii abbates pro tempore exiftentes mitra, annulo & aliis pontificalibus insignlis ubicumque libere uti, ac benedictionem folemnem poft milsa- rum, vcspcrarum, & matutinarum ac aliarum horarum folemnia, necnon etiam per vias in proceflionibus, dummodo ibidem tunc loci ordinarius seu apoAolicx sedis legatus presens non fuerit, fuper populum elargiri perpetuis suturis temporibus libere & licite poflis dc poffint ; felicis recordationis Alexandri papae IV. C przdecesloris noftri, qux incipit Abbatss, & aliis conftitutionibus & ordinationibus apoftolicis ceterisqpo contrariis nequaquam obstandbus, authoritate aposlo- lica, tenore prxfentium de fpecialis dono gratis indulgentiis. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc pa- ginam noftræ absolutionis & indulti infringere, vel ei aufu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare prxfumpferit, indignationem omnipotentis Dei ac beatorum Petri & pauli apoftolonim ejus se noverit inctirfunim. Datum Romæ apud fanctum Petrum anno Incarnationis Dominicz millesuno quingentesimo octavo, sexeo Id. Septembris, pontificatus noftri anno quinto.