Gallia Christiana 1720 02/Lemovicensis
498 ææoeuæaffiauaaaæffiſaæaoeuuææuuffi ECCLESIA LEMOVICENSIS.
AQUITANIÆ primæ civitas Lemovicum ad Vigennam fluvium, vulgo la Vienne, olim Ratiaſtum appellatam eſſe docet Hadrianus Valezius in notitia Galliarum, poſt Claudium Ptolemæum ; plurimi vero Lemovicum Auguſtoritum vooent. Sed aliarum urbium more nomen gentis, cujus caput eſt, ſumſit ; dictaque eſt a Lemovicibus, Lemovicæ, Lemovica, civitas Lemovica, urbs Lemovicina, uti legitur apud Gregorium Tur. Fredegarium & Fortunatum.
Porro Lemovices a Cæsare in commentariis recenſentur inter Galliæ potentiſſimos populos. Et ear7 quidem Vercingetorix Arvernus, poſt ſuam a Romanis defectionem, eos ſibi adiungere curavit cum SenonIbus, Pariſiis, Pictonibus. Cadurcis, Turonis, Aulercis, Andis. Cumque Aleziam obſidione cinxiſſcnt Romani, ad eam urbem liberandam, Galliarum principes decem armatorum millia Lemovicibus imperarunt, quot Bellovacis Belgarum potentiſſimis ; etſi Pictonibus octo tantum millia, Turonibus ſex, Mediomatricis, Nerviis, Morinis, & c. quina, & Atrebatibus quatuor duntaxat eſicnt im rata.
IEeit veteri notitia conſtat Lemovices Aquitaniæ, & quidem primæ, eſlc trihuendos mam ſub Bituricenſi metropoli recenſentur. Inter plurimas AquitanIæ civitates enumeratur ab Apollinari Sidonio civitas Lemovicum lib. 7. epiſtularum ep. 6. Burdegala, inquit, Petrocotii, Ruteni, Lemovices, Gagalitani. lmultoquejam major numerus civitatum, & c. Aquitanis quoque eos accenſent Julius Cæſar,
trabo & a ii.
Lemovicum antiqua civitas amphitheatrum ſitum habuit, quod Arenarum nomine adhuc ſitpeiſſite ſignificabatur apud Gallos. In commemoratione abbatum Lemovieenſium legitur de Stephano ſeptimo abbate S. Martialis, qui florebat ineunte ſeculo x. Turres in caſtello Martialis duas fecit, unam contra ſlutarios nomine Orgolctum, alteram contra Arenas nomine Fuſiniam, præapiente hoc rege Carolo minore, ad repellendum Guillelmum ducem A. Pictavinum comitem. et ex nomine fito ipfinn caſtellum nominavit Stephanopolim. Carolus minor hoc commemoratus loco, eſt Carolus Simplex. Una ex urbis parochiis ilolim erat eccleſia S. MarIæ de Arenis ; adhucque ex portis Lemoviœrum una porta Arena rum a atur.
Regiis ; Franciæ prioris dynaſtiæ temporibus, Lemovicis moneta cudi ſolebat, ut docet S. Audoenus I. 1. de vita S. Eligii 3 probantque nummi quidam veteres Lemovicis, vel Lemovecas F. inſcripti ; nunc etiam ibi moneta percutitur. Urbs etiamnum eſt ampla, po ulos, dives o um commercio acquiſitarum, maxime imaginum encauſto ictarum. Publicis ædiliciis præſertim geris ornata, ſcilicet eccleſiis & monaſteriis ; ac inter colles vitiſſros eſt ſita. Ibi eſt vectigalium tribunal, ſedes præſidiaIIs a, Burdigalenffs pariamcnto pendens, collegium quæſtorum Franciæ, cum rei tum ærariæ tum iu diciariæ ræ ecto.
Quod Ilpectat ad ſtatum eccleſiaſticum urbs eſt iſcopalis ſub metropoli Bituricenſi. In eccleſia cathedrali ſub invocatione S. Stephani dicata tres unt dignitates : decani, mntoris & archidiaconi de Mala-morte, quæ (pendent ab electione & collatione capituli pleno jure. Succentoris, q debet eſſe mnonicus, o ciumaoentore confertur. Sunt præterea 28. canonicatus, ſex præben. Eadem in eccleſia miniſtrant 14. magni vicarii quorum unus eſt parochus eccleſiæ S. Johannis auſteritatis i ’’affſla tttſictbſifſhſſaoeiffiti in 1 7. atfhipreſbſienw, qui continent eccleſias parochiales pluſquam ſexcentas. Archipreſbyteratuum nomina unt :
pag. a 67.
1. De Combraille. ro. De Porcheria.
2. De Albuconio, Aubuſim. 1 1. S. Pauli, S. Paul.
3. De Chiroſa, Cltirouſe. 1 2. De la Meyſc.
4. S. Exuperii, Saint-Supeti. 13. De Noutronio, Nontron. 5. De Gimello, Gimel. 14. S. Juniani, S. lunien.
6. De Brivaſaco, Brivazac. 5. De Ranconio, Raneon. 7. De Briva, Brive. 1 6. De Benevento, Benevent, 8 V0ſiarum, Vigeois. 17. De Anziſma.
Pagus Leirlovzinbſlineiſggſorlcgſſinſtriorem dividitur. In ſuperiori ſunt Lemovicæ, Albuconium, & omnes loci archipreſbyteratibus inſignes ſuperius notati. ln inferiori caput eſtTutela, quæ urbs eſt epiſcopalis, de qua infra loquemur. In diœceſi Lemovicenſi plurimæ ſunt abbatiæ, quarum hiſtoriam texemus poſt accuratum, quantum licebit, epiſcoporum catalogum. De iis ante Sammarthanos ſcripſerat Jobannes Corderius hujus eccleſiæ canonicus, vir antiquitatis eccleſiaſticæ peritus ; cujus operi multa adiecerunt Sammarthani, ex variis inſtrumentis ſibi ſuppeditatis. Longe plura collegimus, ut quivis æquus lector iudicabit, poſt perſpectam auctiorem hanc & quidem emendatiorem ſlerient.
1 1 499 EPISCOPI LE A I. S. MARTIALis. ANN1 Q ANCTUS MaRTIALIS, quem pIurimæ gentes C11R1STI OAquitaniæ suumcontendunt apostolumfuisse, sub Decio & Grato consulibus, hoc est medio tcrtio Christi seculo, Lemovicinis est destinatus episcopus, inquit Greg. Turon. lib. I. hist. c. 2 8. Contra hanc sententiam pugnat vulgaris traditio, vel potius opinio popularis, fecundum quam Martialis unus fuit ex Christi servatoris discipulis, S. Ste- phani primi martyris & S. Petri apostoli consan- guineus, qui eum jussii Domini baptizavit, cum I Marcello & Elizabeth parentibus. Is Petrum se- cutus, Antiochiam primum, deinde Romam ve- nit ; qua ex urbe misius est ab apostolorum principe in Gallias, cum sociis Alpiniano & Austri- cliniano ; quem in itinere mortuum, admoto S. Petri baculo suscitavit. Lemovicum urbem in- grestus, a Susanna hospitio exceptus est, quam cum fiiia Valeria salutaribus aquis lavit. S. Valeriæ sponsum Stephanum ducem ex hoste Christi Christianorumquc insecutore ferocissimo ad Chris tum convertit. Stephanus ille dux, utiIegiturin < S. Martialis actis, principatum tenebat a fiuvio Rhodani, usque ad mare Oceanum, Vasconum atque Gothorum gentem regendi habens potesta- tern usque ad montes Pyrenæos. Hac forsan ra- tione in concilio Lemovic, an. 103 1. Stephanus hic Galliarum rex appellatur. Interea a Nerone Stephanus cum exercitu evocatus, Romam pergit, & S. Petrum adit, comitante omni exercitu. Pe- trus autem pro tanta hominum multitudine ad Deum conversa lætatus, ducentas auri libras quas a Nerone Stephanus acceperat sibique offerebat, j deferri ad Martialem jussit, ut ex iis eeclesias ædi- ficaret. Sic Stephanus cum exercitu Lemovicas £cct Cal— rediit.Hæc & multa alia recensens vir ilIustrissimus cC. 2j.’ Franciscus Bosquetus, postea Monspeliensis epi- scopus, pro fabellis habet, nec immerito. Itaque hic subsistendum, & rejectis spuriis illis actis, dicendum de S. Martiale, primo Lemovicum epi- scopo, nihil ad nos pervenisse nisi solum nomen. Neque nobis objici poliunt concilia, Bituricense scilicet & Lcmovicense, celebrata an. 103 1. in quibus assertus est S. Martialis apostolatus ; nam in hujusmodi actis nihil proprie definitum legi— ] mus ; neque damnati fuerunt qui de hoc aposto- latu contra sentiebant. Alioquin ubi de hujusmodi factis agitur, minime ligat concilii provincialis auctoritas. Æque consictæ sunt duæepistolæ quæ S. Mar- tialis nomen praeferunt ac ipsius acta, & ex ea- dem forsitan prodierunt officina : una ad Burde- galenses, ad Tolosanos altera scripta legitur ; eo vero tempore quo agitata est quæstio de S. Martialis apoltolatu, opportune repertæ sunt in sacrario basilicæ S. Petri urbis Lemovicæ, Philippo in Galiiis regnante. Verum non est quod diu immo- 500 MOVICENSES. i remur in iis rejiciendis, cum ab omnibus pene re— ANNI probentur tanquam fictitiæ ac supposititiæ, etiam CHRISTI Possevino, Bcllarmino, Miræo, Labbeo. Memoria S. Martialis recolitur die 3 o. Junii. Sane in vet. martyrologio edito Spicii, tomo iv. legitur : Lemovicas depositio S. Martialis episeopi pridie cal. Julii. Inter instrumenta edendam censuimus epistolam c. 1. col. Jordani Lemovicensis episcopi, numine plurimo— ’6 ’ * rum archiepisc. & episcop. ad Benedictum papam VIII. scribentis, in qua negat S. Martiali titu- 1 lumapostoli tribuendum esse, arguitque superbiæ quendam S. Martialis abbatem, qui se adierat & rogarat, ut iu concilio suo seu fynodosanctissimum confesserem Martialem in numero poneret apostolo- rum, quod facere noluit. Notandum tamen Jor- danum adinisisse acta S. Martialis ut genuina ; nec alia ratione titulum apostoli Martiali dene- gasse, quam quod a suis antecesseribus fuerit sem- per habitus tantum pro confelsore. De eo Gre- goriusTur. lib.de Glor. confessi c. 27. agens®, 1 aperte innuit ipsum tantummodo sanctis accensen- dum consestbribus. De celeberrima abbatia sub ejus patrocinio constructa, infra. II. S. AURELIANUS. Ex actis quæ jam rejecimus, Aurelianus in urbe Lemovicum erat falsonim deorum sacerdos, quando huc advenit S. Martialis ; cui cum rcsisteret, cœlestem expertus est vindictam, per- cussesque fulmine interiit. Sed ab eodem sancto verbi Divini præcone ad vitam revocatus bapti- zatur, & ex pcrsecutore factus est ejus ad- jutor & successer. Quin etiam ejus historiæ scriptor dicitur. De iis autem quid credendum sit, jam sententiam nostram depromsimus. Mi- grasse ad Dominum die 6. Martii an. 89. legitur. An. circiter 1300. Reginaldus de Porta Lemo- vicensis episcopus sacrum ejus coepus e terra le- vavit & transtulit in sacellum ejus cultui dicatum, ubi sacrum ejus caput certis diebus exponitur. III. Ebulus. Tertius Lemovicum episcopus, quem Sam- marthani Emilium appellant, alii Evolium, Ebu- l lus in epistola Jordani episcopi ad Benedictum pa- pam VIII. vocatur. Metu persecutionis apud Eva- honium, Evaux en Combraille, latitavit usque ad mortem. IV. ATTICUS. Atticus qui & Atricus, & Astricius legitur, sedebat fecundum nonnullos an. 171.Sed alii forte • S. AJartiahs rpiscopur a Romanis miffiis episcopit. in xrit Irmovicina pradicare exorfus eft ; cverftsqut ftmulacrorum ritibus, repleta jam credulitate Dei urbe, migravit a seculo. Erant tunc temporis cum eo duo presbyteri ( Alpinianus, a/. Albinianus, & Stratoclinianus, at. Austriciinianus) quos fecum ab Orienti aei. duxit in Galliam. yoI ECCLESIA L ■■ melius ejus episcopatum differunt ad annum circi— j ANNI ter jio. EmerinuS, al. Eamenus, in vulgatis cata- CHRIST1 Jogisjpsisuccesserdatur ; sed omittitur a Jordano iu epistola ad Benedictum papam. V. HERMOGENIANUS. Hermogcnianum pro metropolitano Aquitaniæ agnitum fuisse aiunt ; qua dignitate potiri quoque debuerunt ipsius antecessercs ; at nova, inquiunt, divisione Gailiarum facta, metropolis Aquitaniæ primæ honor ad civitatem Bituricas transsatus elt Iisilem auctoribus, pro quibus spondere non au- derem, Hermogenianus præfuit annos 3 7. obiit- que an. 247. I VI. AdeLPHIUS. Huic tribuuntur anni 29. in episcopatu, cujus finis assignatur an. 276. Sed de his primis episco- pis nihil certi occurrit. VII. DaTivUS. Dativuspost annos 19. in pontificatu trans- actos, depositus legitur tempore pcrsecutionis Diocletiani : utrum propter fidei defensionem ab imperatorum ministris, an ab episcopis ob aliquem Iapsum, ignoramus. Huic subrogatur alter Adelphius qui dicitur prioris nepos, iu quodam catalogo manu exarato, omisius tamen a Sammar- thanis ; primusquc est qui pacem ecclesiæ redditam vidcrit sub Constantino imperatore. VIII. ExUPERIUS. Exuperium multa pastum esse ab Arianis per annos 3 5. episcopatus, sub Constantio imperatore, legimus iu quodam catalogo manu exarato. IX. A s T1D1U s. Idem dicitur de Astadio, qui per annos 18. præsuisse legitur. Ex ejusilem progenie ortum fuisse B. Aredium abbatem nonnulli volunt, de quo 1 Iæpe meminit Gregorius Turon. maxime lib. x. hist. c. 2 9. ubi testatur cum fuisse Lemovicinæ ur- bis incolam valde ingenuum. X. PeTRUS I. Petrus episcopus de Palatio subseripsit concilio co6 Agathensi an. 506. quo nominc intelligendum ’episcopum Lemoviccnsem autumat Hadrianus Valesius in notitia Gailiarum ad verbum Pala- tium ; quem locum dicit Lemovicum civitati vici- num, ubi fortafle tum episcopi morabantur & la- titabant : Sic, inquit, episcopi Sajenses, Oxomen— j fies, velOxirnenses dicti ; episcopiPictavorum, Ra-1 tiatenses ; Constantienses, Brioverenses ; Caepen- toratenses, Vindaujcenses, &c. eruditus Icctor dc hac conjectura judicet. XI. RURICIUS I. Inter Astidium & Ruricium catalogus manu exaratus ad nos misses ponit duos episcopos, Rusticum I. &Rusticum II. quorum prior sancti- tatc& doctrina clarus obiit anno 406. alter post multa adversus Arianos certamina per annos 3 8. cursum consummavit an. 444. Quibus vero ex EMOVICENSIS. J02 L fontibus nova hactenus hæc fuerint depromta, prorsus nobis ignotum ; qua de causa duos illos epi— ANNI scopos omittendos putamus ; veniendum itaque CHRISTI ad Ruricium. Ruricius avita nobilitate conspicuus & Anicia- næ familiæ conjunctus, ut docet Fortunatus, ante episcopatum duxit uxorem Iberiam apud Arver* nos Ommatii nobilis viri filiam ; quapropter iI- lustribus conjugibus epithalamium cecinit Apolli- naris Sidonius carmine XI. Ambo postea, ut Deo religiosius servirent, seculi curas abjecerunt, uti Fausti Reiensis epistolæ sexta & septima docent ; Ruriciusquc fuitdavit S. Augustini monastcrium J extra Lemovicæ urbis muros prope Vigennam, ubi sepuItus est. Quo tempore cathedrae Lemovicensi fuerit præfectus ignoratur. Carolus Cointius, qui in episcoporum Lemovicensium indice utrumque Ruricium seniorem & juniorem reccnset, de priori tamen omnino filet iu Annalium suorum decurfu, nisi quod ad an. 508. n. 6. recensens episcopos qui in Aquitania I. florebant quando Clodoveus rex bellum Wisigothicum gcssit, ait : Sedebat in cathedra Lemovicina Ruricius, avita nobilitate qua familiam Anicianam contingebat clarissemus. Tomo iv. conciliorum Labbei editæ sunt mutuæ col. 1 — epistolæ Cæsarii & Ruricii episcoporum ; item Se- dati episcopi ad eundem Ruricium episcopum epistola, Ruriciique ad Sedatum responsio. Lab- bcus cxistimat Cæsarium hunc csse Arelatensem, qui amice qucritur quod Ruricius ncglexisset in- tercsse concilio Agathensi anno 5 06. aut mittere legatum qui ad ipsius vicem hujus concilii decretis subscriberet. Idem est argumentum epistolæ Sedati, forte Nemausensis episcopi. Ruricium autem fuisse episcopum Lemovicen- sem vix dubitat Labbeus. Si res ita se habeat, ruit conjectura Valesii existimantis Petrum episcopum de Palatio, qui subseripsit conciIio Agathensi an. 506. fuisseLcmovicensemepiscopum. At pror- sus incertum est Cæsarium qui scripsit ad Ruri- cium, fuisse Arelatensem, ipsumque loqui voluisse de lynodo Agathensi. Item Ruricium, ad quem scribunt Cæsarius & Sedatus, fuisse Lcmovicen- scm episcopum dicere nihil cogit. Guillelmo Cave arridere videtur conjectura Labbei, non enim dubitat dicere Horuisse hunc episcopum circa an- num 470. & vocatum ad concilium Agathense, non accessifle ; qua de causa cum a Cæsaiio Arc- latensi episcopo fuisict objurgatus, ad cxcusandam absentiam suam causatum csse ætatem gravem & 7 corporis infirmitatem, nec multo post grandæ- vum obiisse : quæ etsi pro certis non habenda sint, sunt tamen verisimiUima. In actis S. Juniani, qui sanavit Ruricium nostri Ruricii nepotem, ejus- dcm sit mentio ; Icgesis apud Cointium tom. 1 • Annal. ad an. 506. n. 25. Exstant Ruricii episcopi duo libri epistolarum editi tom. v. Antiq. lectionum Canisii ex MS. co- dice S. Galli, & in Biblioth. patrum. Sidonius ad eumscribcns L Iv.ep. 16. iis verbis ejuseloquen- tiam commendat : Accepi…paginam vestram, quæ plus mellis an falis habeat incertum est. Ceterum eloquii capiam hancpræsert, hos oletfiores, ut &c9 503 ECCLESIA LI libro vero vHI.ep. 10. quod maxime commen— j KU dat sanctum hunc virum, ait sermone pulcro VtsXUdla e./r l • * vitam suine pulcnorem. XII. RURICIUS II. Avum hic habuit Ruricium seniorem, uti For- tunatusdocet. Anno 53 5. subscripsit synodo Ar- vemensi I. Aurelianensi quoque IV. interfuit an. 541. ad quintam vero an. 549. legatum miiit Bantaredum archidiaconum. Porro hic subjicien- dum putamus elogium funebre & sepulcrale, quod in honorem utriulque Ruricii scripsit Fortunatus lib. 4. Carminum : Hicsacra pontificum toto radiantia mundo Membra sepulcra tegunt, spiritus astra colit. Ruricii gemini stores, quibus Anniciorum Juncta parentali culmine Roma fuit. Actu, mente, gradu, prænomine, sanguine nexi, Exultant pariter hinc avus, inde nepos. Tempore quisque suo fundans pia templa patroni, Istr Augustini, condidit ille Petri. Hic probus, ille pius, luc ferius, ille ferenus, Certantes pariter, quis cui major erit. Plurima pauperibus tribuentes divite censu, Miscere ad coelos quas sequerentur opes. Quos nspargente manu, redimentes crimina mundi, Inter apostolicos credimus esse choros.’ Felices, qui sic de nobilitate sugaci Mercari>in codis jura senatus habent. * Se » i » Ruricius junior in ecclesia S. Petri de Quadrivio *, vulgo du Queroir, quam ædificarat, jacet. fSf XIII. Exotius. ’3’Exotius, al. Exochius & Esotius, quem aliqui recensent ante duos Ruricios, scdit per annos 1 5. Ejus epitaphium scripsit idem Fortunatus lib. IV. in quo eum laudat a patientia, mansuetudine, ecclesiarum cultu, aliisque virtutibus ; ultimos tantum versus referam : Qui tria lustra gerens in pontificatus honore, 1 Pergit ad antiquos plebe gemente patres. XIV. S. FerREoLus. Præfuit S. FerreoIus Chilperico I. regnante. * al. Hic princeps anno 1 8. regni sui, Christi 5 7 5. ♦ Lemovicinum pagum vectigalibus oneravit. Au- diamus Gregorium Turon. lib. v. hist. cap. 29. Cliilpericus rex descriptiones novas & graves in omni regno suo fleri lusset. Qua de causa multi re- „ linauentes civitates illas * vel possessiones proprias, * suaj., / /1 • r. alia regna petierunt… stiituturn enim suerat, ut possesser de propria terra unam amphoram vini per j aripenuern redderet. Sed & aliæ functiones infligebantur multæ, tam de reliquis terris, quam de mancipiis ; quod impleri non poterat. Lemovici- nus quoque populus cum se cerneret tali fasce gravari, congregatus in calendis Martiis, Marcum referendarium qui hæc agerejuflus fuerat inteesicere voluit ; & fecisset utique, nisi eum episeopus Fer- Teolus ab imminenti discrimine liberasset ; arreptis quoque libris descriptionum incendio multitudo con- juncta concremavit. Unde multum molestus Rex, dirigens de latere suo persunas, irnmenfis damnis populum afflixit. = : MOVICENSIS. 504 Adhuc nostri Ferreoli meminit Gregorius, vi
delicet lib. vn. cap. 1 o. ubi refert ejus cura & sol— ANNI licitudinebasilicamS. Martiniapud Brivam-Cur— CHRISTI retiam a, quæ ab hostibus cremata fuerat, restau— • ratam fuisse. Idem episcopus adfuit concilio Ma- tisconensi II. an. 585. curavit etiam fuitus S. Are- dii abbatis, ut iu ejus vita, quæ Gregorio Turon. tribuitur, cap. 3 4. refertur. FerreoIum ex hac vita ad immortalem migrasse legimus an. 595. Ejus 595. gesta edidit Labbeus tom. 2. Biblioth. pag. 527. XV. AscLEPiUS. Asclepius, al. Asclepiodorus, quem Adelphium B appellat auctor catalogi manu exarati, scdit ex eodem annos 17. Ejus mors notatur in martyro- logio Lemovicensi 1 o. cal. Januarii. Cointius ad an. 667. num. 49. scribit eum mortuum esse 9. caI. Januarii an. 613. XVI. S. LUPUS. S. Lupus secundum Carolum Cointium ordi- natus est iv. idus Maias an. 614. Fundationi So— 614. semniaccnsis monasterii a S. Eligio conditi con- sensum præbuit an. 6 3 1. potius quam 638. nam 631. litteræ S. Eligii quibus subscribunt S. Lupus & alii episcopi, datæ sunt an. decimo regis Dago- C berti, qui ad an » Christi 631. referri solct. Fa- tendum tamen variare scriptorcs in computandis Dagoberti annis, quos, oinisio tempore quo per sexennium regnavit in Austrasia, nonnulli incho- ant ab an. 628. quo Clotarius rex ejus pater mortem oppetiit. XVII. SIMPLICIUS. Hic episcopus e vita migravit cum S. Eligius adhuc esset iatcus, & in aula degeret, ut ex Au- doeno qui sancti hujus vitam scripsit discimus libro 2. cap. 28. Locum mox prolaturi sumus. 5 XVIII. FeLix. Dc Felice Simplicii succesibre hæc legimus in vita S. Eligii, auctore S. Audoeno Rotomagensi episeopo : Dum adhuc sub ldjcali habitu esset, Tom. ». EligiuS xpræsagus futuraprænuntiavit. Ex quibus nocte quadam dum consuetas orationes explesset, S S* paululum in distubitu requiefcens, cœpit subito in sumniis vehementer satagere. Quem mox clericus excitum, cum causarn visionis illius interrogaret, hu-- justnodi ab eo responsum audivit : Nuper, inquit, Simplicius Lemovicinæ urbis episcopus migravit de mundo ; & ecce modo jam Felix, qui sacerdotiosor- 7 titur, misses ad nos destinavit.ut ejus parti solatinm præbeamus. Cum ipfis quidem nunc loquebar ; folli- citi ergo nunc estote, haud procul enim sunt. Dixit, & conquievit. Et ecce post ejus verba, cum lux diei daret initium, coeperunt repente prædicti nuntii vesti- bulum domus pulsare ; qui illico ingresse, nuntiant episcopi mortem, cunctaque ita esse gesta, sicut jam Eligius prædixerat. Tunc vero osserentes copiosani pecuniam a Felice pro adminiculo episcopatus missem, ■ Sic di&a quod ibi Currctia fluvius ponte transeatur : Briva enim in veteri lingua Gallica pontem stgnificat ; Briv* nunc est urbs pagi Lemovicini non inelegans, vulgo di&a la Gaillarde. Hunc locum occuparat Gundcvaldus mentitus rcx, de <juo ibidem coasuic Gregorium. nullatenus $o5 ECCLESIA LE ~ nullatenus suadere potuerunt ut quippiam ex eadem l CHRISTI ; fe*1 ingresses ad principem, cuncta quæ petierant obtinuit. Hunc Audoeni textum a neoterico interpoIa- tum putat Cointius : Nam nec Felicem, inquit, adeo fiagitiosum arbitramur, ut pecuniam pro ad~ ipiscendo episcopatu ad Eligium miserit ; nec Eli- gjum existimamus adeo seeleri savisse, ut eum rogant episcopum fieri, qui pontificatum palam per simoniam ambiret. Nulla tamen interpolationis vestigia in hac narratione deprehenduntur. Et quanquam ex ea rejicerentur, quæ de pecunia oblata pro episcopatu inserta putat Cointius, Eli- gius non esset omnino immunis a culpa, quod au— I xilium præbuisset presbytero palam episcopatum ambienti. At cum adhuc esset laicus, ipsi indulgen- dum quod disciplinæ ecdesiasticæ ignarus fuerit. Felix suo nomine misit Patemum abbatem ad concilium Cabilonense, quod Cointius an. 644. autumat celebratum, Jacobus Sirmondus ante annum 648. vulgo tamen anno 650. tribuitur. XIX. AdeLPHIUS II. De eo nihii scimus. XX. RUSTICUS. Hoc loco ponendum Rusticum merito censet Cointius, de eo etenim siepius est mentio in vita • S.yianct. S. Vinccnliani ♦ cujus exsequias curavit mense Januario ; & octavo post mense basilicam in ho- 6 67. norem beatissimæ Virginis dedicavit an. Ch. 6 67. regnante Clotario lll.Consule Cointium ad hunc 669. an. n. 3 9. & lcq. Legitur sedisse ad an. 669. XXI. HERTGENOBERTUS. XXII. CÆSARIUS. De duobus illis præsulibus nihil scimus præter nomina. XXIII. Ermenus. I Ermcnus, qui & Ermenarius & Ermeno appellatur, in litteris Stodili episc. an. 851. scriptis q dicitur dedisse matriculariis S. Stephani villam de wS. ? heau. Magniaco. Anno 69 o. S. Tillonis * monachi So- Iemniacensisexsequiascelebravit, & abeo gravi sanatus est infirmitate. XXIV. SALUTARis. XXV. AggerIcus. Sola duorum illorum episcoporum nomina sunt nobis nota, cetera ignoramus, nisi quod Ag- gerici mentio fit in vita S. Sacerdotis, iis verbis j capitis 8. Defuncto Lemovicensi episcopo beatæ memoria Aggerico, &c. ut infra. XXVI. S. SACERDOS *. S Sardos, SardS * S’Sacerd°s ex Aquitania oriundus ciara ex stirpe, patrem habuit Laban nomine, matrem vero Mundanam, qui erant de primoribus Burde- galæ. Susceptus cst in lucein in vico Calabro sito inter fines Caturcensium & Petracoricorum, non longe a fluvio Dordoniæ, ubi ctiam aquis baptisini tinctus cst, susceptoremque habuit in baptisino quendam regem, qui ei dedit vicum Calabrum jure Tomus II. MOVICENSIS ? o6 L hereditario possidendum. Puer traditus est S, Ca— —— puano Caturcensi episcopo, qul eum diaconum ANNI ordinavit. Postea Sacerdos monachum induit ln CHRISTI coenobio * vici Calabri, cui ejusilem vici domi— **tiga nium cessit ; exactisque septem annis sub abbatis Crivlin. regimine ante susceptum presbyteratum, tandem præsicitur in abbatem ; tuncque cœpit ejus virtus etiam miraculis coruscare. Itaque ejus fama per totam Aquitaniam percrebrescente, defuncto bea- tæ memoriæ Aggerico Lemovicensi episcopo, elec- tione cleri & populi ipsi subrogatur. Imminentis mortis præsciu$, ad Calabrense monasterium redlre confutuit, sed ad Deum migravit in itinere ; ejus 1 tamen discipuli coepus sancti præsulisper Dordoniæ alveum Calabrum detulerunt, ubi lepulturæ da- tum elt Postea transsatum est ad monasterium Sar- latense, in basilicam S. Salvatoris quando restau- rata est tempore Caroli magni, ubi adhuc asser- vatur in eccIesia cathedrali. Quanto, imo quo tempore sederit Sacerdos incertum ; consule Bolland. ad diem quintum Maii. Ejus vita, quæ corrupta fuisse videtur, exstat tom. 2.biblioth. novæ Labbei pag. 6 61. Creditur præfuisse ecclesiæ Lemovicinæ ab anno 711. ad 7 2 o. memoratur iu hagiologio 711. Lemovic, ad m. nonas Maii. De eodem agit Ber— ^2o. , nardus GuidoniS, in libello de sanctis Lemovi- ’censibus extra diœcesim sepultis. XXVII. AUSINDUS. Ausuidus, <7/. Ausuidus, Ausuidus, pene nobis incognitus, nisi quod ejus mentio fiat in variis epi- scoporum Lemov. indicibus, & in Demochare, Chenutio, Roberto, Sammarthanis. Ejusilem meminit Baluzius in disquisitione seculi quo vixit S. Sacerdos. XXVIII. S. Cessator ♦. » s.Cessa- dre & cor- Floruit sanctus hic præsul tempore CaroIi co— s- . gnomento Martclli, qui sub majoris domus regiæ titulo pene regnabat. Quiescere traditur apud S. Sanctinum juxta castrum de Mala-morte. De eo in hagiologio 17. cal. Decembris : Apud civita- tem Lemovicam natalis S. Cessetoris episeapi & consesseris, qui multum contra Wandalos & diu pugnavit. Nomine autem Wandaiorum intelligen- di sunt Saraceni ex Hispania profecti. Ejusepisco- patum protrahit Cointius usque ad annum 732. 732, quamvis nihil asserat. Extra muros urbis adhuc visitur ecclesia Deo sub ejus invocatione dicata, quo festis diebus convenit ad divina peragenda lacra piorum laicorum socictas purpurei coloris, • vulgo les Penitens rouge. XXIX. Ebbo. Ebbo, qui & Ebulo ac Ebulus, abbas Solemniaci, fuit episcopus Lemovicensis post Cessatorem ; & in catalogo abbatum Solemniaci inscribitur, Ebulo episcopus. At ignoratur utrum ex abbate factus sit episcopus, an ex episcopo abbas ; atque utrum si- mul episcopale & abbatiale officium gesserit. Per- venit usque ad regni Pipini primordia, scilicet ad annum 752. si Cointii conjecturae fidem ha- bemus.’ Kk 507 ECCLESIA LI ANNI XXX. AsCLEPIUS. A 5 ! Idem Cointius ad annum 79 3. ponit in sede 7.9 3. Lemovicensi Asclepium parthenonis S. Laurentii apud Biturigas fundatorum. In martyrologio hu- ju « monasterii ad iv. nonas Januarii commemoratur quidem Asclepius episcopus, qui suo opere hoc monastrrium construxit ; at cujus ledis esset epi- scopus, inde minime noseimus. XXXI. REGIVPERTUS. Hic præsul impetravit confirmationem priviie- giorum ecclesiæ □. Stephani a Ludovico pio iin- peratore, 17. cal. August. an. iv. imperii, hoc 1 est an. 8 17. Eodem anno dedit praeceptum pro confirmatione donationis factæ ecclesiæ S. Ste- c n coi phani * videlicet cellæ de Carantenago, ut legere <’est inter instrumenta. XXXII. Audacher. Audacher, seu Odoacer accessit ad regendam ecclesiam Lemovicensem anno circiter 821. ex quodam catalogo MS. Attamen tantum est no- C. m. tus ex tabulis quibus largitur canonicis S. Ste- co’l6$’phani, Ramnaci mansum an. 18. quo Ludovi- cus imperator regnare cœpit, hoc est anno 831. 8 3 i • Præterea in quadam compositione inter Gerardum <■ comitem, & Stodilum episcopum, pro quodam excambio, die 5. Aug. an. 855. Audacher iegitur StodiIi antecellor. Johannes Columbi tempore hujus episcopi ad annum 844. locat quendam Bernardum episco- pum, citatque chronicon Malleacense, iu quo ta- men de eo ad tempus indicatum nihil a nobis re- pertum. Inter ipsum & Stodilum catalogus MS. locat quemdam Christianum episcopum, annis 83 5. & 840. Sed nulla proferuntur testimonia. XXXIII. STODILUS. Stodilus, qui aliquando Stolidus Iegitur, no-1 minatur annis 841. & 8 5 1. in variis chartis Bel- Iilocensis monasterii, maxime in litteris Rodulphi archiepiscopi Bituricensis, hujus cœnobii funda- 846. toris, de quibus vide Mabillon. ad annum. 846. n. 43. Pipinus Aquitaniæ rexpost patrem Pipi- num, ei tribuit seu ejus ecclesiæ, siscum Oziacum, & villam Or^is, anno 8. sui imperii, seu Christi 845. Item Carolus cognomento Calvus eum donavit in- signipraecepto an.x. suiregni, hocestChristi 850. vide c. iv. & omnia hujus ecclesiæprivilegia confirmavit. In C°66. Magmento chronici MS. rerum Aquitanicarum cœnobiiS.Bertini Audomarensis, adan. 8 5 5. vel 856. mense Octobri legitur : Caroluspuer, filius Caroli regis Aquitaniæ unctus per eundem pontifi- a cem, (Stodilum) corona imperii condecoratur ». Excambivit ecdesiam S. Saturnini vocatam Son- niacum cum Radulfo archiepiscopo Bituricensi, quam idem cesserat huic monasterio anno 859. Eo pontifice canonici S. Martialis habitum mo- nachalem fufeipiunt in generali conventu Caroli • Aniw 8 j j. Aquitani urbem Lemovictm mediante Octobri menft converiienttr. Carlum purrum filium Carti rtgrrn gtnerali ter conflituunt. unfloqut per pontificem coronam rtgni imponunt fetp- truniijut attribuunt, ex Annal. Bertinianis. Nempe illum Aquitanis petentibus regem, Carolus dederat. iMOVICENSIS. jo8 l Calvi, coram archiepiscopis & principibus Aqui— ANNI taniæ, Stodilo ægre consentiente, uti dicemus iu CHAIST1 abbatibus S. Martialis. Ceterum interfuit synodo Tusiacensi, an. 860. 860. XXXIV. ALdo. Aldo legitur in concilio Suessionensi III. an. 866.ubi confirmata sunt privilegia Solemniacensis monasterii. Obiit nonis Octobris & sepultus in S. Salvatoris templo. Annales Francorum Ber- tiniani sub an. 806. Vulfadi Bituricensis exordi— 866. natorpotius quam ordinator Aldo Lemovicensis epi- ficopus, in ipsa ordinatione sebre correptus in brevi 1 moritur. XXXV. GERLOtal. GEILO. Gerloni catalogus MS. tribuit 3. annos admi- IHstrationis, quibus transactis obiit an. 869. iv. id. Jul. XXXVI. Anselmus. Quo anno ceperit sedere intelligitur ex charta quam profert Justcllus lib. 1. dc gente Turen. c. 3. ubi in fine legitur : Actum hoc Lemovicis ci— ste vitate in fiynodo plena, fecundo non. Nov. an. Inc. n » fi umge- D. 8 p 7. indict. J ordinationis domini Anselrni — pontif. an. 28. Ergo primus ejus ordinationis an- nus suit 869. Ejus nomen legitur inter subserip— ° 69. tiones lynodi Vermeriensis ♦ ejusilem circiter tem— *Verberics. poris, & in charta S. Stephani Lemovicensis, qua Frotarius miles dat villam suam Ramnacum cum eeclesia S. Sebastianiad communia canonicorum stipendia anno 871. lnterfuit concilio Pon— 871. tigonensi anni 876. Anno 879. Johannes papa 876. VIII. ei scripsit cp. 18 8. ex qua desumtum ca— 879. put : Ad Limina. 3 o. quæst. 1. non separandum esse virum ab uxore, qui filium suum urgente neces- fitate baptrspvit. Memoratur adhuc anno 884. 884. anno 1. quo CarlomannuS obiit, in charta de ) dono Martiliaci, a quodam Daniele Lemovicensi ecdesiæ concessi. Adhuc memoratur an. 8 9 7. in charta Bclli-loci. Obiit v. idus Februarii, con- ditus in S. Salvatoris basilica. tfAUBUS- XXXVII. Turpio. son « Turpio de Albu^onio, quem alii Turpium & Turpi num appellant, avunculus, id est patruus Roberti vicecomitis, & frater Aimonis abbatis S » MartialiS, jam præerat anno 905.8 quo videlicet 905 « reccnsetur in charta Deusdet archidiaconi.de dono cujusdam capellæ, in villa de Monciaco cum suo alode, anno 12. regnante Carolo rege. Anno L 9 14.b mentio ejusilem sit in dono Eklcgarii vice— b comitis pro anima Aldeberti vicecomitis patris 9r4’ sui & AltrudiS matris suæ, atque Petronis abbatis confobrini sui, anno XVI. regnante Carolo rege post obitum Odonis. De eo sic loquuntur gesta pontificum Lemovicensiuin : Fuit ex clarissemoge- nere Monasterium S. Augustini Lemovicensis reædificavit c, atque ibi monachos qui antea canonici c b vel 910. computando annos regni ejus a morte Odonis. Sic enim numerantur in alia charta infra laudanda. c Edidimus inter instrumenta C. vi. col. i 67. chartam Turpionis de fundatione cujulpiam monasterii ; qux a nonnullisin- tclligitur de S. Augustini monasterio. 509 ECCLESIA LI — ■ Regulares. priusauam rex Pipinus Lemoviceoscin j ANN1 Urbem destrueret ( nam ecclesias & monasteria ibi- 1 dem fanditus evertit) instituit. Multa & mirabilia ab eodem gesta videre est in chronicis dicti monasterii. Apud Vdlericum diæcefis Lemovicenfis in Domino requiefcit. Huc usque Bernardus Guidonis Lodovensis episeopus. Et alibi : Odonem abbatem Cluniacenfem magno amore excoluit ; qui Ozlu, Turpione rogante, vitam S, Geraldi compofuit, & librum de contemtu mundi. Quæ hic legimus de canonicis ReguLiribuS qui ante monachos monas- terium S. Augustini obtinuerant, etiam tempore Pipini regis, minime constant : nec auctoritas Ber- nardi Guidonis, qui vivebat seculo decimo quarto, 1 sufficit ad id persuadcndum. Idem Turpium testa- tur fuisse sanctitate & miraculis celebrem ; quod forsitan non sufficiet ad ipsum in sanctorum album referendum. Hoc tamen de eo legitur in chronico Ademari Cabanensis monachi S. Eparchii. ** /. Deda. Eodem pontifice Doda * pro delicto quod pa- trarat adverfus S. Stephanum & Tuepinum præ- suiem, ejusque filius Hildebertus abbas, concelse- runt alodum suum in pago Lemovicensi, & villa « oZ.OioiIo. Adlosa* an. 9 20.ind. vii.regnante Carolo. Sub- 92°. scripsit cum suo metropolitano chartæ fundatio- nis Dolensis monasterii ; item diplomati Rodulfi 929. regis pro S. Martini Turonenlis ecdesia an. 9 2 9. < demum litteris Airaldi uxorifque ejus Rothiklis, an. 9 3 6. cum Gerontlo Bitur. archiep. Migravit 944. e vita Albu^onii 7. cal. Augusti an.* 944. quo * al. y+e. anno vernaculam suam Valetrudam S. Stephano donavit, jacet tamen apud S. Valcricum. De XXXVIII. EbLUS. POITIERS- Eblus sive Ebolus de Pictavio, Ebuli II. Pictavii comitis & ducis Aquitaniæ filius, ex Adela An- * Norman— glica*, non Wiilelmi II. ducis, ut putavit Buche- I05 » feter Willelmi qui Caput-Stupæ dictus est, ciwinsrag— fuit abbasS.Michaelis in eremo* & S. Maxentii, TSaaapmi— necnon S. Hilarii majoris apud Pictavos archi-1 Hori. clavis • seu thesaurarius. Adeptus est autem epi- * en Œrm. Lemovicensem favore tum Ludovici regis dicti Transmarini, ut legitur in Gestis Le- movicensium episeoporum, tum parentum suo- rum. De ipso hæc leguntur in chronico Ademari : Dejuncto Eblo comite Pictavino, filiorum ejus alter comes, alter episcopus factus est Eblus enim, an- nuente rege Ludovico, pontifex Lemovicæ factus est. Willelmus veco cognomento Caput-Stupæ, a regesupra dicto Arvernis, Wellavis, Lemovicæ, & Pictavis comes pcovectus, dux Aquitaniæ exstitit…. Fuit idem Eblus bonus pastor ecclesiæ ; & castellum j X Stephani Lemovicæ sedis, quod Turpio episco- pus antecesserejus magna ex parte a solo constru- xerat, hic ad perfectum integravit. Constrnxit a novo castellum Hilarii & canonicos ibi difpofuit, quia insestatione Normannorum idem locus a mo- nachorumprisea habitatione desciverat. Addit idem scrlptor ab Eblo restaurata esse S. Michaelis ad eremum, & S. Maxentii monasteria ; cumque circa S. Maxentii cænobium castellum perfecilse. Infra addit : Eblus XXXIX. a B. Martiale eju- • Seu claviger aut archi-davus, ut legitur multis in chartis quibus suscripfit. Tomus II. ■MOVICENSIS. JIO 1 scopus fait, & ad onus episeopale susserendum, or— ~ dinavitsubsechorepifcopum Benedictum, quem ipse ANNl^ a puero nutriverat ; qui captus ab Helia comite Pe- tragoricæ oculis privatus est t & pcopterea Eblus nimio dolore afficiebatur usque ad diem mortissuæ ; ipsum enim postse voluit relinquere successerem. Ex hoc chronico difficile est statuere quo tem- porc Ebulus sedcrit. Sed cx instrumento funda- tionis ecclesiæ S. Austregisili de Turre, liquet eum episcopum fuisse anno 958. seu anno 5. regni Lotharii ; etenim hæ notæ chronicæ leguntur ad calcem litterarum Drotrici dictæ ecdesiæ fundato- ris : Data vi. idus Augusti, anno V. regnante B Hlotario rege.indict. t. quæ annum 958. indi— 958. cant. Porro quæ confert Drotricus, dati per manus venerabilis præsulis domni Eubalonis ad nomen sancti & protornartyris Stephani. Adhuc superstescratan. 9 60. seu septimo regni 960. Lotharii, ut liquet ex litteris Himblardi, seu Am- blardi Lugdunensis archiepiscopi hoc anno datis, in quibus memoratur. lnde probatur errare eos qm Ebloncm vel Ebu— C. vin. lonem mortuum anno circiter 958. contendunt ; co ’169’ quos refellunt testimonia multa, quæ suppeditant chartæ a Beslio prolatæ in hist. comit. Pictavien- sium, pag. 284. ex tabulario S. Hilarii ; prima est 5 anni 9 69. mense Januario, ind. 1 3. cui subscribit 9 69. Ebolus patruus Willclmi Aquitanorum ducis ab- batis S.Hilarii, Lemovicum episcopus, & S. Hilarii archi-cIavus. Secunda charta data est saltem an. 972. post mortem Johannis papæ XIII. Tertia anno 974. quibus subscribunt idem Ebolus epi- scopus clavigcrqueS. Hilarii, necnon Benedictus ejus chorepiseopus de quo supra. Non audeo ta- men assererc Bciliumqui has chartas esse annorum saltem 972. & 974. contendit, non haliucinari ; 974. quia jam tum Hildegarium ei suecessisse in episco- patu probant quædam documenta infra laudanda ; & quidem notatur in chartis S. Aug. ad an. 9 6 3. ) Sepultus est hic episeopus in monasterioS.Michae- lis ad eremum ex chronico Ademari. Multis bene- ficiiscumulavit monasterium S. Maxentii, ut pro- bant chartæ IX. & x. quas edidimus inter instrum.’70’ XXXIX. H1LDEGAR1US.. Db Limoges. Hildcgarius, ah Aldegarius, Geraldi vicecomitis Lernovicensis ex Rothilde natus, germanos ha- buit Hilduinum b qui sequitur, & Guidoncm stir— « ’• pis ceterorum vicccomitum progenitorem usque ad Mariam Arturi II. ducis Britanniæ conjugem ; item Aimericum de Rupe-cavardi cognomina- 6 tum Osto-Francum, a quo dynastæ Rupis-cavardi propagati, & Gofredum abbatem S. MartialiS, & Geraldum de Argentonio. In chartis ecclesiæ Tutelensis legitur episcopus jam anno 1 5. regni Lotharii, proindeque Christi 969. vel 908. Sed diu antea præerat, comparetque in tabulis S. Augustini an. 963. at quomodo conciliari queunt hæc cum charta Willelmi ducis & abbatis b Hæe genealogia confirmatur ex litteris ipfius Hildegarii C. XXVI. col. 181. & ex charta tabularii Uscrchensis, ubi legitur : Ego Gnid », fr agor mea Emma plia AJtmari viete » - milii, Jt consensit fratrii mei domini HilAtgarii epifeopi, at^.e adprastnt dom. Alduini episcopi, fratris jui, pro annua iinre- ctyoru mei Ademari vicecomitii, &c. Estiennot in antiquitatibus Lemovic, pag. 4. a 6. Kk ij jn ECCLESIA L1 S. Hilarii data an. 12. Lotharii regis tempore A ANNI Eboli episcopi & archi-davi, ex tabul. S. Hilarii CHRISTI „ / s pag. 75. Fundator habetur cœnobii S. Petri de Userchia ; aliud quoque fundavit sub nomine S. Stephani, in loco didlo Agento, seu Aento, Eymontier, octo leucis supra Lemovicas ad Vigcnnam. Verum Hil- duinusejus successer & frater, inde pulsis monachis, canonicos admisit, Ademaro teste. Sedit sal- 983. tem usque ad annum 983. quo adfuit calendis Junii concilio Carrofensi. lmmo an. 1 1.regnante Hugone, cum Roberto filio suo an. 1. rccensetur in charta Ramnulsi, proindeque superstes adhuc erat an. 988. subscripsitque privilegio pro mo— I nastcrio Uzercensi an. 987. quod Baluzius in hilt Tutel. refert. Jacet apud S. Dionysium in Francia, quo in monasterio rediens a concilio Remensi an. 992. obiisse legitur in veteri chronico Lemovi- ccnsi Gallice scripto. Eidem regali cœnobio pre- tiosa contulit ornamenta, quæ ex asceterio S. Ma- * ^ : s-xentii ♦ adsportavcrat, teste Ademaro. Error tamen 2 ?.’Eflien— sorsan irrepsit in anno mortis ejus, scilicet 992. mtineLe* Suo temP°re jam cpisc°pus erat Hiiduinus ejus inovte.pag. iuccestor Sc frater. I s s• Non reticendum est in charta fundationis eccle- siæ Doratensis, data an. 1. Hugonis regis, Christi 987*. legi subseriptioncm Hervei Lemovicensis * 987. episeopi ; si autem hic sederit anno 987. non po- test protrahi episcopatus Hildegarii ad annum 11. Hugonis regis. At prorsus incognitus est in Le- movicensium præsulum catalogis hic Herveus ; nec potuit esse successer Hildegarii, ut infra probaturi sumus. Nonnulli suspcctam habent hanc fundationis Dorati chartam, ut aliquando dice- mus. Et quidem hæc subscrlptio ad suspicionem augendum non parum confert Umocu. XL— Alduinus. Alduinus, seu Hiiduinus & Audoinus, fratri mortuo subrogatus est, ut docet Ademarus ; nam postquam egit de morte ac sepultura Aldegerii, subdit : Succeffic pontifex Alduinus frater ejus, per manum Willelmi ducis ; consecratusque est Ego- lifmæ ab arcluejuscopo Burdegalensi Gumbaldo, & * apudLai. a Frouterio * Petragoricensi, & Abone Sanctonicen- Frontcno. fi, [JgOne Egolifmenfi, qui eum LemOViCæ in- thrOnisavit primo in cathedra vectatoria, apud ec- clefiam S. Gerardi, deinde in sede S. Martialis. Jam erat episcopus anno 4. regnante Hugone 000. Francorum rege, hoc est an. Christi 990. Me- y moratur enim in charta Gaufridi locum de Plavia donantis ecclesiæ Lemovicensi hoc ipso anno, ut o o 2, est in chartario ejufdem eccIesiæ. An.9 9 2. nomen ejus legitur in charta S. Maxentii, ubi Audoinus appellatur. Alduini temporibus pestilentiæ ignis super Le- movicinos exarsit, corpora enim virorum & mulierum supra numerum invisibili igne depafce- bantur, inquit Ademarusiu chronico. Itaque epi- scopus& JoffredusS.MartialiSabbas, qui Wigo- ni successerat, habito consilio cum duce Willd- mo, triduanum jejunium indixerunt. Tunc omnes Aquitaniae epilcopi in unum Lemovicæ congre- gati sunt, habitæque sunt supplicationcS in quibus •MOVICENSIS. 511 l delatæ sunt lacræ rcliquiæ, corpusque S. Martialis ANNI * dc sepulcro lublatum cst ; & omnis infirmitas ubi— christI que ccssavit, ex laudato Ademari chronico. Ad coercendam militum rapinam hic cpisco- pus constituit ut ecclesiæ & monasteria cestarent tbu. a divino cultu, & sancto lacrisicio ; & hanc ob- servantiam excommunicationem censebat. Arguitur quod monastcrium S. Stephani Agen- tense, quod Aldegerius ornate disposuerat in ma- gna caterva monachorum, antequam moreretur, per triennium fsuadente diabolo, destruxit, & ibi canonicos restituit. Sed ut pro tali culpa faceret fatis, intra urbem Lemovicam monachos in ecclesia S. 1 Martini, (quod monastcrium a Normannis destru- ctum restauraverat,) aggregare curavit, quibus præfecit abbatem Radulfum Tutdensem monachum. Nominatur in plurimis monasterii Uzerchien- sis chartis, quarum una data est anno 997. estque 997* Bosonis Marchiæ comitis, & fratris ejus Gausberti, donantium quandam ecclesiam a suis antecestori- bus possessam ; altera cst Miilcndis vicecomitisiæ, dantis quandam villam anno 1001. pro remedio 1001. animae Ademari vicecoinitis. Disiimulare non de- bemus quæ de eo narrat Ademarus in chronico : Alduinus episcopus acceptis pretiosioribus S. Jidar- C tialis ornamentis & vestimentis, & multa affinentia argenti, quia in manusua habebat abbatiam emtam a li^idone, properavit ante Quadragesimam eum Willelmo duce Romam… Reversus episcopus ba- filicam sedis S. Stephani, quam S. Martialis dedicaverat, destruendam & amplificandam dijposuit, lineasque ad fundamenta jecit, ut post dies t $. instr strret operi. Inde abiens ad supradictam ecclesiam Agento tunde monachos extrnserat rspiriturn ibi exhalavit. Sedem tenuit usque ad annum 1 o 12. si con— j o 12. stet ipsum eo anno, ut legimus, ( & quidem ita habetur in S. Martini tabuIis,) Radulfum abba- tem dedisse monasterio S. Martini. Sepulcro do- natus est in eadem basilica Martiniana, in sacello S. Remigii. Utrum fuerit creatus episcopus ex abbate Brantolmicnsi aliquando expendemus. De XLI. Geraldus I. Limogis. Geraldus Alduini ac Hildegarii nepos ex fratre Guidone Lemovicum vicecomite, matrem habuit Eminam vicccomitissain. Hic una dic omnibus ordinum gradibus infignitus per manus Gislcberti Pictavicnsis episcopi, ab ostiaratu ad presbytera- tum, quod magnæ altercationi a & controvcrsiæ a occasionem dedit, ad sedem patrui promovetur, in- E auguratus mense Nov. anno, ut putatur, 1 o 1 2. a Signino monacho archiepiscopo Burdegalensi, in ecclesia S. Hilarii, sede Biturica tunc vacante ; quia Gaustenus nondum in ea receptus erat ; qui tamen ibi habuit misibs suos ex S. Benedicti monachis.ut docet Ademarus Cabanensis in chronico. Ejus consecrationi adfuerunt, præter Giflebertum Pic- tavienscm, Iflo Santonum episcopus, Arnaldus PetragoriccnsiS, & Grimoardus Egcdismensis. Ii • Controvcrsiæ causa fuit, quod episcopi contenderent ordinationes graduum ab ostiorio usque ad presbyteratum, non—.. nisi per jejunia quatuor temporum fieri debere, & tota Qua* dragefima, per dies Sabbatorum utque ad Dominicam in Pal ». a mis. Sed Willelmi ducis voluntas praevaluit. w c W’ 513 ECCLESIA Ll * duo post benedictionem, quæ Dominica die peracta j CHRISTI Com*tat* fBnt tum Lemovicarn asclug • • * • primo ad S Martialem venerunt simul, & receptisunt a monachis. Inde monachos duxerunt cum antiphonis ad ecclesiam Cairohensem. Ibi in cathedrasedit, & humeris populi vectus, canonicis antiphonas conci- nentibus, textum Evangclit a Crimoardo episc opo legendum sumsit ; & ita legens, & eissidue dextra ienediceus, ad ostium basilicæ S. Stephani sedens cum gloria deductus est ; Grimoardus tradidit ei portas ecclesiæ, Arnaldus chordas signorum, & ambo in sede S. Martialis i nthronisaverunt eum, & alta voce Te Deum laudamus Arnaldus episeopus intonuit. Episcopum fidentem omnes osiulatisunt.Dcin— 1 de missern celebraverunt de martyrio S’.Theodori, cu jus •s indutus, ipsosestivitas die agebatur.Per diesseptem inductus * processet stola fanctificata & indumentis com quibus benedictus suerat, & com cappa Romana, absque colobio tamen & casula ; & per eofdem continuos VII. dies per stationes urbis misses celebravit. Hæc describere ex chronico Ademari operæ pretium duximus, quod veteres ritus piurimos nobis exhibeant. Ex hac vero narratione habemus diem quo possessionem adiit Geraldus, scilicet nonum NovembriS ; nam eo die celebratur natale S. Theodori martyris. Nunc explorandus annus. 1 Caput S. Johannis Baptistæ revelatum est apud Angeriacum anno r o i o. ut docet historia hujus * .. monasterii, consentitque Mabillonius ad hunc an- num. Confluentibus ad hunc locum populis, Ge- ****** raldus, al. GiraIdus episcopus Lemovicensis, comitante promiscui vulgi innumera multitudine, cum Joffredo abbate S. Martialis ejusque mona- chis, eo quoque proccssit mense Octob. & missam de Nativitate S. Johannis Bapt. ibidem celebravit. Verisimile itaque est Geraldum consecratum fuisse in episcopum anno 1009. mense Novembri, & 1010. anno sequenti mense Octobri Angeriacum reli-. gionis ergo perrexisse. Obstat tamen quod supraJ diximus de Alduino adhuc superstite anno 1012. quo dicitur monasterio S. Martini Ramnuifum abbatem præfecisse. Præterea in chartulario regis Roberti cap. 2. act. 13. legitur hic episcopus adsuisse lynodo cuidam Pictav. habitae an. 1011. mensibus Jan. Febr. & Martio, vel anno 1010. veteri more. Et hæc quidem pugna chartarum me facit ancipitem de tempore quo Geraldus sedere cœpit. Cum Romam petiisset, in ecciesia S. Martialis Adimant’, tempore Quadragesimæ, tantus ad vigilias noctur- nas factus est populi concursus, ut supra quin— j quaginta viri & mulieres conculcati in ipso tem- plo animas exhalaverunt. Itaque ad reconcilian- dam ecdesiam sanguinis effusione pollutam accer- situs est Arnaldus Petragoricensis præsul. Tempore Giraldi episcopi per Aquitaniam ex- orti sunt Manichæi negantes baptisinum, & S. crucis virtutem, & quidquid sanæ doctrinae est, abstinebant a certis cibis ut monachi, & castita- tem simulabant ; sed inter seipsos omni libidini habenas laxabant. Paulo ante mortem Giraldus fiustra conatus abbatiam S. Martialis sibi vindicare, inimicitias lMOVICENSIS. 514 A. exercuit contra Hwgonem abbatem Jossi cdi suc— •—-* cesiorem, cui benedictionem impertire denegavit per biennium. Paulo post cum PictavoS tehderet, tibi erat S. Hilarii thesaurarius, decubuit & occubuit anno 1020* ex Baluz. apud Carrofum, ibique sepultus est. Ad caput ejus tabula plumbea polita di hanc inseriptionem continens : Hic requiescit Giraldus episcopus Lemovicæ. Obiit III. idus Novembris. Præseit eidem fidi VIII. annis. XL1I. JORDANUS. Ubo"’ Jordanus dc Loron, al. de Laron, uti logitur, B & quidem melius, in gestis pontificum Bernardo Guidonis auctore, S. Leonardi præpositus, vir nobilis, cum pagi Lemovicini optimates de Lemo- vicæ urbis epifcopatu non fine simonia obtinendo decertarent, electus est episcopus in conventu ha- bito apud S. Junianum a prudentissimo Aquitaniæ duce Guillcrmo, in fine Januarii. Electum dux, asiumtis quibusilam episcopis & proceribus, in urbem Lemovicas deduxit, & in majorem S. Ste- phani ecdesiam, ubi eum pontificali honore gratis cum baculo pastorali investrvit. Postea Jordanus apud Angeriacum Sabbato mediæ Quadragesimæ diaconus & presbyter ordinatus est, & Domi- •* nica sequenti consecratur ab Istone Santonen- si episcopo, coadjutore archiepiscopi Burdega- lensis, tribusque aliis Bosone, Arnaldo & Hem— manCain- berto episcopis. Deinde GuiUermus ducis Willel- mi filius, & Arnaldus Petracoricensis præsul, sedi m* *8 S. Martialis ipsum imposuerunt. Interim G au funus Bituricensis archiepiscopus indigne ferens, quod fuisset a Jordano contemtus, (ab ipso enim, suo videlicet metropolitano debuerat ordinari,) collecta lynodo coram Roberto rege, cui septem archiepiscopi cum suffiaganeis episcopis adfuerunt, totum Lemovicinum excommunicavit ipsumque Jordanum ab officio episeopali prohibuit. J Causabatur Jordanus vitandæ simoniæ causa, impositionem manuum, pro qua Gauzlinus pecuniam requirebat, ab allo petitam & acceptam. Nihilominus tamen, ut satisraccret, nudis pedibus sedemBituricensem adiit, com centum clericis & monachis, omnibus similiter disealceatis pedibus. Cui archiepiscopus com clero obviam venit, & quos prius ligaverat, eos honorifice adducens absolvit. An. 1024. pridie nonas Martias indict. vii. 1024. approbavit fundationem cellæ de Liziniaco, auctore Hugone de Liziniaco viro nobilissimo. Ante profectionem Jerosolymitanam dedicavit monaste- 7 rium de Amaco, in quo quiescit corpus S. Pardul- J fi, idibus Julii, an. D. Inc. 1 o 2 8. Adsuit Guido de j 0 2 8. Turribus nobilis Lemovix, com venerabili conjuge En- galsia, al. Emalfia, & Ademaro de Loron * genero, * Leanim. Ebolo Combornensi fratre Archambaldi, cognomine Chamba-putrida, com Ademaro silio Guidonis vice- comitis… auctore Gaufrido Vosiensi in chron. c. 9. Eodem anno consecrata est bafilica regalis Sal- vatoris Lemovicæ xv. cal. Decembris ab undecim præsulibus Gothofredo archiepiscopo Burdcga- lensi, Jordano Lemovic. Isemberto Pictavensi, Rohone Engolismensi, Arnaldo Petragoricenli, Petro Gerundensi, Deusdedit Cadurcensi, &c. Kk iij jij ECCLESIA LE * Anno 103 i. adfuit concilio Bituricensis provin— l CHRISTI c’æ » habito, in quo actum de S. Mor- 1031. ssalb apostolatu, quem in patrum cœtu propugna- vit ; tamctsi prius epistolam scripserat ad Benc- dictum papam VIII. dc non accensendo apostolis C. r. col. hoc sancto, quam dedimus inter instrumenta. Ex 161 ’ iis vero quæ Jordanus in præfato concilio perora- vit, diseiinus anno 1029. vel potius 1028. habitam fuisse aliam lynodum apud Lemovicas, in qua eadem causa disceptata & judicata jam fuerat, Tom. 9. cui ipse aderat. Dc hoc S. Martialis apostolatu ’at sL ; s JoIianncs XVIII. * scripsit ad Jordanum, docens • al. xix. eos insanirc, qui hunc sanctum, apostolumne- vtl XX* garcnt. 1 ln conciIio anni 1031. Jordanus palam decla- mavit in milites, qui res sanctuarii depraedabantur, & pauperes opprimebant ; contra quos hæc anathemata protulerunt patres : Excommunicamus illos milites… maledicti ipsi & adjutores eorum in malum : maledicta arma eorum, & caballi illo- rum ; erunt com Cdin fratricida, & com Juda tra- ditore… & sicot hæ lucernæ extinguuntur in oculis vestris, ita gaudium eorum extinguetnr in conspec- tu sanctorum angelorum, nisi ante mortem ad fatis- factionem atque emendationem sive pænitentiam di- gnam venerint in judicium episeopi sui. Anno sequenti Jordanus convenit adhuc ad 1 lynodum Pictaviensem commemoratum iu chronico Malieacensi. Anno 1047. sectacst dedicatio ecclesiæ S. Mariæ Santonensis a plurimis epi- scopis, intcr quos Jordanus recensetur. Anno 1048. 1048. adfuit consecrationi ecclesiæ Userciensis, cum Geraldo Petragoricensi, & Guillelmo En- golisinensi episcopis ; tuncque testis suit donationis factæ huic coenobio ab Aalberga vocata Bonasia sanctimoniali, & filio ejus Bosone. C. xr. Ex chartario ecclesiæ Lemovicensis descripsi- cd. 17 s. mus ejusilem episeopi litteras quibus multa confert S. Stephano ad communiam ; in iis autem leguntur. ejus parentum nomina. Ex eodem chartario ha— ’ buimus concordiam initam inter eum & Willel- C. m. mum Pictavorum comitem ; quam inter instru- coI. 17 ». menta legendam dedimus. Jordani mors anno 1052. tribuitur. Sepultus est iu divi Augustini templo. Ademarus Cabanensis ei & multis* tum episco- pis, tum abbatibus epistolam dedicavit apologe- ticampro apostolatu S. Martialis, anno 1028. quam Mabillonius edidit tom. Iv. Annal. in ap- pendice ; ex ea autem discimus non solum annum quo scripta est, sed etiam quo habita est prior fy- nodus Lemovicensis pro afferendo hoc apostob- tu, scilicet 1028. ClIABOT. XLIII. ITERIUS. Post Jordani mortem eeclesia Lemovicensis muItis quassata est tempestatibus ; quibus ne diu- tiussubjaceret, habitus est conventus episcoporum, iu quo Iterius vir nobilissimus, videlicet ex Cha- botiorum familia, inquit Bemardus Guidonis in gestis Lemov. pontif. moribus probus, hospita- lis, benignus, sobrius, & ad omne opus Dei pa- ratus, ex monogamia electus est ; quod signisicare videtur ipsum ante episcopatum semel uxorem MOVICENSIS. p6 l duxisse. Elegimus illum, inquiunt derus & po—’ pulus, secondum demini præceptum reluctantem & ANNI contradicentem, ex voluntate & consensu domni c Guillelmi comitis, & Ademari vicecomitis, om-> niumque procerum & cafatorum, atque totius po- puli ; clericorum quoque ; decani, videlicet Petri i & præpositi Gosseidi, & omnium archidiacono- rum, &c. Elegimus illum & adhuc eligimus ad rt- gendam ecclesiam B. Stephani Lemovicæ sedes, ut sit nobis pastor pius in necefficate, ad succurrendum promptus, & pro omnibus sibi commiffic bellator indeseffics. Postea electores electum ante conspectum Bi- 1 turicensis metropolitani & comprovincialium e- piscoporum sistunt, ut eum ordinarent a Deo præ- electum, a se acclamatum, ab apostolico Romano & omnibus comprovincialibus episcopis collaudatum, & a comite cum omnibus optimatibus. Nec mora, ordinatus & consecratus est Iterius a præsentibus episcopis, Bituricensi metropolitano Aimone, Arvemensi Rencone, Gerardo Petragoricensi ; laude & consensu Petri Ruthenensis, Guillelmi Albiensis, Bemardi Caturcensis episcopi. Hæc sunt acta mense Januario, pridie nonas 1052. anno 22. Henrici regis. Subscribunt Aimo Bitu- ricensis archiepiscopus, Renco Arvernensis epi— I o 5 3. — scopus, dera ! dus Petragoricensis, Guillelmus Al- biensis, Bemardus Caturcensis, Hildebertus Ga- balitensis, Stephanus Velavensis, Petrus Ruthenen- sis. Hæc summa fide ex chartario Lemovicensi transsiimsimus ; & ad ea contulimus quæ tomo 9. concil. Labbei col. 1068. sunt edita. ln eodem chartario legitur epistola deri Lemo- vicensis ad Willelmum Aquitaniae comitem, post mortem, ut videtur, Jordani seriptam, qua petit 173. <C° ut per ipsum liceat eligere pastorem optimum. Icterius adfuit unctioni solemni & inaugurationi Philippi Francorum regis anno 1059. An. 1059. 1060. vel potius 1062. • regnante Philippo re— 1062. ge an. 2. indict. 1 c. subscripsit chartæ Ademari * vicecomitis, qua abbatiam S. Martialis tradidit Cluniaco, abbatique Hugoni. An. 1068. calend. Aprilis convenit ad lynodum Burdegal. a Stepha- no Sedis apost. legato celebratam. Hoc episcopo annuente, Rainaldus cessit S. Aredio * & S. Mar— *.s. Yrier. tino, Ranzoliæ monasterium a fuit majoribus destructum, ex Baluzio in hist. Arvemiæ ; quod factum an. circiter 1070. conjicimus. In charta 1070. Userchiæ ejusilem anni vocatur corrupte Itgerius. Recensetur inter præsuies qui convenerunt ad concilium Burdegalense habitum fuit Alexandro E FP H. Hic episcopus mortem a longe prospiciens jam testamentum condiderat an. 1062. quod noster ^77.^’ D. Claud. Estiennot invenit iu tabulario Nobilia, censi apud Lemovices ; etenim pro notis temporis præfert hunc annum, epactam VII. Lunam iv. • Utrum inno 1060. in 1061. Ademarus ceflerh bine abbatiam Cluniacenfibus, incertum videtur. Anno secundo regni Philippi videtur magis convenire annus Christi 1060 cum eum corona redimitum sciamui an. 1 o $ p. sed indiAio 1 5. non congruit, itaque dicendum annos regni Philippi computari a morte patris, hoc est an. 1060. nicque rationem nabilam annorum non inchoatorum.sed completorum ; fic » que optime concurret annus Christi 1 *4a. annotatus, eam regni Philippi anno secunde. jiy ECCLESIA LI • ■ mcnsem Novembrem, indict. xv. Mortuus an. l cmristi a®0**611 °73 • 1^ su S. Augustini. Apud Sammarthanos fratres legitur transtulisse castrum de Chastus ex loco vocato Eranchenas, in eum ubi nunc visitur ierat quippe frater principis hujus castelli. lnterfuit concilio Burdegalensi tempore AIex- andri papa II. cujus concilii annus ignoratur. 1073. Rebus humanisexemtus estanno 1073.0110 Ademarus vicecomes Lernovicensis, pro illatis c. xiv. majori S. Stephani ecclesiæ injuriis, dedit unum « •>. >73 « mansumde alodo suo, & alia, discalceatisquepe- dibus, ad eandem ecdesiam accessiL Ante novem annos.ipsius Ademari consilio, Alexander qui— I dam nuntium remisit malis consuetudinibus, quas in ecclesia & terris S. Stephani usurparat la®’,. XLIV. Guido I. * Guido de Laron, al. de Leronjordani episco- pi nepos, succestbrdaturItherio an. 1073. Hugo de Castello-novo secularis abbas Bessi-ioci, volens illud monastrrium ordinandum Hugoni abbati 107 6. Cluniacensi committere, anno 107 6. hujus epi- seopi consensumpetiit & obtinuit. Adfuit con- cilio Exoldunensi, cui præerat Hugo Diensis episcopus S. Sedis legatus, cum frequentibus episco- 1081. pis anno 1081. ubi subscripsit cuidam donationi’ b factæ Majori-monastcrio, b a Richardo metropol. Bitur. hac in lynodo confirmatæ. Rogatus ab Ar- chembaldo vicecomite, filio Archembaldi viceco- mitis.Ebaldique vicecomitis nepote, concessit ut in ecclesia quæ vocatur Maismac, monasterium sub regula S. Bened. conderetur, quod liberum ab omni consuetudine soret sicut Userchia. Actum m. no- >085. ro Febr. an. M. Lxxxv. indict. vii. Guidonem c an. circiter 1 o 8 6.c obiisse inde conficimus, quod hoc anno sedes vacaverit ex tabulis S. Stephani. r /. Dejuncto Guidone episccopo, inquit chronicon Vo- siense, tumulatum est corpus ejus in monasterio S. j Stephani ante altare perpetuæ virginis Mariæ ab1 ipsis canonicis, cum in illa urbe nullius cadaver dejuncti jacuerit. Tunc Geraldus abbas S. Augustini, convocato comite Pictavensi, corpus pontificis ab ec- clesia sublatum, insea paucos dies apud S. Augusti- num magna cum frequentia diversorum ordinum recondit ; unus tamen de turba lapide jacto, caput sacer- dotis mortui pereuffic, unde sanguis non fine admi- ratione multorum exivit. Sub Guidone episc. Willelmus comes Pictav. obsedit Lemovices. Tunc fuerunt combustæ ec- desiæ quæerant extra castruman. 1082. De hoc antistite est epistola 17. lib. vii. Gre- gorii papæ VII. ad monachos Dolenses : Frater J & coepifcopus noster Lernovicensis conquestus est nobis in synodo, quam nuper Romæ Dco opitulante celebravimus, quod vestra fraternitas ecclesiæ suæ duo monastrria fubtrahit. Testatus est etiam ipse frater & coepifcopus noster, atque legatus noster * ScriHt Baluxius, it Ltm, in sua Tutdenfi historia ; attamen in eadem historia pag. i j 9. gentem hanc nobHiflimam Iemtnsnt vocat. S Scilicet ecclesiæ S. Martini de Campis, alias de Briva prope muros civitatis, vide tom. vi. Spicilegii pag. 18. & tom. X. concil. pag. 400. e In necrologio 5. Leonardi Lemovic, legitur : t ». cal Fftr. » liit Gttitto tp. Lmev. quod intelligi debet dc nostro Guidone. ’MOVICENSIS. 518 L Hugo Diensis episcopus, quod vos pro hac causa
ad duo concilla, scilicet ut inter vos &prælibatum ANNI episeopum exinde justisiæsineen componeret, admonuit : sed ut ipse asserit, nullam lustitiam seu obe- dientiam exhibere voluistis. Quapropter synodalis conventus decrevit ut præsata monasteria in potestate Lemovicenfis ecdesiæ redire Meant ; & fine contra- dictione vestra seu vestrorurn usque ad adventum le- gari nostri quiete ab ipsa ecclesia poffideantur, &c. Data RomæcaL Aprilis, ind. 3.ia est an. 1080. XLV. HUMBALDUS. SBvsar. Guidoni in pontificatu successit Humbaldus a & S. Severa nobilis Bituricus, uti docet Gaufridus Vosiensis prior iu chronico. At Ademarus S. Martialis abbas, qui ad electionem præter morem non fuerat vocatus, d adverfus hunc electum ap—’* pellata sede apostolica insurrexit Urbanus autem papa II. decrevit absque abbatis voluntate Hum- baldum minime esse habendum pro episcopo. Hæc vero contentio inter antistitem & abbatem plurimis cædibus locum dedit, cum Humbaldus nulla arte potuisset obtinere electionis suæ confirmationem. At consilio Heliæ de Gimel archidia- coni, machinamento cujusilam Vitalis, qui erat tunc Lernovicensis aurifex, supposititias sub nomine ’Apostolici fabricavit litteras, lis munitus Lemovi- cas rediit, eumque suscepit S. Martialis abbas publica & solemni processione. Humbaldum pro vero episcopo habitum esse 1087. annis 1087. 88. 91. 9 5. probant chartæ Tu— 109 1. telenses horum temporum. An. 1093. rogatus a 1093. Gerardo Userchiæ abbate, benedixit coemeterium in Montecenso. Sed anno 1095. coactus est 1095. maximus coetus Lemovicis, quo accessit Urbanus papa II. decimo calendas Januarii, comitantibus ex Gallia Ugonc Lugdunensi, Audeberto Bituri- censi, Amato Burdegalensi archiepiseopis ; episco- pis vero Petro Pictaviensi, Ramnulfo Santonensi. Raimundo Ruthenensi, Humbaldo Lemovicensi. Hic accusatus coram pontifice ipsa in fynodo con- vincitur, & apud S. Martialem in conjpectu Ademari abbatis, quo contradicente electus juerat, 4 domino papa publice deponitur. Qui Humbaldus apud S. Severam seceffic, ibique inter lcucos ldicæ- liter multo tempore vixit t erat quippe frater dominorum ejusdem castri, quod est in Biturico. Eodem anno quo depositusest, concordiam iniit cum abbate & monachis Dolensibus, pro eeclesia Turrensi, cujus pacti instru mentum edi- dimus ex chartario Lemovic. Imo post suam depositionem adhuc aliquandiu episcopatum red- nuit ; nam VI. cal. Maii an. 1096. cum Casie- Dei monachis permutavit eeclesiam de Ussello, pro ecclesia de Angiaco. At hoc anno legitur in charta Tutelensi vacasse cathedram. XLVI. GUILLELMUS I. DeUjueu Guillelmusde Uriaco nobili ortus genere, ex priore S. Martialis factus est Lemov. episcopus. 4 Videtur tamen fibi contradicere fcriptor ; nam hi conse- ementibus ibidem legitur : /■ tltsint iiippt pwtijki/ tnu iifttptavtrat an cauiidt. At verba hæc fignificare tantum queunt in alia ele&ione olim inter abbatem & canonicos fiiifle controvcriiam. 519 ECCLESIA LI • De ipso est audiendus Gaufridus Vosicnsis in i ANNI chronjco : Q 1C*T*T J 8. Deposito Humbaldo, Guillermusprior monasterii • ldjHpri j ; Martialis pontifex efficitur, sed non statim ♦. frobuvunut. fiUjtfi^ternogt ! jum vjporum ljreec a / gUOd est castrum in Biturico, Hic consecravit monasterium de Uferclua in honorem principis Apostolorum undecimo * cal. Febr, una com Arnaldo b ejuscopo Petracoricen- si, temporesupradicti Ganberti abbatis, Dominicæ Incarnationis anno t oy7. altare vero majus con- secratum fuerat olim ab Hugone Lugduncnsi ar- cluepiseopo, & Guidone Lemovicensiepiscopo : nunc vero mundatum & expiatum est a profatis præsuli— ; bus, & alia quædam altaria consecrata. Eodem sub tempore episcopus Guillermus corporali posseffio- ne investivit Vosiensem ecclesiam, & Petrum abba- tem ejufdem cœnobii de capella de Bre, sicut olim concesserat Etrminus de Br/, ejusque posteri. Cum- que idem præsul ipsi) Dei tactus pravorum moribus contrairet, infra tertium sacerdotii annum ab eisdem veneno peritur, per manus cojusdam Martini, qui erat de urbe Lemovica, qui cognominabatur Chris- tianus, qui in hoc facto exstitit paganus, imo pejur quam paganus. Cumque gravari sepontifex cerneret, abbatem quanquam tarde expetivit, qui tali peste laborantibus subvenire solitus suerat…….. Sole ruente præsul obiit……… Lugubri pulsatione fignorurn mors pontificis declaratur…………. Corpus igitur præsulis honore condigno in bafilica Salvatoris mundi tumulatur ante altare S. Austri- •clinianifquasc paffibus octo : juxta colus tumbam al- ria duo, unum in honore S. Jacobi, aliud in ho- nore S. Mncentii levitæ & martyris constructa& consecrata sunt. Ex Gaufrido Vosiensi vix plures quam tres anni tribui debent episcopatui Guillelmi. Certe quamvis Humbaldus fuerit depositus an. 1095. minime tamen sententia depositionis exsecutioni j est mandata. De hac mora intelligendus videtur Urbanus papa II. an. 1099. in bulla ad Hugo- nem Lugdun. archiepiscopum, in qua sic habet : Electionem igitur five consecrationem (scilicet Hum- baldi) illic non jure factam nos quidem irritam ha- bemus ; sed adhuc sententiam pro non spernenda domni patris nostri Ciuniacensis abbatis postulario- ne distulimus (exsequi), suppliciterenim exoravit ne in fratrem illum impatienter ageremus, &c. Et qui- dem supra offendimus Humbaldum adhuc epifco- pali fungentem officio, quædam permutasse cum Calæ-Dei monachis. Nihil a Guillelmo gestum 1097. legimus ante xi. cal. Februarii anni 1097. seu ] 1098. fecundum hodiernum morem inchoandi annum a Januario.Nihil vero de ipso occurrit post noo. annum 1100. quo sacellum Porchariæ Ufer- chiensi donavit monasterio. Tempore hujus epi- scopi Urbanus papa an. 1096. Aquitaniam peragrans apud Santonas, hoc privilegium dedit Ademaro S. Martialis abbati ejusque successeri- bus, ut absente Lemovicum episcopo abbas cum majoribus Lemovicensis ecclesiæ canonicis, totius ■ Nos monuit V. C. Carol. (THoaier cognomen hujus gentis Gallice cst*c £ Urici. * al. Rainaldo, ut Iegitur in chartulario Userch. cognomi- paturquc de Tiberio. :moVICENSIs. 520 diœcesis curam gerat, ac præcipua etiam eo præ— ’ sente illius ecclesiæ negotia ejuS consilio peragan— ^N^ tur ; utque episcopi electio ad ejus potissiniuin arbitrium disponatur. XLVII. Petrus I. V, ™*L’ Petrus cognomento Viroaldus ex decano c c Burdcgalcnsi creatur Lemovicensis præsul. De eo ita loquitur S. Stephani chronicon : Post Willel- mum esuscopum Lemovicensem præfuit Petrus Bur~ degalensis, cognomine Viroaldus, litteratus : post hunc præfuit Eustorgius ; & quia comes Picta- g vensis non diligebat eum, quia adhærebat Adhe- maro vicecomiti Lemovicensi, non erat ausus morari in terra vicecomitis. De eodem chronicon Vosiense : Defuncto Guillermo, suscejut sacerdotium Petrus Burdegalenfis ; hic litteris quidem valde eruditus fuit. Verum immoderata ingluvies nimiam edacitatem ciborum ei suggerebat, infirmitate naturæ cogente. Iste dedit monasterio Vosiensi capellam de Combornio. Dedicavit monasterium de Arnac t j. cal. Dec. in honorem S. Trinitatis esanctique Par- dulphi, cojus corpus illic honeste quiescit. In quo monasterio pontifex linteum subtilissimo opere deco- ratum tenens concupivit, petiit & accepit. Post hæc pontificatum derelinquens, se se ex toto cathe- dra substraxit. Nondum pontifices subjcctas eccle- fias procorationis causa gravabant, nondum illas tantis exactionibus opprimebant. De Petro eadem fere legimus in gestis Lemovic, pontificum Ber- nardi Guidonis. Jamsedisse Petrum anno 1100. 1100. docent nostri Sammarthani ; ad quod proban- dum adducunt chartarum Userchiæ testimonium. Aliquas præ manibus habuimus anni 1103. Sed 1103. parum temporis postea fuit episcopus ; nam in charsiS duabus ecclesiæ Tutelensis habetur sedem vacasse annis 1104. & 1 105. 1105. y Petrus usus est Guillelmo de Carbonieras, ad sacerdotale, seu pastorale officium, per bien- niuin ; qui tamen nunquam ad sacerdorium, hoc estepiscopatum, pervenit, inquit chron. Vosiense. In Silvæ-majoris necrologio mortuus legitur xv. cal. Junii. Memoratur in quodam instrumento edito inter instrum. tomi 1. coL a.p. 28. XLVI1I. EusTorgius d. d Eustorgium jam sedisse anno 1106. probat 1106. charta ecclesiæ Tutelensis. ldem episcopus anno 1 107. annuente lldeberto decano, Gauberto ab— 1107. bati Userciæ ecdesiam de Selon concedit. Eodem s anno ipsi etiam Userciæ donat ecclesiaS de Cham- barct, de Sodæna, S. Hilarii de LascorbaS & de Trainaco. Anno 1 108. investivit eundem ab- bateni de ecdesia S. Pauli de Torena, & 1118. j 1 o 8, Aldeberto abbati dedit capella de Vitrac. Præterea « Vide quæ de eo dicimus in decanis Burdegalenfis ecdesiæ. Erat autem simul ejufdem ecclesiæ archidiaconus. Et quidem in chartulario Angeriacenst dicitur quod Purus tunc archidia- conus Burdtgalcnfis, pojita epifeopus Ltrnevtcenfis principaliter jententiam totius regebat negocii, videlicet de ecciesia AJarejlaJii ; additur quodfapedtfltti Petrus Lemovicenjis epifeopus, tunc archi- diaconui, cyrographum e* ore suo, accito notario, diflavit nutu & voluntate Amati Metropolitani iT totiur conci/ii, atque tanta, ausiori rate roboratum abbati tradidit conservandum Angeliacenst. <1 Vocatur Austorgius in tabulis Bellilocensihtis. Vide C. XVII col. 175. & kustachius in codice MS. biblioth. Feta- vianr pag. 608. fubdidit jii ECCLESIA LE ~ subdidit Userchiæ Ageduncnsem abbatiam & 1 CHRISTI Maisinacum, ut videre est interinstrum. c.xvi.col. In tabulario Vosiensi exstant ejusilem litteræ ’75— datæ anno 1111. quibus huic monasterio eccle- 1 1 11’siam de Spartiniaco largitur. In historia Arverniæ J^ob.pag. ga|uzjus profert litteras Bemardi vicecomitis de * Combornio anni 1112. pro monachis Tuteien- sibus, in quibus ejufdem Eustorgii fit mentio » 1114. Memoratur quoque an. 1114. in electione Ber- nardi abbatis S. Martialis facta hoc anno nonis Octobris indict. VII. epacta t 2. regnante Ludovico rege, præsidente in sede Lemovicensi Eustorgio pontifice. Recenseturan. 1120. iu electione Rogem 1. abbatis DaIonensis. I Erat in comitatu GuilleImi Aquitanorum du- 1122. cis XI. cal. Aprilis an. 1122. quando hic princeps eeclesiam S. Liberatæ, Sainte Livrade, ad Oltum fluvium Stephano abbati Calæ-Dei dedit. Anno 1126. 1126. transegitcum Golferio de Turribus, de sibi illatis injuriis, super ecclesia de Obiaco. 113°* Adfuit concilio Claromontano, anno 1130. sub Innocentio papa II. cui Eustorgius adhæsit contra Petrum Leonis, seu Anadetum antipapam ; cujus legatus Geraldus Engolisinensis, alium epi- scopum Lemovicenlem creavit, scilicet Ramnul- fum, de quo audiendum Chronicon Vosiense : s^— * Interim Geraldus Engolismensis, consilio ducis, Dau- ratensem abbatem Ramnulsum consecravit episcopum Lemoviccnsem ipse Petro Leonis, & Eustorgiusparebat Innocentio, qui postea vicit, quia prolixius vixit. Ramnulsus apud Subterraneam Ordines secit, quin principes terræ illius propter comitem Rictavum eum recipiebant ; ordinati postea de- gradatisuntequorum primum vidi Geraldum Rudelde Vercillac, ai. de Bertillac….. Die quarta Ramnulsus pffly coi ». *^Uhterranea » Eustorgiussecit ordines Userehiæ. Et Pia. pag. quidem an. 1131. Ramnulsus ut episcopus Le- +9 movicensis subscripsit diplomati Willelmi Aqui- taniæ ducis. Arnulfus Sagiensis archidiaconus, post. Dtschism episcopus Lexoviensis, de hoc schisinate ita loqui- t.j.^icit. tur, invehens in ipsius auctorem Geraldum En- goIismensem : Pictaviensis ac Lemovicensci ecclesiæ, comitis vi- Tibus abutendo, catholicos ejecisti pontifices, alios extraordinarie superponens ; quorum alterum minus vita probabilem : alter vern….. nec scientin litte-- rarum famosus apud omnes adulter, singulis fere noctibus a dæmonio rapitur. Pauloque infra irri- tum Gerardi conatum adverfus Eustorgium fuisse significat hoc modo : AI Lemovicensis, episcopus, ab urbe sua stadio uno vix interjacente remotus, castrum S. Martialis pro foribus urbis inhabitat ; j unde is qui sedem sibi cathedra pontificalis usuepat, singulis diebus audire poffic campanus in sua ex- communicatione fanantes. Eustorgius tandem ecclesiæ suæ restitutus est ope S. Bemardi abbatis Claræ-vaIlensis ; quando videlicet vir sanctus ignea facie, igneis oculis, ad comitem Pictavensem post celebrata missarumso- lemnia Pictavis accessit, ferens iu manibus corpus Domini super patenam, ac minacibus verbis ipsi imperavit ut reconciliatus episcopis quos ejecerat, eos sedibus suis restitueret, ut refertur lib. 11. c. VI. vitæ S. Bernardi. Tomus II. MOVICENSIS. 522 L De hac reconciliatione & schisinaiis exstinctio— 1 —1 1 ne ita Chron. Vosiense : Tandem, miserante Deo, pacemsecit comes apud Pictavus com Eustorgio^ ctfp j j. Ramnulsus hoc facto consusus a Pictavis revertebatur, com repente de equo mansueto corruit & obivit. Perlutus est in cænobium quod vocatur Bulos, ubi ipse quondam bona contulerat, quod est non longe de castello de Nioil. Guillermus quoque, cognomento Adalelmus, tunc Pictavensem recuperavit sedem, quam Petrus de Costeltyraut occopaverat propter difficlium ducis & præsulis. Hic Gaufridus Guillelmum ducem Aquitaniæ & comitem Pictavien- sem, modo ducem, modo comitem appellat. Cap’4 1 Hæc gesta sunt anno 1135. Biennio elaplo, Icili— 11 3 5’ cetan. 1137.3. cal. ♦ Decembris ad Dominum * „2Z*er migravit Eustorgius, sepultusque est apudS. Au— D. ciauJ. gustinum a Lamberto Engoiisinensi episcopo Gi- rardi schismatici suecestore, qui paulo post Eustor— » : 0V— g—’ gium sedi suæ restitutum repentina morte impœ— sag’3 nitens opprestiis fuerat Adfuerunt ipsius cxsequiis Amblardus S. Martialis abbas, Bemardus User- ciensis successer Aldeberti, Ademarus Vosiensis s Ebolus Tutelensis, G. Soiemniacensis, P. S. Augustini, & Guillelmus S.Martini ; qui ad lynodum convenerant aeciti a præsule quamvis infirmo. Eustorgii praecepto, &consilio Gauberti Nor— Chr.Vufnp — manni Gregorius cognomento Bechada de castro cap’* 0 * de Turribus, professione miles, subtiliffimi ingenii vir, aliquantulum imbutus litteris, de liberatione Jerusalem an. 1099. materna lingua, rythmo Vulgari ingens volumen composuit ; cui operi per annos 12. incubuit. Eustorgio sedente prima Obazinæ monasterii yua x fundamenta jecit B. Stephanus Obazinensis. Post— S"pk* » - quam enim aliquandiu, comite Paulo, latitasset in Misctu. ea silva, durissimam asperrimamque vitam tradu- cens, aliquot ad ipsum confluxere discipuli ; tunc- que superius memoratus ejus sucius, communi assen- , Lemovicam perrexit ad urbem, adjuncto sibi clerico Bernardo, qui nuper ad eos convenerat. Per- venientes ad urbem, episcopo tunc Eustorgio collo- quuti sunt, diligenter ei causam suam & proposi- tum beati viri aperientes. Qui benedicens eis, cru- rem quam ei detulerant consecravit, eisque com aqua a se benedicta tradidis, dans potestatem missetm celebrandi & monastrrium construendi ; ita dumtaxat ut morem a patribus traditum sequeren- tur. Qui mox acceptis quæ detulerant, habitatio-- nem suam in ulteriorem rivuli ipsius partem promovit, unde noxin & inutilia quæque succidens, ad instur monasterii domos ædificavit, hoc est orato- rium, dormitorium, refectorium, coquinam, & in medio eorum claustrum, omnibus his vix unius haud tnagnæ domus spatium occopantibus. Eustorgius erat avunculus Geraldi IV. Cadur- censis episcopi, ex decreto capituli Grandimon— ^tom. r. tensis, quo statuitur ut pro illis preces fiant, & ? at- pro Geraldo episcopo qui sequitur. XLIX. GERALDUS II. DkCher. Geraldus de Cher * S. Aredii in pago Lemo— g ■ Geraldus cognominatur Hedor anno tncam. M. C. LVH. regnante Lodoico rege, ex charta fundationis abbatiæ B. M. de Bona-aqua.Cognomcn itt Cher, ei tribuitur in Chr. Usercicnst. Ll P3 ECCLESIA LI vicino decanus, Eustorgii episcopi nepos, qui eum t ANNI Aldeberto Userchiæ abbati litteris imbuendum CHRISTI uajjjgrat, post ipsum scdit in cathedra Lemovi- censi, de qua alius cum ipso contendebat, scilicet Amblardus abbas S. Martialis, uti nos docet Gaufridus prior Vosiensis coævus scriptor in Chronico : Tumulato pontifice (Eustorgio) eligitur Martialis5* apihusllaM in episcopum abbas Amlardus ♦. Qui protinus pontificalem thronum aseendit, quod ei nocuit postea multum. Electus est ab aliis Geraldus, « r. Aredii decanus, nepos Eustorgii, factaque est contentio inter singulorum fautores. Petrus Laurea, qui propter ecclesiam Cayronensem amicorum turba pollebat, pontificalem thronum abbati ex partesummi 1 pontificis interdixit. Quapropter a Bonifacio abbatis cliente vulneratus, sanguinem in veste susum ab eo9 prout potuit, Eugenio papæ ostrndit. Amlardus Romam ire disponens, Cluniacum petiit, auxilium ipsorum fiagitans ; in nullo ab ipfis auxiliatus re- frogradum conficit iter. Geraldus interim Romam venit, petitio illius bene audita est, verumtamen non ad votum rem ad essectum libuit venire. Repetit ergo Eemovicas. Evoluto tempore regresses estsecundo Ro- mam. Cernens itaque suum præter suem differri negotium, vocat ad convivium majores curiæ Romana. Quid multa ! ut de ciborum & potus varietate si- leam, ante convivia expofita sunt vasa diversa ope— l ♦ ProEus— rati metalli ; celebrante autem Apostolico miffam*, eRernarJo seyPhUm argenteum aureis plenum denariis quali CuiIoxif. pro anima Eustorgii Geraldus obtulit ipsi t Eustut gius siquidem magnum eidem Geraldo commiferat thesaurum, quem erogare rogavit ecclesiis. Propter suum episcopatum, jurat tandem electus septima manu nullus alicui promififfe vel dediffe pecunius. Quo expleto, ab ipso papa ante sanctum Paseha presoyter & pontifex consecratur, & post hæc in pace remittitur. Confirmatus a S. Sede, post reditum fynodum 1142. celebravit. Ceterum Roma rcverius erat an. 1142.. quo de ipso hæc leguntur in vita B. Stephani pri-1 mi Obazinensis abbatis : Igitur anno ab Incarna- tione Domini IIq2. Dominica ante Paseha quam Palmus vocamus, præsente domno Geraldo Eemovicensi episeopo multifque religiosis viris, venerabilis pater Stephanus a quodam abbate, qui cumepiscopo venerat, monachus est effectus ; statim- que in abbatem promotus & ab episeopo consecra- tus, omnes quos habebat clericos fratres in monachos benedixit, ceteros in pristino habitu manere constituit. His ita peractis, præcedente episeopo eum clericis, abbate novo cum monacliis novis & fratribus ldicis, subsequente sanctimonialium religiosa ca— j terva, comitantibus etiam multis populorum agminibus, qui ad tam gloriosum spectaculum eo dis convenerant, pcoceffonem Palmarum a monasterio vicorum usque ad monasterium feminarum cum ma- gno psallentio peregerunt ; easque sanctimoniales Stephanus reclusit. Non multo post cum Stepha- nus in Arvemensi territorio monasterium consti- tuisset, idque situs afperitate rerumque inopia pro- meretur, suggestu ac præcepto domini Geraldi Lo- niovicensis epifeopi, in ipfius diæcefis finibus a domno Stephano post aliquot annos suit transtatum. Exstat in tabulario Vosiensi Geraldi episcopi IMOVICENSIS. 524 L charta, ad finiendam controversiam inter Vosiense
coenobium & S. Sanctini eeclesiam, data anno ANNI 1144. Eodem anno transegit cum abbate Mortui- maris. Memoratur in tabulis Userchiensibus ann. 1145. • 1146. 11 5 8. & 1168. Vituperatur * autem in hujus loci chronico, quod opem impen- derit cuidam Hugoni, qui in prioratu Maisina- ccnsi ad jus ecdesiæ Userchiensis spectante, contra voluntatem abbatis novam abbatiam creaverat, & se se abbatem constituerat Sed hoc mutavit & emendavit Geraldus, litteris datis 1147. indict. 1 147. X. ad confirmandam Maisinaci subjectionem ab Userchia. An. 1156. feria vi. ante Palmas, be- 1 nedicto prius Obazinæ coemeterio, novæ ecde- siæ primum lapidem in fundamentum deposuit. Præstitit auxilium Heliæde Horto, quinto Ar— RaL LaM. tigiæ priori, ad transferendum ejus monasterium, t0m— * • — iu locum qui dicitur Major-Artigia. Post secundam ad SS. Apostolorum Iimina peregrinationem, in qua socios habuit Geraldum Cadurcensem episcopum, Petrum abbatem S. Augustini, & Martinum priorem Vosiensem, quem & Vtfjstli Gaufridus scriptor Vosiensis Chronici suum ap-Cap’i pellatantecesserem, oculis cœpit infirmari, citra- que tertium annum circiter omnino cœcus ef- lectus est. Adfuit pridie nonas Octobris Dominica die anni 1166. vel potius 1168. ut optime advertit 1168. Philippus Labbeus, consecrationi ecclesiæ Gran- dimontensis a Petro Bituricensi archiepiscopo, Bertranno BurdegaIensi, Geraldo Caturcensi, Pe- tro Engolisinensi, Rogerio Sagiensi & Johanne Petragoricensi episcopis facta. An. 1170. dedit abbatiæ Tutellensi ecclesiam S. Clementis, cujus donationis chartam vide hist. Tutel. col. 489. Anno 1173. multæ hostilitates factæ sunt iu Eigo Lemovicino. Cum Geraldo convenerunt emovicas Raimundus de Turenna, Archam- . baldus de Combomo, Guillermus Sector-ferri filius comitis Engolisinensis, cum principibus multis. Quem eventum habuerit hoc bellum non satis aperte docet Gaufridus Vosiensis. Aliud bellum gessit utiliusGeraldus an. 1177.^ B ut docet Bernardus Guidonis, suæ vitæ ultimo, adversus Barbansones, & Cotarellos, qui erant prædonesatrocissimi ; quorum interemit duo millia & amplius in territorio Brivensi, juxta castrum nunc inde a Mala-morte appellatum, cum antea Bellefort nuncuparetur. Hoc actum est in die Do- minicæ Cœnæ mense Aprili. Ex hac vita nonis c c ■ Celebris est charta hujus anni indi&ione vili. qua dat Usercæ & Bernardo abbati ecclestarn de Charabaru. Testea suerunt Albertus abbas S. Martialis Lemov. Petrus S. Augustini Lem. Bonitus S.Savini Pifl. Giraldus Agiduni. b Bernardus Guidonis duo dicit quæ invicem pugnare videntur : primum, Geraldum episcopum an. 1177. feliciter
? ugnafle contra Barbansones, vel Brabansonesin die Dominica iœnse mense Aprili •, alterum, domnum Sebrandum Chabot eodem anno 1 177. IV. idus Februarii suifle eledum episco » pum Lemovicensem. Certe fi hujus episcopi eledio saaa cft post mortem Geraldi, hæe stare non postunt. Nam quocunque modo anni initium statuatur, dies qui est iv. idus Februarii debet praecedere mensem Aprilem. Prior Vofiensts qui hoc tempore florebat & scribcbat. Jocet tamen fere eadem ac Bernardus Guidonis de tempore pugne Malamontensis, ad quam Geraldus quamvis cœcus properavit. Nullam viam conciliandi hxc specie tenus pugnantia habemus. quam dicendo Geraldum tempor* hujus pugnse jam abdicafle, sorte propter caecitatem. « Geraudus episcopus Lemov. consignatur quoque in ne- crolugio Fontis-Lbraldiad vm. idus Oaobris. pj ECCLESIA LI —— Octobris migravit Geraldus, sepultusque est pro— < ANNI pg Eustorgium in S. Augustini cœnobio *. In ap- CHRJSTI podice Roberti de Monte, comes urbis Lemov. appellatur. Coenobitis recentibus exstitit munificus, antiquis vero austerus, suit nempe multum dives, inquit auctor Cbronid Vosiensis. Chabot. L. SAIBRANDUS. Saibrandus Chabot archidiaconus Thoarcensis in ecclefia Pictaviensi, quem lego fuisse quoque • /m pæer seholasticum * in ecdesia Cameracensi, ex vetusta i ? * illustrique gente Chabotia, patre Sebrando Vul- Fæsev ei— venti * iu Pictonibus domino, matre Agnete, ] «ns. !. ut conjicit Quercetanus, domina Rochæ-cerveriæ Fraaee. genitus, creatur episcopus post Geraldum. * Voutint. prior Vosiensis qui tunc scribebat, de eo ita lo- quitur c. 70. Chron. A cujus, Geraldi, transitu die centesimo vigesu mo v. Februarii IV. idus eligitur Sebrandus arctii- diaconus de Thoarcosi, quamvis occulte, quia regi Anglorum res drsplicebat Calendis Septembris detecta est apud S. Aredium Sebrandi electio. Idcirco expufsifunt canonici a propria domo, ex- tretnea facta estmaterafiliis suis, ac per annum ac menses novem Omni caruit mystrrio divino. Et cap. f 71. ita pergit : Calendis Decembris Saibrandus** primo insede a quibusdarn canonicis Lemovicensibus levatur apud Solemniacum ; dehinc velocius recesi ferunt. Deinde Romam pergens, magna in synodo quæ habita estsub Alexandro papa præsulumpene totius Orbis in Quadragesima, consecratus est a Ga- vino Bituricensi arehiapiseopo. Concilium hoc fuit x 170, Lateranense nonum, habitum anno 1179. 12. caI. Aprilis. Cap. 72. de Saibrando hæc adhuc fubdit : primus Saibrandi præsulis introitus in urbem Lemovic. XIII. cal. Augusti Luna xxIv. celebratus est— Tunc missetm ipse festivarn explevit ; ac deinceps non caruit (ecdesia) divinis Officiis. Pon--] tisex iterum ab ingrtffic urbis abstinuit, eo quod rex Anglorum Henricus //. senior animum exparte non ex toto precibus amicorum strxisset. Quæ de ejectione Saibrandi, & irato in eum repis Angliæ animo narrantur in Chronico Vo- fiensi, confirmant Chronicon Lemovicense, & Gesta pontificum Lemovicensium, quæ ex hoc Chronico magna ex parte sunt desumta. Nomina- tur in plurimis chartis præsertim Obasinæ ab anno 1170.361191. Una ex Obasinensibushæcha- bet : An, ab Incam. Dom. M. C. LxxvIII. rege Ludovico, & in civitate Lemovic. Scibrano episcopo Plecto. Saibrandus consecravit S. Augustini monaste- rhim, cum GeraIdo Caturcensi, v. caI. Novem- bris, &ecdesiam S. Geraldi fer. 3. iu nataliapo- stolorum Simonis& Judæ. Beati Aredii corpus e sepukro levavit Dominica post Rogationes xvr. caL Junii, præsentibus Guillormo Vosiensi, Odo- ne Brantounensi, Stephano de Castris abbatibus. Sed quo anno ea gesta fuit annotare negligit suo more Gaufiedus. Delegatus a Lucio papa 111. cum B. abbate Stirpcnsi, compositionem decernit inter • Prior Vofienfis cosrvtu scriptor docet cum auspicatum efle suum episcopatum inno i t 37. vet 1 1 j8. dum cap. 70. sui Chronici docet eum mortuum efi* BOOis O&obris an. 1 177. quadragcsimo sui saccrdbtu anno. Tornus II lMOVICENSIS. 526 abbatem S. Mariæ Exddunensis, & priorem S. —— Cyrici. ANNI Anno 1180. lpse & Geraldus abbas TuteIen- fu, ut comprommores, sopiunt litem inter Isam- bertum S. Martialis & Geraldum Dalonensem ab- batem, 3. calend. Januam pro decimis nonnuIlis. Anno 1182. memoratur iu Iitteris Henrici Ak banensis episcopi, pro S. Crucis Burdigalensis mo- nasterio, cui adjudicat ecdesiam de Soliaco, cum G. Antissiodor. Anno 1183. apud Grandimontem cum Jo— 1183. hanne Nivemensi episcopo, & Bernardo Agin- j nensi exsequias celebravit Henrici Anglorum rogis, qui obierat apud MarteIIum in Lemovidno pago, inflante festo S. Bamabæ, die Sabbati hebdomadae Pentecostes. Anno 1186. Sebrandus vicecomes (Lemovi— 1186. censis) milites & populus pugnaverunt contra sex millia Barbansonum, ecclesiam Dei vastantinm t totamque patriam depopulantium ; eosque per totam Combralhiam persequentes fare omnes per- emerunt. An. 1187. compofuit cum Henrico Bituricensi archiep. pro iurisdictione in monaste- riumde Columba ord. Cisterc. , Anno 1189. adfuit relevationi corporis S. Sto— r 189, * phani Grandimontensis, qui hoc anno a Clemen- te papa III. in album Sanctorum relatus fuerat. æse. t. 2. Unus fuit ex antistitibus qui consecrarunt Hen- ricum de Soliaco in Biturigum archiepiscopum, ex Gaufrido Vosiensi, in altera parte Chronici, ubi Iegimus : Consecratus est Henricus a Guillelmo mdw. Burdigalensi\SebrandoLemovicensifice.An.r 194. j**’ Saibrandus ex praecepto CoeIestini papæ, B. Gau- cherii ossa in capsa inciusa fidelium venerationi exposuit. Legitur obiisse an. 1197. & sepultus est ad S. Augustini basilicam, die ultima Martii ex obituario Artigiæ. De eo in calendario ec- ) desiæ Lemovicensis quod edidit Labbeus t. 2. Bibi. II. col. Aprilis obiit Sebrandus episeopus Le- movic. Adanniversarium debentur xxxv.sol. in eo- clesia de Trocha annuatim. M’759’ Ibid. de Saibrandi parentibus Iegitur : Eodem die ( XVI. cal. Aprilis) obiit Seebrandus Chabot pater Seebrandi Lemoviconfis episcopi, & mater ejus Agnes Chabosset, & Theobaudus frater dicti episeopi, ad quorum anniversarium debrntur xxv.. Jolide de ecclesiaS. Severinide Valveyra, & debent reddi in Jynodo S. Lucæ. Hæc de illo Sammar- thani fratres laudant ex chronico Grandimontensi : Revertebatur a rege Angliæ Henrico II. & Ri-- corde comite, & filio ejus comite Rictavensi, in quorum gratiam honorifico redierat, æ distantiæ quam cum eo pro episeopatu habuerat. Audiens autem Christi virginessuam jam intrasse diæcesim, & sequenti dee ad Grandimontem esse venturas, ut eis ipse obviam procederet.remansit. Quarto igitur caL Man honore debito suscipientes colliquias virginum & martyrum, devotione & humilitate mirabili portaverunt eas usque in ecclesiam B. Mariæ. Majorem ecclesiæ cathedralis campanam fieri jussit ; quod docet hic vcrsus qui in lpsa campana legitur : Me dedis antistes Sebrandus, & hoc mihi nomen, Li ij 527 ECCLESIA L] ANNI LI. Johannes I. * M R 0 E Johannes ex nobili genere de Veiraco, jam erat vn rac. episcopus an. circiter i 19 7. cx tabulis S.Martialis. 1200. Anno 1200. confirmavit donationem Golfcrii de Turribus filii Canstantini dc Born, & Agnctis uxoris ejus, scilicet bordariæ de la Maschardia, 1202. factam fratribus Dalonensibus. An. 1202. inter- fuit pactis matrimonii Guillelmi XI. comitis fag.8t. Arverniæcx Baluzio inhist. Arvemiæ libro 1. e^g. PjS. E* eodem, lib. 6. Misccllancorum Johannesin- quisitioncm fecit de electione Raimundi de Ra- bastcns ep. Tolosani, in qua se nihil reprehen- sione dignum reperisse scripsit capitulo Narbonen-1 si, cum suis collegis in hac inquisitione a papa delegatis ; scilicet abbatibus Majoris-Silvæ P. & R. de Corona. 1203. E* Chronico S. Martialis, anno Izoj. liberavit Johannes Lemovicensis episcopus terram & regaliam suam a rege Francornm, tali pacto, quod nunquam de cetero rediret feodum ad regem Angliæ ; & ita pcrrnisit sibi rex Philippus. Hic episcopus non diu pacem habuit cum Le- movicæ urbis civibus ; sed inter eos bellum exarsit ; Guido vero vicecomes favebat episcopo. ln iis vero concertationibus Hugo abbas S. Martialis captus efu Nescimus utrum de hoc bello intelligi ( debeat quod legimus in Gcstis episcoporum Lc- movic. Johannem expugnasse Nobiliacum villam auxilio baronum, prælatorum & populi, & occi- disse multos Brabansones in ea inclusos, an. 1404. melius 1204. An. 1208. occurrit in chartulario Bonæ-aquæ. Anno 121 2. die festo SS. martyrum Victoris & Coronæ, qui est 14. Maii, ecdesiam S.Valeriæ dedicavit, & calendis Aug. ejusilem anni ecdesiam S. M. de Regula. Eodem anno, a Philippo Fran- corum rege missiis est ad urbem Sarlatensem, ut burgenses cum monachis ad concordiam revoca—. ret, eorumquc litem, pro questa quam abbas Sar- latensis a burgensibus exigebat in novo suo ad- ventu, coinposuit : Act. in capitulo Sarlat. XII. cal. Decembris, anno supra indicato. Rex Angliæ omnibus sedis episcopalis regalibus Johannem Tpoliavit ; quapropter Jerosolymitanum 1218. iter est aggrcsses, in quo mortuus cst anno 1218. apud Acram, al. Accon, ut docent Albericus & Bemardus Guidonis. De Savene LII. Bernardus I. vel Favene. Bemardus de Savena vel Favena capelIanus ec- clesiæ S. Hilarii prope Petram-bussariam, postea canonicus ordinis Artigiæ in diœcesi Lemovicen— * si prope S. Leonardum, tempore Petri de Mantiaco Bibi. Latb. sexti prioris hujus loci, de quo Bemardus Gui- rr 1" 8 donis agit, Johanni jam suffectus fuerat an. 1219. 1219^ 4UO fundatum est Glanderiense monastcrium or- dinis Cartusicnsis, inter castra de Combomio, & dc Pompadorio, in valle occulta, silvis & monticu- lis circumsepta, ab Archimbaldo Combomiivi- cccomitc. lnstrumentum fundationis, scriptum in vigilia S. Martini præfati anni, meminit Bemardi episeopi, qui huic sacro loco multa contulit. Eodem anno legimus Domiuicanos in urbe Lcino- EMOVICENSIS. 528 L vica receptos fuisse. Anno 12 2 3. die Dominica ————• post Nativitatem B. Mariæ, cx mandato summi ANNI pontif. Simon archiepiscopus Bitur. & Guido CH^IS archidiac. permiserunt Grandimontcnsibus habere possessioncs extra septa sua. Rite administratoepi- scopatu, cum esset in comitatu & incastris Ludo- viei regis patris S. Ludovici, cx hac vita migravit apud Avenionem, die festo S. Mariæ Magdalc- næ, anno 1226. Coepus ejus terræ mandatur in r 2 2 6. monasterio Artigiæ in medio chori. Legitur con— RM- fumasse omnia quæ prior & conventus Grandi- montensis acquisierant in suo feudo ; sed id sac- tum esse an. 1239. dicere non sinunt superius 1 probata. _ t v * /-> s » De Clao LIII. GUIDO II. SELLES. Guido, quem Sammarthani fratres de Combor- nio cognominatum dicunt, in litteris capituli Lc- movicensis ecclesiæ, petentis a Simone Bituricen- si archiepiscopo confirmationem electionis ejus factæ an. 1226. in octabis S. Lucæ, diserte ap— 1^26. pellatur Guido de Clauseiles. Bernardus Guido— Ta^ nis in Gestis Lemov. episc. appellat cum Guido— Æi « r. nem de Clauselio, docetque eum fuisse S. Aredii canonicum & archidiaconum eeclesiæ Lemovi- censis. Consecratus suit eodem anno in octava *79’ S. Martini, ingrestufquc cst in urbem, & cathedram conscendit solcmni more. Vixit multum se- nex ; ac læpe ajcbatse annos habereplusquam iqo. inquit Bernardus Guidonis. Obierat an. 1 2 3 5. v. 1235. calendas Februarii, ut liquet ex infra dicendis. Sc- pultus est in ingrefsu chori S. Martialis. Hujus episcopi tempore, anno 1229. mense Martio Archanibaldus vicecomes de Combomio regi Ludovico juravit obicquium, tanquam Aqui- taniæ duci, excepto Lemovicensi episcopo, cujus hominem se profitetur, cx reg. Carcassenensi cur. Franc. fol. 60. De Guidone ita vetus charta: } Cnido Lemovicensis episcopus attendens devotionem prioris & fratrnm domus Clanderii, quornm domus est novella plantatio, quos etiam dominus quasi primitias in Lemovicensem diœcesim sua gratia collo- cavit.dedit eidem domui x. libras, &c. In ecclesia S. Petri Pict. ejus anniverlarium celebratur die 2 5. Septembris. LIV. GUILLELMUS II. Du Put Guidone viam univerfæcarnis ingresio, deca- nus & capitulum ecclesiæ Lemovicensis petierunt facultatem eligendi a capitulo Bituricensi, sede va- cante, quinto cal. Februarii anni 1235. Electus 1 2 3 5 • , cst autem Guillelmus de Podio canonicus Engolise * mensis, vir venerabilis & magnanimus, ætate quidem juvenis, sed gravitate mornm præclarns, diuturna detentus infirmitate, quia terra non erat digna tanto præsule, ante confecrationem infra annum obiit. Sedes vacabat an. 12 3 6. ex tab. S. Augustini ; eamque diu vacasic conjicimus; adhuc enim va- cua erat anno 1240. ex veteri instrumento, quod 1240. vidit noster D. EdmunduS Martcnne. LV. Durandus. Durandus LemovicensiS archidiaconus, ac D. Cepa Ln- Juniani præpositus, ab altera parte sussiagiorum’PstrpECCLESIA L ! ■— ■■ capellanorum* creatus fuit an. 1240. & consir—, ANNI matus diplomate pontificio dato 1241. * die 4. CHRISTI pQftfeftmnS, Bartholomæi. Hic dedit cymbalum * 114.0. quod vocatur Durandus : cessit viris religiosis priori & conventui Grandisinontis decimas, quas usquead tcmpuspromotionis suæ acquisierant in parochiis de S. Silvestro, de Ambazaco, de S. Martino de Suissac, apud Grandimontem iu vigi- Iia omnium Sanctorum 1243. Eodem anno approbat donum factum Valletæ a Geraldo Dagallo diacono 1111. idus Julii ex tab. hujus monasterii. Fatis est functus in nocte festi S. Thomæ martyris b 4. b calend. Januarii an. 1245. & jacet ad Præ- dicatores. 1 Notatur inter præcipuos Glanderiensis Cartusiæ benesactores, quod sex millia solidorum ad aedificandam eeclesiam dederit. DeMale— LVI. AIMERICUS I. • hattgit » Aimericus dictus de Serta, ab de Serra ♦, & i » tabui, rie Seura, in catalogis cognominatur de Mala- Regtl*. mortc t & jn thesauri regii chartis ubi legimus Philippum archiepiscopum Bituricensem pro Ai- merico de Malamorte episcopo Lemovicensi a se constrmato, litteris datis die Sabbati post, Invoca- 1245. 6 ; ^me, anno 1245. in quibus Aimericus dicitur capellanus domini papæ, petiisse ut rex ipsi rega-1 lia dimitteret. Repullam statim passes erat archi- episcopus, quia electio Aimerici facta fuerat absque Regis licentia. Sed postea pius rex hæc remi- sit, & indulsit episcopo. Cum esset archidiaconus Marchiæ in ecclesia Lemovicensi, præpositus S. Juniani, inquit codex de Gestis epilcoporum, electus fait eodem anno in octavis Purificationis S. Mariæ. Annis 26. permansit epascopus. Consecratur a Petro de CoUemedio Rotomagensi archiepisco- po, confirmaturque per Bituricensem archiepi- scopum, & accipit a Rege jura regaliorum, apud Paciacum mense Martio anni 1245. 4uem 1246. nunc dicimus 1246. In sua lynodo Lemovicis, 1 1256. die Jovis post festum S. Lucæ evangelistæ 1256. statuit ut celebraretur festum S. Stephani de Mu- reto consesseris ac primi institutoris ordinis de Grandimonte, ubi ejus corpus requiescit, quem Clemens papa III. catalogo sanctorum adscripsit, 1259. utpatetexchartularioGrandimontensi.An. 1259. Tlnfar it scripsit cum multis aliis episeopis ad S. Ludovi- CUrrr"* cum regem pro rcstrtutione bonorum ecclesiæ fa- cienda. An. 1263. Romam profectus estr Anno 1166. vocatus ad concilium provinciale, excusa- 1266. tum haberi petiit. Ad divini cultus augmentum ecclesiam de Rosieres decano & capitulo donavit vm. calend. Julii an. 1272. quo obiit VI. nonas Julii. Et quidem vacabat sedeS hoc anno, quo capitulum vi- cecomitissam Lemovicensem, ob mala civibus illata, anathemate pcrcussit. Bernardus Guidonis docet vacasse cathedram tribus annis & sex mensi- bus. Certe non habebat episcopum vm. idus Febr. * It » habet Bernardus Guidonis. Legendum tamen videtur ttUMievnrn. b In libro obituum ad diem 30. Decembris:Obitus bona me- Fioria Durandi tp. hac dit JcfaaRi M. CC. XL K In calendario ecdesiæ Lemov. ///. cal. Ja ». htc fiat anniverfariunt Du- ra/uii n. fti obiit hac Iit in. M. CC. Jt2.tr. er ciJlriiuMr u>. i<bra. •MOVICENSIS. » 0 \anno 1274. seu 1275 » secundum hodiernum * computandi modum. Aimericus primus fuit qui A^NI sepulcro donatus sit in eeclesia Lemovic co quod CHRISTt magnam pecuniæ sunnnam ad ejus fabricam ab* solvcndam reliquisset ; quo subsidlo Helias de Malamorte S. Stephani decanus, & canonici pri- mum lapidem in fundamento pro ipsa amplianda, uri nunc cernitur, posuerunt. Decem clericos aliis ejusilem eeclesiæ ministris addidit. Ad hujus præsulis episcopatum revocanda vl* detur institutio capituli B. Mariæ de Orcivalfe, coib fumata pontificio diplomate Innocentii papæ IV. anno pontific. 111. Anno 1436.redactum estcæ- 1 pitulum ad numerum 1 3. canonicorum, quorum primus est decanus; quibus tandem adjuncti sunt sex pueri chorales liberali tat e Gilberti de Chaban- nccs domini de Curton prorcgis apud Arvernos ac Lemovicenses. LVII. G1RBERTUS. c Dmqrt.E" Antequam Girbertus cathedram Lemovicen- semconscenderet, alii duo deipsa contenderant, de quibus in chronico MS. Iegitur : Anno 127 2. 1272.. mense Septembri, duo fuerunt electi ad episcopatum Lemovicensem : Simon de Rupe-cavardi decanus Bituricensis, & canonicos (Lemovicenfis) ex una parte ; & Clemens de S. Hilario canonicus ex dlia. Istr Clemens obiit 1274— dum causam (suam) 1274. persequebatur. An. t 27str mense Septembri suis provisumde dicto domino Simone de Rupe-cavardi, Burdegalæ, pendente adhuc causa Lemovicensi. Itaque neuter proprie Lemovicensibus episco- pis acccnsendus videtur. Sed anno 1275. die 1275. tertio post festum S. Luciæ, scilicet die 16. Decembris, electus est canonicorum omnium calcu- Iis Girbertus de Malamorte, ex iilustri prosapia Gerardi de Malamorte militis, primi seneicalli regis Franciæ in provinciis Lemovicina, Petraco- riensi, & Cadurcensi. An. 1278. inscribitur cuidam chartæ Obazi- nensi. An. 1283. cum Simone Bituric. archiep. 1 273. & Guidone Clarom.ep. summoscripsit pontificii in gratium canonicorum Albiensium, qui reguia- rem vcstem deponere cupiebant. Anno 1286. interfuit lynodo Bituricensi a Simone metropoli- tano celebratae. An. 1291. memoratur in charta Rupis-amatoris (Roquaniadour.) Post annos 18. & menses 6. iu regimine pastorali exactos, rebus humanis exemtus est anno 1294.d sepulturamque nactus est in majori ec— J 294. clesia, circa S. Barnabæ festum, ex vetcri cod. p MS. In calendario Lemovicensi de eo legitur : Eodem die (v. idus Junii) obiit Girbertus episeo- pus Lemovicenfis insenodo Pentecostes ; & suis cor- pus ejus traditum sepulturæ tertio die sequenti. Ibi- dem legitur : III. idus Maii hlcsieri debet anni- veesarium parentum domini Girberti Lemovic, epi- seopi ; ad quod faciendum dedit idem apiscopus c al. Gilbertus episcopus Lemovic. In charta monasterii S. Angeli subscribit compofitioni saftse inter Abbonem de Castra priorem S. Angeli, & Hugonem de Mirabctfo didli monasterii feudatarium, anno i 179. mense Novctnbri. d vel 1*9$. nam hoc anno capitulum pctiit licentianuell- gendi, ut habetur in Thes. chart. Sed torre errore ama- nuenfis irrepstt 1 195. pro 1194.. <jui annus notatur in omni- bus adis ad eledionem succefforis Girberti pertinentibus. Ll iij jjI ECCLESIA Ll "" xxxy.solidos, Sedente hoc præsule Lemovicen-j CHRbTi ^em epicopa ! — immunem a jure regaliæ 1 senatusconsultum Parlamenti pronuntiavit anno 1276. cum ministri regis non potuissent probare ex consuetudine illum ad id teneri, uti lego apud Petrum de Marea. Dei* LVIII. REGINALDUS. P o r r f. • Reginaldus la Porta * canonicus & archidia- conusLemovicensis, oriundus de Alassaco, circiter quindenam post festum omnium Sanctorum electus cst in episcopum a capitulo, petita prius a Philippo Francorum rege eligendi licentia. Congregati ad electionem canonici, unanimi consensu postuhrant Petrum de Seperia Donzenaci epud Lemovices ortum, tunc canonicum Ebroicensem ; sed hanc dignitatem deprecatus est ob singularem modestiam, quæ jam estulserat in recusando Al- biensi episcopatu sibi a summo pontifice obiato, * Blay ». maxima laude digitus. Obiisse dicitur Blaviæ * an. 1306. Postea ventum est ad ReginaIdum, qui onus episcopale non detrectavit In thesauro regio chart. legimus Bonifacium VIII. vacan t i ecclesiæ Lemo- vicensi præfecisse Rainaudum, factumque a capitulo de eo electlonem approbasse. At ut rescivit Cœlestinum papam sibi rcservasse hujus eeclesiæ provisionem & dispositionem * hanc a capitulo factam electionem irritam decIaravit ; quam ta- men postea ratam habuit. Reginaldus in fynodo die Jovis post Pentecosten habita Lemovicis anno 1297. 1297. rata habuit quæ de festo S. Stephani, or- dinis Grandimontensis fundatoris, celebrando jam decreta fuerant, jussitque ut VI. idus Februarii per 1299, totam diœcesim fieret. An. 1299. die Veneris ante festum Pentecostes transegit cum Regiualdo b priore Portus-Deib. Cum in tumultu contra Fratres Praedicatores, quidam vitreamina in eorum ecclesia fregissent,. eorumque tecta demoliti essent, noster ReginaldusJ ut coniervator privilegiorum huic ordini a Bene- dicto papa XI. nuper concefsorum, eos excom- municatione multavit feria 3. post festum S. Ja- 1305. cobi anno 1305. Anno 1308. 15. cal. Julii £ » tobri. iitteris suis testatus est a se visam fuisse præfati papæ Tri’SFr, bullam in gratiam Dominicanorum datam. Anno 1310. hujus ordinis aiumnos introduxit in oppi- rit. dum S. Junianisuædiœcesis. Anno 1312.testa- W-Xr. mentum suum condidit, mature de morte cogi- 13 1 tans. Anno 13 1 5. in magna abbatum & canoni- 13 1 S* corum frequentia coepus S. Aureliani episcopi e terra levatum, in cepsam decentem transtulit, & super altare S. Cessatoris honorifice collocavit.’ 1316. Anno sequenti traductus est ad metropolim Bitu- ricensem. lpsi & aliis octo Clemens papa V. com- misit inquisitionem caulæ Templariorum, Iitteris datis pridie idus Augusti, quas edidit Pettus Puteanus in Templariorum historia • ita appellatur in Utterit caphul ! Bhuricenfij testificantia Regi in audoritate metropolitana confirmaste ReginaIdum la Ptrta. cledum Lemovicenlem, an. i a 94. cx thes. rcg. chart. b Est prioratus adhuc conventualis pendens a Casæ-Dei celeberrima abbatia, fitus in dkecefi Lemovicensi. ZMOVICENSIS. 532 LIX GeRARDUs III. —. ANN ! Gerardus Rogerii consecratur apud Avcnio— christi nem die 13. Februarii an. 1 3 17. a Johanne papa Roceh- XXII. cujus erat consanguineus. Obiit ibidem in 13 1 papæ comitatu anno 1 324. Ad supplicationem 13 24. Johannis abbatis Calæ-Dei, fr. Guillelmi prioris & conventus Portus-Dci, huic monasterio univit prioratum de Lesinhaco. Dat. Avenione V. Junii an, M. CCC. XXIV. L X. H E L I A S. De Ta- LA1RANB. Helias Talayrandus de Petracoriis, HeliaTa- g lairando comite Petracoricensi, & Brunissendi de Fuxoparentibus ortus, bulla JohanniscXXII. c ad sedem Lemoviccnsem promotus cst data vi. id. Octobris anni 13 24. Vero propius est eum non i3 24. fuisse consecratum ; nam die 24. Novembris anni 1325. adhuc [c tantummodo electum dicit. Et quidem in tcstamento suo electum Lemovicensem le solum vocat. Postea fuit episcopus Autissiodo- rensis & cardinatis. LXI. PeTRUs II. Petrus electus Lemovic, episc ; in veteri instru- mentoanni 13 2 5. elegantiorem ecdesiam incœ— 1325. 2 pisse se asserit, cui pcrsiciendæ mediam partem fructuum ecddiarom parochialium, cum vaca- rent, per sex annos assignavit. Paucis annis præ- fuit, & huc usque iu catalogis episcoporum Le- movicensium minime est cognitus. LXII. RoGERIUS. LeFort. Rogerius le Fort, de quo jam egimus in Bituri- censibus archiepiscopis, an. 1328. jam sedebat, 1328. uti acta hujus temporis probant. Occurrit in veteri instrumento anno 1329. Adfuit an. 1330. 1330. die 12. Febr. dedicationi ecdcsiæ S. Ludovici apud Pissiacum, factæ præsentc Philippo VI. rege, ) in frequenti episcoporum coetu, ex tabulis Pissia- censibus. Anno 1336. 16. calendas Nov. inter— 1336. fuit concilio provinciali Bituricensi, cujus acta quæretom. xi. conciliorum parteII. An. 1343. P— * traducitur ad metropolim Bituricensem. LXIII. NICOLAUS I. De Besse- Nicolaus de Besse Clementis VI. papæ nepos ex sorore Delphina Rogeria, quæ nupsit Jacobo Bes- sio, ex canonico Parisiensi & archidiacono Ponti- vensi ♦ in ecclesia Ambianensi, creatur episcopus • P* PoB’ Lemovicensis anno 13 43. & diaconus cardinalis, sub titulo B. Mariæ in via-lata. Mortuus est Romæ — B nonis Novembris anni 13 69. Inde vero corpus ejus transtatum fuisse Lemovicas probat lpsius se- pulcrum ex marmore candido, cui superimpo- sita est ejusilem effigies versibus ornata ; quam- vis nunquam consecratus fuerit episcopus. Nico- laus dictus cardinalis Lemovicensis, fratrem habuit Petrum de Bellasagia & de Peyraco dominum, qui adhuc erat superstes an. 1382. c Johannes XXII. Regi commendavit Eliam a se confirma » tum in sede episcopali Lemovicensi per obitum Gerardi desundi incuria.pontif. an. 9. ldem Johannes rogavit Regem ut unius •nui inducias dido Elie concedat tunc Romx degenti, quo fidelitatis sacramentum eipræstct, pontif. an. 9. Thtfatrr, rtg. chart. ECCLESIA LI anni LXIV. Guido III. J c IHUSTI Guido de Combomio episcopus Lemovicensis Comborn vocatur in actis consistoriaIibus anni I 346. die 22. Aprilis. Dtc « o « . LXV. Johannes II. Johannes de Crosse, Gregorii papæ XI. con- sanguincus in tertio gradu, frater Petri Bituric. ar- chiepiscopi, provectus est ad cathedram Lemovi- g cenæm diu i 6. Octobris an. 1348. Actis publi- cis inscriptusestutepiscopusannis 1 366.1 369. * 13 70. Hoc anno captus est in cpiscopali sede ab ^°’Anglis ; sed liberatura rege Galliæ, qui pro illo I solvit milIe francos, ex scheda quadam data in boseo Vincennarum die IV. Februarii præfati anni. Sacra purpura donatus est ac titulo SS. Nerei & 1372. Achillei a Grcgorio papa XI. anno 1372— feria VI. quatuor temporum post Pcntecostcn, ex 1. vita hujuspapæapud Baluzium. Anno vero 1376. factus est Prænestinus episcopus. Insuper legatus missiis est in Galliam a Roberto Gcnevensi, al. Ciemente VII. cujus partes tuebatur adversus Ur- banum VI. tandemque ex hac mortali vita dis cessit anno 1383* Avenione ubi jacet in ecclefia cathedrali cum hoc epitaphio : Hic jacet reverendissemus in Christu pater domi— * ’vius Johannes de Crosse, de Calimaforti, Lemovicensis diœcesis, deinde assemtus fuit in Ecclesiæ ’Romanæ presbyterum cardinalem, & subsequenter fuit electus episcopus Prænestinenfis, & summus pænitentiarius,’qui obiit XXII. die mensis Novembris anno a Nativ. Dom. M. CCC. LXXXIII. pro colus animæ salute Deum humiliter deprecamur, ut in pace cufn Angelis requieseat. Arnen. Johannis dc Crosto temporibus urbs Lcmovi- censis quæ se nuper dominio Eduardi principis Walliæ subduxerat, &ad regem Francorum defe- cerat, vel potius redierat, ab AngliS obsessa, fuit j totaliter demolita & destructa ; & exinde essecta inhabitabilis & deserta, fola eeclesia cathedrali duntaxat remanente, inquit scriptor prioris vitæ Urbani V. CathI. LXVI. AymeRICUs II. Gregorius papa XI. Aymcricum Cathi, oriun- Caitien. dum e loco Lajouchat prope S. Arcdium, Bono- niensem episcopum, ab hac sede transtulit ad Lc- 1 _ _ movicensem vacantem post assiimtum ad cardina- litiam dignitatem Johannem dc Crostb. Multi æris debitor erat AymericuS sacro cardinalium collegio. Et quidem lolvcndo erat ; nani in Gal— j Iiam commigrans, magnam pecuniæ copiam secum attulit ; sed placuit Grcgorio papæ, ut ea uteretur ad resarcicnda ecclesiæ Lemovicensis damna ; quæ propter bella libris, ornamentis atque localibus spoliataerat. Epifeopus tamen id facere neglexit, 1389. satis habcnS rcstaurarc campanilc an. 1389. Obiit anno sequenti in vigilia B. Martini, & IcpuItus est in ecdesia S. Stephani, ex schedis Biblioth. rcg. Anno 1391. die 13. Aprilis Carolus VI. rex Franciæ seneseallo Lemovicensi scripsit pro rc- galiæ jure, ex regist. parlamenti Parisi •MOVICENSIS. 534 LXVII. BeRNARDUS II. ANNI Bemardus de Bonavalle • per procuratorem cDg bon-1 possessionem episcopatus adeptus est die 27. Ja— nevalle. nuarii an. 139 o. Nihilo tamen minus adhuc juri « Q regaliæ subjacebant sedis cpiscopalis bona tempo—’' ralia, ut probant Caroli VI. regis litteræ superius laudalæ. Dic vero 1 5. Octobris an. 1 3 9 1. novus 1391. episcopus urbem solemni ingrestus est ritu. Oc- currit in tabulis Cantogilcnlibus die 6. Decembris an. 1398. Fit ejus mentio pro an. 1401. in placito par— 1401. Iamcnti Paris die 24. Martii an. 1444. quo jus 1 capituli S. Martini Turon. in ecdesia S. Aredii, contra episcopos Lemovicenses asseritur. Suum diem obiit an. 1403. quo sede vacante ministri 1403. regis temporalitatem apiseopatus in manus Regis posuerunt ; quam tamen Carolus rex decreto suo iu gratiam capituli dimisit. LXVIII. Hugo T. Maickac Hugo de Maignaco, al. de Manhaco prius epi- scopuS S. Flori, ex abbate Resbacensi, Bernardo subrogatur. An. 1405. occurrit in veteri instru— 14, 0 5. mento ecclesiæ Belvacensis. Anno 1409. misit , procuratorem ad concilium Pisanum, ex ejusilem * actis tom. vi. Spicil. quo etiam anno S. Ebrulfi pag. ossa novam in thecam transtulit ; in cujus transta- tionis instrumento abbas Resbacensis etiam ap- pellatur. Erat quoque præses curiæ subsidiorum apud Parisios, seu generalis super regimine subsi- diorum belli ; a quo officio abloivitur litteris datis 14. Novembris an. 1411. ex memoriali G. ca— 1411. meræ computorum. Annivcrsarium suum fundavit an. 1410. Ec- clesiam libris & ornamentis decoravit. Obiit an. 1412. relictis heredibus S. Stephani, & S. Mar— 1412. tialis ecclesiis. > LXIX. RamNULFUs. pt ? usa Hugoni in GalIia Chrifu subjiciuntur Nicolaus Viaudi & Germanus Paillardi ; immo in manuseri- pto chron. Lemov. Ergo dicendum est NicoIaum mense Octobri 1412.b creatum fuisse episcopum b Lcmovicensem, ac post ejus e vivis exccstum suf- fectum ipsi a summo pontifice Ramnulfum de Peyrussa ; capitulum vero elegisse Hugonem dc Roffiniaco. Qui cum diu inter se litigassent, tan- dem diuturnis altercationibus Martinum V. sum- mum pontificem finem imposuisse, Ramnulfum Mimatensi, Hugonem Rivensi praeficiendo ec-
? desiæ. Verum his obstant monumenta & chartæ ecdesiæ Lemovicensis in quibus reperio sedem vacasse 1412. 1413. 1414. De siicccssere autem Hugonis de Magniaco certos nos facitsequens seriptum, quod ex archiviS capituli libenS subjicio : Post decessem bonæ memoriæ Dom. Hugonis de .Magniaco Lemovicensis quondam episeopi, nos • I11 a<stu capitulari mense Maio i j 9 5. ubi perfecutcr ecctc- fiæ appellatur « legitur tranflatus abecclcsia Nemausenst ad Le- moviceniem Ex D, dt Ganitrtt, in l>ib ! ioth. Recto In quihusdain Ichcdis ad tnc milTis lcgo Nicolaum Viaudi provisioncs episcopatus accepilse an. 1 4. t 4. a Johanne XXIII & in postcstioncin immitium iuitse, ^uainvi, capitulum ele^ilht Rainnultum ; coquc mortuo sutnmum pontificem ei sustccistc Nugonem de ftotliniaco. B5 ECCLESIA LI — — capitulum ipsius ecclesiæ Lcmovicensis, videlicet orn— l ANNI ne5 fr singidi canonici insacris constituti, in eodem CHRISTI ipsiJ€ntCS t elegimus rite & canonice, fervatis juris debitissolemniis, unanimiter & concorditer per viam Sancti-Spiritus, in nostrum & ipsius ecclesiæ apiseo- puni & pastorenl, nobilem & strenuissimum virum magistrurn Ramnulfum de Perusia in decretis licen- tiaturn, Dom. nostri Regis consiliarium, &c. rnenlls Junii tq.tq. Ramnulfus, cum ob nobilitatem generis, & affinitates, auctoritate præstaret in pago Lemovici- 110, domos episcopales, castra, prædia, &c. quæ in Lemovicibus erant, occupavit, quamvis parla- menti senatusconsultum Nicolao Viaudi jus in I episcopatu asseruisset. At Hugo de Roffiniaco, qui Nicolao successerat, cum potestate polleret in Marchia, & Pictonibus, invasit bona & dominia iis in locis ad episcopum Lemovicensem spectantia. Ut finis huic schisinati imponeretur, Martinus papa V. Rege consentiente ac volente, Ramnulfum ad eeclesiam Mimatensem transtulit ; Hugo- nem vero Rivensi praefecit eeclesiæ. Quæ omnia legi in commentationibus de Lemovicensibus epi- scopis ad me missis ; quibus omnimodum fidem de- beri nolim asserere. Certe ad componendam illam controversiam oportebat utrique contendentium eodem tempore alias dare sedes episcopales : attamen unus præficitur ecclesiæ Mimatensi anno 1424. vel etiam 1422. alter vero Rivensi an. 1427. Quin etiam satius fuisset unum relinquere in sede Lemovic. & alterum ad aliam sedem promovere. His omnibus perpensis, censemus vacante sede per mortem Hugonis de Maignac, papam Nico- laum Viaudum promovisse ad hunc episcopatum, alia ex parte vero Ramnulfum a capitulo electum fuisse. Nicolaum paulo post suam promotionem mortuum esse, cui a summo pontifice suffectus est Hugo de Roffiniaco : quapropter utrique dandus videtur locus iu hoc catalogo. Vi audi. LXX. NICOLAUS II. De hoc Ramnulfi æmulo jam futis diximus. De Rof— L X XI. Hugo II. riGNAC. Hugo ex nobili genere ortus de quo dicemus in Sarlatensibus episeopis, Nicolao subrogatus, de episcopatu quoque contendit cum Ramnulso. 1 Transtatus fuit ad Rivensem cathedram an. 1427. * ’’Cum Ramnulfus an. 1424. creatus sit episcopus Mimatensis, Hugo videtur pacificam obtinuisse possessionem sedis episcopalis Lernovicensis, per tres circiter annos. deMont— LXXII. PeTRUs III. BRUN. Petrus de Montebruno electus abbas S. Au- gustini prope Lemovicas, post transtatum ad Ri- vensem cathedram Hugonem de Roffiniaco suf- fectus est a Martino V. bulla data ejus pontificatus a anno decimo *, in qua dictus Hugo describitur zelo religionis, litterarum seientia, vitæ munditia & morum probitate omatus. Adiit possessionem • In thes. chart. regio leguntur litteræ Martini V. quibus commendat Regi Petrum a se confirmatum episc. Lemovic, per transtationem Hugonis ad sedem Rivensem an. I. pontif. Martini, sed melius x. ’MOVICENSIS. n6 L per procuratorem die 7. Aprilis an. 1427. dic
vero 22. Junii ejusilem anni ipse acccssit, in— ANNI gressiisque urbem soiito more cathedram con— CHK1STI scendit ? Petrum a vicecomitibus Turonæ exagitatum fuisse lego, & in vincula conjectum libertatem suam magno pretio redemi (Te, circa an. 1444. Dc quibusilam quoque criminibus apud summum pontificem insimulatus est (forte ab iisilem adversariis), sed facta de iis inquisitionc per cognitores a papa delegatos, Eugenii papæ IV. judicio est absoiutus anno 1443. Diemclausit extremum 19.* Fe— 1443. bruarii anni 1456. An. circiter 1440. in tabul. J S. Martialis occurrit cum titulo episcopi quidam lniulæ ? W Jacobus Jonvion, ab hostibus Petri haud dubie 1440. intrusus. De Bar> LXX1II. Johannes III. thon. Johannes de Barthon, Johannis vicecomitis de Montbas Marchiæ cancellarii silius ex Gilberta de Benac, inquiunt Sammarthani, canonicus Le- movicensis, licentiatus in legibus, in curia par- Iamenti consiliarius, cum esset tantum diaconus electus est in episcopum a capitulo ; cujus electio- nis decretum xi. Aprilis anni 1457. ad Bituri— 1457* censem mittitur archiepiscopum, qui eam confu- mavit. Solemnis ejus ingresses iu ecdesiam fuit die 18. Septembris ejusilem anni. Dimidium na- vis eeclesiæ tam ipse quam nepos & succeflor ip. sius alter Johannes de Barthon construxerunt. Exstant litteræ Philippi cardinalis preSbyteri titul. S. Laurentii, ad Johannemepiscopum Lemovic, quibus dispensatur cum Alano d’Albret ac Fran- cisca de Bretagne, ob matrimonium contractum in quarto gradu consanguinitatis 3. nonas De- cembris, pontificatus Pii II. an. v. itemaliæ litte- ræ ejusilem cardinalis, post confessionem conjugum quod consanguinei forent iu tertio gradu ; se- quuntur litteræ ipsius Johannis episc. ex tab. castri Palensis, pro rebus Petragoricenlibus & Lemovi- censibus, & ex Inventario asservato in bibi. Colo. Postea noster Johannes factuS est archiepiscopus Nazariensis, inquiunt Sammarthani fratreS, post Claudium Robertum : ignoramus autem quid sit hæc sedes archiepiscopalis. LXXIV. Johannes IV. Johannes Barthonis, Petri vicecomitis Mon- basii, cancellarii quoque Marchiæ, & cubicularii regii ex Perreta Fabricia natus, succeflor datus pa- truo qui cesserat in ipsius gratiam, possessionem , adeptus est die 7. Maii 1486. De hac Barthonum 14® 6. L gente multa diximus in Lactorensibus episeopis. Porro etsi diu vixerit Johannes, nulla tamen ab eo gesta scitu digna consignantur in actis publicis. Ad eum scripsit Ludovicus rex XII. de modo providendi sacerdotiiS, ut videre est in nostris in- strumentis. Obiit iv. idus Septembris an. 1 5 1 o. 1 5 1 °* Post ejuS mortem Franciscos de Montbas a majori capituli parte electus, diu litigavit pro episcopatu, cum Fulcaldo de Bona-vaile, qui minorem suffra- giorum partem habuerat ; sed neuter pontifica- lem thronum potuit conseendere. Guillelmum de Barthon aliquod etiam jus ad hanc sedem eo tempore
- }7 ECCLESIA LI ■ tempore habuisse conjicimus, quod legerimus ip— i CHRJST1 ^um bonatum fuisse Lactorenli sede, ob nun- tium sedi Lemovicensi remissiim, vel juri quod habebat. Sub Johanne episeopo conventus S.Pro- jccti, X Project, fratrum Minorum fundatur secus Dordoniam in parochia de Novo-vico, Neuvy, a Ludovico dc Vcntadoro ejusquc uxore Catharina dc Beaufort, & a marquesio de Scoraiila anno 1489. præscotibus domino egregio dc Ussello milite, domino de Cariutio & dAnglars, & Carolo domicello de la Beistaria. De Prie. LXXV. RENATUS, vel RAINALDUS Renatus de Prie, Antonii baronis Busanciaci, 1 * vu1So
- magni Franciæ coqui *, & Magdalenæ de Ambasia g..uui filius t a teneris clericali militiæ fuit addictus. Eum ** CUX suilse archidiaconum Blesensem in ecclesia Carno- tensi Sammarthani docent, ubi de ipso loquuntur in Lemovicensibus episeopis ; at in Bajocenlibus docent eum potitum majori archidiaconatu Bitu- ricensi. Præter haec sacerdotia, ipsi tribuunt Lac- torensem episcopatum, ac Lemovicensem, postea- que Bajoccnsem. Utrum fuerit Lactorensis episco- pus, jam expendimus. In historia vero majorum Franciæ officialium a dom. du Foumy iterum edi- ta, pro Lactorensi sede tribuitur ei Morinenlis ; quamvis nullus ei locus detur inter Morinenses e— ( piseoposjdemumque cardinalis purpura donatusest. Quod spectat ad Lemovicensem sedem, pos sessionem adiit dic 26. Septembris an. 1514. * 5 14* etsi promotus suisset ab anno 1510. quo pro fa- cienda electione convenerant canonici die 25. Novembris. Sed cum multos haberet æniulos, opus fuit diuturniori mora ad controversias sinien- das. Itaque sic fuerunt compositæ : Datum est Sues- sionense pedum Fulcaldo de Bona valle, Lacto- rense Guillelmo Barthonis, Renatusque hoc pacto j potitus est Lemovicensi cathedra. Obiit an. 1517. 5’post abdicatas pontificales infulas jeodemque anno capitulum vicarios generales instituit I x1De LXXVI. PhiLIppUs. Mont- morency. phillppusde Mont-morency, frater Annæ ma- gistri equitum Franciæ, & marclcalli, ducis de Mont-morenciaco, proregiS Occitaniæ, filius Guil- Ielmi cx Anna Pot ; dc cujus gcntiS Mont-moren- ciacæ insignibus, & stemmate genealogico, fuse admodum ac luculenter scripsit Andreas Querce- tanus, cujus genio familiæ illustres ætcrnum litabunt. Fuerat antea Philippus archidiaconus Ble- sensis in ecclesia Carnotensi per rclignationem Re- nati decefsoris. Fuit etiam canonicus sacræ capellæ Parisiensis ; promotus ad Lemovicensem cathe— J drani 1517* eam per biennium rexit ; mortuus in ævi flore 1 5 19. cui appositum hoc epitaphium : Ille ego Philippus, ille præstantissimus Præsui Lemovicum, altissinia juvenis fatus (Maurencius Mons, Parisci princeps agri Ditio, vetusto quam cohonestat nomine) Earnilia, ea doctrina, & illis moribus, Quos vel mediocri in re facis haud temere sui Compos juventa, velfecunda, adeo, ac favens Fortuna, vix potissirnum isthoc saculo Pati videbantur, sub hoc tumulo jacet Tomus N- •MOVICENSIS. 538 Plane beato ex hacmisera vita exitu.’■ Quam olimsuperstes (amica seliciissimum ANNI Etsiillum, hominem hic quantum licetsemelomnibus C HRIST1 Fata numeris perfecerant) felicior Paucos hodie his vere citulis claros leges Uluvis, religio est dicere nullum, Bene vale. Antonius Papilio fecit XII. Cal. Nov. M. D. XIX. Aliquam ecclesiæ partem construxit, condidit- que statuta lynodalia quæ adhuc observantur, sunt- que leges fundamentales ceterorum, quæ post ipsum fuere promulgata. LXXVII. GUILLELMUS III. BarthoJT 1 Guillelmum Barthonis decanum suum canoni- ci Lemov. elegerunt in episcop. die 2 5. Nov. an » 1510. qui adversarios multos pastus est ; acidcir- co consensit ab ecdesia Lemovicensi transferri ad Lactorensem ; iu qua utrum consecratus fuerit ali- quando, ignoramus. De eo in libro obituum hæc lego : x. calendas Februarii obitus venerabilis ac sciencifici viri magistri Guillelmi Barthonis decani & electi Lemovicenfis hac die desuncti 1 j ao. LXXVIII. Carolus. Vumkm. Carolus de Villiers, ex iliustri genere toparcharum de Insula-Adami, parentes habuit Antonium — Insulæ — Adami & Novigenti toparcham, & Agnetem du Moulin de Fontenay ; cum esset Philippi Montis —Morenciaci consobrinus, primus fuit a Christianissimo Rege vi concordatorum ad episcopatum Lemovioenlem nominatus & desi- gnatus. Possessionem obtinuit die 6. Aprilis an. 1522. Dedit sex columnas æreas, & cetera ex I 5 ære pariter assabre facta, quæ majus altare ornant. Aliquam navis ecclesiæ partem construxit, ut in- dicant ejus insignia fornici affixa. Post annos fere decem transtatus est ad cathedram Bellovacensem an. 1530. uti insculptum legitur in opere æneo 1530. sex columinis imposito de quo jam locuti sumus. ) Sepultus est in abbatia B. Mariæ de Valle ord. Cif- terciensis, nunc Fuliensium, non longe a Pontisara, cujus monasterii abbas erat ; aiuntque corpus ejus in- corruptum repertum suisse a viginti circiter annis. Sub Carolo de Villiers episeopo Lemovic, nova ecclesia monasterii S. Angeli, Saint Angel, con- secratur in honorem S. Michaelis, a Petro de Albo Ascolensi in Italiapræsule die 14. Martii 1522. annuentibus dicto Lemovic, episcopo, & Fran- cisco de Levi episcopo Tutellensiac priore com- mendatario dicti monasterii sancti Michaelis de Angelis. i LXXIX. ANTON1US I. Lascaru. Antonius Lascaris de Tende Belvaoensis episco- pus, facta cum Carolo permutatione, Leinovi- censi potitus est episcopatu ; a quo regressiis est ad ecclesiam Regensem priorem sponsam, ut iu Regensibus diximus episeopis. LXXX. Johannes V. Johannes de Langeac abbas Piperaci, cui cœ- nobio multa bona contulit & ornamenta præser- tim decorandae ecdesiæ, ex nobilissimo apud Ar- vernos genere ortus patre Tristano Langcaci do- M m 5J9 ECCLESIA L1 mino, matre Anna d*Alcgre, ante episcopatum^ ANN* fujt libellorum supplicum magister. Post Abrin- CliRlS sl ccnfcsinfulas, Leinoviccnscsobtinuit, quarumpos- sessioncm per se adiit die Dom. 22. Jun. 1533. Fecit ordinationes 22. Decembris 1533. 4. Aprilis i 5 3 4. & 5. Maii 1536. Hac autetn in ecclesia plurima laude digna fecit ; nam balili- cama longo inchoatam tempore perfecit, eo in statu quo nunc visitur. Odæum autem exquisito construxit opere. Non minori magnificentia palatii epilcopaliS fabricam cst aggresses ; at perficere non potuit. CorpuS S. Domnolini e terra eductum, in locum decentem transtulit, & in ecclesia huic sancto extra muros urbis sacra reposuit anno £ 1534. Tumulum sibi paravit magnosumtu. Die 22. Maii an. 15 41. testamentum suum conscri- psit ; ac eod. an. dic 25. Julii ex hac vita decessit Parif. illatusque est in ecclesiam cathedralem, ubi quiescit in exquisitioperis sepulcro, cuiinscriptum legitur hoc epitaphium : Exemplo tibi fatissim, quisquis es ; si japis, præsentibus nectesutura ; natus quidem vixi, at hercle mori præstitit, ut plus magifi- que viverem. Vir fuit in publicis negotiis tractandis peritissi- mus ; quapropter ad plurimos principes legationibus perhonorificis defunctus est. Fratres habuit Anto- nium abbatem S. Antonii Viennensis, & Guil-1 lelmum abbatem Cellæ Pictav. sororem vero Franciseam monialem S. Petri de Casis, & prio- rissam de Sansaco, quæ fundavit anniversarium celebrandum 26. Julii pro anima fratrissui Johannis epise. Lemovic, ex archivis S. Petri de Casis. Eo sedente monachi S. Martialis Lemovi- censis in pristinum statum secularem restituti sunt 1535. Stephanus Doletus ei dicavit tractatum de legatis, &c. editum Lugduni 1541. Bellay. LXXXI. Johannes VI. JohanneS deBellayo, cujus meminimus in epi- scopiS Baionensibus, inter plurimos quibus poti-I tus est episcopatuS, Lemovicensem obtinuit, cu- jus possessionem per procuratores Guill. de Bonas & Dominic. de Rustaing die 15. Septembris 1541. anni 1 5 41. nactus est, retinuitque usque ad 1 547. an— 1 5 47.Obiit Romæ anno 15 60. ubi humatus est in ecclesia SS. TrinitatiS dc Monte. SANGUIN. LXXXII. ANTONIUS II. AntoniuS Sanguin, dictus cardinalis de Meudon, Antonii summi aquarum & silvarum Franciæ nia- gistri, Meudonisque prope Parisios domini filius, propter ingenii præfhntissimas dotes, & in trac- tandis summiS negotiis dexteritatem, quæ in con— _ cilianda pace inter Christianissimum regem Fran- ciscum & Carolum V. caelarem enituit, accedente favore Francisci I. rcgiS, ob cognationem ducissie StampensiSlpsius neptis episcopus AurelianensiS, & Lemovicensis, denique Tolosanus archiepiseo- puS, Franciæ major eleemofynarius, demum car- dinaliS & episcopus OstiensiS evasit. Ut de solo Le- movicensiepiscopatununc loquamur, ipso potiri cœpit anno tantum 1 546. quo jam purpura sul- 1546. gcbat ab anno 1539* 14 « cal. Januarii. Paulo post Tolosano archicpiscopatu donatur. De ceteris quæ ad ipsum pertinent loquemurin Tolosanis archipræsuiibus. •MO VI C F. N S IS. 54O LXXX1II. Cæsar :
Cæsar dc Burgundionibus, natione Italus, nun— ANNI quam Lemovicas, cujus urbis episcopatum obti— CHRISTI nuerat, adiit ; habuit tamen hac in ecclesia vica- rium generalem ; prætercaque editum est ejusilem auctoritate breviarium Lemoviccnse quod hacte- nus visitur. Memoratur epise. Lemov. 27. Jul. 1553. Obiit anno 15 59. LXXXIV. Sebastianus. Scbastianus de 1’Aubcspine, abbas S. Martialis *, * Masciaci, & B. Eligi i NoviomensiS, Regi ab arcanis consi— S2mU liis, Claudii domini de la Corbiliere siiius fuit, n » Aurei. & Margaritæ le Bcrruicr, cujus germanus Clau- dius de AJbaspina baro Castrinovi super Carum, primus quatuorvirorum a secretis epistolis & man- datis, Francisco 1. HenricolI. & Carolo IX. re- gibus, pronepotem habuit Gabrielem episcopum Aurelianensem, & Carolum marchionem Castrinovi, Turonum proregem, ac Franciæ procan* cellarium. Sebastianus regere cœpit episcopatum Lemovicensem 1559* Ejus munificentiae ac pie- tati debentur campanæ majoris ecclesiæ, quarum concentum omnes mirantur. In sacro & privato consistorio per plures annos gravissimis negotiis addictus, arduas obiit legationes in Germania, H ungaris, Anglia, Belgio & Heluetia : demum ’Lemovicæ an. 1582.6 vivis sublatus est die 2. Augusti. Cor ejus in cathedralis choro fuit sepul- tum & cadaver in sacello gentilitio Albaspineo- ruin, in cathedrali Bituricensi. Epitaphium se- quens sculptum est in choro Lemovic, ecclesiæ. D. O. M. S. & æternæ memoriæ Cl. v. Sebastia- nus Albaspiueus Lemovicensis episcopus, regii con- ststorii confiliarius, qui diversis celeberrimis legatio- nibus pro christianissimo Francisco [. & Henrico II. regibus, in Germania, Hungaria, Heluetia, bis in Belgio, ad Mariam reginam & imperatorem Ca- rolum V. cum quo induciasperopportunat an. t pp 6. > secit, seliciterque obitis, Francisco II. apud fiispa- nurn regern Philippum orator juit, quique tot rerum usu præstuntissimo a Carolo IX. (sub quo fædus cum Heluetiis ictum renovavit) Henrico III. reve- renda & augosta regum matre sanctioris confilii se- nator lectus, in eo supra feptemdecim annos fumma cum fide, integritate, & prudentia, in tanta veteris disciplinæ perturbatione claruit, & tot tantisquela- boribus qo. annos perfiinctus, totum se ad pietatis studia in reliquum vitæ tempus contulit fficque insua diœcesi commorans, in ecclesiæ finu morbo gravissirno 8. dies afflictatus, bene beateque obiit 2. Julii^lnno , salutis 1 j 82.Vixitannis 6q.menfibus 2.diebus 2. 1 j S 2. ’& fuit a B. Martiali 8 o. Lemovicensis episcopus, cui succefflt illustrissimus vir Johannes de lAubespine illius nepos. Plures ejuS episiolaS habet GalIandus in prob. hifuNavar. & Flandriæ p. 84. LXXXV. JOHANNES VII. lIsPiNE^ JohanneS de TAubespine abbaSS. Martialis, & S. Eligii NoviomensiS, supcrioriS ncpoSex fratre Ægidio domino de Verderone, & Maria Gobe- lin. Interfuit fynodo Bituricensi 1584. mense 1584. Septembri ; postea AurelianensiS episcopus. LXXXVI. Henricus. Dela HenricuS de Ia Marthonie in Petragoricensi diœcesi ortus, frater Gausridi Ambianenlis epi54I ECCLESIA LI lcopi, avum habuit Mondotum qui ex primo 1 ANNI præfide parlamenti Burdegalcnsis, factus legitur CHRISTI prjncCpS fcnatus Parisiensis ; & propatruoSGasto- ncm ac Johannem episcopos Aqucnses in Novem- populania. Henricus vero natus parentibus Gauf- frido & lsabelladc Pompadour, ex abbate S. Justi diœcesis Belvacensis, ac comite consistoriano, per ccssionem Johannis epifeopus consecratur anno 15 87. moriturque 7. Octobris 161 8. ac sepc- lilur in ecdesia cathedrali. Sub ejus cpiseopatu anno 1604. die 7. Octobris Usselli admittuntur Minores Recollecti pro- vinciæ SS. Sacramenti ; ecciesia dedicata est ab ar- chiepiscopo Bituricensi Anna de Levi de Venta— 1 dour an. 1652. die 4. Augusti. Anno 1662. Maria de laGuiche vidua Caroli de Levi ducis de Ventadour agnita est fundatrix hujus conventus. An. 1624. die 27. Junii consensitinstitutioni monialium Benedictiuarum ex parthenone SS. Trinitatis Pictav. adductarum, in urbe Dorato, ad petitionem dominæ Johannæ Guisehard Borboniæ abbatistæ SS. Trinitatis, & ejus soro- rum ; ex litteris authenticis. Coenobium suit con- ditum sub titulo SS. Trinitatis, cujus prima abba- tissa fuit Catharina de Biron de Salaignac, quæ obiit x. Junii an. 1652. fecunda Johanna de Barbesieres de Chemerault mortua 29. Martii < anno 1663. Dila. LXXXVII. Raimundus. Raimundus de la Marthonie, Henrici ex fratre nepos, canonicus Ambianensis, prior S. Johan- nis ; qui nondum præsulatu initiatus adfuerat co- mitiis cleri generalibus Parisiensibus 1614. Ex pontifice Chalcedonensi, & coadjutore patrui, Le- 1620. movicensis factus est episcopus. Publicavit statuta 1627. anno 1620. Obiit 16 27. Dela LXXXVIII. FRANCISCUS. Fayitts. Franciscus de la Fayctte, abbas beatæ Mariæ de Dalon, prior S. Angeli, comes consistorianus ; patrem habuit Claudium toparcham de Ia Fayette, I d’Espinasses, de Naddes, & de Hautefeiiille, qui nobilem & vetustam repetebat originem a Gil- berto Fayettæ domino, Franciæ marescallo. Hic regi Carolo VII. fidelem, utilissimamq ; toti Galliæ operam navavit in debellandis Anglis, & e Fiancia depellendis. Matre vero Maria d’Alcgre natus est Franciscus, qui nominatur Lemovicensis præsul 1627. a*1*1 627.Jan.die 1 1. ab Urbano Vlll.consirma- tus, Lutetiæ Parisiorum sacra inauguratione con- secratur in æde patrum Minimorum ad Plateam- 1628. Regalem, Martii 19. 1 628. ab Andrea Frcmioto Bituricensi archiepiscopo, necnon Augustino Po— ] tier Bellovaccnsi antistite, & Stephano Puget tunc Dardaniæ, postea Massilicnsi, præsentibus non modo Gastone Johanne Baptist. duce Aurelia- nensi, pluribusque aliis viris principibus & epi- scopis, cum Nuntio apostoljco ; sed etiam Anna Austriaca regina ; cui cum esset primus ab eleemo- lynis, ut suam benevolentiam erga ipsum publico monimento testarctur, & quanto in pretio ipsum haberet, tempore conlecrationis c digito adaman- tem pretiossimum ad ipsum deferri mandavit, ut eo Lemovicenfem ecclesiam suam sibi dcsponfa- ret ; cui ecclesiæ tam fideliter adhæsit, ut cum ejuS Tomus II. ’MOVICENSIS. 542 L possessionem essetadeptus solemni apparatu 1628. ——- die Jovis post S. Lucam, lynodis dicata, ab ea ANNI nuinquam potuerit avelli, etsi ditioris episcopatus C obtinendi ei siepius esset oblata occafue Cum vero diseiplinam ccclesiasticam collapsam seiisilset, si- moniacam luem ubique serplille, cuncta fere be- nesicia a nobilibus occupata considentiæ sacriicgio, undcsupina rerum divinarum ignorantia non ian- tum plebem, led etiam presbyteros & pallores in- vaserat, his tantis mdis obsistcrc, & mederi sibi proposuit Primum ego visitatloncm diœcesis in- cœpit anno 1629. biennio lpsam non sine magnis 1629. laboribus absolvit 1631. celebratPquc synodis & 1631, 1 promulgatis statutis utis bus ad diœcesis admiuistra- tionem, hæc observari diligenter curavit, multa- que beneficia e servitute nobilium, in ecclesiæ libertatem fortiter asseruit. Postea anno 1 63 5. Bi— 1635. turicensis provinciæ suffiagiis ad Cleri generalia comitia delegatus, in iis plurimum se se commcn- davitprudentia sua. Statim confectis comitiis ad diœcelim evolavit, cui perpetua atra invigilavit, tum ut vitia grassantia exstirparct, tum ut frenum nobilibus res ecclesiæ usurpantibus imponeret, tum ut cuncta meliorem ad ordinem componeret ; quæ gessit non sine gravibus litium impensis, plu- ribus senatusconsultis sua diligenda obtentis ; & — maxime sacri consistorii RegiS placito, quo cau- tuin erat, ut canonici cathedralis ecdesiæ paro- chias possidentes, eligerent intra menses tres, cui se se beneficio vellent addicere, injunctumque pa- roeciarum rectoribus ut rcsidcntiain observarcnt, permissumque episcopo ut contravenientes priva- ret beneficiis, aliosque lplis substitucret. Hoc de- cretum Rex statuit toto regno observari, quod episcopus ita stricte procuravit adimpleri, ut nul- lus ab eo fuerit immunis. Cum plures abbatiæ a regula defecissent, & insuper jurisdiction is episco- palis jugum excussissent, eas ad ordinem revocavit, partim coactione senatusconsultorum, partim auc- ) tori late sua. Secujaris abbatia D. Martialis Le- movicensis a ducentis annis episcopi jura neglexc- rat, nec hoc intervallo visitationem subierat, cui se subjecitanno 1633. solemni transactione data Burdegalæ. Plures ejus exemplum imitatæ sunt ec- clesiæ. Abbatissa Regulæ Lemovicensis, & moniales, cum se crederent a jurisdictione pontificia exemtas, ei januas aperire denegarunt, & per an- nos octo judicium declinavere ; tandem decreto fenatus an. 1653. damnatae, visitationem subie- runt ; consectifque regulis piissiinis, prudenti mo- dcramine eas ita devinxit episcopus, ut nunc ei 7 suavissime pareant, abjectis iis qui rebellionem fo* vebant. Moniales abbatiæ de Boiusaina, Bonne- saigne, in Lemovicino tractu fupcriore, paulo Dost ultro se se obtulere, ut ab illo visitationem & vitæ regulas acciperent. Iterum generalem totius suæ diœceseos perlustrationem aggressiis anno 1649. eam absolvit anno 1652. tanto 1652. fructu, ut abrogatis pravis consuetudinibus, maxime epularum & compotationum, quæ sub socictatis piæ praetextu fiebant, Christianos mores revivilccre viderit, plebeni frequentibus con- cionibus & missionibus informari, ccclesias a bo- nis sacerdotibus regi, fynodos bis in anno semper M m ij 543 ECCLESIA LI — cogi, facros orJines ter & quater in anno celebrari. A ANNI —us pontificatu Lemovicis fundantur monia- uniuosi jcs vifitationis B. Mariæ, tum Congregationis B. Virginis, necnon in urbe S. Leonardi ; Ursuianæ vero Usselli & in urbe d’Esmouticrs. Dum suic- ret ubique per Gallias civilis belli tempestas, ad gencraleS conventus Regni delegatus est primus e 1655. provincia Lemovicensi an. 1651. An. 1655. convocatis comitiis universi Cleri Galliarum, ex provincia seu metropoli Bituricensi, omnium cal- culis electus, inter sex præsides denominatur. Celebre seminarium pro clericis extra urbem instituit, quod subjecit S. Sulpicii preSbyteris.Natu- ræ mortalis debitum solvit die 3. Maii an. 1 676. annos natus 8 6. An. 1654. apud Bellum-locum fundatur missio Societatis Jesu concedente eis do- mum Claudio Fabro parocho sancti Martini de Beilhac. De LmcarIs LXXXIX. LUdovicUs. P’Ukf£. Ludovicus de Lascaris cTUrfe, marchio hujus loci, comes de Sommerive, baro de la Bastie & de S. Just, primogenitus Emmanuelis marchionis d Urfe, qui genus trahebat ex dynastis de Lascaris ( de Tende Sabaudiæ principibus, post annos mul- tos ab ipsa pueritia in aula christianissimi Regis, aut Sabaudiæ ducis honorisice transactOS, magno mun- di contemtu juri prioris ortus nuntium remisit, secessitque in seminarium S. Sulpicii, vitæque 1676. clericali se addixit. An. 1676. petente Francisco de la Fayette nominatus fuit coadjutor, & hoc epi- scopo mortuo designatur ejus succeflor. Bullas obtinuit mense Decembri ejusilem anni, annoque — 1 °77* 1 677. die Dominica in octava Epiphaniæ die 11.1 Januarii consecratus est ab archiepiscopo Parisiensi. Mense Martio Lemovicas ingrestus est nullo appa- ratu, relictoque palatio episcopali, in seminario manere elegit,’quod & a decesibre inchoatum ab- solvit, ubi perseveravit usque ad obitum. Biduo post ingressiim, possessionem adiit solito ritu, postea :moVICENSIs. 544 . totum se dedit officio pastorali, celebrando lyno— —’ dos, ecclefias & monasteria visitando ; maxime vero pauperes copiosis eleemofynis sustentando. ln iis piis operibus curium feliciter consummavit die ultima J unii an. 1695. XC. Franciscus. Franciscos dc Carbonei de Canily, ex nobili gente quæ inferiori Normanniæ plurimos dedit subpræfectos, & Abrincarum gubernatores, ex decano hujus urbis, & cantore Lexoviensi, de- signatus est episcopus Lernovicensis die 8. Sep- tembris 1695. Conlecratur ab archiepiscopo 1 69 6. Bituricensi, in sacello seminarii S. Sulpitii apud Parisios die 25. Martii an. 1 696. collaborantibus episeopis Tullcnsi & Elnensi, solemniterque urbem est ingresses dic 24. Maii ejusilem anni. Anno sequenti maxima fame iaboravit omnis Le- movicinus pagus. Quod coegit pium episcopum Lutetiam accedere ad colligendas pro alendis pau- peribuseleemosynas. Summa cum pietate & cari- tate præfuit quandiu licuit per valetudinem. At vero metuens ne aliqua in re deesset officio epi- ’scopali ob infumum corpus, sua dignitate carere maluit. Sub hoc præsule anno 1700. clerici dicti 1700. Bamabitæ apu<| Garactum, Gueret, admittuntur. Duabus potitur abbatiis, Montburgo indiœcesi Constantiensi, & Bella-valle in Campania. ChAUPIW XCI. ANTONIUS. DEGtNU T1NU. Antonius Charpiu de Genetines, Segusianus, comes Lugdun. & vicarius generalis illustrissimi episc. S. Flori, designatur episc. Lemov. per iibe- J ram cessionem Francisci de CarboneJ, & Lugduni inauguratur die 2 3. Januarii ab archiep. Lugdun. adsistentibus episcopiS S. 1 Iori Joachimo Josepho d’Estaing, & Francisco Madot Bellicensi. Eodem an. 26. Maii 1707. cœpit possessionem abbatiæ Piperacensis. Adfuit comitiis generalibus deriGal- licani anno 1711. DECANI ECCLESIÆ LEMO VICENSIS. J. *D OSINUS decanus an. 83 1. in diplomate JL/Odoacri episcopi. II. Iterius an. 4. regnante Hugone rege, cum Al- duino episc. recenfetur in dono Gaufredi de Plania. III. Thesaugardus subGerardo episeopo, tem— • pore Roberti regis, in dono Gilberti canonici, IV. Ademarus I. 1037. V. Petrus I. sub Jordano episcopo, regnante Henrico rege, in charta de Comperio. Vixit etiam tempore Iterii episcopi, iu cujus ejectione nominatur. VI. RamnulfuS an. circiter 1060. VII. Wido 1070. fuit Iterio episcopo. VIII. Audebertus an. 107 5. cx chartulario Le- moviccnsi. IX. Gosbertus subscripsit compositioni inter Huiubaldum episcopum & Dolenses monachos, pro monasterio Turrensi 1095. X. Hugo I. de Gimcl 1100. XI. Aldebertus, al. Hildebertus ann. 1 104. & 1 107. ex eodem chartul. Idem videtur esie ac * Eldebertus, qui præerat tempore Eustorgii ep. anno 11 14. ex charta electionis Bernardi abb. S. Martialis. XII. Geraldus tempore Geraldi ep. an. 1 145. ex charta Userchiæ. XIII. Hugo II. deGimel decanus ab an. 1160. Subscribit donationi factæ Userchiæ an. 1 1 63. a Johanne Petracoricensi episc. Vide in Petro Userchiæ abbate. Hugo decanuS cum Aimerico archi- diacono, Geraldo Vosienfi archipreSbytero, & aliis dericiS, consentit dono facto a Geraldo ep. Lemovic. Geraldo abbati Tutelcnsi, de ecclesia S. Clementis, circa an. 1170. W ECCLESIA LE ♦ </. deVo— XIV. Johannes I. de Veirac ♦, testis in charta l m^in®* Saibrandi episc. qua confirmat donum factum a GeraldoII. an. 1188. XV. G. in chartul. Lempv. quod descripsit D. deGanieres, legitur decanus an. 1 200. & eodem an. alius occurrit ibidem, scilicet A. Roberti, qui forte de decanatu contendebat cum G. nam idem G. legitur decanus an. 1 207. in aliis char- tis, sub Johanne de Veirac episcopo. XVI. Arnaudus I. an. 1209. ex chartul. XVII. G. anno 1212. ex laudato chart. XVIII. Hugo 111. in litteris Honorii papæ III. datisan. M.cc. xvii. vn. idusDecembrisindict. * vn. pro domo hospitali Lemovicensi, dicitur do- nasse borderiam quandam huic xenochio ; ubi legi- tur simul præpositus S. Juniani. XIX. Aicellus, vel Aicelinus decanus S. Stephani, in transinarinis partibus existebat an. 1218. ex chartul. Adhuc legitur iu charta Petri de Cella militis. XX. Arnaudus II. 12 3 o. & 12 3 6. die Martis sexta post festum apostolorum Petri & Pauli. Forte habuit æmulum Johannem de Veirac, qui an. 1230. occurrit decanus iu laudato chart. XXI. Geraldus Robcrti decanus & baillivus in veteri instrumento 1240. ForsanestG.decanus, qui cum A. cantore sopivit an. 1238. litem inter abbates Mauzacensem & Riomensem ortam, eo quod Riomenses canonici sepclissent sua in eccle- sia Guillelmum Bonditi Mauzacensem monachum, ex tab. Mauzac. XXII. Helias1.1248. 1254. & 1265.quo anno domum decanatus a debito 70. librarum li- beravit, cognominabaturque Dureti. XXllI.Helias II. de Malamort capeilanusdom. papæ, exlecutorfuittestamenti Aimerici Lemov. episeopi. Primum lapidem ab ipso positum in fun- damento ecclesiæ Lemoviccnlis an. 1272. legi- mus. Præerat adhuc an. 1275. Quidam seribunt I cum decanatum obtinuisse usque ad an. 129 1. sed perperam. XXIV. GauceIinus de Petra-Bufferia legitur decanusann. 1279. 1*82. & 1293. iu chart. Lemovic. XXV. Ademarus II. de Nova-vilia 1296. sub Reginaldo ep. 1306. 1308. 1311. XXVI. Bemardus an. 13 21. ex chart. Le- mov. in quo an. 1323. cognominatur Bruni. XXVII. RaimundusdeS.Crispino I34I.& usque ad 1349. XXVIII. Johannes II. Deux, in utroque jure li- centiatus, decanus reperitur in veteri instr. 1 3 74. * Verum inscribitur chartulario Lemov. jam anno 1 365. Aymericum episcopum redarguit quod assignatas a Gregorio papa pecunias ad ecclesiæ decorem non impenderet. XXIX. Petrus II. de Elgallos in curia Romana agebat an. 13 9 1. ex chartul. * XXX. Arnaldus de Auriola *, legum doctor, roia.aut’decanus Iegitur in chartul. an. 1398. Ibidem Carrooia. dicitur decanus Santonensis. XXXI. Johannes III. de Reyaco ann. 1414. & MOVICENSIS. 746 L 1417. In concilio Constantiensi suit provinciæ Bituricensis procurator. XXXII. Johannes IV. Richonis, ah Rochon 1427. & 1450. idem ac Johannes Richon iu utroque jure licentiatus decanus ecdesiæ Lemovi- censis & consiliarius Regis in sua curia parlamenti 1438. die 2. Aprilis ante Pascha. XXXI11. Hcnricus Cordis an. 145 7. XXXIV. Johannes V. Barthon * ab an. * B « * 1474. ad 1483. postea suit Lemovic, episcopus* thon«* XXX V. Antonius de Pompadour, posteaepisco- pus Condomensis. Nonnulli volunt fratrem An- ’tonii fuisse decanum, non ipsum Antonium ; sed forte uterque successivc dignitatem obtinuit. Sam- marthani fratres in Antonio de Pompadour ep. Condom. dicunt ipsum fuisse decanum Engolisi mensem, Robertum vero ejus fratrem fuisse de- canum Lemovicensem. Neuter iu chartul. Lemov. reperitur. XXXVI. GuilIelmus I. Barthonis, ex chartusi anno 1486. & usque ad 1505. XXXVII. Johannes VI. Barthonis junior an. 1505. Abbas erat commendatarius S. Augustini ex chart. Lemov » episcopusque fuit Lactorensis. , XXXV111.Guillelmus II. Barthonis an. 1 5 11. ’XXXIX. Johannes VII. Barthonis 1516 « postea ep. Lemovic. XL. Franciscus I. Barthonis, abbas quoque sancti Augustini commendatarius ann. 1522. 1525. & ultima die Decembr. 1539. XLI. JohannesVIlI. de Lomeniean. 1 548. obiit 1561. mense Junio. XL1I. FranciscuS II. Boyoi 1 5 69. obiit mense Octobri 1 572. XLI1I. JacobusI. Boyoi 1 573. XL1V. Jacobus II. Boyol 1581. migravit a seculo 4. Julii 1581. XLV. Johannes IX. de PusilIon, iu jure Ii- ) centiatus, decanus, & vicarius generalis Johannæde Borbonio abbatistæ de Regula an. 1582. die ul- tima Octobris. Item vicarius generalis Johannis de lAubespine episcopi an. 1586. decanus an. 1591. obiit 1 594. XLVI. N. Ridier de Gueret decanatum te » nuit per annos circiter sex. Sed cum dubia esset ejus inf.itutio, sequenti cedere coactus est, scilicet Mattnæo de Verthamont. XLV1I. Matthaeus * de Verthamont Regi a *</Johan- consiDis, abbasPrati-Benedicti ; decanuserat 1 594. 1606. & 1624. XLV1II. Franciscos III. de Verthamont dc ’Lavau. XLIX. Stephanus I. de Chenaille successit avunculo suo an. 1630. cessit nepoti 1696. L. Stephanus II. de Chenaille per resigna- tionem præcedentis ab anno 1696. hactenus præest. Lego iu quibusilam commentariis de Chevailles. In auodam catalogo quem ad nos misit R. P. abbas S. Augustini Lemovicensis, qui tantum continet 18. decanos, multi sunt nobis ignoti nullise que chartarum testimoniis fulti, ut Helias de Ma- Mm iij 547 ECCLES1A LE lamorte factus archiepisc. Burdegal. an. I 182.7 Simon de Rupe-cavardi electus episcopus Lemov. postea archicp. Burdegal. 1275. Clemens electus episcopus Lemovicensis contra hunc Simonem. Guido dc Combomio 1326. Johan. Scguin 1367. Guillelmus dc Turribus, de Lastours, an. circiter 1373 « Hciias 111. de Pompadour circa 1400. Helias IV. dc Malomontc cujus meminit necrolog. S. Leonardi Nobiliacensis his verbis : XIV. cal. Junii ob. Helias de Malomou- MOVICENSIS. 548 L te decanus Lemovic. Nullum annum assignatum habet. PRÆposiTI LemoviceNses. T. TJETRUS nominatur præpositus iu charta JL Turpionis Lemovic, episeopi. II. Gossiidus tempore electionis Iterii anno 1052. DE ABBATIIS D1ŒCESIS LEMOVICENSIS. DE abbatiis dicturi, exordium sumimus a veteribus monasteriis, quæ a longo tempore I jugum instituti regularis excusterunt DE VETERIBUS MONASTERIIS. * S’.TYrier A TanENSE S. Aredii * cœnobium, ab auc- che ? Per" —**-tore suo sic appellatum cum oppido circum- « Ht k htf P°^rto » fItumestln stnibus pagi Lemovicensis versus * . £ Petrocorios. Istic ex familia propria, ut Gregorii* verba referam, tonsuratos instituit monachos, cæno- biumque sundavit, in quo non modo Casseani, verum etiam Basclii & reliquorum abbatum qui mo— ( nascerialem vitam instituerunt, celebrantur regulæ. Id vero factum est paulo ante annum 572. quo testamentum B. Aredius cum Pelagia matre sua condidit, iu gratiam basilicæ S. Martini apud Tu- ronos, cui Atanense monastcrium in primis com- mendavit anno xi. regis Sigeberti, ejusque præ- c.jXxt. posito subjectum esse voluit. Vide instrumenta. co * 177’ Aliud quoque testamentum morti jam proxi- mus conscripsit Chiideberti Austrasiorum regis anno sexto-decimo, Christi nonagesimo primo su- pra quingcntesimum, ut priori scilicet testamento ] robur adferret. Vide Analecta Mabill. tom. 2. pag. 48. & appendicem ad Gregor. Turon. coL 1308. & seqq. Procello temporis conversa est hæc abbatia iu collegium 3 2. canonicorum secularium, Turoni- cæ S. Martini basilicæ subjectum ; qua de re vide c. xxiii. praeceptum Caroli magni inter instrumenta. coI. 178. Itaque primus abbas primusque auctor Atanen- sis monasterii fuit B. Aredius Nicetii episcopi Tre- virensis, necnon Sebastiani abbatis Vosiensis disci— pulus ; ipsius Aredii vitam habes secul. 1. Bened. pag. 3 5 o.& in appendice Gregorii Turon. pag. 1 C. xxn. 1283. Item inter nostra instrumenta. col. 178. Astedius ab eodem Aredio patruo designatus abbas suecessit. Vosiensi antea monasterio præerat ; qui cum accersitus venire distulisset, mortuum re- perit Aredium, vin. videlicet calendas Septemb. dysenteria oppreflum. Stodilus abbas S. Aredii Atanensis adfuisse con- secrationi Alaonensis in Vasconia monasterii legi- tur in præcepto Caroli regis Ludovici Augusti si- lii, dato xn. cal. Febr. anno 5. Caroli regis ind. Vin. hoc est 845. Audebertus in fundatione Dalonæ, S. Aredii 1 decanus occurrit an. 1 1 14. Is Rauzoliæ-Monasterium * Atanensi S. Aredii * Montier- abbatiæ addictum an. 7 5 1. vel 52. a Carissima R<uzciUe- Odonis Biturigum principis & Basiliæ filia, ob amorem ipsius Aredii, ex cujus genere originem maternam ducebat. Vide instrumenta. Hactenus c xx est ecclesia collegiata quæ immediate Atano, col. 177. mediate S. Martini Turon. decano paret Adde his monasteriis Nobiliacense ♦ S. Leonar* * di, ita dictum ab auctore suo primoque abbate, nard. Item S. Valerici, utrumque nunc canonicorum 2 secularium. Retense monastcrium, de quo vide iu S. Savino IV. ad an. 830. Ruffiacense ad Crosam monasterium, vulgo v. Russec. Vide ibidem. Fit quoque mentio Ambaciacensis monasterii VI. siti haud procul a Mureto, iu tomo iv. Analect. & in appendice Gregorii Turonensis operum, ubi de Gandomero monacho de monasterio Arnbacia- nis, aliis Ambiarini, quod non longe ab urbe Le* movicina situm erat:qui Gandomerus infestatione ) dæmonis ad S. Aredii tumulum liberatus efu Jam pridem subjectum est Benedictinæ abbatiæ S. Au- gustini extra muros Lemovicenses. VJJ Antimonasterium S. Stephani, seu Aentense * * Eyœon- monasterium ad Vigennam, vel ut alii volunt An—, i<M* tiquum-Monasterium, vulgo Emontiers, incertam omnino habuit originem ; quam tamen ad seculum IX. vel x. revocat Mabillonius. Hoc unum certum est quod modo collegium sit tredccim canonicorum cum præposito & aliis clericis numero fere 2 5.choro deputatiS ; quodque jam an. 1 2 7 9. ad statum fcci>- larem divertisset. Hac autem in ecclesia quiescere L B. Psalmodium asserit Goffridus Vosiensis in Chronico ; cujus quidem sancti Psalmodii, vulgo X Psaulmet, Aenti monasterii patroni vitam e Mo. legendario editam a V. C. Johanne Colin S. Juniani canonico & theologo iu fastis sacris die 13. Junii legere est. Doratum seu Scotorium, S. Petri in Marchia _ VIII. • < • • j c • /* o Doratunu inferiori ad oepanm, leu oeverum ♦ amnem • u vetus ecclesia, cujus archimandrita dicebatur ab- bas Scotoriensium, teste Ademaro Cabanensi, ut aiunt Sammarthani fratres; nunc autem se- culare capituium, cui præest abbas. Legitur 549 ECCLESIA LI autem apud eosilem Sammarthanos quoddam A instrumentum iu quo dicunt fuitdationis tenorem contineri ; quod minime invenimus. Initio chartæ quæ data legitur an. 987. Hugo rex pro- lixe præfatur de bonorum operum fructu & præ- mio, nihil vero dicit de Dorato aut de alio loco sacro cui beneficium conferat. Sed Boso comes Marchiæ dicit se destinare capellam iu honore S. Petri, cum consensu Aginæ uxoris & Heliæ filii sui ; canonicum vero ordinem elcgisse qui obser- vetur ab iis qui hoc in loco Deo sunt famulaturi. Nobis suppeditavit aliam chartam domin. Johannes Joiiilhac unus ex Regis capellanis, qui pro abbatia Doratcnli litigavit In ea legimus Cio— I dovæum magnum, post devictum Alaricum Gothorum regem, ad pagum Schotorensem inter duos rivulos situmvenisse, & in gratiarumactio- nem pro reportata victoria parvum oratorium in honorem sanctificæ crucis & principis apostolo- rum erexisse, concessisseque immunitatem & libertatem omnimodam clericis quos hicinstituerat. Verum ex quo thesauro depromtum fuerit hoc monumentum, ignoramus ; aliunde vero antiquitatem minime sapit. Abbatum feries. J. T7 ULCAUDUS ex eo solo notus instrumento X1 an. 9 87. quod in dubium revocamus. < II. Petrus I. Drutus de Mortuo-mari, dynastæ Morte-marensis filius, Scotorio præerat circa an. 996. quo peregrinatus est in Syriam & ad loca sancta : ex nostro D. Claud. Estiennot. III. Gaufridus nepos Bartholomæi Turon. ar- chiepiscopi, abbas canonicorum S. Petri Dorat. 1066. in charta Aymonis archiep. Bituric. pro Prulliaco. IV. Guillelmus I. filius Radulfi senioris Castri. Radulfi toparchæ, frater Ebbonis lecundi, Gau- fredi de Prulec, Caroli, Radulfi & Gaufredi de Mellano, oriundus ex veteri principum Dolen-. sium prosapia, præerat abbas an. 109 2. ex tom. 2. biblioth. Labb. pag. 740. V. Ramnulfus, Raynulfus, al. Radulsus, de Niolio Nieuil, vel de Brigolio, Brigueiiil, abbas eratDorati & archidiaconus S. Stephani Lemovic, an. 1107. quo testis est doni ecdesiæ S. Martialis dc Bessaco facti a Gerardo ep. Cadurc. Gcrardo abbati Belli- loci. Erat & præpositus S. Juniani Comodolia- censis, cujus videlicet tempore Reginaldus Petro- coricensis episc. eeclesiam S. Juniani consecravit. Memoratur abbas Dorat. anno 1 1 1 1. in charta Eustorgii ep. pro Vosiensi coenobio. Eumdem Raynulfum postea Gerardus episcopus Engolism. j tamquam legatus antipapæ Anacieti, fecit episco- pum Lemovicensem in locum Eustorgii, cui Wil- Iclinus IX. dux Aquitaniæ, fautor schisinatis Ana- cleti, erat infensissimus. Scdposteareconciliatione facta episc. cum duce, ope S. Bernardi Claræ-Vallis abbatis, Raynulfus cedere coactus est ; cumque rediret a Pictavis, dc equo, licet mansucto, corruit, & obiit, ex Chronico Vosiensi. Vide in Eustorgio Lemovic, ep. In monasterio Bnliensi cujus fundator audit, jacere dicitur. VI. Archimbaldus de Chambon e nobili Cam- :movicenSIS. no L bonia gente ortus, abbas Dorati occurrit anno 1130. In veteri necroLecd. Lemov. memoratur 411. cal. Julii. VII. Helias abbas de Dorato circa an. 1134 « tempore Geraldi ep. Lemovic. Vide in abbatia Stirpensi. VIII. Willelmus II. abbas Dorat* confirmat ut testis, chartam Henrici II. regis Angliæ pro abba- tiade Oratorio, ilOroux. Videiuappendice ad opera P. Blesensispag. 773. Bullam tuitionis ob tinuit ab Lucio III. summopont. IV. nonasMaii, ind. iv. pontif. Lucii an. iv. IX. Antonius de Ranconio, nobilissimaRan- 1 coniorum stirpe natus, sedebat 1180. X. Anseimus Dorati abbas memoratur anno 1185. XI. Guido de BIaon, præpositus etiam S. Juniani Comodoliacensis, obiitan. 1206. ante men- sem Maium. XII. Arnaldusde Monteil pedum Scotoriense gerebat an. 1211. XIII. lsembertus abbas Dorati fundavit saceI- ium S. Cyricii ad Theoletum. XIV. Petrus II. de Cubol memoratur r 220. in chartis Grandim. Decessit an. 12 2 3. ex Chro- nico Bernardi Ytherii. ’XV. Petrus III. anno 1227. cfueta Savini. XVI. Aubertus abbas B. Petri Doratensis nominatur in conventione facta inter abbatem S. Sa- vini Pictav.prioremque de Viveriis, ac Launum de Tilia militem. Actum in eccl. B. Stephani de Vi- vcriis xv. cal. Sept. an. M. cc. xxviI. ex tabula- rio abb. Nobiliac. XVII. Audoinus I. de Petra*Bufferia abbas Doratensis 1 2 8 7. ex tabui. Uzerchensi, & 12 8 9. pridie cal. Martii, ex charta Glanderiensi. XV111. Geraldus de Malomonte, de Afaumont, castrum de Chalusset ejufque ditionem accepit a J Maria vicecomitissa Lemovicum. Praecentor fuit Bituricensis & capellanus dom. papæ 1294. Me- moratur Geraldus abb. Dorat. & canonicus Lemovic. x. cal. Maii in veteri necrol. ecclesi Lemov. XIX. Nicolaus Felletin præerat an. 133 o. XX. Stephanusde Pinu abbas Doratensis eIi- gitur in patriarcham Constantinopolitanum anno 1 346. in litteris Gasberti archiepiscopi Narbon. XXI. Audoenus II. de Pierre-Buffiere sedebat an. 13 60. XXII. Pctrus IV.de Pierre-Buffiere, Audoeni frater 1361. XXIII. ImbertusdeIaFueille 1376. XXIV. Bartholomæus de Arsaco, 1367. 1399- XXV. GuiIlelmus III. de Arsaco, Bartholomæi germanus. XXVI. Bernardus de Cheyro, Raimundi Bassee Marchiæ prætoris filius. XXVII. Nodcrus occurrit abbas Doratensis an. 1407. XXVIII.Guillelmus IV. l’Hermite, ex præpo- sito S. Juniani eiectus abbas Doratensis, muros urbis restitui curavit. Sedebat autem an. 1420. 55i ECCLESIA LI item 1427. ex instrumento ecdesiæ Lemovic., ubi dicitur etiam canonicus Lemovic. XXIX. JohanneS I. Barthonde Monbas, Jo- hannis vicecomitis de Monbas cancellarii Marchiæ & Gilbertædo Benao silius, eligitur abbas Scoto- riensis an. saltem 1446. item 1450. episcopus vero Lemov. an. 145 7. XXX. Petrus V. Barthon de Monbas cessione Johannis factus est abbas Doratensis an. 145 7. qui & ipse pedum dimifit 1466. XXXI. Philippus Barthon de Monbas archi- presbyter Bituricensis, præpositus Subterraneae, erat abbas Doratensisan. 1466. XXXII. GuilleImus V. Barthon de Monbas, 1 Petri vicecomitis de Monbas, cancellarii Marchiæ & cubicularii regis, ex Perreta Fabricia natus, ne- pos autem Johannis III. ep. Lemovic. & frater Johannis IV. episcopi quoque Lemovicensis, & Petri abbatis S. Aug. Lemovic. Scotoriense pedum jam pridem acceperat an. 1477 » qui decen- nio post pro Justitia & quibusuam juribus cum suis litigavit. Occurrit adhuc annis 1490. 1495. 1499. & 1500. decanussimulLemovicensis. XXXIII. Petrus VI. Barthon de Monbas, prior de Clausis, Cluis, cedente Guillelmo fit abbaS Doratensis ab an. circiter 1 5 o 6. ad an. fere 1514. XXXIV. Johannes II. Barthon dc MonbaS < Lactorensis episcopus, Bemardi vicecomitiS de Monbas& Mariæ de Sully silius, Johannis Barthon Lemovicensis episcopi nepoS, abbas simul S. Aug. Lemovic. & Doratensis. Obierat jam an. 1531. ex D. CI.Estiennot ; at melius an. 1 5 44. 21. Sept. ex nova Gallia Christ. inepisc. Lactor. XXXV. Matthaeus de la Vau de Drouille cu- rio Bellacensis ; cum aliquando indecora veste in- dutus curiam parlamenti Parisiensis esset ingrestus, senatusconsulto in carcerem trufus est. Præerat autem adhuc an. 1578. sub cujus regimine du- rissima pertulit ecdesia DoratensiS ab heterodoxis, qui etiam eo defuncto abbatiam occupavere. 1 XXXVI. GabrieI de Maran Ranconiensis, prior MarganensiS, Regi ab eleemolynis & con- siliis, an. 1615. adfuit comitiis generalibus cleri Gallicani pro Bituricensi provincia deputatus. Præ- erat adhuc anno 163 r. quando litteris regiis ad dignitatem primariam sanctæ capellæ Parisiensis promotus est. XXXVII. Renatus de Maran RanconicnsiS.pa- trui cessione facta 1648. sit abbaS DoratensiSad annum saltem 1676. Huic vitam B. lsraelis Co- modoliacensiS ecclesiæ rcstauratoriS ac primi præ- positi, necnon ecclesiæ Doratensis canonici & j praecentoris, ex veteribus utriusque ecclesiæ mo- numentis, eleganti stylo conseriptam dicavit J. Collin doctor theologus, quæ MS. alservatur in abbatia Stirpensi. XXXVIII. Johan. Barny Lemovix, abbaS Dorat. mortuus circa an. 1700. S. Amireai Vetus abbatia S. Andreæ in Ratiasto Lemovi- inRatiasto. cum, a S. Martiale primo Lemoviccnsium antistite ædisicata fuisse traditur, a Pipino rege destructa, atque a Danis vel Normannis solo æquata, ita ut vix undecimo seculo vestigium aliquod ipsius ap- :moVICENSIS. 552 pareret. Hanc tamen ut abbatiam S. Stephano Le- movicensi Adhemarus * vicecomes cessit an. cir— » citer 1074. eaque potiti sunt canonici S. Stephani ad an. 1160. quo eam abbati & canonicis Bene- venti in Lemovicibus dirnisere pro certis aliis præ- diis in quibus ipsi canonici Lemovicenses Beneventanis tenebantur. Tandem vero post varios cafus ad RR. PP. Carmelitas difcalceatos deve- nit, pia quorum industria factum est ut ibi cele- bris & numerosa congregatio subsistat. x B.Michaelis de Pistoria in urbe Lemov. mona— s. Michael stcrium initium habuit medio circiter seculo sexto, PiIloria. auctoribus Soro, Jocundo, Sebastiano S. Aredii 3 praeceptore & Pelagia principis Jocundi conjuge, Aredii matre ; qui quidem JocunduSmoriens, in eadem S. Michaelis basilica lepeliri voluit, ut te- stantur Goffredus Vosiensis & Annales Lcmovi- censes. Idem Goffredus in suo Chronico notat abbatiam de Terraston, rogatu B. Sori, abbatiæ S. Michaelis Pistoriensis subjugavisse S. Aredium, & utriusque regimen commisisse nepoti suo Astedio Vosiensi abbati ; qui deinde post obitum S. Aredii factus Attanensis abbas, Terracin. &S. Michaelis PistoricensiS cœnobia Attanensi subjecit. Horum alterum, Terracinense.seu Terrasonense videlicet, collo jugum excussit, alterum Attanensi immediate C & S. Martini TuronensiS aseeteriiS mediate seinper paruit, & etiamnum paret ac subest. Porro ec- desia S. MichaeliS a Pipino Brevi destructa fuit an. 763. iterumque a Danis pefsumdataan. 848. HactcnuS tamen exstat ecdesiola S. Michaelis de Pistoria dicta, in veteriS cœnobii ruderibus, ad quam pia iaicorum societaS, vulgo les Penitensnoirs, divina officia celebratura festiS diebus accurrit. r S. Pauli in urbe monasterium construitur a Jo— s. Pauiu* cundo & Pelagia B. Aredii parentibus, atque a in urb€- S. Fcrreolo præsule dotatur ; qui quidem anno 597. ex meliori chronologia mortuusest, inquit noster D. Claud. Estiennot, ac in eadem S. Pauli D abbatia sepultus est ; uti & S. Aselepius, quorum corpora abbas S. Augustini ad suum postea mo- nasterium transtuiit. Modo tantum est ecdesia pa- rochiaiis ad præsentationem abbatis S. Augustini. ComodoliacensjS ad Vigennam, la Vienne, XII. SS. Juniani & Amandi b abbatia olim inona— Hacenfe°* chorum, modo canonicorum secularium, au— monaste- ctores habet S. Amandum qui ibidem solita— *. peiorem, ric vixit, & S. Roricium * ep. Lemovicen— b sem, qui eidem S. Amando post annum 500. a Christo nato ædicuIam construxit, necnon S. Junianum, cui & Roricius junior cenotaphium £ exædisicari fecit, ubi sepeliri voluit c. Ista autem ecclesiola paulatim in coenobium evasit, jamque hoc nomen obtinebat anno 848. ex Adhemari Cabanensis Chronico. Verum paulo post a Danis ■ Edite sunt ea de re litteræ in probationibus hist. vicccom. Piflav. V. C. Johannis Beslii fol. j 5 6. b Hisce patronis S. Andreas videtur accestiste, quando in litteris Geraldi ep. Lemovic, ann. 1 14-9. & 11J0. varias ecdesias tegimus datas ecclesiæ S. Andreæ & S. Juniani. c ln lib. de Gestis episcoporum Lemoviccnsium cap.). legimus scpultum in crypta apud S. Junianum ; ali.ts in ecclefia S. Petri de Quadrivio, « /a Quervir, quam ♦ sane cum monifle* ♦ Cairoen- rio S. Juniani Jossredus, quondam thesaurarius, a jure S. Mar— semexAde- tialis fraude subtraxitan.. ex Goffridi VusicBns Chronico mariCaba- cap. 1 5. nensts destructum Chron, co553 ECCLESIA L destructumrefercitur circa an. 8 8 o. quod quidem a sine decimi seculi nonnisi præpositura fuit, sed regularis, ad annum ut videtur 1150. Abbatum talis est elenchus apudnostnun D. Claud. Estien » Guillelmus anno circiter 950. Aymericus ante annum 990. Iterius Comodoliaci abbas ultimus, Ebulo Lemovicensi præsule cogente, assensum invitus præ- buit ut post obitum suum hæc abbatia ad episco* pos Lemovicenses pleno jure devolveretur, ut re- ferunt litteræ Petri de Pierre-Buffiere præpositi S. Juniani contra Bemardum de Bona-Valleepsse. lemovicensem. Itaque circa an. 9 9 3. hæc abba- tia esse desiit, & episcopo Lemovicensi suit attri- buta ; quanquam & ea citius potitum fuisse innuere videatur Ademarus Cabanensis. XIII. Inter antiqua Lemovicensis dicecesis monaste- « eSseT0* ria nunc oblivionesepulta, Waractense ♦ S. Petri * Gueret. recensetur, a Lantario comite fundatum ad fontes ttmpe.V" Wartimpæ ♦ fluvii, ubi nunc est Gueret, urbs primaria Marchiæ. Hujus loci abbas celeberrimus fuit S.Pardulfus, <£. Pardoux, cujus vitam habes sec. 3. Bened. p. 1. pag. 571. Modo prioratus est ad nominationem abbatis S. Savini Pictav. ut no- tat MS. codex Solemniac. DE ALIIS QUÆ ADHUC EXSTANT ABBATIIS. ABbatiarum quæ pristinum adhuc statum obtinent, aut ab eo non antiquitus defecerunt, hic indiculum damus t Abbatia S. Martialis iu urbe, ord. Bened, nunc secularis SoIemniaci, Solignac t o. B. S. Augustini, « £ Augustin de Limoges, o. B. S. Martini, X Martin de Limoges, o. B. Usarchiæ, Userche, o. B. Vosiensis, le Hgeois, o. B. Meimaci, Meimac, o. B. Belliloci, Beaulieu, o. B » Ageduni, Ahun, o. B. Regulæ, la Regle, femin. o. B. Bonæ-Saniæ, Bonnefaigne, fem. o. B. De Allodiis, les Alluis, femin. o. B. Beneventi, Benevent, ord. Aug. StirpensiS, Sterp, o. A. Dalonarum, Dalones, ord. Cist. Boni-Ioci, Bonlieu, o. C. Bulii, de Beul, o. C. Prati-Benedicti, Pre-Benoist, o. C. Palatii, le Palais, o. C. Obasinæ, Obascne, o. C. Columbæ, la Columbe, o. C. Bonæ-aquæ, lSonne-aigue, o. C. Albæ-Petræ, Aubepierre, o. C. Grandimontis, Grammont. S. MARTIALIS ABBATIA. SANCTI MARTIALIS in urbe Lemovica vetus ac celebris ecclesia, donis comitum, vi- cecomitum & episcoporum Lemovic, nobilitata, ubi reges ac duces Aquitaniae diadema excipie- bant, S. Salvatoris primum, inde S. Martialis no- mine appellata eft, & quidem contra nonnullorum opinionem, antequam in illa regali basilica, præ- Tb/zrar /Z ENIOVICENSIS 554 A sente Ludovico Francorum rege atque imperatore, corporis hujus sancti elevatio solemniter celebrata fuisset, uti probat Cointius, laudante Mabillonio ad 8 2 8. ex privilegio Pipini Aquitanorum regis pro monasterio Montis-Olivi ♦ dato VIII. idus * Monto- .anno quintodecimo Hludovici ferenissimi Augusti, Iiou- anno vern regni domni Pipini regis quartodecimo > ut in authentico legitur, non duodecimo, \il in editis. Actum inmonastrrio S. Martialis. In veteribus chronicis legitur monasterium S. Marsialis aedificatum fuisse a Ludovico Pio, qui eo transferri curavit corpus S. Martialis, & abbati contulit Lemovicensis urbis dominium, quod ipse B abbas postea cessit vicecomiti Lemovicensi, ca lege ut de eo præstaret hominium ac fidem obligaret ; qua conditione minime impleta, dominium hoc occupavit, ex tabulario Palensi pro chartis ad Pe- tracoricensem & Lemovic, pagum pertinentibus. Ibidem sunt acta duorum hominionim a præfatis vicecomitibus præstitonim abbati Ss Martialis, annis videlicet 1286. & 1307. Exstabat nihilominuS hæc abbatia, jam anno saltem 8 04. quo Palnatum apud Petrocorios mo- nasterium in honorem Salvatoris & S. Benedicti constructum, ab ipsis fundatoribus sancto Martiali apud Lemovicas subjectum fuit. Ex quo etiam in- tclligitur monachos tum exstitisse in Lemovicensi basilicaS. Marsialis, siquidem S. Martiali traditur Palnatum ad ufius monachorum : nisi dixeris hoc in- tcliigendum de monachis Painati instrtuendis. Si tamen, inquit Mabillonius, ut horum sensus ver- borum exigere videtur, priori modo intclligas, di- cendum est S. Marsialis monachos non multo post ad canonicorum mores & habitum defecisse, quan- do illic restitutus est monasticus ordo, Carolo Calvo regnante, ut notant Sammarthani fratres in veteri Gallia Christiana. Hæc autem sunt ipsorum verba : Carolus Calvus Lemovicæ conventum gene- p. ralem habuit tempore Quadragesimæ……….. Ainardus præsectus monasterii S. Martialis depo- suo canonicali habitu monachus efficitur : similiter omnes canonici S. Martialis in monasucum habitum iterum se trausferunt, & deinceps idem locus a mo- nachis ordinatur. Josfredus vero thesaurarius nolens relinquere seculum, a Stodilo episcopo monasterium S. Juniani, deprædatione a jure S. Martialis sub- ripuit. Eadem ferme refert in Chronico Ademarus Cabanensis, luculentus ætatesua scriptor, p. 161. editionis Labbcanæ. Attamen iste auctor sibi non constat in hac chro- nologia, si mendum non est in Mabillonio ad an. p 1028. ubi fragmentum epistolæ ejusilem Ade- mari de sancti Martialis apostolatu commemorat, quamque integram in appendice refert. Si enim ab anno 1028. quo scribere se dicit auctor, an- nos 1 60. quos emuxisse affirmat, ex quo cano- nicus ordo in monasticum versus est, subtraxeris, annus emergens ex hac computatione non erit 848. sed 8 68. itaque pro 160. legendum vide- tur 180. Ecclesiæ S. Marsialis, quæ Regalis appellata est, multa concessa sunt privilegia, in primis quod in solcmnitatibus Pafchæ & Pentecostes ibi baptisinus conferretur. VideMabill. ad an. 1 o 3 1. num. 102. Nn 5 55 ECCLESIA Ll Eidem quoque muIta oIim subjecta fuisse monas— j teria legimus, puta Beaniam in pago Sanctonico, vulgo, Baigne, Vosium le Vigeois, atque Terraci- nam Terrassen, & aha bene multa. Verum postea ipsummet S. Martialis monastrrium Cluniaco tra- ditum est ab Adeinaro vicecomite, ut patet ex ipsius charta, quam magna ex parte refert Mabil- lonius ad annum 1062. num. 119. ex qua habemus vicecomitem, ad purgandam simoniacam labem & reformandum hoc monastrrium, illud tra- didisse S. Hugoni & Cluniacensibus, sub quibus cd XX, V’rc^oruh— Integrum diploma habes in appendice. * 79’Floret etiamnum hæc basilica, sed pro mona- chis habet canonicos secularcs ex indulgentia Pauli I papæ III. Abbatum historiam latis accuratam exhibuere nostri Sammarthani, quibus tamen multa nos adjecisse scitu dignissima nemo negabit. S E R I E S ABBATUM. I. IAOdo, qui & Odo, antea S.Savini Pictav. JL/abbas, postulatur a canonicis, resignante • Aliud Ainardoanno 848. ♦ Chronicum MS. Lemovi- ’hah™.™ cense S. Martialis de co sic fatur : B Anno 8q. 8, 8 4.0. pri— Carolus Calvus habuit generalem conventum Lemo- Aprilis’"’vipsnsem, eum omnibus arclnepiscopis, episeopis & • principibus Aquitaniæ, & residente Carolo in throno regali Ainardus princeps monasterii <£ Martialis, 6 canonici ejusdem ecclesiæ prostraverunt se ante pe- des ejus, & quæsieruntsibi dari habitum quo fierent monachi. Tum rex precibus eorum inclinavit, excepto Stodilo Lemovic, episeopo qui contradixit:sedcom- pulsus a Rege consensit propter munera; & noluerunt exse habere abbatem, & pra feceruntsibi Dodonem abbatem X Savini. Jotfredus veco thesaurarius noluit relinquere seculum. Post duos annos præfccturæ apud S. Martialem, regrestus est Odo ad S. Savinum, & anno 853. lynodo interfuit Suessionenli, qui quidem etiam sibi regimen Stradcnsis, seu S. Genulfi monasterii retinuerat. II. Abbo Dodoni ad S. Savini monasteriuin reverso luccesser datus an. 850. annos undecim præfuit : cujus anno quinto Carolus Caroli Calvi filius in regem Aquitaniæ apud LemovicaS inunc- tus est. Et certe huic chronologiæ consentiunt An- nales Bertiniani, in quibus id factum legitur anno scculi noni quinquagesimo quinto. Ineunte anno seq. Guigo quidam nobilis Lemovix Miliacum villam pagi Petragorici simul cum ecdesia S. Ra- degundis ibidem exstructa, Abboni S. MartialiS abbati concessit : Datum mcnlc Januario an. 1. regni domni nostri Caroli regis Aquitaniorum. Hanc autem villam Palnatenli apud PetrocorioS monas 11 tcrio attribuit idem Abbo, qui tandem e vita mi- grasse notatur in necrol. Xlv. caI. Junii. III. BenedicttiS sub quo humatus StodiluS episc. Lemovic, in basilica S. SalvatoriS. Præfuit annis quindecim, ac mortuus est an. 876. iv. id. Julii, al, XIV. cal. Febr. IV. GunsinduS, seu GozilenuS pedum gcssit pastorale anniS octodecim, quem libelli de abbatibus S. Martialis auctor ait se ægre in catalogo ab- ■ Tom. t"’1— CPtnit e. 1 p 2. 8. ifia ItpMiwr pnfu eodem, ftd ycrbii tavitsptr dwerps. iMOVICENSIS. n6 \ batumposuisse, quod subhabilu monasticocorso culare gesserit, quippe qui multas ecclesias & terra$ secularibus potestatibus perperam concessit. Hujus anno 2. Carolus Calvus imperator obiit, ipse vero fato functus est VI1. cal. Novembris 894. V. Fulbertus I. subrogatur ad sex annos, cu- jus anno quinto rex Odo decessisse traditur, & Ca- roluS minor rcgnum recuperasse. Diem ultimuni dausit Fulbertus an. 899. IX. cal. Febr. sub quo sepelitur apud S. Salvatorem AnseImus episc. pro- pe Aldonem. VI. Fulbertus II. cujus anno sexto S. Geraldus apud Auriliacum decessit 111. idus Octob. sepultus 1 in monasterio S. Petri apost. quod lpse ædihcave- rat. Obiit Fulbertus calendis Febr. postquam anniS 20. præsuisiet. VII. Stephanus rexit annis 17. de quo legitur in commemoratione abbat. Lemovic. Composuit super altare S, Salvatoris ecclesiam ex auro & geni- mis & argento, turresique in castello Martialis duas fecit, unam contra seutarios nomine Orgoletum, alteram contra Arenas nomine Enstiviam, præcipiente hoc rege Carolo minore, ad repellendum Guillelmum ducem, Pictavinum comitem ; & ex nomine suo ipsum castellum nominavit Stenopolim * quasi Stephani ci- , vitatent. Obiit auteni xvnr. cal. Decemb. Vide * Mabill. ad an. 934. pag— 422. VIII. Aymo, seu Aymonius frater Turpionis episcopi Lemovicenfis, quem summopere excoluit, necnon Martini abbatis S. Cypriani apud Pictavos, præfuit annis sex ♦, inquit Ademarus * « /sept « n Cabanensis eorum consanguineus, obiitque nonis Al ai i, tribus ante fratrem suum episcopum annis. Huic autem suo familiari S. Odo Cluniacensis abbaS vitam S. Geraldi Auriliaccnsis inseripsit. plg.271. Mabillon. plures aliquot annos superaddit regimini Aymonis, inchoans illud an. p 3 4. eo quod ni- niirum ipsius nomen inscriptum legatur testamento ( Turpionis sratris pro instauratione S. Augustini c Lernovicensis, cui hunc annum adscribendum pu— co’[., i7. tat ex aliis ejusilem Turpionis in idem arguinen- tuin litteris apud Labbeum, datis hoc anno 934 « LM. iM At vero quis eum præmonuit testainentum hoc non lcriuS factum ; vix enim fas esse putamus absq ; certo monimento recedere ab Ademari sententia pronepotiS, auctorisque pene coaetanei. Ceterum idem Mabillonius hunc Aimonem putat eumdem esse qui Tutelensi præerat monasterio ante annum 925. Certe S. Martialis pedum adhuc gerebat an. 942. Ludovico rege regnante anno sexto. IX. AimericuS post Aimonem abbatiam tenuit per annoS unum & triginta, non monachus sed canonicuS, immo potius iaTcus moribus, qui monasterii possessiones & ecclesias secularibus homi- nibuS dare non dubitavit. Ejus tyrannidem sub— Laii. veritus rex LudovicuS honorem S. Martialis, id est 16 ? ’ abbatiam, illi ca tantum Iege commiseiat, ut mo- nachus fieret. Quod ille sub sacramento fe quantocius facturum pollicituS erat. Verum tertio tantum ante mortem die id exsecutiiS est. Porro anno hujus rcgiminiS decimo, Christi 9 53.* monastc— ♦ 9 P* rium S. MartialiS divino judicio igne crematum fuisletestatur Ademarus CabanensiS. Debitum na- turæ persolvit anno 973. aut 974. ECCLESIAE X. Guigo præfuit annis septemdecim, cujus J anno duodecimo rex Lotharius, qui paulo post obiit, Lemovicas adiit, præcepitque abbati ut castri muros aedificaret, testante Ademaro ; qui iti- dem narrat sub ejus præfectura cryptam auream D. Martialis combustam esse mense Junio ante festivitatem S. Martialis, quam custosejussepulori Josbertus monachus intra quindecim dies restaura- verat. Hic Adalbertum, Turpionis episcopi neptis filium, decanum in monasterio constituit ; ac deni- que obiit m. caI. Octobris, Engolisinæ sepultus in sancto Eparchio, cujus etiam monasterii abbas erat, ante ahare S. Stephani. XI. Joffiedus I. Guigonem excepit iu annos 1 septem, cujus tempore, id est anno 994. tanta ignitorum morborum plaga delæviit in Aquitania, ut amplius quadraginta millia hominum interie- rint Ut vero grassanti pesti cœleste remedium adhiberetur, Aquitaniæ episcopis visum est ut S. Martialis corpus solemni ritu in Montem-Gaudii deferretur. Nec spein fefellit eventus. Nam statim- atque sacer loculus levatusest, pIaga illa mox ces- savisse traditur. Id factum, inquam, tempore Jof- fredi abbatis, eo nomine primi, qui ex aurea icone S. Martialis loculum fecit aureum cum gemmis, in quo vectum est corpus S. Martialis ; itcmque duas cruces ex auro & gemmis conflavit. Hæc Adeina— ( rus Cabanensis, qui mortem Joffiedi consignat v. idus Octobris. XII. Adalbaldus vir regularis meriti appellatus ab Ademaro, annis novem abbatiam tenuit, scilicet ab an. 998. ad 1007. quo anno die xi. cal. Aug. obiit. Ejus opera & studio basilica S. Martialis renovatur. Vide quæ de eo dicimus in abbatibus S. Aug. Lemov. XIII. Joffiedus II. seu Gaufredus de Limoges frater Heldoini epise. & Guidonis vicecomitis Lemov. praefecturam iniit anno 1008. quippe cujus anno tertio sepulcrum Domini Jerosolymis a Saracenis & Judæis confractum perhibetur & I alia circumquaque loca vestata ; id vero contigisse anno 1010. testatur Gaufridus prior Vosiensis. Hic abbas coronam auream cum gemmis pendentem ante corpus B. Martialis fecit, atque a novo basilicam Salvatoris magnifico opere instauravit ; ind "xv7 quod quidem inchoatum fuisse paulo post* con- secrationem Geraldi episc. Lemov. Ademarus al- ibi.1. serit. Angeriacum etiam cum suo conventu & ^& eBtfiut Geraldo episcopo processisse memoratur, caput S.
? • c ;. o— Johan. Bapt. veneraturus, quod inventum ibidem anno 1010. non 102 5. uti naronio placet, ma- gna populorum frequentia colebatur. Hoc abbate j Alduiuus episcopuS frater Jotfredi abbatis acceptis pretiofioribus S. Martialis ornamentis & ve- stimentis (quod jam antea fecerat Hildegarius epise. Alduini frater) & multa afficientia argenti, quia in manu sua abbatiam habebat, emtam a ii^ido- ne, properavit ante Quadragesimam cum Guillelmo duce Romam. Hæc Ademarus siepius a nobis laudatus, a quo etiam habemus quod abbas Joffrediis **
- 18. nonis Decembris ♦ in vivis esse desierit, obtento regimine annis duodecim. XIV. HugoI. dilectione Deisartissimus, cx eo- dem Chronico, sub finem anni 1019. mortuo Tomus II. EMOVICENSIS. 558 1 Joffeedo suffieitur ad annos sex, sed episcopus Ge- raldus ei restrtit dari consecrationem causa %ell quia non poterat vindicare sibi abbatiam ; sed posi* tea assensit, inquit Ademarus, qui de Hugone ite- rum sic fatur:Collationem in Prancia coram Rot* berto rege & Gauescno Bituric. ærcluep. mnltisquo aliis episc. & sapientibus viris habuit de S. Martialis apostolatu, qui ei in illa collutione affertus traditur. Hugonis denique anno sexto decessit vi. cal. Maii Rogerius, frater Adalberti decani, vir darissi- mus, & Ademari Ecolisinensis monachi patruus & magister, post quem Hugo abbas obiit vi. calend. Junii ejufdem anni 1025. J XV. Odofricusprudentia insignis, fratrum com- muni calculo suffectus & a Jordano episcopo con- secratus, coenobium per annos 1 5. optime rexit, ecclesiam variis decoravit ornamentis, ac monas- teriuni Arnacense ubi S. PardulfuS quicseit, per Jordanum epise. in honorem SS. Trinit. conse- crari fecit. Adfuit an. 1 o 2 7. aut 2 8. ordinationi Amalfredi in abbatem S. Eparchii Engoiismensis factæ a Rohone civitatis præsule. Eo insuperagcn- te celebris hoc anno 1028. die 15. cal. Decemb. al. pridie nonas Martias dedicatio facta est basilicæ regalis Salvatoris, seu S. Martialis, cui interfuerunt undecim epise. cum Gotofredo Burdegal. archiep. 2 a quibus levatum est corpus S. Martialis. Eodem anno habita est fynodus apud Lemovicas pro af- serendo S. Martialis apostolatu, cui præsens fuit hic abbas, ad quem & ad alios tum episeopoS, tum abbates Ademarus Cabanensis scripsit epistolam apologeticum pro eodem apostolatu, editam tom. Iv. Annal. Bened. in appendice. Interfuit etiam an. 1031. concilio Lemovic, ubi ipso præsertim auctore apostolatus S. Martialis quæstio est agitata. Verum & in hoc concilio Jordanus episc. inter alia suæ diœcesis monasteria quæ boni odoris exempla latius diffundebant, laudavit in primis familiam D. Martialis in urbe &c. Ejufdem Odolrici tem- ) pore Alduinus Ecolisinensis comes, sancto Martiali ecclesiam S. Mariæ in territorio Burdegal. cum in- sula magna Dordoniæ, in qua sita est, contulisse traditur. Memoratur & anno 1040. iu dedicatio- ne monasterii Vindocinensis ; qui denique morta- litatem explevit v. cal. Octob. ejusilem anni, refe- rente quodam monacho Hclia de Rofiaco apud t 1 » 1 1 Tirni. 2. Labbeum. RiMoth. XVI. Antherius Odalrico suffectus ad paucos IaI— — 7I • annos, ex veteri chronico quod evolvit D. Ed- mundus Martenne, omittitur a continuatore Ade- mari Cabanensis & Mabillonio, 7 XVIL Petrus I. Alberti ex eodem chronico, J idem haud dubie quem Helias de Roffiaco, chronici abbatum S.Martialis continuator, ait secisse portam de Montmaiier dictain. Annis autem 1 o 5 3. & r o 6 o. xi. cal. Maii monasterium S. Martialis igne crematum est, ex chronico. XVIII. MainarduS monasterium sumtuosis de- coravit ædisiciis; sepultus cst in capitulo, ex eo- dem chronico. Eo vivente, Ademarus vicecomes monasterium Cluniaco tradere non est ausuS, sed ipso mortuo an. lot^.statim excœcatus oblatis ab abbate Cluniacensi nmneribuS, tradidit. Subji- ccrc quidem jam anno superiori decreverat, idque N n ij 559 ECCLESIA LE c. xxiv. litteris suis quas in appendice referimus contestatus l coL 179’ fuerat, minime tamen ante annum 1063. soriitæ sunt effectum. XIX. Petrus II. Aubonis, Mainardo successit ex veteri chronico, qui tamen ignotus est tum continuatori Ademari, tum Mabillonio, atque adeo nobis suspectus— Vide Mabillonium ad annum 1063. ubi quo pacto Cluniacenses in S. Martialis monasterium introducti fuerint edisserit. a XX. Ademarus * itaque a Cluniacensibus vacanti sedi impositus circa 1064. monasterium præ ceteris abbatibus religione & rerum temporalium copia mirifice ampliavit per annos quin- quaginta cum mensibus novem, quibus illud rexit. I Navim eeclesiæ ab altari sanctæ crucis ad portam Occidentalem protendisse memoratur. Laudatur Ademarus ab Hildeberto epise. iu libro de vita S. Hugonis Cluniac. cujus dispensator benedictio- num, seu elecmolynarum, antequam abbas esset, fuisse dicitur, & non semel difpendium, seu immi- nutionem in distributo nonsenfisse argento. Adfuit anno 1068. concilio Tolosano, Hugone Albo cardinali & S. Sedis legato præside ; necnon San- tonensi an. 1080. præside Amato Ellorensi episcopo. Alexander papa II. ei bullam protectionis in- dulsit anno pontificatus sui octavo, hoc est 1068. Idem abbas subscripsit chartæ Isemberti domiui de’ Castro-K\iQnts, Chastellaion, pro fundatione mona- Ctaud. Ep fterjj Ayensis ord. Cluniac. an. 1077. ex authen- tico. Circa 1091. A. sancti Martialis, G. User- Bned. Pta. cenfIS G, Tutcl. W. Solemniac. & G. Vosiacen- Balui. sis abbates, scrlptis ad R. archiepisc. Bituric. litteris ^«49»’intercesserunt electioni Humbaldi in episcopum & M— Lemovic. Sub ejusilem Ademari regimine ec- clesia S. Martialis Lemovic, fuit dedicata ab Urbano II. die ultima Decemb.an. IO^.ad- stantibus Hugone Lugdun. Alberto Bituric. & E » Chron Ornato Burdegal. archiep. Petro Pictav. Arnulfo Lemovic. Xanton. Rainaldo Petracor. Raimundo Ruthen. T 8L Humbaldo Lemovic, episcopis. Ea de re char— 1 tam habes in Gallia ChrilL quadripartita, cujus etiam meminit vir illustrissimus Petrus dc Marca tom. k. con— in fine dissertationis ad concil » Claromont. Eodem anno idem abbas subscripsit diplomati Philippi regis, quo abbatiæ Mauziacenlis facta cessio in la- vorem Cluniaci ejusque abbatis Hugonis, confu- matur. An. 1097. bullam protectionis obtinuit ab Urbano II. simulque privilegium, ut fecundum antiqua confuetudinis modum, absente episcopo, B. Martialis abbas præcipue, cum majoribus canoni- cis, Lemovicensis ecclesiæ curam gerat, & episcopa- lis electio in ejus potissimum arbitrio difponatur. j Chronicon S. Martialis anno 1 1 o 1. tradit Ade- marum de S. Riberio abbatem Terracinæ, se & or- dinationem sui monasterii Ademaro ejusque suc- cefloribus contulisse. Idem asserit Mabillonius dc abbate Vosiensi. An. 1103. Paschalis II. bullam ei direxit ; qui tandem animam exhalavit X. cal. Septemb. an. 1114. humatus in capitulo. In nc- crol. Solemniac. memoratur VI11. cal. Maii ; post * In quodam instrumento S. Mariæ Santonensts reperitur quidam AmbIardus abbas S. Martialis an. 1071. quo hæc charta data legitur ; led in ea commemorantur prxlentes Gaufridus archiepisc. Burdegal. & Aymarus Engolilm. episc. qui sane hoc anno sedes has non obtinebant. MOVICENSIS. 560 L cujus decessiim ingens de abbatis electione oborta dissentio, promtoac prospero labore Pontii abbatis Cluniac. pacatur ; ut discimus ex charta Steph. Baluzii MisceU. lib. VI. pag. 521. XXI< Bernardus * de Brancione, olim camera— * aJ Beni rius, tunc prior Cluniaci, fit abbas S. Martialis an. Gratius de 1114. indict. vn. epacta XII. nonis Octobris, ex chartulario Cluniac. Pontii cap. xi. Hic enim Rosci. est qui Bemardum abbatem constituit, omnibus pariter una voce acclamantibus. Testes autem sue- runt hi : Rainaldus abbas Vosiensis, Stephanus abbas S. Augustini, Ademarusabbas S. Flori, Elde- bertus decanus sedis Lemovic, cum omni capitulo 1 &c. regnante Ludovico rege Francorum, præsi- dente iu sede Lemovicensi Eustorgio pontifice. Abbatiam biennio tantum tenuit Bernardus, ei- que successit XXII. Amblardus magnæ religionis & honesta- tis abbas, ex priore Silviniaci, al. Solemniaci, de / i.J quo vide in Geraldo Lemovicensi præsule, testis nominatur anno 1117. in charta Geraldi Engo- Jisinensis episc. pro Cluniaco. Ejus tempore mo- nasterium cum adjacenti vilia flammis absumi- tur 1 121. Combustum castrum S. Marsialis & monasterium cum omnibus officinis Mabillonius pag. 174. habet 1122. & MS. codex S. Stephani Le* — movic. 1120. Illud reparavit Amblardus, ad quein exstat epistola Goffiidi abbatis Vindocin. lib. 4. epist. 22. Rexit annis 28. mortuus anno 1143. XII. cal. Septemb. cx necrol. Solemniac. sub cujus vel sequentis abbatis regimine templum S. Salvatoris dedicatur, ex veteri Gall. Chrilt 11. pag. 168. Ejus tempore repertum est caput S. Martialis a Wlgrino Bituric. archiep. & Aimerico Claromont epise. an. 113 o. XXIII. Albertus I. vir admodum religiosusre- ccnsetur an. 114 5. in charta Geraldi ep. Lemov. ecclesiam de Chambaret Userciensi monasterio confirmantis. Anno seq. Eugenius III. ei bullam * protectionis indulsit ; quo item anno assensum præbuit Albertus donationi quam Augerius prior S. Johannis de Laurenx fecerat Guiraldo abbati Salvanesii. Memoratur etiam in charta Userciæ Hip. e«, fs- data anno quo Ludovicus rex Franc. Jerosoly— D’ mam petiit, hoc cst 1147. Pactum fecit anno seq. * v. cal. Aug. indict. x. cum Sanctonensibus S. Mariæ monialibus super ecclesia S. Silvani Petragoric. Præfuit Albertus annis Ij. obiitquean. J^nlram*1 11 56. v. idus Aug. cui ex Goffiido ♦ Vosiensi Adhemaræ succcdunt Hugo de Faya & Petrus Grossiis, aliun— butumTe" de incogniti. cujus- , XXIV. Petrus III. ex priore Cluniacensi sedit cinri.cpu anniS quatuor cum tribus mensibus. An. 1158. bullam ab Adriano IV. conscquitur ; proindeque nfcriptum ipse regebat, quando an. 11 57. in natali B. Jo— Adhema. hanniS Bapt. totum castrum Lemovic. & monasi Albenoin- terium S. Martialis, & signa clocherii concremata ^Treu«« sucruilt. *Labb.tom. XXV. Petrus IV. de Barry pravorum morum a’b, b«9tk- rigidus corrector, ex abbate S. Aug. Lemov. factus est abbas S. Martialis an. 1160. Transegit 1163. cum lterio Stirpensi abbate, quando scilicet conci- lium Turonis habitum est ab Alexandro III. Obiit PetruS iv. idus Octob. 1174. postquam 13. j6 ! ECCLESIA Lt annos cum octo mensibus gubemasset. j XXVI. Isembertus Efcoblart prior de Rossia- co, abbas an. 117 7. ex chronico S. Martialis, nobilibus multum gratus. Exactionem quam eph » scopus Lemovic. & canonici sub nomine confra- triæ a populo violenter expetebant, irritam fecit Inscribitur chartulario Dalonensi 111. cal. Januar. an. 1180. Vide in Scbrando ep. Lemovic. & hist. Tutel. appcnd. col. 489. A11. 1186. bul- lam protectionis obtinuit ab Urbano III. Idem anno 1194. dedit pro redemtione regis Angliæ Ricardi marchas quinquaginta de proprio suo, & quinquaginta de nostro. Rexit per annos 24. qui per unum, antequam migraret a seculo mensem, I cura pastorali cessit ; cumque ad diem electionis abbas Cluniacensis, cujus juris erat monasterium S. Martialis, priores, præpositi & alii convenissent, pie admodum inter eos animam exhalavit mense Sept. anno 1198. In crastino electio celebrata, feria 2. honorifice traditus sepulturæ, præsentibus Johanne Lemovic. G. Caturcensi episeopis, & abbatibus Cluniacensi, noviter electo S. MartialiS, S. Petri Solemniac. S. August. & S. Martini. XXVII. Hugo II. de Bruccia, al. de Brossa vel de Broussat vigesimus sextus abbas S. Martialis Lemovic, nuncupatus, præfuit annis 14. & sex mensibus. Notatur in chartis Grandim. an. 1200.’ An. 1203. componit cum burgensibus castri S. Martialis, qui pro illatis monasterio injuriis 1300. soiid. solvere coacti sunt.In Cœna Domini in mor- bum incidit, a quo cumsanari non posset per annum, vergebat istud cænobium in detrimentum, cum nec ipse illud gubernare sufficeret, nec, a fratribus licet monitus, regimen abdicare vellet. Secundo anno mense Aug. crucem una cum episc. Lemovic, suseepit hortatu Roberti de Corso legati natione Angli, qui deinde ratus abbatem insuf- ficientem, menle Octobri ex insperato depofuit (superstitem nihilominus ad an. 1218.) & mo-. nachis appellantibus, Aiermum monachum Jo-1 hannis Anglorum regis quondam pœnitentia- rium, qui ante duos annos in monasterio fuerat admissiis, abbatem cis nominavit, cui postea ipso jubente episcopus Engolismensis benedictionis munus impertit. Quodquidem ægre ferentes monachi, electionis die assignata ad Dominicam infra octavas S. Martini, more antiquo elegerunt Petrum Lagrisatunc præpositum de Roxa (melius de Rossac vel Roffiac) qui tunc erat diaconus, quem statim Johannes ep. Lemov. confirmavit, sed benedictionem ei dare distrlit. Cumque generalis fynodus Romæ in anno sequenti immineret, j Alcrmus illuc perrexit ; sed Petrus noster electus infirmitate detentus, pro se nuntios misit qui do- mino papæ nihil obtulerunt, sed sex mille solidos inutiliter expenderunt. Cumqtiepost Epiphaniam domin. papa lnnoc. III. causam nostram audisset, extemplo electionem nostram cassavit, & nos privilegio eligendi privavit ; insuper Johannem epi- scopum vehementer increpavit quod talem elec- tionem confumasset. Post duos menfes dedit com- missionem episeopo Petragoricenli, decano En- golismcnsi, & archidiacono Santoncnsi, ut Aler- nium, si possent probare fore idoneum, abbatem MOVICENSIS. 562 L praeficerent, qui accepta commissione diem assi- gnaverant iu iesto S. Laurentii, sed infra hos dies dominus papa e vivis excellit. Tunc Geraldus ab- bas Cluniacensis misit pro se priorem Nivemen- sem & duos alios ; inprimis cst ablata tribus praefatis judicibus potestas judiciaria ; & ad (fandum con- silium, qualiter ecclesia idoneum pastorem haberet, socii tantum sunt admissa Quid plura ! omnes simul tam monachi quam laici in capitulo conve- nerunt, & Aiermum rogaverunt ut daret pacem eeclesiæ periclitanti ; qui cum precibus eorum ac- quievisset, quod arbitrio trium judicum provide- retur, juratum cst. Quo facto tres electi, cum tri- 1 bus judicibus in sepulcrum sunt ingressi ; post duas horas elegerunt capicerium in abbatem. Et hæc facta sunt an. 121 6. Ita legitur in quadam notitia 1. vi. Mlscel. Baluz. pag. 523. Sccesserat autem Hugo postquam abdicavit, apud S. Benedictum de saltu, cujus antea prior exsli terat, ibidemque obiit. XXVIII. Pctrus V. de Naillac, antea præposi- tus dc S. Valerico & capicerius S. MartialiS, Dominica infra octavam Assiuntionis benedictionem accepit. Sedit autem annis quatuor & mensibus tribus. Sane jam mortuus erat die 12. Novemb. anni 1220. Rotlandus enim abbas Cluniac. die & „ anno præfatis promittit se venturum ad electio- J nem novi abbatis S. Martialis faciendam, in vigilia S. Cessatoris. XXIX. Guillelmus I. de Jaunac vel de Joui- gnac prior Montis-morilionis de Montmorillon, annis quinque præfuit & mensibus sex, defunctus an. 122 6. in vigilia S. Georgii. Nullus itaque locus luperest Petro Davalco seu Davalaco, quem nonnulla chronica mendis scatentia Petro de Nail- lac subrogatum ferunt. XXX. Raimundus Gaucelini abbatiali dignitate potitus est annis 19. & mensibus 2. Urbem Subterraneam, quam violenter invaserat Marciuæ . comes, liberavit An. 1229.111. cal. Nov. voca- tus ab abbate & conventu Vosiensi, accepit R. de Longa abbatis Vosiensis resignationem, præsente p*g— 486. conventu. Eodem anno regi Franc. Ludovico fidelitatem juravit ; ipse vero a Widone vicecomite Lemovic, pro villa Lemovic, hominium accepit an. 1245. in festo decollationis S. Johan. Bapt. mortuus eodem anno die 5. Septembris. XXXI. Guillelmus 11. Amalvini, Vosiensis monachus & abbas, rexit annis 1 5. mensibus octo ; sub cujus regimine claustrum ædificari cœptum 1248. consummatur 1249. expensis in opus 50000.solidis. An. 1246. monasterium S. Mar- . tialis a Cluniacensi congregatione subtractum est, J mediante summa centum librarum Turon. an- nuatim ab abbate & conventu S. MartialiS, abbati & conventui Cluniacensi persolvenda. Morte op- pressiis est an. 12 61. in vigilia S. Laurentii. XXXII. Aimericus I. 1264. cx chartis S. Mariæ Santonensis, attestante nostro Edniundo Martenne, cui si fides habenda, detrahendi sunt ali- quot anni a regimine successeris, quod Sammar- thani protrahunt ad decem annos & sex menses. XXXIII. Guillelmus III. de Mareiiil obiit 1271. vm. cal. Martii. XXXIV. Jacobus I. prior de Calcsio esectus Nn jij 563 ECCLESIA LI fuit dic Veneris post Paseha, quod fuit pridie cal. j Maii an. Dom. I 272. & in festo apost. Philippi & Jacobi, quod erat in octavis Paschæ, confirmatus ac benedictus ab Aimerico ep. Lemov. Moritur 1275. in crastinum B. Agathæ apud Crasseii in Biturico, redeundo de curia regis Franciæ, ubi liti- gabat cum rege Angliæ & cum vicecomitc Lemov. & fuit sepultus sequenti die Mercurii Lemovicis, quæ dies erat septima mortis ejus. XXXV. Petrus VI. de$. Voulry an. 1284. iv. idus Febr. totum jus quod vicecomes Lemovicensis habebat in castro apud Lemovicas apprehendit, quia nolebat sibi facere hominium, & expulit præpositum suum, cujus loco instituit Guillelmum de S. Valerico judicem, ut habet Chronicon S. Martialis. Ratam habet compo- sitionem factum inter Henricum comltem Ru- thenensem, & Elianum priorem ecclesiæ S. Mariæ de Panusia dependentis a Lemovicensi cœnobio. Compositio facta est pridie idus Octo- bris 12 87. & consensus abbatis datus est die Mercurii post festum S. Bamabæ an. 1288. Obiit an. 1295. bonæ memoriæ domnus Petrus de S. Valarico quondam abbas S. Martialis. XXXVI. Gerardus I. Faydit, ah de Luxe vita excessitan. 129 8. qui certe alicubi perperam dicitur electus Honorii IV. papæ anno 1. * XXXVII. Guido de ia Porte abbas Vosiensis, frater Reginaldi epise. Lemovic, eligitur B. Mar- tialis abbas in festo S. Matthæi 1298. Statim vero dicitur a domino papa depositus, & iu ejus lo- cum suffectus Ægidiusde Turre, factus postea Vosiensis abbas. Sub hoc abbate anno 1306. fe- stum Corporis Christi primum celebratur in mo- nasterio post octavam Pentecostes. XXXVIII. Gaillardus seuGualardusdeMirau- mont provisione ac bulla D.papæ factus est abbas, cui fidem dientelæ juravit an. 1307. Johannes vicecomes Lemov. nlius Arturi Britanniae ducis, pro castro, castellania, & moneta Lemovic, quæ tenet a S. Martialis abbate. Obiit Gaillardus an. 1311. XXXIX. Helias I. Gaufredi de Chabriniac, præpositus dc Rossaco, in abbatem cooptatur an. 1311. mense Nov. cujus electionis consirmatio postulatur ab R. episcopo Lemovic, eodem anno Dom. post octavam S.Martini. Recensetur hic ab- bas annis 1 3 26. & 1 3 29. in chartis Cluniacen- sibus : & quidem in charta hujus anni pactionem factam de quadam pensionc Cluniacensibus sol- venda ratam habet. Obiit ultima die Martii 1339. in capitulo sepultus. XL. Guillelmus IV. de Ventadour filius E- blonis seu Ebbonis VIII. vicecomitis de Venta- dour & Gaiicnæ siliæ Geraldi de Malomonte domini Donzenaci, oppidi Lemovicum, Brivam in- ter & Usercam, frater vero Eliæ de Donzenaco episcopi Castrensis, ubi vide ; antea decanus mo- naftcrii de Rivo-pctroso, accepit abbatiam die Sabbati ante festum decollationis S. Johan. Bapt. 1339. decessit an. 1340. XLI. Helias II. de Baudir, al. de Podio, du Puy, & etiam de Lodio, e loco de CalierS, al. dc Colauries, diœcesiS Pctragoric. oriundus, eligitur MOVICENSIS. 564 1 abbas S. Martialis an. 13 40. & obiit an. 1361. -al. 1351. XLII. Aimericus II. de Brolio, du Breuil, ah de Drolio de Drouilles, oriundus e Lemovici- no pago dc Leychousier iu parochia de Bonaco, cum esset præpositusde Rossaco electus estabbas, benedictus, & possessionem nactus an. 1361. lste a papa Grcgorio XI. impetravit patrocinium apo- stolicum. Decessit 1 3. Januarii 1383. fecundum veterem computandi morem, ut conjicimus ex ese ctione siiccefToris, & fuit in capitulo sepultus. XLIII. GeraldusII.de Jovion, aloco ubi na- tus est prope Trevniacum in diœcesi Lemovic. J ita nuncupatus, a/, de Chanaco dictus, Guillelmi cardinalis & Fulconis ep. Aureliancnsis nepos, ex abbate S. Martini Lemov. & S. Salvatoris Carrof. eligitur abbas S. Martialis mense Febr. 1384. quo anno die 29. Decemb. instituitur exsecutor testamenti Guillelmi de Chanaco cardinalis. Recensetur adhuc an. 1385. qui demum migravit ; 9 a seculo die 5. Martii 13 9 3. n/. 2. Martii 1392. ad XLIV. Stephanus Minonis, al. Aymoini dAy— AveJ.p. moin, oriundus e locorse Vaublanehein Marchiæ comitatu, ex chronico MS. Lemovic. Gerardo ad tafdtm successit. Hunc tamen Almericum, seu Stepha- num AlIemand Sammarthani vocant, ex chroni- ■* co, inquiunt, S. Martialis nondum typis edito. Certe Stephanus sedebat anno 1401. ex chartis eccl. Lemovic. XLV. Petrus VII. de Drulhiis, de Drouilles, al. de Jovion, Gerardi abbatis nepos, licentiatus in legibus, præpositus de Combes, Lemovicensis officialis & abbas S. Martini, ex veteri chronico, inquit noster Edmundus Martenne, certe S. Au- gustini. Ex indice abbatum hujus loci, Stephano luffectus, sepulcrum S. Martialis decoravit. In quo- dam S. Martialis terrario hæc legimus : Hic inferius describunturvendæ & accaptamenta levata per me Petrum de Drulhis D. G. abbatem hujus almi monasterii S.Martialis ord. S.B. qui durante gene- rali concilio Pisis celebrato fui transsatus de mo nasterio S. Aug. Lemov. ad hoc monasterium per D. Alex, papam V. in consistorio in præsentia D. cardinalium mense Sept. die 9. an. 1409. & intravi in possessionem die Jovis post Epiph. Dom. eodem anno. XLVI. Bartholomæus d’Audier prior de Duneto, memoratur abbas 1 5. Junii 142 2. An. 1424. decretum sancit super ostensione reliquiarum S. Martialis. Quo eodem anno recipit ho- minium Andreæ Estoumeau. Sedebat adhuc an. E ! 427- XLVII. PetruS VIII. de Versellis, al. de Ver- salhia, postea Dignicnsis epise. ac Meldensis, tan- demque in Graecia Eugenii papæ IV. legatus, de quo plura in episc. MeldensibuS, obiit an. 1446. lnierat abbatiæ possessionem an. 1430. XLVIII.JacobusII.Joviondi, Petri de Drouilles abbasiS nepos, præpositus de Rillaco & de Sub- terranea, necnon abbas S. Cypriani Pictav. Lc- movicensi S. Martialis monasterio prax-rat anno 1440. quo nimirum die Dominica 26. Nov. PetruS de Bello-sorti comes dc Torcna ipsi horni- njum præstitit pro castro & comitatu dc Torcna. 565 ECCLESIA L : Imo jam sedebatan. 1433. sic enim habetur in quodam terrario : tq-dd— ll— Felit, recognitiones factæ D. Jacobo Joviondi alit. Memoratur ad* huc annis 1441. 1459. & 1464. postea factus abbas S. Martini, hanc abbatiam permutavit cum episcop. Andegav. Jacet in capitulo S. Marsialis, in tumulo quondam avunculi sui Petri de Drolliis. XLIX. Albertus II. de Jovion Jacobi nepos, abbas S. Martini Lemov. ex pcrmutatione cum suo patruo, an. 1487.111. nonas Martii provisus fuit dc abbatia S. Martialis. L. Matthaeus de Jovion solemncm apud Lemovicas ingressiim fecit die XI. Octob. 1523. Hic monachos suos seculari toga indui procuravit 1535. Obiit 1542. 1. die Maii. LI. Robertus de Lenoncourt cardinalis, episc. Catalaunensis, abbas S. Remigii, &c. per obitum e™*-»* Matthæi bullas obtinuit a Paulo III. anno pontif maiflrtf /te ipsius nono, Dom. Incam. 1 5 43 * Demum creatur taruiitrtt. Arelat. ac Tolos. Adhuc abb. erat 1549. LII. Ludovicus Ricard de Gourdon Genoilhac, filius Johannis Ricard tertii hujusce nominis, ex Margarita d*Aubussen, sedis apostolicæ protono- tarius, abbas S. Martialis 1 5 5 1. & S. Romani de Blavia, ac deinde ex permutatione abbas S. Laudi in Normannia, decanus de Carennac & episc. Tu- telcnsis an. 1561. permutatione facta abbatiæ ; interfuit concil. Tridentino. Defunctus est an. 1583. LII1. Johannes I. dc Fonseque ex baronibus de Surgeres, episc. Tutelensis non consecratus, abbas fuit usque ad 1581. LIV. Sebastianus del’Aubespine episc. Lemov. mortuus an. 1 5 8 2. erat etiam abbas S. Martialis. LV. Johannes de sAubespine possedit abba- tiam usque ad an. 1 s 9 1. ♦ ai. a 1. LV1. Petrus X. du Verdier 1598. Obiit/. ♦ Octob. 165 2. LV11. Carolus-Franciscos de Ia Vieuville, Caroli ducis de la Vieuville equitis torquati, ærarii Franciæ præfecti, ex Maria Bouhier filius, cum eo qui sequitur abbatiam permutavit pro episcopatu Redonensi an. 1660. Decessit 20. Janu. 1676. simul abbas Savigniacensis iu Normannia & Stir- pensis in Lemovicibus. LVIII. Henricus de la Mothe Houdancour ab- basS. Martialis ex pcrmutatione episcopatus Re- donensis pro hac abbatia, tum archiep. Aufciensis 1 662. ubi vide ; e vivis ereptus est 1684. die 24. Febr. LIX. Jacobus III. de Courtaver de Pez£, Ceno- manensis, honorarius Philippi ducis Aurclianensis elecmolynarius, & marchionissie de Lansac Regis pueritiæ moderatricis nepos, designatur abbas an. 1684. in festo Assiimtionis, al. in festo Pasehæ. Crucis pectoralis usum propugnavit adversus epi- scopum Lemovicensem. Fatisconcessitan. 1700. al. 1701. mense Febr. ætatis suæ anno 7 5. LX. Johannes-Carolus de Taillefert de Bar- riere, cx antiquis Petrocoriorum comitibus oriun- duS, honorarius papæ camerarius, cum attulisset archiepiscopo Parisiensi Antonio — Ludovico de Noailles pileum cardinalitium, a rege fuit nomi- natuS abbas S. Marsialis Lemov. 2 6. Martii 1701. Præest adhuc 1718. EMOVICENS1S. 566 A ABBATIA SOLEMNIACENSIS. SOlemniacense * S. PeTRI monastcrium *So, ignac- ord.S. Benedicti, ad fluvium Brianciam ♦, in *|<Briince. amæna valle, quæ sex circiter millibus ab urbe Lemovica distat, B. Eligio patria Lemovice, qui postmodum fuit episcopus Noviomensis, auctore Vu* infr. gloriatur, ut palam fu ex ejusilem litteris datis anno St.**#V, x. * regni Dagoberti > hoc est anno Christi 631. * Atque insuper id probatur ex ipsiusinet S. Eligii c xxx vita lib. 1. cap. 1 5. auctore S. Audoeno Rotoma— col. 18 9. gensi archipræsule. B Ecclesiæ dedicatio facta est eodem anno 631. die 9. Maii, cui vigihti duo episeopi adfuerlint, ex veteri necrologio. Ceterum hac in dedicatione, præclpuis patronis, scilicet Petro & Paulo aposto- lis alii plurimi additi sunt, Pancratius & Diony- sius martyres cum sociis fuit, Martinus, Medardus & Germanus confestbres. Multis bonis novum monasterium ditavit Dagobertus rex, conœssa im- primis Solemniaco villa ; quo in loco Eligius con- gregavit centum & quinquaginta monachos, quibus observandam dedit regulam S. Benedictib, b additis S. Columbani institutis. Eo accedens S. Audoenus, ut ipse testatur, tan- tam vidit sacræ regulæ observantiam ; ut sancti præ- sulis judicio, præ ceteris Galliæ monasteriis store- ret, uno excepto Luxoviensi. Vastatum Saracenorum incursionibus celebre hoc monasteriurn Ludovicus Pius imperator a fun- damentisrestauravit, ut habet anonymus ejus vitæ scriptor. Varias quas deinceps vices expertum est monasterium notare curabimus, historiam abba- tum qui illud rexerunt, prosequendo. Abbatum catalogus. I. Q ANCTUS ReMACLUS, seuREMACLIUS O & Rimaselus Solemniaci abbas primus ex- stitisse videtur, tum ex charta S. Eligii superius memorata, tum ex S. Audoeni lib. 2.vitæ S. Eligii cap. decimo quarto, ubi ait primum ejus monasterii abbatem, quem tamen nusquam nominat, ad episcopatum anumtum fuisse, quod quidem sub annum seculi vn. quinquagesimum Remaclocon- tigisse in episcopis Leodiensibus videbimus. Ita- que emendanda est S. Remadi vita, ubi Solemniaci sub abbate institutus fuisse dicitur. Hanc habes sec* 11. Bened. pag. 488. Remaclus postea e Solem- niacensi cœnobio accitus est a Sigeberto Austrasiæ rege ad regendum cœnobium Casæ-Congidunense, P tum Malmundariense & Stabulensein Arduenna, quæ pius rex ædisicarat. Legitur in epistolis Sige- berti episeopus-alitas antequam regimini Tungren- sis eccIesiæ admotus esset, quo dimistb episcopatu ad Stabulense rediitmonasterium, ubi mortuus est die 3. Sept. an. 664. ex Mabillonio. II. Childomarus suecessisse videtur S. Remado ; * Qui computant annos Dagoberti ab obitu patris Clotarii, differre coguntur Solcmniacensts monasterii exordium ad in, 637. aut 638. h Eligius in litteris de fundatione hujus monasterii dicit illud • se conditum, ut monachi tramitem religionis san&istimorum virorum Luxovienstum (edentur, & regulambcatistimorum patrum Bcncdifli & Columbani firmiter teneant. 567 ECCLESIA LE Vhtrpr. u. præerat enim quando Tillo sub S. Remaclo mo—. nasticcn proscsses, e Brajcctensi apud Arvtmos cremo in quam secesserat, Solemniacum revertit, iuquit Boliandus. III. B. Gundcbertus, seu Godcbertus, cujus per- missii idem S. Tillo in proxima Solemniaco cella sereclusit, circa annum Christi 700. Sane huic annum 69 o. pro regimine assignatum lego in veteri abbatum indice.Nullus itaque locus super- est Childemno, qui quidem videtur idem cum Childomaro ; neque Papoleno, inductis a Johanne Cordesio. Hic enim Stabulcnsis potius quam So- lcmniac. abbas dicendus est secundum Herigerum & Notgcrum in vita S. Remadi. Ceterum in an- tiquo breviario Solemniacensi, & in vita S. Tillo- nis Gundebertus sanctorum numero adscribitur. IV. Sihno, vel Salmo, fi Silvio, de quo infra. V. Frotarius uti præcedens, nulla majori auctori- tate quam Johannis Cordesii inductus videtur.Hos nescit iu Annal. Mabillonius ; ejussodalis & comes individuus D. Michael Germain opinatur locum dandum inter Solemniac. abbates Ebulo, qui cir- citer an. 740. inquit, ad Lemovic.episcopatum promotus cst & obiit an. 7 8 6. Eum aiunt patrem habuisse Ebulum comitem Pictaviensem & Aquitaniæ ducem ; simulque obtinuisse abbatias S. Hi— * Iarii Pictav. S. Maxentii & S. Michaelis in eremo. De hoc episcopo abbate locuti sumus iu historia præsuium Lemov. VI. Giraldus solo nomine, quod in indicibus vulgatis legitur, notus. VII. Aimericus, de quo idem dicendum. VIII. Agiulfus prolatis Pipini regis atque CaroIi magni litteris quibus Solemniaco praeceptum im- munitatis concesserant, haud absimiles obtinuit a Ludovico imperatore Aquilgrani datas ix. calend. Augustas, imperii Ludovici piissimi augusti anno Iv. Christi 8 17. indict x. Exstant in tomo 2. j Capitularium. Porro hic Agiulfus, seu Agiolfiis fuit unus ex abbatibus qui cum Benedicto abbate Anianensi reformandis monasteriis insudavit. IX. Dructeranus, seu Dructamnus, quem Agiuifo præmittit Cointius, suecessit eidem A- giulfo, inquit Mabillonius tom. 2. Annal. pag. 440. Certe huic abbati vetus catalogus attribuit annum 839. quo quidem privilegium accepisse legitur a Pipino II. Aquitanorum rege anno regni a ejus primo. * Cointius putat eum esse Dructeran- num abbatem cui Claudius prcSbyter Taurinensis & postea episcopus nuncupavit expositionem in epistolam ad Galatas ; quam sententiam prius amplexus Mabillonius mox retractavit, & quidem melius consultus, nam hæc Claudii lucubratio in- scripta est Dructeranno abbati S. Theofredi, quem noverat Claudius cum esset in Arvernico pago. Ductramni obitus notatur in necrolog. vm. idus Septemb. X. Chunebertus abbas erat tempore Rodulfi Bituric archiepisc. qui ab eo petiit monachos ad • Pipinus gratia præveniente divinae majestatis Aquitanorum rex, monaflerium Solemniaci quod nostra munificentia sub regularis ordinis dilciplina noscitur… gubernari quo venerabilem virum Duflramnum abbatem sore conjlituimui, sub sua protedione suscipit. Anno Jncarn. Dom. 839. ind. a. ( s. 1 >) anno 1. rtgni ftoj/ri. MOVICENSIS. 568 k fundandum Bcllilocense monasterium & Gairul- fum abbatem anno circiter 840. ut nos docet S. Rodulfi tcstamcntum editum in historia cænobii Belliloccnsis & apud Mabill. secuI. iv. part. 2. pag. 161. XI. Silvius qui & Silvio, in cujus manu RoduI- fus Bituricensis archipræsul res quasilam suæ pro- prietatis offert Domino Salvatori, Saraziacum sci- licet, cum ecdesia S. Genesii, necnon casam dominicariam, apud Veterinas, l^egennes, iu orbe Le- movicino, in vicaria Asuacensi, super fluvium Sordariam, la Sordoire, eo pacto ut idem Silvius g fecum apud Veterinas monachorum cænobium sub regula S. Benedicti construat in honore Dei Salvatoris nostri, &c. hoc addito ut quandiu ipse Rodulfus & SiIvius abbas vixerint, monachi ejus loci sub communi utriusque regimine consistant. Actum Condato villa anno 1. Caroli regis mense Martio, hoc est anno Christi 841. In Rodulfi quidem litteris non legitur Silvium abbatem So- lemniaco præfuisse, sed non videtur alius fuisse quam Solemniacensis ; quam conjecturam b Ma— j, billonii sequimur. Vcterinense monastrrium nunc cella est vicina BelliIocensi abbatiæ. Ceterum Silvius a Carolo Calvo privilegium accepisse le- gitur datum iv. cal. Jan. ind. xv. anno regni ejuf dem xii. hoc est 8 5 2. & aliud a Pipino II. Aqui- tanorum rege, v. caI. Martii ind. XI. anno decimo regnante. Recensetur Silvio abbas iu necrol. xiv. cal. Aprilis. XII. Bernardus I. jam sedebat tempore Benedicti papæ III. a quo videlicet litteras defensionis obti- nuit. Adfuit concilio Suession. an. 8 66. ubi Regem ac episeopos deprecatus ut, quoniam Normanno- rum crudelitate grassante prima sui monasterii in- strumenta concremata fuerant, eadem privilegia renovarentur impetravit. Editum est hoc privilegium tom. m. conciliorum Galliæ. Jam autem sua pro- pria auctoritate Carolus rex hoc ipsum indulserat Bemardo abbati anno xxv. regnisui, xvuI. cal. Julii, indict. xm.hocest 864. vel 865. Idem abbas interfuit concilio Pontigonensi anno 877. subscripsitque instrumento confirmationis Cari- loci. Vide tom. ix. concil. Labb. pag. 1263. Obtinuit etiam a Carolo rege duas villas Vosias 6 c & Ludiniacum xvn. cal. Augustas ind. viin. an. xxxvii. regnante Carolo gloriosissimo impera- torc & in successione regni Lotharii VI. imperii autem ejus anno 1. Actum Pontioni palatio imperiali. E XIII. DanieI privilegium apostoIicum accepit a Marino papa datum anno 1. ejus pontificatus, Christi 883. editum in ltalia sacra in episeopis Portuensibus pag. 1 3 1. & magna ex parte in An- nalibus Bened. ad hunc annum 883. XIV. Thcodericus praeceptum regiæ tuitionis ab Odone rege obtinuit anno regni ejus secundo, Capitul. Christi 889. non 888. ut probat Mabillonius ad an. 8 89. n. 3 9. Exstat apud Baluz. Miscellan. b Conjeflura non est ; fi quidem in charta Caroli rfata tv. cal. Jan. ind. v. anno i a. regnante Carolo, qua sub sua pro- teflione suscipit Solemniac. monasterium, Silvius illius abbas dicitur. < Numquid inde Vostenjis abbas dicitur ! t. VI. pag. 49 5. 569 ECCLESIA L] tom. vi. pag. 49 5. diploma Caroli Simplicis pro, Solempiaco, datum an. 924. Turpione cpiseo- po Lemovic, at nomen abbatis reticetur. XV. Geraldus II. suffragiorum ac precum iniit soeictatem cum Floriaccnsibus mense Febr. riTj ns na anno VI* Ludovico ♦ rege regnante, hoc est anno Christi 942. Vide in appendice hist. eccl. Tutelensis Bstluzii chartam cujus tituluscst : Concesseo Cer. abb. Solemn. col. 369. Idem abbas cum Adacio Tutelensi abbate permutationem fecit, rc- gnante Ludovico prædicto. XVI. BerrtardUs II. a nonnuIlis cognominatus de Comborn, Hugonis inter Aquitanicos proceres nobilissiini filius, ut refert Aimoiuus in Abbonis 1 vita, Deo puer ad serviendum oblatus est iu Floria- censi cœnobio * Ricardo tunc ejus loci abbate, qui eum Abbonis, clarissimi per ea tempora magistri, disclplinæ commisit ; unde cum satis eruditus lifae- raIibus artibus visus esset, a patre revocatus, Solem- niac. primum abbatia donatur, postea Belliloccn- si, quam genitor ejus belli jure & victricibus armis acquisierat, tandemque episeopatu Cadurcensi, libi vide plurima de eo. Quo tempore SoIemniaco præfuerit inquirendum. Bemardus anno circiter 983. succcsserat Geraldo abbati Bellilocensi, cujus a longo tempore coadjutor & coabbas erat ; obtinuit autem abbatiam SoIeniniacensem ante BelliIocensem 5 unde sequitur ante annum 983. lpsum SoIemniaco datum fuisse abbatem. XVII. Amblardus circa annum 1001. scripsit epistolam ad Hervæumbasilicæ S. Martini Turonis archidavum seu thelaurarium, misto ad eum libro dc vita S. Eligii episeopi, quem ab ipso petierat. Integram habes apud Mabillonium Annal. Bene- dict. tom. iv.pag. 1 5 5., ln ea se aliquando sub Hervæi disciplina politum agnoscit, seque cum rege Roberto frequenter locutum fuisse. Qui Hervæus cum cjusdcm S. Eligii vitæ percupidum Regem sciret, oim ipsi Iegi precatur. Idem forte est ac Adalhardus a qui circa hæc tempora abbas L " fuit Caroffi, SoIemniaci, TuteIæ, Uzerchiæ, S. Augustini, &S. Martialis, ubi sepultus elL De eo vide in abbat. S. Augustini Lemovic. XVIII. Geraldus III. abbas erat Solem, anno I o 2 8. ut liquet ex epistola apologetica Adcmari Cabanensis, quam habes in appendice ad tom. iv. Annal. Bened. Mabill. pag. 717. ad lpsummct Geraldum SoIemniaci abbatem doctissirnum, uti ad alios plurimos tum abbates, tum episcopos dircc- tam. Idem an. 1031. mense Novembri interfuit Iynodo Lemovic, ubi ventilata quæstio de S. Mar- tialis apostolatu, qua de re protulit testimonium vcterum sui monasterii codicum. XIX. Adalfredus, seu Alfredus, Geraldo suf- ficitur, laudatus in litteris Geraldi de Bonavalle anno 1055. datis, quibus mansum seu borda- riam Monthilii dicto abbati & monachis dimittit. Adalsrido successit ^j^o 1. cujus tempore Gaucclinus de atl /in. * Petra-Bufferia monasterium S. CruciScjuldein Ioci / 0 So. commisit Solemniacensibus sub an. 1070.al. an. 2. imperii Philippi regis Franc. hoc est 1061. • Noster D. Clnud. Estiennot, Amblardo omistb, solius mcini nit Adalhnldi post Bernardum. Tornus II ZMOVICENSIS. 570 Anno 1076. Ademarqs vicecomes Lemovicen- sis, Fulchcrius, Guido de Agiuno, vulgo Ayen, & Willelmus de Valle nobiles, cedunt ecclesiam de Agiuno. Subseribunt huic dono Petrus Jauna- ci, Fulchcrius de Pcirussa, Bemardus de Chaba- nes, Ademarus de Lespinaz, Gerardus de Ia Mar- cha milites. XXI. Gauzbertus Usercensis abbas Guidonl subrogatus fuisse videtur ; cui nimirum, inquit Mabillonius, Solemniacense monasterium com- missiim fuisse dicitur. Omittitur a D. Claud. Estiennot. XXII. Robertus occurrit abbas an. 1090. in 1 veteri catalogo MS. abbatum ; sub quo Aldega- rius de Jaunac morti proximus terram de Lobeac donavit, atque inter monachos adseribi voluiLAnniversarium habet Robertus ; sedebat adhuc anno 1100. ind. vm. XXIII. Audoinus, AIdoinus, & Elduinusan- tca præpositus, abbatiafem obtinebat dignitatem an. 1105. inquit MS. codex ; quo tempore Adema- rus vicecomes Lemovic, nonnulla dedisse monaf tcrio perhibetur. Sedebat adhuc an. 1110. XXIV. Mauricius 11 14. ex Gaufrido Vosiensi narrante Petri de Petra-Bufferia casum & mor- . tem, & ex charta fundationis Dalonæ cui subscri- ’pfit ; necnon an. 11 1 5. ex MS. codice* Ad quem etiam annum vel anteriorem revocat Mabillonius quandam iynodum Dalonæ habitam, cui Mauri- cius abbas Solemniacensis cum Willelmo Petra- goric. episcopo, Guidone Turturiacensi abbate, &c. interfuit. An. 1116. idem Mauricius pIura dedisse Vensiodorensi monasterio legitur apud Ba- luz. Mifccllan. lib. vi. pag.489. XXV. Geraldus IV. cognominatus de Terrazo adfuit sepulturæ Eustorgii episcopi Lemovic, in monasterio S. Aug. cum Lambertoep. Engolism* & sex abbatibus an. 1137. Litigavit cum Geraldo ep. Lemov. circa an. 1 147. de ecdesia Aehtcnsu quam certe hoc anno episcopus abbati dimisit. Hic duo pontificia diplomata impetravit, alterum ab Eugenio III. aliud ab Adriano IV. ex MS. codice, qui fontem etiam ab ipso deductum in claustrum commemorat. Eundem esse autumamus qui prima sui nominis littera connotatus, dedit in manu domni R. Dalonensis abb. quidquid habebant Solemnia- censes in cxclusa & in molendino de Archasola. Pervenit autem Geraldus ad an. saltem 1157. XXVI. Archambaldus I. a quibusilam cogno- ininatusdc Malomonte, aBalduino Noviomensi episcopo brachium S. Eligii accepit, ex MS. co- dice jam siepius laudato, qui quidem annum 1160. adlignat huic abbati. Memoratur adhuc annis 1177. & 1 179. in chartulario Dalonæ, sed jant antea videtur abdicasse. Nam XXVII. Ademarus I. jam anno 1176. oc- currit in eodem tabulario. Idem an. 1 178. locum dc Condiers Grandimontensibus contulit, ex MS. cod. Grandimont. itcmque circa haec tempora cum Iserno abbate Conchenn societatem iniit. XXVIII. Gaubcrtus de Soliaco dedit Arberto abbati & fratribus Dalonensibus omnem decimam mansi Ubert an. 1193. Legitur etiam non- nulla dedisse Gaucelino de Petra-Bufferia, ea lege Oo 571 ECCLESIA L ut ipse & posteri dc bis fiduciariam clientelam So-. lcniniaccnsibiiS præstarent. XXIX. Hugo I. dc Malomonte de Maumont, recensetur iii actis publicis ab anno I 19 5. ad 1228. quocessit Ademaro. An. 1214. societa- tcm precum iniit cum Radulfo S. Eligii Noviom. abbate. Vivebat adhuc 1232. XXX. Ademarus II. dc LasTours, parentcsha- buit Archambaldum dc LasTours, & Jordanam filiam Agnctis dc Bre de Comborn sororcm Ber- nardi vicecomitis de Comborn ; cx Goffiido Vo- sicnsi aut ipsius continuatorc part. 2. Chronici num. 2 6. Occurrit an. 112 8. Noster D. Michael Germain docet ipsum quædam prædia concessisse Grandimont. XXXI. Mauricius II. mutuam suffragiorum communionem sancivit, seu renovavit, cum Stabu- lcnsi monasterio, an. 1 2 3 4. ex litteris ea de re datis, quæ sunt cxculæ apud Mabill. sec. 2. Bcnedict. pag. 1093. XXXll.HugolI. 1236. mense Mart.dicSabb. ante Invocavit me, vacante sede Lemov. & 1239. cx MS. codice. Idem esse videtur ac Hugo abbas optimus mortuus circa 1240. pro cujus anima Solemniacenses petierunt preces fere ab omnibus Galliæ ecdesiis, ut probat rotulus adhuc asservatus qui ulnas 14. continet. XXXIII. PetruS I. notatur in eodem MS. co- dice ad annum 1250. Sed longe antea ledebat, ut pote qui jam an. 1 243. & iterum 1262. varias ♦ a/ Hu— Jjtcs cum Guidone * dc Lusignan Encolisinorum ac Marchiæ comite compeseuit, ex Michaele Ger- main. Memoratur 1253. in instrumento quo concordia initur cum Hacle Durandi Las Moliei- ras de redditibus de Aneta. Ad ipsum vero Petrum spectare videtur hoc epitaphium quod in ciaustro legitur : Petra tegit Petrum t Christus petra det mihi tetrum Infernum fugere, cælisque locum mihi det habere. Vos qui tranfitis, me cernere quæso velitis. Quod vos sentitis, nos senfimus. Ivimus, itis. Pro me quæso piam nunc exorate Mariam, Ne mihi Claudatur quæ Cedi porta vocatur. XXXIV. Archambaldus II. electusest Solemn. abbas an. 1263. quo de baculo pastorali, de ca- sula & de sandaliis S. Rcmacli reliquias obtinuit a Stabulensibus monachis ; qua de re vide apud Mabillonium loco proxime laudato litteraS Johan- nis decani Stabulenlisad Archambaudum abbatem Solemniacensem, quibus & se insigniores in brevi reliquias missiirum pollicetur. Et revera quinto postanno, videlicet 1268. brachiumS. Rcmacli Archambaudo direxerunt Stabulenses per domnos Clementem cellerarium & Vivianum sacristam Solemniaci cum litteris officiosillimiS, uti videre cst apud eundem Mabillonium ibidem. Idem abbaS memoratur anno 1271. die VeneriS post Nativitatem S. Johannis Baptistæ, cx charta præposituræ Brivazaci. XXXV. Geraldus V. confirmatur & benedicitur ab Aimerico cp. Lemovic, in octavis Paschæ W, J7C— an l272. Obiit 127 5.*in crastino B. Agathæ, in Biturica, redeundo dc curia regis Franciæ, ubi litigabat cum rege Angliæ & cum vicccomilissa EMOVICENSIS. 572 A. Lemovic. Fuit sepultus sequenti dic Mercurii Le movici, quæ dies erat septima mortis ejus. XXXVI. Ademarus 111. consignatur ad an. 1 2 8 o.Forte is est BertrandusAdemar quem codex MS. reponit an. m.cc. lxx. pro M. cc. LXXX. XXXVII. Hugo III. ad an. 12 8 3. XXXV111. Archambaldus III. 1290.13 07. & 1314. quo anno vicariam in ecclesia Solemn. ad honorem S. Martialis fundasse memoratur.Nol- tcr D. Michael Germain putat eum gessisse pedum ab an. 1286. ad 1 3 18.* * XXXIX. Bertrandus I. ad an. 13 18. D. Michael Germain eum vocat Petrum Bemardi, quem B tamen fatetur ab aliis Bertrandum appellari. XL. Archambaldus IV. de S. Amant, dictus junior, Solemniaco præfuit ab anno saltem 1320. ad 1334 « Nonnulla acquisivit apud Anedam an. 1323. Laudatur maxime tum ob singularem pietatem in iis quæ ad decorem domus Dei spectant ac divinum cultum, tum ob præclara quæ circa victum monachorum edidit statuta. Sancivit quoque an. 13 2 5. die 5. Sept. festum Nativitatis B. M. solemnius deinceps celebrandum. XLI. Petrus II. cognominatus de Helia a D. M.Germain, quem ex nobili dominorum dePom- padour stemmate ortum dicit, sedebat an. 133 4. C Carolus dux Britannia.*, vicecomes Lemovic, fecit homagium P. abbati Solemn. pro castro & cas tellania dc Axia apud fratres Minores Lemov. 9. Mart. 1344 « Obiisse dicitur an. 1348. XLI1. Bertrandus II. Ademari Petro successit. Docet D. M. Germain ipsum ex camerario crea- tum esse abbatem unanimi fratrum consensu, sed a Clemente papa VI. dignitate spoliatum, quem tamen paulo post restituit idibus Octob. pontificatus anno VI. quo etiam anno idem liimmus pontifex fratrum numerum ad tricena- rium revocavit. Ipsi obsequia dientelaria præsti- n terunt Guido de Barreria 15. Aprilis anno U 1 348. Johannes de Motha& alii nobiles. Bene- sicum expertus est Edwardum Valliæ principem, regis Angliæ filium. In suo monasterio excepit Urbanum V. tandemque vivis exccssit dic 29. Maiib an. 1 370. quo suum baculum pastoralem r legavit monachiS(duasque vicarias fundavit in ca- peila B. M. ubi sepultus fuit. XLIll.BertranduSllI.de S. Amant erat Briva- zaci præpositus, quando hoc anno 1370. indict. vin. die decima Junii electus est in abbatem So- lemniaci, qua in electione abbati Userciensi sulfra- gium impertierat. Memoratur in litteris venditio- £ niS jusutiæ altæ S. Hilarii Bonæ-Vallis 2. Jul. 1 3 77. indict. xv. vn. pontif. Greg.XI.rcgnante Carolo. XLIV. Wido I. seu Guido, Solemniaci legitur abbas anno 1372. quo Johannis Davidis homi- nium excepit. XLV. BcrtranduS IV. a D. Michacle Germain cognominatuS de S. Chamant, & in charta anni 1378. mense Decembri dictus de Molæo, • Arturus illustris Britannix ducis, Richcmundiz comiti ; primogenitus, vicecomes Lemovic, cum Mnria uxore faciunt homagium pro medietate castri & castellaniæ de Axia Arclvun- bal<io abbati… cal. April. 1286. k In nccrol. obitus ejus consignatur idibus Maii. $7$ ECCLESIA L memoratur annis I 3 8 5. & 1 3 8 8. quo anno ipsi Carolus rex diploma tuitionis indulsit. XLV1. Hugo IV. nuncupatus de Bony 11 o 2. 1393.& 1417. XLVII. Johannes I. Raimundi prior dc Yvclio dioecesis Lemovic, bulla Martini V. data IV. nonas Aug. pontific. aii. vm. hoc cst 1424. aut 2 5. inssitutus cst abbas. An. 1444* vicariam Bri- vazaci a Bertrando deS. Amant suo prædecefldre fundatam contulit. Idem an. 145 2. a vicecomite Lemovic, hominium excepit pro castellaniis dc Axia& de Larcha. Obiit 20. Febr. 1456. dic Dominica, & eadem die ipse & episcopus Lemov. inhumati fuere. XLVIII. Martialis de Bony, antea prior de Aneta, via inspirationis electus 21. Martii 1456. præsentatur ecclesiæ Lemovic, capitu- lo ad confirmationem obtinendam, sede vacan- te. Memoratur abbas annis 1457 « 1462. 1473* 1484. Chori sedilia eum extruxisse stemmata gentilitia illis affixa probant. Notatur in obituario vi 11. cal. Sept. ubi quadraginta solidos renduales dedisse dicitur. XL1X. Hercules de Gaingh prior de Sussaco, abbas 1484. L. AxchambaIdus V. an. 1485. decimam Hugonum apud Bouzonnic acquisivit. LI. Bozo, seu Booz Joussinelii de Jousseneau, præfuit ab anno 1490. ad 1503. quo diem clausit extremum Pariliis in monasterio S. Mar- tini a Campis, die 17. Sept. ad quam sic habet necrologium : xv. cal. Octob. obiit bonæ memoriæ Boso Joussenelli abbas Solemn. qui legavit do.so- Udos renduales. Post ejus obitum magna fint altercatio pro electione successeris ; electo enim a fratribus Ai- merico de la Vergne monacho & sacrista Solem- niaci, Johannes de Barthon ep. Lemovic, hanc annulavitelectionem, atque in abbatem instituit. Petrum Barthonis Benedictinum monachum, an— J tea abb. S. Aug. Leinov. quem & postea fratres nonnulli unanimiter elegerunt. Interea vero sum- mus pont. Julius II. hoc anno 15 o 3. XI v. calend. Jan. pontific. sui anno 1. ad petitionem Ludovici regis Francorum bullas concessit pro abbatia So- lemniac. in favorem Fulcaudi dc Bonavalle cano- nici Narbonensis ac protonotarii apostolici, qui nunquam tamen adeptus fuit possessionem. Itaque LII. Petrus III. Barthon de Monbas, filius Petri vicecomitis de MonbaS, Marchiæ cancellarii, ac regis cubicularii, & Pctronillæ Fabriciæ, de Fabri, monachuS Benedictinus, anteaque S. Augufu Le— j movic. abbas, nominatur & i nili tui tur abbas So- IemniacensiS a Johanne ipsiuS fratre episcopo Le- movic. mense Octobri anni 1503. iterumque a fratribus eligitur abbas ultima die Dominica mensis Decembris ejusdem anni. Occurrit vero in chartis nonnullis an. 15 04. & 15 o 5. quo vivere desiit, sepultus in monasterio S. Aug. Lemovic. LIII. Willelmus 1. Barthon de MonbaS, Dora- tensis abbas ac decanus Lemovic, per obitum sra- tris anteceslbris abbatiam obtinuit in cominendain an. 1505 « De eo sic habet necrologium : XI. cal. Eebr. anniversariurn selicis recordationis Guillelmi Tomus /Z EMOVICENSIS. 574 A Barthonis abb. comniend. & decani Lemovic. & celebratur hodie & t. Maii & t. Sept. cujus lau- dum præconia omnis prædicat ecclesia. Legitur ab- bas & administrator perpetuus anno 1514. quo quidem videtur abdicasse. L1V. Rolandus Barthon de Monbas, filius Be> nardi vicecomitis de Monbas & Mariæ de Sully, occurrit abbas ipso an. 1514. Fratres habuit Johannem ep. Lactorensem & Franciscom abbatem S. Aug. Lemov. patruos vero antecesseres Guil- lelmum & Petrum sub quo tum abbate S. Aug. Lemov. an. 1499. monachalcm habitum indue- rat. An. 1 5 1 j. ex historia manu exarata S. Aug. Lemovic, præfuisse dicitur capitulo generali hujus monasterii, nomine Francisci fratris lui abbatis no- vissime designati. Memoratur &an. 1520. die 8. Jan. in charta Brivazaci, atque ctiam in bulla Leonis papæ de unione prioratus dc Aneta mensie conventuali prædicti monasterii anno 1 5 a6.idi- bus Maii. An. 1537. abbatiam dimisit iu mani- bus Pauli papæ 111. in gratiam alterius Guil- lelmi Barthon, nepotis sui, electi episcopi Lactor, retentis sibi medietate fructuum & administratio- ne perpetua abbatiæ ; qua de causa legitur in chartis ab anno 1537 » usque ad an. 155 7. Frater Ro- landus olim abbas, nunc administrator perpetuus ~ abbatiæ S. Petri. Item vocatur abbas Solemniac. in relatione ostensionis reliquiarum S. Martialis die Dom. 2 2. Oct. 1 5 42. cui adfuit cum Guill. Jou- viondabb. S. Martini. Anniv. habet vii.id.Maii* LV. Guillelmus II. Barthon ep. Lactorensis, filius Petri vicecomitis de Monbas & Elisabeth de Levis de Chateaumorant, abbatiam obtinuit in commendam resignatione Rolandi patrui sui an. 1537. An. 1548. quemdam monachum So- lcmniacensem ad præposituram Brivazaci tunc vacantem nominavit. Legitur adhuc abbas an. 1 5 71. Verum paulo post a Calvinistis male acta estabba- tia, quam invaserunt domini de Bourdeille & de J Pierre-Buffiere, ipsique præfccerunt fiduciarios abbates, inter quos primus occurrit LVI. Antonius Bondon, aut Boudou annis 1578. & 1581. LVII.Petrus IV. al. Franciscus Belut & ipse no- mine tenus abbas ab anno 1 5 8 2. ad 15 87, quo obiisse dicitur Franciscus, cui sortasse Petrus suc- ccssit ad an. 1590. Hoc enim anno memoratur. Sequentibus vero annis usque ad annum 1600. sedes abbatialis vacavit, sed raptoribus non caruit. Dominus a sancto Matthæo miles oeconomum, ncseio quo jure, habebat in æde abbatiali, invito 7 domino de Pierre-Buffiere & de Chateauneuf mi- " lite Lemovicensi haeretico, qui dictæ abbatiæ pro- ventus sibi vindicare volebat. LVIII. Johannes II.Jaubert de Barraut ep. Va- satensis ac deinde archiep. Arelatcnsis jure caduci abbatiam impetravit anno 1600. pro qua refor- manda pactum fecit cum ascetis S. Aug. Lemov. an. 161 5. sua exinde cura confirmatum tam a Rege quam a summo pontifice ; tandemque anno 1619. strictam congregationis S. Mauri in dic- tum monasterium observantiam induxit. Obiit Lutetiæ an. 1643. LIX Georgius dAubufson de sa Feiiillade ab Oo ij J7$ ECCLESIA LE anno 1643. ad 1648. quo anno evectus est ad A Ebrcdunensem cathedram ac demum ad Mctten- scm, quam obtinebat an. 1676. LX. Arturus, seu Artus de Lionne Delfinas, primum senator Gratianopolitanus, tum episco- pus Vapincensis, postea nominatur a rege Christia- nissimo Ludovico XIV. Ebredunensis archiep. Sed suam desererc sponsam noluit, tuncque Geor- gius d Aubussen ad hanc sedem evectus, Solem- niacense pedum Arturo dimisit an. 1648. qui & ipse nepoti suo cessit anno 1657. mortuus 18. Maii 1 663. LXI. Julius-PauIus de Lionne, Hugonis Regi a secretis & mandatis filius an. 16 6 5. resignavit I D. Petro Godefroy de Beauvillicrs, postquam anno praecedenti septis monasterii ad muros urbis extendendis assensum præbuisset. * ni de LXII. Petrus V. de Godefroy de Beauvillicrs * BoiIsemont obiit menseFebr. 1689. LXIII. N. du Belloy de b Feiiilsee 9. Aprilis 1689. abbas simul Montis-S. Mariæ diœcesis Bisunt. moritur mense Scpt. an. 1699. LX1V. Guillelmus 111. Bitaud possessionem adeptus jx ? r procuratorem die 2 8. Januarii 1698. Vivit adhuc hoc an. 171 8. optimus abbas, a cujus laudibus abstinemus inviti. Plures adhuc abbates occurrunt tum in veteri ( Gallia Christiana.tum in MS. codice a nobis sæpius Iaudato, quos ut pote notis chronicis destitutos, aIiasque incertos omittimus. S. AUGUSTINI ABBATIA. SANCTI AUGUSTINI Lemovicensis ord. S. Benedicti monasterium ab rerum Christiana- rum apud Lemovices exordio, fuit commune hu- jus ecclesiæ scpulcrum, a B. Martiale primo epi- scopo & Aquitaniæ apostolo ad Vigennam flu- vium cum oratorio S. Salvatoris consecratum. Adauctum postea fuit ab Attico, qui inter Lemo- vicenses præsulcs quartus numeratur. Sed Ruri- cius senior, qui in cathedra Lemovicensi floruit quinto seculo inclinato, & ad sexti exordium perveni sie dicitur, ibidem fundavit templum Deo sub S. Augustini patrocinio dedicatum, uti docet Fortunatus. Canonicos regulares hac in ecdesia positos somniavit Bemardus Guidonis lib de progrestu monasterii S. Augustini ; quos tamen cap. 6. ejufdem libri vocat canonicos seculares. Hanc fabulam jure merito exsuffiat Guillelmus Cave iu historia litteraria, de nostro Ruricio episcopo agens. Certe Ruricii tempore ignorabatur hoc discrimen canonicorum regularium & secularium ; imo ip— £ sum canonicorum nomen nondum usurpabatur, neque mos illorum temporum ferebat, ut extra ci- vitates collegia clericorum instituerentur, sed mœ naclii, quibus ubique Gailiarum tunc extra urbes exstructa csse monastcria certis constat argumentis. Sed cum in bellorum procella, maxime a Danis illatorum, urbs Lemovica ecdesiæque omnes, ma- xime suburbanæ dirutæ fuissent, Turpio nobiIissi- mus & piissiinus præsul hoc coenobium reædifica- vit, collocatis in eo quas ex Romana & Italica peregrinatione attulerat S. Augustini reliquiis, ibi- MOVICENSIS. 576 l que monachos reguIæ S. Benedicti addictos con- gregavit, ac eos anepiissimis dotavit possessionibus, ut ex diplomate a Quercetano in notis ad biblio- thecam Cluniacensem edito, atque a nobis in ap— c ; VL pendice recuso palam habetur. Porro id actum an. col. s 67. 12. Roduifi regis, hoc est Christi 934. probat Mabillonius iu Annalibus ad hunc annum. Indi- ccm abbatum nunc opcræ pretium est adornare. SERIES ABBATUM. I. A Æ ArtINUS a Turpione episcopo coenobii 1V JL restauratore ex monasterio S. Cypriani, ubi abbas erat, accersitus præficitur novæ congre- 1 gationi, anno circiter 934. non relicta cura prio- ris abbatiæ, in qua obiit ac jacet Frater erat Aimo- nis abbatis S. Martialis, ut docent Sammarthani fratres, & consentit Mabillonius ; unde consequi videtur eum fuisse etiam fratrem Turplonis epi- scopi, quem germanum fuisse Aimonis diserte di— p. 1 7 j. cit Ademarus Cabanensis, qui ex eodem genere erat ortus. II. Ricardus proabbas in regimine monasterii vices egit Martini. III. Adarsius, sco Adacius etiam proabbas & vices gerens Martini, fuit quoque quartus abbas S. Martini Tutelensis, ubi quievit in pace. ’IV. Rotgerius abbas & episcopus, sed cujus sedis ignoratur ; forte fuit ordinatus chorepiscopus, ut Ebulonis episcopi, multis & quidem secularibus curis distenti, vices ageret ; sepultus est ad S. Au- gustinum. V. Gosbertus & ipse episcopus ecclesiæ incer- tæ, c Balmensi cœnobio a Turpione d Aubussen Lemovicensi antistite vocatus ut monasterio S. Augustini præesset, fuit postea primus abbas S. Petri de Usarchia, ubi ordinis S. Benedicti mona- chos instituit. Ad pristinum vero S. Augustini Lemovic, monasterium rediisse dicitur, in quo se- pultus est juxta prædecesserem. ’VI. Adalbaldus de domo S. Majoli, quod alii interpretantur de agnatione & confanguinitate, alii volunt eum ex diseiplina S. Majoli prodiisse & ex ejus domo scilicet Cluniaco, fuit abbas S. Aug. Cum in veteribus monumentis hujus monasterii legatur abbas plurimorum aliorum monasteriorum Tutelæ, SoIemniaci, Uscrchiæ, Caroffi, S. Mar- tialis, difficile est assignare quo tempore vel anno cuique præfuerit, & an simul aut successive ca gubemarit. Opinatur Stephanus Baluzius histo- riæ Tutelensis lib. 2. pag. 82. eum prius fuisse Tutelæ cellerarium, tum abbatem sed brevi tem- , pore circa an. 984. postea raptim & præclpitan- ’ ter transiissead regimen tot monasteriorum, quæ recensuimus. Sepultus est in monasterio S. Mar- tialis, obiitque XI. cal. Aug. VII. Stephanus I. rector optimus iu chronico dictus, præerat circa an. 1000. VIII. Alterius juxta sepulcrum Stephani ante- cefsoris sui terræ mandatur. IX. Guido I. campanise construxit. Jacet pro- pe Stephanum. X. Gerardus I. is haud dubie cui inter ceteros nuncupat Ademarus Cabanensis apologeticam epi- stolam pro apostolatu S. Martialis anno 1028. W ECCLESIA L quam Mabill. edidit in appendice tomi IV. Annal. Vide in Jordano Lemovicensi hac ætate episcopi. XI. Adalbertus, seu Aibertus, sepuItus est juxta Geraldum, inquit vetus Chronicon S. Aug. XII. Philippus cum esset monachus Dolensis, factus est abbas S. Aug. circa an. 1 o 8 8. ex Chro- nico Vosiensi. Omittitur a Stephanotlo nostro. XIII. Geraldus II. ob ekimiam humaniorum litterarum peritiam dictus Grammaticus, ex monacho S. Martialis, tum S. Valcrici præposito, erat abbas S. Augustini an. 109 5. Ejus tempore mi- raculum accidit ad sepulcrum Guidonis de Loron episc. Lemov. quem sasti Lemov. episc. primum omnium ad eeclesiam cathedralem S. Stcph. sepul- tum fuisse summapopuli frequentia diversorum ordinum notant, de quo hæc aitGaufredus prior Vo- siensis in Chron.DesunctoCuidone episcopo tumula- tum est ejus corpus in monasterio S Steplu ante altare perpetuæ virginis Mariæ ab ipsis canonicis, cum in illa urbe nullius cadaver desuncti /acuerit. Tunc • at. eonni— Geraldus abbas S. Augustini, convocato ♦ comite Pic- vsM. tavienfi t corpus pontificis ab ecclesia sublatum infra paucos dies apud S. Augustinurn magna cum fre- * at recon— diversorum ordinum recommendavit ♦, unus dit. de turba lapide jacto corpus sacerdotis mortui per- cusset, unde /anguis non sine admiratione exivit. Jacet in monasterio suo Geraldus ad caput ejuldem Wi— * donis episcopi. XI V.Guido II. ex burgensi Lemov. dictus Bona Zoiscz, manzer, ex cellerario monasterii abbas electus cst an. 1 104. viI. idus Julii. Decessit autem an. 11 1 o. prima die Sept. sepultus in capitulo. XV. Stephanus II. vir miræ cum simplicita- tis tum pietatis, austeri tamen instituti, memora- turanno 1111. in charta Eustorgii episc. pro Vo- siensi monasterio, & 1 1 14. in electione Bemardi abbatis S. Martialis. Monasterium B. Mariæ Car- vicensiS, Chervix, a fundamentis erexit. Obiit an. 11 3 7. dic 2. Sept. humatus prope suum anteces- sorein. Idem profecto est cum illo Stephano quem ex genere vicecomitis Ademari natum, Sammarthani mortuum esse volunt anno 113 8.111. nonas Septemb. XVI. Philibertus, al. Philippus vixit secundum Sammarthanos & Baluz. an. 1137. ac eodem anno III. nonas Decemb. adfuit cum multis aliis tum episeopis tum abbatibus funeri Eustorgii Le- movic. episc. ad S. Augustinurn sepulti. Ejus præ- fecturam prorogat noster D. Michael Germain usque ad annum 1140. XVII. Petrus I. de Barry, frater Itherii domini (TAixe, interfuit an. 1145. donationi ecclesiæ de Chambaret factæ monasterio Userciensi a Gerar- do Lemovic, præsule, ubi tamen ipsius cognomen reticetur, uti in tabulario S. Mariæ Santonensis an. 1147. v. idus Febr. indict. x. & 1 148. in transactione inter Albertum abbatem S. Martialis & moniales Santonenses. Exstat ad ipsum epistola 1. lib. 5. Petri Cluniacensis, cognomento Vc- nerabilis, ubi inter alia ait : Neque enim honor assemtus ab amore nostro femel olim concepto vos in aliquo permutavit : non estis secutus quosdam nostri temporis homines qui de congregatione nostra aut in abbatias affumri, aut epifcopatibus decorati, EMOVICENSIS. J ? 8 A ut corpore sic & mente a nobis difficgiuht : ab amore suorum flarim resiliunt, & velut abjecto gravi quan- tum ad ipsos monastici ordinis jugo, exultant. Osten- dunt quo animo dum humiles viderentur, Deo ser* vierint ; qui data occasione ecclesiastici regiminis, totos se quantum audent Deo subtrahunt, mundo dedicant : & non sicut fervi Dei, sedquasc velumen habentes rnilitiæ,. libertatem, effrenes & præcipi- tes, velut jam adepti quod diu optaverant, ubique, discurrunt ; suos postponunt, alienos sectantur, nec jam vel quo primum venerint, vel ubi manferint, vel unde exierint recordantur. Non sic tu, ut audio > cariffime, non sic plane tu facis, qui nostra tuis ne-- B gotia semper anteponis t qui pro causis Cluniacensi- bus terminandis huc illucque disourris, & ad nutum nostrum vel nostrorum, reipublicæ nostræ impugna- toribus te ubique audacter opponis. Ad eundem etiam scripsit Adrianuspapa IV. in gratiam mo- nasterii S. Augustini an. 1158. quam bullam de- dimus inter instrumenta. Suseepit Ludovicum regem hebdomada Nativitatis Dominicae ad portam Leonis, Lemovicas cum regina uxore ad dedica- tionem S. Salvatoris venientem, ut habet Chro- nicon Vosiense. An. 1160. factus est abbas S. Martialis, retento simul S. Augustini moderami- nc ; hoc tamen ante obitum dimisit, qui contigit C an. 1 174. iv. idus Septemb. in quadam S. Mar- tialis cella. Sammarthani, quos sequitur D.Michaei Germain, dicunt an. 1104. XVIII. Raimundus I. de Binace, seu potius de Beinac, iIIustri dominorum de Perigucux sanguine clarus, longeque virtutibus clarior, monasterii de novo fundamenta jecit, anno videlicet 1171. inquit Labbæus, & 1172. ex Berhardo lthe- rio in chronico. Primos autem huic ædificio lapides admoverunt Alienor Angliæ regina, ejusa que filius Ricardus cognomento, Cceur de lion, tunc in urbe Lemovicensi commorantes. Anno ~ 1177. nonis Octobris præsens fuit quando Au- U debertus Marchiæ comes Henrico Angliæ regi terram suam vendidit, quia nulIum habebat hæ- redem, ex codice vetusto S. Stephani Lemovic. Transegit an. 1180. cum canonicis S. Johannis d’Aurel, quo anno monasterium consecratum cst a Sebrando Lemovicensi & G. Caturcensi epi- scopis. Sepultus estan. 1184. nonis Octobris, al. vm. idus Sept. in festivitate B. Imperiæ virgi- nis, ad ostium monasterii, cui vetus abbatum ca- talogus triginta regiminis annos attribuit. XIX. Hugo I. a viro nobili Falcone de Bu- niaco.Je Bugne, fidelitatis juramentum excepit an. 1190. Clemente III. papa Romano, WiIlel- k mo Pictav. episcopo, S. Lemovic, episc. Ricardo rege Anglorum duce Aquitanorum ; ex charta veteris Chronici. An. sequenti pactum fecit cum dominis de Montecuculli, de Stagno, &c. Transegit an. 1193. cum dominis de Bonac super ec- clesia sancti Saturnini de Bonac. Occurrit etiam in chartis Grandimont. an. 1196. Jacet in capitulo. XX. Guillelmus I. varie a suis & præsertim ab Hugone præposito vexatus regimen abdicavit an. 1214. ex Bemardo Itherio, tuncque liber & privatus ad Carrovicensem cellam, Chervix, se recepit. Ei tamen conccssiim est ut ipsius anniver- O o iij 579 ECCLESIA LI sarium sicutl pro abbatibus celebraretur. j XXI. Hugo II. Bnicius, vulgo de Brncy & de la Brosse, prius monasterii præpositus, eodem anno quo Guillcl. cessit ab ipso exagitatus, abbas electus est fecundum eundem Bcmard. Ithcrium. XXII. Aimericus deBonac, ^/. de Bouhac læ- pius occurrit in chartis, annorum viddicct 1222. 1225. 26. 30. 37. 42. 43. 44. & 1247. Jacet in capitulo. XXIII. Geraldus III. Fabri, prior S.MartiaIis, abbatiæ S. Augustini præsicitur ab Odone Castri- Radulfi Tusculano episcopo & legato apostolico. Post multa bona monasterio collata moritur anno a 1264. die Aprilis 18. a cx Chronico Lemovic. S. Stephani, in introitu monasterii a dextra parte sepultus. XXIV. Amelius de Montecuculli rexit annis 2 6. ex recentiori abbatum indice, vetus tamen habet 2 3. tantum. XXV. Bemardus Folcherii, Faucher, ex nobili apud Lemovices genere ortus, in veteri abba- tum catalogo ultimus recensetur anilis 1293.94. & 9 5. multa passiis est in internecionis motibus, inter Lemovicarum cives ac Margaritam viceco- mitissam. XXVI. Simon 1 a 11. & 13 1 5. XXVII.Guido III. de Cornilio 13 3 7.13 5 7. & 1 3 66. quo tempore post varios belli motus, qui vastitatem & clades intulerunt plurimas, Le- movicinus pagus Anglis restituitur, qua condi- tione inter illos & Gallos pax apud Britiniacum est inita an. 1360. XXVIII. Raimundus II. vixit tempore cladis illius maximæ ab Anglis immislæ an. 1370. in qua episcopus Lemovic, in vincula conjectus est& cum 3 000. incolis propter defectionem ad Gallos morti addictus est, si fides habeatur chronologiæ Petragoricensi. Tunc autem Francorum rex spe- ciali beneficio largitus est Raimundo quingentos. Francos auri, pro ipsius redemtione, die 4. Febr. ex veteri registro. Memoratur abbas jam anno 13 67. sententiamque obtinuit an. 1369. adver- sus fratrem PhiIippertum de Agmanda priorem de Glcny, qui sex libras cum dimidia, ad quas erga ipsum tenebatur, solvere detrectabat. XXIX. Petrus II. Joubert recensetur annis 1372.75. 76. 84. 88. 94. 9 J.& 1406. XXX. Petrus III. de Drolliis de Droiiilles, adfuit pro clero Lemovicensi, concilio Pisano an. 1409. ex ejusilem actis tom. vi. Spicii, pag. 355— Deinde factus est abbas S. Martialis. XXXI. Guillelmus 11. archiep. Burdegal. & ] abbas commendatarius S. Aug. Lemovic. 1410. & 1411. XXXlI.Robcrtus DeImeyrat in charta quadam dicitur immediatus antecellor Petri de Montebru- no. Hinc rejicienda conjectura illorum qui autumant Johannem Boves, qui in concilio Constan- tiensi vocatur procurator regis Franciæ & procu- rator abbatiæ S. Augustini, fuisse ipsius abbatem. Vero iimiliuS enim videtur cum fuille procuratorem abbatis & conventus, quemadmodum Go- • Ejus epitaphium, quod exstatin daustro, præscrt XIII. cal. Maii, cx Balutio. iMOVICENSIS. 580 A. defridus Dauli agebat ibidem ut procurator epi- sccpi Lemovic. & abbatis S. Marsialis. XXXIII. Petrus IV. deMontebruno 1422. evectus deinde ad episcopatum Lemovic, anno 1427. auctoritate Martini V. sununi pontificis. Cessit e vita in castro suo Insulæ an. 1456. 1. dic Martii, episcopatus sui anno 28. Ceterum in codice manu exarato S. Marsialis cui titulus’.Privilegia & reditus, an. 1440. Jacobus Jovion ab- bas S. Martialis dicitur etiam abbas de Charros & antea S. Aug. Lemovic. Numquid ipsi Petrus de Montcbruno cesserat, quando factus est episcopus ! " attamen XXXIV. Johannes I. Hugonis in pluribus chartis memoratur ab anno 142 6. ad 1467. XXXV. Ludovicus de Comborn protonota- rius apostolicus & abbas de Conchis, in diœcesi Ruthen. ubi vide, legitur abbas S. Aug. Lemov. ab an. 1470. ad 1481. Hunc etiam aiunt Sam- marthani fratres evasisse canonicum ecdes. Lug- dunensis an. 1444. tempore Eugenii papæ IV. per cessionem fratris sui Jacobi episcopi Claro- montani. XXXVI. Petrus V. Barthon ex familia vice- comitum de Monbas in Pictonibus, eligitur abbas C an. 1482.Quod ubi reseivit (eratenim tunc tem- poris Lutetiæ Pariliorum,) obtinuit a summo pont. facultatem celebrandi cum mitra & bacu- lo, necnon vasa eccIesiæ & ornamenta consecran- di. Lemovicense Chronicon observat illum hoc ipso an no, tempore Quadragesimæ regulam S. Be- nedicti suis alumnis explicare cœpisse. An. 1484. die 19. Novembris in instrumento N. Goubert notarii apostolici nuncupatur religiosus & hono- rabilis vir, in decretis licentiatus, decanus seu prior decanatus regularis de Rivo-petroso ordin. S. Bened. diæcesis Ruthen. consiliarius & eleemo- synarius illustrissirni & Christianissimi principis do- D mini nostri Francornm regis, vicarius generalis & (issicialis domini episcopi Lemovic, cujus erat frater. Eodem anno 8. Decemb. dicitur abbas S. Aug. ac præpositus de Vemcuil & 6. Januarii prior S. Paxentii de Clausis-superioribus a Dolensi mona- sterio pendentis. An. 148 5. frater ejus Stephanus dominus de Fayac ipsum confutuit procuratorem generalem in dominiis dc Fayac, &c. S talla chori anno 1487. qualia etiamnum permanent, fabricanda curavit. Anno 1490. prior de Peiza & an- nexorum vocitatur. Ab anno 1491. ad 1500. inclufive præfuit capitulis generalibus singulis an- nis in festo S. Augustini haberi solitis. An. 1492. E pro abbatia Solemniacensi, quam edicto supremæ curiae Burdegalensis obtinuerat, unius anni redi- tum solvit. Cum autem anno 1493. die xi. Aug. abbatiæ S. Martini Lemovic, possessionem nactus esset, an. 1494. cedere coactus est Johanni Jo- vion eIecto & confirmato 7. die Sept. sub pensio- nc 67. librarum cum dimidia. An. 1497. præ- pofituram de Panezol & prioratum de Nontron, illam a S. Martiale, istum a Caroffo pendentem suiS aliis titulis ecclesiasticis adjecit. Rollandum Barthon filium Bernardi octo annos natum anno 1499. ad habitum monalticum suscepit. Refi- gnavit an. 1500. in gratiam nepotis sui Johannis j8f ECCLESIA LE Barthon, postea episcopi Lactorensis ; cujus tamen / nomine anno I 5 04. capitulo generali præses fuit. Denique obiit die 24. Augusti an. 1505. scpul- tus propc gradus majoris altaris. XXXVII. Johannes II. Barthon Bemardi vi- cecomitis de Monbas & Mariæ dc Sully silius, ce- dcnte patruo fit abbas commendatarius S. Aug. Lemov. cujus capitulo generali præfuit per se, vel per vicarius, ab an. 1 5 o 1. ad an. 1515. Anno 1513. alterius patrui cessione, Guillelmi vidcli- cet Barthon, factus cst episcopus Lactorensis ; unde iu instrumento ecclesiæ Lemovic, anni 1514* dicitur provisus Lactorensis, & abbas S. Augiisti/ii. J XXXVIII. Franciscus I. de Barthon decanus eccl. Lemovic, pcr resignationem fratris creatur abbas commend. anno saltem 1 5 15. a quo ad 1531. pcr seipsum aut per. vicarium præfuit ca- pitulo generali. Utrum vero iisilem capitulis an- norum 1532* & 3 3. præfuerit, minime annotatur, etsi abbatem adhuc fuisse an. 1533* liquido constet Ejus obitus consignaturin necrologio B. M. de Coyresio ad diem 4. Maii, qua ipsius an- niversarium celebratur. Sepultus fuit iu abside S. Stephani Lemovic. XXXIX. Godefridus de Bonncval, Antonii f silius ex Magdalena de Foix, Fulcaudi Petragoric. k & Caroli Sarlatensis episcoporum frater, præerat jam anno 1534. quo dc consensu monachorum in capitulo generali, ipsorum numerum ad decem reduxit ; sedebatque adhuc an. 1 5 51. quo, die j 9. Decemb. fratri Johanni Rebuffier ipsum dc- disse procurationem ad percipiendos abbatiæ rcdi- tus membrana testatur. Qui fit igitur ut Petrus Jovion an. 1 5J 9. die 1 5. Martii abbas commen- datarius recenleatur ! hic fortasse de obbatia contendit cum Godefrido. XL. Franciscus II. dc Ia Vergne abbatiam obtinuit an. 1 5 5 3. die 31. Jan. & adhuc obtine-1 bat an. 1558. XLI. Martialis Benedicti, vicarius generalis & officialis, abbas S. Augustini claustrum instauraviL Occurrit autem annis I56I.62.&63. quo anno ita commemoratur ad 1. Julii in libro obituum ecclesiæ Lemov. Hic fiat anniversarium venerabilis ac fpectabilis viri domini Martialis Benedicti abbatis S Augustini Lemovicensis, arcliidiaconi, canonici & officialis Lemovicensis, qui oluit die 2p. Junii t 56j. XL1I. Johannes III. de Monstrio, abbatis lar- va, ut suspicatur noster D. Claud. Estiennot. XLI1I. Andreas Auvoisin ex monacho ncsclo cujus ordinis, abbas fuit commendatarius, seu sidu- tiariusannis 1579. 1593. XLIV Johannes lV.Regnault, Subterrancæ.quæ prapositnracst a S. Martiale dependens, monachus prorestus & doctor facultatis Parisiensis, abbatia donatur ab Henrico IV. Francorum tege dic 1 o. Maii an. 1594* cui resormandæ statim impigre operam dedit. Ac primo quidem edictum supre- mæ curiæ Burdegal. obtinuit an. 1596. 28. Scpt. quo bona monasterii in commune reposita ad nu- tum duorum ex reformatione patrum divideren- tur. Hæc Ægidio Naudier priori Brantolmicnfi cura commissa, adjuncto illi socio priore Carthuliæ MOVICENSIS. 582 L Glanderii, qui ambo pari consensu quandani reformationis speciem induxerunt ; eique se se tum abbas tum monachi in capitulo adunati subdidenmt aru 1607, die 27. Sept. Sed neque sic factum est satis studio quo pius abbas flagrabat. Itaque anno 1613. dic 13. Martii cum reformatis Lotharin- giæ patribus Benedictinis de uniendo illorum congregationi suo monasterio paciseitur, habitoque super hoc, die 23. Julii ejusilcm anni senatus Burdcgalensis placito, illuc statim, incunte scili- cet Augusto mense, a prædictis patribus unus qui novæ reformationis alumnis præesset, directus elL
- Anno 1618. cum in capitulo generali congrega- tionis S. Vitoni, novæ congregationis in Francia erectio decreta fuisset, atque Regis ea de re summi- quc pontificis Gregorii XV. an. 1621. accessisset voluntas, abbatia S. Augustini recens natæ con- gregationiS. Mauri præbuit incunabula. Domnus Johannes Regnault abbatiam resignavit hoc anno 1 6 2 1. die 21. Dec. in gratiam domni Mauri du Pont prioris claustralis, ac denique obiit die 3 1. Januarii anni 1622. Jacet sub lampade ma- joris altaris. XLV. Maurus du Pontæicardus, probata Regi , cessione, bullas obtinuit 1622. 19. Maii. Possesi ’sionem vero adeptus est die 31. Octob. ejufdem anni, statimque superior fratrum electus est a ca- pitulo generali Corbeiæ habito ; iterumque in ca- pitulo generali anni sequentis in monasterio S. Fa- ronis celebrato, ubi etiam visitator iu Aquitaniæ provincia nominatus est. Denique praecipuis in congregatione dignitatibus perfunctus, suo abba- tis titulo cessit ad electionem triennalem in pos terum a capitulo generali faciendam. Assensit Rex litteris datis an. 1627. sed non ita facile consilium majus, quod non nisi anno 1629.die 6. Sept. pium opus approbavit. Supererat ut accederet se- ) dis Apostol. confirmatio, quæ licet enixe a Rege Christianissimo postulata, non prius obtenta cst quam an. 1632. 13. Aprilis & quidem post gra- vissimas expensas. His autem litteris apostolicis quas Johannes Bandel officialis Lemovic, exse- cutioni mandavit, non modo commendæ exstinc- tio, verum etiam unio beneficiorum omnium huic abbatiæ subjectorum approbatur. Obiit Maurus an. 165 2. die 21. Septemb. Qui sequuntur ab- bates, triennales fuerunt, quos rccensere non solemus. ABBATIA S. MARTINI. i SAncTI MaRTINI cœnobium apud Lcmo- vicas, ad basilicam dictum, teste Gaufrido Vosiensi, ordinis Benedictini, quod ab Alicio S. Eligii fratre conditum ferunt, ubi ipse S. Eligius viginti monachos posuisse & parentes ejus humati fuisse dicuntur, iustauratum est anno circitor 1 o 1 2. ab Alduino, seu Heldoino Lemovicensi antistite, Gotofredi abbatis S. Martialis & Wi- donis vicecomitis fratre
- causam & modum in gestis Francorum reperies. Jam vero sub annum 1030. florebat istud monasterium, Jordanoepi- scopo in concilio Lemovicensi super apostolatu S.Martialis habito attestante, quod monasteria ejus 383 ECCLESIA Ll urbis, videlicet S. Augustini & S. Martini, &c. 1 sancti ordinis reverentiam regulariter observent. Abbatum historiam altius repetere fruflra tentavi- mus quain ab instauratione monasterii, cum temporum & bellorum iniuria chartæ omnes dcpcric- riiit. ABBATUM CATALOGUS. "I. T) AdULPHUS de Chantemionle, B TuteIen- * JsVsis monachus, primus abbas ab Hilduino rcstauratore monasterii instituitur, quem & aii- cubi Mabillonius primum abbatem videtur ap- pellare. II. Bercngarius ei successit, qui quidem in dis sentione obiisse dicitur in itinere. III. Donadeus & ipse monachus Tutclcnsis, qui pœnitentiarius Lemovicensis fuisse & miracula quædam in vita sua fecisse dicitur, vir bonus & justus, electus fuit an. 1074. idibus Novembris, calendisque Decembris benedictus, Dominica in Adventu Domini. IV. Jordanus mortuus extra monastcrium di- citur, in dissentione cum Berengario abbate. V. Geraldus I. abbas quintus ex monacho Tu- telensi, tempore Geraldi Engolisinensis episcopi, cui & canonicis ejusilem ecclesiæ, Geraldus & mo nachi S. Martini Lemov. se in posterum misiuroS < per legatum suum Engolismam tres libras piperis pollicentur, ex tabulario cathedralis Engolilin. Tantam vero penuriam sub hoc abbate patieban- tur fratres, ut ille per diœcesim pro eis victum quæritarct. VI. Reginaldus, seu Rainaldus, ex Ageduncnsi monasterio fuit astumtus, unde allati breviarii con- suctudinem in ordine secuti sunt monachi. VII. Guillelmus I. electus 1134. Memoratur & an. 1137* quo adfuit exsequiis Eustorgii epise. Lemov. * Soud— VIII. Petrus I. antea prior Celsiniacensis *, non langa. Saligniaci, ut habet Mabillonius, praeficitur abbas j a Lemovicensi episcopo, quem euntem Romam benigne in hospitio Celsiniaci exceperat. Pius fuit ac litteratus ; cumque viginti & septem annos hanc abbatiam rexisset, Anglicano bello ingruente Clu- niacum secessit, ubi mortuus est & jacet cum hac inseriptione:Hic jacet Petrus abbas S. Martini Lemov. juxta ostium quod exit iu cimiterio. Memoratur anno 1174. IX. Ramnulsus, pace reddita, cum Petrus nollet reverti, monachos dispersos vocavit a quibus ex cellerario abbas electus est ; at propter loci pauperiem abbatia paulo post cessit. X. Willelrnus II. oriundus ex genere militum de Clastras, qui sunt de Comborn. XI. Raimundus de Vergnac, al. de Treignac præpositus S. Augustini Lemovicensis, intrufus potius quam verus abbas dicendus est, quem vide- licet Petrus Auduret regis Angliæ sencscallus minis ac terroribus eligendum procuravit. Dcligna- tur prima nominis littera R. in tab. Grandimont. 1196. EjuS temporibus magna fames graflata cst, unde lecuta loci desolatio a burgenfibuS castri, • Hujus monasterii codex MS. hunc Radulfum a militibus de Chantanolla prope Agcdunum genus traxistc docct. Ma- billonium sccuti sumus. ZMOVTCENSIS. 584 l qua dc re mota est quæstio coram B. Willel 1 no Bituricensi arcliipræsule ; sed abbas totum remisit. His autem circiter diebus consilium habitum est dc mutanda abbatia apud Beuna, quod Raiinun- duS abbas S. Augustini vir bonus & religiosus in- hibuit. Item abbas S. Martialis Hysimbcrtus locum sibi vindicare volebat, faciendo prioratum ; & Johannes episcopus in canoniam redigere nite- batur. Tandem vero convenerunt omnes quod in ca remaneret libertate, quæ primo illi conccssa fuerat. XII. Willelrnus III. de Montegaudii, unus ex decem presbyteris dc choro S. Stephani, ab cpiseo- B po Johanne præsicitur abbas, quo in munere strenue se gcssit ac laudabiliter. In necrol. Solemn. memoratur nonis Augusti. XIII. Bernardus I. Girbertus ex cellerario So- lemniacensi adscitus abbas S. Martini, hanc sa- pienter rexit ecclesiam per 12. annos, fato functus anno 1214. xvi. calend. Aprilis ; qui expresse inhibuit ne fieret pompa candelarum in funere suo, præcepitque candelam in feretro suo unicam accendi. XIV. BemarduS II. Vigerii, al. Erigerii, aIum- nus monasterii & præpositus de Feytiac, providum abbatem se se exhibuit, mortuus anno 1235. — tempore famis. Occurrit in chartis Grandimont. Bernardus an. 1228. utrum autem sit B. Vigerii, an. ejuS dccelsor, ignoramus. XV. Petrus II. de Masieres, al. la Maeza, ex cellerario abbas, an. 1 2 3 6. die Martis ante festum B. Gregorii quædam cessit Stephano praeceptori domus Dei leprosorum Lemovic. & iterum xn. cal. Decemb. 1 240. capellam S. Johannis ædifi- cavit.ad cujus ostium sepultus; obiit autem in cra- stinuni B. Laurentii, abdicato regimine anno 1247. XVI. Petrus III. Coral monasterii erat prior quando per cessionem alterius Petri electus est ab- Dbasan. 1247. Hujus loci chronicon scripsit, cx quo hæc ipsa dccerpsimuS. Postea factus est abbas Tutclenspostulatus 1 27 6. in festo B. Augustini. XVII. Guido de Malaguisade Domzenac.quem Baluzius in notis ad vitaS pap. Aven. c. 144 5. antumat fuisse fratrem Bcrnardi de Malaguisa de Donzenaco viri nobilissimi, præpositus dc Beuna, de gremio S. Martini monachorum assiiniitur in abbatem an. 1 276. in vigilia Nativit. B. Mariæ. XVIII. Geraldus II. de Lur, al. dc Lux, sic lego in MS. codice, ubi etiam habetur quod G. abbaS S. Martini Lemovic, obierit anno 1296. £ fortasse Guido, Geraldi antecellor qui abdicave- rat, GeralduS enim occurrit abbas an. 1 282. in libro hominiorum eccl. Lemov. aflervato in regia bibliotheca, & adhuc 1305. in schedis D. de G an iere, ibid. XIX. AimcricuS deBorna, cujus in regimine adlcribitur annus 1 3 29. Ærcalienoprægravatum monastcrium dimilit. XX. PctruS IV. de Lux, al. dc l’Hur, alumnus monasterii, sedebat annis 1350. 1354. XXI. GeralduS II. Joviondi ex præpositoabbas, tum Caroffensis, ac deinde S. MartialiS. Omittitur in alio catalogo. XXII. StcphanuS
- 8 ; ECCLESIA LI XXII. Stephanus Maliani ad annum 1379— * XXIII. Petrus V. de Vallibus ad an. 13 9 6. ex procuratore & cellerario. XXIV. Johannes 1. Matthaei præpositus, annis 1400. 1408. & 1415. XXV. Guillelmus IV.Sonlier 1417. & 143 7 » XXVI. Petrus VI. de Droiiilles.abbas etiam S. August. Lemovic. & S. Martialis, ubi vide. XXVII. Johannes II. de Lezis, ad an. 143 8. XXVIII. Petrus VII. ad annum 1441. XXIX. JacobusI. 1453. & 1454. XXX. Guillelmus V. 1455. XXXI. Albertusde Jovion, abbas etiam S. Mar* tialis, per commutationem cum Jacobo, ubi vide. 1 XXXII. Jacobus II. de Jovion 1456. postea episcopus. XXXIII. Leonardus Bidonis 1459* 1479. XXXIV. Eustachius Bidonis, nepos præce- dentis, al. germanus, 1480. XXXV. Johannes III. de Jovion, archiepiseo- pi Cæsareœ nepos, ex monacho S. Martialis eli- gitur abbas S. Martini an. 1492. nonnullis rc- fragantibus monachis ; unde in quadam scheda nonnisi anno 1494. die 7. Septembris electum eum & confirmatum legimus. XXXVI. Michael de Jovion, canonicus & cantor Lernovicensis, decanus de Rivo-petroso,’ & primus abbas commend. 1506. & 1 5 20. XXXVII. Guillelmus VI. de Jovion, ex resi- gnatione praecedentis, 1 5 24. & 1 542. quo adfuit ostensioni reliquiarum S. MartialiS die Domin. 32. Octobr. XXXV111. Jacobus III.de Jovion, veI Joviond, abb. 1 5 4 2. & 1 5 4 8. cantor & canonicus ecclesi Lem. 1 8. Maii 1 545. ex reg. capitul. Lemovic, lpso abbate monasterium ab hærcticis eversum est. Permutavit die 2 8. Januar. cum seq. qui ead. die iniit possessionem. XXXIX. Johannes III. Bermondet.. XL, Josephus 1. Juliani 1 5 62. in tabul. No-J biliaci, & 1568. XLI. Josephus II. JuIiani successit hoc anno vel sequenti. XLII. Ludovicus Marchandon canonicus S. Stephani Lernovicensis 1599. Hic Fulienfibus monachis abbatiam commilit an. 1 61 p. dic Junii 17. annuentibus rege Christianissimo, necnon papa Gregorio XV. bulla concessa anno 1622. dic Junii 1 5. Obiit an. 1628. ætatis 64. ad S.Mar- linum sepultus. Sequentium abbatum ut pote tri- ennalium historiam texere superscdcmus. ABBATIA USERCHIENSIS. USerchIA S. PETRI, ordinis Benedictini, monasterium nobilissimum, cx actiS concilii Lemovic, haud procul a Visera fluvio versus Tu- telam, conditur ab Hiidegario episcopo, juxta quod Ebolus ejus decestor mente jam conceperat. Patet id ex tabulis fundationis, quas e chartophy- Iacio Userchiensi publici jam pridem juris factas a Johanne Besiio in Analectis suis ad historiam co- fol/iVu fuitum Pictav. & ducum Aquitaniæ, recudi scci- mus in appendice. Vide etiam Annales Bened. ad ap. 95 8. Tomus II. IMOVICENSIS. ; 86 Quod spectat ad lotum ubi constructum est hoc cænobium
- ex chartulario Usercensi, destruc- ta urbe Lemovica a Plpiuo rege, quæ, Gaifario duce Aquitaniæ auctore, adversus Regem rebellant, idem rex aliam urbem ædificavit, decem & octo turribus munitam, quam Usercam appellari vo* luit, ubi sedem regalem & episcopalem constituit. Hanc civitatem Hunni aliquando per annos septem obsederunt, nec potuerunt expugnare. At mortuo Pipino, Lemovica reædificata, Turpio episcopus Lernovicensis, invidia ductus quod Usercæ splen- dor Lemovicam obseuraret, novam urbem, ip- samque eeclesiam quantum potuit destruxit ; sic- 8 que hoc monastrrium in multis dimifit miseriis, cleros veco fecum duxit. Sed hæc fabulis videntur si- millima, eaque videtur ignorasse Hildegarius epi- scopus, Usercæ fundator. Porro præclpuus monasa terii benefactor post Hildegarium fuit Arbertus de Chavalino cum sua uxore Alaide. Abbates tum ex Chronico Vosiensi, tum ex veteri Chronico quod præmittitur chartario UsercensiS ecclesiæ eruimus maxime vero ex chartis ejusilem monastcrii. Abbatum series. I. AUSBERTUS L cum tribus monachis, ex monasterio S. Augustini cujus abbas erat, assemtis, primus abbas fuit nuper constructi mo- nasterii. Qua de causa dictus fuerit chorepiscopus, uti legitur in veteri chartulario, ignoramus. II. Adalbaldus in chartulario vir sapientissimus, omnique litterarum peritia doctissimus appellatus, sub cujus dominatu an. 997. Boso comes ecclesia in honorem S. genitricis-Dei Mariæ consecratam a vico Ageduno non longe distantem dedit. Ali- quando vocatur Adalbertus ; & quidem Adalberto abb. an. 100 3.supremo ejus regi minis anno, Galte- rius quidam & mater ejus Sulpitia dederunt quos- dam e fervis suis. Postea vero Adalbaldus sancto _ Martiali præfectus est abbas a Widone vicecomite 17 Lemov. quod monasterium annis novem guber- navit, ex veteri Chronico supra laudato. III. Ricardus præesse cœpit anno 1003. quo quidem memoratur in charta Rigaldi dArtoza, regnante Roberto rege. An. 1025. cum veterem abbatiam Turturiacensem * in Petragoricis Guido * vicecomes & Emina ejus uxor a se restauratam Usercenli monasterio subjecissent, Ricardus noster abbatem in ea præfecit Stephanum, qui decanus erat Usercensis. Gausredus Vosiensis tradit, post tres annos, scilicet anno 1028. nonis Maii, cœno- bium Usercense incendio consumtum fuisse tem- £ pore Ricardi abbatis, qui illud post biennium ius* taurare cœpit. Certe hoc anno 1030. recensetur Ricardus in charta Archambaldi de Bochiac ; quo etiam anno Ebolus vicecomes ecdesiam Belli mon- tis ei concessit. Denique anno 1036. donum ex- cepit Guidonis & Gaufredi vicecomitum, de ec- clesia & villa de La-Faya. IV. Petrus I. de Donzenaco post Richardum abbas Usercensis, ex veteri chronico, sub quo, anno 1048. dedicatum est Usercense mona- sterium. Erat vir nobilis & præpotens divitiis, ■ Olim hrc abbatia.vulgo nuncupata To kt f ntras, cum Rgt- dono & Mcimaco, subcrat Usercenu monasterio. pp 587 ECCLESIA LI qui postquam monasterium strenue rexit, cancri i morbo percustus, regimen dimisit & ad S. Vin- •S.Viince, centianum ♦ se recepit Eundem admittit abb. Ma- billonius Annal. t. 4. ad annum 1028. num. 5 o. qui tamen postea mutasse videtur sententiam, quando ait eorumd. Annal. t. v. num. 9 1. Conl- tantinum pietate insigncmRichardo successissejquia scilicet Chronici Vosiensis auctoritatem, laudato veteris chronici tcstimonio praeponendam ccnsuit. V. Constantinus observator monastici ordinis præclpuus, inquit vetus chronicon, sanctæque reli- gionis amator instantissimus, invitus & renitcns electus cst.Vixit in cura pastorali annis quatuordecim. Idem etiam habet Chronicon Vosicnse ad annum 1 1028. his verbis : Cœnobium Llzercense Nonas Maii, Luna p. hora noctis prima, igne crematum est in diebus Ricardi abbatis ; biennio evoluto Luna Id. ferita quarta, decimo cal. Maii inchoatumest renovari ab eodem Ricardo abbate, vel monachis : huic fucceffic Constantinus per quatuordecim annos, cui Guido de Turribus & Ademarus de Leron, &c. dederunt anno 1061. bordariam suam juxta ecclesiam S. Silvani sitam. Testis nominatur in scheda chartularii Lemov. pro ecdesia de NioiI, in qua narratur, post mortem Aimerici de Rocha-ca- vard remanfisse nobilissimum filium ejus Aimericum de Rocha-cavard, tenentem honorem patris sui ; qui confiderans post longum tempus infelicem mortem ejus, condolens multum, sciens fine dubio animam ejus cruciari, propter quod abstulerat S. Mariæ de U^ercia ex eleemosyna patris sui Aimerici Osto- franc, medietatemscilicet ecclesiæ de Nioilcum curte del Collais, acceptoque consilio cum suis, accerfivit abbatem Constantinum, reddiditque omnia ficut Aimericus Ostufrancus, & Guido, atque Tisalga, Aldiardis quoquesoror eorum, pro anima patris sui vicecomitis, & Rothildis ritcecomitissiæ matris eorum ♦ /. Tcstes. dederant S. Petco. 7*. Constantinus abbas, Sego abbas S. Florentis de Salmur, Jordanus monachus j de Borgolio, Aimericus de Rocha-cavard, R. de Campania, Willelm. Chabot, Landricusde Cha- baneZ, Jordanus Oldoricus, P. de Brigill. AI- chamb. de Buciaco. VI. Geraldus I. Constantinum excepit, inquit Mabillonius, cui concinunt nostra duo chronica. * Ad<fnartu Vosiensis hæc sunt verba : His diebus adduxit* Mtiraalu ma8na hOnestutis monachos, quorum nomina Lem. non debet delere oblivio : primus Guillelmus, cogno- mento Deva, qui Arnacopræpofitus, de Calefio prior, Figiaci abbas exstitit : 2. Alcius priorLemovicensis… 3.Geraldus, quem elegerunt statim in abbatem Uiercenfes, expleto uno annopost j Constantinum. Hic ampliavit propriam ecclesiam præ ceteris in fpiritualibus & temporalibus rebus. Chro- nicon vetus sic habet : Geraldus ante natale apostol. Petri & Pauli in anniversario domni Confiant ini ele- ctus, &c. sub quo fratrum numerus ad centenarium succrevit. Testis nominatur in charta Adcmari vicecomitis Lemovic, pro cœnobio Ulerccnfi anno 1068. quo quidem anno initium sui regiminis sumsisse lchedæ aliquot attestantur. Eidem abbati an. 1071. Ademarus vicecomes Adeinarum Ar- bcrti de Valleta silium, ipso annuente Arbcrto obtulit, &cum eo mansum in parochia S. Epar- ■MOVICENSIS. 588 l chii in villa Delmont ; quem etiam iJcm Arber- tus cum alio manso in parochia dc Iburia, in villa de Chalcis eodem tempore obtulit, Iterio Le- movicensi episcopo existcntc. Geraldo item abbati ecclesiam de Salon Ademarus vicecomes Lemov. concessit anno 1078. Archambaldus quoque de Bochiac sub eodem abbate sacro se monasticæ religionis jugo subjiciens, dedit Userchiæ mcdictatem ecclesiæ S. Eparchii. Anno 1083. ♦ Geraldo, *a/. 10 S 5. inquit tabula Usercicnsis, cœnobii curam gerente, Christo cunctis imperante, cœnobium de Maima- co Userciæ confirmatur ex libertate ♦ Archain— |*^e, , ber*’ baidi vicecomitis de Comborn. Recensctur adhuc 1 Geraldus 1091. & 1093. quo anno ad ipsius preces Umbaldus episcopus coemeterium in Mon- te-ccnso benedixit. Porro is est episcopus quem haud multo post Urbanus papa II. Userccnsem cc- clesiam ab abbate nostro maxima ex parte refectam consecrare volens, rcnitcntem dcposuit. in conci- « . •• • z-s r. s— 1 t Mijcell.lib. 110, ut conjicimus, Uaromontano, cui Geraldus c.y.+i 0. abbas interfuit an. 1095. Hoc autem anno vel sequenti deccssit ; dc quo ita Chronicon Vosicnse :
- >■j 61. Peractis, inquit, in capellasua missiarumsolemni- bus, ipso die natalis Domini, pro quibusdam eccle- fiæ suæ negotiis Lemovicas decidit in lecto ægritudi- ^nis, & in festo S. Mauri apud S..Martialem, cujus ~ quondam monachus exstiterat, spiritum exhalavit. Sepultus vero est ab abbate vel monacliis, in sacra- rio B. Petri juxta ostium ad dextram intrantibus claostrum ; hic 28. annis abbatiam propriam obti- nens rexit. VII. Gausbertus II. Malasayda, cxmilitaripro- sapia ortus. Chronicon Vosicnse de eo hæc subdit
- Cui, Geraldo, successet Gausbertus cognomento Malafayda monachus S. Martialis, & monaste- rii quoque Vosiensis sacrista, ex genere oriundus militum de vico S. Vincentiani, qui est pene Vise- ram fiuvium. Ifie abbatiam fibi commifidm per an- ■y nos duodecim meliorare curaverat. Certe an. 1097. doni ecdesiæ de Montpczat Ufercensi ecclesiæ facti ab Armando de Montpezat, confirmationem accepit ab Amato Burdegal. archiep. Quo etiam anno Guillermus ♦ episcopus Lemovic. & Rai— ♦ « /. Hum- naldus Petragoriccnsis Userccnsem basilicam xi. cal. Febr. consecrasse dicuntur. Alibi vero sic legi— Chronie. tur : Consecratum est hoc monasterium in honorem * * principis apostolornm 2, cal. Febr. coram Arnaldo Petragoric. tempore Gauberti abbatis anno lncarn. Dominica to97. Altare majus consecratum olim fuerat ab Hugone Lugdun. archiepiscopo & Guido- ne Lemovicensi antistite. Ceteram anno 1104. 7 Guillelmus episc. PctragoriccnsiS dedit GauSbcrto abbati ecclesiam S. Medardi de Abbatia ; cui dono subscripserunt Aldebcrtus comes Pctragor. & Ta- Jcrandus ipsius nepos, præsente etiam Geraldo En- golisin. episcopo & canonico Pctragoriccnsi. Ademarus quoque vicecomes Lcmovicensis, Eustorgio episcopo jubente, an. 1107. ipsi donum patris sui Ademari confirmavit. Eodem anno Eustorgius ipse, annuente lldcbcrto decano, ecclesiamdcSe- lon Gauberto cessit, & anno sequenti ecclesiam S. Pauli de Torena, consilio & voluntate Stephani archipreShytcri dc Noallas. Addit Chronicon su- perius laudatum • Caubertus Uscreenss, causa 589 ECCLESIA L1 concordiarum ducis & præsulis > qui invicem dissi-. debant, Lemovicas veniens, >q— cal. Octob. obiit & infra basilicam regalem Salvatoris mundi, seu S Martialis, non longe a tumulo Guillermi pontificis uon ignobiliter traditursepulturæ. Hujus nepos ex*- stitit Stephanus ille monachus cognomento Mala- fayda, quem cæcum a nativitate, perpetua virgo Maria in monastrrio de Souillac corporalitersiniul- que mirabiliter illuminavit. Chartularium Ulercen- se dc Gauberto sic habet : Cum hoc monasterium per t j* annos ab anno t op 6. Gausbertus Ma- lafayda optime rexisset, Lemovicasprofectuspropter Eustorgium epijcopum, qui a Willelnio comite Pictav. captus detinebatur, liberandum, pace inter eos re- infimateT sOrmat^ > & apistopo liberato.anno 1 to8.* obiit, 111 o. in sepultus in monasterio S. Salvatoris. Jeffit ? fLrf VIII. Petrus II. Brechada » de Turribus, cui f wdern m— Guillelmus de Alba-rocha Petragoric. episc. Exi- dolii monasterium, Exideuil, iuæ diœoesiscom- ■wrv tam— misit an. 111 o. quo etiam anno Gerardus episc* De_ Engolisin. medietatem fisci presbyteralis eeclesiæ ehad*. de Nioil eidem concessit. Præfuit per annos quin- que ex Chronico Vosiensi ; quibus expletis, inquit vetus chronicon, abbatiam resignavit an. 1113. & ad eeclesiam S. Angeli secessit. ln chartulario Usercensi notatur ejus levitas, quæ multarum tur- barum seminarium suit in monasterio. * IX. Aldebertus Grimoardi, seu Grimaldi ex militibus de Segur, miles exstitit, ait prior Volien- sis, sedlethalitervulneratus, effectus est monachus, deinde presbyter, litteras nempe noverat ante. Erat autem prior Userchiensis, quando abbas com- munibus fratrum calculis electus suit an. 1113. ex Chronico veteri. Sane in chartis memoratur 1114. Huic Eustorgius epise. Geraldum de Cher, suum postea in episcopatu successerem, tradidit e- ducandum ; cujus fortasse beneficii memor idem Eustorgius, capellam de Vitrac & eeclesias de Tri- niaco ei donavit anno 1118. Eidem quoque Arnaldus Burdegalensis antistes eeclesiam S. Vin- a centii de Barriaco anno 1122. * confirmavit. Nominatur Aldebertus in charta Archembaldi vi- cecomitis, confirmantis donationes matris suæ Er- mtm. mengardis, quæ data est x. caI. Junii an. 1129. Item in alia Amblardi Guillabaldi villam dc Cha- vagna an. 1133. concedentis. Cessit hoc anno, retenta sibi ecclesia S. Silvani, ut senectutis suæ debilitatem a rigore monastici ordinis relevaret, uti legitur in chartulario. Exinde vero facta est in (, « lectione discordia b, aliis Gaubertumde Mirabcl litteratum, nobilem virum, eligentibus, aliis in Hugonem de Porcharia vota conferentibus ; qui cum inter se per biennium litigassent, & uterque tandem suo jure cessisset, X. Bemardus I. de Alba-roca præpositus de PauInac, an. 1135.abbas dectus cst ad annos 14-de quo Vosiense Chronicon : Ipso anno Bernardus qui • Ex his emendanda quse audore JulJeilo leguntur tom. s. Call. Christ. pag. 179. in decanis Sublacenfibus de Geraldo abbate Usercniensi, an. 11 as. b Videtur etiam suiste contentio inter ipsum Aldebertum & Petrum Alboinum de Malamortc, quem sane GofFridus Vosiensis Usercenfem sa&um fuiste abbatem an. 1114.. afserit, pedumque gestiste annis a a. id est adan.i 1 3 6. quo diem daufitextremum Vll. idus Sept. sepultus intra monastcrium suum, non procul •b altari S. Marix. Tonluj II. SMOVICENSIS. J9o suit de Alba-roca c, Usercam abbatiam, quam per c annos Iq.. gubernaverat, cuieeclesiasde Celon & de Chambaret ingenti labore acquifierat, relin- quens ob metum coenobitarum, furvum seapulare pro cuculla nigra suseepit. His ab ineunte ætate monachus exstitit S Martialis ac postmodum præ- positus de Paulnaco. Anno 1144. pro ecclesia S. Pauli de Torena sententiam obtlnuit adversus abbatem Aureliaccnsem, quam protulit Petrus archiep. Bituric. præsentibus W. abbate Aureliaci & decano Soliaci, R. abbate S. Satyri, G. decano S. Austregisili & Stephano priore ae Salis. Eidem an. 1145. Geraldus Lemovic, episcopus confir- B mavit ecdesias de Selon & de Chambaret, præ- sentibus Alberto S. Marsialis, Petro S. Augustini, Boneto S. Savini abbatibus & Geraldo decano. Memoratur etiam 1146. & 1147. qui denique an. 1149. abbatia dimissa, ad Obazinensemonastcrium sub Stephano abbate secessit, & habitu arctioris religionis se decoravit, inquit chartularium ; ita fumus in suo proposito, ut hortante licet ad reditum Eugcnio III. lumino pontifice in con- ci lio Remensi, nunquam resilicrit, ex veteri Chro- nico. Idem Iegitur in historia Userchensis mona- sterii quam edidit Baluzius iu appendice historiæ Tutclensis col. 8 2 5. & in hoc abbate definit hæo Userchiensis historia. XI. Gaubertus III. de Mirabel, clara oriundus prosapia in Chron. memorato Vosiensi, monachus quidem Usercensis, a puero quoque S. Martialis monachus proseffics, qui de Subterranea & Arnaco di- versis quidem temporibus præpositus suit. Hicper duos annos abbatiam tenens, morte mediante, Nugonem de la Porcharia fratrem Seguini habuit successerem, & in capitulo Usercensi humatus esti XII. Hugo de ia Porcharia, de quo, & de ante- cessere vide supra in articulo Aldeberti Grimaldi. A Raimundo Petragoric. episc. ecdcsiæ Quinciaci ^confirmationem accepit an. 1151. indict. xiv. J v. cal. Aug. Memoratur etiam 1150. quo anno Geraldus Cadurcensis epise. S. Boniti ecclestam ei concessit. Hujus ita meminit Chronicon Vo- siense : Hugo de Porcharia / j.iscd regiminis anno Usereensem reliquit abbatiam. XIII. Geraldus II. de Mirabel, monachus S. Martialis, eligitur ; at obstante abbate suo pro quodam deluto deponitur, Cluniacumque petens paulo post ibidem moritur. XIV. Petrus III. Matthæi Usercensis monachus, abbas efficitur, cui anno 1163. Johannes Petragoric. epise. præsentibus & subscribentibus Hugo- g ne de Gimclc decano Lemovic. & Petro archi- diacono, dedit ecclesiam S. Angeli, & eodem anno consilio Geraldi Caturc. episeopi fratris sui, ei con- firmavit jus præsentandi cepellanos ad ecdesias S. Medardi, S. Remigii, & S. Martini de Monte- zens. Idem abbas dedit Obasinensi monasterio u- rtum capmansem a Serra, an. 116 5. rege Ludo- vico & episcopo G. ex tabul. Obazinæ. Con- ccssit etiam Amelio Dalonensi abbati decimam medietatis mansi de Suffianas, ex tabuI. DaIonæ. Ei vero promisit obedientiam Elias de Comarcha c Ab illis militibus de Alba-roda originem ducens, <Jui di- cuntur de Monlevi, inquit chartul. UIcrch. Ppij 59i ECCLESIA L : abbas Turturiacensis coram Johanne episcopo Pc— 1 tragoric. Pervenit ad annum saltem 1168. XV. Rainaldus de Maurangas, Othonem & Petrum de Brd germanos an. 1171. munificos expertus est. Eicfan Alexander papa 111. ecclesiam de Triniaco confirmavit. R. abbas User- eiæ reperitur 1175* de quo Vosicnse Chroni- con his verbis : Ab ordinatione sua anno 7. P. Matthæi abbas, abbatiæ renuntiatis sospes, stuccse forem habuit Rainaldum de Maurangas ; & infra ait : Rainaldus Usercensis VII. idus Aprilis apud S. Martialem obiit, ante januam R. Aostricliani reponitur. XVI ; Bernardus II. monachus & præpositus 1 Tutcllensis, dectus est anno 1177. cx Gaufr. Vosicns. pag. 324. Anno 1178. bullam protcc- tionis obtinuit ab Alexandro papa III. pontisica- tus ipsius anno xx. Recensetur an. 11 8 1. in tabulario Obasinæ, Philippo regnante & episeopo Seebranno, a quo præsule omnium sui monasterii posiessionum accepit confirmationem an. 1185. Vide ad hunc annum in W. abbate Vosiensi. XVII. Aimericus abbas Usercensis an. 1190. vm. caI. Martii Daloncnsi monasterio terram de Mas-Ubert donavit. In chartular. Uscrcli. rcperi- tur donum quo Raimundus Petragoric. episcopus ecclesiam de Chambrancs Userchicnsi monasterio ( concessitin manu Gausberti Uscrcli. 1199. sed Iegendum 1099. XVIII. Guillelmus I. testis donationis Petri dc Ia Ribcira, factædomui Glanderiensian. 1222. mense Aug. XIX. Guido I. fidelitatem juravit Ludov. regi Francorum, ejusque matri & fratribus apud Briva- tem an. 1222. ex chartis Grandimontensibus, & M. cc. xxvm. die Mercurii proximo ante Eætare Jerusalem, ex camera Comput. Paris in rcgistro dc lenescall. Carcastbn. & Tolos XX. Elias 1230. & 1236. quo anno Guidonis militis recognitionem accepit. An. 12 3 4. s dicitur etiam abbas de Clusa ex archivo episcopi Albiensis. Transegit anno 1239. cum viccco- mitc de Combornio. Ejus epitaphium habes in- sculptum æri in daustro Obazinæ, ad ecclesiæ nuam collateralem, his verbis : Inter opes varias vixit quafi pauper Helias, Christe, tuas propria /ponte sequendo vias. Abbas mitratus, prudens, humilis, anu latu s, Est hic vir gratus verniibus esca datus. Hic apud Usercarn mitram tulit arduitatis, A Clusa perquam crevit honore fatis. Hunc Deus adsuperos abbatem perfer Heliam, Qui post te miseros precipit ire viam. r Memoratur Elias in necrol. Solemniac. xvi. cal. Decembris. XXI. XV. an. 1247. ex originali archivi regii. XXII. Johanhes I. XXIII. Willclmus I. 1270. & 1273. cal. Septembris in charta Glanderiensi. XXIV. Geraldus III. 1 28 8. ex Bafuzio. XXV. Guillelmus II. 1 306. in rccognitio- nibus. XXVI. Geraldus IV. 1388. ibidem. Vocatur Geraldus de Comvcrsio in chartis eccl. Le- EMOVICENSIS. 592 L movic. ubi dicitur subcollector in Lemovicibus a Johanne Francisci canonico Camotensi subde- legatus an. 1390. XXVII. Guido II. 1413. ibidem & 1414. Hic nominatur in actis concilii Pilani an. 1409. inter abbates qui illuc procuratores miserant cum plena potestate. XXVIII. Guichardus de Combornio ann. /* sduJi, 1442. 1 5. Oct. 1454. & 1463. Sub Pio II. Ga~ litigasse dicitur cum Johanne episeopo ; qui rur- sus in episeopis Tutelensibus causa legitur cecidisse circa hanc sedem episcopalem dc qua certabat cum Ludovico d’Aubufldn. I XXIX. Caroius I. dc Maumont 1496. XXX. Rigaldus de Ia Tour, filius naturalis Antonii vicecomitis Turcnnæ, erat abbas anno 1531. mense Julio, cui Franciscos de ia Tour vicecomes Turennæ in suo testamento facto anno 1532. commendat liberos suos tanquam suo fia- tri.non tamen ex legitimis nuptiis nato ; ex probat, hist. domus Arvem. Baluz. pag. 756. Sedebat adhuc anno 1536. XXXI. Gerardus IV. Ruffi, Rouxel, cp. Oleron. Cosm. Munsteri, tom. 1 —pag. 218. Novarum hæ- resum fautor erat ac promulgator, licet oecullus. Vide apud episc. Oleron. toni. 1. col. 1277. * XXXII. Franciscos I. de Pompadour, quem Sammarthani protonotarium apostolicum nuncu- pant, naseitur an. 1515. 20. Martii cx Francisco de Pompadour vicecoinite de Combornio & Anna dc la Rochcfoucault. Fuit abbas Userciæ, cx hist. majorum Franciæ eleemolynarlorsi D.duFoumy. XXX11I. Goffiidusde Caumontabbas User- chiæ & Cleiraci, post mortem sratris sui natu majoriS, cujus fuit hæres, uxorem duxit die 16. Octob. an. 1568. XXXIV. Christophorus de sEstang episcop. Carcassen. obiit 1 62 1. die 12. Aug. XXXV. Rogcrius dAumont episc. Abrinca- tensis & abbas Longivillaris ordin. Cisterc. & Bclliloci ord. S. Augustini, utriusquc in diœcesi Bolonicnsi, necnon Barzellæ ord. Cisterc. dioecesis Bituric. Obiit Lutetiæ die 2 5. Martii anno 1653. sepultus in ecdesia Pœnitentium de Piepuce. XXXVI.Carolus II. dAumont, Rogerii ne- pos, natus an. 1 6 3 4. die 13. Novembris, pa- truo successit in cunctis ejus abbatiis mense Aprili 1652. Diem suprcmum obiit mense Januario an. 1695. XXXVII. Franciscus II. tsUrfe, marchio de Bauge nuncupatus, frater episcopi Lemov. abbas S. Justi, post septennium in laboribus evangelicis ’apud Canadenses expletum, decanus Aniciensis no* minatur per rcsignationcm Hippolyti de Bethu- ne, tum revertitur ad Canadenses ad annos sex- decim ♦, quibus exactis, Gallias senlo confectus re— *d/.septem petiit ; nec multo post abbas Cellæ-Mcduf fi, & post duoS mcnses die nimirum 3. Aprilis anno 1695, abbas Userchiæ renuntiatur, in quod monastc- riinn cum frustra per triennium strictiorem S. Mauri observantiam inducere tcritaslct, tandem in castrum gentilitium ♦ seccssit ; ubi virtutibus om—, Bauge. nigenis consummatuS, ad æterna præmia evolavit dic ultima Junii commemorationi doctorij gen593 ECCLESsA LI tium sacra. Sepelitur dic sequenti iu xenodochio j Baugiacensi apud Scbusianos, ad cujus tumulum legitur epitaphium quod sequitur : Piæ & perpetua memoria. Hic jacet illustrissimus & Reverend. dominus D* Franciscus de Lascaris dUesie, presbyter, regii coenobii ff. Petri dUserche abbas dignissenus t apud Canadenses missionarius apostolicus, hujus & loci pauperum pater benesicus, omnibus carus & lugendus, cujus memoria in bene- dictione est. Obiit die ultima Junii tyo t. XXXVIII. Carolus III. Franciscos de Halen- court de Dromcnil episc. Æduensis, designatur abbas Userchiæ 14. Aug. 1701. Cessitan. 1706.. XXXIX. N. Patri, dominus de Labro, vicarius’ generalis episcopi Montalbanensis, nominatur abbas 1. dic Novembris an. 1706. VOSIENSIS ABBATIA. wVigeois. "IZOSIUM* S. PETRI, al. S. MARIÆ, V extra urbem ad Viseram fluvium, ordin. S. * Badalho— Benedicti ubi beato Madalgaudis * floruit, quæ dis, qnd Jc Britannia majori illuc delata, signomm mul- jdMRur/A. 1|piicitatc incJannt, ut habetur iu Chronico Gau- fredi prioris Vosiensis. Hæc autem abbatia suc- ccssii temporis Solemniaco, & postea S. Martiali ( subjecta est. Abbates hi tantum reperti. SERIES ABBATUM. I. Q EbAsti ANus huic cœnobio præfuit O tempore Ruricii junioris circa medium se- culum sextum episcopi Lemovic. L autem cst Se- bastianus qui B. Aredium Atanensis cœnobii auc- torem primumque abbatem a pueritia litteris ins- truxit. Id nos docet testamentum ipsius Aredii cedentis Deo & S. Petro apostolo ad monasterium Vosdense apud Lemovicas, monasterium S. Mi- fag. ce. ehaelis. Idem Aredius Vosicnse monasterium de- * structum restauravit post mortem Sebastiani ab-’ batis, monachis istic duodecim collectis, quibus nepotem suum Astidium, virum illustrem, praefecit abbatem. II. Astidius & Astedius, nepos S. Aredii abbatis Atanensis cœnobii, & postea successer iu hujus re- gimine ; de quo hæc leguntur in chronico memo- rato : Michaelis archangeli ecclefia sublimatur corpore Jocundiprincipis, genitoris almi Aredii, quæ quondam abbatia exstitit, quam ipse Aredius nepoti suo abbati Vosiensi Asterio una com abbatia ’de Tertasseu, quam rogatu B. Sori eidem monasterio S. ATichaelissiibjtlgaverat, subjecit. Collegit D. de Ganieres quandam chartam qua Froterius de Terrazun, & ejus uxor Oda multa dant monasterio, cui subditurS.Astcrii abb.nomen. III. Ringaldus quem noster D. Claud. Estiennot hunc csse conjicit qui Vosiensi cœnobio non- nuIla cessit, regnante Hlotarlo (Clotario.) IV. Cunibertus 855. idem fortasse qui So- Iemniacensis abbas. V. Bemardus 8 6 5. & ipse Sosemniac. abbas. VI. Petrus I. In schedis Dom. de Ganieres occurrit donatio unius bordariæ sactæ ab Willelmo Amaivino, pro filio suo Gaussiido quem monachum fecit, audientibus abbatibus ejufdem mona- :moVICENS1S. 594 sterii D. Geraldo & D. Petro. Forte unos erat abbas laicus, & alter abbas regularis. Item Petrus abbas memoratur in dono Ugonis de Aquæ- ductu. Sed hæ chartæ nullas prorsus habent notas chronicas. VII. Adazius an. circiter 970. videtur nostro D. Claud. Estiennot idem csse qui S. Aug. Le- mov. ac Tutellensis abbas erat. VIII. Amulfus. IX. Petrus II. cujus mentio in Chronico Vo* siensi : Ea tempestate sub abbate Petro qui eratsua- fer, d. cantor de Mirabel, yofiense monasterium quodsanctus Aredius reædificaverat, igne crematur, ’privilegia, & ornamenta, libri, pluraque similia bona perierunt t cognoscentes monachi pro negligen- tia ordinis se castigari, abbatem S. Martialis ex-* petunt, ut errata corrigeret, patremque idoneum eis proficiat. Qui infirmitati illorum compatiens, præ- fert illis abbatem Geraldum videlicet cognomine de Lestrade, ex equestri genere castri de Moncron oriundum X. Geraldus de Lestrade eligitur post Petrum an. 1 o 8 2. G. memoratur abbas Vosiensi an. 1091. & certe vivebat Geraldus tempore Geraldi abbatis Userciæqui obiit an. 1 o9 5. aut 1096. Audien- n. dus Gaufredus prior Vosiensis in Chronico, quod dicavitsacro S. Martialis conventui, & univeesa clero Lemovicini climatis, ubi sic fatur : Hic ab ineunte ætate canonicos S. Aredii, postmodum ma- gnæ religionis monachus S. Martialis exstitisse re- fertur, & infra : Obiit Geraldus abbas Vosiensis V. cal. Januar. & sepultus est inter ostium monasterii & parietem capituli in claustro. Ceterum D. de Ganieres collegit multas chartas in quibus Ge- raldi abbatis fu mentio ; sed nuilæ notæ indicant quo tempore vixerit, & forte plures fuerunt Geraldi his in actis memorati. XI. Petrus III. ex decano electus post GeraI- D dum, ut habet idem Chronicon : Huic succeffic P. His cum Rainaldo successere suo apud S. Mar- tialem diu conversati sunt ; quorum alter Anofium „ alter Mulionem sub abbatis Ademari imperio rexit ; &. ibidem hæc subjungit : Episcopus Guillelmus corporali possesseone investivit Vofiensem ecclesiam, & Petrum abbatem ejufdem cænolui de capella de Bre, sicot olim concesserat. Abbas erat temporibus Gaus- berti Userciæ abbatis, & annis 1102. & 111 o. indict. m. Exstat inter schedas Dom. dc Ganieres in- strumentum Vosiensis monasterii datum in pra, - sentia Petri abb. temporibus Philippi regis, Pal- chalis papæ, & Petri Lemov. episcopi. XII. Rainaldus, Petri de Noalliis & Raiualdi atque Hugonis de Rofiniaco avunculus, legitur abbas in charta Eustorgii ep. Lemov. pro Vosiensi cœnobio data an. 1 11 1. Idem chirographum ap- pofuit chartæ electionis Bemardi in abbatem St Martialis an. 1114. In charta Userciæ memqra^ tur tempore Aldeberti abbatis & in tabulis do- mesticis ann. 1116. & 1118. indict. xi. atque EustorgioLemovicensem cathedram occupante. Is ex eodem Chronico (an. 11 24.) ab honore slmiliter & onere regiminis, senectute cogente, sub- sistens, noti multopost 1 j I. nonus Aprilis oluit. p p iij 59j ECCLESIA LE ln schedis D. de Ganieres reperimus chartam i Vosiensem qua GaIterius de Castra, & Johannes & Stephanus fratres ejus dant Deo ac beatissimæ Madalgodi virg. IIII denarios in manso de Noal- laguet. Quod donum factum est in manu D. Rai- naldi abbatis….. regn. Ludovico rege Franco- rum, & sedem episcopatus tenente Eustorgio Le- movidnæ urbis. XIII. Ademarus, & lpse S. MartialiS mona- chus, eligitur abbas Vosii, volente Rainaldo & præsente Amblardo S. Martialis abbate in die SS. Simonis & Judæ, an. 1124. In dejectione Pontii Cluniaci abbatis & electione Petri, Amblardus S. Martialis abbas Vosias veniens, astumsit Ade- jnarum abbatem, & ambo Romam cum Pontio adiere. Memoratur iu charta Petri de Brt* & Otonis, cum Eustorgio Lemov. episcopo & Au- deberto abbate Usercensi ; rursumque in charta Userchiæ facta fuit Geraldo ep. Lemovic. Eustor- gii fuccessere, cum Stephano Obasinæ & Bemar- do abb. BuIiensi. Paulo ante interfuerat exsequiis Eustorgii pontificis Lemovic. & funeri Oliverii de Turribus nobilis dynastæ, sui regiminis an. 40. infirmitate jam laborans, ut ait Chronicon Vo- siense. Ipse nihilominus iu diebus natalis Domini & Epiphaniae missas celebravit, & in octava Do- minicæ apparitionis, perceptis saIutaribus sacra- mentis, ab eIectione suaanno 40. Christi 1164. mense XI. die 17. valde mane spiritum exhalavit, sepultus juxta RainaIdum abbatem. Inter instru- menta quæ ipsius meminerunt, deferipsitque D. de Ganieres, unum habemus datum anno <juo Guillelmus (ix.) Pictav. comes in peregrinatio- ne ad S. Jacobum obiit. XIV. Amellus præpositus de Arnaco, in die conversionis S. Pauli, tumuiato Ademaro, præsente domno Petro S. Martialis archimandrita, eligitur ; de quo idem Chronicon meminit verbis istis : Amelius abbas Vosiensis an. r tyt. vigilia Afficmtionis B. Mariæ cænobium Obasinæ ingrese sus, non albus sed brunus de nigro efficitur. Hic domum silu creditam per annos sex & menses toti- dem optime rexit, sed a contrariis salutarium præ- ceptorum irritatus receffit. a XV. Petrus IV. Dumavs * ex monacho S. Martialis Lemovicenfis. Chronicum Vosiense : Electus est die S. Juliani P. cognomento Durnays, proseffius S. Martialis. Domnus P. abbas adeffie non potuit, sed pro se misit Marbodum, Bosonem, Guillermum qui vices illius agerent in electione : qui videntes sehisinata, vel loci detrimentum, rem con- tradixerunt : electus postmodum, ratione cogente, in capitulo apostoli Martialis coram domno R abbate virgam pastoralem relinquens supplex perfeveravit, quousque cum illius gratia in pace rediret. Oluit XVII— cal. Novembris anno a promotione sua p. die Lunæ & juxta avunculum suum R. s Rainal- dum) tumulatur ; inquit Goffiidus Vosiensis cap. XXXI. XVI. Willclmus I. e priore Calesii, absens, die S. Caprasii, capitulo Vosiensi præsidente Isemberto * Petrus Dumais Vofienfis sacrista memoratur in charta Heliæ de Aien quædam dantis monasterio Vostenst, remporibui Jnitocentii papa, Ludovici regit, b" Gtraldi Lunor. ep. MOVICENSIS. 596 ^abb. S. Martialis, Vosiensis abbas eIigiun. So- iemnem benedictionem apud Brivam in festo S. Martini Turon. a D. Sebrando Chabot Lemovi- censium episcopo suscepit. Pacta inter Geraldum de Miramont Datonæ abbatem, & præpositum de Arnaco pro decimis de CoIsom, Tutellæ coram Sebrando Chabot subsignavit an. 1179. Ejus quoque ac Bemardi TutdIensis abbatis consilio, S. præsui (Lemovic.) & J. abbas (S. Martialis } apudGrandimontem pacem fecerunt In Chronico memorato dicitur Aredii beatissimi corpus loco pristiuo relevasse. Is autem cst profecto W. abbas Vosiensis qui cum Ohasincnsibus pro manso de B Mante concordavit, præsentibus Geraldo abbate Dalonensi & B.Usercensi, apud ecclesiam S.Mariæ de Trocha, mense Augusto, die S. Stephani an. Incarnationis 1185. XVII.Tctrus V. excepit donum Geraldi Boto, & fratris ejus Bonii, quod laudavit eorum pater Archambaldus. Instrumentum descripsit D. de Ganiere ex chartulario Vosiensi. In fine legitur : Factum est donum istud regnante Philippo rege anno ab lncarn, M. cc. II. ind. xv. melius v. XVIII. Raimundus 120 5.ex chartul. Dalon. sola prima nominis littera R. designatus reperitur annis 1208. & 1209. ex chartuI. Obasinæ & C 1222. Fprtasse est R. de Longa, al. Logri & se Gris, qui cum ab Hisemberto abbate S. Martialis accepillet administrationem tanquam a patrc-ab- bate monasterii, resignavit eam in manus Raimun— Robi. ™*. di Gaucelini ejus successeris iu abbatia S. Martialis an. 1229.111. cal. Nov. XIX. P. Hugonis m.cal. Nov. anno 1229. eligitur abbas Vosiensis, præsente Raimundo Gau- cclini abbate S. Martialis & multis aliis. Procul dubio est Philippus qui anno 1225. notatur iu chartis Grandimontensibus. XX. WilleImus II. AmaIvini, an. 1237. 14. caI. Februarii ex chart. Glandcr. deinde abbas D S. Martialis Lemovic. XXI. Amaudus anno 1253. mense Octobri testis in charta donationis factæ a Petro Ia Ribeira domicello domui.Glanderiensi an. 1259. mense Martio & 1260. mense Aprili. XXII. Constantiuus, testis in charta venditionis factæ domui Glanderiensi a Bemardo de Vassin- hac clerico, &c. an. 1263. mense Decembri. Reperitur etiam an. 1261. Sabbato post festum apost. Simonis & Judæ, ibidem. XXIII. Guido de la Porte Reginaldi episcopi Lemovic, frater, & ipse postea S. MartialiS cœ- £ nobiarcha 1298. XXIV. Guillelmus 111. le Groiug occurrit abbas Vosiensis an. 1475. XXV. Ægidius de sa Tour, filius Agnonis de Turre domini d’Oliergues & comitis Bellisortis in Andibus propter uxorem Annam de Beausort, cujus toparchiæ domina erat, canonicus Ruthe- nensiS ac protonotarius Sedis apost. erat abbas Vosiensis, cum fuit electus a parte quadam.ca- pituli in episcopum Sarlatensem an. 149 2. vide in episc Sariat, adhucque vivebat cum hac di- gnitate abbatiali an. 15 27. quo, die Martis, 24. Martii eum instituit cxsecutorem sui testamenti 597 ECCLESIA LI Baln— Franciscus de Ia Tour Turennæ vicecomes, ex s ** authentico in probat, hist. domus Arv. XXVI. Petrus VI. de Pompadour baro de Treignac, prior de Ia Valette, præpositus d*Amac De Foerey & abbas Vosiensis, filius Leonardi Phiiiberti vi- ** cecomitis de Pompadour regiorum ordinum equi- JLinrrvlJ’tis, ex Maria Fabry, vivebat an. 168o.pervenit- /rinre. que ad annum 17 so. octogenario major, sub quo iu suis ruinis pene sepuiuim jacebat hoc monastcrium. Is est profecto N. d’Elie Pompadour qui iam præerat an. 1676. quo noster D. Claudius Estiennot monasterii chartas evolvit. XXVII. N. de Boisse de la Farge, vicarius generalis episcopi Lemov. designatur abbas Vo— 1 siensis schedula regis Christianissimi anno 1710. in festivitate Natalis Doniini. Præter hos abbates, duo alii nobis iunotescunt ex necrologio Glanderiensi, Constantinus videlicet & Guido Rotgersi. ABBATIA MEIMACENSIS. MEimacUM ordin. S. Benedicti in finibus diœcesis Lemovic, verius Arvernos prope * /.Visenm Ventorum t Vezemm * inter & Dordoniam fluvios, conditur an. circiter 1080. ab Archcm- baldo vicecomite Combomensi, inquit Mabillo- nius, aut vicecomite de Ventadour, ut placet nos— ( tro Edinundo Martenne ; exstant vero in hujus monasterii tabulario testesea de re litteræ, in qui- bus Archembaldus sic Maimacensis monasterii o- riginem ac progressiim deseribit : Ego qualifcumque vicecomes Archembaldus, cognoseens cujus esset pia- culi res ecclesiasticas pofficlere, adii Guidonem Le- movic. pontificem ; petiique tam clerum ejus quam ipsum, ut ecclesiam de Maimac quam de eo in sevo tenebam, liceret mihi ordini monastico deputare : sed obtinere non potui> nisi ecclesiam de Otgiac, quam de ipsis similiter in benesicium habebam in castellania de Comborn, & quam multum appete- bant, redderem ; quod feci— I Maimacensis ecclesiæ libertatem adeptus vice- comes, eam Geraldo Usercensi abb. ejusque monasterio subjecit ; Guido vero episc. eamdem ec- clesiam Geraldo abb. ordinandam commisit. Sunt & aliæ ejufd. Archembaldi iu idem argumentum litteræ anno 1085. datæ, quas in appendice con- C. xxvii. sulas velim. Atque hinc patet primos Meimaci co, ’ 181 • rectores cum solo prioris titulo, ab Usercensi abbate fuisse institutos. Cum autem non multo post excutere hoc jugum, abbatisque nomen astu- mere tentassent, hoc monasterium Userchiæ iterum ejusque abbati Gausberto traditum cst ab j Eustorgio episc. Lemovic, secundum hanc ipsius chartam : Ego Eustorgius Lemovic, ep. de consensu clericorum meorum, tradidi Gausberto abbati Useo- cluensi curam monastrriorum Usercæ, Ageduni, & Afaifmaci, &c. Neque vero hæc episcopalis sen- tentia Meimacensium monachorum superbiam fre- git, quin adhuc resilirent & recalcitrarent. Qua- propter ad Eugenium papam re delata a*Bemardo Userciensi abbate, pontifex excutiendam ac fi- niendam Petro Bituricensi archiep. tradidit, qui c. xxvm. sententiam adversus Meimaccnses protulit in ap- col. i8j. pendice nostrarelatam. Retinuerunt tamen reti- JMOVICENSIS. j98 1 nentque hactenus nomen abbatis, quorum seriem ad fidem instrumentorum ejusilem monasterii con- texuimus. Ceterum ecdesiæ patrona est S. Maria cum S. Leodegario, quibus adde S. Andream, ut ex pluribus chartis comprobatur. PRIORES ET ABBATES. I. "O Etrus I. prioris solummodo titulum præ » -L fert iu antiquissimis chartis temporis nota destitutis. II. Hugo I. qui cum prior esset, contra voIun- tatem abbatis Usercensis novam abbatiam creavit, & se abbatem propria auctoritate constituit, fa- 3 vente sibi Geraldo de Cher episcopo, ex chartul. Usercensi his verbis : Geraldus de Cher (circa an. 1145.) manu tenuit in errore suo quemdam Ugonem, qui in prioratu Mesenacensiadjus ecclesiæ Usercensis spectante, contra voluntatem abbatis &c. Ibidem tamen additur, postea abbatem Userchiæ nomine Bemardum, Meimacum recuperasse, qua c de re vide inter instrumenta chartum Petri Bituric. col. 185/ archiep. datam an. 1146. III. Stephanus I. d’Arnac de quo haec leguntur in chartulario Usercensi : Bernardus de Alba-Roca, abbas Usercensis, pacem iniit cum Geraldo Lemov. ejuseopo, Maimacense monasterium recepit, Hugo- 3 nem intrusum novum abbatem deposuit, ac Stepha- num dArnac monachum Usercensem tunc temporis camerarium ibi abbatem præsecit, &c. Hoc autem non ante annum 1146. lactum est, ac proinde perperam legitur alicubi Stephanus dAmac cum abbatis nomine an. 1135. legendumque suspi- camur 1155. certe memoratur1 in charta Uler- ciensi tempore Gausberti abbatis qui circa hunc annum sedebat. IV. Hugo II. Cluniacensis & Maimacensis mo- nachus a Garino Bituricensi archipræsule abbas in- stitutus est an. 117 5. ut patet ex charta sequenti : Guarinus Domini gratia Bituricensis ecclesiæ arclu- ) episcopus toti Usercluensis ecclesiæ conventui falu- tem. Cum monachi Meimacenses in eligendo sibi abbate Jus suum salva Userchiensis ecclesiæ digni- tate nobis concessessent, vestra in vestris privilegiis co- gnita dignitate super hoc, eam rursus quam in hu* jufmodi electione habetis potestatem nostro arbitrio commisistis. Nos igitur Userchiensis ecclesiæ dignis tari, & Meimacensis ecclesiæ utilitati providere vo- lentes, ne hujus vel illius in hoc ullatenus dignitas offendatur falvis vestris privilegiis, de consilio prio- ris & monachorum Alaimacensium, & virorum etiam quos ad nosmiferatis monachorum, Hugonem 7 Cluniacenfem & Meimacensis ecclesiæ monachum prædictæ ecclesiæ dedimus abbatem. Actum est hoc anno InCarn. Verbi M. C. LXXV. Alexandro papa III. Geraldo Lemovic, episcopo tunc temporis & R. abbate Usercluæ existenribus. V. Guillelmus I. reperitur an. 12 o 1. in charta EboIi de Ventadorio pro Grandimonte ; cujus quidem EboIi, seu Eblonis consanguineus appel- iatur a nostro D. Claudio Estiennot. VI. P. de Ia Chassanha, al. de la Chassagne abbas de Meimac, & W. frater ejus prior S. Angeli subscribunt donationi factæ conventui Bonæ-aquæ a Rogerio de ia Faya, an. 1208. regnante In599 ECCLESIA LE nocente PP. Romano & J. Lemovic, ep. & Gal— l liæ rege Phiilppo, ex chartul. Bonæ-aquæ. Reperitur P. de ia Chassanha in libro anniversariorum Meimaci die 2. Aug. Forte vero is est P. qui cum nobili viro Elya d Ussel pacem inter P. abbatem Bonæ-aquæ & G. priorem Portus-Dei conciliavit. VII. W. sortasse Willelmus de la Chassanha superioris frater, ac prior S. Angeli. Memoratur autem W. abbas Meimacensis 1221. mense Maio ex chartis Grandimontensibus, ubi nominatur u- nus ex plegiis, quos ad conservationem Grandi- montis dedit Eboius de Ventadoro, & an. 12 3 o. VIII. Johannes I. de Ia Chassagna notus ex charta Bonæ-aquæ, hic reponendus videtur. I IX. Gerardus I. 1246. Fortasse hic est G. de Podio qui occurrit in charta Ugonis de ia Chassanha clerici, & P. fratris ejus domicelli, qua domui Valletæ solidos decem reddituales concedunt pro anima fratris sui Constantini de la Chassanha in ecdesia B. M. de Valleta sepulti, ex chartul. Val- Ietæ. Rursum vero Geraldus memoratur an. 12 48. in quibusdam schedis, quæ si genuinæ suit, digni- tem jam abdicasse dicendum est ; nam X. Petrus II. an. 1247. electus dicitur. An. 1250. Agnes quædam hortum ei legavit. Forte hic est Petrus Aymars qui sedisse legitur annis 1258. 1268. & 1269. quo anno Eboius de ( Ventadorio ei confumavit omnia quæ prædeces- sores monasterio contulerant. An. denique 1270. quædam acquisivisse reperitur. XI. Hugo 111. præerat an. 1272. Forte is est Hugo Aimars cujus anniversarium notatur in veteri necrologio. XII. Petrus III. 1273. & I375* Isestfue- tasse Petrus Ademari qui annis 1284. 8^. 86. & 8 8. occurrit. Et vero videtur idem qui paulo superius, qui nimirum abdicato regimine abbatis nomen retinuerit, aut ad sedem suam redierit. XIII. Hugo IV. Eboli de Ventadorio consan- guineus, quem anno 1292. munificum expertus I cst, sedebat jam anno 1290. & adhuc 1297. I301.&I 303.FortasseisestHugoDespochqui abjecta regiminis sarcina vivebat adhuc 13 09. & 1321. XIV. Geraldus II. Gaufredi, de Gansee, annis 130 6. & 13 12. Hic fundavit festum SS. Leonis & Coronati mense Decembri. XV. Petnis IV. 1323. 25. 29. & 1334. sed ante hunc annum cessisse videtur. An vero sit P. Gautier qui locum habet in veteri anniversariorum libro, quis certo asseveret ! XVI. Johannes II. de Vez, nepos Hugonis j Despoch de Vez, de quo supra, inducitur abbas an. 1 3 3 1. a nostro D. Claud. Estiennot. XVII. Guillelmus II. 13 40. Conjicimus hunc esse qui solidos decem annuales pro suo anniversario dedit. XVIII. PetrusV.de Podio 1342. postea abbas S. Florentii Salmuriensis 1346. & 1367. Necrologium si habet : Peyre del Poch abbas de Sens Florens de Saumur, loquals so abbas de Meymac.Fundavit festumS.Jacobi menseJulio& mandatum pro 12. pauperibus iu die Cœnæ Domini. MOVICENSIS. 600 l XIX. Hugo IV. de LanthoIio, al. de Lantho- liaco, de Lantouillac, 1349. Vicariam S. Leodegarii fundavit, pluraque suo monasterio acqui- sivit ; sub quo nihilominus duodecim tantum erant monachi apud Meimacum. XX. Guillelmus III. de Lanthollo in serie domni Jacobi Boyer memoratur anno duntaxat 13 67. & 13 68. a D. Claud. Estiennot. Verum D.Edmundus Martenneomistb Hugonequi supra, isti Guillelmo vindicat an. 1 349.1 3 65.&1 368. XXI. Bertrandus I. la Forsa, seu dc la Forsa 1384. 86. 87. 96. 1412. 1423. & 1433. XXII. Jacobus de Lobpertesio, de Loubartez • I 1434. 1435. 1436. 1440. & 1444. Resi— • gnavit anno 1450. al. 1451. iu gratiam se- quentis. XXIII. Bertrandus II. de Lobperte, al. de Loubartez, prior S. Pantaleonis ord. S. Benedicti 1450. 1452. Nepoticessitan. 1457* superstes adhuc anno saltem 1460. XXIV. Johannes 111. de Lobperte, ex abbate Bonæ-aquæ 1458. 1467. 1479. An. >489. dic 8. Septemb. Johannes abbas S. Andreæ de Meimaco bullam pro erectione conventus S. Præ- jecti fratrum Minorum de Observantia ut judex commissarius apostolicus exsecutioni mandat. Me-
- moratur adhuc Johannes de Lobperte, seu de Loubartezannis 1494. i 507.& 1528. Anno 1507. senatus Burdegal. placitum dedit, quo suis abbas monachis victum & vestitum suppeditare, & ii in mcnsa communi refici tenerentur. XXV. Antonius I. Beschet protonotarius sedis apostolicæ, 1554. omittitur a D. Jacobo Boyer. XXVI. Antonius II. de MonteI abbatiæ possessionem apprehendit 19. Junii 1568. præsenti- bus novem monachis professis. XXVII. Stephanus II. Pallot possessionem ob- tinuit per procuratorem 24. Junii 1578. XXVIII. GuilleImus IV. Sartres, seu le Sartre, 1 possessionem adeptus est pcr procuratorem Johan- nem de Veilhan 2 5. Augusti 1 5 79. XXIX. Mathnon deMontel 1580. omittitur a D. Jacobo Boyer, qui quidemsuperiorem & se- quentem siduciarios abbates dicit, quibus & hic adjungendus efL XXX. Julianus Bagc seu Bages, presbyter diœ- cesis Agathensis, possessionem accepit pcr Rigal- dumdu Puy priorem Meimaci cal. Febr. 1602. XXXI. Franciscus I. de Levi de Ventadour quem D. Edmundus Martenne superiori praemittit, cessit sequenti, mortuus in obsidione Rupeliæ 162 6. XXXII. Annas de Levi de Ventadour supe- rioris frater, abbas Meimacensis 1602. postea præ- sul Bituricensis. XXXIII. Henricus de Levi cessit an. 1664. XXXIV. Franciscus II. Hedeliu Albiniaci commendatarius, possessionem Meimaci adipisei- tur 1665. Alexandri VII. bulla munitus data 2 6. Februarii ejufdem anni. Congregationem vero S. Mauri suum induxit in monasterium 1 66q.Rc(i- gnavit sequenti, cum regis beneplacito. * Cognomen de Monac ei attribuit noster D. Claud. Estiennot. XXXV. Armandus 601 ECCLESIA LE XXXV. Armandus Augustus Langlois dc> Blafort, Armandi Regis dapifcri silius, scre- nissimæ Delphinæ ab eleemosynis, & canonicus S. capellæ Parisiensis receptus anno i 676. bullas obtinuit pro abbatia Meimaci 26. Maii 1673. obiit vero 2. Maii 1693. Jacet in S. capella inferiori. XXXVI. Ludovicus Philippus dc Mcschatiu, comes & canonicus Lugdunensis, frater, al. nepos episcopi Vapinccnsi5, a Rege nominatus abbas 3 o. Maii, al. 31.1693. possessionemadeptusest 1 5. Decemb. ejusilem anni per procuratorem D. Mar- tinum Bailly. Cessit 1706. al. 1707. XXXVII. Honoratus ToumcIi, in coIIegio I Navarræ doctor & profestor, die 2 3. Aprilis an. 1707. abbas designatus, anno seq. mense Maio Regi dimisit abbatiam, a quo nominatur ad Ple- num pedem 1 8. Maii 1709. XXXVIII. MauriciuS Rochette, seu de Ro- chette, ClaromontcnsiS, silius Johannis in subsi- diorum curia Claromon-ferrandensi senatoris & Margaritae Pereyrct, doctor Sorbonicus, canonicus ecclesiæ Claromontensis, visitator Carmelita- rum, & vicarius generalis D. F. Bochart, a Rege nominatus anno 1707. * vi decreti magni Con- Pcntcc° filii possessionem adipiscitur 21. Martii 1708. Nondum habet bullaS. Duos alios abbates repcrit D. Jacobus Boyer in veteri necrologio idiomate Lemovicensi exara- to ; videIicet Willelmum de Chastel-neu & Wil- lelmum de ChasteI-neu cjuS nepotem ac succestb- rcm, at quis ordo ipsis assignandus prorsus nos latet. ABBATIA BELLILOCENSIS. * BELlilocENSE apud Lemovices SS. Petrl & Pauli ac sanctæ Felicitatis a monasterium, ordinis Benedictini, ad Dordoniæ ripam, in Tori- nensi vicecomitatu, vicaria Asnacenfe, archipres- byteratu Brivazaci, in extremis pagi Lem. versus E pagum CaturcensemfuiibuS, duobus a Castro-novo jnilliaribus, quinque a Turenna, condi cœptum est in loco qui dicebatur olim Vellinus, saltem anno primo regnante Carolo gtoriosissimo rege, hoc est 840. vel 841. ut patet cx instrumento cujusilam Adalgarii & uxoriS ejus Aiguæ, qui res quasdam proprietatissuæ, stras in pago Caturcino, in vicaria Exidensi, in loco qui vocatur Bejonis, hoc est ecclesiam S. Michaelistcumsuis appendicibus, conferunt ad monascerium quod vocatur Bellus-locns, ubi vir venerabilis Gairulsus præesse videtur. Facta cessio in mense Januario anno præfato. PræcipuuS autem cænobii hujus fundator audit Rodulfus Bi— £ turicensis antistes, etsi nullum Rodulfi occurrat instrumentum ante annum Caroli regis quartum, quo ecdesiam S. Saturnini apud Siuniacum cedit Rnlur. Aijl. monasterio, quod BeliuS-IocuS dicitur, ubi beata Tuta. cot. felicitas corpore requiefcit, quod Christopropitio in J Of’fundo juris mei, ait, constituo, monaclusque ibidem • In variis donationum instrumentis, patroni loci, præter tpostolos Petrum & Paulum & sanAam Felicitatem, memorantur 5. Dionysius cum sociis, sanfli Pancratius, Crispinus & Crispi- nianus, Ursinus & Marcellus, Hilarius, Martinus, Benedidus, Eligius& Tillonus ; quibus etiam adduntur Primus, Fclicianust & Æmilius, quorum rcli<juis uti & S. Felicitatis ibidem qui- tscere dicuntur. Tornus IL MOVICENSIS. 602 L Deo famulantibus t quibus venerabilis vir Gairulsus abbaspræesse dignofciturt Atque hinc fortassis ttio- nastcrium illud per multa secula debuit homagium primati Bituricensi. Ademarus in commemoratione abbatum S. Martialis Lernovicensis, conditum tradit cœno- bium Bclliloccnse (perfectum intellige) an. 8 5 5. ut patet cx authentico in archivo Bellilocensi asser— C. xxxi. vato, quod vide inter instrumenta. Mabillonio * c°* tamen hoc instrumentum non annum 855. sed 846. præfert, hoc est non annum xvi. Caroli pee. minoris, sed sextum duntaxat. Verum quoquo- modo fumatur, restat semper maxima difficultas de • Gairulfo, quem abbatem jam anno 1. Caroli re- gis, & iterum anno quarto ex chartis a Mabillo- nio relatis, supra diximus ; quanquam in Rodulfi testamento b, aliquanto saltem recentiori, mona— b chus solummodo dicatur. Porro haud alia sane ratio suppetit solvendi nodum hunc, quam chartam is* tam ceteris antiquiorem esse dicendo, maxime cum hujus notæ chronicæ varient, & aliunde primaria nemini attente Iegenti non videatur, asseratque insuper Mabillonius ad annum 846. Rodulfum ante annos sex Bdlilocense monasterium condi- disse. Hæc sufficiant ad qualemcumque BelliIocen- sis abbatiæ notitiam, quæ quidem cx abbatum hi- * storia non minimum illustrabitur. S E R I E S abbatum. I. AIRULFUS monachus Solemniacensis kJ ah abbate suo Chuniberto c Bellilocensi c monasterio præsicitur abbas, qua quidem dignitate potiebatur, ex supradictis, annis 1. & 4. Caroli re* gis, hoc est 840. & 843. Memoratur quoque iisilem circiter annis, in dono scilicet villæ Biliaci, facto Bellilocensi coenobio anno 1. quo domnus 8*1*1. hlsi. Lotharius assiimsit imperium, hoc est 8.41. & in p*///* * permutatione quadam Rodulfi Bituric. archiepi- scopi cum Johanne episcopo Lemovicensi anno quarto Caroli regis, ubi post Rodulphum Garulfi abbatis nomen subscriptum reperitur. Sedit Gai- rulfus per annos quinquaginta sex vel etiam sep- tem, donatus interea regio diplomate Caroli Calvi, dato xv. cal. Julii indict. vn. anno 19.regnante Carolo rege gtoriosissimo, hoc est anno Christi 859. Recensetur etiam in charta Godofredi co- mitis, quasdam res proprietatis suæ conferentis ad monascerium, quod nuper a rusticis Vellinus, sed novo opere a nobis, inquit, Bellus-locus nominatur, ubi vir venerabilis Guarulfus præesse videtur. Facta hæc cessio in mense Octobri anno 27. Caroli regis , & anno 1. Ludovici filii ejus Aquitanica regionis ’ regis. Post quatuor annos idem Gairulfus Bemar- dum comitem inteepellavit, de quodam homine qui ecclesiam S. Christophori in villa pagi Le- movic. Cosatico sitam præter jus invaserat, & hæc quidem ecclesia Bello-loco asserta eft..Facta ista notitia in mense Augosto, anno quinto Ludovici regis filii Caroli regis. Subscripsit etiam privilegio quod in conventu Pontigonensi, Carilocensi mo- nasterio concessiim cst, an. 3 6. regni Caroli glo- b Editum est tom v. ad. SS. Bened. p. s.pag. t et. e Ipse Chunibcrtus aliquando dicitur primus abbas Belli- loccnhs. Q<i 603 ECCLESIA LI riosissimi augusti iu Francia, & imperii ejus 1 primo, calendas Junias, indict. ix. ubi mendose dicitur Carrulfus. Eodem anno 111. idus Julii, vei potius sequenti a vicesimo die Junii inchoato, Carolus idem imperator prædia quædam in villa pagi Lcmovicenlis Orbaciaco, in vicaria Exan- donensi, Bcllilocensibus dedit ad deprecationem Frotarii Bituric. archiep. & Cayrulsi monastorii Belli-loci abbatis, quod est in honore B. Petri con-- structum…… in pago Torinensi, super fiuvium VUt inpr. Dordoniæ. Ipse vero Frotarius villam comitatus * cC.v !’Bo ! nes. Lemovicini & vicariae Exandonensis, Orbacia- c.M.toi. 6. cum vocabuIo, sitam ad Viseram fluvium Belli- locensi ecdesiæ contuIit cui tunc Gerulfus, seu 1 Gaimlfus abbas præerat. Actum mense Augusto * Crafli. anno imperii Caroli ♦ septimo, non quarto, inquit a Mabillonius, in Galliis tertio. * Idem abbas curavit an. 897. quandam capellam a se recens ædifica- tam in villa Favara, in liseo Cameyraco consecrari ab Anselmo Lemovicensi episcopo. Actum hoc instrumentum Lemovica civitate, in fynodo plena, pridie nonas Decembris, anno Incarnationis Dominica 897— indict. I. regnante Odone rege anno x. ordinationis quoque domni Anselmi pontificis anno 28. Gairulfus tamen senio gravis, ante sex annos abdicasse videtur, vel certe sibi lublegisse coadjutorem, ex Mabillonio, II. Rainulfum nomine, seu Ranulfum, cui mense Aug. anno IV. regnante Odone rege, Avi- tus quidam res suas tradit, sitas iu orbe Lcinovi- cino, in vicaria Afnacense, in villa quæ vocatur Lupiacus, cum casa dominicaria, cum ipsa bac- calaria, seu cum ipsis mansis qui ad ipsum perli- nebanL Idem occurrit tum in litteris Eldoardi cu- jusilam anno Odonis regis sexto, tum in charta cujuldam Blandini de villa Rodesalio & Serenia- co vicariæ Exidensis, in mense Januario, anno vm. quo Oddo regnare cœpit. Item in alia charta cujuldam Frotarii & uxoris ejus Goldindis pro Belliloco, facta iu mense Maio, anno vm. regnante Oddone rege. Et tamen hoc ipso anno mense Aprili, Gairulfus abbas BelIo-loco præsuisse dicitur in litteris Calstoni & uxoris ejus Adalgri- dis. Quinimo hic abbas laudatur annis secundo & sexto Odonis regis, idemque pervenit, ut di- ximus, usque ad decimum annum ejusilem regis. Ceterum Sammarthani fratres Rainulfum recen- * SitnpIicis. ^nt annUm > • CaroIi ♦, hoc est 89 8. Fortasse vero idem est abbas Gairulfus & Rainuifus errore duorum apicum utrobique facili. III. Sil verius memoratur abbas anno 1. Caroli regis, ( numSimplicis ?)ex D. Claud. Estiennot. IV. Rodulfus abbas occurrit primum anno 6. fecundum Sammarthanos, certe septimo quo Ca- roius SimpIex regnare cœpit. VariiS exinde annis varias accepit donationes, nimirum annis ix. xi. Xv. xviII. & xx. CaroIi regis, & anno 1. Rodulfi rcgiS, qui erat Christi 923. V. Johannes I. reperitur abbas anno quinto * Huic instrumento ista immediate verba subjiciuntur
- Jr- eundum manJaium quod Salvator nofltr inflituit pridie quam pateretur, de abluendis pedibut pauperum, nunc ficflrudum efi ab eotient abbate nojiro, qui melius merito lupuj dicitur rapax, qui sibi vendunt eandem elcemosyttam stve numos quot domnus pontifex RQtlulsut ibi conjlituit. Quis sit hic abbas ignoramus. lMOVICENSIS. 604 l mense Septembri, sexto, octavo & decimo ejuse dem Rodulfi regis. VI. Boso sedebat anno tertio Ludovici Tranfe marini, Christi 938. dicitur autem episcopus & abbas anno ejufdem regis quinto. VII. Bemardus I. Bosoni jam successerat anno ejusilem Ludovici regis duodecimo, Christi 947. VIII. Guerno successer Bemardi, nominatur in charta EboIi cujusdam qui cum uxore sua Er- mengardenonnulla prædia dedit, anno xm.re- gnante Lothario, Christi 9 67. vide Mabill. ad hunc annum num. 12. In alia vero charta notis chronicis defututa duo simuI abbates exstitisse per- B hibentur, Guerno & Geraldus ; & hunc quidem nonnulli volunt fuisse abbatem Licum. IX. Geraldus I. solus abbas nominatur in alia cujusilam Ragamfredi charta Beliilocensi monaste- rio quoddam mansionile tribuentis apud Podio- meranum, iscn/m in orbe Caturcino, in vicaria Ca-- siliacensi, ad sacrarium, id est ad luminaria concin nanda, &c. facta cessio in mense Decembri * sub Lothario rege ; item iu alia donatione facta anno bis deno quintosub rege Lothario. Geraldus & Adalgisus simul abbates erant, quando Gausbertus quidam vineam suam apud Pagaciacum, in orbe Lemovicino in vicaria Asuacensi donavit, in mense ~ Maio, regnante Lothario rege. Ad hæc breve memoriale fecerunt Geraldus & Adalgarius abba- tes, (idem forte qui Adalgisus,) de rebus ac posses- sionibus BelliIocensis monasterii. Idem GeraIdus, mortuo forte AdaIgiso, KeaIstonem adlegit sibi co- adjutorem, qui ambo nominantur abbates in do- natione Gerberti & uxoris ejus Dedæ, facta in mense Martio anno 21. sub Lothario rege. Ber- nardum etiam coabbatem habuit, uti probant litteræ cujuldam Gausteni, qualdam res suas Belli- locensi monasterio, cui Geraldus & Bemardus ab- bates tunc præerant, conferentis, &c. Actum mense Maio, regnante Lotharib rege. Superstes adhuc erat GeraIdus abbas anno tricesimo Lotharii regis, Christi 984. aut 8 5. X. Bemardus II. non infimo inter Aquitanicos proceres ortus loco, ex monacho Floria- ccnsi fit abbas Solemniacensis, tum BelliIocensis, de quo Aimoinus in vita S. Abbonis c. x. Creatus La^ bm. postmodum episcopus Caturcensis, abbatiam ali— n0va s s • quandiu retinuit, quam deinde Hugoni de Com— p-7 bornio, suo ex fratre nepoti, homini seculari re- signavit. Pessiinus tunc erat hujus monasterii sta- tus, quod comes Tolosanus sibi addixerat, postea contulerat in benesicium comiti Petragoricensi ; „ hic vero vicecomiti Comborniensi. XI. Hugo I. de Combomio silius fratris Ber- nardi, cum clericus tantum secqlaris esset, ac nihil- ominus abbatiam hanc occuparet, ea de re graves querelæ delatæ sunt ad Lemovicinæ synodi patres anno 1031. qui exclamasse leguntur : Hoc magna destructio est ; & pro tali destructione lo- coriim Dci, ira superpopulos a facie Dei egreditur. Quapropter Hugo coactus est abbatialem potesta- tem transferre in sequentem. Circa vero id tem- poris florebat Werno grammaticus, B. Petri apo- stoli BelliIocensis ecclesiæ monachus, hos inter vi- ros jllustres annumeratus quibus apologeticam dc 605 ECCLESIA LI S. MartiaIis apostolatu epistolam inscripsit Ade- marus Cabanensis. XII. Frodinus, seu Frtidinus, erat monachus quando munus abbatiale auctoritate concilii pro- meritus est. Sedebat temporibus Alexandri papæ & Philippi regis ; quem Hugo de Castello- novo in tantum exagitavit, ut ipsi tandem cedere coactus sit, dccanatu retento ; deinde vero factus est abbas Tutelensis. XIII. Hugo II. de Castello-novo quem Balu- zius, rejecto Hugone de Combomio, unum ex duobus Hugonem facit, de Castro-novo nuncu- patum, an. 107 6. Locum hunc qui in ejus manus cx successionc parentum devenerat, Hugoni abbati Cluniacensi ordinandum commisit. XIV. Geraldus II. a Paschali II. bullam accepit datam Laterani per manum Johannis S. R. E. diaconi cardinalis, XVI. cal. Junii, ind. x. Ineam. Dom. an. 1103. pontificatus autem domni Pas- chalis tertio. Huic etiam abbati Geraldus Catur- ccnsis episcopus dedit eeclesiam S. Martialis de Bassaco ; & hoc factum est de consilio Gauzberti Caturcensis prioris, Sequini, Guidonis, & Wil- Jelmi archidiaconorum, infra ecclesiam S. Sereni ante altare, cal. Martii, anno ab origine mundi VI. ccc. XII. anno ab Incarnatione Domini >1. c. xil. indict. v. Paschali papa II. regnante Ludovico rege Francorum, ldem abbas occurrit an. 1118. mense Septembri, Gelasio papa, & Eustorgio Lemovicensi episcopo. • XV. Petrus I. de S. Cereno a in Obasinæ char- tulario legitur abbas an. 1164. indict. xn. epacta vi. 4. die mensis Martii, regnante Ludovico. Reperitur etiam annis 1170. 1172. & 1188. quo anno domini de Cavagnac hominium exce- pit. Postmodum resignavit sequenti, tempore Philippi regis. D. Michael Germain inter Gcral- dum & Petrum iuserit Galterium, sed ex litteris mutilis, quæ notis chronicis carent.. XVI. Umbertus, veIImbertus.occurrit 1190. Sio Raimundus vicecomes de Turrenna & Boso ius ejus hominium ei præstiterunt ; actum apud Figiacum, iu domo Folcherii Ortolderii an. Inc. Dom. 1190. apud Romam Clemente papa, regnante PhiIippo Francorum rege, Henrico Bituric. archiepiscopo, testibus G. de Gordo abbate Oba- zinæ, &c. Nominatur idem Umbertus an. 12 o 3. Monet Dom. Michael Germain fieri mentionem Petri de S. Sereno an. 1204. tanquam abbatis, quem putat esse Petrum, Umberti anteceflbrem ; forte hic Petrus, qui abdicarat ex dictis, mortuo Umberto, pristinam sedem conscendit j XVII. Gausbertus 1205. XVIII. Hugo III. memoratur anno 1223. h obiit vero 1233. & prope abbatem Bemardum ** Z. xv :. Solemniac. b cujus erat familiaris, sepultus est xvn. * caI. Aug. in capitulo S. Martini Lemovic, cum huc venisset ad rcsignandum, ex chronico. XIX. Bemardus III. anno 12 5 1. vel 1252. * Castrum S. Cereni duabus tantum leucis a Bello-loco distitum, diœcesis tamen Caturcensts, urbi cognomini de J*. Ctr ; przeminet, pertinetque ad vicecomites Torinenses. h Intellige Bemardum abbatem S. Martini, (inquit Baluzius) cui in vita diu ante promiserat quod hic veniret mori & sepe- liri juxta ipsum. Tomus IL :MOVICENSIS. 606 A ex instrum. ecd. Tutelensis foI. 2 24.ediuViceco- mitis Torinensis & Bosonis ejus filii hominium excepit ante portam capelIæ dei Batut XX. Johannes II. 125 6. mense Junio. XXI. Bego de Scorallis, de Scorailles, gente praeclara apud Arvernos genitus, abbatiam BeUilo- censem obtinebat 1259. egregie jura & li- bertates defendit. Memoratur an. 12 61. in tabu- iis ecd. Bituric. & i 2 6 5. in chartis ecd. TuteI. Idem an. 1263. pactum fixit cum Johanne archiep. Bituric. cui anno 1269. fidelitatem juravit. Eodem anno consuiibus Belli-loci permisit pontem inferiorem supra Dordoniam exstruere. Legitur B etiam iu charta Obasinæ 1266. & in chartis eccL Bituric. & præposituræ Brivazaci 1271. Con— apildh cordiam iniit an. 1281. cum domino de Castro- novo, pro piscationis jure, sequestro domno Hu- gone decano SoIiaci. Idem abbas hominium cx— r. hibuit Simoni archiepiscopo Bituric. eique claves tradidit xix. caI. Aug. an. 1285. cum tamquam Aquitaniæ primas Lemovicensem diœcesim visi- taret. Denique an. 1288. saluberrima suo mo- nasterio ssatuta promulgavit. Consignatur in necrologio dic 7. Octobris. XXII. GuiIleImus I. a Bertrando de Longuevai hominium accepit an. 1290. XXIII. Bemardus IV. de quo in historia Jus telli, an. 1298. cum Raimundo vicecomite To- rinensi composuit, super hominio quod hi viceco* mites abbatibus Bellilocensibus debebant ; eoque nomine Bemardus de Cumengis * vicecomes To— */dec<m- rinensis huic abbati hominium præstitit die 27. venb> Januarii an. 1311. XXIV. Helias transegit cum domino de Ca- stro-novo annis 1316. & 1317. anno vero se- quenti concordiam iniit cum consuiibus & oppi- danis BeIlilocensibus. XXV. Hugo IV. de MaIafayda ex illustri apud « Lemovices genere ortus, sedebat an. 1320. se— — » • giturque ad annum 1325. perveniste. T’** XXVI. Raimundus de Vallon Burgundus, do- mini de Cavagnac hominium excepit an. 13 27. XXVII. Guistelmus II. anno 1333. ssatuta quædam condidit. XXVIII. Radulfue hominium fecit Fuloaudo archiepiscopo Biturioensi die 14. Octob. 1336. lpsi vero dominus de Granolhaco fidem diente- larem exhibuit 1341. Fundavit pius abbas capeI- lam S. Marci, ac de suomonastcrio benemeritus est. XXIX. Gilbertus an. 13 5 4. a Bertrando de Favars hominium accepit. XXX. Antonius, filius Francisci Guillerii no- bilis Lemovicensis & Mariæ de Monte-ruco, cujus propatruus erat Petrus de Monte-ruco cardina- lis nepos lnnocentii VI. ex sorore, abbas suit Belli-loci circa 13 60. vide Baluz. in notij ad vi- tas pap. Aven. c. 935. XXXI. Guido an. 1362. hominium accepit a Geraldo de Majoria, regnante Eduardo ; & 13 67. ab Olivario de Bosco domino Castri-novi « XXXII. Guillelmus III. memoratur an. 13 74 « quo videlicet ipsum tunc Romæ degentem Belli- loci consules pontis fuperioris supra Dordoniam dominum agnoverunt. Qq n ECCLESIA L : XXXIII. Bernardus V. silius Hugonis de Bello-. loco militis, anno Domini 1379. Clementis papæ VII. primo, eo pacto transcgit cum Guillelmo Rogerii vicecomite Torinensi & Raimundo ejus fillo, ut in posterum vicecomites Torinenses ab- batibus Belli-loci consuetum exhiberent homi- nium, iidemque abbates ex duodecim viris dis- eretis, sibi a quadraginta burgensibus electoribus præsentatis, quatuor consuies libere, ut mos erat, eDgerent. ldem abbas paciscitur cum Johanne domino de Castro-novo, super eo quod castrum abbatis, dc Astaliaco dictum, incendisset, quo incendio cuncti incolæ castri ad octoginta perierunt, quos inter aderat soror Bernardi abbatis. Ipse vero Bernardus decessit xvi. cal. Novembris 1389. sepultus iu capella S. Nicolai. XXXIV. Nicolaus præerat 1402. quo anno maxima lues Bellilocensemurbem afflixit.Huic Jo- hannesle Maingre, dictus mareseallusde Boucicaut, comes de Beaufort & dAleth, vicecomes de Tu- renne hominium exhibuit 1415. XXXV. Stephanus anno 1423. Icgitur statuta eondidisse disciplinæ resarciendæ utilia. Obitus ejus notatur vi. cal. Junii, iu necrologio Solem- niaci, ubi cognominatur Ademari. XXXVI. Durandus abbas Belli-loci & officialis MontaIbanensis, bullam Martini V. pro numero duodenario canonicorum prioratus S. Antonini exsecutioni mandari curavit, ex eorum processii verbali facto 1. Junii 143 0. indict. vm. pontificatus Martini an. 13. Bulla autem hujus papæ data est 111. idus Decembris, pontificatus ejus anno 8. XXXVII. Bertrandus I. de Planis de Curamon- te, de Plas de Curemont, nobili fatus prope Belli— locum genere, memoratur abbas annis 1442. & 1444. Ita de eo necrologium : xvII. Octobris obiit dom. Bertrandus, alias 17. Septemb. Parisiis tumulatus. XXXVIII. Petrus II. de Combom 1445. & 1466. XXXIX. Guyotus Ademar de Grignan, proto- notarius apostolicus, bulla PauIi papæ II. fit abbas commendatarius an. 1466. al. 67. contra Lu- dovicum de Combom a monachis in abbatem po* stulatum. Sedebat an. 1470. quo transegit cum episcopo Lemovicensi. Fuit quoque episcopus Arausicanus, ubi vide. Memoratur iu necrologio, die 6. Aug. XL. Guillelmus IV. Ademar de Grignan su- perioris frater, episcopus Tricastiuensis & abbas * Junii eg commendatarius Belli-loci ; quo nomine anno. ^nehiecyisc 1494* die 19. Maii * hominium per procurato— J Riittric. fa. rem fecit archiepilc. Bituricensi, ex tabui. Bituric. Præerat adhuc 1515. XLI. Bertrandus II. de Fargis, al. de Fagis 1530.&I553. XLII. Johannes III. de Cappis, de Chappes, dias de Ceppes, siiiuS domini des Peschers, aut de Peschieres in suprema Burdegalensi curia sena- toris, monachus Belliloccnsis, abbatiam obtinuit anno saltem 1569. qua cessit anno 1580. iu gratiam sequentis. XLI11. Colhagius de Martel bulla pontificia a EMOVICENSIS. 608 A Rege procurata iustituitur abbas, adversus viceco- mites deTurenne, qui suapte auctoritate abbatem constituerant Gramundum dc MarteI, al. N. de Gramont, ah Petrum Grangon ; tres isti sortasse a vicecomitibus de Turcnne successive abbates no- minati sunt. XLI V. D. d’Abbin de Ia pro hac & ali is abbatiis schcdulam regiam obtinuit an. 1595. Vide in Granataria. XLV. Pantaleo de Ia Coste titulo sine re gau- dcbat, an. 1 597. quando nimirum abbatiæ pro- ventus sibi Torinenses vicecomites vendicabant. XLV1. Geraldus III. de Castajoux pari modo B abbatiam possidebat an. 161 6. composuit anno 1 6 3 6. cum monachis Belli-loci, arbitro Johanne d’Estresses, al. d Efdreffe episcopo Lactorensi. Obiit 1652. XLV1I. EmmanueI Theodosius a Turre, car- dinalis, dux d’Albret, e vicecomitibus Turennæ, abbatiæ possessionem adeptus est per procuratorem die 28. Sept. 1 659. Pactum fecit an. 1661. die 2 (. Julii cum domno Benedicto Brachet supe- riore generati congregationis S. Mauri, prounien- do huic congregationi suo monasterio. Id ta- men non nisi post biennium sortitum est effec- tum, anno videlicet 1 663. quo, die XI. Martii hoc in monasterium ascetæ hujus congregationis inducti sunt. Abdicavit in gratiam sequentis. XLVI1I. Franciscus le Sauvage, Emmanuelis Thcodosii studiorum moderator, eo cedente ab- batiam obtinuit anno 16 61. futurus aliquando Vaurensis episcopus. Is autem post sumtam possessionem BcIliloccnsis abbatiæ, nihil antiquius habuit, quam pium opus reformationis a deccfso- re inceptum ad exitum perducere, quod præstitit an. 1 663. Præerat adhuc anno 1676. XLIX. Paschalis de Ravillon Sarlatensis. L. Johannes IV. Phelip de S. Viance designa- tur abbas die 1. Novemb. 1688. Mortem oppe- U tiit 1707. LI. N. de TiIli de Boisfranc, al. de Beaufranc nobilis Normannus, canonicus Vemonensis, schedula regia renuntiatur abbas die 3. Augusti 1707. al. in festo Pafchæ. L1I. N Brossard, vicarius major ecdesiæ Lemovicinæ, a Rege nominatur abbas Bellilocensis iu festo Assiimtionis 1713. Præter hos abbates alium nobis suppeditat ne- crolog. Solemniacense, Ebulum scilicet 1 v. nonas Februarii. E AGEDUNUM. Ahun. AGedUNUM, al. Acedunum, Ahun, abbatia ordinis S.Benedicti, cujus nunc primus patro- nus S. Stephanus, in superiore Marchia fundatur a Bosonc Marchiæ comite, qui ecclesiam S.Mariæ in vico Ageduno sitam adCrosam fluvioIum contulit AdaIbaldo Usercensi apud Lemovices abbati, ea conditione ut persuccedentia tempora monasticus ordo & religionis observantia sub regula sanctissimi Benedicti teneatur & custodiatur, &c. Subscribunt post Bofonem Gaubertus frater ejus, Alduinus episc. Lernovicensis, Adalbaldus, &c. an. Incam. 6o9 ECCLESIA L : Domin. 997. regnante Rotberto rege. Chartam integram habes t. 4. veteris Gall. Christ. p. 963. Colitur in hoc monasterio S. Silvanus, anno ætatis x 5. al. 1 5. in persecutione Vandalica passiis 16. Oct. Sic autem initia hujus monast. edisserit noster D. Claud. Estiennot : Hildegarius ep. Lemovic, huic coenobio initium dedit circa 980. quod, ut ait Goffiidus Vosiensis post Adhemarum, ordi- nate disposuit in magna caterva monachorum. Paucis tamen annis in eo substitere monachi, Al- duinus enim post Hildegarium episcopus Lemov. qui primum chartæ Bolonis Marchiæ comitis an. 997. subscripserat, volens ut nullus alienare præ- sumeret hunc locum a religione monastica & po— I testate abbatis, quique ilium subdiderat Userciensi asceterio, quod ipsemet Hildegarius hortante ge- nitore suo carissimo D. Geraldo vicecomite res* tauraverat, paulo post suadentc diabolo expulit ab eodem loco monachos & ordinem monasticum, atque ibi canonicos instituit, ut refert Goffiidus du Breuil prior Vosiensis in Chronico, qui qui- dem addit post Adhemarum Cabanensem, ibidem pœnas dedisse Hilduinum ubi deliquerat : cum enim aliquando ecclesiam S. Stephani de Age- duno, unde monachos exstruserat, adiret, spiritum ibi exhalavit, ad S. Martinum sepultus. Abbates quos reperire licuit hic subj icimus. Abbatum catalogus. I. A DaLBALDUS Usercensis abbas, quamdiu XV vixit, Agedunense monasterium rexisse videtur ex charta fundationis ; imo fortasse successo- res longe posthac id juris sibi vindicarunt. II. Clarus Ageduni abbas, saIvo Usercæ jure, inquit Mabillonius, institutus est ab Eustorgio episcopo, & Rotgerio comite Marchiæ. An. 1123. cecidit lite in causa ecdesiæ de Stivaliculis quam Sandionysiani monachi possidebant. III. Geraldus Usercensis monachus tempore _ Bemardi abbatis Userciæ, testis legitur in charta Geraldi episcopi Lemovicensis pro Usercia anno 1145. iterumque in charta Meymacensi anno 1147. indictione x. IV. PhilippusabbOs Ageduni 1196. ex tabu- lis Grandim. a domino de Ganieres descriptiS. V. Petrus an. 1241. hujus loci abbas memo- ratur in charta Nerlacensis monasterii. VI. Andreas 1390. VII. Johannes I. de Armaniaco abbas com- mendatarius moritur 1493* abbas erat 1470. J473* VIII. Martialis Bithon. Obiit 1510. Post quem £ electi duo : Petrus de Marche & Guillel. de S. Mar- cello cui abbatiam adjudicavit episcopus Lemov. Petro de Marche appellante coram archiepiscopo Bituric. Lite pendente ipse mortuus est primo De- cembris 1 5 1 o. cui substitutus a monachis Fran- ciscus deMontagnac eleemofynarius dictæ abbatiæ, ex actis & instrumentis ecdesiæ Lemovicensis. IX. Johannes II. de Albuconio eligitur eodem anno. X. Matthæus du Bois canonicus Lemovic, obiit 1565. XI. D. dAbbin de Ia an. 1595. sche- EMOVICENSIS. 610 A. dulam regiam obtinuit pro hac abbatia & aliir. Vide in Granataria. XII. N. Coquille 1670. & 1680 « XIII. N. Geneys 3 1. Octob. 1704. ABBATIA REGULÆ.*, L.Regie. REGULA BeATÆ Mariæ, ordinis S. Bene- dicti monasterium feminarum enumeratur ab anonymo astronomo, Ludovici Pii vitæ scriptore, inter ea monasteria quæ de novo condita fuere in Septimania ab hoc principe. Vana itaque traditio illa est quæ cœnobii hujus S. Martiali acceptam te- 1 fert originem. Nec minus falsa quæ Pippinum re- geman. 7 63.erga illud munificum facit. Pippinus enim ille qui bcnesicia quædam huic monasterio contulisse dicitur, non Galliæ sed Aquitaniæ rex, silius nempe Ludovici Pii dicendus ell. Ce- terum in censu monasteriorum facto sub Ludovi- co Pio, anno 817. nominatur monasterium S. Mariæ puellare in Lemovicas inter ea quæ Regi & regno nec dona, nec militiam debent, sed soIas preces. De prisca hujus parthenonis religione ac disciplina testis egregius cst Jordanus episcopus Lemovicensis, qui in concilio Lemovicensi super , apostolatu S. Martialis sub annum millesimum tri- * cesimum habito dixit, quod monasteria ejus urbis, videlicet S. Augustini & S. Martini, necnon con* gregario virginum in bafilica beatæ Genitricis-Dei Mariæ, sancti ordinis reverentiam regulariter ob- fervent. Hanc basilicam Urbanus secundus anno ejusilem seculi nonagesimo dedicavit. Post an- nos decem iucendio consumtum fuit cum multis aliis ecclesus hoc monasterium, cujus omnium pro- pemodum ante id tempus abbatissarum nomina exciderunt Residuarum seriem accipe. ABBATISSARUM CATALOGUS. I. U N T R A D A, prima ilIius parthenonis vJT abbatissa nominatur in vitioso diplomate Pippini Aquitaniæ regis, quem eidem monasterio impense munificum fuisse constat ex diplomatibus posteriorum regum qui ejus donationes confirma- runt. Sedebat anno 8 3 7. ex Dom. de Vertha* mont libellorum supplicum iu regia magistro a Sammarthanis Iaudato. II. Deda soror Ademari Scalarum vicecomitis, anno 1 5. regnante Ludovico rege, ex chartulario Tutclensi. Quædam vendidit Bernardo abbati Tu- telensi an. circiter 950. Vide hist. Tutel. lib. 1. p. 13. & iu appendice col. 3 47. & 3 49. 111. Almois, seu Almodia, Bonæ-Sainæ monia- Iis, eligitur abbatissa Regulæ circa annum 1155. de qua necrologium xi. die Septembris, al. xv. cal. Octob. scilicet in necrol. Bonæ-Saniæ. IV. Maria I. de Limoges de Combom, fiIia Ademari de Combom & Brunesendis vicecomi- tistæ Lemovicensis, ex genealogia Gaufridi de Breuil cap. XLI. • præerat circa annum 1165. a quo frater ejus Ademarus vicecomes Lemovicen- sis in vivis agebat. V. Amabilis, seu Mabilia an. 11 80. VI. Agnes I. abbatissa & totum capitulum * Audior ille suum chronicon ad annum 1184. perduxit. Qq ii ; 6u ECCLESIA LI S. Mariæ de ReguIa de Lemovicis donant mona— A stcrio Daloncnsi quasdam pecias terræ 1198. ex chartulario Dalonæ. An eadem quæ cognomina- tur de Las Tours an. 122 6. VII. Germana 1233. & 1240. quo anno transegit cum EIia & G. de Juliaco. Memoratur adhuc an. 1245. ex schedis V. C. Dom. de Vcr- thamont & 1258. VIII. Martinaan. 12 5 9. & 12 62.1 y.cal. Feb. IX. Agnes II. de IaSerre, soror Aimerici de la Serre episcopi Lemovic, electa fuit anno 1269. obiit vero 127 2. ex Chronico MS. S. Martialis, ex quo etiam colligitur alium habuisse fratrem p S. Martini Tutelensis abbatem. X. Sibilla eodem anno 1272. successit, quæ moritur an. 1275. vel sequenti, ex MS. codice S. Marsialis. XI. Lucia etsi canonice electa statim a morte Sibillæ, minime tamen ante annum 1282. pos sessionem adepta est, æmulam videlicet nefcio quam passa cui nonnullæ suffiagatæ fuerant mo- niales. Certe anno 1283. ipsa & Guido de Beynac miles contraxisse leguntur cum Geraldo de Sereilhac domicello, & Petro ejus filio. Vivebat adhucannis 13 07. & 13 11. XII. SiguinadeS. Amantann. 1313.1322.* 1326.& 13 39. ex chartis Regulæ. Sepulta est in monasterio, cum hoc epitaphio : Htc jacet
Seguina cui papa dedit…… XIII. Maria II. des Alloiz, Nicolai cardinalis Lemovicensis germana, necnon Clementis VI. & Gregorii XI. consanguinea, præerat anno f 3 44. Num eadem est ac Dionysiade Rupe, Clementis VI. itidem affinis, quo volente legimus eam ex moniali ReguIæ factum ejusilem parthenonis abbatissam anno pontific. tertio, hoc est 13 44. ad an. 1351. Transfertur Cussiaoun, eodem summo pontifice etiam voIente. j XIV. Margarita I. des AUoiz neptis præce- dentis, anno 1354. XV. Maria III. de Judicia, de la Juigie du Puy’, Bonæ-Saniæ sanctimonialis, soror Guillelmi & Petri cardinaIium, ex Baluzio, sedebat annis 1363. 13 74. & 1389. quo anno vel sequenti decessit ; diuque postea vacavit sedes. Anno 1395. Agnes de Ia Tour & Maria de Peyrusse abbatiam admi- nistrabant. Mariæ abbatistæ mentio fit iu necrol. Bonæ-Saniæ m. nonas Maii. XVI. Johanna I. de Rochechouard vacuam sedem obtinuit circa annum 1396. cujus pa- rentes dom. du Foumy profert, Ludovicum J vicecomitem de Rochechouard & Isabellam de Parthenay dominam dAspremont filiam Gui- donis sArchevesque, domini de Soubise, & Gui- donæ, Guyone, de Laval-loiil. XVII. Maria IV. de Rochechouard neptis præ- cedentis, ab an. circiter 1404. ad an. 1410. ex Memoirtsdt chartis ecclesiæ Lemovic, asservatis in Biblioth. Ganiertt. regia. XVIII. Johanna II. de Rochechouard 1410* 1411. & 1413. ex libris recognitionum. XIX. Isabellis d Amboise electa 1415. præsuit ad annum 143 6. XX. Catharina I. de Comborn, alumna Bonæ- :MOVICENSIS. 612 Saniæ, circa hunc annum abbatissa Regulæ proclamatur, quæ anno 1451. eeclesiæ cameram in- choavit, ut liquet ex hac inseriptione posita iu se- cunda columna : K. de Comborn abbesse de ceans afait commencercette voutetfan tipsi t » Eadem abbatissa dedit monasterio Coyresiano priora- tum de Comac, in cujus doni memoriam anniversarium ejus apud Coyresium die 4. Novem- bris celebratur, quo iu faticoncessit, ex necrolo- gio in hæc verba :.q. al. 3. Nov, * obiit donnus * al. x. Ja- Catharinæ de Combornio abbatisse Regulæ Lemo— nuar« vicenfis futurum & in perpetuum. In necrol. Bonæ< Saniæ obitus ejus consignaturadxn.cal. Oct. XXI. Catharina II. d’Aubusibn ex priorissa de Charli diœcesis Bituric. regimini admovetur an. 1461. de qua Iegitur hæc inscriptio : Anno Domini 1 ipsi8. veneranda domina /s. de Albo- cione Matissia istius monasterii secit fieri præsen- tem chorum. XXII. Margarita II.cTAubufson amitæ succes sit an. 1473. Obiit an. 148 5. vel sequenti. XXIII. Anna I. de Maumontan. 1456. erat priorissa Bonæ-Saniæ ; jam autem an. 148 2. præerat utabbatissa Regulæ, & adhuc 149 o.Proiude- , que Margarita præcedens ante obitum cessisse di- ’cenda est. In necrol.Bonæ-Saniæ memoratur Anna de Malmont xv. cal. Sept. XXIV. Ludovica BeaupoiI, ex D. du Foumy Iocum habet iuter abbatissas ReguIæ ; sed quo præcise anno sederit, non audet asserere. Id solum habet quod ipsuis parentes Julianus Beau- poil & Gallienna Helie nupserint anno 1443. sororque illi fuerit Fraritisca BeaupoiI priorissa Regulæ, quæ decessit an. 1 j 07. XXV. Francisca I. de S. AuIaireeIecta dicitur circa 1495. sudebatque adhuc an. 1506. XXVI. Margarita III. de Las Tours circa ) 1506. XXVII. Catharina III. de Maumont, neptis Annæ de Maumont esecta 1512. præerat anno 1 522. XXVIII. CaroIa I. dc Maumont neptis Catha- rinæ 1535.1553. 1569. XXIX. Johanna III. de Bourbon-Lavedan, filia Johannis de Bourbon vicecomitis de Lave- dan & Franciscæ de Silly, sororem habuit Ludo- vicam de Bourbon abbatissam Fontis-ebraldi. Ipsa autem monialis facta S. Crucis Pictaviensi$, a Rege nominatur abbatissa Regulæ an. 1 5 7 5. * Nonnisi * Allii ta- tamen an. 1 5 8 6. XII. cal. Maii bulIas accepit an- J, num agens 3 8. Tum vero permutatione facta p™ mw cum Franciica de Rohan 1594. fuabbatissa S. Trinitatis Pictaviensis, ubi vide. XXX. Francisca II. de Rohan, Francisci de Rohan & Catharinæ de Silly filia, exabbatissa, ut diximus, SS. Trin. Pictav. fit abbatissa Regulæ an. 1594 « XæXI. Maria V.Vidart, addito interdum co- gn mine, de S. Clair, designatur a Rege anno 1604. vel 1605. Bullas autem obtinuit pro co- adjutrice anno 1612. XXXII. Virgilia de Pont-JamauIt resignavit sequenti post biennium regiminis an. 1618. XXXIII. MauriIia de Verthamont schedula 6ij ECCLESIA Ll regia obtinuit abbatiam anno 1618* qua cessit anno sequenti in gratiam sororis suæ. XXXIV. Johanna IV » de Vcrthamont, Mar- tiale de Verthamont, Franciæ quæstore, & Maria de Mauplo nobilibus parentibus orta, undevi- gesimum duntaxat ætatis annum, quintumque sui in vita monastica noviciatus mcnsem apud S. Laurentium de Allodiis agebat, quando cedente sorore litteras regias pro abbatia Regulæ obtinuit, anno scilicet 1610. ultima die Octobris ; cujus possessionem coniecutaest quinta Julii an. 1620. qua die ibidem professionem emiserat. Obiit plena meritis 12. Martii an. 167 5. sepulta in capitulo cum hoc epitaphio : tems & d l eterniti ici repnse le cotps de reverende & religieuse dame, madame Jeanne de Verthamont. Se voulant consacrer a Dieu, elle prit le saint habit de la religion le vingt & un de Juin de l’an tti/p. dans ldbbaye de Nostre-Dame des Alloys, fit ses væus solennels le V. de Juillet de san ttilo. dans celle de Nostre-Dame de la Regle, dont elle avoit esto’nommee abbesse par Sa Majesto le dernier jour dOctobre de Tan itito, en consequence de la demission que luy en avoit fait madame Afaurille de Verthamont sa fæur, elle en prit possesseon le V. de Juillet de l’an itizoS Dieu luy donna les vertus avec la qualite d’abbesse, & du moment quelle lesut, elle s*appliqua, au perii mesme de sa vie, a remettre fobservance reguliere dansson monastore qui n’en avoit plus que Je nom ; elle a retirl ensuite les biens alienem & usuepeZ » ct fait bastir les dortoires, refectoire, chambres abbatiales, & presque tous les autres lieux reguliers ; elle a fait faire tous les orne- meus qui sunt a Feglise ; & en un mot, d confide- Ter certe abbaye dans sejlat quelle la prit, & dans celuy oh elle la laissiee, onpeut dire quelle la fondee, & a faite une maison nouvelle de la plus pauvre, & de la plus perite communautd une 1 des plus nombreufes & des mieux reglees quait Tordre daus le Royaume ; le 2. de Janvierde san M. DC. LvI. ellefit, avec la joye de toutesses re- ligieufes, sa coadjutrice madame Marie de Verthamont saniepce, qui luy a succede danssa charge & dausson iple, quelle a eu toujours jusquau dernier moment fort grand, pour sa perfectum & celle desesfilles ; sa bonne vie nous donne un tres- justofiujet de croire quellela changea en une meil- leure d sa mort, arrivde le XII. Mars de l’an M. DC. Lxxv. Abundate in opere Domini semper, scientes quod labor vester non est inanis iu j domino. 1. Cor. 1 5. XXXV. Maria VI. de Verthamont, Francisci de Verthamont quæstoris Franciæ generalis, & Jo- hannæ de Chevaille filia, habitum religionis as sumsit 22. Junii an. 1644. Obiit 1670. XXXVI. Elisabeth dAubussende la FeuilIade, soror Georgii Ebredunensis archiepiscopi, ex prio- rissa monialium Nostræ Dominæ urbis Ricomagi, abbatissa S. Juliani de Prato apud Cenomanos, tum a Rege nominata ad abbatiam dc Longo-cam- po prope Parisios, a qua non obtentis bullis trans- ZMOVICENSIS. 614 A fertur ad abbatiam Regulæ sehedula regia data 21. Aprilis an. 1670. Obiit 12. al. 13. Martii an* 1704. cujus exsequias ad preces monialium cu- ravit D. Franciscos Redon abbas S. Augustini Lemovicenfis, cum suis monachis. XXXVII. Maria VII. d’Aubussen de Banfson designatur a Rege 22. Martii 1704. bullasque obtinuit xi. cal. Junii sequentis. Morte prærepta est anno 1705. mense Junio ; cujus item funus rogati monachi S. Augustini prosecuti sunt. XXXVIII. Johanna VIII. Flavia de Vertha- mont, nata Martialis de Verthamont domini de Ia Vaud, ex Isabellade Lamberti, ipso die Assiim- 3 tionis B. Mariæ an. 1705. nominatur, benedicitur vero die festo S. Johannis Evangelistæ ejusilem anni. Hactenus feliciter præest. ABBATIA BONÆ-SANIÆ. ♦ ♦ Bonne- Saigne. BON A-S AN 1A, ordinis S. Benedicti parthe- non sub patrocinio B. Mariæ in archipresby- teratu Gimelli, jacet in paludosa planitie a qua & nomen Bonæ-Saniæ accepit ( Sania enim vernacula lingua idem sonat ac fundus pinguis & hu- midus) duobus milliaribus ab Ussello & coenobiis S. Michaelis de Angelis, vulgo X Angel, ac Mei- — macidissat. Romanæsedi immediate subjacet, lo- cique domina audit abbatissa SERIES ABBATISSARUM. I. T OviTA bullam accepit ab Alexandro papa <J III. anno 1165. XVIII. cal. Julii, ubiso- lummodo dicitur priorissa. Attamen iu necrol. die vi 11. idus Aprilis abbatissa nuncupatur. II. Flora, cujus nomen in libro obituum consi- gnatur 4. Novembris. III. Margarita I. de la Jugie, cujus obitus nota- tur 28. Julii. IV. Almodia I. de S. Geat, al.de S. GaIlo, J*. Jal, 2 5. Julii obiisse memoratur. V. MarthaI. Brune, al. Matta-Bruna, 8. Maii occurrit in libro obituum. VI. Almodia II. de Courailli, al. cTEscoraille 28. Julii locum habet iu libro obituum. VII. AImodia III. memoratur absque cognomine iv. cal. Aug. quam tamen eandem esse cum praecedenti suspicamur. VIII. Gallarda I. de Ventadour 1220. IX. Maria I. de Beaumont 123 5. notatur in libro obituum 3. Aprilis. X. Gallarda II. de Robert 1249. ad an. circi- 7 ter 1 a6j. J XI. Stephana de Chabanes 1263. 1267. & 1275. Recensetur in necrol. III. nonas Julii. XII. Martha II. al. Matha de Chasteauneuf, filia Petri de S. Germain, domini de Chasteau- neuf & Burgundæ de Ventadour, & soror Petri archidiaconi de Combraille, præerat anno 12 7 6. contendit cum Eblone vicecomite de Ventadour anno 1280. quo apud Bonam-Seinamerantmo— Gin/rw. niales 45. & fratres donati 5. Superstes erat 1285. obiit vero die 3. Aug. ex necroI. XIII. Aalixseu EIixde Ventadour memora- tur an. 1292. 61$ ECCLESIA L a XIV. BIancha I.a deVentadour, soror Guidonh episc. Caincr. & Vabrens filia EbloniS vm. vicc- comitis dc Ventadour, & Marg. de Bello-joco, ex hist. Arv. Baluz. p. 2 87. abbatisiæ dignitatem ob t i nebat 1326. DonationesaBernardo vicecomite nepote suo excepit annis 1338. & 1345. XV. Gallarda III. Robcrte 1347. 1348. Obiit die 2 1. Julii 1365. XVI. Delphina I. d’AngIars 1365. pedunt accepit, quod per annos 1 5. bellicos inter tumultui tenuit. XVII. Gallarda IV. Roberte, neptisGallardae Robcrte abbatlslæ, præerat 1381. Terrarium mo- nasierii renovavit 1400.Ecclesiam dc Maussac an. 140 6. ipsi concessit PetruS de Maussac dominus de Blange ejus avuS. Plures excepit donationes 1408. 1411. 1416. Testamentum condidil 1421. Memoratur adhuc 1428. obiit vero die 4. al. 5. Aug. 1424. XVIII. Dclsina 11. de Chabannes, Roberti de Chabannes & Adelaidis de Bort filia, Antonii comitis de Dammartin Franciæ polemarchi soror, Jacobi item baroniS de Curton & de la Palifle germana, e moniali Faræ-monasterii sit abbatissa Bonæ-Saniæ an. 1435. renuitque Faræ-monastc- b riib regimen ad quod vocabatur. Anno 14.53. prædo quidam nomine Rigaldus cœnobium Bonæ- Saniæ iiivasit acdcpopuIatusest. An. 1456.Dclsi- na prioratum dc Villevalets BIanchæ de Maumont contulit. Obiit die 24. Maii.al, Martii 1469. XIX. BIancha II. dcGimel, Regulæ Leinovicen- sis alumna, eligitur abbatissa Bonæ-Saniæ anno 1469. ætati$ suæ 26. Intcrim vero Anna dc Maumont nominata suit a fummo pontifice Paulo II. bulla data die 29. Januarii 1470. sed frustra, quæ tamen postea evasit abbatissa RcgulensiS. Itaque Blancha possessionem adepta est an. 1470. cx diplomate pontificio dato die 29. Augusti hujus anni. Denique cessit an. 1 5 04. dcsincntc, in gratiam Margaritas de Gimcl suæ neptis. XX. Margarita II. dc Gimel cx resignatione præccdcntis poflessioncm adipiscitur menlc Junio 1505. æmulain pafla Johannam de Veyrac a nonnullis Bonæ-Saniæ monialibiiS electam, sed hæc tandem cedere Coacta est. Margarita igitur an. 1506. nepti suæ decenni tantum Mariæ de 5. Chainant contulit prioratum de Champagnac, eidemque in extremis agenS anno sequenti * pe- * d7.i j 1 8. dum dimifit ; sed ut melius habuit, iterum quod cesserat libi vendicavit. Adminisirationcm nihilominus alteri cominifit Maria, donec attigit annum trigcsimuin ; & hæc quidem vicaria non alia vide- tur cxnitisse quam Gabrielis dc S. Chamant abba-1 tilia nuncupata anno 1529. quo sc ad dandum prandium monachis ac preSbyteris urbiS Mei- nuccnsis, qui die S. Marci ad monasterium de Bonne — Saignc convenire folent, teneri agnos- cit. Tandem vero adepta regimen Maria anno j $ j^.amitæ prioratum dc Villa-vallis & annuam « Duas cognomines, imo fortaiTe trcs. nofter D. Claud. Ffliennot recenset : alteram anno i 307. cujus obitum confiunt die 5— Junii •’a, tciam > I1 « • £ adhuc præerat 1 H b Cumque habet m necrol. vnJunir : X iliam aut unam cx iHis memoratam m necrol. non » Aprilis, / vili idus Utra fuit (oror Gurdonts ep. &c, inquirendum, b Msrtsnnius nollcr abbali/bm hujus monasteni prrdicat. EMOVICENSIS. 616 A pensionem assignavit ; quæ bellis ingruentibus iterum ad Bonam-Saniam regrcssa, ibi extrema fere pertulit, ac tandem fame, & morbo exstiucta est die 6. * Januarii 1 547. •o/.cS|md, XXI. Maria II. de S. Chamand filia Petri ba- ronis de S. Chamand domini d’Escoraille&Mar- garitæ dc S. Aulaire obiit 14. Martii 1555. XXII. Catharina I. de Chabannes Curton, filia Joaciunii marchionis de Curton, ex Catharina Claudia de Ia Rochefoucault tertia conjuge, abbatissa nominatur ab Henrico II. rege 26. Maii 1555. cum esset antea monialis Pruliæ, Prouilles, prioratus ord. S. Dominici, & hæc quidem præva- B iuit Margaritæ de Livron a Rege item noininatæ. Multa egregie præstitit in gratiam sui monafterii. Prædones quoldam temulentos, qui cœnobium in- vaferant, comburi jussit circa an. 1 5 60. at biennio post talassiarcha Colinæus iu ultionem & vindictam, Bonæ-Saniæ domum igne confundit. Obiit Catharina die 8. Aprilis 1605. XX11I. Gabrielis de Beausort de CanilIac die 20. Aprilis anni 1605. abbatissa renuntiatur a Rege, confirmaturque a Paulo V. fummo ponti- fice 20. Aug. ejusdem anni. Clausuram in monasterio instituit, novasque edidit constitutiones, quibuS ad meIiorem illud observantiam revocaret. C Tranlegit an. 1 63 6. die 28. Octob. cuin Fran- ciseo du Cros de Beral priore & domino priora- tiium S. Pantaleonis in diœcesi Lemovicensi, de Lescurc & S. Juliani in diœcesi Rutenensi ; ex in- strum. Montis-acuti. Quoldam prioratus mensæ adjungendos curavit, humanum tamen aliquid pafla, tum cum prioratus ViIlæ-vallis & Campa- niaci, e mensa cui adhærebant, avulsos, neptibus luis Annæ & Mariæ Franciscæ de Montmorin contulit. Illam denique, Annam c videlicet, astumsit co— e adjutricem anno 1645. die 17. Julii, eideinque regimen cessit anno sequenti ; ac tandem obiit die p. 17. al. 18. Febr. 1651. XXIV. Anna de Montmorin, Ludovici ex Maria de Beausort Canillac filia, ab amita susci- pitur in monialem die 20. Octob ; anno 1632. & in coadjutricem 17. Julii 1645. cui desunctæ subrogatur an. 1651. solemncm vero benedictionem accepit ab episcopo Tutelensi Ludovico de Rechignevoisin de Guron die 8. Sept. 1658. Pepigit an. 1660. 19. Novemb. cum Bernardo Gaye d’Aiglcton, ex instr. Montis-acuti. Suum a congregatione Cluniacensi cœnobium avelli & ordinario subjici sategit ; cujus abbatissa potissi- mum favore nofler D. Claud. Estiennot chartaS , oinncS monasterii diligenter evolvit an. 1676. " Defuncta cst 1 o. Julii 1685. XXV. Claudia de LeviS de Ventadour vitam proscfli rcligiosam in Calensi prope Parisios mo- naslerio, ad regimen Bonæ — Saniæ evocatur ; ubi cum strictioreni observantiam inducere multis laboribus tentasiet, pie obdormivit iu Domino an. 170 1. XXVI. Catharina II. dc Beauverger ex mo- niali S. Petri dc Casis, a Carola de Beauverger de c D. <iu Foumy Mariam Franciscam vocat, cujus parente » dicit Jacobum regii ordinis equitem & Cilbertam de Mar- connay dominam de Montaret ; at sane perperam, nam omnibus omnino catalogis ad nos transmistis contrarius est. Mongon abbatifla 617 ECCLESIA LI Mongon abbatissa in priorissamS. Satur— j ninide Valle-regia, Vdurep, diœcesis Aniciensis nominatur, cujus possessionem apprehendit 18. Febr. 1701. tum eodem anno mense August. designatur a Rege abbatissa Bonæ-Saniæ, cui præerat adhuc an. 1170. Jam antea vero priorissa Vallis-Dei ab Henrico de ia Rocbesoucaut Casie- Dei abbate renuntiata fuerat. fcsAlois, ABBATIA DE ALODIIS. ALodh ordinis S. Benedicti parthenon, B. Mariæ & S. Laurentio sacer, in declivi monticuli situs, ab episcopali civitate duabus 1 leucis, paulo minus a S. Leonardo, ac fere tribus Solemniaco distat Cluniaco paruisse videtur ex necrologio ubi legitur quod in festo S. Scholasticæ missa cantetur per monachum destinatum a visita- tore Ciuniacensi. Series abbatissarum. I. T) L A N c H a priorissa hujus monasterii, tum JDabbatissa sepulta est in monasterio. II. Ayzalina de Sarrau præerat anno circiter 119 8. de qua sic habetur in necrologio : II. no- nas Julii octava apostolorum dantur conventui pro Ayzalina de Sartau abbatissiapanis, vinum, carnes & casei, & pro Raimundo de S. Paulo milite. Item memoratur in necrologio iv. nonas Sept. ibique prima dicitur abbatissa 111. Beatrix I. de Jovignac 1215. Ipsius me- minit necrologium xvn. cal. Jul. IV. Johanna I. circa 1225. V. Alais 1231. cujus ita meminit necroI. v. idus Junii dantur conventui panis, vinum & car- nes pro domina AIayda abbatissa VI. Almois 1236. Eadem haud dubie ac AI- modia, pro qua ex necrol. dantur conventui panis, vinum & carnes. _ VII. Folqua circa 1240. 1 VIII. Ozanna vel Auzanna, sub qua degebant 50. moniales, an. 1279. mense Sept statuit in capitulo ut quotidie duæ mislæ dicerentur in ec- ciesia S. Mariæ de Alodiis pro benefactoribus, &c. In necrologio sic habetur : v. idus Aprilis S. Gau- thcrii, al. VI. id. Apr. dantur conventui pro Au- sanna abbatissa panis, vinum & carnes. IX. VoIguda 1290. cujus sic meminit necrologium : 2. caI. Nov. vigilia omnium SS. obiit VoIguda abbatissa de Alodiis & dantur conventui panis, vinum, casei & ova vel pisces. X. Beatrix II. 1 3 04. mense Sept. & 13 21. j XI. FaIca seu Folca 13 20. die Veneris post festum S. Hilarii, fecundum veterem, ut conjici- mus, computandi morem 13 j 7. & 1345. XII. Margarita I. Lamy sexaginta nobilibus puellispræeratan. 1348. & 13 54. cui successit XIII. MariaI. Audoyna, 1368. De ea fit mentio in chartis ann. 1378. & 1402. Obitus ejus in necrol. notatur vi. cal. Decemb. XIV. Serena de la Boulyeris, al. de Larbou- lseras 1441. 54>& 59. XV. Johanna II. de iaBoulyeriS neptis Serenæ, al. soror, præerat annis 1464. & 1469. Tornus IL EMOVICENSIS. 618 A XVI. Margarita II. de la Boulyeras 1486. obiit 1512. Ejus anniversarium notatur in ne- crol. die 19. mensu Aug. XVII. Francisca de JovignOc an. 1512. iv. nonas Aug. fynodi Pisanæ Lugdunum ad tempus transsatæ litteris instituitur abbatissa ex cessione su* perioris cujus erat neptis. Curavit an. 1 5 19. die 19. Julii campanam iuhonore S. JohannisBapt. benedici. Vivebat adhuc 1543. XVI11. MargaritaIII.de Jovignac 15 5 6. 5 8. & 60. Decessit an. 1 59 5. die Jovis 16. Nov. ab 15. hora secunda matutina. Anniversarium fundavit. B XIX. Isabellis de Jovignac 1 5 9 5 * 1600. & 1612. XX. Susanna de Beaufort de la Vergne, Petii de Beaufort toparchæ de la Vergne in Combralia & ipsius pagi Combraliæ gubernatoris filia, obmi- norem sequentis ætatem abbatissa nominatur, cui postea cessit * an. 1 626. *e/JeccCi XXI. JudithI. de Jounhac de Foursat sextum ætatis annum solummodo agebat quando Isabellis amitæ coadjutrix nominata suit an. 1612. Cum itaque junior esset tempore obitus præfatæ Isabel- lis, Susanna de Beaufort in ejus locum suffecta est ad annum 162 6. quo Judith regimen capessi- vitdie 2. Dec. Obiit autem 12. Jan. an. 1669. XXII. Judith II. de la Baume de Foursat eo- dem anno 1669. die 8. Julii possessionem adepta est, tenuitque ad annum 1715. quo obiit die Maii 21. anno ætatis 87. In schedis tamen nonnullis fatis accuratis occurrit Delphina de Vaugul seu de Vogue, al. de Vauge a abbatissa die 24. Decemb. 1699. XXIII. N. Pichon silia domini Pichon præsi- dis infulati in parlamento Burdegalensi & N. Daf- fis, professionem emisit in parthenone Benedicti* narum Burdegalensium dic 2 6. Julii 1680. eidem . postea præsicitur monasterio, tandemque nomina- ’tur abbatissa de Alodiis 9. Julii 1715. Bullas ac- cepit 1 5. Nov. possessionemque iniit 6. Decemb. ejusilem anni. ABBATIA SS. TRINIT. DE DORATO* COndiTUM est in urbe Doratensi cœnobium SS. Trinitatis, anno 1624. a JohannaGuisi card de Bourbon abbatissa SS. Trinitatis Picta- viensis, annuentibus tum abbate, canonicis, & consulibus de Dorato, tum episcopo Lemovicensi Raimundo de la Marthonie ; quo imprimis favente r hoc ipso anno, dic 3. Octobris tres e præsato J SS. Trinitatis Pictav. parthenone sanctimoniales mistæ, novi cœnobii possessionem apprehenderunt. t. Z^ATHARINA DE BlRoN DE SALAGNAC V>prima fuit abbatissa, & quidem perpetua, designatione abbatistæ SS. Trinit. Pictav. Præfuit ab an. 1 624. ad an. 165 2. II. Johanna de Barbezieres de Chemeraut suc- cessit ad an. 1663. quo diem clausit extremum an. ætat. 64. die 29. Martii. • ln nuntiis publicis, ut dicitur abbatitfa S Claræ d’Allois. Rr 619 ECCLESIA Ll III. Francisca d’Asuiercs ad triennium eligitur i abbatissadie 1 o. Aprilis 1663. & iterato ad al- terum triennium an. 1666.die 19. Octobris. IV. Magdalena de sa Hitte de Gasparde ad triennium abbatissa nominatur die 29. Novem- bris, & sex diebus tantum sedet ; mortua die 3. Decembris. V. Francisca d’Asuieres tertio abbatissa re- nuntiaturan. 1670. die 3. Maii, elapsoque triennio ad aliud eligitur die 3 o. Maii an. 167 3. su- perstes ad an. 1676. ifenevent. ABBATIA BENEVENTI. BEnevenTUM sancto Bartholomæo sacrum, ordinis S. Augustini, inchoatur anno 1028. in loco de Secondelas duabus Ieu- cisabuibe Lemovic, sumtibus Roberti canonici Lemovicenfis. Ita Sammarthani. Hæc autem pri- ma fuitdatio plurimum adaucta est sub annum 1073. ab ipsomet ecclesiæ Lernovicensis capitu- lo, ea lege ut ad ipsum spectaret prioris sive præ- centoris sive sacristæ confirmatio, deberetque ec- clesia Beneventana capitulo prædicto centum so- Iidos annuæ pensionis, necnon recipere dominos ca- nonicos faciende cursum decimarum in prædicto mo- nasterio, & eisdem tradere prandium, necnon cla— * ves horreorum in signum superioritatis, qui de cifdem disponere pofficnt, prout eisdem bonum videbitur ; & debet prior seu abbas homagium fidelitatis eisdem dominis in ejus novapossesseone ; &prædicti demini, sede abbatiali vacantesiabent administratiouem dicti monasterii, & abbas est canonicus natus in eadem ecclesia, habetque grossem & vocem in capitulo, ex veteri pancharta beneficiorum diœcesis Lemo- vicensis. Chartam vero integram hujusce dotatio- c. xLtr. nis habes inter instrumenta. Quod statum præ- col. 19-8. fentem spectat, vacat hæc abbatia, tum abbate, tum aseetis, ab an. 1693. quo mensa abbatialis epi- scopatui, conventualis autem capitulo Quebecensi 1 attributæ sunt. Sequentes seu priores, seu abbates iu monumentis ecdesiæ reperimus. Series abbatum, I. TJErn ARDUS prior Beneventi 1279. U II. Hugo 1357. III. Stephanus Benedicti in canonicum Lemo vicensem receptus an. 1374. IV. Ludovicus I. Foucaudi abbas, obiit 12. Januarii 1466. IV. Petrus Foucaudi electus post triduum, al. 16. Jan. nobilis & militaris generis ab utroque parente, confirmatus a capitulo Lemovic, die 9. ] Febr. accepit possessionem die 13. Febr. 1466. successit Ludovico Foucaudi, cujus tempore circa an, 145 9. prioratus Beneventi in abbatiam evec- tus est. Memoratur Petrus in bulIa Sixti papæ IV. an. 1478. Defunctus cst 1 5 10. V. Ludovicus II. Foucaudi confirmatur abbas a capitulo Lemovic. 1 5. Julii 1510. Legimus ta- menin chartis eccl. Lemov. asservatis in biblioth. Regia Marcum de Rourgue militem eccl. Lugdu- nensis abbatem commend. de Benevento provi- sum a papa, IV.caI. Decemb. 1510. receptum fuisse iu canonicum Lemovic. lMOVICENSIS. 620 1 VI. Foucaudus de Bonneval 1522. episcopus Suession. VII. Franciscus Rincon 1545. & 46. VIII. CaroIus Foucaud de S. Germain Beao- pr£, filios GabrieIis domini de S. Germain Beau- prd & Johannæ Poussart, frater vero Ludovici Foucaud Franciæmarescalli, præerat an. 163 8. IX. Paulus Pelision Fontanier libellorum sup- pIicum magister, vir iu litteraria republica maxime notus, unus e 40. academiæ linguæ GaiIicæ pro- ceribus, abbas erat 1680. Obiit 7. Febr. 1693. abbas etiam Gimundi in diœcesi Ausciensi & prior B S. Oricntii Ausciensis. ABBATIA STIRPENS1S. rEcer. ST 1 R p U m l’Esterp, vulgo tamen TEter, S. Petro sacrum, ordinis S. Augustini, octo leucis ab urbe episcopali, undecim Engolisina » quatuordecim Pictavis & una ab amne dicto, le gay des plaies, dissitum, conditur a nobilissi- mo viro Jordano Abonis silio & uxore ejus Dia, qui cum assensu liberorum suorum, Jordani sci- licet atque Bosonis, sive Ainardi, simulque Rainaldi Karrofensis abbatis, matrici Sedi apostolicæ sanctissimi Petri apostolorum principis dederunt mansum cum capella quæ vocatur, Stirpis, cum decima & omnibus ad se pertinentibus, ubi mo- nasterium, inquiunt, construimus ad nomen & glo- riarn sanctæ & individuæ Trinitatis, & memoriam ipsius S. Petri, de rebus nostræ proprietatis, ubi habitet clerus & populus ab omni nostro servitio & omnium heredum ac proheredum nostrorum liber & abfolutus, tantummodo subjectussit Romano pontifici & rectoribus hujus loci & clero sibi commisse, &c ut habeant ea perpetuo jure, nullo nostro contradicente herede aut successere cedimus, & de nostro jure & dominatione, in jus & potestatem S. Petri apostolorum principis, in speciales usus abbatum atque rectorum, cum sibi subjectis canonicis transfundimus, &c. Annus fundationis in charta authentica ex qua hæc depromsimus, quamque integram videsis inter instrumenta, desideratur. At vero simile cst confectum fiiisse hoc iustnimen— c— xxx’x' tum arca annum 1032. quo Guaitenus ex canonico Dorati Stirpensis abbas evasisse dicitur. Hujus & sequentium abbatum brevem historiam accipe. Series abbaTUM. I. UaLTERIUS ex canonico Dorati factus KJTabbas a anno circiter 1032. qui cum in ’ L Aquitania natus esset ex nobilibus parentibus, ab ineunte ætate mundum sprevit, & totum se con- tulit ad pietatis & litterarum sacrarum studia. Carus fuit Victori II. qui ipsi potestatem ligandi & soIvendi peccatores amplissimam dedit. Quanto plus misericordiæ impendebat in aIlos, eo magis in se sieviebat jejuniis, vigiliis, stagellis. Pervenit tamen ad octogesimum, annum & obiit 5. idus Maii an. 1070. VitaB. GaIteri abbatis Stirp. & • Ita nuncupatur in legendis & in proprio canonicorum Regul. congregationis Gallicanae die lVsaii XI. videtur tam*® fuiste tantum præpositus sru superior fratrum Stirpenfji » ™ • uti succeflor ejusdem Ademarus ; certe Ivo Carnotensts hcJu’ cænobii præposito scribit epist. 69. 6n ECCLESIA LI comitis de Chateauvieux auctore Marbodo tunc • Andegav. archid. postea ep. Redon. habes apud Bollandum*.Factus est postea cum S. Petro patronus monasterii, ut patet ex pluribus chartis donatio- num Deo, & S. Petro, sanctoque Gauterio, Stirp. eccl, ac canonicis inibi Deo famulantibus factarum an. 113 3 * In instrumento quoque dedica- tionis ecclesiæ S. Amantii Buxiensis factæ 17. cal. Decembris anno 1170. inter abbates qui adfuerunt, Iegitur abbas S. Cauterii Stirpensis, II. Ademarus, patre Gaufrido Ecolisitiensi con- sule seu comite, Petronilla matre, ex abbate seu præposito eccIesiæ Stirpensis, eligitur EcoIisinen- sis episcopus anno 1076. post mortem scilicet I fratris ipsius Willelmi, quæ contigit hoc anno 12. cal. Octobris. Monachorum amans prædica- tur, quos per Ecolisinensem diœcesim, quoad potuit, propagavit, auditus aIiquando dicere, se cupere unamquamque suæ dicecesis ecdesiam esse prioratum monachorum. III. Fulcherius circa hunc annum ordinatur ab- bas a Widone Lemovicensium præsule. Primus videtur abbatis nomen & insignia gessisse ; eiquc dum præfuit plures memorantur ractæ donationes. Is est profecto F. abbas Stirpensis qui cum J. abbate Floriacensi laudatur in bulla Urbano II. supposita ab Humbaldo Lemovicensi episcopo, apud Baluz. Miscell. lib. 6. p. 40 8. anno 1094. melius 1093. IV. Walterius seu Gautcrius & Gualterius 1093. indictione prima, epacta xx. quo anno pridie cal. Aprilis Umbaldum Lemovicensem epi- scopum, tum etiam fundatorum monasterii nepo- C. xxv. tes beneficos experitur ; vide chartam inter instru- ’1 ment. Idem Gauterius a Wilielmo episcopo Um- baldi succestbre ecdesiarum de Castro-Constuento investituram accepit. Rigaldus quidam ei concessit quidquid habebat in ecclesia S. Marci, an. 1101. indict. x. epacta nulla, concurrente 1. Item anno _ sequenti indict. x. epacta nulIa, concurrente 1. Petrus de sancto Marco donavit ei quo Idam hor- tos, de mandato patris sui, cum consilio procerum Albuconensium. V. GeraIdus. VI. Ranulfus abbas occurrit 1123. imo jam anno 1113. Paschalis papa II. bullam ei direxit, qua libertatem burgi Stirpensis, & dona dominorum Cabanensium, Jordanis, qui adhuc superest, & prædecestorum ejus, quæ pro animarum sua- rum salute ecclesiæ Stirpensi contulerunt confir- mat, vi. idus Aprilis, indict. v. pontificatus sui anno 13. Conio filius Conionis de S. Germa- no quasdam alodii sui partes Deo & S. Petro, sanctoque Gauterio Stirpensis ecclesiæ in manu Ramnulfi abbatis dimisit an. 1133. indict. XI. epacta XII. concurrente VI.Ceterum annis triginta præsuisse monasterio testatur epitaphium sequens quod etiamnum in ecclesia parochiali legitur. Se- pultus autem fuerat in abbatialis basilicæ navi, quæ • Habetur item pag. 14. J • libri cujus titulus est : Hifloirt Jacrte et la Vit dti faints principaux & eutret personnet p/ur vtrtutujtf, qui ont prii naijsance, qui ont vScu, ou qui foitt en venerat ion particuliert en divers litu* du diocese dt Limoges tire fideUenunt dti archivis de plufieurs ariciennes alfbayts du Limosm, tu autrts documens au/htntifues de la nujmeproviaci. Par J. Colli ». A Limoges, chr^ Martial Barbo* 1 /7a. Tomus II. IMOVICENSIS. 622 A dande facta est parochiaIis sub titulo S. Magdafe- næ, ejusilem choro seu capitio canonicis Regularibus contentis : Ecce Deo gratus latet hic Ramnulsus humatus, Rastor condignus, pius abbas, vir que benignus, Qui per ter denos vitæ moderamine plenos .Annos regnavit, commisses rexit, amavit, Mensesub Augusto migrat de corpore, Christo Visit adhuc multus fama jam carne sepultus. Pro famulo Christi requiem cantate ministri. VII. Iterius seu Icterius ab Innocentio II. buI- lam accepit, qua Stirpensem ecdesiam inter & Cellensem inita concordia Willelmi Pictavorum 1 episcopi ope, iu præsentia capituIi utriusque ecclesiæ & abbatum Iterii Stirpensis & Johannis Cellensis, confirmatur ; ita videlicet quod Stir- pensis ecclesia nihil amplius in eccIesia S. Mariæ de Cella quæreret, præter sexaginta solidos dena- riorum Andegavensis monetæ, quos canonici S. Mariæ de Cella, apud Tuisetum annuatim Stir* pensibus soIvant ; datum xv. cal. Maii indict. XL pontificatus D. Innocentii papæ II. anno 5. Idem Willelrnus Pictav. episcopus abbates Iterium Stir- pensem ac Geraudum Agedunensem conciliavit, super parochiali jure ac decimis ecclesiæ S. Paxen- k tii ; testes fuerunt Mascelinus abbas S. Cypriani * &c. anno 1140. Ludovico rege Francorum & Aquitanorum duce, feria m. epacta nulla, ind. m. Luna xv. Pictavis in capitulo B. Petri. Ge- raudus etiam Lemovic, episcopus Iterio abbati confirmavit investituram ecclesiarum de Castro- Constuento ; testes sunt Amblardus abbas S. Mar- tialis, Petrus Lauterius archidiaconus, Geraudus decanus & archidiaconus, &c. Helias abbas Sco- torensis seu Doratensis. Occurrit abbas Icterius anno 1148. in collectaneis monasterii beatæ M. Cellensis, & 11 58. in veteri ecclesiæ Lemovi- censis instrumento. Idem quoque transegit cum Petro abbate S. Martialis anno 1163. quando celebratum est concilium Turonis a felicis memo- riæ Alexandro III. VIII. Bolo WilleImi de Matha filius, cui anno 1179. bullam direxit Alexander papa III. Late- rani datam nono caIendas Maii indict. xm.pon- tisicatus fui anno vigesimo, qua monasterio sub beati Petri & sua protectione suscepto confirmat ecdesias S. Georgii de AIvicanio, S. Maximi & S. Michaelis de Confluento, ecdesiam S. Dionysii & ecclesiam S. Hilarii de Rivarenne, ecclesiam S. Petri & ecclesiam S. Petri de Cabanisio, eccle- siam S. Petri de Nantolio, cum pertinentiis suis , & ecclcsiam S. Christophori. Hunc vero sub ’ finem xn. seculi societatem precum iniisse cum Odone, primo, ut videtur, ab instaurata in mo nastcrio Brantosmensi discipliua abbate, asserit D. Claud. Estiennot. Is est procul dubio B. qui cum S. ♦ episcopo Lemov. a Lucio papa delega- tus, concordiam fecit inter abbatem Exoldunen- sem & priorem S. Cyrici ; ex charta S. Cyrici. Sed non ita certum est, ipsum esse de quo lnnocen- tiusIIl. 1 19 8. lib. 1. epistr conqueritur ad Bi- turicensem archiepiseopum, ut contra abbatem Stirpensem dissamatum inquirat. IX. Guillelmus I. 1249. Rr ij 623 ECCLESIA LE X. Gaufridus Rabata 1338. A XI. GuilleImus II. de la Chassanha tempore Innocentii papæ VI. annis 13 54. & 13 5 5. XII. Amellus 1362. XIII. GuiiIeImus III. humilis ddministrator perpetuus monasterii StirpensiS 1393. & 1398. XIV. Guido 1405. 1423. & 1435. XV. Johannes I. Trlpier 1445— & 1456. In chartis vero eeclesiæ Lemovic, memoratur ad annos 14 5 7. & 14 5 9. sed jam antea resignave- rat, ut videtur. XVI. Johannes II. d’Armagnac abbas com- mendatarius 1457. & 1465. fuit Castrensis episcopus. XVII. Bertrandus de Montibus, Sedis aposto- licæ protonotarius, abbas commendatarius 1481. & 1482. XVIII. CIemens de Brilhac episcopus Tute- lensis, abbas commend. 1 5 07. Post cujus obitum electi sunt Blasius Normand rector ecclesiæ paro- chialis de Stirpo, & Bertrandus de Rupe-amatoris camerarius ; at sententia vicarii generalis Lemov. 2 5. Maii 1515* electio Blasii rite facta dedara- tur, qui tamen abbas nullibi reperitur. XVIII. Johannes III.de Reilhac Sedis aposto- licæ protonotarius, abbas commend. monasterio- rum Stirpensis & Angeriacensis, 1516. 1520.’■ & 1522. obiit in castrode Preignat an. 1547. XIX. Johannes IV. de Resere 1 546. XX. Guillelmus IV. Ruze Regi ab eleemoly- nis, 1 569. XXI. Medericus du Vic de Sarret, serenissimi Andium ducis elecmolynarius, ac libellorum sup* pIicum magister, 1573. postea vicarius generalis abbatis sequentis 1581. XXII. Carolus I. cardinalis presbyter tit. S. Euphemiæ, nuncupatus de Rambouillet, 1581. & 1597. XXIII. Jacobus Broussaudier bullas obtinuit a _. CIemente VIII. pontisicatus anno 7. datas Ferra- riæ die 9. Junii 1 5 9 8. in quibus abbatia taxatur ad 500. storenos aureos *, vivebat 1611. XXIV. Jacobde Phelippeaux senator Parisien- fu 1614. obiit 1647. XXV. Maximilianus Alpinus de Bethune 164.7. XXVI. CaroIus II. Franciscus de Ia VieuvilIe, episcopus Redonensis, quo auspice canonici Re- gulares Gallicanæ congregationis in monasterium Stirpense inducuntur, die 15. Januarii 1 6 5 7. Obiit 20. Jan. 1676.etiam abbas S. Launomari Blesensis. E * at. Dan— XXVII. Ludovicus Philippus Daniau * de « au. Vif3 Stirpensis abbatiæ possessionem obtinuit die 29. Octob. 1676. cujus commendam absque bullis pontificiis ad annum saltem 1714.possedit, qui cum nuper sacerdotio initiatus esset, vicarius generalis episcopi creatus cst. ABBATIA DALONENSIS. DALONa seu Dalonum vel Dalonium B.M. nobile pagi Lemovicensis monasterium, condi cœpit a Geraldo de Salis plurium aIiorum parente anno 1114. qui Dalonensem Iocum silva obsitum MOVICENSIS. 624 . accepit a viris nobilissimis Geraldo & Golferio de Turribus, Eustorgio Lemovic, epiic. confirman- te. Horum omnium testes sunt litteræ ad calcem rejectæ. Distat hic locus leucis duodecim ab urbe c Lemovicensi, sex a Petragoricensi, quinque a Col. a o s. Brivensi, & una ab oppido S. Roberti iu quo præpositura est monasterio Casie-Dei subjacens. Cœnobium vero quod nullius erat ordinis iu ex- ordio suo a, cessitque non multo post Cister— « ciensi, de Dnea Pontiniaci, situm est iu valle, secus Dalonium qui influit iu stuvioium de Lau- velere, alium a Visera, la Vezere, intra fines parochiæ S. Silvestri de Teilloux. Dalonensis Bohti.t.w. 1 abbatiæ honorifica mentio fu in optimæ notæ vita 8. Stephani Obazinensis abbatis, cujus in libro 2. dicitur nullum regulare monasterium in illa re- gione tunc fuisse præter Dalonense. Recensetur etiam in epistola 125. Innocentiipapæ III. Ipsius porro dignitatem testatur quod iu ea olim tria daustra, monachorum, conversorum & hos pitum exstitisse legimus, quodque etiamnum ei septem ut minimum abbatiæ subsint, nempe BuI- lium, Palatium, Bonus-locus in Marchia, Pratum- Benedictum, Albiniacum, Locus-Dei & S. Leo- nardi monasterium. His adde basilicam augustam & amplam etsi nave carentem, quam Angli, ut ’creditur, everterunt. Erat & specialis S. patri Be- nedicto nuncupata eccsesia, destaucta jam pridem & dicta Capella abbatis. Nunc investiganda series abbatum ex chartis maxime lpsiusinet monasterii, quibus a fine 13. seculi ad nnem 1 5. defidenti- bus magnus hiatus reIinquitur. Abbatum series. I. Eraldus de Salis potest dici primus ab- Vjbas Dalonis ; vide in abbatia de Ponte-alto tom. 1. pag. 1183. II. Rogerius patria Lemovicensis, ex Chroni- co Malleacensi primus Dalonensis abbas a fratri- f bus post obitum Geraldi de Salis, cum jam ordini Cisterciensi nomen dedissent, eligitur an. 1120. sedetque ad annum 1159* quo migravit ad Do- minum pridie calendas Junii. Interim vero tem- poribus Innocentii papæ Romam profectus, ab eodem summo pontifice & Lucio luccessere privilegia duo impetravit ; idemque abbatiam in pa- go Ruthenico, Locum-Dei vocabulo, instituit, ubi vide ; ac societatem iniit cum Petro abbate Ca- strensi, videinstrumentatom. I.pag. I3.C0L 1. Huic abbati vicecomes Lemovicensis Ademarus pedagia remisit, atque leidas rerum omnium in ter- < ra sua, ita ut nullus suorum hominum a fratribus Dalonæ præsumat ea exigere. Datum iu præsentia Eustorgii Lemovicensis episcopi ; hancque dona, tionem Guido & Ademarus fratres vicecomitis eidem Rotgerio confirmarunt. Item Golferius de Turribus, Agnes uxor ejus, Guido & OIiverius eorum filii, Deo concedunt & B. Mariæ in manu Rotgerii abbatis mansum de Pinae. Factum est hoc in die quo primum celebrata est missia apud Dalonum, in monasterio novo &præsente D. Eu- ■ Mabill. ordini Benedi&ino vindicat, staturttpie in paro> chia Scgonriaci inter Visenm superiorem & Viseram inmorem fluvios. ECCLESIA Lj storgio episcopo, omnique circumflante clero & i populo ; quod super altare sollempniter firmavimus & prmiter concessemus. Anno 1146. Guil- lelmus Taiaferii comes Engolisinensis pedagium &c. in omni terra sua remittit, ac Dei servitori- bus donat terram de sa Coire, &c. iu manu Rot- gerii abbatis. III. Amelius, Rogerii succeflor ex eodem chro- nico, sedebat an. 11 59. Ab Oliverlo de Turri- bus donum accepit, cujus etiam uxoris, Almodis nomine, exsequiis interfuisse dicitur, cum subditis sibi abbatibus novem apud Amacum, ut testatur Goffiidus Vosiensis. lpsi Petrus Fulcaldi, VaIeria 1 uxor ejus, & Garrens soror Valeriae dederunt medietatem terræ quæ dicitur Mainil. Eidem quo- que Raimundus vicecomes Turennæ mansum de Las Treilas concessit ; quod TaIairans ejusdem vi- cecomitis gener ratum habuit apud Martellum, anno ab Incam. Domini 1167. IV. WilIelmus 1. frater erat Hugonis II. co- mitis Ruthen. ex charta donationis ei factæ anno 1174. ab eodem Hugone, quam habes in ap- coi \LVI1’pendice. Ebolus quoque vicecomes Ventedomcn- 0 • fIS Willelmum hunc consanguineum suum vocat in suis ejuldem anni litteris, quibus ipsi pedagium < in omni terra sua dimittit. Præerat autem jam an. 1171. quo Bulgius comes EngoIisui. Willelmi siliuS, privilegium patris Rotgerio abbati anno 1146. concessiim fumavit in manu Willelmi abbatis, apud vilIam de Segunzaco juxta ecde- siam in caminata. V. Johannes I. 1177. quo anno Archambal- dus abbas S. Petri SoIemniacensis cum consilio & voluntate monachorum suorum ei & fratribus ejus concedit Iittora ex una parte stagni nemoris Dalonensis, quantum eis commodum & necessa- rium fuerit ad constructionem stagni & molendini, ad censum duorum sextariorum siliginis, ad 1 mensuram de Geniz, &c. Eodem anno epacta Xvui. indict. x. Johannes abbas Dalonis medietatem bordariæ de Las Vernas & plura alia præ- dia comparavit. Anno sequenti Archambaldus vicecomes de Comborn, Jordana uxor ejus, & Archambaldus eorum filius libertatem a pedagio in omni terra sua concedunt domui Dalonis. Pactum est hoc apud Obazinam in manu D. Jo- hannis abb. Daion. anno ab Incam. Dom. 1178. vm. cal. Decemb. quod privilegium eidem Jo- hanni eodemque anno apud Tutelam consirma- vitHeiias vicecomes, filius prædictiArchambaldi. Huic etiam Ademarus vicecomes Lernovicensis J eo die quo Jerusalem prosiciscebatur, quædam largitus est, pro emendatione matorum quæ do- mui Dalonenfi fecerat, an. 1179. vi. die Julii, Guidone filio confirmante. Præsentes fuerunt Ste- phanus Bernardi & Petrus de Chamblazaco mo- nachi, Petrus de la Boaria, Ademarus de Buissac, &c. conversi Dalonenses. Testes Raimundus vi- cecomes Torenensis, Eblo vicecomes de Vente- dom, Bernardus S. Aredii decanus, Esehivas de Chabanes, Ademar de Nova-villa, &c. Hoc ipso anno idibus Junii abbas idem beneficum expertus cst Heliam de Noallas filium Guillelmi. Datum apud Castrum de Archasola. EMOVICENSIS. 626 VL Geraldus de Miramont annis r 18 o. * & ♦ 1192. plura suo acquisivit monasterio. Idem £ ? *£££. concordiam fecit cum venerabili capitulo ecclesiæ S. Frontonis Petragoricensis, super decimis domus de Tahalpctit sitæin parochia S. Uriæ, cujus dominium ad dictum capitulum pertinebat. Facta autem est hæc compofitio anno ab lncamatione Domini 1181. epacta m. concurrente 111. Do- mino Alexandro papa III. D. Petro Petragoric. episcopo, Philippo in Francia regnante, Ricardo comite Pictav. ducatum Aquitaniæ gubernante. Helias d’Aien & Otho frater ejus phirima donant J in manu D. Geraldi abb. apud Dalonium in ec- clesia S. BenedictiabbatiS, idibusMaiian. 1182. Biennio post VI. cal. Febr. Raimundus vicecomes de Torenna dat ecdesi Dalonenfi iu manu Geraldi abbatis plenam Iibertatem domorum, quas ecclesia præsata apud Torennam possidet, &c. Hujus rei testes sunt Robertus abbas Obazinæ, &c. Eodem anno Geraldus abbas plurium donationum seu li- bertatum confirmationem accepit ab Ademaro vi- cecomite Lemovic.Factum hoc apud ExidoIium ; & rurfus a Guidone filio vicecomitis, apud Segur ; quod uterque denuo confumavit eodem anno apud Martellum : item ab Aimerico de Salanac & filiis ejus Ramnulfo & Aimerico, terram Davi- dalac & plures alias possessiones obtinuit anno 1186. Anno praecedenti mense Augusto, die S. Stephani, concordiæ inter W. abb. Vosien- sem & Obasinenses monachos interfuit. Cum autem Willelmus de Tauron sex libras ad iliu- minandum cimiterium Dalonense per noctem contuIisset, quatuor ei Geraldus abbas sextarios frumenti censuales concessit ad faciendum prædi- ctum luminare iu perpetuum. Actum in communi capitulo Dalonenfi anno 1187. Sequenti anno HeIiam de Teloi & fratres ejus beneficos ex- ) pertus est. Insuper Bertrandus de Born & Bertrandus filius ejus fratribus Dalonis concedunt baiIiam mansi de Urtic & condaminarum de Po- dio de Conchis, eo pacto ut omni die una præ- benda tribuatur in elecmolynam pauperum ad por- tam pro peccatis suis & parentum suoram redimendis ; Hanc veco petitionem conceffic domnus Geraldus abbas Dalon. consilio fratrum suornm Bertrando de Born in perpetuum conservandam. Factum est hoc anno ab Incarnari Dom. 118p. IV. cal. Julii apud Autascrt in ecclesia, in manu D. Geraldi abbatis. Hoc ipso denique anno pri- n die cal. Novembris Geraldus de Segonzac deci- L marius & fratres ejus medietatem bailiæ decimae omnium possessionum quas fratres Dalonenses possessiiri erant in parochia de Segonzac, dederunt in manu domni Geraldi abbatis, qui vicissim participes eos fecit omnium spiritualium bonorum quæ fiunt iu Dalonenfi monasterio, additis viginti so- lidis : Actum apud Dalonumjuxta sepulturam D. Rotgerii abbatis. VII. Petrus 1192. in charta Guidonis Ar- chambaldi de Felicio, præsente Girberto priore, &c. testis Ademarus vicecomes Lemov. & Guido vice- comes filius ejus. Memoratur an. sequenti in charta Guidonis Galairans apud la Vaisse. Forte autem is est Petrus de Brenac qui Daloniserat prioran.n 8 3 • Rr iij 6i7 ECCLESIA LI VIII. Arbertus jam 119 3. ex historia SoIem— A niaci. Memoratur 1194. in dono Bemardi de Pairac apud abbatiam Palatii sacto, & 119 5 * iu charta Aimerici Bruni. IX. Johannes II. Dalonensis abbas VI. idus Ja- nuarii 1196. obtinet privilegia ab Archambaldo vicecomite de Comborn. Bertrandus de Bom & Iterius frater ejus volentes satisfacere Deo & B. Mariæ & fratribus Dalonis, pro damnis & inju- rils quas eis fecerant, urgentibus gucrris, plura eis dem donant. Charta autem donationis sic cxplicit : Nos quoque ipsios ita offerimus & exponimus fratribus Dalonis, quod omnes res eorum in omnibus locis pro poffe nostro tueri & defendere promittimus, B non solum a nobis & a nostris, sed etiam ab omnibus hominibusjurantes hæc omnia, tacta divina &sacratissima lege. Factum est hoc anno ab Incarn. Domini 12 oo. in capitulo Dalonensi, in manu D. Johannis abbatis, &c. Quo quidem anno Ste- phanus deTurenna erat conversiis Daionæ ex char- ta Dominici de Petra-fumata, sigilIata a Raimundo vicecomite Turennensi pro concessione forestagii de Las Bedenas. Memoratur adhuc annis 1203. & 1208. Golferius item de Turribus dedit ei- dem Johanni decimas in parochia de TeIlol, an. 1205. apud S. Vincentianum. Testes fuere Ar- naldus de Montinac & Ademarus de Rinac mo- nachi & cellerarii Dalonis, Helias Mala-fayda & Geraldus Mala-fayda, &c. Hi/i. Jouitts X. Willelrnus II. cui BaIuzius patrem Ricar- osci— t. w. jum Ruthenensem comitem ex acquisitione facta C. *i. pag. o r tt * tt app. anno 1209. & fratrem Hugonem 11. comitem vindicare perperam videtur (hæc enim ad priorem Willelmum pertinent ex dictis) præerat jam anno 1 2 11, qui anno sequenti xii. denarios censuales accepit a Guidone de Gallo, præsente Stephano de Baissac priore Dalonensi. Interfuit an. 1214. capitulo generali Cisterciensijrecenseturque adhuc annis 1220. & 122 1. 1 XI. Bemardus Gaudini ex priore monasterii1 1218. & 1220. abbatis nomen obtinebat anno 1223. iv.calend. Martii & 2 5. Junii. Itemque 1224. quo anno Johannes de Exidolio Dalo- ncnsi monasterio dedit omnia pascua totius terræ suæ in manu B. abb. Dalonensis. Testes Guido prior Dalon. Ademarus de Coulonges, Ebrardus cursor abbatis-, &c. XII. Guido de Mala-fayda erat prior Dalonis 122I.& 1224. abbas vero 1228. & 1229. Abdicavit deinde. XIII. B. 1230. præsente domno Guidone prædecestore ipsius, inquit charta hujusee anni, j Guido Mala-fayda quondam abbas domus Dalo—’ nis, Ademarus de Rinhac prior & G. de Banhac conversiis compromisseres amice conciliant Ebrar- duin de Telhol cum abbate Dalonensi, an. 12 3 1. in festo S. Luciæ virginis. Hic autem B. abbas annum 1240. attigisie dicitur. XIV. JohanneS III.dc UngrcS erat priori 242. abbas autem reperitur 1244, 1 5. Febr. & 1247. XV. GuillelmuS III. abbas 1251. XVI. MartinuS 1256. XVII. Guillelmus IV. abbas Dalonensis vendidit duos solidos renduales quos habebat super •MOVICENSIS. 628 . quadam domo sita in villa podii S. Frontonis, fra- tribus B. M. de Petrosa, anno 1278. in festo S. Martini hyemalis ; ex instrumento Petrosie. Hic ingens abbatum hiatus, cujus causam incendio du- plici quo monasterium fuit absumtum tribuere haud temere possemus. XVIII. Stephanus abbas Dalonensis concor- diam fecit cum Helia abbate de Grostb-bosco an. 1435. ex charta B. Mariæ de Grostb-bosco. XIX. Johannes IV. HeIias de Colongis, in le- gibus baccalaureus, domini papæ protonotarius, & abbas commendatarius B. Mariæ Dalonis ac S. Petri de Turturiaco, ord. S. Benedicti, 1489. 1 & 1494. Memoratur in litteris Francisci 1. datis an. 1529. mense Maio, ex regesto archivi regii Paris. XX. N. de Las Tours chorum exstruxit. XXI. Carolus de Rupe-forti abbas commend. obtinuit prioratum S. Angeli 1615. quem resi- gnavit Francisco de la Fayette ; abbatiam vero sub pensione dimisit sequenti. XXII. Claudius Meallet abbas reguIaris, cessit in favorem sequentis, diemque postremum obiit Brivæ. XXIII. Franciscos de Ia Fayette primus Annæ Austriacæ Francorum reginæ eleemofynarius & ’episcopus Lemovicensis, parentes habuit Claudium de la Fayette dominum de Haute-feiiille & de Nades, & Mariam d’Aligre, sedebat anno 167 5. maiflrt* obiit vero 3. die Maii 167 8. * ætatis suæ an. 8 6. XXIV. Ludovicus dela Fayette Francisci ne— » 4- pos designatus abbas 14. Augusti 1676. sedebat’*« an. 1712. simul abbas Granatariædiœc. Lucion. & Validi-montis dicecesis Rotomagensis. ABBATIA BONI-LOCI. Bonlieu. BO N U s-L o c U s Cisterciensium abbatia, Dalonarum silia, in Marchia ad stuviolum J nomincTardam conditur an. 1121.apud mansum de Mazcrolles in parochia de Peyrato, pontificante Eustorgio Lemovicensi.Congregationi monachorum & exaedificando cœnobio Amelius castella- niæ Cambonensis in Combralia toparcha, fundum dono dedit, cum præfato manso de Mazerolles, quod Rogerio abbati Dalonensi oblatum est, ut diploma chartularii Boniloc. exponit Edidimus c. xun. inter instrum. Habuit igitur hoc monasterium co1, 1, 9’ munisicos benefactores Amelium Cambonensem, GuilleImi, & Archembaldi abbatis S. Petri de Dorato fratrem, cujus Amelii conjux Aleydis, £ liberique AJardus & Aubertus, concesserunt medietatem pagi vicani de Anglia ; & alteram por- tionem fundi in quo sita est abbatia, contulerunt nobiles duo e territorio Marchiæ Radulfue de Catena, & Conflandus du Pontel : commemorandi sunt quoque inter donatores Aldebertus co- mes Marchiæ, siliusque cognominis, ac Boso, qui dominia Villæmarini, Dunlevadæ & alia largiti sunt ; Hugo Bruni comeS Marchiæ, Guil- lelmus comes Arverniæ, Guillelmus Borbonien- sis dominus Montistucionis, vicecomites Lemo » vicenseS, Bruciæ, de Combomio, antiqui etiam vicecomites de Albuconio RainaIdus, Guido 629 ECCLESIA L silius vicecomes Albuconensis, ceterique ex hac l stirpe nobiles dynastæ, qui plures toparchias me- moratæ abbatiæ concesserunt, uti etiam dynastæ Rupis-Aymonis, domini de S. Juliano a stirpe Chambonia, de Gouzon, de S. Prix, de S. Do- met, & deS. Avit, quorum tumuli spectantur in basilica Bonidod, quam consecravit an. 1232. * R9. Septemb. Guido * episcopus Lemovicensis. Abbatum nomina hic subjungimus, quæ Sam- marthanis exhibuit Franciscus Ie Tonnelier Boni- locensis prior hac serie quam auximus. Abbatum catalogus. I. "I^Etrus I. de S. JuLIEN primus abbas B. 1 JL M. Boni-loci ( Geraldus enim qui excepit donationem fundatoris, neque abb. neque prioris sed soium magistri & servi Dei titulo insignitur) instrtutus a Rogerio Dalonensi archimandrita, vitæ regularis assertor suit &restaurator ; Adalbertus co- mesMarchiæ, Guillelmus de Borbonio dominus de Moniufon Album terram, RainaIdus vicecomes Albuconensis, & alii plurimas villas dederunt. Jacet ante altare capellæ o. Juliani, seditque ab anno 1121. quo fundatur coenobium, usque ad annum 1151. quo vivis exemtus est. II. Geraldus du Montel, ex monacho Boni-loci eligitur, ac eo sedente Hugo de Cambonio 1171. ( donationem patris Amelii confumavit Item Guil- lelmus de la Rosiere de Toule multa bona ero- gavit abbatiæ, mortuus circa 1174. III. Johannes I. de Combom an. 1174. testis in charta Guidonis vicecomitis Albuconensis apud castrum suum scripta idibus Decemb. ecclesiam & daustra perfecit, plurimasque eidem immuni- tates contulerunt vicecomites Bruciæ, Lemovi- censes ; & Archembaldus Combomii, cum Jordana uxore, donant libertatem ab omni pedagio in terris suis apud castrum de Pompadour an. 11 84. vm. idus Maii, præsentibus Guillelmo abbate Vosiensi, & Ademaro de Brucia. Ad meliorem vitam trans— I iit 1195. quo Ademarus vicecomes Lemovicensis dedit etiam immunitatem a pedagiis. IV. Bertrandus de S. Marc, ortus ex nobili familiaMarchiæ ; interiit anno 1200. V. Thomas I. electionis suæ anno mortuus. VI. Annandus, obtinuit litteras a comitibus Marchiæ & Arvemiæ pro feodis Boni-loci, tum etiam privilegiorum confirmationem ab lnnocen- tio 3. pont. max. pro eodem monasterio, Romæ apud S. Petrum anno 1205. Helias, Albertus, & Alardus domini de S. Julien qui jacent iu Bo- no-loco, eidem contulerant pagos de Sermanzanes j & du Cros ; Aymo & Bemardus de la Roche de- cimas parochiæ de Champagnac & mansum de Ia Faye. An. 1206. subseripsit testamento Guido- nis comitis Arvernorum profecturi contra hæreti- cos, quo testamento centum solidi dantur cœnobio Boni-loci. Vide probationes historiæ domus Arvem. Stephani Baluui pag. 8 3. & instru* c xliv mwtaiM)^ra’Tandem fato functus est Annandus qol. 100. 1215- • Geraldus episc. jam in. 114.1. V1I. cal. Nor. Innocentio papa 11. coemeterium benedixit, & locum qui prius vocabatur Mazerola, Bonum-locum nominavit, & conventum ibi tenuit, aitare consecravit, abbatem & conventum ibi inthronizavit J ex chartul. Daionenfi. EMOVICENSIS. 630 L VII. Emericus de S. Hilaire. Ei Bemardusde Ia Roche donavit pagum deReiberes, defunct. 1224. VIII. Guillelmus I. Bertrand e dominis de S. Pris, qui dederunt olim Bono-loco pagum de la Villate, sedit Guidone Lemovicensi præsuie, ac obiit anno I 227. IX. Petrus II. de Rueterre, ex priore Boni-loci unius anni fuit abbas. X. Hugo mortuus 1230. XI. Johannes II. de Meinsac præfuit abbatiæ sexennio, & postea regimine ejus se abdicat/ XII. Reginaldus I. Vallet te ex cellerario, (239. Reddidit spiritum 1260. 3 XIII. Ademarus de quo charta recognitionis feodi Hugonis de Alayraco militis facta Johanni domino Borbonii 1205. & 1280. XIV. Bemardus, vivere desiit 1296. XV. Thomas II. de Beaumont dissidium ha- buit cum comite Arvemiæ pro terra du Betoul, & abbatiam rexit decem annis. XVI. Eboius, plurima ecclesiæ bona acquisi- vit, fato functus 1334. XVII. Guillelmus II. de Genouillat, e dominis ejus loci apud Marchianos, litem habuit cum no- biiibus qui possessiones invaserant, ideoque obti- nuit diploma ab Innocentio VI. papa an. 3. pon- — tificatus, quod exsecutioni demandatum est per abbatem S. Augustini Lemovicensis & officialem} tandem e vivis abiit 1368. XV1II. Pardulsiis de Leyders, antea ceIlerarius, disceptavit cum Renato domino de S. Julien, de propugnaculo monasterii. Postquam præfuisset 3 o. annis, interiit 1393. XIX. Johannes III. Marianus, al. de Mordet, ex priore, sedit septem circiter annis, jacetque in capitulo. XX. Rogerius de S. Avit, filius Johannis do- mini de S. Avito, frater Bertrandi senescalli Mar- chiæ, monachus Prati-Benedicti, deinde abbas ) Columbæ, juvenis præficitur difficillimis tempo- ribus, ac bellis grastantibus inter domos Burgun- dicam & Aurelianensem, an. saltem 1422. sub quo admiuistrante, ejus frater monasterium strcnue defendit, unde protector monasterii nuncupatur & benefactor ; jacet iu sepulcro gentilitio hujus familiæ in abbatia Boni-loci, ibidem tumulatus cum eodem Bertrando 1438. præfuit vero annis circiter 40. XXI. Petrus III. de S. Avit Bertrandi filius, Rogerii nepos, condidit domum abbatialem, & monasterium summopere auxit, ultimus abbas re-
? gularis. XXII. GuilleImus III. de S. Avit, Petri ex fra- trenepos, primus commendatarius&archiman- drita sancti Gilberti ; quam abbatiam permutavit pro prioratibus B. Mariæ de la Contau, & S. Jo- bannis de la Cour juxta Albuconium. Decessit 1495. sepultus in capella sacristiæ. XXIII. Guido de S. Avit, silius Claudii do- minideS. Avito, resignatione patrui. Sedit 40. & amplius annis, defunctusque die SS. lnnocen- tium 1540. XXIV. Franciscos des Greniers dominus de la Sagne in Lemovicibus. 631 ECCLESIA LI XXV. Johannes IV. Damolettes., XXVI. Johannes V. de S. Avit nepos Gui- donis, antea prior Domus-Dei prope Toarcium, & des Puits, quod beneficium permutavit pro præpositura dc Chambon. Ædificavit is castrum duMazeau juxta Bonum-locum, provisus etiam de prioratibus de Peirat, & S. Lupi des Landes, ubi diem suum obiit. XXVII. Johannes VI. de S. Avit, ex fratre nepos superioris abbatis, instigante Johanna d’Ar- bouville nobili fœmina, cœnobium resignavit in manus fiduciarii, tribusque post mensibus decessit an..1 572.postquam abbatia fuisset administrata centum & septuaginta annis a familia de S. Avit. 1 Johanna autem fecundis nuptiis juncta fuit Gil- berto de Malessay domino de Chastellus iu Mar- chia, qui cum duodecim circiter annis hoc bene- ficio potitus fuisset, tandem abdicavit in gratiam XXVIII. N. domini de Bigny, qui ea abbatia spoIiatus est propter hæresim. Ipsi successit XXIX. Annetus de. la Roche-aymon, nobili genere ortus, Francisci domini de la Roche-aymon ex Francisca le Loup filius. Jacet iu ecclesia de Meinsac in sepulcro gentilitio dominorum de la Roche-aymon. XXX. Reginaldus II.de Ia Roche-aymon superioris abbatis gentilis, mortuus an. 1646. tu— ( mulatur iu eeclesia patrum Oratorii d’Effiat in Arvemia. XXXI. NicoIaus I. de Ia Sagne de S. Georgcs præerat coenobio Boni-loci anno 1649. Abdicavit in favorem sequentis. XXXI. Nicolaus II. de Montagnat senator in parlamento Parisiensi, abbas erat 1670. Nuptias deinde contraxit. XXXII. Nicolaus de Saignes S. Georges iterum. XXXIII. N. Seicault cantor & canonicus ec- desiæ colIegiatæ S. Niserii Lugdunensis, nec- non major vicarius generalis domini de S. Geor- ges archiep. Lugdun. 12. Junii 1702. designatur abbas 1707. die festo Pentec. 1<Bcufre/ ABBATIA BULII. IcBeuil. BUlIUM sub patrocinio beatæ Mariæ, ordin. Cisterc. fiIia Dalonarum, inchoatur seu potius unitur congregationi Cisterc. an. 112 3. x. cal. Maii ; de qua unione conquestus esse dicitur Ro- gerius abbas Dalonensis & ad S. Bemardum cpi- stolam dedisse, qua eum similem esse dicit homini habenti 99. oves& surripienti oviculam pauperis p ad Iaute excipiendum amicum suum. Ita noster D. Claud. Estiennot, qui hanc quidem epistolam se frustra quæsivisse tum iu Dalonensi tum iu Bu- liensi tabulariis fatetur. Fundationem vero idem acceptam refert Ramnulfo de Nieuil abbati Do- ratenfiqui circa an. 1122. ibidem sepuItus fuisse dicitur. Situm est in valle duos iuter saltus, juxta GIanetam, al. Glaniam rivulum, tribus ab urbe Lemovicensi leucis, non procul ab oppido S, Juniani ad Vigennamin agro Lemovicensi. EMOVICENS1S. 632 A c SERIES ABBATUM. I> O TephanUS primus abbas inducitur anos- O tro D. Claud. Estiennot. II. Bernardus abbas Buliensis reperitur iu veteri charta Userciæ, una cum Stephano Obasinæ, & Ademaro Vosiensi abbatibus sub Geraldo episc ; Lemovic, qui sedere coepit anno circiter 1144. Præerat adhuc an. 1151. ipsiusque fit mentio in fragmento necrologii vn. idus Martii. III. Rainaldus occurrit abbas an. 1160. IV. Johannes I. 1184. & 1191. V. Geraldus an. 1200. cujus meminit necro- B logium ix. cal. Novemb. VI. Bargudus seu Bargaudus memoratur iu obi- tuario vii. idus Martii ; vivebat autem circa an. 1220. VII. Bartholomæus circa 1223. ex chartul. Dalon. & 1240. notatur iu necrologio die 14. Aug. ah 13, VIII. Petrus 1248. IX. Johannes II. 1270. X. Willelrnus obiit XI. die Aug. anni 13 00. ex necrologio. XI. Itherius vivis excessit IX. caI. Jan. 1326, ex fragmento veteris necrologii. — XII. Raimundus 1379. XIII. Petrus de Gaing abbas Bullionis & ad- ministrator perpetuus Caduini, an. 1471. die 8. Aug. transegit cum Arturo de Montauban Bur- degal. archiepiscopo. ln charta Obasinæ memoratur an. < 473 • vivebatque adhuc anno seq. quo librum recognitionum fieri curavit. Vocatur dc Gand in charta ecdes Lemovic. 1491. XIV. Johannes III. GirauddeGiscours 1684. & 1687. Hic plura bona monasterii a dominis dOradour usurpata recuperavit XV. Johannes IV. de Lezay de Luzignan 24. Decemb. 1691. ’XVI. Jacobus Poissen, Regis, ac ducifsæ Bur- gundiæ capellanus, abbas Burgi-novi & Buliensis 1703. & 1714. ABBATIA PRATI-BENEDICTI. prf- BenoitL PRaTUM-BenedicTUM beatæ Mariæ, ord. Cisterciensis, filia Dalonarum, in officialatu de Gueret, & limite provinciarum Bituricæ & Mar- chiæ prope Creusam fluvium conditura toparchis de Maleval an. 1140. & dotatur a vicecomiti- bus Bruciæ, quorum quidam ante majorem aram ’visuntur tumuli : abbatum indicuIus ex membra- nis monasterii, ac schedis dom. de MaroIIes eo tenore desumtus est. Abbatum seRIes. I. *DErNARDUS 1162. in charta donationis ■LJ Willelmi de Nozerinnes. II. Elias 1182. nominatur iu charta Bemardi vicecomitis Bruciæ pro fratribus Boni-loci. Me- moratur jam anno praecedenti iu compositione Geraldi abb. Dalonensis & Aldeburgis abbatistæ Santon. ex chart* Dalon. III. ArchembaIdus 633 ECCLESIA LE III. Archembaudus iu litteris sub sigillo Se— l brandi Lernovicensis episcopi, quibus cedit Odo Dolensis fratribus Prati-Benedicti omnes consue- tudines terrarum. Factum an. 1191. apud Cas- trum-Meianum. IV. Willelmus, cui Odo de DoIis dominus Castri-Melani, Agnes uxor, Radulphus & Ebbo filii, dant abbatiæ Prati-Benedicti locum in villa Castri-Melani ad domum construendam 1204. V. Benedictus. Reperitur ejus mentio in do- natione Radulfi DoIensis & filiorum Ebbonis & Radulfi, domui Dalonenfi & monachis Prati- Benedicti facta, de omni possessione iu nemore _ de Ladrula 1208. B VI. P. anno 1214. VII. J. in quadam concordia anni 1215. VIII. Johannes I. cui & cœnobio Prati-Bene- dicti Aubertus dominus de Mata-valIe concedit quamdam terram, consirmatque omnes donationes Guillelmi patris & decesiorum 1223. a IX. Raimundus, * ut apparet ex venditione ipsi facta anno 1273. mense Januario. Exstat in archivis testamentum Rogerii de Brocia. Datum Dominica ante festum Magdalenæ 1276. quo delegit sepuIturam ante majus altare. X. Genesius, una cum conventu Prati-Bene— q dicti, concedit domum Chodcirier sub quodam reditu bladi an. 1279. XI. P. abbas pacem facit cum Margarita dc Dolis domina de Bociaco super querelis 1288. XII. Hugo concordiam facit die festo S. Crucis 1300. XIII. Petrus I. de S. Avit 1375. 1376. & >379- XIV. Johannes II. de Brollaco 13 9 4. & Roge- rius de S. Avito nuper monachus dicti monasterii, & tunc abbas Columbæ, super quibufdam querelis concordiam faciunt 27. Novemb. 1398. Hic no- tatur secisse etiam plures transactiones an. 1 3 97. D XV. Johannes III. de Nozerinnes, inter quem & Johannem dominum de Grociaco fit permutatio hereditagii in parochia Rupis de Domo- Forti & Castro-Lucio 1402. 2 5. Januarii. XVI. Petrus II. de Boidia oppigneravit in censum moIendinum dc Ia MoIiere 26. Aprilis 1405. XVII. Johannes IV. de Petra anno 1419. adcensat hereditagia 1421. vivebat & 1425. XVIII. Philippus Robinet transegit de quodam dissidlo mense Januario an. 143 6. Hujus nomen reperitur iu tabuIis adhuc 1438. _ XIX. Johannes V. de S. Julien commendata- riuS abbas Prati-Benedicti & Podii — Ferrandi 1490. 1491. 1514. XX. Olivarius 1522. protonotarius sanctæ Sedis apostolicæ, abbas Prati-Benedicti, ejusque conventus, quædam hereditagia in censum donant iu parochia S. Desiderii an. 1 5 2 5. die 4. mensis Maii ; vivebat & 1 5 3 9. XXI. Johannes VI. de Ribiughes, baccalaureus facultatis Parisiensis, abbas & Nostræ-Dominæ de Bolonia, 25. Febr. 1545. * In capitulo abbatiæ Nigri-lacus legitur hoc epitaphium : Hitjactt Dvm. Rainuouhu abba » Prati-Btntdiili. Tomus II. :movICENSIS. 634 L XXII. Bartholomæus I. Mounicr commenda- tarius 1 548. XXI1I. Franciscos de S. Julien anno 1 548. 1551. 1555.& 1557. XXIV. Bartholomæus II. Mounicr 1568. XXV. Ludovicus I. de S. Julien ex dominis S. Vauri in Lemovicibus an. 1 572. & 15 74. XXVI. Simon du Mas 1578. 10. Septemb. provisus regia scheda resignatione praecedentis, & 29. Sept 1586. J0CVII. Johannes VII. deS. Julien 1599. XXVIII. Johannes VIII. d*Estampes 1612. & 1614. XXIX. Matthæus de Verthamont, decanus S. Stephani Lemovicenfis, abbas 1621. obiit cir- citer 1639. Monasterium auxit & decoravit. XXX. Ludovicus II. Sauvat, canonicus sacræ capelIæ de Vivario in Bria 1676. XXXI. Guillelmus-Antonius de Beauvais de Chastelus obiit circa 1691. XXXII. N. Boscq 14. Augusti 1706. ABBATIA DE PALATIO. 1 » ^ Nostre- PAlATIUM B. Mariæ, monastrriumordinis quondam Benedictini, postea Cister- ciensis cui unitum est an. 1162. inchoatura B. Geraudo (de Salis) & absolvitur a B. Rogerio abbate Dalonensi, cujus monasterii fiIia cst. SERIES ABBATUM. I. ARbertus abbas de Palatio & Johannes ±\. de Albuconio ejusilem monasterii monachus nominantur in charta Brandiz seneseaIli regis Anglorum an. 1194. ex chartul. Dalon. II. Johannes de Colonjas an. 1211. resigna- verat, & in cœnobio S. Martialis monachum age- bat, ex Chronico Bemardi Itherii armarii sancti 1 Martialis. III. GuiIIeimus abbas de Palatio B. Mariæ an. 1257. quædam concessit domui Glanderiensi, ex tabul. hujus domus in regia bibl. asservato. IV. Audoiuus d’Aubussen, filius Johannis do- mini de sa Bome & Margaritæ Chauveron, abbas erat 1463. V. Guichardus d’Aubussen episc. Conseran. simuI erat abbas Palatii. VI. Franciscos Jaille, sacræ theologiae profcstor, 1 5 3 3. ex veteri charta Luminis-Dei. VII. Robertus d’Aubussen, filius Franciscido- mini de sa Feiiillade regii ordinis equitis, abbas Pa- latii, cujus pater obiit an. 1611. VIII. N. du Pouget de NadailIac obiit mense Julio 1707. IX. N. de France Montalbanensis 14. Aug. 1707. moritur 1709. X. N. de Mauchan, ah Mouchant, 14. Aug. 1709. abbas etiam Florani. XI. N. de la Devese designatur abbas PaIatii a rege Christianissimo, iu sosemnitate omnium Sanctorum 1710. Ss 6^ ECCLESIA LI ABBATIA OBASINÆ. OB a s i N a in vicecomitatu Combomii fundatur a Stephano, qui in pago Lemov. hone- stis parentibus, patre Stephano, matre Gauberta genitus, clericali primum militiæ adscriptus est & presbyter ordinatus : pro molli vestimento ci- licium induit, pro suavi cibo, pane arido suis la- crymis emollito vesci voluit, balneo siepe ufus media hyeme in congelatis aquis, quarum glaciem securi fregerat. Hic assiimtoibcio, nomine Petro, qui presbyter quoque erat, cœpit quærere locum ab hominum conlortio separatum, in quo sedem figeret ; tandemque pervenit ad saltum Obasincn- * sem ubi reperit locum, duabus * tantum leucis dissitum a Tutela urbe, præruptis hinc inde sco- puliscinctum, positum ad Corresiam fluvium, la Courretf, qui ei non parvam præstat amæni- tatem. Hunc ad habitandum sibi delegit, ubi ab exordio acerbissimam aliquandiu palliis est in- ediam, Eustorgio episcopo Lemovicis tunc seden- te. Ab initio cœnobium fuit dupIex, unum pro b viris, alterum pro feminis b, ad quod pœnitentiæ & conversionis causa confluxerant etiam nobi- liores. Apud utrumque sexum altum silentium diu noctuque servabatur, asperrimus erat vcsti- tus, cibus parcissimus & vilissimus ; quæ omnia fuse describunturin B. Stephani vita, quam edidit iVidietiam Baluzius tom. iv. Misceil. * Cum diu anceps fuisset de deligendo instituto, Martii. canonicorum Regularium, an monachorum ; tandem cum consilio Aimerici Arvernorum episcopi hoc amplecti cum suis decrevit, accepitque a Da- Ionensi cœnobio magistros. Postea vero an. 1142. in Dominica Palmarum, præsente Geraldo Le- movicensi episcopo, monachus effectus est a quodam abbate, & ipse statim in abbatem benedici- tur. Aliquot elapsis annis, cum Eugenius papa III. anno 2. sui pontificatus in Galliam venisset, ac Cistercii tantisper moraretur, ad eum accessit Stephanus, rogans se suosque in ordine Cistei- ciensi suscipi. Obstabat inprimis huic unioni, quod feminas simul & viros regeret, id enim a Ci- sterciensium abhorrebat instituto ; sed spes fuit abo- Iendorum paulatim omnium, quæ ordini adver- sarentur. Post hæc, duo alia condidit monasteria, unum in Caturcensi diœcesi, scilicet Guardam- Dei, alterum in Santonensi dictum Frenadam, cui dedit abbatem Robertum, tertium postea Obasinæ abbatem. Reiiquum vitæ B. Stephani curriculum prosequemur in abbatum historia, quam nunc juvat subjicere. Abbatum series. I. "DEaTUS StephanUs e vicodeVieIge -LJparochiæ Bassignaci superioris in diœcesi Tutelensi oriundus, Obasinæ primus auctor & abbas fuit, cui Archambaldus vicecomes mansum de la Corbeira cum quadam parte Obasinensis ■ D.’J. Boyer tribus abefle Ieucis Tutela, duabus Briva testatur. b Adhuc perseverabant moniales Obafinae an. 1289. quo Raimundus de Cornelio legavit monialibus de Obasina 10. librasCaturcenscs. Vide tom. IV. Misceil. BaIuz. pag. 50 a. ’MO VICENSIS. 636 A silvæ dedit in eIecmolynam, ubi monasterium in honore sanctæ Dei-Genitricis semperque virginis Mariæ, & B. Johannis-Baptlstæ, sanctique Petri apostoli, & omnium SS. Dei a prædicto abbate & cohabitatoribus ejus constructum efu Nominatur iuchartul. annis 1152. 53. $6. & 57. Eidem Stephano mansum de Las Chesas Stephanus de Scorralia concessit. Prior Obasinæ soiummodo nuncupatur in dono vicecomitistæ Turenensis Bo- sonis reiictæ, facto pauperibus Obasinæ apud ec- desiam S. Mariæ de Baldran commorantibus, Geraldo episcopo & rege Lodoico. Memoratur cum Ademaro abbate Vosiensi & Bernardo ab- B bate Buliensi, in charta Userchiæ, quæ facta est sub Geraldo epsse. Lemovicensi. Obiit in mona- sterio Bonæ-aquæ vm. *idus Martii Domin. 2. VI- Quadragesimæ anno ab Incamat. Domin. 1159. multis miraculis in vita & post mortem clarus, cujus sepulcmm egregio constructum opere cer- nitur in collaterali parte ecdesiæ ante altare S. Stephani Cisterc. abbatis. Ejus fu mentio in necrolo- giis Obasinæ & Coyresii, vn. idus Martii, quem ita depinxit Rainardus abbas Cisterciensis, quando ipsum in capitulo congregatis aliis abbatibus ob- tulit:En cernitis, domini fratres, abbatem hunc corpore modicum, statura brevem, habitu despi- C cabiiem, vultu deformem, sed quidquid in eo vi- detis, totum spiritu sancto & fide plenum seiatis. II. Geraldus I. postea abbas Guardæ-Dei in Ca- durcis, Obasinensis archimandrita a Willelmo Ro- berti donum aecepit, factum apud S. Palladium an. 1159 « quo advenerunt in hac terra duo reges Francorum & Anglorum. Eodem anno terram de Chadabec ab Archambaldo vicecomite Combor- nensi accepit. Item an. 1160. Raimundum vi- cecomitem de Toronia beneficum expertus est, rege Lodoico & episcopo GiraIdo. Ipse vero Geraldus abbas sub iisilem rege & episcopo anno 1163. dedit centum solidos de Barbarinis Guil- D lelmo vicecomiti de Brasaach pro manso viceco- mitali de Platea-Dalic, &c. Ejus anniversarium celebratur iu monasterio de Coyresio, die vm. Martii, al. VI1. idus Martii quo dicitur obiisse. III. Robertus, antea primus abbas de Fraisnedia seu de Frenada diœcesis Santonensis, Obasinensi monasterio præerat annis 1164. & 116 5.c rege c Lodovico & episcopo GiraIdo. Nominatur in charta Ugonis de BelchasteI 1167. & 11 69. in iitteris Eboli vicecomitis; cujus item fu mentio annis 1174. 1175— regnante Ludovico & episcopo Giraldo, & 1180. Recensetur etiam iu char* ta Dalonæ 1184. & 1185. Abdicavit Rotber- tus, ut patet ex dicendis. Ceterum hi duo abbates auctores fuerunt anonymo, Stephani disclpuio, ut ejus acta scriberet. IV. Geraldus II. de Gordo abbas erat anno 1188. Testis legitur in charta hominii a Raimun- do vicecomite de Turenna & filio ejus Bosone exhibiti Umberto abbati Belli-loci anno 1190. quo c Imo jam inno M. c. LX. nifi fit enor inianuenfis, qui ita scripstt pro M. C. lxx. ex dono Baudoini de Comil. (scilicet domus & horti juxta nerfius Peironeg,) quoadufyut caprum mo- nafltrium cousummttur, tr ctttra adificia eitummonafirriontcejuria. faflo in manu Rotberti abbatis anno præfato, rege Lodovico & episcopo Geraldo. 6J7 ECCLESIA LI etiam Rotbertus quondam abbas Obasinæ dicitur in charta Girberti de MaIamort abbati Geraldo quædam donantis, Philippo rege & episcopo Se- ebranno. Boso idem vicecomes & Haeliz vice- comitissa mater ejus dederunt medietatem molcn- dini de Tolvia, pro damno quod intulerant domui Obasinæ & grangiis ejus. Actum in aula Torennein manu Geraldi Caturcensis episcopi & Geraldi abbatis Obasinæ an. Domini 1191. rege Philippo & episcopo Secbranno. Nominatur ad- huc an. 119 2. in chartul. Obasinæ. V. Amelius ex abbate Vosiensi quibusiiam vi- detur evasisse abbas Obasinæ. VI. B. Gregorius de Cardaillac, de quo nihil 1 occurrit in chartis, quique ipsismet Obasinensi- bus monachis ignotus est, hic ex fide Sammartha- norum reponitur, quem vixisse dicunt tempore S. Dominici, memorarique iu martyrologio SS. ordinis S. Benedicti. VII. R. abbas Obasinæ 1201. ex tabulario Valletæ. VIII. Wido 1.12 o 3.idem fortassis acG. 1205. IX. Geraldus III. 1209. Geraldi obitus no- tatur ad diem 26. Maii in necrologio partheno- nis B. Mariæ de Coyresio. X. Wido II. seu Guido, cui Archambaldus * a vicecomes de Cambon cruce signatus plures man— C sos donavit 1209. præsente R. abbate Vosiensi. Idem composuit cum Hugone priore de Albiniaco 1211. Reperitur & annis 1218.1220.& 123 o. XI. Raimundus I. de Marcillac dat WiUelmæ abbatistæ Gratiæ-Dei seu Luminis-Dei ecclesiam de Flaugeac, 111. nonas Nov. 12 3 3. XII. GuilIelmus I. in charta Gordonii 1241. in charta B. Mariæ de Eremo 1245. in charta Obasinæ 1247. Ejus anniversarium agitur apud Coyresium die 3 o. Octobris. XIII. GeraIdusIV. 1250. & 1255. XIV. Guillelmus II. in chart. Eremi, 1256. XV. Geraldus V. 1261. & 1267. quo anno L fecit concordium cum Eblone priore Brivæ. XVI. Johannes I. cujus anniversarium virgines Coyresii celebrant die 13. Octobris. XVII. Petrus I. notatur in necrologio Coyre- siano ad diem 23. Julii. XVIII. Durandus ad diem 6. Julii ibidem me- moratur, ab VI. idus Julii. XIX. Jacobus in chartis Valletæ & Obasinæ 1278. Girberto Lemovicensi episcopo. Iterum in charta Obasinæ die Lunæ ante festum S. Andreæ apostoli 1279* regnante Philippo, sede Caturcensis ecclesiæ vacante ; ibidem 12 8 1. ac in £ charta Eremi 1 282. & 1284. in codice homi- niorum episc. Claromont. Ejus obitus notatur in necrologio Coyresii, calendis Maii. XX. Guillelmus III. abbas Obasinæ 1293. in charta abbatiæ de Frenada. XXI. RaimundusII. 1295. & 1296. XXII. Bertrandus die Sabbati post Nativita- tem beatæ Mariæ, 1 2 9 9. in charta Rupis- amatoris. XXIII. Raimundus III. dePIeaux 1303.28. • Tumulus ejus cemitur in Obafinenfi capitulo, ubi ex usu Cistercienstum fundatores sepclicbantur. Tornus II. SMOVICENSIS. 638 A. Martii, 1305. & 13 07. Se se cognominat de Plodio b in litteris anni sequentis, quibus b monasterio Valletæ pro suo annivcrsario tribuit 1 5. solidos, quos Rigaldus de PIeaux domicellus debere se recognoscit, & insuper quinque solidos in assaria de Vemhas parochiae S. Sanctini. Per- venit ad annum 1310. quo deputatus est ad sta- tum Grandimontensis ordinis componendum. Ipsi adjuncti sunt hoc in negotio Arnaldus Novelli abbas Fontis-Frigidi & paulo post cardinalis, ac Johannes de Gensanis archidiaconus de Combral- lia in eeclesia Lemovicensi. Hi tres ssatuta quædam condiderunt, a CIemente V. postea confirmata. ».. 1 XXIV. Petrus II. 13 10. & 1 3 13. Præsen— wt.ZJyi/fte tat Hugoni episcopo Caturcensi ad curam S. Ja- cobi de Calisto 8. Octob. 1315— Item reperitur 1322. 28. 33. 42. Ejus obitus consignatur 6. Januarii. XXV. JohannesII. 13 54. & 1357. XXVI. Petrus III. I372.&I398. quo anno Franciscus archiepiscopus Narbonensis, papæ ca- merarius, litteras ei direxit die 9. Junii. Reperitur etiam in charta Obasinæ an. 1401. & in instru- mento Valletæ 1418. calendis Septembris. Anno 1428. dicitur licentiatus in decretis & vicarius generalis abbatis Cisterciensis. ’XXVII. Johannes III. de Missasionne 1429 ? In necroI. Coyresii memoratur m. id. Oct. XXVIII. Petrus IV. de Comborn, Ebroicensis episcopus & Obasinæ perpetuus administrator 4. Aprilis 1460.sede Caturcensi vacante*, 1461. * & 1463. monachi Cadunienses sacrum ei Christi z*so/- sudarium crediderunt. Ejus anniversarium agitur’*** apud Coyresium die 8. * Septembris. * ><• 7.^- XXIX. Petrus V. de Gaing dicitur abbas BuI- Iionis & administrator perpetuus Obasinæ anno 1473’ XXX. Johannes IV. deVentadour, Sedis apost. protonotarius, reperitur an. 1484. abb. commcnd. Item 1494. 1497. & 1 504. quo adfuit capi- tulo generali ; sepultus est juxta vas lustrale. XXXI. Franciscus 1. de Levi, filius Lodovici comitis de Villars & Blancliæ de Ventadour, in utroque jure baccalaureus, Sedis apostolicæ pro- tonotarius, abbas Obasinæ & Valletæ, prior S. Michaelis de Angelis 1517. Obiit episcopus Tu- teIensis apud Burdigalam mense Decembri 1535. & quidem vi. idus Decemb. ex necrol. Coyresii. Martennius noster hunc abbatem & episcopum vocat Ludovicum ; an alter est ? XXXII. Petrus V. de Grangia abbas regularis 1543. notatur in necrol. pridie nonas Nov. XXXIII. Franciscus II. de NeufvlUe abbas simul Grandimont. obiit m. idus ♦ Junii 1563. ♦ fidibus, sepultus apud Obasinam. Ejus anniversarium peragunt moniales Coyresii dic 20. Junii. XXXIV. Guillelmus IV. Barthon de Montbas episcopus Lactor. 1 5 66. Jacet in presbyterio ec- clesiæ Obasinensis, mortuus prima die Maii an. c^qii.h 157a- XXXV. Johannes V. le Roy abbas commendatarius 1584. b Plodium, oppidum est Arverniæ, haud procul a cœnobio Valletæ. Ssij 639 ECCLESIA LE] XXXVI. Ogerius de Canole, dominus d’An— A dron 1608. XXXVII. Franciscus III. d’Escoub ! eau, car- dinalis de Sourdis, archiepiscopus Burdigalensis, obiit 1628. XXXVIII. Henricus I. (TEscoubIeau in hac u- traque præfectura Francisco fratri successit, defiin- ctus 1645. XXXIX. Rogerius de Buade de Frontenac filius Antonii domini de Frontenac Regi a consiliis, & equitis torquati in promotione anni 1619. ex Anna de Roque-Secondat, abbas Obasinæ & Angiæ 1645. XL. Carolus de Cardaillac, de Canole, quo I præcise anno sederit incertum, sortasse post Oge- rium de Canole, qui supra, certe non ante an- num 1600. tribusque duntaxat annis. XLI. Henricus II. d’EscoubIeau 1652. die 6. Octobris. Obiit 1659. XLII. Franciscus IV. d’Escoub ! eau successit Henrico eodem anno. Sedebat adhuc an. 167 5. XLIII. Petrus VI. Armandus Bloiiin 1680. sedebat adhuc anno 1713. fratrem habuit Ver- saliaruin gubernatorem, & alterum abbatem S. Vincentii de Burgo ord. S. Augustini in dioecesi Burdegalensi. Iombe. ABBATIA COLUMBÆ. COLUMBA beatæ Mariæ sacra, ordinis Cisterciensis, filia Pruliaci, diœcesis olim Bitu- ricensis, iu utriusque finibus ad fluvium Caldereti, le Chauderet, inchoata legitur anno 1146. 25. Junii in territorio vicecomitis Bruciæ, vocatis e Pruliaco monasterio in Bria monachis, quibus ad cxædificationem quædam bona collata sunt Præci- pui benefactores commemorantur illustrissimi do- mini de Tremolia, a quibus restaurata amplissime dotatur ; qui & in ea habent sepulcra ante aItare S.. Virginis, quod est capella Tremolliorum, videlicetJ Audebertus dominus de Tremolia, Guido III. filiusque cognominis cum uxore Alipde de Vou- het, & Guido V. una cum conjuge Radegunda Guenant ex familia dynastarum des Bordes, de quorum donationibus passim in membranis abba- tiæ exemplaria exstant. Memoratur haec abbatia in litteris Innocentii papæ III. cap. 14. de Præ- sumtionibus, legendum enim Columba, pro Colona, & in epistolis Honorii III. pro canonizatio- ne S. Guillelmi archiepiscopi Bituricensis. Con- structum est cænobium in modico colle inter duos montes, ubi labitur rivulus se Chauderet, qui in j Benasiam amniculum influit ; basilica monasterii jacet in pago Lemovicensi, pars vero hortorum quæ adjacet, in territorio Biturico, non longe a Marchia. Abbatia subest senescalliæ Pictonum municipii Montis — Maurilionis, & vicecomita- tus Bruciæ. Abbatum catalogum cum Sammarthanis com- mun icaverat abbaS penultimus, Claud. Chalemot, quem ipsemet postea emendavit, ex quo nostrum potissimum mutuati sumus. KOVICENSIS. 640 Abbatum serIes. I.’|’HeodoRICUS monachus Pruliaciiu JL charta hujus monasterii memoratur abbas fragm. tom. Columbæ tempore Alani episcopi Autissiodo— WIP** rensis. II. Bochardus in veteri charta ; idem forte qui Boemundus dicitur iu tabula Cristæ circiter 1173. III. Guido Cadurcensis in veteri membrana. IV. Humbertus 1187. quo anno legitur ejus nomen in tabulis archiep. Bitur. V. Gaufridus 1190. & 1208. 1 VI. Guillelmus 1. 121 o. & 1217. VII. Guarinus, cui videtur Honorius III. scripsisse anno 1217. uti abbati Boni-radii, pro inquisitione facienda de vita B. Guillelmi Bitu- ricensis archiepiscopi, cujus ob crebra miracuIa a Gerardo ipsius successere canonizatio postulaba- tur. Floruit usque ad annum 1223. VIII. Petrus I. Anglicusseude Anglia, Angle, obiisse videtur anno 1224. IX. Guillelmus II. Assilati 1224. & 1227. X. Odo 122 8. & 1230. XI. Gisardus 1252. mortuus iv. nonas Maii. XII. Stephanus 1264. & 1271. * XIII. Dionysius, 13 00.obiit v.idusJanuam, quo anno sepultus est in monasterio Guido de la TrimouiUe dominus de Chateau — Guillaume, mense Octobri. XIV. GuilleImus III. de Gadefay 1309. XV. Simon d’Estampes 1311.1318. XVI. Gregorius I. Roy abbatiam prudenter administravit ab anno 13 20. ad 13 47. Mortuus est xvn. caI. Novembris, tumulatus in capitulo ante sedem præsidis. XVII. Johannes I. de Timar, Philippo Valesio regi Francorum percarus, cujus orator in Hispa- niam delegatus fuit pro pace firmanda Hispaniam J inter & Galliam 13 5 6. * Præfuit ab an. 1 3 47. * Samm. ad 1358., 3^+- XVIII. Gregorius II. hoc anno memoratur, & 1361. quo Alipiam conjugem domini de sa TrimouiUe in sua eeclesia sepelivit. XIX. Johannes II. 13 64. XX. Raimundus 1381. & 1387. quo anno Radegunda uxor Guidonis de b TrimouiUe se- pulturam hic elegit. XXI. Rogerius de S. Avit monachus Prati- Benedicti, 1398. XXII. Philippus I. 1403.
? XXIII. JohanneslII. 1406. fuit quo videtur « ecdesia restaurata. XXIV. Guillelmus IV. Garsaudab an. 1431. ad 1450. quo defecit vi. idus Februarii. XXV. Petrus II. 1454. & 1455. XXVI. Philippus II. de Lapha ab an. 1456. ad 1489. XXVII. Georgius au Large ex procuratore eligitur abbas anno 1489. seditque ad annum 1493. XXVIII. Jacobus I. de Castro-novo, Sedis apostolicæ protonotarius, abbatiæ commendam obtinuit 1493. 641 ECCLESIA LE XXIX. Christophorus de Brachimont posses— j sionem nunquam adeptus videtur. XXX. Andreas de Sully abbas regularis ab 1502. ad 1514. XXXI. Franciscus de Sully 1518. XXXII. Mauricius Richard nominatur anno 1520. XXXIII. Johannes IV. d’Aubuston cogno- mento de Menou, filius Ludovici domini dc la FeiiilIade & Catharinæ de Rochechoiiart, 1528. & 1529. XXXIV. Albinus de Rochechouard commendatarius 1534* XXXV. Guillelmus V. de Vallery 1550. ] XXXVI. Johannes V. Bouchetel, 1556. XXXVII. Jacobus II. Vulcob archidiaconus Bituricensis, ab an. 1 5 64. ad 1582. XXXVIII. Antonius Garsonneau ab anno 1 5 84. ad 1600. XXXIX. Honoratus Silvain abbas regularis ab anno 1600. ad 1615. quo decima die Martii aquis praefocatus est. XL. Petrus II. Tassin doctor theologus facul- tatis Parisiensis, monachus & prior Ursi-campi & antea Frigidi-montis, Cisterciensisordinis, in Pi- ctaviensi, Engolisinensi, Santonensi, & Alnensi provincia vicarius generalis, patria Picardus, ab— ( bas nominatur anno 1615. statimque monasterio suo tam in spiritualibus quam in temporalibus re- novando feliciter insudavit. Abdicavit postea in favorem sequentis, tandemque rebus humanis exemtus, terrae conditus est ante presbyterii gra- dus, cui tale epitaphium politum a Claudio suc- cestore : Tumulus domni Petri Tassen doctoris theologi Parisiensis, qui antea Ursi-campi monachus & prior, nutu divino hujus abbatiæ titulo fuit auctus, quam ex indigesta ruderum mole innumeris laboribus eduxit eparsimonia ditavit t regulari observantia illustravit. Hic dum viveret, modicus fi- bi, egenis munificus, cælum dives meritis ingreditur I anno Domini 16calend. Julii postquam præ- fuisset 2p. annis. Requiescat in pace. XLI. Gaspardus Corcessin doctor theologus Parisiensis, cedente Petro fu abbas an. 1640. defunctus 4. die Aprilis 1 647. cui hæc insculpta epigraphe : Hic jacet domnus Gaspardus Corcestin quem Agendicum edidit, Vallis B. Mariæ monachum fecit, sacra facultas Parifienfis laurea donavit, Pruliacum priorem, & strictioris observantiæ parentem habuit, ordo virtutis fpeculum, Columba prælatum, cui tam infignem pietate virum gementi subripuit præmatura mors anno salutis supra mille— j fimum sexcentesimum quadragesimurn septimum, pridie nonus Aprilis. Orate pro eo. XLII. Claudius Chalemot doctor theologus Parisiensis, monachus Caroli-loci, ac successive prior Joyaci, Regalis-montis, & Vallium-Cernaii, tandem a Rege nominatur abbas Columbæ in vi- gilia Nativitatis Domini 1647. fuit vicarius ge- neralis in utraque Pictavia, ac denique iu favorem sequentis abdicato regimine, obiit in Parco-domi- nanim 1. die Novembris anni 1667. XLIII. Petrus III. de la Salle licentiatus in sa- cra Parisiensi facultate, ex monacho Claravallensi :moVicensIS. 642 per cessionem Claudii factus abbas 1667. mense Maio, benedictionis munus accepit 2 1. die Novembris. Vicarii generalis officium lumina cum laude obiit ab anno 16 8 3. in provincia Burgun- diæ, Bituricensi, Petragoricensi & Burdegalensi » Præerat adhuc anno 1711. ABBATIA BONÆ-AQUÆ » Bon.algue, BO N A-A QUA, Obasinæ filia, ordinis Cisterc. sita est ad ripam Dordoniæ in parochia sancti Frigionis una leuca ab urbe Ussello quæ ducum de Ventadorio juris est : charta vero fundationis in 3 appendice relata præfert annum 11 5 7. at præcese C. xlvhi. sisse debuit aliquot saltem annis ex libro 111. vitæ col> B. Stephani Obasinensis num. 1. ubi legitur, quod anno t 1 pp. Bona-aqua jam longo tempore abbate destituta erat. Et certe in Obazinæ chartulario fol. ** 150. reperitur Johannes abbas Bonæ-aquæ anno 1148. regnante Lodoico rege & episcopante Geraldo, & Rainaldo abbate de Cisterdo, & Stephano abbate Obazinensi. Itaque sat vero si- milis est Sammarthanorum fententia fundationem hanc caIendis Octob. an. 1143. adscribentium, ex mente Chrysostomi Henriquez in fasciculo SS. ord. Cisterc. In necrologio notantur XIV. 3 cal. Decembris Hellas de Ussello sundator hujus monastrrii, & VIII. idus Decembris Eblo de Ussello sundator. Abbatum seriem ex variis variorum col- lectorum schedis exhibemus. INDEX ABBATUM. I. JOHANNES I. de quo supra, fuit primus J abbas Bonæ-aquæ. Ejus elogium exstat in vitaS. Stephani Obazinensis lib. 2. num. 8.& 25. Memoratur etiam iu chartulario domestico 111. cal. Septemb. sed annus desideratur. II. G. x. cal. Aug. temporibus Ebrardi prioris Portus-Dei, Stephani de Perols & Arberti prio- ) ris de Bohort ; is est fortasse Guido, cujus nominis abbates duo nobis occurrunt in necrologio, alter xii. cal. Octob. alter vi. cal. Novemb. III. Amelius ex chartulario, tempore Willelmi de Galnac prioris Portus-Dei. IV. Stephanus XI. cal. Sept tum ex necrol. tum ex chartulario. V. T. ex chartulario. VI. H. ex chartulario fine temporis nota. VII. Bemardus 1. 1188. Idem proculdubio qui prima tantum nominis littera designatus manium de Leubardi, &c. accepit a Geraldo de la
- Rocha priore Portus-Dei, audientibus P. Delbroil, J & D. Amblart monachis Bonæ-aquæ. VIII. P. Delbroil 1205. & 1208. fortasse Petrus qui III. cal. Sept. memoratur in necrologio. IX. B. Niellus seu Nielli 1212. & 1215. cujus tempore P. Delcros miles se monasterio tradidit cum decimis del Besabru & S. Exuperii. Vivebat adhuc anno 1230. ex dicendis, sed abdicant. X. B. de Salquis, ad quem exstat donatio Eblo- nis de Ussello facta 1225. vide instrum. Idem c. xttx. fortasse qui tacito cognomine recensetur anno co1- 1229. & qui Bernardus nominatur 1230.cujus Ss iij $4J ECCLESIA LE tempore Penus Proet clericus nonnulh contulit / Bonæ-aquæ monasterio, præsentibus Eblone dc Ussello & Guillelmo Nielli militibus. Hic tamen Bernardus eodem anno alicubi cognominatur Isinar sive Gasmar. XI. P. abbas erat eodem anno 12 3 o. ex charta Meimaci, quo tempore vivebat B. Niels quon- dam abbas Bonæ-aquæ, & 123 1. Petrus regebat an. 1 2 3 9. ex charta S. lllidii. XII. Johannes II. Delbroil 1262. in charta Meimaccnsi & 1274. XIII. GuiIIeImus I. 1277. XIV. Petrus I. RiossoI 1282.84. & 8 6. XV. Guillelmus II. Martini anno 1296. ex I charta IHidiana. XVI. Robertus I. dcl Pradinats 1299. & 1305. XVII. Guido I. de S. MartiaI 1307. 12. IJ. & 17. XVIII. Bernardus GaIterii, al. Gallebii 1317. XIX. Johannes III. Biventi, ab Riventi 1320. & 1321. XX. HeIias de Jo 13 23. 34.& 39. XXI. Gerardus 13 43. & 44. sortasse Gerar- dus Gasuiar, qui notatur in chartulario, tempore Petri de la Chassanha prioris Portus-Dei. XXII. Pontius 1349 « 1353. 66. & 69. 4 XXIII. Johannes IV. de Buxis 1387. 92. & 1399. XXIV. Guillelmus III. de Buxis 1405. & 1422. XXV. Petrus II. abbas Bonæ-aquæ, com- missarius & reformator in provincia Auxitana, 1428. XXVI. Johannes V. Labraut 1450. 56. 58. & 1472. XXVII. Johannes VI. de Lobpertesio, fuit etiam abbas Meimaci. XXVIII. Carolus I. de Gaudiosa, Sedis aposto- licæprotonotarius, episcopus S. Flori, abbas com-1 mendatarius Bonæ-aquæ Lernovicensis & Cam- porum-bonorum Vivariensis diœcesum 1492. Obitus ejus consignatur in necrologio x. calend. Septemb. 1502. XXIX. Franciscos de Levi, in decretis bacca- laureus, ac Sedis apostolicæ protonotarius, episcopus Tutelensis, abbas Obazinæ, prior S. Angeli & abbas commendatarius Bonæ-aquæ 1509. XXX. CaroIus de Levi abb. ex testamento supradicti Francisci. XXXI. Geraldus de Maumont, Sedis aposto- licæ protonotarius 1516. XXXII. Petrus 111. Andrie sive Andrieu, ex * dominis de la Ganne, subprior S. Angeli seu prior claustralis ac prior titularis S. Clari de Cava-rupe, electus abbas Bonæ-aquæ dicitur in instrumento dedicationis ecdesiæ S. Angeli quam reædisicave- rat an. 1522. Præerat annis 1524. 26. 28. 3 o. 3 5. & 44. CIaustrum Bonæ-aquæ de novo exstruxisse laudatur. Obitus ejus notatur in necrologio nonis Nov. 1559. Alias tamen obiisse di- citur an. 1561. sepultuS in ecclesia S. Michaelis dc AngeliS, in qua niissam fundavit matutinafcm, ante altare S. Petri. MOVICENSIS. 644 XXXIII. Petrus IV. Avere vel Averd consignatur anno 1547* quem etsi duo catalogi a su- periore distinguant, vix tamen diversum putamus. XXXIV. Johannes VII. dc Grangia obiitele- ctus tantum, vm. idus Januarii. XXXV. Jacobus Trancheiin sortasse Tran- chelion, obiit iv. idus Aug. 1 5 62. ex necrologio. XXXVI. Guido II. successit, cujus obitus no- tatur x. cal. Octobris* ! 563. XXXVII. Johannes VIII. de Mont-roux 1 568. 86.& 87. Obiit 1603. 22. Febr. XXXVIII. Johannes IX. alter de Mont-roux obiit vii. idus Septemb. 1622. • XXXIX. Dlonysius Lestar decessit an. 1642 • X. cal. Martii, cum prius resignasset. XL. Johannes X. de Peyrissat præerat anno 1629. & adhuc 1636. & 1645. Abdicavit 1657. XLI. Marcus Philippus de Peyrissat abbas regularis jam anno saltem 1662. Nonnisi tamen anno 1689. die Dominica 10. Julii solemniter benedictus fiiit in ecclesia S. Augustini Lemovic, adsistentibus D. Silvestro Morel abbate S. Augustini, & abbate S. Martini congregationis Fu-> lienfium. Hic funditus eversum reparavit monas terium, coIlapsamque disciplinam restituit, induc- — ta strictiori observantia, quam tamen ipse nun- 3uam professiis est. Obdormivit in Domino die uliian. 1714. XLII. Robertus II. Pascal, Arvemus, professio- nem emisit in monasterio Bonæ-aquæ die 14. Decemb. 1692. dein ceiltrarius, ac tandem ab- bas renuntiatur sehedula Regia 1 5. Aug. 1714. bullaque pontificia confirmatur die 1 o. Februarii 1715. possessionem adeptus 27. Julii ejusilem anni. ABBATIA ALBÆ-PETRÆ. p Aub’ rierrcs. ) A Lbæ-PeTRÆ ord. Cisterc. abbatia, filia /1 Claræ-vallis & Petrarum, in finibus hujus diœcesis, versus Biturigas prope Argentonium. non longe a Guaracto ad scaturiginem Wartimpæ, fundatur 111. id. Junii 1149. Fortasse vero primi- tuSexstitit virginum domus, cujus primam prio- rislam Petronillam nomine rcpcrimus circa an. 1160. in S. Gilbcrto seu Novem-fontibus. Ibi modo abbas tantum, & duo veI tres monachi do morantur. Series abbatum. , I. A RnaUDUS erat abbas Albæ Petrae anno ’1 17 8. ex charta Callo viensis monasterii. II. HeliaS de Faga an. 1308. xv. cal. Octobris, qua die procuratore ipso usiiS est Bertrandus de BordiS electuS AlbiensiS ad recipiendum quoddam hominium. III. Petrus cognomento Fulcaudi 1478. in bulla Sixti IV. vide in VarenniS & in Benevento. IV. GuillelmuS le Vafleur abb. commend. 1. die Nov. 1686. V. Jacobus O Riant, preSbytcr HibcmuS & reginae Angliæ ab elecmofyniS, nominatur abbas Albæ-Petræ mense Febr. an. 1710. 6+ ; ECCLESIA L ABBATIA GRANDIMONTENSIS. GR a n d i s m o N s, caput suæ congregatio- nis, • inchoatur primum iu eremo de Mu- reto pagi Lemovicensis anno 1076. a Stephano de Mureto, post cujus transnum fratres commigrarunt Grandimontem, postquam hujus sancti consestdris corpus e Mureto, ibidem sepuI- turæ locatum est, quem locum ita describit vetus codex manu exaratus
- Grandisinons est situs in montanis in territorio Lemovicensi, austerus & gelidus, insertilis & seopulosus, nebulofus, ac ventis expositus. Lapidibus exuberat ad ædificandum, sed ligna ad ædificium apta ibi pauca raro inveniuntur. Omnis etenim terta quæ in cotifinio loci hujus habetur, vix aut numquam sufficeret ad ea quæ ibi sunt necesseiria, ob infertilitatem, & sterilitatem, egestatemque illius territorii. Attamen ad radicem montis istius sunt vineæ, arboresque fructifera, sunt ibi prata virentia, horti & agricultura ; locus vero iste solitarius est, aptus pænitentiæ & religioni, in quo qui permanent, asperarn ducunt vitam cibis & indumentis. Huic archicœnobio, cujus familia per Galliam adeo propagata est, præpositi fuere priores, inde abbates constituti ab anno 1317. Basilica sumtibus regum Anglorum constructa 1 est, nimirum Henrici I. & Henrici II. qui magnis expensis renovavit ecdesiam beatæ Virginis, prius a fratribus laicis & converfu conditam : testantur id sequentes versiculi prædicti manu- scripti.* Ultima si vasti penetraris limina mundi, Grandifmons Chrifio religione præis. Hic antiqua fenum probitas, hic femina morum Jactavit Stephani vita quieta pii. Quem numerosa patrum cunctis ex partibus Orbis Turba, ducem sequitur, numine tacta Deis Grandia munificus largitur dona Britannus • Pervigili turbæ, quam tegit usque nemus. Henricus nulli Regum pietate fecundus Plumbea tecta locans, pavit, agrosque dedit. Richardus cognominatus Cor-leonis ejus filius, parietes, totum cœnobium, & opus novæ ecclesiæ plumbo cooperiri fecit, Ubertates, immunita- tesque cum omni jure ac dominio largitus est an. 1192. Denique Henricus III. pro parte etiam illud monasterium fimdavit & reparavit, daustris & ceteris ædificiise parte septemtrionali, quæ dicitur Angliæ terra, in meridionalem tralatis, si- cuti hodie magnifice spectantur. Eidem abbatiæ benefecerunt multi principes ac nobiles toparchæ, quos iuter eminent Theobaldus rex Navarræ co- mes Campaniæ, rex Henricus, Johannes rex Angliæ, Alienor regina & comitissa Pictaviæ, Alsonsus comes Pictavensis, Hugo Bruni de Lezi- niaco comes Marchiæ, vicecomites Lemovicen- ses, Rupiscavardi, & Ventadorii, domini de S. Germano in Marchia, Montisinaurilii, de Masta- cio, de Magnaco, & alii dynastæ. Catalogum porro generalium & abbatum hujus monasterii copiose excerpserunt Sammarthani fratres, tum ex variis monumentis, tum ex codice MS. Gran- • Vide Jacobum de Vitriaco cap. i 9. hist. Occidentalis. EMOVICENSIS. 646 A dimontcnsis abbatiæ, qui penes ipsos, inquiunt, exstabat. Hos tamen iu aliquibus emendamus, maxime ex epitome Annal. ord. Grandimont a J. LevequeTrecis an. 1662. edita. Series priorum et abbatum. I. O TEp.h a N U s I. de Mureto, sic dictus a O loco ubi pcr annos fere 5 o. vitam egit so- litariam, primus prior, institutor & fundator or- dinis Grandimontensis, erat ex nobili prosapia Arveniæ, filius Stephani vicecomitis de Tiemio seu de Tigemo, ex Candida, non inferioris gene- ris matrona. Pater vero in Italiam profectus, eum B tantum duodennem socium assemsit ; sed cum in morbum puer incidisset, commendatus est a comi- te, Miloni Beneventano archiepise. ex Arvemia quoque oriundo, viro eximiæ sanctitatis, sub cu- jus disciplina duodecim annis fuit institutus, qui cum ad Dominum migrasset, Stephanus Romam venit, ubi quatuor annos exegit. Tunc electus est in papam Hildebrandus, dictus Gregorius VII. cui noster Stephanus notus erat. Ab eo ergo li- centiam & privilegium impetravit instituendi no- vum ordinem monastrcum fecundum regulam S. Benedicti, quam diu jam observarat inter quosiIam in CaIabria monachos arctioris observantiæ. Certe sic loquitur Gregorius VII. iu suo diplomate : Cum indefinenter…… a S. sede… postules potestatem auspicandi conceptum ordinem monasti- cum juxta regulam S. Benedicti, quam diu exper- tus es inter fratres de Calabria, &c. Vide lecu- lum VI. Bened. parte 2. praefationis, num. 82. & num. 83. ubi Mabillonius docte pro suo more de his disserit. Datum est diploma anno 1073. quamvis ordinis Grandimontensis insti- tutionem differant usque ad triennium. Multi autem seculum deferentes, sequuti sunt eum, quibus eandem vivendi normam offendit, & regulam scripsit, suisque fratribus observandam reliquit, in qua omnem esum carnium, cu- ramque ac consortium mulierum, substantiam pecorum seu animalium, proprietatemque terra- rum, exceptis eremis in quibus degerent, disei- pulis suis perpetuo interdixit. Quam regulam tam Urbanus, quam Adrianus, Alexander III. ac Lucius III. Romani pontifices suecessivis tempo- ribus confirmarunt, munientes ordinem præfatiun permultis gratiosis priviIegiis. Verum pro patribus nati filii, quia regula nimis rigida videbatur, ean- dem multoties moderari fecerunt per summos pon- tifices, & maxime per Innocentium papam IV. g apud Lugdunum post concilium generale 17. cal. Decemb. 1247. ac demum pcr Clementem pa- pam V. apud Avenionem 12. caI. Maii sub an. 1309. Sanctus Stephanus a seculo ad Christum migravit in cella de Mureto, diaconus tantum existens in ordine Ievitarum, iu hoc imitator effectus aIterius S. Stephani protomartyris & levitæ, artatis suæ anno octogesimo, plenus miraculis & sanctis operibus 6. idus Februarii, epacta 3. concurrente septimo cum bissexto, anno 1124. cum in eremo vixisset annis ferme quinquaginta, duobus mensibus minus, ut his ex carminibus colligi potest : 6^7 ECCLESIA LI Nimbosus luces jum Februus egerat octo, l Lucifluus Stephani cumsoiritus astrapetivit, Anno milleno centeno bis quoque deno Adjuncto quarto, regno cæli sibi parto. Pcopofitosixo crucifixus cum Crucifixo, Christo servivit Stephanus per quem modo vivis. Eodem anno 11 24. corpus ejus deIatum est Grandini, vn. caI. Julii. Eum paulo ante mortem inviserant duo cardinaIes S. Sedis Iegati, Gregorius tit. S. Angeli, & Petrus Leonis, qui totam ejus vi- vendi rationem didicerant. Fuit autem sanctomm confestbrum catalogo iuseriptus per Clementem III. bulla data xn. caI. Aprilis pontific. anno 2. Christi 1188. quo anno transmisit a latere 1 suo legatum Johannem tit. S. Marci cardinalem, cum litteris apostolicis apud Grandimontem, ad promulgandam canonizationem ejusilem sancti Stephani, circa finem mensis Augusti : huc autem migraverant discipuli sancti Stephani a prima sede Mureto, quod monachi S. Augustini Lemovic, contenderent locum hunc ad se pertinere, qui tri- buscirciter millibus a Grandimonte distabat ; tunc- que solemni apparatu legatus celebravit relevatio- nem S. Stephani, convocatis plurimis præsuiibus, abbatibus, & religiosis viris, decurfu ab ejus trans- * itu annis 62. * multis praeviis miraculis, ad decla- rationem sanctimoniæ ejusilem divinitus perpc—’ tratis. Vita ejus amplior habetur manu exarata in codice abbatiæ Grandimontensis. II. Petrus I. Lemovicinus cognomine & origine, patri Stephano fecundus prior suecessit ; iste prius in seculo venerabilis sacerdos, postea religio- nis aemulator enituit : qui a principio moderami- nis, grege suoiuaugmentum religionis proficiente, locum de Mureto ubi fuit S. Stephani regula fra- tres Domino serviebant, deseruit, monachis S. Au- gustini præposituræ vici de Ambazaco illum vin- dicantibus. Quocirca territorium aliud perquirere curaverunt, ubi caput novellæ religionis suæ con-, stituerent. Celebrato igitur Eucharistiæ sacrificio, & fusis ad Deum precibus, divina revelatione præostensa, migraverunt fratres de Mureto ad Grandimontem, deferentes fecum corpus Stephani anno 1124. mense quinto post ejus excestum : quemadmodum continetur in chronicis ordinis. Hujus hortatu Henricus I. Angliæ rex templum B. Mariæ apud Grandimontem exstruxit : adeo ut de illo priore sicuti de Josue succefsore Moysis possit dici, quod fuerit magnus scilicet nomine suo, maximus in saIutem electorum Dei. Defunc- tus est nonis Januarii, ac sepelitur Grandimonte b an. 11 30. cum illa epigraphe b : Hic jacet domnus j Petrus fecundus prior, qui ad exemplum David cultum Dei ampliavit. Vixit in prioratu XIII. annis minus Jq.. diebus, vir magnæ probitatis fuit, bonis moribus, & aliis virtutibus præditus, de quo fuse in Chronico Grandimontenii. • In schedis D. de Ganiere in regia biblioth. astervatis, hi præsules adfuisle leguntur canonizationi S. Stephani de Mureto 30. Aug. 1 188. ab ejus obitu 6x. Henricus Bituric. Rai- mundus./u. Rainaudus Aopamienlis, Helias Burdegal. Slibrandus Lemovic. W. Pidtav. Helias Santon. Ademarus Pe- tragoric. Geraldus Caturcensts, & Bertrandus Aginnensis. * > Valde incerta sunt hæc epitaphie, ut potequæ hodie apud Grandimontem non exstant. ’MOVICENSIS. 64.8 k III. Pctrus II. de sancto Christophoro, presbytcr ex vico S. Augustini Lemovicenfis oriundus, lub- rogatur Petro, vir humilis ac mansuetus, qui consummatusin brevi explevit tempora multa, namque sublatus est ex hac vita idibus Januam, anno, ut conjectura est, 1141. quanquam aliqui velint ipsum prioratui suo renuntiasse. Hujus vero sepulcralis inscriptio talis est : Hlc jacet domnus Petrus tertius prior, quisecundum doctrinam Petri f forma humilitatis erat commisse gregi : vixit in prioratu annis duobus cum dimidio. IV. Stephanus II. de Liciaco Lernovicensis pa- tria, sub cujus moderamine ordo in domibus plu- B rimum dilatatur. Hic etiam gesta Stephani con- fesseris conseribi ac recitari fecit, ut notat citatum chron. ubi dicitur discretus, Iargus in elecmolynis, potens opere ac sermone, in oratione devotus, iu jejuniis assiduus, qui gregi feliciter præfuit ; mortuus est, ut arbitrantur 1161. 3. non. Ja- nuarii. Habet illud epitaphium : Hlc jacet domnus Stephanus quartus prior, oliva fructifera in domo Domini, vixit in prioratu xx III. annis : Ita Par- dulfiis de Garda & Johannes TEvesque. Ipsius tempore Henricus II. rex Angiorum monaste* rium Grandimontense locupletavit ; regum quo- que & principum munificentia in variis partibus ** construebantur cellæ aut prioratus, quæ Grandi- montensi ecdesiæ matri subjiciebantur, pro fama pietatis fratrum hujus cænobii : nec vero otiosum videtur esse ad propositum, si subjiciatur tale re- scriptum summi pontificis : Adrianus episeopus servusfervorum Dei, dilectis filiis Stephano & fratribus Grandimontis falutem & apostolicam benedictionem. Venerabiles fratres, Lemovicenfis & Caturcenfis episcopi, ad sedem apostolicam venientes, religionem, & conveesationem vestram multis laudum præconiis extulerunt, & magnam inde cordi nostro lætitiam, magnumque gaudium contulerunt. Nos veco id quod prædictis fratribus nostris referentibus de vobis accepimus, gratum modis omnibus & acceptum habentes, pium & laudabile propositum vestrum, & sanctæ religio- nis fervorem, quæ late dijsunditur, & de vobisfa- mose fatis & publice prodicatur, plurimum in Do- mino commendamus. Verum quoniam non qui inci- pis, sed qui perfeverat in finem, virtutispræmium obtinebit, & quia bonum principium optimus de- bet semper exitus comitari, dilectionem vestram per apostolica seripta rogamus, monemus, & ex- hortamur attentius, ut in bono opere, quod ccepistis, præeunte divina gratia inviolabiliter persistatis, & £ nihil fit quod conflantes & viriles animos vestros a Conditoris obsequio debeat aliquatenus retardare. Sedpco laudabili conversatione vitæ, & sacræ ro- ligionis ardore, illud divinæ Scriptura testimonium vobis possit non immerito adaptari, quo dicitur • laudabilis populus cui Dominus Deus exercituum tjui. gis. benedixit, dicens, opus manuum mearum tu J t’ es, hereditas mea lsrael. Confortamini ergo in Domino, & in potentia virtutis ejus t stute sortes in fide, abjiciatis opera tenebrarum, & induamini arma lucis, atque omnes antiqui hostis infidius, di- vino comitante præfidio superantes, calcate vitia, inhærete virtutibus, invicemsupportantes, & mutuam in vobis 6+9 ECCLESIA L : in vobifrnetipsis caritatem habentes, ita quidem ut, in nullo, juxta Apostolum, præsumatis t nisi tantum in Domino, & de Domino gloriari, sicut sciipturn st. Cor. est : Qui gloriatur, in Domino glorietur : non //7. enjm£ ipfam commendat, ille probatus est, sed quem Deus commendat. Nos autem qui ex injuncto nobis officio, univeesis Christi fidelibus, & præsertim religiosts existimus debitores, vobis paterno providebimus caritatis assectu> & in opportunitatibus vestris & ecclesiæ vestræ, abfque intermissione at-- rabimus, actore Domino, subvenire, Rogamus præ- ferea caritatem vestram, quod supernæ clementiam majestatis pro nobis afficluis precibus exoretis, ut j persuam ingenitam bonitatem Ecclesiæ suæ sanctæ nobis taliter præesse concedat, quod ad nosteam, & fidelium populorum salutem debeat pertinere, atque in illo futuro examine, divina voce mereamur Manti. audire • Euge serve bone & fidelis, intra in gau- Jdium Domini tui. Datum Laterani ll.calend. Aprilis, pontificatus nostri an. //> V. Petrus III. Bernardi de Boschiac oriundus ex nobili familia, frater Bernardi Aimerici de Br£, ut scribitur in quodam libro antiquo S. Martialis, electus 7. id. Februarii ejusilem anni, de sua elec- tione certum secit Henricum II. Angliæ regem, qui eidem scripsit anno regni sui septimo. Hic *- prius miles uxoratus, post coenobita, ac denique presbyter ordinatur ; vir religiosus vita & mori- bus, vitiorum hostiS rigidus, ac decesseris sui vir- tutum egregius imitator : quæ & plura encomia de illo memorantur in prærato chronico. Anno 1165. dicata est ecclesia B. Mariæ Grandimon- tis 4. Septemb. consecrante majus templum Petro Bituricensi patriarcha, adstantibus Bertrando Burdegalensi, Geraldo Lemovicensi, Engolisinen- si, Caturcensi, Sagiensi, & aliis pontificibus. Iste totum refectorium abbatiæ cum testudine lapidea de novo præclare instauravit : item ecclesiam per- fecit ex parte capitis usque ad ingrestum chori clericorum, quæ antea inchoata fuerat, & facta a parte inferiori. Eo sedente fu quædam transtatio corporis bcatifs. Stephani a ciaustro in eeclesiam, præsente GeraIdo Lemovicensi antistite in crastino Nativit. B. Johannis Baptistæ præcursoris Christi. Dignitate sua cessit circa an. 1 1 67. factus correc- tor Vincennarum, vixitque ad annum saltem 1 19 1. uti probant ejus cpistolæ. VI. Guillelmus I. de Treynhaco, alias de Axia, Lemovicensis diœcesis, renuntiatus est vigilia As- sumtionis B. Mariæ ; qui jejuniis, vigiliis, & orationibus intentus, prioratum administravit E annis 18. mensibus tribus. Sub ejus præfectura excipitur crucis Dominicæ portio, ut ndem facit sequens schedula : Anno ab Incarnatione Domini M. C. LXXIV. papa Alexandro III. præstdente, Amalrico rege Hierosolymitano VI. Ludovico VII. rege Francorum, Henrico II. rege AngIorum re- gnantibus, tempore domni Guillermi sexti prioris Grandimontensa, pridie cal. Juniifsuseeptio vivificæ crucis quam prædictus Manuel imperator Constun- tinopolitanus præfato Amalrico neptis ejufdem impe- ratoris marito, cum aureo contulit philacterio. Idem vero rex Amalricus divina inspiratione illuminatus, Tomus II. EMOVICENSIS. 650 A eandem crucem cum eodem philacterio per Bernar* dum veneraoilem Liddensem episeopurn apud Gran- dimontem direxit, ulu a priore prænominato, & univeesis fratribus cum omni honore & devotione suseepta est Communi itaque consilio prioris & fro* trum fancitum est, ut si quis vel totam crucem, vel aliquid de ipsa cruce a loco Gnandimontensi tranfr mutare vel subtrahere præsumserit, anathema sit, Amen. Sub præsulatu Guillelmi, instigante hu- mani generis inimico, suborta est gravis dissen- sio in ordine Grandimontensi, in religionis quæ huc usque tunc floruerat, grave dispendium, & j scandalum plurimorum, quæ triennio desæviens perduravit usque ad tempus Clementis III. papæ. Idem, inquam, Guillelmus clericorum suæ domus libertatem strenue tutatus est adversus fratres con- versos, quorum eo prosiliit audacia, ut lpsum nefario ausu non modo carceri mancipaverint, sed & officio prioratus quoque deponere præsumse- rint, intruso Stephano. Quamobrem Camoten- sis episcopus, & S. Victoris cœnobiarcha, judices a Lucio III. delegati sunt, qui pristino honori, opitulante Audeberto comite Marchiæ, Guillel- mum restitu&re. Deinde vero cum se abrenuntia- turum promisisset, tam ipsum quam Stephanum ’in ejus locum suffectum excidisse a præfectura de- crevit Clemens papa III. alterius eligendi concessa facultate ; qua de re vide bullam imcr instrumenta » c. xxxvi. Postmodum fit conventio inter clericos & conver— co1—’ » • sos per Innocentium III. pont.max. sed Guillelmus Romæ, vel, ut alii produnt, a Curia reversus, e- vocatur ex hac vita 14. calend. Decemb. elatus funebri pompa ad Grandimontem, inter priores tumulatur fuit hoc brevi apiriascwr.Htcjacet demnus Guillermus a reverentissimus fextus prior, verus Ifira-— * elita, in quo delus non erat, frixit in prioratu XVIII. annis & tribus mensibus, VII. Geraldus ltherii Guillelmo suffectus est suffiagiis capituli generalis celebrati 3. cal. Oct. in festo S. Michaelis 1188. cujus promotio- ne tranquillitas fratribus a Domino redditur. Hic porro prior studiofe deposcentibus religiosis anno primo administrationis suæ procuravit cano- nizationem & transsationem corporis S. Stephani, cooperantibus Helia Burdegalensi, Sebrando Le- movicensi, ac Bertrando Agennensi episcopis, missis ad Sedem apostolicam duobus Geraldi di- scipulis Roberto & Guillelmo, cum litteris præ- dictorum praelatorum, ac etiam aliorum episco- porum, abbatum, ac principum. Bulla data est 12. cal. Apr. pontificatus Clementisan. 11. Ceterum hic prior zelo discipiinæ monasticæ studium litterarum feliciter adhibuerat, ut pote qui S. Stephani gestaperscripsit, edita in libro qui Speculum appellatur. Ejus epitaphium hæc de eo nos docet : Hic jacet domnus Geraldus VII. prior ; mansit in prioratu x. annis, tribus mensibus. Postmodum amotus obiit XIII. cal. Maii ; quia dum adhuc viveret, prioratui renuntiavit, & inter priores Cran- dimontis honorifice sepultus suit. * An. t 6 } 9. inventa est arca plumbea, in qua requiesch corpus Guillelmi prioris, cum hoc distycho : Ctnt, prior stttts Willtliui pro grtgt fitaitt E*sul. cum Chripo titmric rt^nitfcit in iflo. Tt 651 ECCLESIA LE a VIII. Ademarus I. * de Friaco seu d’Asriac, uti l legit noster D » CIaud. Estiennot, eruditione ac pietate conspicuus, cujus tempore collccta fuerunt flatu ta & vita S. Stephani. lnnocentius papa III. eidem Ordini concessit priviIegium in quo memorate constitutiones confumantur ; arcniepisco- pus enim Bituricensis, ac Aurclianensis episcopus auctoritate apostolica apud Grandimontem con- venientcs, plura ad domus stabilimentum decreta promulgarunt. Ademarus concilio generali sub eodem lnnocentio adfuit, ubi testimonium tulit de pia conversatione & bonis moribus S. Guillel- lni Bituric. patriarchæ, quandiufuit apud Gran- dimontcnses. Anno 1209. octodecim jugera ne— I moris BeIIi-prati monasterio concessit Eboius vi- eecomes de Ventadorio, coram Maria uxore, & filiis Roberto ac Ebolo, habitu Ordinis induendus ; deditque fidejuflores Robertum vicecomitem de Turenna ceterosque, litteris (criptis Grandini, an. 1201. Sub hoc abbate rex Anglorum Richardus donavit locum de Grandimonte, & omnia quæ possidebant fratres in ducatibus Normanniæ, A- quitaniæ, & in comitatibus Pictaviæ & Andega- viæ, cum omni dominio ; libertatem a pedagio, teloneo, exercitu, & exactione ; pro saiute ani- mæ suæ & antecestorum, diplomate dato apud Grandimontem 1192. pridie cal. April. Eafdem’ libertates confirmavit Alienor regina Angliæ apud Niortum. Variis temporibus, SoIemniaci, S. Martialis & B. Augustini Lemovicensis abbates, plurima Grandimontensi familiae contulere. Hugo autem senior, princeps ac dominus dc Leziniaco, comes Marchiæ, cum pro fide Christi a Sarrace- nis captus fuisset, in patriam reverfus gratias agens Deo, in Grandimonte reIigionis habitum sumsit, & in domo de EscIusa quam ipse prius sumtibus propriis a fundamentis aedificaverat, reliquum vitæ exegit ; demum senio confectus migravit ad dominum, transtatusque Grandimontem, jacet in coemeterio sub tumba eminenti lapidea. Reversus L porro a memorata synodo œcumenica Ademarus, præfecturæ anno 1 8. Incamat. Dom. 12 15. ex necrol. S. Martialis, pridie nonas Martii cessit ex hac vita Abiternæ, inquit noster D. Claud. Estien- not, humatusque est apud Grandimontem. IX. Caturcinus post Ademarum sublectus cst, ac sedit an. 1216. vir, ut de illo inquit MS. Deo devotissimus, in clericorum exaltationefierven- tissimus suit, & fecundus pro clericis persecutio- nem sustinuita conversis. Hic prior cum suo munere utiliter duodecim annis functuS fuisset, di- gnitati sponte renuntiavit 6. Martii anno 1228. j ac postea divinæ contemplationi in otio fere per dcccm annos vixit ; mortuus 1 2. cal. Decemb. præfcnte generali capitulo, inter priores Grandi- montenses terræ mandatur. • Ante Ademarum in Gallia Christ. quadripartita fratrum Sammarthanorum ponitur Guillelmus II. qui dicitur prior octavus, fcd omitti debet ; anno enim 1639. reperta est arca plumbea cum sequenti inscriptione exarata in lamina plumbea : Aiicmarus dt triaco prior oaavus. Unde e catalogo priorum probatur Guillclmum II. expungendum. Eum certe non recenset J. Levcque in epitome Annal. ord. Crandim. Item in sc Ii edis D. de Ganier* aflervatis in bibl, regia Ademarus nominatur odavus prior. MOVICENSIS. 652 l X. Helias Amaudi sedem Caturciui spontanca cessione vacuam adeptus est. Hujus tempore or- dinatum fuit per Gregorium papam IX. quod duo dc Cistercicnsi, & totidem ex Cartusiensi ordinibus, semel in anno usque ad triennium tunc futurum, in Grandimont. capitulo generali, omni appeUatione remota, statuerent & reformarent quidquid in Ordine statucndum cognoscerent aut reformandum, cessantc appellationis impedimento per censuram ecdesiasticam. Et ad instantiam quorumdam ex fratribus Grandimontis, episcopus Pictaviensis, cum Petro priore fratrum Prædica- torum Parisiensium, & J. archidiacono b Castri— b ’Ledi* diœcesis Cenomanensis, judex a Sede apos* duC£oir.aU tolica delegatus super criminibus contra prædic- tum Heliam priorem propositis, amotionissenten- tiam in eum protulit Turonis in abbatia S. Juliani an. 1238. c ut fidem facit ipsum depositionis c instrumentum, quod refert in suis Annalibus Johannes Leveque, excommunicando ipsum, si pro priore se gereret & adhærentes eidem. At ipse eidem Grcgorio papæ se sistens, a sententiis quas incurrerat, per abbatem S. Laurentii extra muros de Urbe, pontificia auctoritate absolvi obtinuit, & paulo post Romæ fatis concessit anno 1239. % ex libro Andegavensi (sic vocant veterem codi- ’cem acta priorum & abbatum Grandimont. continentem, qui ante ducentos annoS exaratus est) vel 1240. v. idus Aug. ex Pardulfo de Garda. Idem porro Gregorius IX. bullam edidit pro re- formatione Ordinis datam Laterani 4. cal. Julii, pontisicatus 12. XI. Johannes I. de l’Aigle genere Norman- nus, cx oppido Aquilæ, obtinuit prioratum clec- tione promulgata in domo de VinceniS post de- positionem Heliæ an. 1238. Iste Johannes statuta per abbates de Savigniaco & de Maceriis aliosve delegatOS ad reformationem Ordinis edita in capitulo generali apud Vincenas celebrato, cum omni ’animi demissione suscepit. Sed tranquillioris vitæ cupidus, in quantum potuit, præfecturæ onus de- trectavit, attendens quod fecundum Augostinum, nihil est in hac vita difficilius Jaboriofius, & pericu- lofius prælati officio ; indignufque estsaierdotio ille qui non suit ordinatus invitus. Suo gregi per tres annos cum dimidio laudabiliter præfuit, ac post- modum ipse abdicavit, mortuus in domo de Quercu-Galonis 3. non. Julii. Innocentii papæ IV. plurima exstant rescripta ad priorem & capi- tulum generale, directa comiti Marchiæ & En- golismæ, pro tuendiS Ordinis reformatoribus. XII. Ademarus II. de la Vernha, Lemovicensis diœcesis, successit, ac per tres annos suum rexit b Alii aflestores Petri episcopi nominantur in veteri Gnllia Christiana, scilicet abbates de Saviniaco, & de Maceriis Cister- ciensis ordinis, & priores de Ligcto & de Gianderiis Cartuficn- sis. Tunc vero temporis M. abbas erat Saviniaci, G. abbas de Mnzeriis vel Maccriis ord. Cisterc. L. prior Cartusiæ Ligeti & P. prior Cartusiae Glanderiensis. Forte ex pluribus judicibus a papa institutis, duo tantum adfuerunt Petro, quando judicium decretorium in hunc abbatem est latum, unde duorum illo- ruin solummodo mentio fit. ln hujusmodi negotiis ctfi pluribus demandari soleant, duobus aut tribus ex majori numero potestas datur judicandi & decernendi. c ln schedis D. de Ganiere in rcgia biblioth. asTcrvatis sedes Grandimontensis vacasse dicitur anno 1157. 2. cal. Junii, 111. nonas Junii, Vi. cal. Aprilis, & calendis Maii. 65} ECCLESIA L Ordinem, celebrato Grandimontiinfesto nativit. j B. Johannis Baptistæ capitulo generali, diem po- stremum obiit 6.cal.Febr. 1245. ibidem sepultus. XIII. Guillelmus III. Dongres sub quo reguli & privilegium Grandimontis ab Innocentio papa IV. Lugduni in concilio renovatur & in melio- rem formam redigitur 124*7. biennioque post 1 o » calend. Aug. Guido vicecomes Lemovicum omnia acquisita in terra sua & feudis a fratribus hujusmonasterii, litterissigiIlo suo obsignatiscon- firmat. Cessit an. 12 5 1. ut patet ex litteris ejus cessionis apud Grandimontem asservatis ; tund vero factus est corrector in domo Machereti, obiitque VII. caI. JuIii. XIV. ItcriuS Merfe, dictus MeruIi, Lemovi- censis diœcesis. Eo sedente fratres Gallici conati sunt traducere caput & dignitatem prioratus or- dinis Grandimontis, ad domum de Vincenis prope Parisios, suffiagante regio favore, at irrito conatu ; & quamplures eorum, ab Ordine multorum stagitiomm conseii abscesserunt, agente rege Franciæ, qui prius illos patrocinio foverat, lterius igitur æmulorum invidia, ut coram Rege se sisteret vocatus, Lutetiam pergit, & voti com- pos Grandimontem reversus, abdicat prioratum, factus corrector in domo de Samarsia prope Ru- pellam. Grandimonti vero præerat adhuc anno 1 1260. qui cessisse creditur anno seq. Spiritum reddidit v. nonas Octob. in prædicta domo tra- ditus sepulturæ. a XV. Guido • I. Archerii, oriundus ex castro Lemovicensi, doctrina & pietate conspicuus, summaque animi demissione præditus, cujus tem- pore Theobaldus rex Navarræ corpus B. Macarii martyris, unius ex legione sanctorum Thebæo- rum Grandimontem detulit, ldem apud Tute- Iam in regno Navarræ domum S. Martialis de Tutela dicto priori & Ordini suo contulit, eam- que muItis boniS dotavit, an. 1269. Ceterum haud diu prior iste moram fecit in praefectura ; J namque coactuS est ob quorumdam excesius Pari- sios se recipere. Ac interim Iustratis domibus Fran- ciæ & Neustriæ, Romam proficiscitur pro negotio fratrum qui jugum detrectabant, sicque impetratis judicibus a Sede apostolica, ex Italia remeans, au- dito exitu fratrum Gallicorum inobedientium, sacro magistratui nuntium remisit, & post breve tempus exstinctus est Grandim. 1 5. cal. Novemiu XVI. FuicheriusGrimoardi diœcesis Petragon pacifice 12. annis Ordinem gubernavit, ab anno scilicet 1269.quo electUSfuit die 25. Sept. ad 1281. quo obiit 26. Sept. Concilio LugcL an. 1274. interfuerat* XVII. PetruSde Causac oriundus ex Fontibus prope Figiacum, Cadurcensis diœcesiS, successit Fulcherio anno 1282. quo anno Philippus rex Francorum pro saIute animæ suæ confirmavit sra- tribus Grandimontis, omnia quæ acquisierant in episcopatu Lemovicensi, ac decem libras Pictavis redditus annui ibidem assignataS ab Aimerico vi- cecomite Rupiscavardi pro anniversario. Hic irt domo de Dessenso sui ordinis in diœcesi Agen- * In fchedisD.de Ganicre asservatis in biblioth. regia dicitur frior 1 5. Tomus N. EMOVICENSIS. 654 ncnsi, aliquanto tempore educavit Bertrandum de Gotho in pueritia, postmodum papam Clementem V. Duobus vero aiinis a sua promotione prædictum priorem visitatores ordirtis, confictis criminibus perjurii & simoniæ t necnon objecto defectu scientiæ, interpositis ad Sedem apostoli- cam appellationibus dcposuerunt, & ad nomina- tionem alterius convocaverunt eIectores j designa- to priore, non tamen apud Grandimontem, Ber- nardo Risse, alias Bissie, de Bosco Raherii assiim- to, unde gravis dissensio subsecuta efu Ea de causa Petrus Romam proficiscitur ad Honorium papam IV* fueruntque per Sedem pontificiam judices B & reformatores Ordinis destinati, Bertrandus de Monteacuto abbas Moisiacensis, Geraldus prior provincialis fratrum Prædicatorum, & Radulfue Mirabel decanus Pictaviensis ; sicque Romæ confirmationem suam obtinuit, ejecto e prioratu Ber- nardo Rissa. Postmodum Petrus apud Grandi- montem celebravit capituium generate ; & prio- ratu cessit 1290. tranquillioris vitæ studio, ad me- moratam domum de Dessenso, ubi corrector fue- rat regressiis ; aliquot annis supervixit, cum archi- monasterium rexisset circiter novem annis. Jacet in eodem conventu de Dessenso mortuus 6. caL Octobris. XVIII. Bernardus de Gandalmar dioecesis Pe- tragoricensis, eligitur 22. Febr. 1291. post de- missionem Petri de Causaco ; atque apud Pinellum in diœcesi Tolosana ejus nominatio per prædictos judices papæ, abbatem Moysiacensem, & priorem provincialem Dominicanonun, rata habetur. Sed PinelIo pergens Grandimontem, decessit infra unum mensem a die electionis suæ, sepultus* que in domo de Ganhazes prope Gordonium lri Cadurcis 9. cal. Aprih anno 1291. Vacavitquc prioratus inter moras & dispendia dissepsionis nondum sopitæ circiter anno uno » XIX. Guido III. Focherii, veI Fulcherii oriun- J dus de Buxeria-Galandi de Turribus, diœcesis Lemov. prioratum iniit circa an. 12 9 l.Bonifacius papa VIII. monastrrium immunitate donavit, & in Grandim. Reginaldus Lemov. episc. idipsum probat reserlpto dato 8. cal. Julii 1298. Ultimo regiminis Guidonis Fulcherii anno Clemens papa V. cum septem cardinalibus, & curia Romana Grandimontem sibi immediate subjectum accessit 1306. ubi per quinque dies honorifice exceptus est. Cum vero summus pontifex abdicationem Petri de Causaco improbasiet, Guido, nondum so- pitis Ordinis motibus, invidiæ se subducenS, spon- , te cessit in capitulo generali vigilia Pentecostes L apud Grandimontem, præsentibus visitatoribus a CIemente V. papa transmissis anno 1306. Ac tandem x. cah Octob. in domo de Sermazia prope Rupeilam fato fungitur, ubi cœnotaphium habet ; XX. GuilleImus II. de Prato-maurelli.natuS ex Larcha diœcesiS LemovicensiS, quem alii vocant de Podio-Maurelli, post Guidonem in capitulo generali electus publicatur, secunda die a refigna- tione decelsoriS, & confirmatur secundum consti- tutionem Clementis papæ V. Tempore illius prio- ris bulla pontificia ejuldem Clementis & indub gentia, esuS carnium permittitur in Ordine sub an< T t ij 6^ ECCLESIA LI 1309. XII. calend. Maii. Idem sui regiminis anno. octavo vocatus fuit pcr Clementem V. ad conci- lium generale Viennense : & cum apud Grandini triduo ante Ascensionem Domini cepituIum con- vocasset, paralysi correptus, eripitur e vivis 5. idus Martii 1312. Rexit annis lex, & totidem mensibus, quiescitque in Grandimontis cIaustro. XXI. Jordanus de Rabastens, diœcesis Albiensis, ex nobili genere de Rapistagno procreatus, eli- Situr 3. vel 4. Maii 1313. auctoritate papæ, elegatis abbatibus S. Fermerii Vasatensis, S, Ma* xentii Pictaviensis diœcesum, & archidiacono Ca- turcensi ; cui omnes visitatores, & correctores ad electionem vocati, obedientiam professi sunt. Coe- nobium dormitorio ac officinis instruxit, pium- boque cooperiri fecit. Interim vero contentio in Ordine magna sub annum 1314. oriri cœpit, quibusilam eidem Jordano adhaerentibus, aliis vero reluctantibus. Hæc vero controversia bien- nio & amplius perduravit, causantibus monachis eum esse bonorum dilapidatorem. ABBATES GRANDIMONTENSES. I. UiLLELMUS I. PelLICERU de Albenca, vjsdiœcesis Cadurcensis, erat rector seu cor- rector domus beatæ Mariæ de Pinello diœcesis Tolosanæ, quando in abbatem electus est, sub annum 1317. benedictionem abbatiaIem vero cum virga & baculo pastorali recepit pcr manum Nicolai cardinalis Ostiensis episcopi apud Avenionem in curia, Dominica iu octavis Paschæ, ultima Aprilis 13 18. In jure civili & cano- D. Ck— nico plurimum versatus erat, quem Johannes pa- reæ/inr. XXII. regi Francorum commendavit anno sui pontificatus fecundo. Scripsit de ratione officii Grandimontensis, de sorma eligendorum abba- tum & priorum ejusilem Ordinis, de doctrina no- vitionim. Obiit 4. Febr. an. 1336. sepuItus apud Grandimontem sub tumba lapidea in introitu chori ecdesiæ. II. Petrus I. Alberti, frater germanus Innocentii VI. summi pontisicis, a puero in ecdesia Au- tissiodorensi præbendatus, inde ad Grandimon- tensem ordinem transiens, prioratum conventua- lem B. Mariæ de Nemore Vincenarum Parisiensis dioecesis, quem nunc possidet Minimorum familia, obtinuit : postmodum secundus abbas designatus regimen astumsit cœnobii, quod pacifice multis annis gubernavit. Hic a Benedicto XII. papa confirmationem accepit 1337* Sede apostolica Ave- nioni tunc consistente. Hominem exuit Petrus Grandimonti 1 5. cal. Aprilis 13 47. sepultusque’ fuit in medio chori sub tumba lapidea ; quo anno Ludovicus dux Borbonius confirmavit conventui justitiam altam, ut aiunt, loci Grandimontis, cum de jure pertineat ad comitem Marchiæ. III. Johannes Chabriti prior conventualis B. ♦ Vieux— Mariæ de Veteri-pediculo ♦ al. de S. Mauritio, * K5UX’ordinis Grandimont. ac diœcesis Senonensis, ab- coL^Tj.11 fuecreatus€st 1347. bulla Clementis VI. iu appendice relata. Hic obtinuit ab lnnocentio VI. usum mitræ.pedi pastoraIis, & aliorum omamen- torum pontificalium. Post octo regiminis annos EMOVICENSIS. 656 A decessit an. 1 3 5 5. ex codice Andegavensi qucm laudat J. Leveque. IV* Ademarus de Crcspi vel de Crespin ex fa- miliade Neston in Lemovicis, prior conventua- lis B. Mariæ de Fagia Nivemcnsis dioecesis, dein- de prior dc Haya, litterarum scientia & morum probitate iilustris, summam Ordinis praefecturam accepit Urbano V. pontifice. Interfuit an. 1 378. electioni Urbani VI. subIatus e vita hoc anno veI seq. die 1 5. Apr. ex 1. Andegav. fecundum quem electus abbas Grandimontanus an. 1355. rexit Ordinem 24. annis. Hujus tempore Odoardus* *Eduardu » silius regis Angliæ dux Cornubiæ confirmavit B conventui 110. lib. apud Rupellam, ex donatio- ne & eicemofyna regum antecestorum. V. Aimericus Fabri vita & moribus insignis » in reparando monasterio & Divino cultu augendo admodum sosticitus commendatur. Ad ejus preces Carolus rex Francorum an. 1379. monasterium Grandim. & cellas iu Aquitania constitutas absol- vit a solutione financiarum quas ab aliis monasteriis percipiebat Obiit anno 1385. jacetque ante altare prioratus de Bosco-Alonæ rictavensis dioecesis. VI. Ramnulfus Iterii prior conventualis B. M. de Machcreto Trecensis dioecesis, designatur in abbatem absens apud Grandimontem & postre- mum diem clausit Avenione 1 3 87. vel 138 8. ibidemque sepelitur calendis Aprilis ; post cujus obitum frater Johannes Ralloti in consistorio (Jle- mentis papæ & cardinalium proclamatus est abbas Grandimont. at post aliquas controversiascum P. Redondelli, cessit eidem. VII. Petrus Redondelli juris canonici doctor peritissimus, anteaprior B. M. de Chavanon sui ordinis, dioecesis Claromontensis, regi Francorum a consiliis, abbas creatur a Clemente VII. V. idus Maii 1388. Concilio Pisanoan. 1409. adfuit, ut liquet ex ejusilem actis editis tam. VI. SpiciIegii pag. 3 5 4. Ei profitetur hominium AI- J bertus Fulcaudi dominus de sancto Germano, de Crozo, & aliarum toparchiarum, una cum filiis suis Johanne Fulcaudi milite & Marco domicel- lo, pro castellaniis de Billangeys & Chastelar 1435. Deœffit XI. die Martii an. 1437. sepul- tus in tumulo Guillelmi primi abbatis, iu introitu chori clericorum. VIII. Guillelmus II. de Fumei nobilis Vasco, prius monachus ordinis Benedictini, postmodum in cœnobio S. Martialis Lemovicensis ma- gister novitiorum, totum cœnobium prædare in- stauravit, magnam turrim & domum abbatialem novo opere exædisicavit, integrum monasterium plumbo cooperiri curavit, quod 3 6. annis gubernavit fidelissime ; Regis erat consiliarius ac pa- triarchæ Antiocheni titulo gaudebat. Senio con- fectus cessit mense Aprili 1471. ac 22. Octobr. insequenti apud Grandimontem debitum naturæ persolvit. Tumulus ejus exstat ante ostium chori ecclesiæ, sub imagine Crucifixi. IX. Carolus de Bourbon cardinalis presbyter tituli S. Martini iu Montibus, archiepiscopus & comes Lugdunensis, primas Galliarum, Ave- nionensis legatus, per resignationem Guillelmi de Fumello in manu pontisicis, bullas obtinuit 3 o. c>y) ECCLESIA LE April. 1471. Hic multa eeclesiæ Grandinum-j tcnsi dona contulit, ac tempore Ludovici XI. re- gis confirmationes privilegiorum, & immunitates obtinuit. Permutatione facta cum sequenti, ab hac præfectura recessit, ut legimus in schedis D. de Caniere. X. Antonius Allemand episcopus & comes Ca- durcensis, abbatiæ possessionem adeptus est mense • Aprili 1471. * quam decem & novem annos pacifice rexit, secundum Sammarthanos. Littera- rum scientia claruit, necnon munificentia erga suam ecdesiam, quam insigni perizomate locu- pletavit. Obiisse dicitur Julii 1. 1 5 o 6.b sepultus in eeclesia SS. Trinitatis apud Andcgavum. ■ XI. Guilleimus Brseonnqt Turonensis, cardinalis tit. S. Pudentianæ, archiepisc. Narbonensis, & Macloviensis episc. postmodum Remensis ar- chipræful & commendatarius perpetuus abbatiæ ac totius ordinis Grandimontensis die 1 5. Martii an. 149 4. hominium accepit a Francisco domino deS.Germain. In ipso ingrestu monasterium ferme dirutum reperit, quod pro viribus pristino splen- dori restituit : dedit calices aureos, & crucem ex eodem metallo sinaragdis ornatam, basiiicamque multis aliis muneribus ditavit : capitulum genende celebravit & sacros ordines in sua ecclesia contulit. XII. Sigisinondus de Gonzague, cardinalis tit. * S. Mariæ-novæ, episcopus Mantuanus, & in Marchia Anconitana legatus, Federici Mantuæ marchionis ex Margarita Bavara filius, abdicatione Guillelmi Brsconnet factus abbas Grandimontis, bullas obtinuit a Julio II. xv. cal. Octobris anni 1 5 07. Resignavit iu manu summi pontificis an. M1 ? —. XIII. Carolus de Finali, ex illustri genere marchionum de Finario in ditione Genuensi, cardinalis diacon, tit. S. Nicolai Inter-Imagines, post cessionem præcedcntis, an. 1 5 13. 12. Augusti factus est Grandimontis abbas commendata- rius & administrator perpetuus. Biennio post, xi J Augusti an. 1515. ipse abdicavit. XIV. Nicolaus de Flisco, cardinalis presbyter tit. S. Priscæ, ex nobilissima familia Fliscorum comitum Lavaniæ apud Genuenses, episcopus AI- banus, abbas autem Grandimontis per cessionem Caroli de Finali factus, Johanne Bartholomæo de Soranea, diœcesis Parmensis, vicario generali usus est. Fuit quoque episcopus Forojuliensis, ac Ebre- dunensis metropositanus in Gallia, denique episc. Ostiensis, sacriquc collegii decanus & princeps. Cessit in gratiam sequentis, pensionesibi retenta ; unde XV. Sigisinondus de Gonzague Grandimon- tis abbatiæ restitutus est, bullis obtentis a Leone papaX. 26. Novembris 1519. Clementis papæ VII. privilegio singulari concessa vel potius con- firmata est abbatibus Grandimont. pro jocundo e Attamen In quadam scheda D. de Ganiere, fic legimus > Jo. de Cayroli in decretis licent, prior B. Maria de Viaye ord. c ; raadim. vicartm generalis in abbatia Grandimont. pro Carolo dt Borbonio archiepisc. & comite Lugdtm. Avenionen/i legato, abbate commendat ano Gran/iimont. i 6. Novemb. t ac- cenjat locum mntcupatupi la Grange de ia Chapalle de Balazin, fttm torculari. b al. obiisse legitur ss. Decemb. s 49 f. vide <{uæ de in diximus in Cadurcenfibus episcopis. :moVICenSIS. 658 K adventu potestas conferendi quatuor prioratus com ventuales qui post abbatis benedictionem vacare censerentur, seinel in vita duntaxat Mantuæ obiit Sigisinondus anno 1 5 25. nonis Qctobris, tu-, mulatus in majori basilica ejufdem urbis sub ea titulo c Sigifmondo Gonytgæ namlinali, qui citne generis splendore bonitatem adaquavit. Plura de e<M lcgesis tomo 1 > Italiæ sacræ in episcopis Man* tuanis. Reperitur in archivis Grandimontensibua transactio Herculis.tit S. Mariæ-novæ cardinalis » de Gonzaga Mantuani » supesiuris nepotis, de cessione facta 1526. die a 3 » Martii, pro Fran* cisco de NovaviUa. quæ sic habet Cum ita sto B quod bonæ memoria Sigisinondus de Gonzagæ S* Mariæ-novæ cardinalis diaconus dum in humanii ageret, cesserit commenda monasterii Grandimont tenfa, ordinis S Stephani consesseris Lemovicen\ sis diæcesis, quod tunc ex concefficne & difpenl satione apostolica obtinebat, in manibus domini papæ, sueritque persuam sanctitatem Francisco de Novavilla clerico Lemovicensi idem. monasteriune commendatum, conceffic, &c. Attamen an. 15 2 5 v 11. Novembris festo S. Martini, sede vacante. ? promulgata fuit ekctio in Grandi monte, alsum- » tusque est e conventu frater Claudius de Laigue* sed resignavit in favorem abbatis de Cella-fruini Engolifmensis dicecesis, fratris comitis de Rupe* fulcaudi, qui morte præventus præfectura caruit, quamobrem XVI. Franciscos I. de Neuville senior, ex no- » bilibus toparchis de Novavilla, Johannis baronis de Magnaco, senescalli Ruthenensium, ex Jaque- lina de Ruffec filius ; antequam abbas designare* tur, ordinem Minorum ingressiis Tololæ in con* ventu de Observantia » infra annum probationis recessit * & sanctæ Sedis factus protonotarius, hu* jus monasterii Grandimontensis totiusque ordinis abbas instituitur secuiido pontificatus Clementia VII, anno 1 5 2 5. die 13. Octob. bullis acceptis. D Hanc porro dignitatem ipsi jam cesserat Sigisinon^ dus sub annua pcnsione ; sed hoc e vivis prærepto, antequam Franciscus cessionis litteras acciperet, favore Ludovicæ ducistæ Engolifmensis hancab* batiam obtinuit, in caque perseveravit ad annum 1 5 60. quo illam nepoti suo transcripsit die 29. Novembris. Fuit etiam abbas Obasinæ Cister-* ciensis ord. ubi jacet, mortuus apud castrum gen* tilitiumde Neufuilleanno 1563. m. idus Junii die S. Bamabæ apostoli. Necrologium Coyresii mortis ejus diem consignat 20. Junii. XVII. Franciscus II. de Neuville junior, supe » rioris nepos exfratre Antonio barone deMagnaco, & item senescallo Ruthenensi & Maria de Bournel de Tiembronne, per resignatiunem sibi factam in manu pontificis max. an. 1561. 18. Maii, die Dom. in abbatem receptus fuit vi bullarum papæ Pii IV. ac possessionem adipiscitur 2 5. Octobris an. 1563. Præerat adhuc 1 5 8 5. die 18. Martii » Obiit autem die 1 o. Maii an. 1596. sepultus iit choro clericorum Grandimont sub tumulo Petri Alberti abbatis. XVIII.Franciscos III. de Maran ex priore dau » strali abbas electus die xi.Maii an. r $ 9 6. turbatur a Carolo Valefio Arverniæ comite, at que a domiuo T t iij 659 ECCLESIA LE de S. Germain de Bello-Prato in Marchia, qui A regiæ nominationis schedulam impetraverat : vc- rum senatus Farisiensis placito 17. Julii 1 5 9 9. confirmatus, abbatiam tenuit per annos septem, nunquam tamen abbatialem benedictionem con- secutus esu Cessit lubens 28. Maii 1603. factus iterum prior daustralis. XIX. Rigaldus de Lavaur ex gente de Lavaur iu Lemovicibus, electus eodem die, Ordinis reformator nuncupari promeruit. Rexit annis circi- ter 29. ac postremum diem obiit ex apoplexia, in domo paterna 9. April. 163 1. ex quo loco ela- tus sepulturæ traditur iu Grandimontensi ecclesia. XX. Franciscus IV. de Total, al. de TautaI I ex domo de Chanterellos in Arvernis, eligitur die 1 5. Apr. ejusilem anni, moritur vcro 2. Oct. 1635. apud Mauriacum iu Arvernis, quiescit tamen iu abbatia sua. XXI. Georgius Bamy, patria Grandimonta- nus, totius Ordinis tunc erat vicarius generalis & prior daustralis Grandimontis epud Turones, quando abbas electus est die 4. Oct. ejusilem anni, confirmaturque die 24. ejusilem mensis, a prioribus daustralibus Grandimontis Turonum & de Pychevrier, quibus jamdudum a summis pontifi- cibus Innoc. IV. & Johanne XXII. hoc jus da- tum est. Is autem paulopost benedictionem ac- cepit a domino de ia Fayette episc. Lemov. ad- sistentibus S. Augustini & S. Martini ejusilem ur- bis abbatibus. An. 1643. capitulum generale ce- lebravit, iu quo statuta vim regulæ hactenus ha- bentia condita sunt Favit plurimum reformationi Ordinis, quæ superiori anno, curante Carolo Fremont Grandimontensi alumno, primoque postea vicario generali pro stricta observantia mitium fumserat. Curavit etiam Georgius annales Ordinis seriptis mandari a Johanne Levsque ejusilem ordi- nis monacho, qui quidem iu bibliotheca D. de Caumartin manu exarati cernuntur. Sedit annis. 19. mortuusque 3. Julii 1654. tumuIatur apudJ Grandimontem. XXII. Stephanus Talin Lemov. ex oppido dc Correza, primus ex ordine assiimtus ad lauream doctoratus iu alma facultate Parisiensi, ex priore de Renello eligitur calculis fratrum Grandimont 6. die Julii ejusdem anni, sed minime confirmatus fuit, intercedente Alberto Bamy fratre abbatis defuncti priore daustrali, quia eo absente facta fuerat electio. XXIII. Antonius de Chavaroche ex priore S. Mauricii, caduca praecedentis electione declarata, in abbatem cooptatus est ; sed sanctioris consilii placitum electiones Stephani ac Antonii irritavit 8. Oct. 1654. At redintegratis comitiis ad quæ 42 « monachi professi convenerunt, a saniori parte de- nuo electus est pridie cal.Dec. ejusilem anni Anto- nius, tum confirmatus a quatuor prioribus Ordinis die 12. Januarii seq. triduo post inducitur in pos sessionem, ac tandem benedicitur die 3 1. ejusdem mensis a domino de sa Fayette episcopo Lemov. Obiit 14. Oct. 1677. post cujus decestum maxi- mæ obortæ sum controversiæ. Cum enim Stephanus Chavialle, qui tunc prior daustralis erat, Regem haud præmonuisset de morte abbatis seu MOVICENSIS. 660 de eligendo succestore, electione de se facta cecidit edicto sanctioris consilii 26. Nov* 1677. Sed neque tranquillior neque fumior exstitit electio Leonardi Gaucheron superioris de Berd facta 1 5. Febr. anni seq. ob quosilam monachos a com- missario regio calculi jure privatos. Quibus ad Regem perlatis, hanc iu suo consilio 5* Septemb. 1678. irritam pronuntiavit electionem. Tandem vero unanimiter electus est 5. die Novemb. insequentis XXIV. Alexander FremontTuronicus, frater Caroli Fremont reformatoris Ordinis, de quo supra, prior Grandimontis apud Rothomagum. Constrmatus autem die 19. ejusilem mensis, Regi- que probatus die 2 6. benedictione donatur 2 5 • Martii 1679. a domino d’Urfe episcopo Lemov. Multa prædare gessit tam ln spiritualibus quam in temporalibus, qui quidem longiori vita dignus apoplexia suffixaturGrandimonti 8. Julii 1687. & sub ecdesiæ crucifixo tumulatus. Biennio post moritur frater ejus, iu vicariatu generali reformationis succestorem sortitus Franciscom Thomas ad annum 1705. quo & ipsi defuncto subrogatus est Franciscus le Fevre. XXV. Henricus de b Marche de Pamac, prior tituIaris de Berd, suffeagiis quinquaginta trium * vocum ex novem supra sexaginta, eligitur abbas die 9. Septemb. an. 16 87. tumque a Rege con- fumatus die 22.ejusilem mensis, benedictionem accepit ab episcopo Lemovicensi die 9. Novemb. 1687. præerat feliciter an. 1711. reformationi maxime propitius. Porro non abs re visum est ad calcem hujus ca* talogi ponere epitaphium piissimi patris Caroli Fremont, ejus tumulo inscriptum in sanctuario ecdesiæ monasterii Thiemensis in Arvemia : D. O. M. Vico candidissimo, ) Dilecto Deo & hominibus, Venerabili patri Carolo Premont Tuconensi, Alteri Stephano, Pio, benigno, veri rectique amantissimo, Antiquiori regulæ, quam /criptis elucidavit, & Post mullos exantlatos labores, ipso etiam vitæ difcrimine, Exemplo, & sufis ad Deum precibus, Bona cum abbatum venia in Ordine restituit, Addictissimo ; Qui eremiticam paupertatem ad ultimum retinuit, Suifque moriens reliquis. Fratrum Grandimontensium strictioris observantia i patri, Hujus monasterii institutori, & primo superiori Moerentes filii pofuere Hoc suæ pietatis monumentum, Dum ecclesiæ chorum lapidibus strrnerent Circa festum Pasehæ anni t7 o j. Obiit t j. Novembris 168p. ætatissuæ yp. BR1VÆ sunt Minorissae, cujus conventus abba- tissa erat circa annum 1340. Dalphina Je Cosuac filia Guillelmi de Coliiac & Almodiæ de Malaguisa. Vide Baluz. in notis ad vitaS pap. Avenion. col. 1445.