Gallia Christiana 1720 02/Sancti Flori

Gallia Christiana - T. 2 (1720)

Ecclesia Sancti Flori (col. 419-497)

ECCLESIA S. FLORI. FLOROPOLIS, seu S. Flori • urbs, Arveniæ superioris caput, quæ & lndiciacus, iu monte • edito sic dicto ubi sita est condita, fecundum scriptorem vitæ S. Flori, in pago dicto Planetia, vici- num habet fluviolum Adiam ★ nomine. Locus hic jam seculo decimo desinente pertinebat ad celebre ♦ LaB<Ie’ monasterium CIuniacense, ut liquet ex litteris Gregorii papæ V.anno 996. confirmantis monasteria omnia & cellas juris Ciuniacensis abbatis ; in his monasterium Celsiniacense (in comitatu Arvemensi) cum suis cellis & ecclesiis, ceIlam S. Flori, cellam Reliacus, &c.utIego in Annalibus Mabillonianis ad an. 996. num. 33. /. to. Contra hoc tamen pugnare videtur quod Mabillonius post nostrum D. Claudium Estiennot dicit ad annum 1007. num. 1 o 6. nobiles Arvernos Eustorgium*, & Amblardum cognomento Male— *de Brc- Hybematum ipsius nepotem ecclesiam S. Flori & alia ad eam pertinentia, quæ conjacent in comitatu loIU* Arvernensi, in patria quæ vocatur Planetia, in monte Indiciaco contulisse beatis apostolis Petro & Paulo ad lucum Cluniacum & Celsiniense monasterium quibus præest domnus ac reverendus pater Odilo. Integram chartam exhibet Mabillonius in appendice tomi Iv. Annal. cui subscribunt Stephanus epi— j>. scopus Claromontensis & Robertus vicecomes. At nulla est nota temporis quæ cogat chartam hanc ad an. 1007. referre ; proptereaque Mabillonius non asserit hoc donum factum esse anno 1007. sed satis habet dicere ad hunc annum : Sub idem tempus nobiles Arverni Eustorgius, &c. Forte lau- data charta tantum est confirmatio doni jam facti anno 996. Ad hoc S. Flori monasterium, seu ceI- lam, spectabat quædam S. Martini de Calidis-Aquis ecciesia, de qua monachi S. Fluri diu ante con- cilium Claromontense investiti fuerant, ut docet alia charta eodem loco Annalium Mabillon. edita. /• O Ex ea autem eruimus tres S. Flori priores : Stephanum, qui præerat tempore Urbani papæ II. & concilii Claromontensis, necnon Petri Arvernensis episcopi : Anselmum, cujus tempore Cœlestinus papa (forte fecundus, qui sedere cœpit anno 1143.) ad Sanctum-Florum venit : & AdeIelmum, fui paulo post Anselmum rexit monasterium. Alios priores ex chartario illustrissimi episcopi sancti lori, & ex aliis tabulis eruit noster D. Jacobus Boyer hac serie : * Sic difla a S. Floro Lutcvensium, inquiunt, episcopo, qui in hac parte Arvemiæ prædicaste, ibidemque sando fine « juicvisTc dicitur. Dd iij 4ii ECCLESIA S. FLORI. 4. Guido I. prior M. cc. viI. 5. Hugo I. M. CC. XIII. 6. Dalmatius m. cc. Lvi. 7. Petrus I. M. cc. nx. 8. Gaufridus I. 1263. 1265. 9. Hugo II. 1265. 10. Raymundus prior in charta Petri de Brezons M. cc. LXviU. cujus tempore Petrus vicecomes & dominus dc Murato donat monasterio S. Flori & ecclesiæ S. Martini de Vigouroux, eidem monasterio subjectæ, plures decimas. Datum & actum in communi capitulo S. Flori in festo R, Mariæ Magdalenæ 126$. mense Julii. 1 1. Guido II. 1270. 1276. 12. Gaufridus II. in charta Guarini de Castro-novo domini d’Apcher pro feodo super castrum de Brossadols M. cc. Lxxvi. Idem Gaufridus eodem anno mense Aprili facit concordiam cum do- natis domus infirmariæ sancti Thomæ de sancto Floro. 13. Odo I. 1 277. 14. Gaufridus III. 1277. 1279. 15. Rotbertus prior, cui Maraquesius de Caniliac reddit homagium pro feodo de Calidis-aquis M. CC. LXXXIII. 16. Guamerius, al. Guarinus, in alio dicti Marquesii instrumento reperitur M. cc. LXXXIv. concordat cum fratre Hugone priore de Volta pro domo de Lauriol 1294. reperitur adhuc 1297. post erectam episcopalem sedem. 17. Johannes M. ccc. XVI. 1 8. Odo II. 1352. 19. Antonius J uvenis-Rufi 1387. 1394. 20. Petrus II. de Lautoing ex priore factus episcopus 1452. 21. Guillelmus trt. S. Sabinæ presbyter cardinalis obtinet a Nicolao papa V. prioratum S. Flori, primam dignitatem post episcopaicm, vacantem per promotionem Petri episeopi. Dat Romæ apud S. Petrum 1452. non. Julii, pontif. Nicolai an. vi. 22. Petrus III. Juvenis-Rufi, , infumatius monasterii Calæ-Dei, ultimus S. Flori prior tituIaris. Nam Julianus episcopus Sabiucnsis, cardinalis S. Petri ad vincula, domini papæ pœnitentiarius major, in Francia aliisve regnis sanctæ Sedis legatus, univit admensam capituli prioratum S. Flori vacantem per cessionem Petri Juvenis-Rufi, rescripto ad abbates Calæ-Dei ac Piperaci dato Turon. anno Jncarn. m. ccc. LXXXI. vI. calend. Maii, pontificatus Sixti papæ IV. anno x. Prioribus vero successerunt sequentes. D. Claud. Estiennot ante Stephanum conjicit ponendum esse Astorgium de Brezons. Post Ste- phanum vero locum dat Simoni, cui Bemardus d’Oradour & alii nobiles cessere ecclesiam de Oradour, ex chronico cujus excerptum dedit tomo iv. fragmentorum hist. Aquitaniæ. Simoni subjicit quem- dam Geraldum, qui paciseitur, inquit, cum Stephano d’Oradour super ecclesia de Calidis-aquis, ex præsato chronico. At id non legi in laudatis excerptis. S. Flori oppidum moenibus ciuxisse fandum Odilonem ferunt, ibidemque insignem basilicam erexisse, ac instituisse monachorum cœtum, cui priorem praefecit. Basilicam hanc Urbanus papa II. consecravit anno 1096. Beneficiis & donis monasterium auxerunt multi Arvemiæ nobiles, scilicet domini de Bresonio, de Mercorio, de Turre, de Canillaco, de Petra, de Lastico. Tandem Johannes XXII. tot sedium episcopalium auctor in Gallia, ecclesiam S. Flori cathedralem & episcopalem * fecit *, partem diœcesis CIaromontensis ei tribuens, in qua lego numerari ducentas & nonaginta quinque ecdesias parochiales in quinque archipresbyteratus distributas, qui sunt : S. Flori : Aurilia- censis r Langeacensis : Brivatensis, de Brioude : & Biasiliensis, de Bleste. Numerantur duodecim capitula secularia præter ecclesiam cathedralem, inter quæ primas obtinet nobiiis basilica S. Juliani Bri- vatcnsis, Sedi Romanæ immediate subjecta, cujus canonici sunt comites. De abbatiis sigillatim suo dicturi fumus loco. 1. laVcuIte Eadem diœcesiS plurima alia continet cœnobia, scilicet : 1. S. Crucis de Volta secus Elaverim : 1’naVin— Andreæ de Valle-Dei, alias de Cumbis, feminarum, quod Calæ-Dei subest : 3. De Alzonio : Dieu : 4. De vico S. Præjecti : 5. S. Vincentii de Veteri-Brivata, ubi pons super Elaverim : 6. S. Elpidii : v«c-°" 7. Montis-Salvi, ordin. S. Augustini. Iis addenda plurima ordin. FontiS-Ebraldi, S. Dominici, s>. Projeft : S. Francisci, &c. de quorum fundatione aliquando dicendum erit. Capitulum constat præposito, Brioude’archidiacono, archiprcsbytero, qui dignitateS censentur, & septemdecim canonicis, quorum primus — S, MoPtse : epifc°Pus » rap11* capituli, & urbiS dominus. Canonici cum regularem ac monasticum statum ^aivi, retinuissentdiu, anno 147 6. facti sunt sccufareS bulla Sixti papæ IV. Hæc episcopaliS sedes metro- poli Bituricensi subest, intra fines parlamenti ParisiensiS. UrbS insignior hujus diœcesis cst Aurilliacum, in qua cst prætoris sedeS & curia præsidialiS, nec non celcbriS abbatia. De tempore quo S. Flori coenobium in ecclesiam episcopalem mutatum est nunc inquirendum. In tabulis PjperaccnsiS monasterii mentio sit Antonii episeopi ClaromontensiS tanquam diœcefani, • Bulla data Avinione X. cal. Martii, pontificatus Johannis papæ XXII. an. a. Bulla divisionis sedis novæ episcopali’* CLr<jn ; unt : uia, daia est 7. idus Julii an. 1. pontificatus Jchan. Ltracpic astcrvatur in archivo ecclcfijt b. Flori. 422 ECCLESIA S. FLORI. 423 die Jovis post Dominicam i. Quadragesimæ anni 1315. scilicet in compositione facta inter abbatem, & rectorem eeclesiæ parochialis de Lerciere. Secundum hodiernum morem inchoandi annum a Januario, annus 1316. jam currebat tempore scriptæ hujus compositionis. Itaque nondum ecdesia S. Flori proprium habebat episcopum initio Quadragesimæ hujus anni. At quod deinceps nomen episcopi Claromontensis non Iegatur in chartis hujus monasterii, continuo non sequitur novam sedem episcopalem creatam fuisse anno 1316. nisi proferantur instrumenta hujus anni in quo novus Sancti-FIori episeopus memoretur. Itaque ad annum 1 3 17. differendam putamus hujus sedis episco* palis fundationem & institutionem. Pro hac erectione gratias egerunt Johanni papæ an. 1322. Jo- hanncs abbas Casie-Dei, G. Piperaccnsis, GuilleIina abbatissa Blasiliæ, Isabellis abbatissa de Casis, H alens priorissa de Connis, Armandus vicecomes de Podemniaco, &c. mense Aprili. De episeopis, S. Flori dominis, qui hanc rexerunt ecclesiam nunc dicendum ; postcaque agemus de abbatiis quæ hac in diœcesi exstant. Porro ad illorum præsulum historiam non pauca nobis contulit D. Jacobus Boyer. EPISCOPI S. FLORI. de Mons— t rv r j TUEJOULS. I. RaIMUNDUS I. ANNI *P RIM US episcopus S. Flori, fuit Raimun- CHRISTI J* ^us’cujus cognomen varie scribitur. Nam in in tabulis Piperacensibus, legitur de Mimegel vel /.7/^. Montegeol. Baluzius in Vitis pap. Avenio- • nensium, legit de Afonstuejouls *, Latine, de Mostuejulis. In Gallia Christiana fratrum Sam- marthanorum, lego de Moscuerolis, sive de Monsajouls. Additur aliud cognomen de Vehens. * S. CuiI— Hic monachus erat Gelionensis * monasterii, D ? stfu dioecesis Lodovensis, & decretorumdoctor, ac secundum nonnullos S. Tiberii dioecesis Agathen- sis, aliis prior S. Flori, quando ad cpiscopales in- 1318. fulas est provectus anno 13 1 8. b bulla data nii. b idus Julii, Johannis papæ an. 1. Anno 1319. Johannes XXII. ipsi & aliis undecim doctoribus commisit examen quarumdam opinionum Petri ■ Primus S. Flori episcopus nominatur constanter Monfluejol in pluribus instrumentis quae sedulo expendit noster D. Jac. Boyer in nostro S. Guillelmi de Deserto monasterio ; quæ hic subiieio & habere locum merentur in Gallia Christiana. lgitur Raimundus de Monstuejol nepos Guillelmi abbatis S. Guillelmi de Deserto, sub quo monachum induit.posteafit camerarius ejusdem monasterii ; compromiflarius fuit pro electione Bemardi de Valle-bona in abbatem ; post cujus obitum.cum * SJeande estet prior S. Johannis de Gardonica ♦.aicecefis Nemausenfis,’ Gardonan— nominatus est abbas didti monasterii S. Guillelmi a Johanne chc » papa XXII. deinde ab eodem creatus episcopus S. Flori, &c. Anno M. CCC. XXII. indi&ione V. die a 5. Septemb. Rai- mundus de Motfiuejol episcopus S. Papuli fundavit in capella B. Mariæ, quae est in ecdefia S. Guilselmi de Deserto, ca- pellaniam ad nominationem nobilis viri Aimerici de Afonjluejol & suorum, & ad institutionem abbatis S. Guillelmi. Idem præsui fundavit in capella B. Marite, quæ est stta in castro dc Monstuejol, sex capellanias pro sex capellanis secularibus ibi instituendis ; Albertus Mimatensis epiicopus, Raimundi ne » pos. & testamenti ejusdem exsecutor, tres alios fundavit capellanias in eadem capella. Anno 1328. decanus, abbai & conventus S. Guillelmi de Deserto epistolam dirigunt ad Raimundum de Monstuejol tit. S.Eusehii presbyterum cardinalem, quatenus qai monasterium rexerat & diiexerat ab « rrrrr^aro.iilud amplius protegeret in futurum ; eique concedunt unam mistam solemnem de Spiritu sanAo 1 per singulos annos dum viveret, & solemnem mistam de de> — funllis poft ipfius obitum. An. 1334.. Raimundus card. suum condidit Avenione testa- mentum, quo elegit fepulturam in ecdefia S. Guillelmi de Deferto, cui plura contulit dona. Quædam etiam donat mo* nasterio S. Tiberii, cujus abbas suerat. Exstnt ejus sepul- crum in diAz ecclesiæ presbyterio a latere Evangelii e vario marmore, cum iconihus marmoris albi, magno lapide nigro opertum. sed ab hxrcticis furentibus turpiter foedatum. b Sub annum hunc de quibusdam articulis uuos Minoritæ aliqui tenere ferebantur, sententiam ferre postulatus, sic respondit : Ego Fr. Raiinuedui epifeoput J’. Flori & decretorum eoaor. creai & dico jupraferiptos articulo} ir eontm quemlibet ege h/tnticos ; & pertinaces affertoree eorum fore ficut ketreticot tendemnandos, in cujus rei trftimanium stg ileum meum feci prasentl /eriptnra appendi, ir eidem jubjcripfi. Ex tomo 1. mifccli. Balus. Johannis Olivi. Initio hujus an. transsatus fuit ad —— eccl. San-papulensem ; &post hanc transtationem eodem an. ei commistum est examen gravissima- rum aecusationum in fratrem Bernardum Deli- tiosi Minoritam, de quib. vide in episeopis San- papulensibus. Ornatus est purpura die 18. Decembris, an. 1327. II. HENRICUS. tredj.L" Henricus cognominatus de Faltredi in tabulis Piperacensibus, eligitur anno 13 19. c E vivis e excessit 4. calendas Februarii, sepulturæque est 13 19 • B datus in ecclesiæ suæ sacello dicto S. Petri, ubi ejus effigies ex ære conspicitur. In abbatibus CIu- niacensibus Galliæ Christ. Fratrum Samm. (hac enim dignitate ornatus est ante episcopatum) cognominatur de Falteriis, diciturque obiisse an. 1330. legendum potius 13 20. quarto cal. Febr. ut me monuit noster D. Jac. Boyer. Et quidem nostri Sammarthani tribuunt ei suecefsorem in sede S. Flori eodem an. 1320. Ejus effigies ænea j 0 o. conspicitur in majori ecdesia. J III. ARChembaLDUS, vel ARChombaLDUs. Archembaldusabbas Auriliacensis, an. 13 20. i J 20. die 11. Martii suecesser datus est Henrico. Anno 13 24. die 13. JuIii univit ecclesiam de Jax ab— 1324. batiæ Piperacensi. Nescimus tamen utrum hæc unio diu steterit ; etenim episcopus Archembal- dus eandem ecdesiam, seu prioratum de Jax con- tulit anno 13 2 5. die Lunæ post festum nativitatis B. Mariæ ex tabul. Pipcracens. An. 1333— trans— 1333. egit inter ecclesiam Aniciensem & collegiatam S. Flori pro Leseure & Pruncires, ratione quorum debebatur homagium capitulo Aniciensi. Eodem D episcopo postulante, anno 13 3 7. die Dominica post festum Inventionis S. Crucis, dominus de Azineriis dedit decimas quas habebat in parochia S. Georgii de Aurato. Anno 1 3 3 9. die 2. Sep— 1339 « tembris ind. vii. anno quarto * Benedicti papæ « quinto. XII. existentibus in daustro Archambaldo episc. S. Flori, & Guidone abbate Piperacensi, inter eos pacta fiunt, ratione visitationis ecclesiarum ab ab- batia pendentium. Instituit ecclesiam collegiatam c Bulla Johannis papæ data est Avinione x. cal. Maii anno 111. ejusdem papæ. 424 ECCLESIA • B. Mariæ, & 18. canonicos * in ea, petente no— A ANNI bi|j vjro Armando de Castro-novo domino de Meleto, litteris datis apud S. Florum an. 1341. a Coinposuit cum abbate Calæ-Dei, pro nonnullis 13 41 • procurationibus ; quæ pacta confirmavit Clemens papa VI. an. 1 342. calendis Novembris. Trans- Tat. Pie. egit cum Guidonc de Mcyronc abbate Pipera- censi pro decimis S. Ilpidii die 27. Maii anni 1346* 1346. Adhuc præerat an. 1348. In litteris au- 13 24. thenticis hujus epise. datis die 1 3.Julii an. 1 3 24. ejusilem sigillum exhibet tres leones crectos & coronatos. DE Canillac IV. DeodATUS. j Deodatus natus ex nobilissima in Arvernis J346. fuT* de Canillaco, anno 1346. die 27. Maii litem coinposuit inter abbatem Piperaci & Robertum Delphinum dominum S. Ilpidii. Anno 1348. memoratur in sententia data die 4. Julii pro quibusiiam decimis, anno 7. Clementis papæ 1351. VI. ind. 1. An. 1351. transactionem factam in- ter Guidonem de Meirone abbatem Piperacen- sem, & priorem S. Privati des Dragons pro decimis, confirmavit appenso etiam suo sigillo, iu • Lin11 quo visitur leo erectus ♦ veI potius vertagus, quem in antiquiS sigillis facile fuit lumere pro Ieone. Nominatur in compositione facta die 14. < Novembris anno 1352. inter abb. Piperacensem & priorem S. Privati, ratione decimarum S. EI- b pidii & S. Privati. Eo adhuc vivente b Beraldus comes CIaromontensis & delphinus Arverniæ 1356. testamentum scripsit die 19. Augusti an. 135 6. 1361. An. 1361. litteras scripsit ad suum vicarium ge- neralem, pro unione prioratus Veteris-Brivatæ, cum menla Piperacenli. Non sedit usque ad an. 1365. ut quidam opinantur. dTstain. V. PETRUS I. Petrus de Stagno, al. de Stanno, quartus filius j Guillelmi hujus nominis II. baronis de Stagno, & Eminardæ de Petra, ex monacho S. Victoris Massiiiensis, ubi emisit professionem idibus Octo- t, 61. bris anisi 1 3 41 * suffectus est Deodato an. 13 61. ex instrumento eccl. cath. 20. Febr. hujus anni. In tabulario Piperac. exstat sententia quam tulit Guillelmus abbas monasterii de Maureio, Maurs, ejus vicarius generalis, data die Xiv. Dec. anno M. ccc. Lxii. dum ipse episcopus, qui per litte— ram P. designatur, in remotis ageret. Eodem anno die 1 5. Maii urbem solemni pompa ingressiis fuerat per portam de Tegula, præstito (aeramento de conservandis urbis privilegiis. Non diu sedem te— j nuit ; nam anno 1 3 67. factus est archiepiscopus Bituricensis. Anno vero 1370. creatus estcardi- nalis, ut diximus in archiepiscopis Bituric. Sub hoc episcopo aedificatus est in urbe fratr. Prædica- ■ Olim erant a o. canonici. Sed una praebenda, scilicet theo- logalis, unita est collegio, & præpositus duas habet praebendas. Porro ante Archembaldum episcopum, jam exstabat hæc B. Mariæ ecclefia, ut liquet ex instrumento concordiae capituli R. Maria civitatis S. rlori, fadæ an. 1310. cum Guigone de Bozolio S. Evodii & Jaucerando Maleti S. Petri de Turre abbatibus it canonicis ecclesise B. Mariæ Aniciensis. b Testamentum hoc legitur conditum Innocentii papæ anno VT. Johanne regnante in Francia, Deodato S. Flori episcopo existentc. Vide prob, hist. dom. Arvern. au&ore Stephano Baluz. pag. 777. S. FLORI. 42 ; t torum conventus, expensis Johannis filii regis * Francorum, ducis Biturigum & Arvernorum, ANNI comitis Pictavorum, de Stampis, Boloniæ & Ar— c HRIS11 verniæ, &c. uti constat ex instrumento archetypo dato in palatio Ricomagensi, mense Decembri, an. 140 2. ubi Johannes dux asserit se esse funda- torem præfati conventus, & in eo posuisse aurem S. Johannis Baptistæ ; quod sacrum munus ibi » dem adhuc asservatur. Cum iis novis hospitibus ex S. Dominici familia transactionem fecit. _ _T Ravssen, VI. PETRUS II. de Rensin « Petrus, quem nonnuili cognominant RauIeti, 1 Petro de Stagno ad metropolim Bituricensem transsato, succelsor datus est an. 1 3 67. Ejus men- tiofit in tabulis Vaticani, ut aiunt Sammarthani fratres, eodem an. 13 67. Hic episcopus primus fuit assemtus ex clero seculari ; nam quinque prio- res qui praefuerunt antistites, monachi erant. Ha- buit vicarium generalem Bertrandum de Monte- claro, priorem Villæ-Dei, uti probat instrumen- tum ecclesiæ datum die 7. Januarii an. 1371. VII. PoNTIUS. dsRochw roar. Pontius, vulgo Poncet, ex nobiIissima inter Arvernos gente, filius erat Bertrandi I. de Rupe- forti domini d’Aurouse, fraterque FrantiscædAu- rouse conjugis Roberti 111. delphini domini de S. llpise c. Hic episcopus secundum communem « sententiam sedebat anno 13 7 3. die 7. Augusti, quo forte cœpit præesse. Attamen eruditus D. Beausils, ecclesiæ Sanstorensis canonicus, vidit ejus dem litteras datas die 4. Febr. an. 13 6 6. quibus confert ecdesiam de Langeac Bartholomæo Cha- maIieres presbytero diœcesis Aniciensis. Sed vi- tium videtur irrepsisse in anni notatione ; nam Petrus de Stanno erat adhuc episcopus an. 1666. D. Claud. Estiennot eum notat ad an. 1370. rj sed citius ; nam ex actis Vaticani factus est epileo- pus tantum die 7. Augusti an. 1373. exceptus est solemniter in urbe an. 1375. die Dominica post Octabas S. Matthæi die 4. Martii, Gregorii papæ XI. an. v. Anno eodem die 2 3. Decemb. contulit ecclesiam S. Juliani de Casis, Juliano Pradonis presbytero, ad nominationem Margaritae abbatissie S. Petri de Casis. Occurrit in tabulis Pi- peracensibus anno 1379* An. 1380. cogtulit adhuc ecclesiam S. Juliani de Casis. VIII. PETRUS III. DeViMAQ Petnis de Vissac in Iucem edituS est apud Ar- 7 vemos, ex gente vetusta & pernobili. Ipsum fuisse monachum Benedictinum docet D. Claud. Estiennotd. Anno 1384. fuit testis compositio— j niS factæ die JoviS post Epiphaniam inter Beral- dum comitem Claromontensem., delphinum Ar- verniæ, & Gausridum de Bolonia dominum MontiS-gaseonis, quam edidit BaluziuS in probat, hist. dom. Arvern. Anno 1 3 8 5. die Sabb. post p. / IT* felium S. Matthæi apost. coinposuit cum Daimatio e Vide histor. dom. Arvem. Baluz. I. j. p. u j. d Forte monachus erat Casz-Dei in Arvemia ; nam in necrologio hujus monasterii legitur : Idibus Aprilis, convivium ( in anniversario) rtvtrendi tn Chrijio patris domirti Petri dt VijsacQ, Dti grati* tp. S. fltri. de Balcio 426 ECCLESIA de BaIcio abbate Piperacensi pro jurisuictlone A ANNI epsseopali in ecdesias (sic beneficia vocant) Pipe- CHRISTI racenpI abbatiae subjectas. Anno 13 87. die 15. Junii facta cst transactlo inter lpsum & capitulum. Die 1 8. ejusilem mensis & anni elegit in vica- rium generalem Petrum BajuIi licentiatum in decretis, monachum & cantorem majorem Casie- Dei, ex ipsius-met litteris. Eodem insuper anno die 4. Octobris Petrus de Vissacoepiscopus, An- tonius de Jouvenroux prior, & capituIum S. Flori, paciscuntur cum fratr. Praedicatoribus. Postea fuit Vaurensis episcopus, transtatus ad hanc sedem an. I. Benedicti xm. seu an. 1394. quo tempore antequam novæsedis possessionem adiisset, se di— B cebat administratorem S. Flori, ut liquet ex ipsius litteris ad vicarium S. llpidii datis iu ecclesia Vallis-Dei die 27. Maii an. 13 9 6. ( 13 9 5.) ubi legitur : Petrus miseratione divina apiseopus transtotus ad ecclesiam Vaurensem, administrator ecclesiæ S Flori. Eodem anno die 20. Augusti qualdam decimas adjudicavit abbati Piperacensi. An. 1397. dedit fratribus Praedicatoribus S. Flo- ri 60. seutos auri, pro ecclesia ædificanda, ex charta in archivis hujus conventus asservata, in qua episcopus Vaurensis tantum appellatur. Se- pultus est in monasterio Calæ-Dei ante majus aI- tare, ut nos docuit D. Jacobus Boyer ejusilem monasterii doctus asceta. DB I X. H U G O. Hugonem de Manhac, seu de Maignac subro- gatum fuisse in locum Petri de Vissac, post ipsius transsationem ad cathedram Vaurensem, intelligi- musex bulla Benedicti xm. data Avenione iv. idus Julii, pontificatus domini papæ anno 1. quo ex instrumento habemus eum fuisse abbatem Res- bacensem. Johannes Goyeti vicarius generalis ip- sius, potestate ab eodem accepta, possessionem episcopatus iniit die 3. Junii an. 139 6. ind. Iv. _ pontificatus Benedicti xm. an. 2. ex actis eecle-1 1399. siæ. Anno 1399. idem J. Goyeti ut vicarius ge- neralis confirmavit electionem Astorgii de Rupe iu abbatem Piperacensem die 2 2. Maii in lynodo, in camera episcopali, ut legitur in veteri codice MS. ejusilem abbatiæ. In charta quadam S. Hilarii eodem anno designatur Hugo perprimam nomi- 1402. nis sui litteram H. Anno 1402. nominatur cu- Sammtrtk. rator exsecutionis testamenti Johannis Tabary epi- scopi Morinensis. Postea migravit ad ecclesiam Lcmovicensem. Regi erat a consiliis, legiturque in charta authentica data die 20. Decembris 1403. anni 1403. generalis super regimine subsidio— j rum bellis DU puT. X. GERALDUS. GeraIdum de Podio loco suo restituimus ; præ- postere enim antea postponebatur Bertrando, qui eum excepit hac in cathedra, ut clare patebit. Hic anno 1405.Johanni Biturigum duci, fratri Caroli V. regis, librum de planctu mortis CaroIi-magni Jemmanh imperatoris ab Aymerico Moissiacensi abbate elu- cubratum obtulit. An. 1406. die 29. Aprilis Johannes la Brossa licentiatus in decretis, præ- Tomus II. S. FLORI. 427 l positus ac monachus Aheni monasterii diœcesis ANN1 Lemovicensis, vicarius generalis in spiritualibus CHRlvri & temporalibus Geraldi epise. S. Flori, contulit 6 curam S. Arcontii secus Elaverim ad præseri- tationem Beatricis abbatilsæ de Casis. Idem vi- carii generalis adhuc officio fungebatur die 8. Januarii anno 1411. ex charta Clarom. Porro Geraldus jucundum fecit ingressiim in urbem per portam de Tegula die Dominica quæ suit 2 5. Maii an. M. cccc. x. ex instrumento arche* I4, IOa typo ecclesiæ. Memoratur in quadam regii the- lauri chartarum tabula cum Roberto de Bra- quemont milite an. 1408. In collectione Ri— 1408. ’merii tom. vili, die 7. Decembris ad annum 1407. ejusilem fu mentio *. Ceterum notat a Baluzius plerosque omnes scripsisse Geraldum de Podio abbatem Majoris-monasterii & cardinalem qui obiit an. 1389. fuisse episcopum S. Flori ; quod tamen negat. Certe dici non potest esse hunc Geraldum de Podio qui sedebat 1405. Vide Baluz. in notis ad Vitas pap. Aven. col. 1180. Forte hic Geraldus fuit nepos aut consanguineus alterius, cujus vide insignia gentilitia in Ebbone episcopo Camot. fratre Geraldi cardinalis. na XI. BERTRANDUS. CAOOINF, ’Quo tempore Bertrandus episcopatum sit auspi- catus, non invenimus ; quanquam verisimile est illum Geraldo successerem datum statim ac sedes vacavit : at nescimus quo id anno contigerit. Ex monacho eIectus episcopus legitur in charta S. Galli Langeacensis. Anno 1415. die Martis 14. mensis Maii habita est sessio x. concilii Constan- tiensis, in qua reverendus pater dom. Bertrandus episcopus S. Flori ambasiator regis Cypri, cantavit officium misiæde SS. Trinitate. Ipso sedente lata est sententia pro decimis bladorum & agnorum, inter priorem & parochianos S. Petri de Cha- sagnesdie2. Maii an. 1420. Eodem anno ejus* 1420. * dem fit mentio in instrumento electionis Hugonis de Chauvigny de Blot abbatis Calæ-Dei, quæ fac* ta legitur anno tertio pontificatus Martini V. in- choati 14 1 7. die 11. Novembris. An. 1426. Z0M> mense Februario Berardus VasseilIas erat judex C0"Cil- curiæ spiritualis reverendi in Christo patris Ber— J9’C0, i’ trandi, ut Iegitur in tab. Piperacensibus. Dedit ecclesiæ suæ ornamenta albi & rubei coloris, & nummos 2000. pro condendis honeste reliquiis. Dicitur transtatus postea ad sedem Ucetiensem. XII. JACOBUS I. tr Louk 7 Jacobus Lupi Borboniensis b, Carrofi mona— b chus, prior S. Porciani ab an. 1419. 13. caI. Junii eligitur episcopus an. 1427. confirmatufe que fuit a concilio Constantiensi. Occurrit in char- ta majoris ecdesiæ die x. Januarii anni 1428. Anno 1430. memoratur iu transactionefacta die 9. Novembris inter priorem & parochianos S. » De treugis per totam Aquitaniam initis:Nrn, &c. comme nagain pient mii par dteta U RntrtaI Pier ta Dicu Afefire (jtraradt Evtqnt S. Flnr 7. Dtctad. / 497. tom. 8. pat.; 07. J o f. / 8. b In eccsefia S. Porciani pagi BorbonienIu. est sacellum tumulus samiliæ hujus præsuIis. Ee 4i8 ECCLESIA Petri de Chasagnes pro cera in exsequiis. Huic l ANNI inffrumento appensum est ejus sigilium in quo CHRISTI jCg|tur. Jacobus Lupi episc. S. Flori. In charta S. Petri de Casis, die 29. Martii an. 1431. legitur nomen ejusilem episcopi, ut in alia Cusseti 1437. charta. Die 14. Januarii an. 1437. approbat compositionem factum pro decimis de Asineriis, inter Piperaci abbatem, & Guillelmum de Rupe 143 8. dominum de Asineriis. Anno 1438. die Jovis, quæ fuit nona Junii, hora 1.sacrosancta generali synodo in civitate Basiliensi in Spiritu /ancto legitime congregata, facta est eIectio Annandi de Fla- geac in abbatem Piperacensem, Jacobo tunc in cathedra S. Flori sedente ; Anno 1443. die26.1 Junii contulit eeclesiam parochiaIem Cisteriarum, de Cistrieres, ad præsentationem abbatis Casie- Dei. Docent nostri Sammarthani episcopum hunc fuisse e pago Borboniensi oriundum, scilicet ex genere dominorum de Beauvoir, eumque monachum fuisse asserunt, necnon & Caroli VII. regis consiliarium. Cum comes de Rebedieu in patriam turmas militares immisisset quæ eam undecunque vastabant, ad eas expellendas, æris alieni pluri- mum contraxit, ut in actis cameræ computorum Ie Paris legitur. Dicitur occubuisse anno 145 1. post majorem cathedralis ecclesiæ partem suis sumtibus restauratam. ( Forte hic præsul duplici nomine appellabatur ; nam in tabulis Calæ-Dei noster D. Jacobus Boyer invenit litteras Ar. episcopi S. Flori, conferentis ecdesiam parochialem de Azeraco, ad præsenta- tionem Johannis abbatis Casie-Dei, die 8. De- cembris an. 1432. quo tempore procul dubio episcopus erat Jacobus noster. Alioquin dicendum roret tunc fuisse duos hac iu ecdesia qui de episco- patu contenderent. de * LauToin XIII. pETRUS iv. montgon Petpys je Lautoin ex monacho & prioreS. Flori eIigitur & confirmatur episcopus a Nicolao papa I V. bulla data ejus pontificatus anno vi. Christi 1452. nonis Julii ex tab. Vaticani. Reperitur Petrus episcopus adhuc an. 1458. in charta S. Geraldi Auriliac. Instituit collegium saccrdotum, & inter eos vitæ victusque communitatem, in ec- clesia S. Elpidii. Abdicato epifcopatu in favorem sequentis, excessit e vita die 23. Novembris. Jacet ante majus altare, ad cujus aedificationem muIta contulerat. Lautoin, V1-r. T at. XIV. ANTONIUS I. Heutoin. Hic superioris episcopi frater suit & in monal- terio sodalis, cujus etiam in tumulo sepeliri voluit. 1 Anno 1463. jam sedebat ; ejus enim nomen ex- hibet charta S. Petri de Casis hujus anni. Anno <466. 1466. die 4. Decembris ecclesiam parochialem de Arieto contulit ad præsentationem abbatis 1471. Calæ-Dei. Anno 14 71. die 1. Decembris benedictionem abbatialem impertivit Guillelmo de FIageac, cujus electionem in abbatem Piperacen- sem ipsi mandaverat Sixtus papa IV. bulla data XIv. cal. Octob. ejusilem anni. Eum cum fratre suo Petro episcopo eeclesiam S. Flori ædificasse, S. FLORI. 429 L quam Antonius consecravit, docent duæ inscrip— — 1 • tlones. Die 2. Martii anni 1472. committit ANNI euram ecdesiæ Veteris-Brivatæ ; quod iterum fecit GHR1J1T1 anno 1482. in loco de Montgon ; ubi cum ad manum non haberet sigilium episcopaIe, ufus est sigillo suo rotundo, uti notatur ln ejus litteris. Illo consentiente an. 1476. vm. idus Januar. monachi ad canonicorum secularium statum re- dacti sunt, ex brevi apostolico Sixti IV. quod exstat apud Chopinum L 1. de Sacra politia tit. 3. Obiit an. 1482. conditurque in tumulo com— j 4, 8 2. muni episeoporum cum fratre. Chorum constru- xit & duas majores campanas fieri curavit ; funda- I vitque missam quotidianam & 12. anniv. In litteris collationis ecdesiæ Veteris-Brivatæ an. 1472. dicitur consiliarius Regis, &ad cog- nomen de Lieuthonin additur aliud de Mocgon.. Vicarium generalem habuit Ludovicum de Leu- thonio, qui ejus nomine vicariam S. Georgii de Aurato contulit die p. Septembris 1480. item ecdesias S. Martini de Pinolis 1479. S. Hippo- lyti deDigons 148 o. & S. Juliani deCasis 1481. ex arch. Cantogil. Piperac. & de Casis. In reg. 205. thesauri regii iegitur abolitio pro Antonio de Heutoing episcopo S. Flori pro pluribus exces » sibus mense Januarii anni 1478. XV. CLAUDIUS I. DE Doyac Claudius de Doyac, præpositus Claromonten- sis & abbas Valetæ, electus 1483. apud Villam— 1483. Dei, ubi capituIum ob ingruentem pestcm commorabatur. Sacramentum præstitit in aula capitu- lari S. Flori, die 8. Julii 148 6. Eodem anno die 148 6. 28. Maii, fidei sacramentumexhibuit Regi, uti legitur inter probat, libertatum ecclesiæ Gallicanæ cap. I5 » n. 69. An. 1488. contulit prioratum >4®®* S. Hippolyti de Digons * Armando de Cineirac *velDignjr de la Roque ; & in ejus sigillo *, quo muniuntur • litteræ hac de re datæ, legitur : Sig. Cl. de Doyac ep.& domini S. Flori. Porro Claudius pacificam episcopatus possessionem non obtinuit, quamvis ab lnnocentio VIII. provisionem, ut aiunt, aecepisset ; nam Alexander VI. commisit Guiscardum ♦ Carcafso- nensem episcopum ad dirimendam Iitem inter Claudium * &Carolum deGaudiosa qui sequitur : * Vti* at Guiscardus hanc deprecatus est provinciam ur- gentia causatus negotia, & commisit sui vice Ber- nardum Laciati episcopum Hipponensem litteris datis 12. Novembris anno 1403. Ex litteris Alexandri papæ a nobis visis, vitiola habebatur ejus ordinatio ; quippe quæ facta fuisset a duobus tan- £ tum episcopis & uno abbate. Quapropter jusserat Innocentius papa ut rehabilitaretur ipse & ii qui ab ipso fuerant ordinati. Obiit in loco dicto de Ia Pegaliere, sepultusque est apud Cussetum iu Ar- vemia patria sua. • Sigillum hoc planum & nudum eft ; nihikpse in ilio ap- paret prætcr infularum & pedi ornamenta. 43° ECCLESIA anni XVI. Carolus I. CHRISTI Carolus de Gaudiosa • TanaquiIIi, Tanneguy, lortvst. vicecomitis, & BIanchæ de Tumonio, amitæ Fran- * cisci cardinalis, filius ; ob nonnullos defectus sive in electione sive in ordinatione Claudii, qui moverunt Sixtum IV. ad eas reprobandas, ab eodem Sammarth pontifice creatus est episcopus S. Flori, post eleo i. g,. tionem ipsius a capitulo an. 1483. die 1 o. Sept. quo anno jam inicriptum ipsius nomen legitur in tabulis Piperacensibus, & an. 1485. Die 1. Oct. 140o. an*149°* confert vicariam S. Mariæ de Alteiraco Guillelmo canonico Regulari Piperac. An. 1492. ] 1492. die 23. Martii ejus officialis agnoseit jus abbatis hujusee loci in præsentatione nescio cujus vicariæ. An. 1494. consecravit eeclesiam B. M. Piperac. 1498. Idem memoratur an. 1498. iu Johannede Fla- geat abbate Piperac. Adhuc sacras ordinationes fecit die 6. mensis Martii anni 1 5 00. ut probant litteræ pro collato presbyteratus ordine datæ fr. Beraldo Reflonis Piperacensi canonico Regulari. Jacet in choro eeclesiæ S. Flori, iu communi epi- seoporam sepulcro. Habuit vicarium generalem Johannem de Lastic B. Mariæ civitatis S. Flori canonicum, qui an. 1493. contulit curam ec—. desiæ d*Arlet, in archipresbyteratu Langeacensi,’ abbate Casie-Dei præsentante. _ XVII. LUdovICUS. Joriusr. Ludovicus de Joyeuse Caroli nepos ex fratre Guillelmo vicecomite, matrem habuit Annam de Balsac ; &, inter plurimos fratres spectatæ nobili- tatis ac virtutis, Johannem vicecomitem avum Annæ ducis de Joyeuse paris Franciæ ac praefecti maris, aliorumque heroum, qui affinitate conjuncti sunt eum illustrissimis regiisque familiis Lotharin- giæ, Sabaudiæ & Franciæ. Lud. jam erat epifc.die 3. Nov. 1501.quo Claudius de Agurlo in decretis Ii-1 centiatus, canonicus S.Flori, vicarius generalis Lud. de Gaudiosa hujus eeclesiæ commendatarii, seu ad- ministratoris iu remotis agentis, confert curam ec- 1 cIesiæ de Siangues, die 30. Martii. An. 1504. legimus eum nabuisse officialem eumdem Clau- dium de Agurio. Anno sequenti confert per Petrum d*EscoralIe, suum vicarium generalem, vica- f Q riam de Lorciere, die 2 5. Februarii. An. 1509. * ’in litteris pro collatione hujus sacerdotii dicitur apiscopus Dei & apostolicæ sedis gratia. Eodem anno die 2 3. Aprilis, concedit quasilam induIgen- tias, in gratiam eorum qui solemnem benedictio- nem acciperent a Johanne de Flageac Piperaci * abbate. Notatur in aliis tabulis Piperacensibus an- 1515. norum 1515. 1 5 17.die 15. Octobris, 1529. 1 5 29. die 1 2. Januarii, r 5 3 2. die 14. Januarii. Ad 1532. munia episcopalia utebatur Antonio Paschali episcopo Rosensi, ut liquet ex hac inseriptione in- venta in monasterio Piperacensi : Anno Domini millesuno quingentesimo vigesimo quarto die xxrr. mensis jusaii ego Antonius Pasehalis episeopus Ro- sensis, susseaganeus domini episeopi S Flori, conjectavi hoc altare in honorem S. Johannis-Baptistæ. . • in quihusdam chartis vifitur ejus tigillum ex cera rubra, circa quod legitur : J. pontificale Cordi de Gatutioft epifeopi « s. Flori. Tomus II. . S. FLORI. 431 A Forte idem est ac ille de quo vetus Gallia Chrissi tom. 1. pag. 284. col 1. Præter duo6 vicarios generales superius indicatos, tres alios novimus t c Jacobum de Gaudiosa S. Flori canonicum, ex collatione canonicatus, die 12. Julii 1 5 24. Petrum Brugier canonicum quoque, qui an. 1526. ejusdem capituli præbenda donavit Bernardum de Mala-rupe : denique Claudium Comitis, qui contulit prioratum de Jax an. 1 5 29. & vicariam perpetuam de AIteyraco, Auteyrac, an. 1532.. XVIII. JohanNes L buRloUd. g Etsi Johannem Burloud, aliter Burie, apud Foram-Segusianorum * ortum, fuisse quidem * Bourgen episcopum S. Flori non inficiemur ; quamvis de illo publicis iu actis nihil reperire licuerit : quod tamen Iegitur apud Sammarthanos eum suisse transtatum ad hanc sedem a Sanpapulensi valde incertum putamus, ne dicamus salsum. Et quidem lpsimet Sammarthani nullam ipsius fecere mentionem in episcopis Sanpepulensibus. Quo vero tempore, vel quandiu sederit ignoramus. An. 1 542. delinente, scilicet die 20. Martiiad- huc vacabat sedes, ex litteris Petri Brugier canonici & vicarii generalis canituli, sede vacante, asserva- ■* tis in Claromontensi S. Illidii tabuIario. XIX. BaLTHAZAR. JaRENTB. BaIthaxar b Jarente, ah de Gerente, filiusTho— b mæ baronis de Senas ex Ludovica de Glandeves nobili genere iu Provincia ortus, jurisprudentiæ operam dedit & doctoris lauream consecutus est, posteaque officium primi præsidis in curia com- putorum & vectigalium Provinciae apud Aquas- Sextias. Hoc munere magna cum integritate per- functus : accitur ad pastorale & episcopale in ca- thedraVenciensi, postea in San-Florensiexercen- ) dum schedula Francisci I. Francorum regis auctoritate concordatorum cum Leone papa X. factorum freti. Juramentum præstitit capitulo die 12. Sept. an. 1 544. datis urbi pro jucundo ingressii 800. libris Turonensibus. Anno sequenti die 13. Februarii creavit suum vicarium generalem Nico- laum fratrem suum episcopum Venciensem. Chris tophorus de Brezons, S. Flori canonicus, erat ibidem vicarius generalis sub nostro episeopo die x. Maii 1 5 46. & 15 47. Quæ omnia nos docent ta- bulæ ecclesiæ S. Flori. Demum Balthazar transiit ad metropolim Ebredunensem, permutatione sac- , ta cum Antonio qui sequitur. Obiit an. 1565. ’■* die 27. Junii ex necrol. Aquæ-SexticnsiseccIesiæ ubi fuerat canonicus. XX. ANTON1US II. CRLevis. Antonius de Levis Jacobo barone de Chasteau- morand ex Ludovica Tumonia Francisci cardi- nalis sorore natus, canonicus & comes Lugdun. abbasque Benedictionis-Dei, post occupatam sedem metropolitanam Ebredunensem, in cujus administratione usus est episcopo Rosensi tanquam vicario, hanc summam dignitatem permutavit cum episcopatu S. Flori. b Nonnulli illum appellant Je Gerente, aut ele Jarente. in necrologio ecclesiæ Aqua-Sext. legitur simpliciter Baitaaar Jarente. Ee ij 4$2 E C CLESIA

— Sacramentum præstitit capitulo die 15. Sept. l CHRISTI an* 15 51 • Carolum d’Escoralles, d/. d*Escorolles, ccdesiarum cathedralis & collegiatæ S. Flori ca- nonicum, vicarium generalem habebat 1 3. De- ccmbris 1552. An. 1 5 5 8.die 20. Septembris concessit erectionem oratorii, seu sacelli in castro dc Chavagnac prope Langeacum in parochia S. Gcorgii de Aurato. M SELVE. XXI. JOHANNES-PAULUS. Hujus episeopi solum nomen tenemus, & pa- triam ; eum enim Lemoviccnsem fuisse afferunt nostri Sammarthani. Ipsum e vivis excessisse an. 1570. conjicit D.BeaufiIs Sanflor. canonicus, quo 1 videlicet capitulum, sede vacante, novos officiales ad jus dicendum instituit: sed qui prius ab episeo- po instituti fuerant, decretorio pariamenti senatus consuito fuerunt confirmati. Saumc. XXII. Petrus V. Petrus, quem Prosperum appellari alicubi legimus, abbas Begardi in Aremorica, & dc Boseo- Alberici apud Turones, Reginæ ab eleemofynis /ammarth. primus, filius erat Claudii de Balma baronis Montis-S. Sorlini ex illicita copula. Sacramento se obstrinxit capitulo stexis genibus & nudo capite ante majus aItare die 1. Septembris an. 1576.^ 1584. Interfuit concilio Bituricensi anno 1584. celc- I 592. brato. Anno 1 592. die 1 6. Februarii contulit vicariam perpetuam S. llpidii, uti legimus in tab. Piperacensibus. Sub hoc præsule Annetus de Fontanges proto- notarius apostolicus, priorque commendatarius S. Michaelis, fundavit in urbe S. Flori gymna- sium. Jacet in choro suæ ecclesiæ. d*Urfe. XXIII. AnTonius III. Antonius d’Urfe, ex nobilissima in pago Fo- rensi gente ortus, parentes habuit Jacobum, & _ Renatam a Sabaudia Tendæ dominam, fratrem1 vero Honoratumd’Urfe, fabulosisnarrationibus, quibus iugeniose lusit, celeberrimum. Antonius vero cum monachus esset Calæ-Dei, & in abba- tem electus fuisset a fratribus, in solatium caducæ electionis ( nam Rex ei opposuit Nicolaum de Neufville,)promovetur ad S. Flori cathedram, at non fuit consecratus. Cum Floropolim ac- cessisset, exire paulo post coactus est, quod urbs j e o 5, Regis partibus adverlaretur. An. 1 5 9 3. die 13. Junii contulit ecclesiam S. Juliani de Casis ad præsentationem Catharinæ de Rivoyre abbatistæ de Casis. Si occubuerit dic xi. Oct. anni 1593. £ ut legimus apud nostros Sammarthanos, brevi præfuit tempore ; hoc est menses circiter septem. SepultuS dicitur apud Franciscanos Bastiæ in Segusianis. Porro de ejuS morte hæc narrantur. Cum bellis civilibuS grassantibuS ad fratrem Honoratum Cas tri-novi comitem pergeret ; jamjamque castro suc- cederet, non agnitus adomesticis militibus, qui castrum custodiebant, sclopeti globis plumbeis ictuS efflavit animam magno fratris sui ejusque uxoris Dianx de Chasteau-morand Iuctu. Con- ventus Franciseanorum Bastiæ in quo jacet, fun- S. FLORI. 433 L datus dicitur a Petro cTUrfc ejusque uxore Anto

nia de Beauveau. Post ipsius cædem Petrum de ANNI la Baume iterum sedem episcopalem occupasse CHRISTI Iegimus. XXIV. RAIMUNDUS. Rovchon Raimundum Rouchon priorem S. Petri de Regula diœcesis Vasatensissucccflbrem fuisse An- tonii d’Urfe conjicimus ; hæc autem certa argu- menta de ejus episcopatu huc usque ignoto ha- bemus, ex documentis sodalitii Poenitendum Nigrorum sanctæ Crucis apud S. Florum, quod ipse instituit. Hujus confratemitatis, ut aiunt, sta- I tuta hic episcopus approbavit die 22. Junii an. 1599. quo etiam an. in die natali S. Johan. Baptistæ sacramentum fidelitatis præstitit Regi Christianissimo, in ecclesia cathedrali Aurelia- nensi. Anno 1 600. die 24. Septembris procu- ratorem instituit ad obtinendam in curia Romana confirmationem hujus sodalitii. Procurationem excepit Minoris notarius regius, apud castrum de la Fage in Lemovicibus. Bulla pontificia pro ea- dem confirmatione data est die 9. Novembris ejusilem an. 1600. verificata fuit in fano S. Flori die 1 o. Martii anni 1 60 1. a magistro BrifTon hu- jus episcopi vicario generali : ipse Rai mundus ’episcopus hanc bullam veram & indubitatam publicavit die 22. Junii ejusilem anni in castro de la Fage : die 11. Septembris an. 1602. Mag. Andreas de la Grange vicarius generalis, sede va- cante, eandem bullam approbavit. Itaque hoc anno ante diem xi. Septembris hic episcopus e vivis excesserat. Anno 1 598. die Dominica, quæerat 14. Junii, Fratres MinoreS adniissi sunt in possessionem conventus sui apud Sanflorensem urbem, ubi prius erat xenodochium sub titulo S. Stephani. Hæc nos docet vir doctus D. Beausils canonicus S. Flori. > XXV. CAROLUS III. Noailles De Carolo NoaiIlio jam locuti fumus in Ru- thenensibus episcopis. Nunc dc ejuS apud S. Flori fanum episcopatu breviter dicendum. Nominatur episcopus anno 1610. an. ætatiS suæ 22. conse- cratur an. 1614. Anno 1615. adfuit comitiis 1615. generalibus cleri Gallicani apud ParisioS. Anno 1621. religioniS ergo invilit sacras reliquias cœ— j 62 1. nobii Piperacensis. Anno 1636. convenit adhuc 1636. ad cœtum totius Cleri, cujus nomine die 2o.Apri- lis salutavit Lud. XIII. regem eleganti oratione. Anno 1645. surfuHi accessit ad generalia cleri co— 1645. > mitia ; anno vero sequenti transivit ad Ruthencn- ’ sem ecclesiam. Eo sedente ac promovente funda- tur collegium SocietatiS Jcsu apud Auriliacum an. 1 619. & Langcaci convcntuS S. Catharinæ monialium ordin. S. Dominici, Capucini apud Brivatem, quorum conventuS an. 1685. eleganter innovatuScfu An. 1624. admittuntur apud Au- rcliacuni virgineS a nostra Domina nuncupatae ; ad eandem urbem moniales S. Claræ in loco de Boisset ab I labella de RodeS vicecomitissa de Carlat fundatæ, tranSferuntur anno 162 5. An. 1628. instituuntur in urbe episcopali virgineS a Visita- tione B. Mariænuncupatae. An. 1631. Capucini 434 ECCLESIA anud Langiacum habitare coeperunt. An. sequenti j ANN1 Laurentia de Bonafos pia vidua fundavit ædes CHRISTI pso nioiljaijbus nostræ Dominæ apud S. Florum : moniales eædem apud Langeacum habent egregiam domum fundatam an. 1645. An. 1644. Camilla de PesteiIs cum consensu viri sui Annæ de Noailles marchionis de Mont-dar, fundavit apud Vicum, Vic, prioratum ord. S. Benedicti cui præposita est ejus filia Susanna de Cassagnes sancti Saturnini Rutencnsis aiumna. Perfecit hic episcopus campanile majus, & epifcopale palatium construxit, ritualcque ac homiliaspro singulis anni fcstis, typis mandari Tolosie curavit. Bibliothecæ domus professie Soc. Jesu apud Tolosam instau— 1 rator fuit munisicus, in qua præsuIis illustrissimi spectare est effigiem, cum hac Vitalis Theron ejus- dem Societ, epigraphe : sn tabula casti majestas emicat æris Ingenii, latet effigies augusta ; sed isti, Quos dedit, & quorum veneres & grandiasensa Unus habet, muto libri fermone loquuntur. Auvrt. XXVI. CLAUDIUS II. Claudius Auvry designatus episcopusS. Flori, ad Constantiensem in Normannia ante suamcon- secrationem transfertur ecciesiam, ubi de eo fuse satis, & iu thesaurariis S. capellæ Parisiensis ac— * turi fumus. XXVII. Jacobus II. Jacobus de Mont-rouge Parisinus, doctor Sor- bonicus, Annæ reginæ regenti regis Ludovici XIII. viduæ, matri Ludovici-magni, erat ab elecmofynis & concionibus, simulque abbas S. Volusiani apud Fuxum, cum vocatus est ad epi- scopales labores. Fuerat jam designatus episco- pus Appamiensis an. 1643. Bullas accipit ab lnnocentio papa X. anno 1 6 4 7. & consecra- tur episcopus S. Flori Parisiis apud Cartusianos a Petro de Bertier Ucetiensi episcopo coadju- tore MontaIbanensi, adsistentibus Jacobo Danis Tolonensi, & Johanne de Lingendes Sarla- 1661. tensi. Anno 1661. die 1. Julii transsatus est ad ecclesiam Aniciensem. Sed ad priorem spon- sam reversus obiit anno 1664. in oppido de Ganat, die 20. April. Sub hoc episcopo CaroIa de Noailles fundavit monasterium virginum a Vi- sitatione, apud Aureliacum. BjlthUne. XXVIII. Armandus. Armandus de Bethune ex iinea comitum Cellæ in pago Bituricensi ad Carum Huvium, anno 1 6 61. die 1. Julii nominatur a Rege ad episcopatum S. Flori, sed Jacobo de Mont-rouge ad hanc sedem redeunte Armandus nondum conse- cratus designatuS est episeopuS Aniciensis, ordina- tusque est dic 12. Julii anni 1 665. M OTHE XXIX. H1ERONYMUS. Houdancour. Hieronymus de Ia Mothe Houdancour frater Henrici Ausciensis archiepiscopi, de quo jam egi- mus, qui ambo parenteS habuerunt Philippum dc Ia Mothe Houdancour & Ludovicam Charles, alteram ejus conjugem, mense Maioanni 1664. S. FLORI. 43J accepit schedulam regiampro hoc episcopatu. Die —— 17. Aug.Compcndii conlecratus est iu parthenone ANNI S. Nicolai a fratre suo Ausciorum archiepiscopo, CHH1STI cui adsistcntes datiDionysius SanguinSilvanecten- sis episcopus, & Carolus de Bourlon Suessionensis. Die 2 6. ejusilem mensis & an. Regi sidem diente- larem juravit. Bis Piperacu accessat ad cultum sacris reliquiis hujus loci exhibendum, seilicet die3 o.Maii an. r 66 5. & 9. Junii 1673. Animam exhalavit 1673• die29.Maiianni 1693.annosnatus76.post29. annos episcopatus, quibus nunquam abfuit a sua dicecesi. SepuItus suit die 2. Junii in communi episeoporum sepulcro, intra chorum. Sedente hoc 3 episcopo Petrus ChomeI archipresbyter&canoni- cus, vicarius generalis & officialis, visitator Car- melitarum, fundavit moniales de Calidis-Aquis. XXX. J0ACHIMUS-J0SEPHUS. d’Estain. Joachimus — Josephus d’Estain-Sail ! ant, patre Joachimo comite d’Estain-Saillant, & N. du Tcrrail de Bayard pronepti celeberrimi Petri du TerraiI dicti equitis Bayard, ob facinora bellica toto orbe noti, suit canonicus & comes ecclesiæ Lugdunensis, in quam a 400. fere annis, unde- cim ejufdem generis nobilissimi clerici admissi sunt Ex hoc autem illustri collegio assiimtus est ad episcopatum S. Flori designatus a rege Chris* tianissimo die 8. Septembris anni 1693. anno 1693 « sequenti consecratur Parisiis die 3. Januarii in ec- clesia novitiatus Societatis Jesu a Carolo le Goux de la Berchere tunc Albiensi archiepiscopo ; die 5. ejusilem mensis Regi sacramentum fidei dien- telaris præstitit Anno 1715. adfuit comitiis cleri Gallicani, iu quibus fuit unus ex cœtus amplissimi præsidibus. ARCHIDIACONI ECCLESIÆ S. F L o R I. I. TOhannes de BREZONS, in bullasecula- <J rizationis. II. Bemardus de Mala-rocha, seu dc MaIa-rupe, utriusque juris doctor. Archidiaconus, & capitulum S. Flori transigunt cum Carolo dc Gaudiosa episcopo pro collatione praebendarum ecdesiæ ca- thedralis 9. Maii 1498. Reperitur adhuc Ber- nardus 1514. III. Jacobus de Gaudiosa erat canonicus sancti Flori & vicarius generaIis Ludovici episcopi 1524. Reperitur archidiaconus ac in decretis bac- calaureus 1 5. Januarii 1527. Jacobus de Gaudiosa archidiac. eccl. S. Flori, vicarius generalis in spiritualibus & temporalibus Ludov. de Gaudiosa episcopi, confert curam parochialem de Pinols Petro Limosin ad nominatio- nem Francisci de Toumon abbatis Calæ-Dei. Datum Biturigibus 28. Octob. 1530. IV. Franciscos de Jouvenroux archidiaconus 1 o. Maii 1 546. V. Antonius de Stanno, ex ilIustri familia apud Ruthenos 23. Septemb. 1581. & 1586. VI. Ludovicus de Pons de la Grange cessit ar- chidiaconatum sequenti. VII. Andreas I. de Pons de la Grange, domi- nus de Frugieres post Ludovici demissionem E e iij 436 ECCLESIA —— electus suit a capitulo 13. Maii J 5 94. Reperitur l ANNI 1612. & 1614. CHIUS VIII. Petrus I. de Pons de Ia Grange 163 6. IX. Andreas II. de Pons de la Grange 1639. X. Petrus II. de Pons de la Grange 1656. Erat canonicus & comes Lugdunensis : sequenti cessit pro prioratu SS. Gervasii & Prothasii de Javolz diœcesis Mimatensis. XI. Philibertus I. de Ponsonaillc dc Grizols filiuS Guidonis & Carlotæ d’Apchier nobilium parentum ; ex priore de Javolz & rectore parochiæ dc Faveyroles, institutus est archidiaconus bulla Alexandri VII. data in arce Gandulphi dicecesis Albanensisan. 1666. xiv. cal. Dec. pontisic. an. xn. Obiit an. 1680. XII. Philibertus II. de PonsonailIe de GrizoIs S. FLORI. 437 L providetur de archidiaconatu pcr patrui rcsigna tionem bulla Clementis papæ X. dat. Romæ apud ANNI J æ X X* I 1 D f S. Mariam majoremannb Incarn. 1673. v. cal. Maii pontif. anno m. Electus est vicarius genera- lis, sede vacante post obitum Hieronymi episcopi. Obiit an. 1695. XIII. Philibertus III. dc PonsonailIe de Grizols, frater superioris, electus archidiaconus a capitulo 14. Martii 1695. Obiit die 2. Junii 1710. XIV. Johanncs-Franciscus de PonsonailIe de Grizols, filius Raimundi-Josephi equitis domini du Chassan, ex Francisca de Montvallat, ex canonico S. Flori fit archidiaconus 2. Junii 1710. vir sane ingenita animi nobilitate, & morum candore cunctis acceptissimus. ABBATIÆ D1ŒCESIS S. FLORI. ANTEQUAM de abbatiis nunc exstantibus 1 loquamur, non abs re erit pauca dicere de • Chin— Cantogilensi * monasterio, quod ex antiqua ab- ccuge. jjatja nunc eft prioratus conventualis a Calæ-Dei pendens. Cantogilum, seu CantogiIense SS. JuIiani, Sa- tumini & Marcellini Ebredunensis episeopi coeno- * TAllier. bium, situm est in dioecesi S. Flori inter Elaverem * * laDeuje. fluvium, & rivulum Dejam ♦ dictum, ubi as- suiglt præcdsa rupes, cui impositum est mo- nasterium. De ipsius origine hæc breviter sunt notanda. Claudius vir ilIustris, ad quem locus hlc pertinebat seculo nono, proposuerat istic instituere col- Iegium canonicorum ; quod cum exsequi non po-1 tuisset morte occupatus, prædium reliquit Cune- berto levitæ suo nepoti, ea lege ut post Cuneberti mortem Brivatensi ecclesiæ cederet, cujus is erat Œsitus. Cunibertus cum Hectore decano, ce- & le Brivatensibus canonicis, satius esse judi- cavit Cantogilum ad districtiorem conversationem, scilicet monachorum instituere ; quia, inquit, scigescente jam caritate, cum juxta canonicam institutionem conversari ad integrum nequeamus, jaltim hoc nobis ante Deum proficiat, fi illos qui regulariter vivant de nostro jure sustrntemus. Faverunt huic consilio Raimundus comes Tolo- sanus, & Aquitanorum princeps, Dalmatius vi- cecomes ac Brivatensis abbas, & Arnaldus Ani— • ciensis episeopus, ad cujus diœcesim tunc perti- nebat Cantogilum. Exsecutio pii propositi de- mandata est Arnulfo abbati ( Auriliacensi) uti putat Mabillonius : ut monachi cum abbate suore- gularem fecundum traditionem S. Benedicti vitam ducant, quod erat etiam Auriliacensium mona- chorum institutum. Data hæc auctoritas testamenti v. calendas Septembris, anno I. regnante domno Ludovico piissimo Francorum rege, &c. Integrum v. 797. instrumentum edidit Mabillonius in appendice ad tom. 111. Annalium Benedict. Legitur etiam iu probat, hist. Arvem. Baluz. pag. 1 6. Ludovicus rex fundationem hanc post sex an- nos suo praecepto confirmavit rogatu monachorum S. Marcellini CantogiIensis cœnobii, ad preces Herici Lingonensis episcopi & Gotescalci Ani- ciensis præsuiis (qui Amaldo successerat.) Datum nonis Decembris indict. XV. an. VI. regnante Lu- dovico gloriosissimo rege. Odilo cancelIarius ad vicem Herici episcopi summique cancellarii re- cognovit. In litteris Cuniberti ex archivo Casie-Dei des criptis, patroni monasterii designantur post Salvatorem nostrum Deum, S. Julianus Brivatensis martyr, alter Julianus Antiochenus, & S. Satur- ninus quorum duorum ibidem eeclesiæ jam cons * tructæerant ; deniqueS. Marcelliuus Ebredunen- sis episcopus, cujus gloriosum coepus ad hunc locum transtatum fuerat cum multis aliis sanctorum pigneribus : ea sunt corpora sanctorum Cassii, & Antoliani martyrum Arvernensium, caput S. Pa- vacii Cenomanensis episcopi, &c. Hos tantum abbates potuimus reperire. I. /’"X B i E R1U s, qui videtur primus fuisse. In ejus manu Bertrandus Levita donationem fecit in die Mercurii, mense Augusto, Ludovico Francorum rege, fortasse eeclesiæ S. Saturnini mart. quam legimus ab ipso dimissam monasterio ; nunc est ecclesia parochialis loci. Bertrandus hic ) ibidem monachum induit. II. Robertus abbas CantogiIensis, non Can- tinobensis, ut notavit Mabiilon. Annal. tom 3. pag. 507. postea abbas Yssiodorensis, regnante Lothario. III. Raimundus abbas Cantogil. abbatiam di- misit monasterio Casie-Dei 1136. Dom. prima Quadrages deposuit virgam in manu Aymerici Clarom. episcopi, & abbatiam in prioratum Casie- Dei attribuit tertia die post festum beati Roberti 1137. Hanc subjectionem confirmaverunt pri- mum AymericuS Arvernorum episcopus, deinde AlbericuS Aquitaniæ primas. Tandem Lucius 438 ECCLESIA papa II.decefloris sui Innocentii vestigiis inhærens, l confirmat monasterium Cantogilense in ordine prioratus, sub obcdientia abbatum Calæ-Dei, ad requisitionem Stephani abb. Calæ-Dei, an. Incam. Domini 1143. indict. 7. pontif an. 1. Ha- drianus IV. confiimat bullam Lucii. Johannes XXII. unit Cantogilensem prioratum menlæ Calæ-Dei tpro observanda hospitalitate, ab Olim in eodem Casæ-Dei monasterio instituta, XI. cal. Septemb. pontif. an. 3. & xi. cal. Julii pont. anno 11. Clemens sextus utramque Johannis bul-1 Iam confirmat Avinione 111. idus Octob. pontif. anno primo. S. FLORI. 439 «ABBATIÆ QUÆ EXSTANT IN DIŒCESI S. FLORI SUNT » AUriliacUM, Aurillac. OhJ S. Petrus de Maurtio, Mtufa Bcncdid. S. Petrus de Biazilia, fem. Rleste. S. Petrus de Casis, fem. les Cases. S. Johannes Baptista de Buxo, fem » dii Buix. Piperacum, Ptirac. ABBATIA S. GERALDI AURILIACENSIS ORD. S. BENEDICTI. AURELIACUM urbs superioris Arver-C niæ diœcesis olim Claromontensis, hodie S. Flori, veteri castro & celeberrima abbatia in- signis, sita est in valle amoena quam alluit Jordana fiuviolus. Nunc autem clarior evasit ob curiam præsidialem cujus sedes est. In urbe Franciseani & Carmelitæ conventus habent. Anno 1377. ibidem fundatur nosocomium. Quod spectat ad abbatiam condita est a S. Ge- raldo Auriliaci comite. Geraldus ortus est sub an- num 8 5 5. ex alto regum sanguine, ut docet S. Odo Cluniacensis abbas, qui S. Geraldi res gestas quatuor libris est complexus. Natus est Geraldo comite, matre Adastrude, piissimis nobilissimisque parentibus, quorum alteruter matrem habuit Ma— £ thildem Pipini Aquitaniæ regis filiam, si S. Ge- raldus illam aviam habuit, ut volunt qui ejus ge- neris stemma descripserunt. Ab ineunte ætate in Geraldo caritas erga pauperes enituit, summa cum modestiainvestibus, &morumcastimonia. Oblatam sibi conjugem Willelmi Aquitaniæ ducis so- rorem recusavit ; & de relinquendo seculo cogitans, condendi monasterii apud Aureliacum consilium iniit. Itaque Romam profectus est ut illud beato Petro offerret, sub annuo censu duodecim solido- rum, ad urnam beati Petri, ut habet S. Odo Jibro 2. vitæ S. Geraldi. Non habemus primum testamentum S. GeraI— j di, quo fundavit Auriliacense monasterium ex r prædio Auriliaco, S. Petro seu S. Sedi oblato, & ex ipsius appendiciis ; quo in instrumento cau- tum erat de censu 12. solidorum ad urnam B. SiU. Cis ». pctr|. aIiiid a viro doctissimo Johanne Sa- tffijuiicit. varone aeceptum, in notis ad vitam S. Geraldi edidit Quercetanus, quod praetermittere non de- bcmus. Ita autem se habet : Mundi termino appropinquante, ruinis cre- brescentibus, jam certa signa manifestantur, quia his advenientibus vere mundus arguetur. Et si aliquid de rebus nostris locis sanctorum conferimus, retributorem nobis esse Dominum confi- **

dimus ; qui dicit, Date eleemosynam.Ob hoc igitur, * z’ego GeRALDUS considerans casum fragilitatis humanæ, & pcrtimescens ultimum trementem diem judicii, propterea cedo ad Ioca sanctorum & eorum servientium, & in substantia pauperum, & parentibus meis atque fidelibus : hoc est in pri- mis ad locum * pro Deo & S. Petri condonatum * quem, habeo, qui vocatur Aurelhacus monasterium, hoc est quod adiepræsenti ipsi monachi possident, & medietatem de ipsa curte, & ipsum castellum cum baccalaria dominicaria, & duos mansos in Gran- demonte, & in Fabricas manso, ubi flabilis visus fuit manere Raiuaidus *, teneat dum vivit : post A obitum illius ordini Aurelhaco remaneat. Mediam curtem æqualiter dividant Rainaldus & monachi, & post obitum illius omnia ad Aurelhacum suc- cedant. Decatucerias curte medietatem ad ipsum locum supra nominatum dono, & medietatem Raiualdo nepoti meo dono dum vivit. Postea ad Aurelhacum remaneat. Villam meam ad iIlos Er- mos monachi habeant. Villa mea Fraxiuinas mo* nachi medietatem, & Rainaldus medietatem, post obitum illius ad Aurelhacum remaneat. Curtogiilo Rainaldus habeat dum vivit, postea ad Aurelha- cum remaneat. Glaurgo ecclesiam monachi possi- deant. Curte mea Roacina Rainaldus dum vivit teneat, post obitum illius ad Aurelhacum remaneat. De hoc quod in Goliaco visus sum habere, monachi medietatem, Rainaldus medietatem dum vivit, post obitum illius ad Aurelhacum rema- neat. Boresia dono a Malfredo filio Galamon dum vivit, post illius obitum ad Aurelhacum rema- neat.SimiliterMarconimanso, quem ab Adoaldo emi, dum vivit teneat, post illius obitum ad Au- rclhacum remaneat. Quantumcumque ad ipsas caulas supra nominatas aspicit aut aspicere videtur, quæsitum vel ad inquirendum, cum lpsis manci- piis ibidem manentibus, & eorum consanguineis de foris his causis jam dictis degentibus, & cum omnibus pertiuentiis, & appenditiis, & adjacen- tiis eorum, & ad integrum dono & S. Petri & S. Clementis & eorum servientibus dono ad jure proprium habendi, tenendi, & ufufructuarium recipiendi ; ea ratione dum vivo possideam, & post obitum nostrum Rainaldus nepos meus ha- beat potcstatem de hoc supra nominato monaste- rio ad abbates mittendi, tollendi sint, causas monachorum inquirendi ante reges & comites, & • Hic erat S. Geraldi nepos ex sorore AUgerna. 440 ECCLESIA eorum vicarios, sive in diversis plagis monacho-1 rum, & eorum familiis tuitione tenendi. Et ac- cessio ista a me facta, omnique tempore firma ac stabilis permaneat cum omni firmitate, & mani- bus hominum roborata, stipulatione quoque an- nexa. Facta cessione ista iu mense Septembrio sub die Jovis anno 17. quod Carolus rex sumsitim- perium, & signatum Geraldus, qui donatione ista icribere veI affirmare rogavit, signatum Fataldi, signatum Vigoni, signatum Vicarni, signatum Bladino, signatum Tugiranni. Ex hoc instrumento patroni hujus monasterii fuerunt SS. Petrus, & Clemens ; at post S. Ge- raldi mortem, hujus sancti fundatoris nomen 1 gessit. Infelici hoc seculo quo coenobium Aurelia- cense est exstructum, pauci erant in monasteriis, qui fecundum S. Benedicti leges viverent. InVabrensi fuerant instituti nobiles adoIescentes, quos S. Ge- raldus in suum monasterium induxit, qui minime ipsius exspectationi responderunt, nec ipse primus abbas ; de quo jam agendum & de ejus succestori- * bus, quorum catalogum edidit Dominicus a Jesu Carmelita discalceatus a. Certiora autem habui- mus testimonia ex veteribus instrumentis. SERIES abbatum, I I. QAnCTUS ODo primi abbatis Auriliacensis Onomen tacuit, quod ille disselute vixerit ; nec tamen ab officio pastoraIi removit ilium S. Geraldus, quia neminem habebat, quem ejus loco f’3’subrogare posset. Is vero, ut conjicit noster Ma- billonius tomo 3. Annal. fuit Adalgarius, aliter Adalginus dictus. Primus enim inter abbates re- censetur in chronico Auriliacensi. Erat autem unus ex nobilibus adolescentibus, quos in mo- nasterio Vabrensi, ubi vigebat disciplina regularis, institui curaverat. Eum legimus milium a S. Geraldo ad Carolum regem, ab eoque privilegium pro novo monasterio impetrasse. Datum est iv. ] nonas Julii, al. Julii ind. ii. annovii. regnante Carolo serenissimo rege. Secundum chronicon b obiit ante S. Geraldum, cujus mors ad annum 909. refertur b. Porro chronicon Aureliacense noster Mabillonius edidit tom. 2. Analect. p. 2 3 7. cujus scriptorem vixisse seculo 12. iu quo definit, probabiIe est. II. Johannes, qui ex præcIara S. Geraldi stirpe originem ducebat, ut probant litteræ Raimundi Auriliacensis ac Bemardi Tutelensis abbatum, quas edidit Stephan. Baluzius in appendice ac- torum vet. ad Reginonem. Eo adhuc vivente, mortuo Adalgario subrogatur hic abbas non so- Ium propter generis nobilitatem, sed etiam ob praeclaras dotes. Romano pontifici Johanni X. carus fuit, ab eoque obtinuit confirmationem pri- viIegii, quo coenobium ab omni alia potestate, quam summi pontificis, absolvebatur. Centum mansos conventui ccssisse memoratur, pro fra- trum forsitan victu aliisque necessariis. Idem Tute- Iensem abbatiam simul tenuisse dicitur. Ejus tem- • In libro Gallice scripto cum hoc titulo : Hifl. partnttiqut Itt tnis saintt pronaturi du haut Auvergne / 6 j o. b Vide Mabill. ad hunc annum n. j J. ubi leges pium hujus sandi comitis obiture. S. FLORI. 44l L pore Geraldi sanctitas miraculis coruscare cœpit. III. S. Odo, fecundus abbas Cluniaci, tertius fuit qui Auriiiaoim rexit ut abbas. Fortasse cum ibi moraretur, ad preces Tuepionis Lemovicensis episcopi, & Aimonis qui abbas erat S. Martialis, scripsit libros Iv. de vita S. Geraldi, cujus virtu- tum odor adhuc fragrabat in hoc monasterio, & miracula refulgebant. MuIta alia monasteria gu- bemavit S. Odo, & reformavit Sarlatense, Masciacense, Senonense S. Petri, Claromonta- num S. lllidii, Floriacense, &Turonense S. Ju- liani in quo migravit ad dominum die 18. Novembris an. 942. IV. Amulphus c cum esset sanctitate vitæ cIa— c rus, a S. Odone eligitur in quem onus curæ pas- toralis transferret, pro monasterii Auriliacensis regimine. Itaque Arnulfiis S. Odonis, qui tot cœ- nobiis præerat, suit coadjutor & coabbas, tempore Leonis papæ VI. & Rodulfi regis, quem li- bertatem monasterii confirmasse docet chronicon. Amuifus subseripsit fundationi monasterii sancti Pontii Tomerianun ; eoque deduxit monachorum videm*HL suorum coloniam, ex quibus Otgarius ordinatur ’ul **• abbas, ex Raimundi Tolosatum comitis, dicti a.77. Pontii, fundatoris litteris apud Catellum 1.1.c. 14. Eidem S. Theotfredi monasterium reformandum subjicit Gothescalcus episcopus WalIavensis, an. circiter 938. Vide Mabill. ad hunc an. n. 9 3. V. Adraldus I. prius monachus Conchensis ex pago Rutenico, nobilibus ortus parentibus, majorem ecclesiam construit, & ædificat monaste- rium Cadenaci, al. Cadeiraci, in quod deduxit suorum monachorum coloniam. VI. GeraIdus I. de Sancto-Sereno ♦, ita cogno— * 5. s^. minatus ab oppido pagi Cadurcensis in quo or- tus erat, ædificium basilicæ ab antecestoreinchoa- tum absolvit, eamque dedicari procuravit an. 9 7 2. indict. v. ★ Johanne papa XIII. adhuc sedente. */<yrxV’. .. Restauravit quoque S. Clementis ecclesiam, quam a Geraldo patre S. Geraldi conditam suisse testa- tur S. Odo in ipsius sancti vita. Postea Geraldus Romanam & Jerosolymitanam peregrinationes aggressiis est. Sub hoc abbate valde crevit res fa- miliaris monasterii, cujus tuendæ sollicitus, vici- nos nobiles magnis devinxit benesiciis, maxime comites Turenensem & Carladiensem, alios* que in pago Caturcino ; quibus reliquit ad decem mansomm millia, præter aliqua oppida. Hæc profusior liberalitas multum attulisset detrimenti monasterio, nisi virtus divina subvenisset, bona continue augendo. Ad initium regni Ludovici E pervenit Geraldus, testante Gerbertiepistola/1.* * AJm- qua eum hortatur ut ad omnipotentem manus dem. pro statu ecdesiarum Dei erigat, ardente nimirum r’3 7’ bellis orbe terrarum, quod ad initia regni Ludovici post patris Lotharii mortem pertinet. Mortuus in basilica sepelitur, ad lævarn majoris portalis. VII. Raimundus d nobilis Caturcensis ex castro J e Chronicon ex S. Odone & Amulso unicum dunraxat facit abbatem. d Ccnset Baluzius Raimundum auspicatum esse abbatis officium an. 984. Quod non videtur convenire cum tempora quo ejus antecestbr præfuit, adhuc enim præerat an. 986. quo Ludovicus cœpit regnare solus. Certe quae vir dostiflimus pro* fert testimonia Ludovicum nominant Galliæ regem, non Lo- tharium. Saura, 44^ ECCLESIA Saura, seu Vaura, erudiendi Gerbertum juve— i nem monachum magnæ quii sollicitus fuit, lsest qui post archiepiseopatus Remensem & Raven- nensem, cathedram S. Petri obtinuit sub nomine Silvestri II. Gerbertus epistola 9 1. sic Raimun- ^* GervMo dum assatur : Clarissemo patre Heraldo * orbatus, reno. *’totussuperesse visus sum. Sed te deslderantissimo facundum vota mea in patrem creato, denuo totus in filium renafcor. Nec solus vestro honore gaudeo, gaudet pater Adalbero, se suaque vobis ex animo conferens, quanto amplius luce religionis ac scientiæ collineetis, cujus ob meritum amorem, fere continuum triennium in Erancia consumfi. Chronicon Auri- liaccnse Gerlentium appellat Gerbertum ; quod no— 1 men ipsi nusquam alibi datum legitur. Gerbertus multa contulit coenobio cujus fuerat alumnus, & misit multa munera Raimundo, scilicet libros grammaticorum & alios. De Gerberto plura lege apud Mabill. ad annum 9 64. n. 8 6. Raimundus abbas sepultus est ad dextram portæ sub arcu lapi- deo. In historia monasterii Figiacensis, quam edi- dit Baluzius tom. 2. Miseell. pag. 300. legitur Calstonem abbatem Figiacensem auctorem fuisse nostro Raimundo, ut scriberet librum de cantu, fecundum Romanum morem. VIII. Adraidus II. ex oppido S. Christophori, & nobili familia hujus nominis, ut legimus apud * nostrum D. Ciaud. Estiennot, matrem habuit praedivitem ; quæ ipsi commendavit magnum pon- dus auri & argenti. Ea vero absente, omnia in ba- sdicæ ornamentum consumsit. Inter cetera imagi- Chron. nem GeraIdi ex auro puro fabricavit ; altare argenteum decoravit pluribus gemmis. Eodem tempore comitissa Narbonensis obtuIit calicem crystallinum plurimis lapidibus pretiosiS ornatum. Adraldus sedebat circa annos 1060. & 1071. ut conjicimusex tempore quo vivebat Leo abbas de Fundo & episcopus Caietæ qui monasterium invisit ; is enim interfuit anno 1059. concilio Romano fuit Nicolao II. ac dedicationi Montis— 1 Cflsini anno 1072. Obiit Adraldus 18. calend. Novembris, & sepultus est juxta Raimundum abbatem. * Vaix. IX. GeraIdus II. de Vaxia *, a loco natali sic nuncupatus, qui vicus cst distans una Ieuca ab Au- riliaco, monasticam diseiplinam neglexit ; nec ma- jorem rerum temporalium curam habuit. Quare bona monasterii diripuit Geraldus de Caturcia nobilis incola de Vaxia, & monasterii quoque munitiones occupavit. Scpultus est Geraldus juxta sepulcrum Raimundi abbatis ; habens pedes pone parietem basilicæ. X. Geraldum III. de Calcidia, vulgo de la Causseade, al. de la Chaussee, sedem usurpasse significare videtur auctor chronici, dicens eum abbatem Ce dccrevisse. Illicitum ingrestum secuta est administratio pessima, quam referre pudor est, inquit hic scriptor ; at brevis fuit. Mortuus 1 5. cal. Julii sepelitur ad prædeccsioris tumulum. XI. Geraldum IV. nobilem Cadurccnsem Deus providit monasterio, ad rcsarcicnda damna quæ ipsius antecellor intulerat. Certe is religiole se gessit, & in sua administratione felix fuit : mo- nasteriumque ejus tempore ditatum, novum decus Tornus II. S. FLORI. 44 3 L accepit. Unum defuit ejus felicitati, quod habuc- rit monachos inobedientes. Obiit vi 11. cal. Maii, & sepultus est paulo supra tumulum Geraldi de Vaxia. XII. Petrus I. dc Limoniis, de Limaignes, in regimine Geraldo ablimilis, bona dilapidavit. Adfuit Geraldo Cadurccnsi episcopo suum testamentum seribcnti an* 1 o 9 o. ex tom. 8. Spicilegii 1090 » pag. 163. Sepelitur in codem loco ac Geraldus de Vaxia. Eum esse putamus Petrum nomine, abb. Aureliac. cui vicarii * Greg. VII. præcepe— a rant anno circiter 1080. rcstitui ab abbate Pc- zanensi nomine Dodone, ecclesiam B. Mariæ de B Dalmairaio. Vide 1.7.ep. 18. Gregorii septimi, ad Guillelmum Auxienicm archicp. & quæ dixi- mus in Dodone abbate Pefiancnfi tom. 1. col. 1013. XIII. Emilius bona monasterii profudisse car- pitur. Attamen observantiæ regularis tenax fuit, & fratribus gratum sese præbuit. ldem fortasse cst ac Amelius qui cellulam, Coriacum dictam, Hugoni abbati Cluniacensi dcdisse perhibetur in tabul. Moissiacensi. Epistolam Amelii qua commendat Coriacum Hugoni, datMartcnniustom. I.Thcsi anecdot. col. 3 13. Senex obiit, & sepultus est ad Cbat. Salvatoris templum, unde tranflatumcst ejus cor- 3 pus, in Magdalenes ante portam. XIV. Petrus II. ex Soliaccnsi ♦ decano fit ab— ♦ Souillac bas. Oriundus erat ex castro Cisennii, Ciejures, & forte ex genere toparcharum hujus loci, nam eum nobilem fuisse asserit chronici auctor. Idem laudat ejus prudentiam, castimoniam aliasque vir- tutes quæ monachum maxime decent. Morum suavitate fratrum devinxit animos ; a quibus electus in abbatcm sapientissime rexit ; nam reparavit aedificia & plures recuperavit ccclesias. Urbanum papam II. post concilium Claromontense Auri- iiacum deduxit anno 1095. Cadurci mortuus an. 1107. Auriliacum deportatur, ubi sepelitur in } arcu qui inest parieti ecclesiæ B. Benedicti extrin- secus, cum summo quidem honore, ut legitur in veteri chronico. Sed subodoror errorem in nume- ro annorum ; anno enim 1109. Petrus abbas Auriliacensis, memoratur in placito Amaldi abbatis S. Petri-Vi vi adversus Petrum de Balderio decanum Mauriacensem, ex chr. S. Petri-Vivi pag. 756. XV. Gosbertus.quem aiunt præsuisse Callisto papa II. & abbatiæ suæ strenue jura defendisse. Chronici scriptor coævus ipsius minime meminit ; verum reperimus ilium in charta Willelmi& Ai- £ mcricidc Gordon an. 1119. Inseribitur necro- logioSiIvæ-majoris, ad 1 8.cal. Octobris. XVI. Petrus III. de Roca, a patria prope Auri- liacum cognomen hoc sortitus, ingenio, moribus, * Gregorius septimus ad Willelmum Auxiensera archiepi- scopum scripsit anno 1080. his verbis s Jnjunaa tibi tjl ( a vicariis nostris) cura juflitiam faciendi Pttro abbati ^urtliaccnfit canobii, furit hujus fanaa Romana tccksta. de Dodortt abbate Pe^anenfe, qui e* longo ttmport invafam dttintt tccltpam ju- ris itidem btali Pttri. ftd prafato monaslrrio Aurtliaernfi con- ctflam, qua nominatur jdnaa Alaria Dalmairrtci. Addit illuni abbatem Pezanensem excommunicationem incurriste, quia a Itgatis ttoflris Stephano cardmalt & Gerar do OjHfnJi cotpiscopo adjudicetur dtbtre illam tccttsiitm rtddtrt, non paruit, —præcipit ut illum cogat ad restituendum, & contumacem ecclesiæ introitu intcrdicat. Ejufdem quoque argumenti est epistola 1 9. libri 7. Fs 444 ECCLESIA honestate, facie liberali præditus, claustra lignea invenit, fecit lapidea, construxitque altaria ex marmore. Plenus dierum mortuus sepelitur in Magdalcne extra portam septentrionalem anno Dom. 1120. In eo definit vetus chronicon ; aliud invenit noster D. Claud. Estiennot. XVII. Petrus IV. d’Auzon ex nobili gente • I AlIier. Alzonia ad ripam Elaveris *, omittitur in catalogo manu exarato quo diximus usum esse domnum Estiennot. XVIII. Gauselus, seu GausseIenus ex laudato codice dicitur superioris nepos. XIX. Willelmus I. abbas Auriliaci & decanus Soliacensis an. i 141. in bulla Innocentii II. ser- vata Soliaci 1144. Memoratur iu veteri charta Userciensi. XX. Eblo, seu Ebbo Romam profectus ut limina SS. Apostolorum inviseret, ibidem in Domino obdormivit. XXI. Petrus V. AuriIiacensis abbas. Anno 1169. obtinuit a Ludovico rege diploma quod noster D. Estiennot collegit tom. 2. fragm. hist. Aquit. &c. An. 1180. componit cum comite To- losano præsentibus Hugone Ruthenensi episeopo, Guiraudo abbate Conchensi & Guillelmo Nan- tensi. Mediator & sequester est cum fratre suo Richaldo comite concordiae initæ inter Ugonem’ ep. Ruth. & Ugonem comitem an. 1195* mense Madio. Vide in Ugone episc. Rutiu Quiescere di- citur ad portam S. Clementis. XXII. RanuIsus dicitur mortuus an. 1203. quod minime inficior ; sane Geraldus jam præerat an. 1 2 04. at eum præfuisse per annos 2 2. falsum demonstrant superius dicta de Petro V. Jacere le- gitur in sacello S. Magdalenæ. XXIII. Geraldus V. de Cardaillaco, ex illus- trissima gente de qua jam læpe diximus, reliquias S. Geraldi in capsam transtulit. G. abbas Auriliaci transigit cum Guillelmo episcopo, & capitulo AI—. biensi, super eeclesia de Viando quam ipsis dimittit, qui vicissim abbati dimittunt ecdesias de Laval, de Calm, & S. Nazarii cum append. an. 1204. ex tabui. S. Cæciliæ Albiensis. Mortuus an. 1233. 22. Augusti, conditur ante aItare ejusdem sancti. Hoc abbate sedente Henricus comes Ruthenensis testamento legavit Deo, & B. Petro, sanctoque Geraldo de Auriliaco mansum de Monmilla cum omni jure ad eum pertinente, ex tom. 9. Spicileg. p. 774. XXIV. BertrandusI.anno 1234. & 1236. ex archivo monasterii de Cairaco diœcesis Cadur- censis. An. 1241. memoratur in charta Bolbo—. næ.Anno 1245. ^r, psit ad Guillelmum abbatem Ciuniacensem, de electione AIdcmari monachi & cellerarii Auriliaccnsis iu abbatem Figiacensem. Adhuc notatur abbas an. 1248. Legitur obiisse anno 1252. sepulturaque donatur in saccllo S. Mariæ. XXV. Ademarus Aureliaci alumnus jam erat abbas AuriIiacensis anno 1 2 5 2. dic Martis post octavam Nativitatis B. Mariæ. Prius fuerat abbas Figiaci, cujus adhuc administrator dicitur anno 1252. Ex iis intellige eum quem in abbatibuS Figiacensibus notavimus post Adoniarum, sub ti- S. FLORI. 445 A. tulo administratoris, tacito ipsius nomine, hunc ipsum esse Ademarum. Obiit vi. idus Sept. an. 1262. secundum Sammarthanos & Dominicum a Jesu Carmelitam discalceatum. Et quidem anno 1261. adhuc memoratur in charta Obasinæ* Tumulus hujus Ademari est sub porticu eeclesiæ S. Petri. XXVI. Guillelmus II. cui cognomen Amaldi datur, sedere cœpit an. 1262. sed cur notatur ejus mors eodem anno ! Noster D. Edm. Martenne invenit eum in vet. charta an. 1276. Certe in ta- bulis Cairaci memorantur 11. non. Aprilis m. cc. Lxxx. Raimundus ep. Ruthenensis, Guillelmus abb. Auriliaccnsis, &c. XXVII. Geraldus VL XXVIII. Amaldus omittitur in codice MS. quo usus est D. Claud. Estiennot, at occurrit in alio. An. 1291. vacasse abbatialem sedem constat ex instrumento visitationum Simonis Bituricensis archiepiscopi, Analectorum Mabill. t. 2. p. 6 51. XXIX. Pctrus VI. Mala-faida nobili stirpc in pago Lemovicino genitus, ex qua AimericuS de Mala-faida patriarcha Antiochenus. Petrus abbas an. 1298. præsentat ad ecclesiam S. Mariæ in valle S. Mauritii. Adhuc notatur iu tab.an. 1299. Obiit anno 1300. XXX. Dragonetus præfuit tempore Bonifacii VIII. & Clementis V. nam memoratur in charta ecdesiæ Agennensis anni 13 1 o. & in alia Fontis- Gaufcrii diœc. Sarlatcnsis an. 1311. XXXI. Guillelmus 111. anno circiter 1311. electus rexit sub Clemente V. XXXII. Archambaldus simul erat episcopus S. Flori. XXXIII. Guillemus IV. dc Ungulis SOngles, obiisse dicitur 1333. Hoc fere tempore Auriliaci conditur conventus fratrum Minorum. Dirutus est ab heterodoxis, & postea reparatur an. 163 6. XXXIV. Aimericus de Montc-alto, ese Jidontal, J ex gente nobili prope Auriliacum, an. 1344. in charta B. M. de Soliaco. Obiit anno 1345. alii dicunt 1347. sepultus iu sacello S. Quiteriæ. Circa hoc tempus conventus Carmelitarum fundatur a Guidone de Gagnac Auriliacensi. XXXV.Pctrus VII. de S. Exuperio X Xupery nobilis Lcmovix obtinuit privilegium celebrandi cum ornamentis pontisicalibus, scilicet, cum mitra, pedo pastorali, &c. Non obiit Iv. idus Ja- nuarii an. 1407. nam notatur in charta Soliaci, an. 1408. Jacet ante sacellum S. Geraldi. XXXVI. Bertrandus II. dc S. Baudelio, J*. E Bauesee, simul abbaS Bcrnaii diœces. Lexoviensis. Petri de Luna, seu Benedicti XIII. partes secutus est. Fundavit Tolofæ prioratum S. Geraldi pro sex monachiS, qui ibidem litteris operam darent. Obiit 1457. XXXV1I. Hugo dc Rupe-Draconis, Roche- Dagoux, Bertrandi nepoS ex gente nobili, ultimus fuit abbaS regularis. XXXVIII. JohanncS II. dc Armaniaco epi- scopuS CastrcnsiS, administrator Auriliaci, Romæ erat anno 1484. quando Innocentius papa VIII. creatUS est. Adhuc Romæ degebat an. 1493. ut probavimus in episcopi$ Castrcnfibus. 4f6 ECCLESIA XXXIX. Petrus VIII. an. 1489. ex tabulis, a nostro D. Jacobo Boyer visis. XL. Gratianus de Villa-nova, Carmclita, abbatia potitus est, sed quo anno, nos latet. Vixit sub pontificibus Innocentio VIII. & Alexandro VI. An. 1488. cum esset papæ familiaris, nun- tius & confessarius, confirmatur procurator ge- neralis & vicarius generalis sui ordinis in Italia, bulla data die 9. ejusilem mensis & anni. Idem Gratianus appellatus perpetuus commensalis papæ, fit minor pœnitentiarius in basilica principis aposc tolorum pro natione Hispanica. ln alia bulla an. 148 9. die 5. Martii vocatur papæ orator ad Fri- dericum imperatorem, ad Maximilianum regem, 1 & ad Renatum Lotharingiæ ac Barri ducem. Ob- tinuit præceptoriam hospitalis S. Spiritus in Saxia, prioratumque conventualem S. Godonis Trecensis per liberam resignationem Galterii Stuart, bulla data 149 6. v. cal. Octobris, Alexandri papæ VI. an. v. Hæc bulla & plurimæ aliæ habentur apud Elisium Monsignanum ord. Carmelit procuratorem generalem. XLI. Antonius I. de Cardaillac, contendit adversus fir. Vitalem de Marminhac se dicentem electum abbatem die 25. Septembris 1499. Adhuc legitur abbas an. 1512. XLII. Carolus I. de Sancto-Nectario anno< 1 5 20. ex charta Cameliacensi. XLII1. Johannes III. de Lorraine, archiepise. Narbon. Viveredesiitanno 1550. XL1V. AugustinuS Spinola, cardinalis, episco- pus Perusinus, S. R. E. camerarius. XLV. Carolus II. de S. Martin circa annum 1556. XLVI. Johannes IV. de Cardaillac construxit novo opere sacellum S. Geraldi, ejusque reliquias intra capsam argenteam recondidit. Præerat circa an. 15 5 8. XLVII. Carolus III. de Sancto-Nectario, de Saint-Nectaire, Antonio domino Sancti-Nectarii 1 ex Maria d Alegre natus, abbas item sancti Theo- sredi, ut nobilitate, sic pietate clarus, aedificiis non mediocriter iustauratis, paulo ante obitum dedit assensum ut abbatia in secularem statum mu- tarctur, ac mortalitatem explevit an. 1560. Sepul- tus est in cœnobio S. Theofrcdi. XLVIII. Antonius II. de Saint-Nectaire, Caroli nepos, permutatione eum Martino ad epi- scopatum Podiensem astumitur, adeptus possessio- nem 1561.Exstinctus, uti & patruus, in cœnobio S.Theofredi conditur, cujusetiam erat abb. 1592. a XLIX. Martinus de Beaune *, Catharinæ re- ginæ cancellarius, successit, dimisto in gratiam Antonii cpiscopatu Aniciensi. Eo sedente mo- nasterium bullis Pii IV. ad secularem statum trans- it 1 3. Maii 1561. quæ vigore senatusconsulti 2 3.Febr. 1562. exsecutioni demandantur ; tunc- que Bcncdictinorum congregatio in capitulum se- cularc canonicorum commutatur. L. Guillelmus V. Viole episcopus Parisiensis. LI. Aloysius Pisani Venetus patricius, cardi- nalis tit. S. Vitalis, episcopus Patavinus, possessio- ■ Legit D. Estiennot it la Baumt. quem ait permutaste episcopatum Anicienscm cum Martino de Beaune. Tomus II. \ S. FLOR1. 447 A nem accepit an. 1568. Decessit Venctiis I $70. pridie calend. Junii ; tumulatur iu æde S. Mariæ Gratiarum appeilatæ. An. 1573. 19. Augusti sedes vacabat, ex tabul. Calminiacennbus. Lego apud D. Estiennot abbatiam fuisse administratam per Dom. N. Fabri oeconomum pro Dom. pro- tonotario dc Foix, usque ad an. 1578. LI1. Georgius cardinalis d’Armagnac, episco- pus Ruthenensis, Toiosanus, & Avenionensis archiepiscopus ac legatus, in possessionem induci- tur per archidiaconum Ruthenensem 1578. 3. Augusti. LIII. Philippus des Portes canonicus S. capellæ B Paris abbas SS. Trinitatis de Tironio, Boni-por- tus, & Josaphat, Henrici III. Franciæ &Poloniæ regis lector, poeta celebris *, possessionem adiit 1585. per fratrem dominum de Beuiliers comi- tem consistorianum. Obiit an. 1603. sepultus in abbatia Boni-portus. L1V. Franciscus cardinalis de Joyeuse archi- episcopus Narbonensis, Tolosanus, & Rotomagensis, episcopus Ostiensis, sacri Collegii decanus obiitan. 1615. LV. Carolus IV. de NoaiIIes episcopus & do- minus S. Flori, postea Ruthenensis, an. 1648. vivendi finem fecit. 3 LVI. Ludovicus Barbier de la Riviere abbas Floriacensis ad Ligerim, Crassensis, S. Petri in Valle, B. Mariæde Lira, & Silvæ-Majoris, cancellarius regii ordinis torquatorum equitum, ab- bas secularis & dominus ecclesiæ collegiatæ S. Ge- raldi Aureliacensis, ad Romanam ecclesiam nullo medio pertinentis, insuper episcopus Lingonensis. Obiit Parisiis 3 o. Januarii an. 1670. LVII. Hercules Mausicri, ducis Mutinensis procurator, anno 1670. Dedit capsam argen- team ad condendas reliquias S. Geraldi, calicem & urceolos magni pretii, ac ornamentum comple- tum, tam pro altari qnam pro sacris ministris. U LVII. Leo Potier de Gefvres archiep. Bituric. & abbas ac dominus Auriliacensis. Nescio quo loco nobis occurrit Cæsar cardina- Iis Valentiæ abbas Auriliacensis. Hoc in catalogo omistus est Gaufredus abbas cu- jus obitus in necrologio Canonicæ, JaCanourgue, notatur xvlli. cal.Octobris : nisi dicamus aliquem ex commemoratis abbatibus fuisse binominem & unum ex his nominibus, videlicet Gaufredum, omisium fuisse. ABBATIA S. PETRI DE MAURTIO. E A BbaTIaS. PeTRI DE MaURTio, ordin. JjL S. Bened. sita est in finibus sibi subditæ pa- rochiæ S. Sulpitii, diœcesis S. Flori, in valle d’Ar- cambe, secus stuviolum d’Alrence, in finibus Ar- vemorum & Cadurcorum. Quo tempore funda- ta sit non audemus asserere ; nihil enim certi ea de re in chartis deprehendimus, neque de iis qui ejus pedo potiti sunt per centum annos & amplius. b Præceteris ejus lucubrationibus laudes meretur verfio Psalmorum in linguam Gallicam stri&a oratione. Ff ij 448 ECCLESIA ABBATUM CATALOGUS. A I. TJRiMUS quem noverimus est Petrus I. JL notatus in charta anni 1255 « qua cessit medietatem dominii villæ Maurzii Guidoni Ar- vernorum episeopo ejusque succcsibribus ; ad id adactus violentiis, depraedationibus, contumeliilve suo illatis monasterio a vicinis militibus. Actum apud Maurti, anno Domini m. cc. lv. mense Maii, præsentibus Guillelmo de Scbaziaco decano Claromont. magistro Johanne Pouheti Silvi- niacensi, & Ademaro de Cros Aureliaccnsi ar- chidiaconis, aliilque pluribus. II. Petrus II. Escafres abbas Maurtii, reperitur p in instrumento domus episcopalis Clar. 1268. die Martis ante Aseension. Dom. Guidone Ar- vernorum episeopo. III. Petrus III. Oliver » confirmat cessioncm medietatis dominii villæ Maurtzii factam a Petro prædcccllore suo, die Sabbati ante festum B. Mi- chaclis M.CC.LXXXI. in præsentia sratriS Philippi de Forcsio, sratriS Germani, & fratris Guillelmi sociorum fratris Guidonis episcopi, ordiniS fratr. Prædicatorum ; magistri Petri dc Monte-Jovis præpositi Laudosii, archlpreSbytcrorum Bloti & sancti Flori, &c. IV. Bernardus I. an. 129 8. ( V. Guillelmus I. an. 130 6. VI. BernarduS II. exhibet hominium Alberto episc. Clarom. die Dominica post festum B. M. Magdclenæ anno Domini m. ccc. vm. VII. AdemaruS simile homagium reddit eidem Alberto pro medietate villæ Maurtii ; nota tem- poris decst. Alicubi memoratur an. 1319. _. VIII. Pctrus IV. abbas similepræstat obsequium fraiMto. Martino episeopo ♦ pro dicta viIlæ medietate an. M. CCC. XXI. IX. N. de Rilhaco idem homagium reddit an. M. ccc. xxx. n. indictione xv. Johannis papæ XXII. an. xvn. ] X. Guillelmus II. fidem clienteIarem jurat Arnaldo Rotgerii Claromont. episc. an. 1335. XI. BertranduS abbas 28. Junii 1338. XII. Guillclmus III. pari ter jurat Stephano episc. Arvem. 14. Augusti 1342. Eodem anno com- positio facta fait super jurisdictione & juribus, quæ habent episeopus Claromontanus, & abbas de Afaurcio ex una parte, & domnus Germanus de Pomeriis & frater ejus N. domicellus ex altera, in eodem loco Maurrio ; & anno sequenti compro- missemfactum est inter domnum apifropum & abba- tem Maurtii ad causarn hornagii. Vide nostra instrumenta, C. XXI11. col. 15 7. ] XIII. GuillcImuS IV. abbaS de Maurcio an. a 1362. Fuit vicarius gcncraliS Petri episcopi g. Fiuri a. Vide quæ de eo diximus in hoc præsule. XIV. PctniS V. de Mirabcllo an. 1492. XV. Guido dc Caflro-novo, an. 1509. XVI. GilbcrtuS de Castro-novo, an. 1510. XVII. JohanneS dc MontaI. • De iis qui huic nEbatiæ præsuerunt, ah hoc abbate nJ Petrum de Mirabcllo, id cst per centum f’. viginti annos, nihil ilos docent chartæ ; cx iis solummodo dilcimus, tinno / 2 o. jaswrn fuijse < ! om. tpij.opo de ntcdieraie jujUtut abbatitt Jvlaurcii, ir de omnibus rebus <jua iiumih de fcuiio Dom. ratione didtt abbatia. ViJc nustra inlirum. C. XXI11. col. i 57. S. FLORI. 449 XVIII. N. la Calmontie. XIX. Antonius de Cotignon. Obiit an. 167 2. vel 73. XX. Franciscus-Maria de sa Vieuville nomi- natur anno 1 6 8 6. Obiit in mense Aprili anno 1690. Vide in abbatibus Saviniac. in diœceli Abrinc. XXI. CIaudius-Carolus de Foucault sequenti cessit an. 1707. XXII. Pauius-Josephus Dourados de Cambe- sort, Arvemus, ex antiqua & nobili gente, filius Johannis in curia præsidiali Auriliac. consiliarii, & Johannæ de Gaignac ; doctor Sorbonicus, rector B. Mariæ de Bono-nuntio apud Parisios, nominatur abbas S. Petri de Maurtio 23. die Aprilis an. 1707. possessionem paulo postadeptus est. Ecclesiam, dormitorium, & abbatiales ædes rcstauravit ABBATIA S. PETRI DE BLASILIA Blesle. ord. S. Bened. fem. HO c monasterium situm est in oppido Bla- siliensi, Blcstr, sex aut septem milliaribus a Brivate, Brioude, totidem a Mercorio, cui subest. Fundatur autem ab Ermengarda comitissa uxore „ Bemardi comitis Pictavorum, pro salute ipsius ’& comitis, necnon pro animabus filiorum defunctorum Warini & Willclmi ; assignatis ad victum aliaque necessaria monialium prædiis, villis, ecclesiisque adjacentibus. Postea Ermengarda Ro- mam petiit, ipfamque cænobium B.Petro apost. atque episcopo, qui tunc temporis apostolicæ fedi præstr debat, in proprio jure concesset. Papa vero contentus annuo quinque solidorum Pictaviensis monetæ censu, hoc cænobium abbatiam fecit & privilegio communivit. Hæc seribunt Blasilienses moniales ad Urbanum II. ipsius opem adversus Calæ-Dei vti. Baist. monachos implorantes. e* Mabillonius papam cui Ermengarda suum ob- J tulit parthenonem, censet fuisse Sergium 111. qui obiit anno 910. Itaque non potest differri hæc fundatio ultra hunc annum. Ermengarda comi- tissa erat Arvemiæ ; fuitque mater Willelmi co- mitiS cognomento Pii. Hoc coenobium, licet sanc- tæ sedi iubjectum, pendet tamen a congregatione CIuniacensi. Series abbatIssarum. I. T) Rima abbatissa recensetur Emilda, vel Jb Emildis, quæ ab anno 10 Io.*ad 1030. præsuifle legitur. Eam vixisse tempore Ermen-

gardæ aiunt ; unde sequeretur fundationem par- thenonis centum annis esse recentiorem. II. Bompara 1084. III. Florentia, ad quam Urbanus II. diploma di- rexit, seu privilegium tuitionis, datum Calæ-Dei an. Christi M. xcvI. Illud ex authentico deseripsit noster D. Claud. Estiennot. Vide Mabill. in Annal. tom. v. p. 3 5 6. IV. AdeI ais 1141. V. Philippia impetrat ab Alexandro papa III. privilegium, quo quæcumque donata sunt par- thenoni, confirmat ; eumdemque sub protectio* ne SediS apostol. suscipit anno M. C. Lxx. Illud 4p ECCLESIA privilegium collectum a D » CIaud. Estiennot lc— l gitur in ejuS schedis. VI. Haalays ad quam Lucius III. misit bullam datam n. non. Aprilis ind. m. sui pontificatus an. Iv. hoc est Christi I 184. in qua recenfentur plurimæ ecclesiæ huic monasterio subjectæ. Hanc bullam reperit noster D. Jac. Boyer iu archiv. ecclesiæ seu capituli Claromont VII. Maurina an. 1195. VIII. Saura an. m. cc. xx. & M. cc. xxv. quo Roberto epise. Clarom. obedientiam spondet, ex Originibus Clarom. & ex archiv. ecclesi Clar. IX. Amelinaanno I240.& 1243. X. Jausionda, vel Lauzionda 1248. & 12 5 1. I & 58. XI. Bompara obedientiam promittit Guidoni episcopo Clarom. an. 1266* in festo B. Mariæ Magdal. Eadem memoratur adhuc anno 1268. XII. Ahelis I. præerat M. cc. Lxxvn. quo pactum iniit cum domino Beraldode Mercœur super multis controversiis. XIII. Ermengarda rexit anno M. cc. xcn. & aliis. XIV. Ahelis II. an. m. ccc. XI. ex litteris Beraldi dom. de Mercorio, cum quo paciseitur hoc an. die Sabb. ante festum S. Johan. B. Prob. lusti Arv. Balui. p. q-dq- XV. Guillelma de Taillac præerat jam anno M. ccc. xvi. quo Beraudus de Mercorio consta- bulus Campaniæ dimittit possidenda ea quæ tam ipsa abbatissa, quam quæ præcesserunt, in feodis suis habuerant. Eadem an. 1 3 22. in charta ecclesiæ S. Flori. XVI. Margarita occurrit annis 1329. 13 40. & aliis. Jam regere cessarat an. 135 o. Eam lego cognominatam de Lurlanges. XVII. Agnes de Verdezun 1350. XVIII. Mauritia, al. Moreta, & Maura del- phina, Beraldi, ut conjicitur, comitis Claromon- tensis & Arvemiæ delphini soror aut filia, jam an. M. ccc. LvIii. sedebat, & adhuc an. M. ccc. LXIII. Forte illa ipsa est Delphina Roberti III. Clarom. comitis, delphini Arverniæ, & Alaidis de Mercœur filia, cujus meminit Justellus 1. iv. c. 5. Memoratur an. 1376. in prob. hist. Arv. p. 43 4. Adhuc præerat fecundum quasilam sehedas ad nos missas, an. 1383. Ex iilelem schedis habemus quatuor abbatissas sequentes: XIX. Delphina de Gilbertesio ex nobili sami- lia pagi S. Flori, post obitum Mauriciæ Delphinæ electa est per decanum & conventum via S. Spi- ritus uno ore ; quam electionem N. titulo S. Marci — presbyter cardinalis, de mandato ClementiS papæ 1 viva voce dato confirmavit, addita facultate benedictionem recipiendi a quocumque episcopo catholico. Datum apud Castrum-novum diæc. Ave- nion. id. Septembris pontificatus anno V. Memora- tur 1 3 84. & 1 3 94. XX. Jacoba Delphina 1396. 1413. Du Founy XXI. Isabella de Barbery 1413. 1424* Dtsgrands XXII. Maria de Beauvoir 1427. 1447. aiuonaitri XXIU. Isabellis de Bcllo-vilu de Beauvoir, ex gente nobili, ut auguramur, dicta de Belle-vese adhuc superstite in dominis de Joncheres & d’O- S. FLORI. 551 L radour, occurrit jam an. M. cccc. XLvni. & ad- huc an. m. cccc. Lxxvm. ac m. cccc. lxxxi. XXIV. Ahelis III. SAureille moderabatur par- thenonem an. 14 8 3. non prætergressa an. 1499. & fecundum quosdam abdicavit anno 1491. XXV. Blanca de Langhcaco regebat saltem an. 1499. XXVI. Isabella de Langheaco legitur abbatissa anno 1530. & aliis sequentibus usque ad annum 153 5— t t XXVII. Margarita de Ia Faye occurrit ab an. 1535. Diu præfuit scilicet usque ad an. 1572. Resignavit sequenti. 1 XXVIII. Jaquelina de Langeacabbatiam obti » nuit per Margaritæ resignationem. XXIX. Radegundis de ia Marche 1 574 « I 5 84. cessit sequenti. XXX. Genovesa de Gourdon ex nobiIi apud Lemovices gente, de qua JustelIus in hist. comitum Arvemiæ, sedebat anno 1585. & seq. Pro de Gourdon, alii legunt de Bosredon. XXXI. Ludovica de Precor de Montjoumal fu abbatissa an. 161 o. & fere decennio rexit XXXII. Suzanna I. de Villeneuvedela Berliere nominatur abb. anno circiter 1 62 6. Diu rexit & an. 1657. coadjutricem sibi assemsit Suzannam neptim suam quæ sequitur. Mortua an. 166o. sepelitur in sacello B. M. de Arcubus. XXXIII. Susanna II. de Ia Roque dAzimeres superioris neptis, amitæ succedit an. 1660. Ad- huc regebat an. 1676. quo D. Claud. Estiennot ex veteribus parthenonis hujus instrumentis bre- vem lpsius historiam, qua usi sumus, conscripsit. XXXIV. Chnstina de Noailles de Vemeiiil mense Januario an. 1681. designatur abbatissa. XXXV. Eleonora de Ia Queulhe 1687. XXXVI. N. de Chavagnac an. 1716. ABBATIA S. PETRI DE CASIS t » ’ord. S. Bened. fem. Cha3£S* PARTHENON S. pETRi siltus est secus fluvium Elaverim *, in valle profunda & horrenda, ad< * sAllire. eoque angusta ut vix inde coelum aspicere liceat ; celebris tamen est tota Arvemia ob moniaIium tum nobilitatem, tum pietatem. Hunc vero lo- cum noster D. Claud. Estiennot originem suam autumat debere conjugi Claudii Cantogilensis toparchæ, qui anno circiter 800. imperante Carolo magno & haud dubie voIente, conversus voluit in loco Cantogilo canonicam facere congre- , gationem, ficut uxor ejus de reliqua sua parte cum « sanflimonialibus gesset ; ex charta fundationis mo- nast. Cantogil. tom. 3. Annal. Mabiil. p. 707. Certe hæc ultima verba de Casensis monasterii initiis inteIIigenda nobis videntur, tum quod Cantogilensi vicinum sit, tum quod oIim nullum in toto Brivatensi comitatu aliud esset sacrarum virginum asccterium. NulIa tamen occurrit men- tio Casensis parthenonis usque ad seculum xi. quo, anno circiter 1075. curam ipsius habuit S. Petrus de Chavanone, ut refert vita tomo 2. Spicilegii edita. HiS temporibus resarcitum & auc- tum beneficiis episcop. Arvernorum Renconis & Ff iij 4)1 ECCLESIA Durandi fuisse persuadent plurima documenta, A quibus constat abbatissas homagium fecisse Cla- romontano episcopo. Paucæ supersunt chartæ post aliquod incendium quo cœnobium conflagravit, ex quibus has abbatissas eruit noster D. Jac. Boyer. ABBATISSARUM SERIES. I. T) Lanca cessit, locumque dedit Lauræ post J-Jipsam electæ, ex charta ipsius electionis, quæ docet Blancam, Stephaniam, Pctronillam, Agnetem, Ludam, Alasafiam, Bomparam, Aiglinam, &c. moniales de Chesiis, post abdica- tioncm Blanchæ quondam abbatilsæ, Lauram ejusilem loci monialem in abbatissam una voce I electam præsentasse R. patri Dom. Roberto Cla- romontcnsi episcopo, ex archiv. monasterii. Ccte- rum Blanca, cui noster D. Claud. Estiennot cognomen tribuit de Seissac, vel deSaissac, teste eodem, an. 1213. cum Pontio de Lachasas composuit pro manulevamentis apud Lachasas. Ejusilem, inquit, necrologium meminit, 3. cal. Maii. II. Laura promisit obedientiam Roberto epi- seopo his verbis : Ego Laura abbatissa de las Chesas, de mandato & licentia Hugonis præposi- ti Claromontensis, vices venerabilis patris nostri R. ( Roberti) Claromontensis episcapi gerentis, a venerabili patre ejuseopo Miniatensi munus benedic—’ tionis assecuta, promitto obedientiam & subjectionem Deo, & B. Mariæ, & tibi Roberto Clarom. ep. & successeribustuissicut a fanctis patribus est statutum, ita me facturam ore promitto, & super hoc altare manu propria firmo, ex archiv. eccl. Clar. Obitus ejus bis notatur in necrologio, scilicet die 1.Maii & die 4. forte primus est dies mortis, & alter dies sepulturæ. Præerat tempore Roberti episcopi & Hugonis præpositi, qui vivebat anno 1221. nec functus est officio præposituræ ante annum 1207. III. GuiIIclma I. de Graverio mense Maio an. j 1235. quo tempore Bonpartus de Spaleto miles ipsi facit aliquod donum. Actum Anicii in hojpitali S. Jacobi, &c. Hæc est procul dubio Willelma quæ an. 1255— promisit obedientiam episcopo Ciaromontensi. IV. Guillelma II. de Petra transigit cum Armando de Alegrio milite, Sabbato in vigilia bea- torum Simonis & Judæ apostolorum an. 1263. sede Anicicnsi vacante. Anno sequenti 1264. die Veneris ante festum S. Andreæ apostoli trans egit cum Falcone de Bratellis & Guillelmo dc Bonas bajulis universitatis Clericorum Anicien- sium. Eidem Guillelmus Saunerii domicellus do— _ nationem fecit dic Jovis ante festum S. Michaelis 1 an. 1265. domino GuilleImo cxsistcnte Anicii episcopo. Item transigit Guillelma dc Pctra cum rcligioso viro fratre Raymundo de Chambarut præceptore domus militiæ templi AniciensiS, nomine fratriS Guillelmi de Menteyras sive Poget ejusilem ordinis. Actum in dicta domo templi Ani- cie/iscs anno 1272. die Veneris in festo S. Ylarii. Num ista est Willelma quæ hominium fecit epi- scopo Claromontcnsi an. 1270. V. Margarita I. cui frater GuilIcInniS, soIa mi- serationc divina Anicicnsis episcopus, donat dcci- S. FLORI. 453 . mas de Chaspuzac apud Spaletum anno 1282. die Martis, iu festo Annuntiationis. Eidem do- num facit Pontius dominus Montis-Lauri & castri de Pradas an. 128 6. Accepit a Dalmatia dc Vissac decimas de Bcaunc & de Navat 1287. Forte eadem ac Margarita dc Alegrio, ex inclyta gente in- ter Arvernos, quæ anno 1 277. hominium fecit episcopo Claromont. Dominica qua cantatur, Aret. rp. Misericordias. Anno 1300. rata habuit concor— Llar0m’ data inter episcopum Aniciensem & conventum de Vallc-regia, Vaurey. An. 1306. transegitcum Gisberto de Solempniaco die Sabbati post festum S. Fidis. Anno 1 3 11. die Lunæ post octavani 1 Assemtionis quædam ei cedit Bertrandus de Ceyssac miles. In necrologio legitur : II. Augusti obiit domna Margarita de Alegrio abbatissia de Casis, quæ legavit pro obitu suo panem & vinum & duas carnes. VI. Isabella de Langeac ex gente etiam nobi- iissima, jam an. 1322. mense Aprili ex charta S. Flori. Confert anno 1332. Aiglinæ Oli vier prioratum de Vaurey. Episcopo Claromontcnsi fidelitatem juravit annis 1333. 13 46. & 13 6 2. Obiit 2 5. Julii *ex necrologio ubi iegitur consti- tuisse & ordinavisse pitanciam conventus iu die , Transsigurationis ; Et requifivit conventum, quod * reverentia fieret, quando fiet commemoratio sanctæ Trinitatis genibus fiexis, & super hoc assegnavit quod darentur tres muttones qui percipiuntur in campo de la Pereyra a Runniac. VII. Margareta II. de Pruneto * ex nobili stirpe aduPrunet. apud Velavos, ad cujus nominationem an. 1375. die 23. Decembris Pontius episcopus S. flori confert ecclesiam S. Juliani de Casis, Juliano Prudonis presbytero. Anno 1376. transigitcum Pontio Vitalis domicello ; item cum Hugone abbate Piperacensi 1380. &cum abbate Casie-Dei an. 1 3 9 o. An. sequenti nominat ad vicariam per- . petuam de Varennis dioeccsis Aniciensis. Ejus 1 obitus in necrologio notatur mensis Martii dic 27. VIII. Beatrix de Vergezac, seu de Vergerac, ex nobili Vciavorum genere, priorissa de Raghada, fit abbatissa Casarum. Procuravit unionem prio- ratus S. Arcontii cum mensa abbatiali an. 1403. Ad hujus loci vicariam perpetuam præsentat 29. Aprilis 140 6. Paciseitur cum abbate Piperacensi 1409. Ejusilem sit adhuc mentio in tabulis Can- togilensibus an. 1421. Obiit dic 5. ApriliS *, ex * « l. necrologio. An. 143 1. 29. Martii vacabat sedes AprU* abbatialis. IX. Maria I. de Aubeyra transigit cum Ludo- , vico de Chalancon domino de Rupc-baronis die ’ Martis 3. Februarii 1431. occurrit in aliis instru- mentis 1453— 1457. fu necrologio notantur plurimi obitus, qui debent pro ipsa celebrari ; obiit autem die 10. Martii, hoc est sexto idus, alias vero dicitur vi. cal. Febr. X. Maria II. de Langiaco memoratur in char- tulario 1462. 1465. 1474. Transigit cum ab- bate Piperacensi 1475 « °hiit die 12. Augusti. Aliqua construxit ædificia, ut probant ejus na- talitia infignia. XI. Isabella mortua anno circiter 1482. XII. Blanchia de Langiaco monialii de Casis, 454 ECCLESIA ex nobili ac militari genere procreata, post obi— „ tum Isabellæ abbatistæ monasterii de Casis ad Rom. sedem nullo medio pertinentis, legitur voce con- cordi electa a sororibus in abbatissam, Iicet annos tantum 21.nata.Confirmatur vero diplomate Sixti papæ IV. dat apud S. Petrum an. 1482. XII. Antonia de Chalancon die 2 5. Februarii 149 4. jam regebat. Nominat ad vicariam perpetuam dc Cubellis 28. Octobris 1518. Cessit sub pcnsione Gabrielidi dc la Fayette, ut indicant • a/IX.cal. hæc verba necrologii : 25. Marcii * misset perpe- tualis dominarnm Antonia de Chalanfon abba- Martii. sissia pensionaciæ de Casis, &c. Ædificavit princi- palem portam & magnam turrim. An. 1 5 3 3. dic 1 Lunæ Rogationum 16. Maii obiit. XII. Gabrielis de Ia Fayette abbatissa an. 1 5 3 1. obtinet insuper prioratum S. sepuIcri de Avena, bulla Pauli papæ anni 1 y 40. Multos obitus fun- davit, & in necrologio bis Iegitur : Obiit domin. Gabciella de la Fayette abbatisset, scilicet 19. & 2 5. Aprilis. Ædificavit peristylium, seu clausi trum, & multa aIia iu monasterio, ut probant ejus insignia gentilitia. Soror erat Gilberti de la Fayette abbatis S. Jodoci supra mare, inquit nos Du Foeny. lcr j) CIaud. Estiennot. Obiit 1 o. April. 1541. XIII. Isabella II. de la Fayette, superioris neptis, fuit abbatissa & priorissa de Avena ab an. 1545. Anno 1 5 4 5. dat prioratum de Vaurey vacantem per obitum Claudiæ de Piers, sorori Franciscæ dc la Tour moniali conventus de Avena. Nominat ad vicariam perpetuam S. Arcontii 1551. Obiit die Dominica penultima Januam 1503. sepeliturque ante majus altare. XIV. Catharina de Rivoyre, filia PhiIlppi de Rivoyre domini de fa Battye du Palais, & Anto- niæ de ia Fayette, eligitur unanimi consensu caI. Febr. 1563. Confirmatur buila Pii papæ IV. caI. Martii ejusilem anni.Adepta est possessionem tan- tum an. 1 5 66. Ad ipsius nominationem Anto— j nius tsUrfc episcopus S. Flori confert vicariam perpetuam S. Juliani de Casis die 2 3. Junii an. 1593. Diem suum obiit an. 1609. XV. Johanna de Beauvergier Montgon, ex nobilissima in Arvernis familia, fu abbatissa bulla pontificia data XI11. cal. Octob. an. 1613. pos sessionem adit die 17. Julii 1614. Fuit discipli- næ regularis studiosissima. Anno 1623. dominus Amabitis du Fretat Calæ-Dei prior & vicarius generalis dedit solemniter seapulare omnibus monia- libus. Anno 1637. abbatissa & moniales aggre- gantur cœnobio Calæ-Dei, & die 19.Septembris domnus GuilleImus de la Boriede PolargueS pro— ] curator generalis & promotor ordinis visitavit parthenonem. Anno 1 64 5. flammæ omnia con- sumserunt præter ecdesiam &claustrum. Obiit Jo- * al-35— hanna 26. ♦ Augusti 1652. Tempore incendii erant in monasterio 40. moniales & 60. nobiles convictrices. Johanna de Beauvergier, Susanna de Coligny priorissa, aliæque nobiles virgineS se sponte sub- dunt correctioni, visitationi, & jurisilictioni prio- ris & conventus Casæ-Dei die 17. Septcmb. an. i 637. sub auspiciis Em. card. dc Richclieu tunc abbatis ; Historia Casæ-Dei. S. FLORI. 4jy A XVI. Francisca de Beauvergier Montgon su- perioris neptis, nominatur ejus coadjutrix anno 1642. die 17, Maii ; xvill.cal.Septembris cjusi dem anni bullis munita, possessionem obtinet 2 8. Januarii 1643. ut coadjutrix, & ut sola abbatissa dic 28. Sept. 1652. Benedicitur solemniter in eccl. Cantogilensi a Jacobo de Montrouge sancti Flori episcopo die 8. Sept. 1655. construxit no- vum dormitorium. Sociatur ordini Cluniacensi anno 1670. patribus congregationis S. Mauri regimen monasterii rccusantibus. Obiit 10. * ♦ ri- Octob. 167 5. XVII. Carola de Beauvergier Montgon, filia 3 Jacobi comitis de Beauvergier, & Annæ de Blot, Franciscæ neptis, quinquennis Deo consecrata monadicum induit habitum in monasterio de Casis, ac solemnem emisit professionem in monasterio Casie-Dei. Annos nata duodeviginti instituitur priorissa de Casis ; tum coadjutrix nominatur 27. Augusti 166 5. confirmata per bullam Alexandri papæ VII. datam apud S. M. Majorem xvii. caI. ApriI. anno lncarn. Dom. 16 6 5. pontificatus undecimo. Benedictionem excepit a D. Hieronymo de la Mothe Houdancour episcopo S. Flori in ecclesia S. Galli Langeacensis. Perfecit dormi- torium, domum abbatialem instauravit, ecdesiam reparavit, organum in choro construxit an. 1704. Ex ejus disciplina prodierunt optimæ neptes Ludo- vica de Montgon abbatissa de Carentonio iu diœ- cesi Bituricensi, Catharina de Beauvergier Montgon abbatissa de Bonnesaigne in dioecesi Lemovicen- si, ejusque soror Maria Gilberta de Beauvergier Montgon priorissa S. Saturnini Vallis-regiæ, vulgo Vaurey. Carola de Beauvergier obiit 16. Januarii 1715. XVIII. Maria Ludovica de Beauvergier Mont- gon nobilibus parentibus Carolo Alexandro de Beauvergier comite de Montgon & Maria de ia Barge, in parthenone de Casis emissa professione an. 1686. an. 1 698. fit abbatissa Carcntonii, Mortua vero Carola de Beauvergier cujus patruelis erat pater Mariæ Ludovicæ, designatur per sche- dulam regiam abbatissa de Casis die 20. Aprilis anni 1715. Acceptis litteris pontificiis datis 8. idus Junii ejusilem anni, possessionem coepit die 1 o.Novemb. Mariam Alexandrinam de Beauver- gier sororem habet Carcntonii abbatissam quæ, ut audio, nominationem regiam acceperat pro abbatia de Casis mense Januario an. 1715. At cessit eam sorori cui successit in Carentonii abbatia. Abbatistæ, quarum ætas ignoratur, & mors no- £ tatur in necrologio sunt : I. A Layse mortua VI. Januarii. II. Maria de qua die 27. Januarii : Obiit nolulis domina Macia M. de Casis. Dedit conventui xv. mutones aureos pro patre & matre & aliorum parentum suorum, quorum & quarum ani- mæ reqnieseant in pace. Id porro noster D. Claud. Estiennot Mariæ de Aubeyra adscribit. III. Guirda, 14. Februarii, al. XIV. calend. Martii. IV. AdaIays I. 28. Februar. al. Iv. idusJan. V. Blancha de Seyssac obiit xxviiI. al. zp. 456 ECCLESIA April. Annuale cum duabus carnibus de cellario. t VI. Agnes dc Lastic transiata postmodum ad abbatiam Medii-montis, vi. Aprilis. VII. Kanta, seu Lanta & Tanta III. nonas Maii. VIII. Adakys II. i.Maii. IX. Sibilla 2. I. Augusti. X. Stcphana nota ex eodem necrologio, ubi le- gitur : Obiit Lucia de Canilhaco mater Stephanæ abbatiffæ t. Decemb. Ipsa vero memoratur ibi- dcm xvIll. cal. Aprilis. XI. Raiugardis 11. Decembris. XII. Andreva ; XV. Decembris ob. domna An- dreva electa de Casis. XIII. Catharina dc Gilbertis x. caI. Januarii. XIV. Bletmondis. ■L" S. JOHANNES BAPT. DE BUXO. Aurillac ABdaTIÆ S. JoHANNls BapT. de BUxo, Boisset, feminarum ordinis S. Benedicti, ignoramus originem. Vulgo tamen tribuitur abba- tibus Auriliaci. Sita est in edito colle qui vicinus est urbi Auriliacensi prope fluvium Jordanam. Olim titulo S. Crucis insigniebatur, forte ob S. Crucis Domini particulam quæ ibi colitur. SERIES ABBATISS ARU m. I I. T Ucia nominatur in bulla Alexandri papæ 1_jIH. qua monasterium sub apostolica pro- tectione suseipit anno 1162. II. Ida, al. Juda ex instrumento pro terra de Pojolat 1241. III. Bcatrix I. de Veyrac 1249. IV. Petroniila de Valete 12 5 o. & 1254. V. BeatrixlI.de Vemiro ab anno 1276.36 1291. VI. RaymundaI.de Omhac 129 8.& 13 16. VII.BertrandaI.de Camba-forti 13 1 6.1 3 24. VIII. Raymunda II. de Polignac, ^/. deScrisis, abbatiam regebat 1326. & 1 328. — IX. Astrugueta de Ia Roque 1330. 1333. X. Hclis de Montal 1336. 1 } 47. XI. Bcatrix III. dc Vayrac, filia Limareti de Veyrac, monialis ab anno 1309. abbatissa annis 1348. & 1 3 60. XII. Bertranda II. de Rouffinhac, al. Messi- gnac provifa fuit de abbatia bulla Urbani papæ III. anno 1 3 64. vivebat 1372. 1381. 1394. XIII. Alasiade Montal, filia Bcrlandi de Mon- tal dom. de Yolct, sanctimonialis erat an. 1354.. abbatiam obtinebat ann. 1 3 97. & 1410. XIV. lrlandade Nieudon.vel de Nieudomp 1429. 1454. qua regente, prioratus capellæ Dcibern unitur abbatiæ. XV. Catharina I. deCroze dicta Bertranda, al. Bernarda 1456. terrarium abbatiæ fieri jussit. XVI. Galienade Pouzok professa monasterii, a sororibtlS in abbatissam electa, & ab Aurilacensi abbate confirmata fuit mense Julio 1456. fato functa est die 3 o. Aug. media nocte an. 1472. XVII. Ludovica de BrezonS ex illustri stirpe in Arvcrnia, monasterii alumna, electa est abbatissa 1 2. Septemb. 147 2. & ab Aurilacensi abbate con- firmationem accepit. Obiit 2 8. Sept. 1489, S. FLORI. 457 XVIII. Johanna I. de PoUzoIs de Saint-Coigne alias de Malfaras professa monasterii, a conventu eligitur, & approbatur ab abbate S. Geraldi Auri- rilacensis 14. Oct. 1489. regebat adhuc 1507. XIX. Johanna II. dc Langeac simul cum prio- ratu dc Chassignolcs abbatiam obtinebat 1516. & 1 545. terrarium renovavit, lnsciibitur necro- logio S. Petri dc Casis ejus obitus ad diem 2. Januarii. XX. Gaspara de Chauseron dicta dAnyon 154-6. 1550. XXI. Maria I. de Scncterre, soror Caroli abha- tis Aurilacensis, abbatiam obtinet resignationcGas B paræ an. 1 5 5o. obiit 1569. XXII. Catharina II. de Talhac de Margeride- providetur a summo pontifice per resignationcm Mariæ dc Sencterre 1568. possessionem adepta est 15 69. Obiit 5. Octob. 1 599. ex odæo in ecdesiæ pavimentum decidens. XX111. Susannadc Pcsteils.ex nobilissima apud Arvernos familia, toparchae de Pesteils, de Bran- sac, de Fontanges, &c. filia, professa Buxiensis, ad abbatiam a Rege nominatur 1599. cujus rca- iem obtinet possessionem mense Junio 1601. obiit 1636. XXIV. Francisca de Brandon filia Petri ex S Ludovica de Salers, monasterii professa, regia nominatione, & diplomate pontificio de abbatia providetur, cujus obtinuit possessionem post gra- via & diuturniora jurgia, senatus Parisiensis de- creto. Construxit in suo monasterio varia ædi- ficia. Obiit 9. Martii 1682. reformato suo mo- nasterio. XXV. Maria II. de Saint-Martial de Puydeval, filia Henrici equitis domini de Conros prope Au- rilacum, baronis d Aurillac, Montal, la Bastide, Lissac, & Johannæ de Pompadour, monialis professa monasterii S. Bemardi Tutellensis, no- minatur a Rege 28. Martii Sabbatho sancto an. D 1682. confirmatur diplomate pontificio 2. Maii 1690. quo pariter anno benedicitur Tutellæ ab episcopo Tutellensi die 1 3. Augusti, & in suum excipitur monasterium 9. die Octobris. Præcst adhuc hoc an. 1716. PIPERACUM. Pibrac. ABbatia Piperacensis, B. Mariæ sacra, fuit re- gula S. Augustini in Arvcrnia juxta fluvio- lum Degiam, haud procul a Langiaco, in declivi montiS est sita ; olimqueerat dioecesis Claromon- p tensis, nunc S. Flori. Fundata legitur a S. Petro L dc Chavanon Langiaci archipresbytero, anno 1062. Durando tum episcopo Arvemensi ; sed notato anno Durandus, al. Durannus nondum erat episcopus. Qui chartarium Piperac. propriis lustrarunt oailiS, observarunt annum 1062. qui assignatur pro fundationis tempore, fuisse alia, & quidem rccentiori, manu seriptum. Aliunde conl- tat Piperaccnsem ecclesiam canonicos Regulares habuilic ante Duranni episcopatum, &saltem sub ejus antcccflore Stephano. Nam in hujus loci tabulario & chartario exsiat instrumentuin cledo- minatione ccclcsiæ S. Andeoli dc Podemniaco, Polignac, 458 ECCLESIA Polignac, cujus hæc sunt verba : Proinde præfatus j Stephanus Arvernorum episcopus supra dictam eccle- fiam… consilio patris sui ( Hermandi vicecomi- tis Pollemniaci) Deo & sancto Piperaci monastr- rio, & domno Petro ejufdem loci præposito, &c. Hæc autem seripta sunt justu domni Armandi, ejuse que filii Stephani, aliis faventibus filiis Willelmo & Pontio. Deinde Pontius vicecomes, &c. Ita chartarii fol. 12. Ex his quoque refellitur quod profert Baluzius ut probet Stephanum hunc epi- seopum non appellandum de Podcmniaco, sed de Mercorio, ut diximus in hoc episcopo. Itaque quod legimus Durannum episcopum qui non sedit ante an. 1076. donasse Petro de 1 Chavanon eeclesiam Piperacensem, intelligi de- • bet de confirmata ei ecclesiæ hujus possessione *• Dicitur prælerea Durannum ipsi contulisse eccle- siam S. Amabilis Ricomagensis, basilicas duas Ve- teris-Brivatæ, (quem in locum abbatia transtata aliquandiu mansit, si fides sit tabulis Piperacensi- bus in donatione terræ de Mirabel sub abbate Geraldo de Cereis ; ceterum postea, & quidem, ut conjicimus non multo post, abbatia pristino reddita est loco) : ecclesiam S. Saturnini, quæ dicitur villa, nunc vero Motha, subscribentibus Anselmo decano Ciaromontensi & aliis canonicis, necnon Petro castri Bulidonensis domino, Bertrando de ( Motha, &c. Cessit præterea nostro Petro ecdesias S. Petri de Chasellis, & S. Boniti de Medeyrolis Bertrandus Bost Aniciensis presbyter. Alia re- censentur a Durando episcopo data, scilicet eccle- siædeThaillaco, S. Georgiide Aurato, Flagiaci, Vallis-Urseriæ, &S. Maiii. Robertus comes Ar- vemiæ præterea largitus est quidquid habebat ju- ris in castro de Ganillon juxta Piperacum. Alii quoque sive fuitdatores, sive benefactores iegun- turin chartario, scilicet AudigerusdeTaglac, & Willelmus de Piperaco, cum Stephano & Dalma- tio ipsius fratribus. Sed de iis satis. Nunc de præ- positis & abbatibus qui coenobium hoc rexerunt 1 est agendum, maxime ex schedis D. Jacobi Boyer. PRÆPOSITORUM ET ABBATUM CATALOGUS. L OANCTUS PeTRUs I. de Chavanon, vulgo O nuncupatus S. Petrus de Pebrac, nobili ge- nere natus circa an. 1007. in urbe Langeaco, ubi etiamnum superest domus ipsius prope pon- tem ad Elaverim, primus fuit præpositus & fundator B. Mariæ Piperacensis ; de quo in veteri MS. legitur : Anno Domini millesimo lxx. domp- nus Petrus Piperacensis ecclesiæ præpositus venit in capitulo S. Juliani Brivatensis, in præsentia cano— j nicorurn, iluque supradictam ecclesiam Piperacensem….. donavit in allodio S. Juliano martyri, ea- nonicisque suis………… canonici S. Juliani condonaverunt domno Petro fsuccesseribus suis, qui ■ Idem probatur ex charta donationis Geraldi Vivarieniis ep. an. M. LXX. qua concedit ecdesias S. Pontii, & S. Laurentii monasterio Piperacensi. Petrus de Chavanon ibi nomi » natur domnus Petrus vir religiosifTimus, sundator & primus præpositus Piperacensis monafi. Denique ex instrumento so- cictatis initz inter capitulum S Juliani Brivatensis, id clare ostenditur —.Anno Incarnationis Dom. M. LXX. domnus Pftrut Piptrac. tcd. prrrpofitus venit in capitulo S. Jul..st autrm canonicus S Juliani ad regularem habitum eorum pervenire vellet, ipsi Piperaccnses fratres, eos cum magno gaudio reciperent, &c. Tomus II. S. FLORI. 4 L in ecdesia Piperacensi prælati essent futuri, præ-* bendam in perpetuum » ut ipsi essent canonici, sicut unus ex illis, &c. Ei Durandus ex abbate Casie — Dei Arvernorum episcop. plurimas ob insignis ejus sanctitatis fanum dedit ecdesias* Hanc autem eeclesiam Piperacensem S. Petrus rexisse dicitur annos 18. migravitque in cœ- lumdie natali B. V. Mariæan. 1080. Die sequenti 9. Septembris recolitur ejus festivitas, in 3ua celebrans ad solemnes vesperas utitur ejus- em sancti pluviali cum parvo capitio. Sacrum ipsius corpus in sacello eidem sacro a patre Rigo- berto fEvesque priore constructo reverenter as- * fervant canonici Regulares Gallicanæ congrega- tionis, qui observantiam regularem in domo Pi- peracensi renovarunt. Vide ipsius vitam in secundo Spicilegii Acheriani tomo editam ; exstatque manu P » 7• J9 exarata in archivo Piperacensi ; quam Gallice red- didit D. Jacobus Branche præpositus major Pipe- racensis, iu vitis sanctorum Arverniæ. II. Dalmatius I. de Challes, sive de Chalex S. Petri discipu ! us, ei suecessit in præpositura Pipe- racensi. Huic Pontius Ruthenensis episcopus ec- clesiam castri Boisoroli an. 1085. concessit.GeraI- dus vero episc. Vivariensis confirmavit ecdesias S. Laurentii & S. Pontii, jam pridem domno ’ Petro concessas. Rexit ad an. 1092. abbassimul S. Amabilis Ricomagensis. III. Robertus præpositus Piperacensis & abbas Ricomagi duobus annis præfuit. IV. Bemardus I. de Chasnac abbas Ricomagi, præposituram Piperacensem quam annis 3 5. ad- ministravit, in abbatiam erigi curavit ab Urbano II.pontifice maximo, arv circiter 1097. Pon- tius vicecomes Podemniacensis ecdesiam S. Petri de Billiaco una leuca Anicio distantem, prioratui- que Podemniacensi S. Andeoli subjectam, ei concessit, laudante Pontio episcopo Aniciensi avun- culo suo, in præsentia Pontii Mauricii abbatis & > WilIelmi decani. Anno t. postquam possesset est Jerusalem a fidelibus, Leodegardus Vivariensis episcopus dedit ec- clesiam de Chaniaco Deo & Piperacensi monasterio in manu Bernardi abbatis….. Petrus de Fais vir disertissimus donum ex parte sua laudavit & con- firmavit.Anno 1099. capta est Jerofolyma, proin- deque donum hoc non potuit tardius fieri quam anno 1 100. V. Pontius I. de Monte-rubeo, Montroux, cui Aimericus Arvernorum episc. ecclesiam S. Mariæ de Alteraco * largitur, Luna m. vn. idus *Aateyne. • Febr. 1127. Eodem Pontio jubente, vita S. Petri de Chavanon a Stephano canonico Piperacensi conseripta est 1120. sub quo item abbate Hum- bertus episc. Aniciensis Roma rediens, ecclesiam S. Martini Podemniacensis abbatiæ Piperacensi univit an. 1129.* laudantibus Stephano Ani— t » •. ciensis ecclesiæ præposito, Armando abbate de Seguret, Petro Urbano abbate S. Petri de Turre, Odilone abbate S. Evodii, Willelmo de Raphae ! abbate Brivatensi. Bemardus autem de Chadrac nobilis Aniciensis prioratui S. Martini Podemnia- censi præfectus est. Diem uItimum obiit Pontius an. 1139. Gg 460 ECCLESIA VI. Gaucerandus DeIfau sedebatan. 1 142. ex / charta Bemardi de Langiaco & Willclmi fratris ejus facta feria iv. Luna 9. sexto idus Aprilis, Aimerico Arvernorum episcopo. VII. Raimundus Garimes bullam impetravit ab Anestasio papa IV. qua Piperacensi ecclesiæ ab- batialis dignitas confirmatur 1153. iterum que roboratur Alexandri III. an. 1174. Coelestini 111. an. 1 19 3. & Alexandri IV. 1257. pontificiis diplomatibus. VIII. WilIelmus I. Aimo cui Pontius CIaro- mont. epise. dedit ecclesiamS. Elpidii 1179. IX. Bemardus II. de Roffiac bullam, de qua supra, a Cœlestino III. accepit 1193. I X. Willelmus II. Garimes 1199. quo anno Robertus de Turre Claromont. epise. abbatiam Cantoennensem ei concessit, pro qua renovanda Henricus archiep. Bituric. facultatem indulsit elee- mofynas colligendi, Iargientibusque tribuit indul- gentias. Obiit Willelmusan. 1202. cum sedisset annos octo, inquit pervetustus abbatum catalogus. XI. Geraldus de Cereis, ex antiqua apud Ve- launos familia, in cujus castro supersunt adhuc rudera templi Cereri dicati, rexit abbatiam annis quindecim, mortuus 1217. XII. Wido seu Guido I. de Sedails. cui DaI- matius de Peirusta terram de Combamaido ven- didit an. 1222. Attigit annum 1224. XIII. Guillelmus III. de Lastic ex priore Ve- teris-Brivatæ factus abbas, transegit cum canonicis BrivatensibusS.Juliani, de præbendasibi & suc- cesseribus suis reservanda. Tutelaris abbatiæ patro- nus vicecomes de Polignac declaratur sub hoc abbate qui post duos annos regiminis abdicavit iu favorem sequentis. XIV. Petrus II. de Chavagnac abbatia itidem post biennium cessit. XV. Guillelmus III. de Lastic iterum abbatiæ tegimen suseepit ad duodecim annos, quibus elapsis, abdicavit rursus, factus archipresbyter I Brivatensis & Langeacensis. Interim an. 1231. omnia cœnobii jura, inprimisque terram Veteris- Brivatæ, confirmanda curavit a Roberto comite Claromontenfi. Anno 1234. suit contentio in- ter ecdesias Brivatensem & Piperacensem, quam compositam legimus. In sententia autem arbitrali Stephani Mimatensis episcopi, quæ multa decer- nit inter utrumque capitulum controversa, addi- tur in fine, hæc acta esse Bernardo de Rupesorti abbate Brivatenfi, Pontio de Pauliaco subdecano, &c. unde suspicor abbatem eundem suisse ac de- canum ; nullus enim post abbatem nominatur decanus, sed tantum fubdecanus, ex tab. Pipera— J censi. Anno 1238. mense Septembri idem Guil- lelmus terram de Rocha ab Odi Ione de Mercorio præposito Brivatenfi accepit. Vivebat adhuc an. 1248. quo Hugo ep. Claromontensis eum tunc archipresbyterum absolvit & quittavit, &c. die .Mercurii per o flabas Pentecostes. Tunc etiam erat prior Vetcris-Brivatæ ex charta data die Martis post festum S. Andreæ an. 1248. XVI. Johannes I. Pauliani cessione Guillelmi abbatiam confequitur, quam similiter post duos annos dimisit 1242. S. FLORI. 461 L XVII. Pontius II. Operarii, Ouvrier, Aniciensis patria, rexit abbatiam per quatuor annos, exstinc- tus 1246. XVI11. Guillelmus IV. de Mauzac muIta cœ- nobio acquisivit. Huic Alexander IV. bulla data 125 7.donationes ecdcsiarum in Arv. factas con- firmavit. Idem transegit cum Hugone fratre co- mitis Roberti Claromont. pro decimis de DraoIs apud S. Ilpidium. Item obtinuit a nobilibus Petro de Vissac canonico S. Mariæ Aniciensis, &Jo- hanne fratre prioratum de Chassagne. Pontius ab- bas Cantoennensis ei clientelare sacramentum præ- stititan. 1250. fœdus ac societatem inter ecde- I sias Piperacensem ac Riomensem renovavit 1 264. Piperacensem vero suis sumtibus partim, partim ex- pensis beneficiariorum, ut aiunt, suæ abbatiæ sub- jacentium reparandam curavit 1272. Denique cum rite abbatiam per annos viginti octo gubemasset, obiit an. 1 274. Ejus scheduIa qua promisit Hugoni CIaromont. episcopo obedien- tiam mense Octobri 1246. asservatur in archivo eccl. CIarom. XIX. Petrus III. de Sancto-Habundo, Saint- Ahond, enobilissimo in Vcllavia stemmate ortus, rexit ad annum 1276. XX. Armandus I. d*Ussel an. 1276. ratam ’habet transactionem factam inter Guillelin. d’En- gles priorem S. Genovefæ, & Stephanum Bonæ- vaIlis abbatem. Eodem an. vi. idus Junii præsuit capitulo generali. Alia habuit an. 1283. 1294. 1297. &c. An. 1286. v. nonas Octobris com- pofuit cum Guarino de Castro-novo domino de Apcherio, qui contendebat merum & mixtum imperium, jurisuictionemque universam terrarum & bonorum immobilium prioratus S. Marii diœ- cesis Claromont ad se pertinere, ex tabui, domus de Castro-novo. Anno 1299. Johannes episc. CIaromonten- sis confirmat electionem GazeiIi prioris S. Vin- ’centii Veteris-Brivatæ in abbatem Cantoennen- sem, probante Armando abbate, qui prioratum S. Petri de Billaco contulerat an. 1279. Idem abbas an. 1300. ecdesiam S. Johannis Mima- tensis extra muros cum episcopo Gabalitano per- mutavit. Diem clausit ultimum an. 13 04. XXI. Gilbertus de Miromonte Miremont* nobilis Arvemus, ex priore S. Genovefæ in Ru- thenis fit abbas Piperacensis ; eoque sedente an. 13 o 5. P. episc. Ruthenensis ecdesias S. Petri de Bussageol &de Alto-podio Alpuech, univit mo- nasterio Piperacensi ; itemque Ludovicus episc. , Vivariensis ecclesiam S. Pontii. Anno 1318. ec- L defiam S. Benigni, X Berin, in diœcesi Ani- ciensi obtinuit a domino Mercorii. Transegit an. seq. cum Henrico Ruthenensi comite, pro decimis eccIesiæ de Alto-podio. Ecclesiam de Valle an. 13 24. die 13. Julii Archembaldus S. Floriepisc. Piperaco univit. Sepultus jacet in ecclesia sua ad ingreflum chori, ubi etiamnum sequens epitaphium legitur : An. Dom. M. ccc. xxvIi. obiit Gilbertus de Alirornonte abbas Piperac. cujus anima requiefeat in pace. XXII. Stephanus Bodest jam præerat anno 1333— quo videlicet, die 4. Novemb. adquisivit 462 ECCLESIA multa monasterio. Obiit 1337. Dedit vas argen— J tcum in quosuspensum servatur Christi corpus : ibique visuntur ejus insignia quæ exhibent caput bovis cum duplici luna crescente, erectis comibus. XXIII. Guido de Meyronne an. 1340. castrum de Ganillon exstruxit. Transegitan. 1346. die 27. Maii cum Archambaldo episeopo S. Flori, pro decimis S. Elpidii. Anno seq. Robertus del- piunus dominus de Combronde pro annivcrsario suo quædam Piperaco legavit. Anno 13 57. 8. Aug. Guido abbas permisit Dalmatio Deus-Bals praecentori, postea abbati, prosequi suum jus ad successionem obtinendam sibi obvenientem ex parentibus. Ejus insignia in sigiIlo exhibent aqui— 1 lant expansis alis. Vivisexcmtus est 13 5 9. XXIV. Hugo de sa Roqua, seu de Rupe-canum- comutorum jamsedebat an. 1359. ex recogni- tione ipsi facta a priore Veteris-nrivatæ. Priora- tum de Grezis contulit an. 13 64. Transegit an. 1380. cum Margarita de Pruneto Casarumab- batissa. Obiit an. 1384. desinente. XXV. Daimatius 11. de Balcio paciscitur an. 1385. cum Petro d’Estain episcopo S. Flori, pro jurisilictione beneficiorum abbatiæ. Fatis concessit mense Octobri 1399. XXVI. Abstorgius I. de Rupe-canum-comu- torum hominium reddit toparchæ S. Ilpidii an.’ 1400. & moritur anno sequenti, post quiude- cim menses regiminis. XXVII. Abstorgius II. de Torciaco pactum fecit cum Beraldo delphino pro prioratu S. Ilpi- dii an. 1407. Moritur calendis Junii 1413. aut potius 1412. ex dicendis. XXVIII. Henricus de Torciaco prioratum S. Petri de Bussegol, alias de Boiso-jolio diœcesis Ruthcn. contulit 19. Augusti 1412. ex tabula- rio, & sacristiam S. Andeoli Podemniacensis 1420. Transigit cum Roberto delphino Arver- niæ, Mercorii domino, pro quibuldam homagiis ;. istudque pactum Johannes ep. Mimatensis ratumJ habuit an. 1424. Decessit Henricus an. 143 8. XXIX. Armandus II. de FIaghaco, Flageac, illustri apud Arvernos gente, patre scilicet Ludo- vico de la Tour de Flageac, matre Isabclla de Saliez natus, electus fuit in abbatem 19. Junii 1438. cum esset prior S. Vincentii Veteris-Brivatæ, & vicarius generalis Henrici de Torciaco. In veteri catalogo abbatum Piperacensium seripto anno 1511. hæc leguntur : Armandus de FIaghaco fuit electus in abbatem 1 p. mensis Junii anno Dom. tq-ipsi— & rexit ecclesiam annis, & 3. mensibus : qui reædificavit de j novo dictam ecclesiam, & totam habitationem domini abbatis, & dormitorium, & turrim de La~ lustor : qui etiam fundavit capellam de FIaghaco in præsenti ecclesia t qui obiit tp— mensis Julii anno Dom. t ipsi o. cujus anima requiescat in pace. XXX. GuiIIelmus V. de Flageac de quo Iegi* tur in laudato abbatum catalogo : Post Arman* dum de FIaghaco venit Re. dominus Guillelmus de FIaghaco nepos dicti domini Armandi ; qui dictus Armandus renunciavit dignitatem abbatialem infa- vorem dicti Guillelmi anno Dom. 1 qy 1. & die I p. mensis Septemb. Qui rexit eccl. XXIV. annis Tomus II. S. FLORI. 465 k & VII. mensibus ; quisundavit unam missemquolla bet die alta voce, & unum liberame, &c. &plures alias fandatianes fecit quæ concinentur in libro w- cato Lo Domino ; & primus qui dedit redditus dominorum de conventu, & conceffic ut ipsi de conventu haberent proprium ; ac etiam multas decimas adquisivitpræsenti ecclesiæ ; qui etiam facit & mu* nivit librariam de libris, & ædificavit de nova castrum de Gannillon, & inccepit ædificare anna Dom. Iipsi j. & t p. mense Martii. Ac etiam facit terraria tam in capite, quam in metRbris, qui obdormivit in Domino 27. mensis April. an. Dotus tq-pp. sujus anima requiescat in pace. Arnen. 3 Anno 1494. ecdesia B. Mariæ Piperacensis consecrata fuit a Carolo de Gaudiosa * episcopo 0 joyeufe. S. Flori die 20. Augusti, & anniversarius dedi- cationis dies ab eodem præsule trarissatus iu diem decimam Septembris post festum S. Petri de Cha- vanon ; sed quia hac die Piperaci habentur nun- dinæ.ilIustrin. Joachimus-Josephus d Estain epi- scopus & dominus S. Flori festum dedicationis ecdesiæ Piperacensis transtulit ad diem Dominl- cam post festum S. Martini, qua die celebratur dedicatio omnium ecclesiarum dioecesis. Guillel- mus obtinebat prioratum S. Andeoli Podemnia- „ censis, cum electus fuit abbas Piperacensis. Se » puitus est cum patruo iu sacello S. Annæ, dicto communiter capella de Flageac, ob Armandum abbatem ipsuis fundatorem. XXXI. Johannes II. de Flageac de quo fio habet catalogus jam citatus : Et post Cuiller- mum de FIaghaco venit Re. D. dominus Johannes de FIaghaco frater dicti Guillermi ; qui fait electus ipse existente Parisius pro negociis dicti monasterii die Jovis ultima mensis Aprilis an. Dom. tq.pju & rexit ecclesiam xxx. annis, qui fecit facere tapisseriam chori, ubi est impresset gloriosissima pajstu Domini nostri Jesu Christi ; quæ fait facta & pa- trata an. Dom. t sio p— & etiam tapisseriam quan- ’S do Dominus Jesus Christus apparuit beato Grego-* rio celebranti missiam : ac etiam tapisseriam primæ Dominicæ Quadragesimæ : Ductus est Jesus iu de- fertum ; quas dedit dominis de conventu pro fervi- cio divino & redemptione animæ suæ. Et etiam con- struxitvotam capellæS. Johannis, & capellæS. Ca- tharinæ, & oratorium, ac etiam capellam quæ est • in sine aulæ. Et primus qui obtinuit difpensationem* a beatissimo Julio papa facundo an. Dom. t poll. VI. idus Sept. uti insigniis pontificalibus ubicumque, & elargiri benedictionemsollempnem post misseirum, vesiperarum, matutinarum, ac aliarum horarum fol- 7 lempnia, & per vius, & suisuccesseres : qui mitram & alia insignia pontificalia dedit dominis de con- ventu Piperaci pro servicio Divino, & redemptione animæ suæ. Et adquisivit vineam vocatam de Flag- hac a multis, sitam in territorio del Moly, quam facit plantare deplantu vinearum de Beaune in Bur- gundia, & vineam de la Vouta & deux pailhas vi- neæ de las Angladas an. Dom. Ip t o. qui etiam facit facere organa in præsenti ecclesia magna & parva, quæ facta fuerunt an. Dom. Ip t t. Hic explicit elenchus abbatum. • Jam utebatur abbas baculo pastorali, & tonsuram clericalem conferro suis religiosis consucverat, ex bulla pontificia, quam damus in inflrumentis ecclesiæ S. Flori, col. i 6 a. A. B. C. Gg ij 464 ECCLESIA Competitorem nihilominus habuit Johannem A Boyer Sedis apostolicæ protonotarium, cantorem & canonicum eeclesiæ Parisiensis, abbatem de Busay & S. Gildasii, necnon in pariamento Pa- risiensi consiliarium, qui Romanæ curiæ munitus erat iudulto ; sed hic tandem coinpositione facta 17. Decembris 1495. Pro profuit^ annua 350. librarum Turoncnsium aliquandiu quievit, dum ex alio anni 1498. indulto fumeret occasioncm movcndæ querelæ pro impetrandis prioratibus de Chaniac & dc Donipnac. Ceterum hoc ipso anno Johannes dc Flageac confert ecclesiam parochia- lem Pipcracensem fratri GuiIlelmo Romey, annuente Carolo de Gaudiosa episcopo sancti Flori. I Obiit meritissimus abbas die Sabbati 2 5. Sept. an. 1 5 2 5. ex libro actorum capituIarium, iu ins trumento facto die sequenti, quo Johannes de Langiaco postulatur in abbatem. Humatus fuit honorifice in præsato S. Annæ sacello, cum fra- tre & patnio, ubi hæc epigraphe legitur : Pro cunctis domibus hæc nostra fola domus. In stroma- tis chori, de quibus supra, sic Iegere est : E an mil cinq cens & cinq reverend pere en D ieu mon- scigneur Jehan de Flaghac, abbe & seigneur de Pebrac, donna la prefente tapisserie a son convent, pour le fialut de son ame & service de seglise de ceans. Culus anima requiescat in pace. Ament Pater’ noster. Ave Alaria. Stemmata vero gentilitia trium ultimorum abbatum regularium, quæ exhibent in area aurea tres palos, vulgo de vair, visuntur in cameris, parietibus & vitreis ecdcsiæ fenestris, in majori ceterisque altaribus, in ornamentis & sexcentis monasterii locis, necnon iu pluribus cc- clesiis Piperacensi subjectis. XXXII. Johannes III. de Langiaco, Lugdunen- siscomes, Regis eleemofynarius, protonotarius S. Sedis, commendator S. Antonii de Frugeriis & de Billomio, eIectusfuit præpositus S. Juliani Brivat. « nno 149 9 * abbas S. Gildasii dc Nemore 1505., archidiaconus de Rez eodem anno, abbas in ec-1 ciesia cathedrali B. Mariæ Claromontensis 1507. Iibellorum supplicum magister 1516. decanus S. Galli Langeacensis 1522. abbas sanctiLaudi 1523. postulatur in abbatem Piperacensem die 20. Septembris 1 525. a canonicis Piperacensi- bus ; creaturque primuS abbaS commendatarius a Francisco primo Francorum rege, sub quo variis legationibus egregie perfungitur. Plurima in ab- batiam beneficia, & ornamenta contulit. Claus trum ædificavit, quod & variis decoravit pictu- n*S, sicut & majuS aItare, & sacellum nostræDo- minæ de pietate 1530. Elevavit corpus S. Petri j deChavanon 2. ApriIis 1537. Ex Abrincensi sede ad Lemovicensem evocatus, obiit 22. Julii 1542. sepultusque est in ecclesia cathedrali S. Stephani Lemovicensis a latere Evangelii ; & cognomen Boni episeopi etiamnum iu sua diœcesi obtinet. XXXIII.JacobuS I. deRostaing.ex nobilifsima apud SegusianoS familia, duci Aurelianensi ab elce- molyniS, & postea reginæ Catharinæ de McdiciS, præpofituS ecclesiæ AniciensiS, necnon abbas Boni- fontiS, creatur abbas commendatariuS Piperacensis i 542. at utram que abbatiam abdicavit an. 1581. S. FLORI. 46 ; in gratiam sequentis. Plurima instauravit aedificia Piperaci. Obiit 5. Octob. 15 8 5. in urbe Anicio, sepultus in ecclesia S. Claræ ejusilem urbis. XXXIV. Christophorus du Vcrdier, in loco S. Boniti diœcesis Lugduncnsis nobili ortus ge- nere, licentiatus & doctor juris canonici, cano- nicuS Aniciensis, & abbas S. Evodii ★ in eadem # s. Vofi urbe, per abdicationem avunculi abbatiam Pipe— dtt Pur* racensenl simul cum abbatia Boni-fontis ordinis Cisterciensis in commendam obtinuit Xiv. calend. Dec. 1581. Reædicavit castrum de Ganillon, necnon anguium & turrim juxta portam majorem abbatiæ Piperacensis, in qua multa ad usum 1 canonicorum habitacula, & porticus quasilam construxit. Fundavit unam missam singulis heb- doinadis celebrandam ; dedit suam, ut vocant, capellam argenteam auro illitam, & aliqua oma- menta facerdotalia. Univit prioratum Podemnia- censem, vicecomite reluctante, Aniciensi colle- gio. Deputatus pro Bituricensi provincia, adfuit comitiis generalibus cleri an. 1615. Peregrina- tionis ergo visitavit ædem (aeram beatæ Mariæ de Monte-Serrato, & in cathedrali Gerundensi per- honorisice fuit exceptus. Annos explevit die 22. Octobr. 1621. sepultus ante majus altare suæ Pi- , peracensis abbatiæ quam circiter ann.40. obtinuit. * XXXV. Jacobus II. d’Apchon dictus de Chanteloube, ex illustrissima apud Arvernos fa- milia quam ab Ursinorum gente originem du- xisse tradunt, factus sacerdos Oratorii D. Jefu, resignavit sequenti. XXXVI. Johannes-Jacobus Olier filius N. Olier libellorum supplicum magistri, ex Maria Dolu matrona piissima, natus est Parisiis die 20, Septemb. 1608. Sacrisundis ablutus in ecclesia S. Pauli Parisiensis, educatus in suburbio S. Ger- mani a pratis. Anno 1622. S. Francifcus Salefius futuram Jacobi sanctitatem prædixit Lugduni, . ubi tunc pater adolescentis, provinciæ praefectum 2 agebat. Baccalaureatu insignitus est in academia Parisiensi, linguas Latinam & Græcam apprime callebat. Romam profectuS, in æde Lauretanao- cuIorum morbo sanatur. Ad abbatiam B. Mariæ Piperacensis nominatuS anno 1 6 2 6. comes & canonicus S. Juliani Brivatensis eodem anno die undecima Octobris sollemni ritu receptus fuit. Eum in seminario S. Lazari ad sacros ordines se comparantem, venerabiliS VincentiuS a Paula suis sociavit alumniS. Anno 1633. natali præcursoriS Domini primam missam celebravit peractiS spiritualibuS exercitiiS in domo S. Lazari. • An. 1634. adgreditur iter Arv. ubi animarum J zelo æstuans, missionibuS indefefle vacat. Pipera- censem suam abbatiam reformare tentat, plures oblataS rccusat infulaS, & episeopi Catalaunensis coadjutor designatuS, cardinali Richelio humiliter breve regium remittit. Ad majora vocatus cessit abbatiam sequenti, anno 1 640. & fundavit pri- mum seminarium in loco de Vaugirard 1 642. quo item anno mense Augusto poliessionem ad- eptUS est parochiæ S. Sulpitii Parisiensis per resi- gnationem D. de Fiesque. Verum anno 1652. circa festum S. Barnabæ suum curiale beneficium inter manuS abbasiS S. Germania pratis remisit, +66 ECCLESI ? qui sponte contulit illud D. de Bretonvilliers die 29. Junii. Fundatis seminariis fecundum mentem concilii Tridentini, Lutetiæ, Nannetis, iu ur- be Vivartensi, quintum instituit Anicii, ubi de- canatum a præsule Henrico de Maupas recusavit sacerdos humilis. Ibidem in ecciesia cathcdrali videtur ejus effigies argentea ad pedes Virginis Dei-paræ, quam eximio venerabatur obse- quio. Tandem annos natus 44. paralysi cor- reptus est ; attamen per suos sextum instituit Cla- romonti seminarium, & septimum in infula Montis-Regalis in Nova-Francia. Mortis suæ præscius, sacramentis omnibus muniri voluit vir cleri decuS & ornamentum. Vigore sacerdotali clarus, pastorali sollicitudine clarior, zelo restau- randæ ecclesiasticæ disciplinæ, omnium denique virtutum adgregatione darissimus, in animis om- nium quos Christo & Ecclesiæ genuit vivit, mor- tuus anno Domini 1 657. feria 2. post Pascha, die 2. Aprilis hora quinta post meridiem, annos natus 48. menses 6. dies 12. in seminario Parisiensi S. Sulpitii, cujus fundator & primus supe- rior exstitit. XXXVII. Felix Vialart episcopus & comes Catalaunensis, vir omnigena laude major, Pipera- censem abbatiam obtinet anno 1640. Ejus au- spiciis feliciter unitur congregationi GalIicanæ ca— * nonicorum Regularium, cui tunc præerat R. P. Franciscus Blanchart abbas sanctæ Genovefæ de Monte. Reverendus autem pater Petrus Darie prior a præfato generali præposito deputatus, locorum regularium possessionem init anno 1 649. die 6. mensis Septembris qua celebratur festum omnium sanctorum « canonicorum Regularium, felici prorsus omine sub abbate Felici, qui felici morte decessit nunquam moriturus, die 1 3. Januarii 1680. fuerat edam abbas Sacræ-Cellæ diœc. Senonensis. XXXVIII. Petrus IV. Barbereau doctor Sor-. bonicus, abbas per cessionem praecedentis, obiit Parisiis 1669, XXXIX. Thomas Morin, Regi ab eleemofynis & consiliis, dcsignatuS abbas die 1 5. Aug. 1680. obiitcal. Octob. 1687. XL. Gaspardus du Bourg ex nobili apud Vi- varienses stemmate, obiit 27. April. 1705. abbas quoque Gimundi diœc. Auscensis. XLI. Antonius Charpin de Genetines, Se- gusianus, comes LugdunensiS, & vicarius generalis illustrissimi episcopi S. Flori, a rege Ludovico XIV. nominatur abbas PiperacensiS die 3 o. Maii 1705. possessionem civilem adipifcitur die Junii j 17. an. 1706. Ad episcopatum Lemovicensem adsumtus inauguratur Lugduni Dominica die 2 3. Januarii 1707 « ab archiepiscopo Lugdunenli Claudio de S. Georges olim comite Lugdunensi, adfistentibus Joachimo-Josepho d’Estaing ex comite Lugdunensi episcopo S. Flori, & Francisco Madot episcopo Bellicensi, necnon præsente ar- chipræsule Viennensi, in ecciesia metropolitana. Abbatiæ vero PiperacensiS canonicam iniit possessionem die 26. Maii 1707. vi bullæ Clementis papæ XI. datæ 13. Septemb. 170 6. anno ponti- ncatus sexto, per procuratorem suum Durandum . S. FLORI. 467 A Valette presbyterum, doctorem theologum, ca- nonicum eeclesiæ collegiatæ dc Chaudes-aigues, priorem de LyoutadeS, & syndicum cleri in diœ- cesi S. Flori » Præest adhuc an. 1718. DU Boisset. B O I S S E T U M. ABbatja DU BolssET Aureliacum trans » lata est, ord. Clarisiarum Urbanistaruin, cu- jus antiqui Cardailliaci vicecomitcs patroni cxsti- tcre. In hujus abbatiæ possessione domna de Reil- hac conservatur edicto sanctioris consiiii anno 1644. 3 o. Aug. ea tamen lege, ut post ipsius B obitum, triennaliS abbatissa eligeretur. An. seq. 20. Octob. quas dicta domina patentes obtinuc- rat Litteras, edicto supremi confilii in commenta- rios referuntur. An. 1650. 1. Octob. de consilio domini spiritualis & temporalis Auriliaci præfata domina transegit cum suis monialibiIs, quatenus nimirum ipsis liceret egredi e monasterio, hujusce perpetuitatis impatientibus, atque in aliam domum secedere sub triennali superiorissa degendi causa, in cujus transactionis confirmationem praelatae moniales patentes litteras obtinuerunt mense Ju- nio 1662. — DE NOBILI ECCLESIA COLLEGIATA S. JULIANI BRIVATENSIS. DE ceIeberrimis ecclesiis collegiatis agere saltem breviter solemus, maxime si olim abbatiæ titulo fuerint insignitæ. At cum vix ulla in Galliis existat celebrior Brivatensi, quæ quidem abbatiæ titulo quondam decorata est, de illa paulo fusiUS agemus, ex amplissimis commentariis cla- rissimi viri Bemardi Christophori de Bragelone ejusilcm ecclesiæ decani. Brivas, de qua passim Gregor. Turonensis, ad ~ Elaverim * fluvium, ad radices montium, in ca— ♦ TAllier. pite seu initio Arvemiæ inferioris posita, distat 1 2. leucis a Claromonte versuS meridiem, & sex a Floropoli in ortum æstivum, ieucæ quadrante a Veteri-Brivate, ubi visitur pons super Elaverim. Vicus tantum erat quarto ineunte seculo : qui il- lustratus martyrio, sepuicro, & basilica S. Juliani, urbs evasit non ignobiliS. Comitatus titulo decoratam & territorii cujusoam caput fuisse a tempore Ludovici pii, Caroli magni filii, multa probant instrumenta. Canonicorum collegium, cui annexum est comitatuum BrivatensiS & Bellimontis domi- — nium cum toparchia urbis San — Germanae *, , j Cfr_ J ditionem obtinet in nobiles vassallos plufquam ™ain-is* centum, qui vel dignitatibuS, vel ipsi capitulo imbrun. fcudum & hominium facere, & castra ad nutum reddere tenentur. Eidem collegio nobilitas ab an- tiquo annexa est, ita ut nemo inter comites Bri- vatenses (sic enim appellantur canonici) locum habere possit, nisi qui genere & stirpe nobilium quadruplici ab utroque parente gradu procreatus est. Brivatensi collegio subjacebant initio seculi duodecimi quatuor abbatialeS ecdesiæ, S. videlicet Germani in Lembronio, sancti Marcellini de * chm- Cantogilo *, quam capitulum postea dedit abbati Gg iij 468 ECCLESIA • Casie-Dei ; sancti Juliani Turonensis ■, & beatæ t * Pebnc. Mariæ de Pipcraco *, cum quindecim aut sexde- cim parochialibus ecclcsiis. Nuper adhuc subdita erat eidem collegio, non in temporalibus tantum, sed & in fpiritualibus, urbs Brivatensis ; at spiri- tualia episcopo sancti Flori inita transactione an. 1677. concessit capitulum, retenta in suos juris- dictione ordinaria & ad sedem apostolicam fine medio subjectione. Julianus martyr, cujus in honore Deo conse- crata est hax ecclesia, Brivatæ ubi declinandæ per- secutionis causa secesserat, obtruncato capite mar- tyrii coronam obtinuit. Corpus ejus cum projec— j tum esset inhumatum, Ilpidius Arcontius, & Arsenius in vico Brivatensi sepelierunt. Miraculis deinde illustratum Juliani sepulcrum sacello de- b coratum fuisse sub imperatore Treverico b a nobili quodam Arverno & ejus conjuge, quorum no- ViIe Greg. mina memoriæ non sunt tradita, testis est Grego- rius Turonensis. Quo quidem anno incertum, virtutitas, imperante tamen Constantio Chloro, aut saltem Aurs ? 0id « i— Constantiuo magno, jacta fuisse hujus basilicæ wdtp.tv. fundamenta conjicere licet tum ex dictis ipsius Gregorii Turonensis & antiqua Brivatensium traditione, tum ex rerum & temporum facta collatione : de’his Iegendus est doctissimus Ninus Til-’ Iemontiusin notis ad sanctum Juiianum. Quoquo modo res se habeat, hæc fuere Brivatensis eeclesiæ incunabula, quæ regum & imperatorum muneribus aucta, jam quinto ineunte seculo inter Gal- liae nostræ basilicas locum tenebat non infimum, ut probat Gregorius supra laudatus. Abbate & collegio sive cIericorum, sive monachorum præ- fulgebat seculo septinio, quod ex FIodoardo col- legit D. J. Mabillon Annal. Bened. lib. Xlii. num. 20. In illa autem cIade quam Saraceni, tempore Caroli-MarteIIi ex Hispania irrumpentes Galliæ intulerunt, destructa & igne combustafuit j Brivatensis ecclesia. Novam Ludovicus pius anno imperii decimo secundo ædificavit, usus opera Berengarii, cui comitatum Brivatensem iu beneficium concesserat. In charta Ludovici Aug. anni circiter 825. de reædificatione Brivatis a Beren- gario comite, postquam ecdesia S. Juliani a Saracenis fuisset destructa, fit mentio frequens abbatis qui præerat canonicis. Et in præcepto Pip- pini Aquitaniæ regis an. circiter 835. quo bona ejusilem loci confirmat, memoratur monasterium constructum in honore S. Juliani in comi- tatu Brivatensi. Vide Spicil. tom. xn. pag. 104. & seq. Monasterium etiam appellatur in diplo— ] mate Caroli regis & imperatoris, dato Attiniaco palatio xvi. cal. Decembris ind. vili, an, xxxv. regnante Carolo gloriosissimo rege, quod colle- git D. Claud. Estiennot in fragmentis hist. Aqui- tanicæ MS. tomo 3. Idem monastrrium desinente seculo ix. vei X. incipiente resarci vit Willelmus pius dux Aquit. qui ibidem sepultus est.Utrum autem ibi olim Deo scrvierint monachi an clerici non audet definire ■ De S. JulianiTuron. subjeflione erga Brivatensem eccle- iiam nihil novimus. h Quidam hic defignari putant Maximum, qui aflumta imperiali purpura Treveris sedem imperii elegit. S. FLORI. 469 L Mabillonius, quem consuIe lib. 13.AnnaI. n. 20. Utut est, magnum olim fuisse hujus ecclesiæ canonicorum numerum inde probatur, quod ad octoginta redacti fuerint a S. Leone hujus nomi- nis nono, bulIa data anno 1049. quæaCallixto hujus nominis secundo confirmata fuit an. 1119. & ab Honorio tertio anno 1223. Octogenarius iIIc canonicorum numerus usque ad annum 1424. pcrmansit ; in eo septem erant hebdomadarii dicti. Inter septuaginta tres alios locum habuere episcopi duo Aniciensis & Mimst- tcnsis, & abbates Calæ-Dei, sancti Juliani Tu- j ronensis, & beatæ Mariæ Piperacensis. Tandem Martinus V. exstinctis præbendis viginti & una, ad quinquaginta novem canonicos collegium reduxit, in quibus quadraginta octo nobiles, decem hebdomadarios, eleemolynarium unum esse, bulla Romæ data 11. idus Jan. pontificatus septimo sanxit. Vide nostra instrumenta. c. xxj. Quod ad dignitates attinet, tres olim fuere : co1’’ 5 abbas nempe, præpositus & decanus ; pcrsonatus sex, foris decanus, cantor, senelcallus, thesaurarius, eleemolynarius & sacrista.An.millesimoducentesi- jno quinquagesimo nono, Alexander IV. suppressis abbatia S. Germani & thesauraria Brivatensi, offi— *"• cio sacristæ jura thesaurariæ addidit ; postea abba— c° xni. tiam, forisdecanatum, & cantoriam abolivit Cle— coL mens hujus nominis sextus, relictis tantum præ- posito, decano & eleemolynario ; vide instrum. c. xix ; Quid vero de senescallo & sacrista factum fuerit co1, nos fugit, a multis enim feculis non apparent per- sonatus hi duo. Præter illud Brivatensium canonicorum collegium, aliud est in ecdesia S. Juliani, olim uni- vcrsitas seholæ nuncupatum, nunc chorariorum dictum, cujus multa meminere instrumenta se- culi noni & subsequentium temporum. Ad vi- 2) ginti sex chorarios redactum fuisse hoc collegium anno quingentesimo septimo supra millesimum probat decretum quoddam supremi senatus Pa- risiensis : hos inter locum obtinet præclpuum prior monasterii Pontis-de-la-Bajasse, ab Odilone de Cambo Brivatensi canonico, anno centesimo sex- agesimo primo supra millesimum fundati. Si ? » 34. Præsens igitur Brivatensis ecdesiæ status hic est : primas tenent præpositus & decanus, qua- draginta octo numerantur comites, seu canonici nobiles, inter quos præbendas & loca obtinent prædicti duo episcopi & abbates tres. Comites subsequitur eleemolynarius : decem sunt hebdo- £ madarii canonici ; undecim preSbyteri chorarii ; quorum primus prior Pontis-de-la-Bajasse ; tan- dem viginti alii chorarii tum clerici, tum in ordinibus sacris positi agmen claudunt, lis adde ca- pelIanos fere quadraginta, quorum duo nobiles. Septem præterea parochiales ecclesiæ sunt in urbe Brivatensi, una sancto Ferreolo dicata, alteraDei- paræ virgini, tertia S. Johanni Baptistæ, quarta S. Petro apostolorum principi, quinta S. Gcnesio, sexta S. Laurentio, septima S. Præjecto. lbi etiam sunt tria virorum coenobia, unum sratrum Mi- norum, alterum Minimorum, tertium Capuci- norum : totidem sunt monialium partheno- nes unus ordinis FontiS-Ebraldi, alter congrega470 ECCLESIA tionis B. Mariæ, ultimus ordinis S. Francisci< Salesii, quibus adde Pœnitentium laicorum soda- iitium, & duo xenodochia : unum a S. Roberto canonico & thesaurario Brivatenfi, postea abbate Calæ-Dei fundatum : alterum ab Antonio de Larr gMco, Laqgeac, præpofito Brivatenfi constructum. Ceterum ex ecclesia Brivatensi prodiere viri tum sanctitate tum eeclesiasticis dignitatibus spec- fatissimi ; quos inter, priorem locum occupant S. Gallus Arvernorum episcopus, S. Odilo Clu- niacensis & S. Robcrtus Calæ-Dei abbates, Clemens IV. & Gregorius IX. summi pontifices, quorum hunc præpositum, illum canonicum fuisse Brivatensis ecclesiæ multa nos docent instrumenta. I Longum esset sigillatim recensere hos omnes qui ex canonicis Brivatensibus ad dignitatem episco- palem evecti sunt : sed nihil antiquius habemus 2uam catalogum Brivatensium abbatum, præpo- toram, & decanorum omni diligentia texere. SERIES ABBATUM. I. T7 ELix, qui Brivatensem ecclesiam abbatis JT nomine regebat septimo seculo, ut docet FIodoardus lib. 2. cap. 6. ubi agit de Angliberto Remcnsi pontifice, qui circa an. 643. controver- siam habuit cum Gallo Arvernorum præsule, pro quibuldam bonis quæ trans Ligerim habebat ec- desia Remensis, & occuparat Felix abbas. Ejufdem etiam meminit Mabillon. lib. xm. n. 20. Ann. Benedict. Post Felicem vero desiderantur multi abbates, obliterata enim penitus est memoria eo- rum qui ad octavum usque seculum sederunt. II. Gedeon anno duodecimo Vayfarii Aquita- niæ ducis, idest anno septingentesimo sexagesimo sexto sedebat, ut bene notavit noster D. Boyer. Ejus successerum ad FerreoIum usque acta, imo & nomina periere. III. Ferreolus permutationem fecit cum Lui- gone viro illustri adstante Berengario comite an. ] iv. Ludovici Pii. Mansum quoddam accepit ab * Rtlire. Adreberto presbytero in territorio Ruilacensi ♦, mense Nladio, anno iliI. imperante domno & perexcellentissimo Ludovico imperatore. Ad abbatiam Brivatensem vocatus, ecclesiæ bona Sa- racenorum vastatione distracta & dilapidata invenit ; ad ipsam restaurandam cum accessisset.selici- ter opus suum absolvit. Anno enim vigesimo quinto supra octogentesimum, quæ multis ab an- nis barbarorum rabie combusta fuerat basilica S. Juliani, in pristinum statum ejus ope restituitur. Porro res ecclesiæ pro majori parte restitutæ ex beneficio Berengarii comitis, idest ex comitatu Brivatensi, amplo diplomate ab imperatore Lu— 1 dovico dato, sirmatæ stabilitæque sunt. Exstat diploma illud in chartulario Brivatensi art. 452. & habetur Spicil. tom. xii. pag. 104. Datum II. nonas Junii, anno decimo fecundo impecii Ludovici ferenissimi Augusti indictione tertia. Eodem edicto confirmatur reædisicatio Castri-Victoriaci in quo viginti canonicoS Berengarius constituerat. Quid sit Castrum-Victoriacum, an ecclesia S. Ferreoli a victoria S. Juliani qui ibidem passiiS est, nomen sortita ? an Dei-parte virgini ædes sacræ in quibus clericorum fuisse collegium quidam asserue- S. FLORI. 47® A. runt ! divinare non audemus. Superstes adhuc erat Ferreolus anno decimo sexto Pipini Aquitanorum regis, ut patet ex charta 295. MS. libri de honoribus S. Juliano coilatisjmemoratur etiam mense Septembri anno XX. regnante Pipino ; quod notavit D. Jac. Boyer. IV. Stabilis Arvernorum episcopus simulque abbas Brivatensis eratanno 835. quo Pipinus rex Aquitaniæ ad ejus preces confirmavit possessiones S. Juliani Brivatensis. Documentum ex quo ab- batis hujus notitiam hausimus editum est in Spicii. tom. xn. pag. 101. In charta Caroli* Franco— *9i ? M** . S 0’… f CaIvs. rum regis data an. 3 4. regni ejus, m recenuone I domorum præpositorum, abbatum, canonicorum, &c. fu mentio domus Stabilis, his verbis : Manlio Stabili habet in longum perticas p. &c. Vide c. n. cok instrumenta. V. Bemardus I. Arvernorum comes, post ex- cestum Stabilis abbatialem Brivatensis ecclesiæ ti- tulum astumsit ; quo titulo insignitus reperitur anno vm. regnante Pipino Aquitanorum rege, hujus nominis secundo, anno sexto regnante Ca- rolo Calvo & mense Junio, anno octavo Lotharii imperatoris, ut notavit D. J. Boyer. Villam de Moret in aice Massiacensi habendam concessit Brivatensi ecclesiæ, assentiente Lieudgarde ejus uxore mense Maio, anno nono regnante Carolo Francorum rege : cujus donationis memoriam nobis suppeditat diploma 9 5. MS. libri de ho- noribus sancto Juliano collaris. Memoratur etiam in charta 79. ejufdem libri data mense Februario anno xvii. ejufdem Caroli regis. Crucem Briva- tensibus canonicis dedit Bemardus laminibus in- dutamaureis & variis Iapidibus pretlosisornatam, cujus in brachiis hodie adhuc leguntur prisco ca- ractere cælata hæc verba : IN CHRISTI NOMINE ET IN HONORE MMR. .. SANCTI JULIANI MARTYRIS ’HANC CRUCEM BERNARDUS COMES w — h- ET L1UTGARDIS CONJUX FIERI JUSSERUNT. & in lamina aurea recentiori cælatæ sunt hæ litteræ SLVI. VI. Willelmum I. ex nobiIi Arvemensium comitum stirpe oriundum abbatem subministrat nobis chartularium Brivatense, in quo legitur num. 74. donatio facta canonicis Brivatensibus per Anastasium decanum de terris quas habebat in loco cognominato de Casclis, tempore Willelmi comitis seu abbatis, Adalgisi præpositi, & Anasc tasii decani ; cujus cessionis instrumentum datum — est mense Martio anno XX. Pipini regis. Hunc Willelmum comitem & abbatem S. Juliani super ipsam Casam-Dci præfnisse anno xxii. regnante Carolo rege Phrancorum & Aquitanorum, demon- strat donatio facta eodem anno mense Octobri ab Octomaro presbytero. Consule historiam Arver nensiS domus a Balusio conscriptam. VII. Bemardus II. comes Willelmo primo subrogatuS est circa annum 863. anno enim vige- simo quarto Caroli Francorum & Aquitanorum regiS mense Januario, regio consenfu fretus, & accedente voluntate Ermengardis uxoris ejus, ECCLESIA permutationem fecit, cum Lainfredo abbate A Mauziacensi, de Mairtac, cui permutationi as sensum præbuit Rjdulsus episcopus, sortasse Cla- romontensis. Exstat instrunientum conventionis hujus in libro MS. de honoribus S. Juliano colla- tis, art. 214. Brivatensis abbatis nomine decora- tus reperitur idem Bemardus comes in diploma- tibus2 64* & 398. ejusilem MS. quorum pri- jnum datumest mense Maio, anno xxvI. Caroli Francorum & Aquitanorum regis, alterum anno Ii. Ludovici regis, quo anno rortasse e vita mi- gravit Bemardus. VIII. Warinus adepto Arvernorum comitatu abbatiam Brivatensem, majorum more, regendam E assiimsit. Bis illius meminit chartularium Briva- tenfe, fcilicet in instrumento 5 8. dato mense Martio anno fecundo regnante Ludovico Caroli regis filio, & in charta 328. qua Ricoinus concessit canoni- cis S. Juliani omnia quæ erant in loco vulgariter vocato No^priolas in aice Cantilanico, data mense Septembri regnante Ludov. Aquitanorum rege. IX. Frotarius cum esset Burdegalenlis archi- episcopus, a Carolo-Calvo abbatiam Brivatensis ecclesiæ obtinuit : eiquepræfuit usque ad annum primum Odonis regis. Quo anno a principe de- signatus fuerit abbas incertum est ; anno quidem 874. Frotarii precibus motus Carolus, edicto < confirmavit wnisco/zfj, quas in Brivatensis monasterii claustro possidebant canonici, concessa uni- cuique clericorum ejufdem monasterii licentia, has manfiones dimittendi aut vendendi abfque alicojus abbatis contradictione, in justa tamen causa ; datum sexto idus Mart, ind. VII. anno xxxiv. regnante Carolo gloriosissimo rege & in successeone regni Lo- tharii anno V. Actum Compendio in palatio regio in Dei nomine faliciter, Amen. Privilegium ab eo- dem Rege obtinuit pro monasterlo S. Juliani ; confumatum deinceps a Ludovico VII.an. 1138. &a S. Ludovico IX. anno 1269. mense Dec. Hoc quidem privilegio, quod editum est Spicil. I tom. x. pag. 649. cautum est ne quis insupra- seripfo monasterio regius aut abbatialis, aut ejusco- palis, aut comitalis homo manfiones fine fratrum assensu accipere præsumat, neque in villis prætaxati cænobii ubicumque locatæ suerint, quas nunc habent vel quæ, Deo donante, auctura esse potuerint. Quo quidem privilegio frequenter usa est Brivat. ecclefia & ad hoc usque tempus intactum retinet. Villam de Moret in comitatu Talamitensi a Bernardo comite ecdesiæ Brivatensi concessam, & ab Eldegario injuste detentam, S. Juliano in- tegram restitui curavit Frotarius noster, regnante p Carolo Francorum & Aquitanorum rege, lnstru- mentum restitutionis hujus, quod est absque anni data, reperitur art. 139 « chartularii Brivatensis ; in eo Bituricensis archiepiscopus dicitur Frota- rius, quo etiam titulo donatur in charta 289. ejuldem chartularii, data mense Septembri anno primo regiS Odonis. CathedraleS ecdesias Burde- galensem, Bituricensem & Pictavensem cum ab- batia S. Juliani Brivatensis Frotarium obtinuisse non unicum docet instrumentum. Abbatis Brivatensis cohonestatus titulo repcri- tur, non modo in instrumentis a nobis superius S. FLORI. 473 Iaudatis, verum etiam anno fecundo Ludovici regis mense Aprili, anno primo Caroli Crassi mense Januario & mense Decembri ; item anno fecundo ejusilem Regis mense Martio & anno tertio ejusilem Caroli mentibus Martio & Maio quod ex chartis 251. 287. 331. 335. 345. & 3 8 2. MS. libri de honoribus S. Juliano collaris haulimus. X. Adalgerium abbatem S. Juliani simuIque episcopum Ruthenensem fuisse probat MS. libri, toties a nobis laudati, de honoribuS S. Juliano collatis, instrumentum ccntcsimum quintum da- tuin anno iv. regnante Odone mense Augusto. ► D. J, Boyer notavit omissiim fuisse Adalgerium in catalogo Ruthencnsium episeoporum ; hunc, Frotarduin inter & Gausbertum hujus ecclesiæ præsules, collocandum requirit temporum feries. Porro ad eccksiam Brivatensem accessit an. 888. eamque rexit usque ad annum quartum aut quin- tuin Odonis regis : anno enim sexto ejusilem regis mense Augusto in ejus locum suffectus erat Wil- lelmus pius Pictavorum comes, de quo dicemus infra. Hujus chronologiæ probationem nobis ob- tulere instrumenta quatuor in chartulario Briva- tensi exarata, quorum primum datum est anno primo regnante Odone, mense Junio, estque nu- — mero 369. Secundum & tertium quæ sunt ordi- nc 62. & 266. data fuere ejufdem regis anno tertio mense Junio & anno quarto mense Aprili ; ultimum anno quarto Odonis mense Augusto. XI. Willelmus II. cognomento pius, dux Aqui- tanorum & comes Pictavorum Brivatensi abbatia laicorum ditioni iterum subjecta, potitus est circa annum 893. ln charta superius laudata anni vi. regis Odonis Willelmus comes & abbas nuncu- patur, Eklefredo præposito ; eodem an. Roberti cujiisilam levitæ donum accepit. Armandus vice- comes anno 1. Caroli simpiicis mense Augusto, dedit canonicis Brivatensibus ecclesiam fundatam ’in honore B. M. & S. Juliani cum omnibus quæ ad ipsum pertinent in loco vulgariter vocato Fontanas in aice Brivatensi, approbante & donationem excipiente Willelmo comite & abbate Brivatensi, Anno 111. ejusdem Caroli regis mense Martio, VitarduS quidam Willelmo duci & abbati S. Ju- liani, canonicisque Brivatensibus dedit ecdesiam in honore B. Mariæ constructam cum manso vulgariter vocato Airolas. Ducis titulo iusignitus re- peritur Willelmus ab anno 900. usque ad ejus obitum : regnante enim Odone, & Caroli sim- plicis anno primo, comitis tantum praefulgebat , honore. Abbatiam autem Brivatensis ecclesiæ ob- tinuit usque ad annum 917. Instituit & largis opibus ditavit Cluniacense monasterium anno nongentesimo decimo. Ejus obitus notatur in ne- crologio Brivatensi his verbis fol. 1 67. II. nonas Julii obiit Guillelmus pius, comes Pictavenfis, dux Aquitaniæ, &c. sepultus fuit in ecclefia Brivatensi & in priore templi parte juxta altare sanctæ Crucis, cujus sepulchro inseulptum erat hoc epitaphium ; Willelmus pius comes jacet hic tumulatus, Culus morte polus gaudet, terra lacrimatur. Gaudet Brivata tanto duce nobilitata, Flent fibi sublata Pictavi ossea beata. Collocato 474 ECCLESIA Collocato autem aItari S. crucis extra navim ec- ; clesiæ, in viciniori columna inclusa fuere ossa Wil- lelmi pii, circa annum I 5 13 * ab Antonio de VUeAna ! P^P0^110 Brivatensi. De obitu Willelmi Mabill. « s psi hæc in Universitatis scholæ obituario legun- P **• tur.• I I. nonas Julii oluit dominus Guillelmus comes Pictavensis, dux Aquitaniæ, fiundator ecclesiæ, pro quo capitulum debet librare I. denarium ad pro- cefficneni. In necrologio capituli Brivat. fol. 167. Hæc habentur : II. non. Julii obiit Guillelmus Pius » comes Pictavensis, dux Aquitanice. XII. Willelmus pio Acquitanorum duci avun— ] culo subrogatus est. Princeps Acquitaniæ dicitur in charta donationis mansi de Ladignac, quem quidam Bernardus canonicis Brivatensibus con- cessit anno xx. Caroli Simplicis mense Aprilis. Mense Octobri subsequenti Eidenordis femina quidquid possidebat in loco Solemniaco, Solignac, dedit ecclesiæ S. Juliani Brivatensis, ubi in Christi nomine Guillelmus, gratia Dei comes successer Wil- Ulmi majoris, super ipsum catervampræesse videtur, &c. Denique anno xxi. Caroli regis decimo ca- iendas Januam, cum apud Celcinanigas degeret, & venatoria arti insisteret, ne bona communis menjæ S. Juliam imposterum in usu tum laicorum,’ tum clericorum disperderentur, cavit amplo diplo- mate quod editum est Spicil. tom. XI, pag. 282. & in MS. libro de honoribus S. Juliano collatis exstat ordine sexagesimum nonum. XIII. Alfredus Willelmi frater Brivatensi ec- desiæ præerat ut abbas anno 2 5. Caroli regis, hoc est Christi anno 9 17. aut 9 18. & an. 923. seu anno primo Radulphi regis mense Aprili, quo a Cavallariaco vineam accepit Miseriago in vicaria Bonorochensi. Ex charta 194. Brivatensis chartul. eccIesiam sub invocatione S. Petri ædifi- catam in loco Braciacensi, de Brassec, cum red— ] ditu amplissimo dedit Brivatensi collegio mense Octobri anno IV. quo Franci inhonestaverunt re- gem suum Carolum, & contra legem elegerunt Ro- dulsum, donum excipientibus Allebardo præposi- to, & Cunaberto decano ; vide Spicileg. tom XI. pag— ^83- XIV. DaImatius I. anno v. Rodulfi regis ab- batiam Brivatensem possidebat, ut patet ex instrumento sexagesimo Brivat. chart. dato mense Octobri. Anno proxime sequenti duplicem ex- cepit donationem DaImatius abbas, primam ab Isamberdo quodam mense Augusto, alteram a Guarino mense Decembri, anno vi. regnante Rodulpho. XV. Cunabertum abbatis nomine insignitum reperimus in charta 267. MS. libri de honoribus S. Juliano collatis, data anno vn. regis Rodulfi mense Aprili ; nihil præterea de illo nobis sup- peditant instrumenta. Forte Dalmatius superius notatus, non est alius ab eo qui sequitur ; & Cu- nabertus abbas erat abbas religiosus, cum Dalmatius foret abbas Iaicus. XVI. Dalmatius II. quem Stephani vicecomi- tis de Podemniaco filium, & nepotem Armandi fuisse existimabat noster D. Petrus Laurent, qui iu disquirendis & examinandis chartis, maxime Tomus II. S. FLORI. 47j L Arvemiæ, integram fere vitam consumserat Reperitur abbas anno VIII. regnante Radulfo, seu Christi 9 3 o. & an. x. ejusilem Regis mense Ju- nio, Bonefacius quidam dedit vineam Gignaco in vicaria Ambronense canonicis S. Juliani, DaIma- tio abbate recipiente, ex diplom. 77. chart. Brivat. Sedebat & anno decimo tertio ejusilem Radulfi regis, & annis Ludovici Ultramarini primo, tertio, quinto, viI.vin. IX. x. xi. XvI. quo ab Amblardo donum excepit, Josepho præposito, & Gobfaldo decano Brivatensis ecclesiæ. Memo- ratur etiam regnante Lothario annis m. Iv. vm. j ix. x. xi. Xv. xvi. xviI ; anno demum prædicti Lotharii XXVIII. mense Maio habuit ratum ius* trum. quo Robertus quidam canonicis S. Juliani dono dedit mansum unum iu loco Felgerias in vicaria Brivatensi situm. Vuigo asseritur 5 o. an- nos abbatiam rexisse ; verum huic sententiæ con- trarium videtur quod legimus de Roberto, seu Josberto, qui dicitur abbas Brivatensis an. 962. quo Stephanus episcopus monachis canonicos sub- stituit. Idem vero videtur esse Robertus in cujus manu & dominatione vult esse post suum decessiim idem Stephanus episcopus monasterium Liziniaci, „ ex charta fundationis hujus cænobii facta an.9 4 5. J Spicilegii tom. xi. pag. 285. Robertus abbas occurrit quoque an.4. regnante Lothario, hoc est an. Christi9 57.vel 9 5 8. Hæctamenfacifeconciliari poliunt si dicamus duplicem tunc fuisse abbatem, unum laicum, alterum monachum aut clericum. XVII. Arculsus, cujus exstat mentio in charta 54. libri dehon. S. Jul. collatis, de concessione vineæ in territorio Maceriaco, Mazerat, in vicaria Brivatensi, data mense Martio annb tertio regnante Roberto, tempore vero Geraldi præ- positi. In hoc instrumento notatu dignum judicavimus Geraldum præpositum alite Arculfum ab- J batem nominari, quod observatum fuit subsequenti tempore ; primas enim abbates tenebant in ecclesia Brivatensi ante seculum XI. at seculis XI. XII. XI11. priorem locum occupaverunt præpositi, abbates secundum, & aliquando tertium. Allafus, vel Allufus quidam abbas Brivatensis dicitur in diplom. 94. chart. Brivat. mense No* vembri, regnante Roberto, absque temporis nota, Willelmo comite, Geraldopræposito, & Beraldo decano. Hinc quaeritur quis fuerit Allafus ille, an idem ac Arculsus, an sit ab eo distinguendus ? nos litem dirimere non audemus. XVIII. Ebraldum, sive Evraldum sedem ab- k batialem obtinuisse tempore Roberti regis probat instrumentum restitutionis Faveirolanensis eccle- siæ quam Pontius post mortem Pontii comitis ejus avunculi injuste retinuerat ; datum regnante Roberto absque anni nota. Vide instrumenta. Anno C. vi. coi 1011. aut 1012. decimo quinto ejusilemRegis 13 a* mense Februario, Umberga quædam concessit Euraldo, vel Evrardo abbati, Geraldopræposito, Beraldo decano & canonicis Brivatensibus, ecclesiam S. Justi, sundatam in loco vulgariter vocato Luiiag ; charta donationis hujus exstat in Brivat. chartula- rio, num. 430. Idem Ebraldus nominatur post Ustorgium præpositum in instrumento 280. præ- dicti chartularii quod exstat suie anni nota. Hh 476 ECCLESIA XIX. EraIdus sedebat tempore Henrici regis, l dum Stephanus hujus nominis primus præpositu- ram Brivatensem, & alter Stephanus episcopus de- canatum ejufdem eccIesiæ obtinebant, si fides adhibenda est instrumento 428. chartularii Briva- tensis, dato mense Dec. regnante Henrico rege, anno non indicato. Abbatiam una cum decanatu Brivat. regebat, fortasse post obitum Stephani episc. tempore prædicti præpositi : cujus rei probationem subiniuistrat charta 424. ejusilem MS. Facile cre- derem Eraldum eumdcm esse cum Ebraldo. XX. Stephanus præsens fuit cum Stephano præposito donationi factæ S. Juliano per Pon- tium & Guillelmum fratres, de censu quem habe— I bant iu territorio vulgariter vocato Alboso Instru- mentum ex quo depromtum est nomen abbatis hujus, chronicis caret notis ; sed ad tempus Henrici regis referendum esse conjicimus ; mortuo itaque Eraldo subrogatum fuisse Stephanum non qui- dcm asserere sed suspicari possiimus. XXI. Radulfus I. Brivatensis eeclesiæ abbas erat an.Christi 1 o 6 3.ut docet chartularium Calæ-Dei. Cum Roberto comite subscripsit litteris Pontii Avoiro, qui mansum unum, vulgariter vocatum Casa in luco de Madriac, dedit canonicis Briva- tensibus mense Februario. Instrumentum habes absque chronologico caractere in MS.iib.de hon. S. Jul. coll. estque ordine 436. Radulphus abbas Brivatensis & Radulfus de » Lugeac. Lauziaco * circa an. 1066. dederunt Rotberto abbati Casæ-Dei ecclesiam S. Andreæ de Cumis olim de Comps, postca dc V alle-Dei, de’Vdu-Dieu, dicecesis olim Clarom. nunc S. Flori. XXII. Pontius præerat anno millesimo sexa- gesimo sexto, quo Petrus quidam canonicus Bri- vatcnsis constitutus fuit præpofituS ecclesiæ SS. Ferrcoli & Juliani urbis Viennæ, a Leodegario archiepiscopo Vicnnensi, tempore Stephani de Polignac Arvernorum episcopi, præpositi, & Petri episcopi decani Brivatensis ecclesiæ. Ejufdem 1 meminit Mabillonius tom. v. Annal. pag. 1 o. ad an. 1067. Cœnobium in honore SS. Ferreoli & Juliani Viennæ conditum, in quo vigebat olim summa cum laude ecclesiasticarum virtutum ordo, a prisea morum austeritatc & disci plina desciverat circa an- num 1030. Quod ægre ferens Leodegarius Vien- * lsamo. nensis præsul, regendum illud dedit Irsano * abbati Cs>nsufe S. Victoris Massiliensis.Mortuo lrsano & in ejus lo- cum suffecto Petro, cum sacro disclplinæ monasti- jjerted. lib. cx jugo collum subtraxisset cœnobium Vicnnense, ^enilwui adopprimendum penitus morbum iterum aggre—. 9.XCVU1. * ditur Leodegarius : accedenteitaque Nicolai summi’ pontificis auctoritate, Viennæ convocata est ly- nodus, cui præfuit Stephanus cardinaliS legatus, adsistente archiepiscoporum & episcoporum no- bili corona, qua Brivatensi collegio & ecdesiæ S. MauritiiViennensis conjunctim, ad restauran- dum traditum fuit prædictum SS. Ferreoli & Ju- liani cœnobium. Anno itaque 1066. restaurati Concil Eri— cœnobii præpofitus constitutus fuit Petrus X Ju- vatrnse an. llani Brivatensis alumnus, eique a Leodegario præ- z f • £jjc focius J*. Alauritii canonicus & ar- cludiaconus nomine Richardus, ut eorum labore & S. FLORI. 477 L indostria com aliis fervis Dei reviviseerent ibi divina & humana obsequia. De cetero, inquit Leodegarius, post finem istorum, qui ibi præpofitus elec- tus suerit a fratribus qui ibidem fervituri sunt, aut de nostris, aut de Brivatensibus, eorum a nostro capitulo coostrmatin laudetur : obtestamur per Trinitatem & electos angelos & per merita sanctorum martyrum Mauritii & fociorum ejus, necnon Fer-- reoli & Juliani utfine pretio electio ipsafiat. Hujus historiæ notitiam hausimus ex instrumento 305. MS. libri de honoribus S. Juliano collatis. XXIII. B… de Alzone abbas nuncupatur in instrumento conventionis initæ anno 1100. I inter Odilonem de Mercorio decanum Brivaten-* sem ex una parte, & universum Brivatensis ecdc- siæ conventum ex altera, pro villis de Coltinas & de Moret ; obiisse sexto calendas Aprilis docet ne- crologium Brivatenlc. XXIV. Willelmi Iv. initium nobis incom- pertum. Circa annum 1136. vixisse ex Justello pag. 2 6. hausit D. J. Boyer. Est haud dubie Wil- lelmus de Rasael, qui inscribitur multis tabulis Piperacensibus, & abbas erat nonis Julii an. 1138. XXV. B. Designatur, more tunc recepto, qui- dam Brivatensis abbas sola priori nominis littera, _ scilicet B. in charta dotationis domus Leprosorum PontiS-de-ia-Bajafle ab Odilone de Cambo Brivatensi canonico ædificatæ, data anno 1161. Ejus etiam meminit Justellus ad annum 1162. Vide paginam 3 2. Arvemensis historiæ. XXVI. Radulphus II. memoratur apud J. Co- lumbi pag. 220. in episcopis Vivariensibus, & præfuillc dicitur anno 1207. Designatur etiam in charta Pontii vicecomitis Podempniaci, quam habes inter instrumenta, per primam nominis iit— c.Ix.œL teram R. data anno ab Incarnat. Domini 1201. 1J+* mense Julio Luna decimaquarta, regnante Phi- lippo rege Francornm. ls est fortasse qui præsens fuit scotentiæ latæ per Hyacinthum cardinalem, lite pendente inter abbatem Casæ-Dei & univer- sum Brivatcnse capitulum anno 1175. XXVII. WilIelmus V. deTurre ex cantoreBri- vatcnsi ad sedem abbatialem evectus est, nobilissi- mo genere apud Arvernos natus. Hanc obtinebat circa annum 1224. ad præposituram ejusilem ecclesiæ transtatus fuit circa annum 1226. XXVIII. Bemardus de Rupesorti, Willelmo de Turre ad præposituram Brivatensem promoto, dignitatem abbatialem accepit. Anno 1227. mense Februario indictione prima sigilio roboravit instrumentum compositioniS factæ inter Tem- _ plarios ex una parte, & capitulum Brivatcnse ex b altera. Præsens fuit anno 1234. iv. cal. Martii indictione iv. arbitrali sententiæ quam dedit Ste- phanus MimatensiS episcopus inter capitulum Bri- vatense & abbatem Piperacensem, qua canonia in ecclesia S. Juliani, cum ejufdem perceptione abba- tibuS Piperacensibus debita dicitur ea lege, ut quandocumque abbas a capitulo Piperacensi sue- rit electus, & quandocomque electus, vel abbas benedictus cedere voluerit, vel refignare, in ca- pitulo Brivatenfi & ipsi capitulo cedere vel re- fignare teneatur, & ab ipjo capitulo confirmatio- nem electus petere & obtinere ; & eeclesias, pro ut 478 ECCLESIA VJdeC.vn. in privilegio domini Callixti papæ & domini In~ & C. x.*’nocentiiplenius continetur, ecclesiæ Piperacensisub ’•ol. iji. cenjibus longo temporepræstitis, ex causa eleemostnæ a Brivatensi ecclefia collatas fuisse & concesseu perpetuo recognofcant abbas & syndicus supradicti, &c. XXIX. B. de Monte-acuto nominatur post Fulconem de Monte-acuto præpositum in decreto solemni Brivatensis capituli dato nono mensis Ju- nii die Veneris ante festum S. Bamabæ anno Dom. 1256. indictione xiv. regnante Ludovico Francorum rege. Illud vero edidimus inter nostra co !.X|Tj8. instrumenta. Hoc decreto penitus exstinctus & abolitus fuit junctione irreseagibili mos antiquus de terris Brivatensis ecclesiæ conserendis quotieseumque eas vacare contingebat, lingularibus personis ad ufus earum proprios, investitura præpositi pro tempore existentis subsequente t ex quo usu contingebat quofdam ditari de patrimonio Crucifixi, qui collata sibi non in fervitio ecclesiæ sed ad ufus proprios pn suæ voluntatis arbitrio expendebant, certeris in paupertate degentibus. Eodem statuto universa S. Juliani dominia & præsertim abbatia S. Germani de Lembrone ad communem mensam canonico- rumresidentium conversa& redacta fuerunt, ex- ceptis iis quæ dignitatibus velperfonatibus ab antiquo erant specialiter assegnata & ratione prælaturæ, seu personatus deputata. Huic sanctioni assensum * praebuere Fulco de Monte-acuto præpositus, B. de Monte-acuto abbas, Odilo de Mercorio decanus, Bomparius de Langeac, B. de Rupeforti sencs- callus, Guillelmus de Gondras magister : cum ceteris canonicis quos inter silentio praetermittere non debemus Dalmatium de Rupe, Astorgium de Monte-acuto, Hugonem de Bonnaroca, Ite— rium de Rupeforti, Petrum de Vissac, Eradeum de Monte-buxerio, Chatardum de Niche, Petrum Papabeuf, Guillelmum & Petrum & Stephanum de Lastic, Draconem de Balzac, Guillelmum de Rupe, Robertum de Corsellis, Geraldum de • Chalus, Castum dc S. Nectario, Armandum de ’ Rupe, Petrum de Polhiaco, Armandum de Ro- fiaco, Johannem de Rochefort, W. de Salians, Guillelmum de Monteravello, Robertum de Cor- so, Astorgium de Tailhiaco, Guillelmum de Ro- chefort & Guillelmum de Turlanda. Decretum illud Alexander IV. canonicorum supplicationibus inclinatus, consideratione quoque dilecti filii magis- tri Milonis ecclesiæ Brivatensis forisdecani ejus scriptoris, ratum habuit bulla data quarto non. Augusti, pontificatus anno quinto. Vide inter ins- C. xm. trumenta. Eidem B. de Monte-acuto abbati ejus- coI’ « f « • que suecestbribus concessit capitulum decem libras Viennenses debitales, &c. Ipse vero abbatis no- mine dedit capitulo ecclesiam S. Petri in peepetuum & quietepofficlendam, transactione habita supra memorato die nono mensis Junii anno 1256. XXX. Geraldus de Chalus abbatialem dignitatem obtinebat anno 1340. Interfurendi nonnulli ; sex enim reperiuntur, led quo tempore quo- ve ordine recenlendi sint nobis incompertum. Geraldi exstat memoria in instrumento quo Petrus Rogerii, beatæ Mariæ-novæ diaconus cardinalis, præpositus & canonicus Brivatensis, Clementis hujus nominis sexti ex fratre nepos, juramentum & Tornus II. S. FLORI. 479 A recognitionem fcudi fecit dc dicto przpositatu, in manibus canonicorum Brivatensium per procuratores, die Jovis post festum conversionis S. Pauli anno /ncarnat. Dominica 1 jqp.ind. tertia, &c. Ultimus Brivatensis abbas fuit Geraldus noster, anno enim 1342. abbatia cum forisdecanatu, praecentoria & ecdesia S. Ferreoli, suppressa fuerat, auctoritate Clementis VI. bulla data Avenioni III. idus Julii pontificatus anno primo, quam inter c. xix. probationes retulimus. coI. 148. P. forte Petrum de Monte-acuto abbatem Briva- tensem fuisse novimus ex MS. libro chartarii Bri- vatensis continente tranfactiones, seu compositiones B olim initas inter capitulum & diversisiatuspersonas. Refertur enim in instrumento quodam hujus char- tularii P. de Monte-acuto abbatem Brivatensem, Bertrandum de Turre canonicum ejusilem ecdesiæ & Petrum Durandi officialem Avenionensen, in- quisitionem fecisse dc crimine adulterinae fabrica- tionis monetæ, cujus accusati erant B. Auricula ejusque nepos. Porro præter hunc P. de Monte-acuto repe- riuntur in necrologio Brivatensi abbates sequen- tes, sed fine chronicis notis, quorum notitiam de- bemus nostro Jac. Boyer. Sederunt sortasse post B. de Monte-acuto & ante Geraldum de Chalus C ultimum abbatem, ab anno scilicet 1256. usque ad annum 1359. I. Astorgius de Talliaco cujus obitus notatur v. cal. Maii. II. Ludovicus dei Royre 11. cal. Novembris. III. F. de Rochefort xvi. cal. Septembris. IV. Bertrandus iv. cal. Aprilis. W. de Rafael non. Julii. PRÆPOSITIECCLESIÆ BR1VATENSIS. I. T) AdBERTUS, ^/. RADEBERTUS.an. 817. JTv præpositus & custos dicitur in charta 325. p. chartularii Brivatensis data mense Maio anno iv. Ludovici perexcellentis imperatoris, Ferreolo abbate. II. Adalgisus, al. Algisus memoratur in dona- tione Richaldi facta ecclesiæ Brivatensi anno sexto Caroli-Calvi mense Maio : & iu alia donatione cujusdam Garibaldi conferentis S. Juliano quid- quid habebat in loco Solemniaco, Soliniac, tempore Bernardi comitis & abbatis, regnante Carolo Francorum rege anno xvii. mense Febr. Illius meminere instrumentum 2 64. chartularii Brivatensis datum mense Maio anno xxvi. reg- nante Carolo Francorum & Aquitanorum rege, & charta 58. ejusilem manuseripti data mense _ Martio anno 11. regnante Ludovico Caroli regis filio. Item Adalgilum reperio 846. 848. 852. 858.862. III. Castellanus anno xxxiv. Caroli-Calvi, quo Frotarius archiepiscopus Burdegalensis & ab- bas S. Juliani, privilegium obtinuit in gratiam ca- nonicorum Brivatensium. Anno 1. Ludovici* * • FortafTe ille Ludovicus rex non est Ludovicus fecundus diftus Balbus, sed Ludovicus III. Et certe in lib. dehon. collaris S. Juliano habetur donatio Arioini levitæ fafla mense Junio an. 1. regni Ludovici, Frotherio archiep. & abb. Castellano præposito. ltem donatio Benedidti & uxoris mense Aprili, an. IV. regni Caroli, Frothario archiep. abbate & proteflore, C.istei- iano præposito. H h i j 480 ECCLESIA Balbi mense Junio tatam habuit donationem Ar— A ioini quæ refertur in chartulario Brivatensi art. 3 1. Item alteram donationem loci de Frodgerias, Erugere, collati Brivatensibus ab Eldebardo pres byteroanno ii. Caroli-Crassi mense Aprili. Hunc præpositum fuisse usque ad annum iv. ejusilem Caroli testis est MS. libri de honoribus S. Juliano collatis charta 3 5. IV. Futarius præpositus una cum AIdcfredo de- cano consensum præbet donationi quam Frotarius archiepiscopus Bitur. & abbas, fecit Stephano cen- sus annui x. sol. de mansis apud Gisacum, absque chronicis notis. V. Heldefredus, sive Elfredus, vel Helfri— I dus, aut Aldefridus, his enim nominibus va- rie nuncupatur ; ex decano Brivatensi ad præ- posituram ejusilem ecdesiæ evectus fuit circa an. 889. nam anno 1. Odonis regis mense Sep- tembri, cum Frotario archiepiscopo Bituricensi & abbate S. Juliani, & Geraldo decano ejusilem eeclesiæ, assensum præbuit donationi loci de Pau- iiaco, Pauliac, a Roberto canonicis Brivatensi- bus concessi ; mense Junio subsequenti consensit alteri donationi factæ tempore Adalgerii episcopi & abbatis S. Juliani, ex qua liquet ultimum Fro- tarii archiepiscopi annum & primum Adalgerii Ruthenensis episcopi cum anno 889. concurrisse. In libro MS. de honor. S. Juliano coUatis reperi- turfundatio capellæ in honorem S. Andreæ, Fro- tario archiepisc. & abbate, Helfredo præposito, mense Septembri anno 1. regnante Odone rege, (id est, an. 888.) Anno vm. ejusilem regis El- fredus permutationem quandam fecit cum Bemar- do decano Brivat. In eod. cod.MS. legitur donatio Abonis & Adæ uxoris, Guillelmo comite & abbate & Helfredo præposito, anno v. regnante Carolo ; item donatlo Gerardi & Agmodis uxoris mense Novemb. an. XII. regnante Carolo, Guillelmo duce rectore ecclesiæ Brivat. & Helfredo præpo— j- sito. Item donatio Gonterii clerici eodem Guil— k lelmo comite & abbate, Eldefredo præposito & curam gerente. Heldefredus autem noster præ- posituram Brivatensem oecupavit usque ad an. Xii. Caroli Simplicis. VI. Radulphus I. donationi Iterii cujusilam interfuit tamquam præpositus Brivatensis, mense Septembri anno xiv. Caroli-Simplicis. Vide char- tam 39. MS. lib. de honor. S. Juliano collatis. RaduIfum reperio iu charta Brivat mense Aprili anni prædicti xiin. Caroli regis. VII. Arlebaldus, sive Ariabaldus memoratur in instrumentis 218. & 2 6 3. chart. Brivatensis, datis mensibus Maio & Junio, regnante Carolo I anno xv. Willelmo comite & abbate. Item annis xix. &xx. ejusilem regis. Anno d. cccc. xIx. ind. vlI. decimo cal. Januam Carolo rege Fran- corum anno xxi. adiit Wiilelmum Aquitaniæ ducem & abbatem S. Juliani, & ab eo diploma obtinuit quo cautum est ne bona communis men- sæS. Juliani in usu tum laicorum, tum eccle- siasticorum disperderentur. Nominatur in charta 194. chart. Brivatensis data anno 1. Rodulfi regis ; anno proxime sequenti una cum Cunaberto decano Brivatensi subscripsit Kariabaldus instru- S. FLORI. 481 . mento fundationis monasterii Cefciniensis dato anno II. quo infideles Franci regem suum Carolum inhonestaveruntt& Rodulsum in principem elegerunt. Anno denique iv. ejusilem Rodulfi mense Octobri una cum eodem Cunaberto decano, excepit do- nationcm loci de Brassec, quem Acfredus comes & abbas Brivatensis canonicis S. Juliani concessit. Vide album Brivatensium abbatum. VIII. Cunabcrtusprimum decanus, postmo- dum præpositus circa annum 927. aut 928. Anno v. regnante Rodulfo, mense Octobri, laudavit donationem ab Hictore in gratiam Briva- tcnsis eeclesiæ factam tempore Dalmatii abbatis. I ln lib. de honorib. S. Juliano collatis reperitur donatio Bernardidie 3. Novemb. regn. Rodulpho rege, Dalmacio vicecomite, Cunabertopræposito. Memoratur etiam annis vi. & vm. ejusilem regis, item annis 1.11. m. & v. Ludovici Ultramarini, quod in chart. Brivatensi videre est. Huic Cuna- berto debetur fundatio monasterii Cantogilensis, cujus instrumentum refert Mabill. Annal. Bened. tom. 111. pag. 707. in appendice, ubi levita dici- tur. Fato functus erat anno VI. Ludovici iv. Vide capitul. tom. 11. cap. 1 5 37. & Annal. Benedict. tom. m. pag. 434. IX. Joseph ex Odilo, seu Odilone & Ildiarde * genitus, fratres habuit Stephanum & Astorgium. Consobrinus erat Blidsendis uxoris Bemardi Arvernorum comitis. Præerat mense Martio an. vI. Ludovici Ultramarini : hujus etiam fu mentio in instrumentis 118. 119. 148. 294. 316. 340. & 3 8 6. chart. Brivat. datis regnante Ludovico hujus nominis iv. annis vii. vm. Ix. x. xi. & xvI. X. Robertus, Stephani Arvernorum episcopi nepos, præposituram occupavit per spatium xxv. annorum, memoratur enim in MS. libro de ho- noribus S. Juliano collatis ab an. m. adxxviiI. Lotharii regis. Assensum præbuit instrumento j quo prædictus Arvernorum episcopus concessit S. Juliano Brivatensi vicum vulgariter vocatum Lisiniacum, nunc Sangermanum, cum ecclesiis & aliis appendiciis, &c. datum an. 962.Nativ.Dom. ind. v. mense Febr. An. xvi. Lotharii regis mense Febr. interfuit donationi Izengarde, quæ dedit ca- nonicis Brivatensibus quidquid habebat in comita* tu Brivatensi, in vicaria de Cantalogo. Memoratur etiam in chartis 3 24. & 3 9 2. MS. lib. de honor. S. Juliano collatis, datis mensibus Februario & Maio, regnante eodem Lothario anno xxviII. XI. Gerardus, seu Geraudus præposituram Brivatensem occupabat anno salutis 1000. Hunc ex nobilissima Aureliacensium toparcharum stirpe — oriundum esse asseruit dominus Audigier in his- toria Arvem. manulcripta.Gerardi præpositi exstat mentio in charta 54. chartul. Brivat. data an. 111. Roberti regis mense Martio tempore Arculfi ab* batis : anno xv. ejusdem regis mense Februario ta- tam habuit donationem Umbergæ, quæ locum vulgariter vocatum Luziac cum eeclesia S. Justi Brivatensibus concessit, approbantibus Willelmo comite & Roberto vicecomite ; ejusilem Gerardi tempore, anno scilicet xx. Roberti regis mense Februario Pontius comes Gabalitanus & Forensis concessit Brivatensi collegio ecclesiam Faveirola. 482 ECCLESIA c. iv. col. ncnsem, de Faveirolle, cum omnibus quæ ad ipsam i 131’ecdesiam pertinebant, cujus donationis testcs fuere Stephanus & Robertus vicccomitcs. Elapsis qui- buldam annis, eamdem ecclesiam, quam injustereti- nuerat Pontius nepos prædicti Gabalorum comitis, S. Juliano integram restituit, regnante Roberto Francorum rege, tempore Geraldi præpositi, Beraldi decani, Evraldiqueabbatis. Gcrardi obitus notatur in necrologlo Brivatensi xii. cal. Julii. XII. Eustorgius, circa finemrcgni Roberti, Hugonis Capeti filii, præposituram Brivatensem regebat. Illius tria Brivat instrumenta meminere : sextum scilicet, datum mense Octobri regnante Roberto ; trigesimum sextum, datum mense Maio I regnante eodem Rege ; & 2 8 o. In Iib. de honor. S. Juliano collatis habetur donatio Desiderii cle- rici mense Octob. regnante Roberto rege, Eustor- gio præposito Brivat. Item donatio Desiderii le- vrtæ (forte supradicti) die vi. Maii regnante Ro- berto, Eustorgio præposito. XIII. Stephanusqui ex Mcrcoriana, de Mer- cæur, stirpe periilustri originem ducebat (si fides adhibenda est prædicto domino Audigier) regnante Henrico rege mense Decembri, Eraldo abbate Brivatensi, consensum præbuit donationi factæ capitulo, cujusclam ecclesiæ in honore S. Benedicti ædificatæ in loco vulgariter vocato Miqparda, < tempore quo aIter Stephanus episcopus decanatum ecclesiæ S. Juliani Brivatensis occupabat ; ex charta 428. chartularii. Adfuit cum Eraldo abbate & decano Brivatensi venditioni factæ canonicis S. Juliani per Oldaricum abbatem S. Germani in Embronio, cujusilam domus quam idem Oldari- cus possidebat apud Sangermanum prope eccle- siam ; hujusce venditionis instrumentum, quod est 424. exstat in MS. libro de honoribus S. Ju- Jiano collatis. XIV. Stephanus de Podemniaco, Poliniac, Arvernorum episcopus, & præpositus Brivatensis, _ nominatur in instrumento quo Petrus canonicus J S. Juliani a Leodegario Viennensium antistitc constitutus fuit præpositus restaurati cœnobii Vien- nensis, in honore SS. Ferreoli & Juliani cons » tructi, dato anno MLXvi. Vide seriem abbatum Brivatensium in Pontio abbate xxn. XV. Willelmus I. de Podemniaco, de Poliniac, anno MC. præsens fuit transactioni, seu concor- diæ factæ inter canonicos Brivatenses & Odilo- nem de Mercorio decanumejusilemecclesiæ, pro villis de Collinas & de Moret. Supremus Willel- jni dies notatur in obituario Brivatensi his verbis : III. id. Novembris obiit Willelrnus præpositus Po— j demniaci. XVI. Odilo de Mercorio, de Mercœur, ex decano Brivatensi constitutus fuit præpositus, for- tasse post obitum Willelmi de Podemniaco ; fra- trem habuit Stephanum Claromontensem episco- pum, nepotem Odilonem episcopum Aniciensem, patruum vero S. Odilonem canonicum Brivaten- sem, Ciuniaccnsis deinde monasterii abbatem. Erat præterea canonicus ecclesiæ Clarom. Testis fuit pacis & concordiae initæ inter capitulum Bri- vatense ex una parte, & comitem Robertum ex altera anno Domin. Incarnat. m. c. xxxvi. Luna S. FLORI. 483 quinta, feria v. regnante Ludovico rege, tempore Petri Lugduncnsis, & Alberi, seu Alberici Bituri- ccnsis archiepiscoporum, A. Claromontensis præ* sulis, Stephani decani Brivatensis, &c. Odilonis præpositi jussii conscripta fuit historia S. Odilonis, quam habes editam in bibliotheca Cluniacensi. Vide Galliam Christian. quadripartitam tom. II, fol. 528. Justellum pag. 26. notas Chesilii iit biblioth. Clun. & Annai. Bened. lib. L. n. 73. XVII. Eradi us præpositus ex charta Piperacenst an. m. c. xxx. lix. XVIII. Willelrnus II. præposituram obtinebat an. M. c. LxI. aderat enim hoc anno in capitulo 1 Brivatensi cum Odilo de Cambo, ejusilem eccIesiæ canonicus, dedit domui leprosorum Pontis-de-la Bajasse & quatuor clericis in eadem domo servien- tibus, agros & vineas & cetera quæ habebat ultra Elarium fluvium, cujus donationis iustrumentum ejus habes inter probationes. Anno Domini 1175. c indictione vii. quinto idus Decembris interfuit sententiæ Iatæ per Hyacinthum cardinalem inter Bertrandum abbatem & totum religiosum con- ventum Casie-Dei ex una parte, & universum Brivatcnse capitulum ex altera, pro cœnobio Can- tajolensi, & præbenda in eccIesia S. Juliani debita „ abbati Casie-Dei pro tempore existenti. XIX. Willelrnus III. filius Willelmi CIaro- mont. comitis, Eradium vicecomitem Podemnia- cum qui anno 1179. villam Brivatensem & vil- lam S. Germani in Embronio cum extraneis gen- tibus incendio vastaverat, poenitentia ductum & ad januam ecclesiæ S. Julium sub virga correctio- nis humiliatum, benigne excepit die tertia post festum S. Juliani an. 118 1. ea lege ut lpse Era- dius ejusque successeres capitulo Brivatensi profiterentur clientelam pro castris de Cussiac & de Solasvit, de Cusse, de Solafvit, & eadem ad nutum redderent canonicis S. Juliani cum guerra ^facienda immineret, universumque capitulum & ho- J mines urbis Brivatæ sequerentur manu armata & sine pretio. Anno denique 1201. Delfinus Arvernorum comes, Poncium viecomitem, Po- demniaci prædicti Eraclii silium, compulit ad ex- hibendum homagium capitulo Brivatensi ; quod hominium recepit Willelrnus noster, totius ca- pituli nomine, mense JuIio, Lunadccimaquarta, regnante Philippo Francorum rege. Vide nostra instrumenta. Ejusilem Willelmi meminit Justellus c. ix. col. pag. 42. & 13 9. Fato functus erat an. 1222. 1 XX. Poncius dc Lorhat ex instrumento dato anno m. cc. xxii. obiit circa annum m. cc. xxvI.

Ejus obitus notatur in necrologio secundo idus "* Aprilis. XXI. Willelrnus IV. dictus de Turre, ex no- bilissimo apud Arvernos genere natus, præcento » riam, abbatiam & præposituram Brivatensis ecde- siæ successive occupavit. An. 1226. mense De- cembri a S. Ludovico epistoIam obtinuit in gra- tiam capituli Brivatensis, qua Rex Christianissi- mus concessit capitulo jura regaliæ quæ sibi & succcfsoribus suis, vacante præpositura deberi in- tendebat. Eam edidit Steph. Baluzius. Anno pro- xime sequenti mense Februario asienfum praebuit compositioni factæ inter Templarios milites & Hh iij 484 ECCLESIA ecclesiam S. Juliani. Libellum supplicem pro par— l tc capituli obtulit Amalarico dc Corceilis consta- bulario Arverniæ, contra Guillelmum comitem Delphini filium, qui sidelitatis juramentum capi- tulo præstarc rccusabat pro castris de Vetcri-Bri- vata & de S. Ilpidio, datum anno M. cc. xxxvIi. die Jovis post festum SS. Philippi & Jacobi. Nominatur in sententia lataaprædicto Amalarico comite-stabuli advcrsus comitem Guillclmum dic Lunæ antc festum S. Lucæ anno M. cc. xxxIx. Anno m. cc. xLii. indictione xv. die Lunæ in vigilia Nativitatis B. Johannis Baptistæ, ipse & capitulum composuerunt litem pro ccnsu cujusdam domus Stephani Costa. Tandem capituli no— ■ mine excepit homagium Roberti Claromontensis comitis pro castris Veteris-Brivatæ & S. llpidii die Lunæante festum S. Martini hyemalis an. 1243. rio£at~ XVI. cal. Aprilis an. Dom. M, CC.XLV. dimifitque mille denarios capitulo, & seolæ quinquaginta Jolidos. Consule Stephan. Baluzium in a historia Arver. domus ». XXII. Fulco de Monte-acuto, de Afont-agii, memoratur iu decreto solemni Brivatensis capi- tuli, cujus meminimus in articulo B. de Monte- acuto abbatis, quo abbatia S. Germani in Embro- nio & thesauraria Brivatensis exstinctæ fuerunt, & univcrsa ecdesiæ dominia ad communem canonicorum residentium mensam redacta, dato anno Dom. M. cc. Lvi. indict. xiv. nono mensis Junii die Veneris ante festum S. Barnabæ. Is est c.vn.col. Fulco de Monte-acuto qui, accedente consensu sn’universi capituli, concessit præbendam in eccle- sia Brivatensi, cum plenitudine juris canonici, dom. Guidoni Aniciensi episcopo & omnibus in eadem sede episcopali succefloribus, amplo diplomate dato in crastinum Nativitatis beatæ Mariæ anno Dom. m. cc. LIx. quam concessionem ra- tam habuit Clemens papa hujus nominis vI. a quo Aniciensis episcopus primuS Brivatensis ec- clesiæ comes renuntiatus est bulla Avenioni data cal. Julii, pontisicatus anno primo.Fulconis obitus notatur in necrologio Brivatensi mense Scptem- bri, sed abfque anni nota. Item in necrol. Clarom. ecdesiæ 111. id. Septemb. Fundavit in sua Brivat. ecciesia vicariam sub annua quinque sextar. fru- menti pensione, a dominis castri de Monte-acuto solvenda. XXIII. Jacobus de Monte-acuto, de Mont-agu, post cxcessiim Fulconis eligitur & usque ad annum 1275. præpositiiram occupat. XXIV. P. præposituS Brivatensis m. cc. lxxv. XXV. Odilo II. de Mercorlo, de Mercœur, Beraldi domini de Mercorio silius, neposque Odilonis Brivatensis decani episcopique Mima- tensis, decanatum Brivatensem obtinuit usque ad annum 1275. ve^ I276— Adepta præpositura, litem habuit cum procuratore regiS Philippi au- daciS super fidelitate quam dicebat Rex sibi deberi a præposito Brivatensi ; hujuS Iitis auditores fuere RobertuS de Fronvilla ParisicnsiS & JohanneS Maran RemenfiS canonici, qui an. m. cc. lxxx. • In necrol. eccl. Claromont. scripto an. 119 i.iiclegitur: vt. non. AJanii obiit W. de Turre praposttus Brivatinjis, qui dedit tcdefitt l, fi/, crnsualcs pro anniverjario suo faciendi. S. FLORI. 485 diebus Jovis & Lunæ ante festum S. Dionysii, susecpta functi sunt provincia. Anno proxime sequenti dic x. cal. Martii assensum præstitit trans- actioni initæ inter Bcraldum dominum de Mcr- corio suum genitorem ex una parte, Gaucelinum de Garda decanum Brivatensem ex altera, & uni- vcrsuin ejufdem ecclesiæ capitulum ex tertia parte, tractantibus prædicto Gaucelino de Garda deca- no, Astorgio de Monte-acuto abbate Securcti, Guillelmo dc Monte-Revello præposito Aniciensi. Petro Racherii& Johanne dc Rupc-sorti canonicis Brivat. in præsentia Annandi vicecomitis Podciu- niaci & Guillelmi vicecomitis Murati, adstantc mi- B litum, clericorum& domiceilorum numeroso cœtu. Villam dcLurlangaS, Lorlange, ^ capitulo concessa m, dominio præposituræ addidit, transtato in canonicos juris dicendi honore, quem habebant præpositi, aut habere se dicebant in urbe Brivatensi, transactione super his habita anno m. cc. Lxxxvm. dic Vcne- ris post octavas B. Matthæi apostoli & evange- listæ. Supcrstes erat Odilo anno 1300. dies ejus ultimus ignoratur. XXVI. Bemardus dc Rupc-forti, Rochesart, ex instrumento dato dic Jovis ante festum S. Antonii anno Dom. M. ccc. v. XXVII. Eraclius de S. Ncctario, /se Senneterre, C alias de Saint-Nectaire, dominus castri de Clavel- lcrio, præpositus erat Brivatensis die Sabbati post festum S. Antonii anno m. ccc. vm. die vero Dominica post festum S. Mariæ Magdalenæ anno 1325. ind. vn. pontisic. Johannis papæ XXII. anno Ix. hominium recepit lsabellæ Ruthenensis vicccomitiliæ de Carlat, pro castris vulgariter vo- catis les murs de Barre & Ladignac. Eodem die & anno Bernardus de Turre filius nobilis & potentis viri Bernardi de Turre militis ex Beatrice de Ruthena, fidelitatem juravit & clientelam profestus est pro filva quæ vocatur Lagalesta, Eraclio de S. Ncctario præposito homagium excipiente, mandato, voluntate & nomine prædicti capituli. Reccnsctur etiam in charta Casæ-Dei anno 1330. 22. Aprilis. XXVIII. Guillelmus de Rupeforti memora- tur in charta data die Lunæ in festo cathedra S. Pe- tri anno 1333. XXIX. Hugo I. Roberti III. Arvemiæ deI- fini, comitisque Claromontensis silius ex Isabella de Castcllione, de Chastillon, cum esset canonicus Claromont. ad præposituram Brivatensem evectus est anno 1334* Procuratores suoS adipiscendæ possessionis causa instituit die xlx. Februarii ejus £ dem anni ; dic MartiS sequenti in festo cathedrae S. Petri sacramentum præstitit capitulo & pofles- sionem accepit. Obiit x. Februarii anno 1 3 47. ex necrologio S. Andreæ Claromontensis. Post ejuS obitum orta est controversia inter capitulum & Bcraldum Arvemiæ delfinum domimimque Mcrcorii ejuS nepotem, ratione hercditatiS ab Hu- gone relictæ, quæ tandem composita suit charta data Blasiliæ, Blefie, die 1. mensis Maii anno Dom. 1 348. XXX. HugoII. Delphini, nepoS prioris, præ- posituram Brivatensem occupabat anno 1 349. quod patet ex sententia contra cum lata dic Veneris, 486 ECCLESIA quæ fuit xx. Martii : qua licet duplex præbenda. præposito residenti attributa sit ab antiquo, unicam tantum non residenti debitam esse dicitur. XXXI. Pctrus Rogcrius, Roger, Beausort, Lemovix, S. R. E. tituli S. Mariæ-Novæ diaconus cardinalis, nepos Clementis papæ VI. patrem habuit Guillelmum Rogerium dominum de Ro- zariis, matrem Mariam de Chambon, fratrem vero Guillelmum comitem Beilifortis, & vicecomitem Turrenæ. Sacro jam cardinalium collegio adscrip- tus erat, cum ad præposituram Brivatensem sum- mi pontificis diplomate sufsultus, accessit : fidem dienteIarem juravit capitulo & possessionem inivit per procuratores suos die Jovis post festum Con- versionisS. Pauli anno 1350. indict. ni.pontifi- catus Clementis vI. an. VI11. Memoratur in titulo rtgistri causarum curiæ secularis præposituræ Bri- vatensis incoepti anno Dom. 1 3 6 i. die Lunæ ante festum Astumtionis B. Mariæ. Ad ejus instantiam an. 1366. indict. iv. Urbani papæ V. an. v. lata est excommunicationis sententia adversus quofidam iniquitatis filios qui villam de Lurlangas ad prædic* tum Dom. cardinalem ratione præposituræ Brivaten- sissuectantem, & parochialem ejusdem loci ecclesiam invadere, diruere & incendio concremare præsumse- rant. Ejus meminit inseriptio cujusilam decreti lati auctoritate Guillelmi de Pionsaco baiiivi & locum tenentis pro nobili viro Roberto de Martinenchiis milite, judice curiæ secularis præposituræ Briva- tensis, anno 13 67. die Martis post festum S. Ma- thiæ apostoli. Denique cum præposituram rexis- set annos viginti, ad summi pontificatus apicem sublimatus est Avenioni an. 1 3 70. die xxix. De- cembris, assiimto Gregorii xi. nomine. Rexit sedem S. Petriusque ad annum 1378. quo Romæ obiit, Avenione relicta. XXXII. Radulsus II. de Aurosa, dAurouse, veI de Rochesort, ad summum pontificatum trans lato Petro Rogerio, præpositus Brivatensis renun- tiatus est, eoque nomine in urbe exceptus anno 1371.die Mercurii ante festum S. Margaritæ. Hominium GuiIleImi Vigier domini de Vernaffal excepit coram Aymerico notario die Martis ante festum S. Hilarii anno 13 77. Extremus ejus dies ignoratur. XXXIII. Nicolaus S. R. E. presbytercardina- lis tituli S. Martini in montibus, præposituram Brivatensem, quæ diu vacaverat, adeptus est summi pontificis buIla anno 1380. XXXIV. Armandus de Langiaco, de Langeac, post obitum Nicolai anno 1383. mense Aprili. XXXV. Draco Bompar, seu de Lastic, ex ti- tulodato, an. 1385. XXXVI. Johannes Talapani, & Talpain, fi- dem de servandis consuetudinibus ecclesiæ per procuratorem suum præstitit, & reaIem possessio- nem adeptus est die vm. Aprilis anno Dom. ln- carnationis 1388. indict. xi. pontificatus Cle- mentis papæ VII. anno x. Liti finem imposuit compositione inita cum capitulo die xx. Septem- brisanno 1400. Elapsis sex annis a Carolo rege transigendi cum eodem capitulo licentiam obtinuit die Junii xx. anno 140 5. quæ quidem licentia felicem habuit exitum anno 1417. die Jovis quæ S. FLORI. 4®7 ^fuit xvn. mensis Junii, agente domino Helia Aniciensi episcopo comite Vallaviæ. Nominatur in Casie-Dei instrumento an. 141 /.Superfies erat & præpositus an. 1420. XXXVII. Ponciusde Langiaco frater Johan- nis domini de Langeac & de Brassac regi christia- nissimo Carolo Vll. a cubiculis, notus ex triplici transactione quarum prima inita est anno 142 6. altera an. 1435. tcrssa vero die x. Julii anno sa* lutis 1438. confirmata deinceps auctoritate con- cilii Basdeensis ab Amedæo archiepiscopo & co- mite Lugdunensi commissario a sacrosancta fyno- do deputato BasiIeæ anno a Nativitate Domini 3 1449. indict. 11.die Veneris vin. mensis Maii, pontificatus Eugenii papæ IV. anno Ix. XXXVIII. Antonius 1, de Langiaco hujus nominis I. Johannis domini de Langeac Arver- norum senefcalli filius, præposituram occupavit post obitum Poncii usque ad annum 148 o. XXXIX. Antonius II. de Langiaco dominus de Bonnebault, abbas Claromontensis, archidia- conusque Rothomagensis, & S. Sedis apostolicæ protonotarius, ab anno 1480. usque ad annum 1515. Basilicam S. Juliani suis sumtibus decora- vit, xenodochiumque construxit in suburbio Bri- vatensi iu honore B. Mariæ Virginis. Ejus elogium -• in lapide quadrato inseulptum legitur juxta Brivat. ecclesiæ januam, a S.Bartholomæo nomen sortitam. XL. Antonius 111. de Rupe-forti, de Ro-- chefort Dallyt apostolicus protonotarius, Johannis Tullensis episcopi patruus, Antonio de Langeac subrogatus est circa annum 1515. Diem cIausit ultimum anno salutis 1530. die xviI. mensis Januarii. XLI. Johannes 11. de Langiaco Tristani do- mini de Langiaco filius ex Anna d’Alegre. Cum jam esset Abrincensis episcopus, consiliarius & magister libellorum supplicum, abbasque Pipera* censis, viginti trium canonicorum Brivatensium voto electus fuit ejusilem ecclesiæ præpositus anno Dom. 1530. die quarta mensis Aprilis t eodem die & anno coram iisilem notariis eodemque in loco capituiari, viginti septem alii canonici dege- runt R. in Christo patrem dominum Hectorem dc Rochesort Dally episcopum TuIlensem cancellarium ducis Lotharingiæ ; unde orta est lis inter prædictos præsules, quæ tandem sopita est cessione voluntaria TulIensis episcopi. XLII. Ludovicus Chabanier Regi a consiliis & in pariamento Parisiensi senator, præposituram Brivatensem obtinebat an. 1553. & 1555. Præ* £ positatus jurium defensor acerrimus exstitit. Fato functus erat anno 1 5 57. mense Septembri. XLI1I. Theobaldus Boutin, senator Parisien- sis, ex cessione praedicti Ludovici Chabanier. Ma- jorum nobilitatis, tum ex instrumentis in medium prolatis, tum ex testimonio militum fide digno- rum, testimonia edidit secundum perantiquos Bri- vatensis ecdesiæ usus.die xxill. mensis Augusti an. 1557. seditque usque ad annum 1571. XLIV. Francifcus de Ia Gueste archiepisco- pus Turonensis, splendido ortus genere, ex quo V. Sce.tr— prodiere nonnulli senatus Parisiensis insulati præ- iides, præpositus ab an. 1571. ad 1614. quo 488 ECCLESIA vivendi finem fecit. Hujus præpositi tempore, l anno scilicet 1598. die vigesima quarta mensis Aprilis Johannes de Ludcsse comes Brivatensis, prior Pontis-de-la-Bajasse, coque nomine primus S. Juliani chorarius, cetcrique ejusilem ecclesiæ chorarii, universaseholæ bona capitulo conccflc- runt, retenta unicuique presbytero chorario cœ rumque succestoribus dimidia parte præbendæ ca- nonicalis ; ex qua conccssione non mediocriter ditatum est capitulum. Sub eodem præposito ecclesia S. Ferreoli conccssa est patribus MinimiS capi- tuli munificentia, constructumque fuit monastc- rium opimoque donatum prædio die decima quar- ta Junii anno 1608. Gymnalium in quo juven-1 tus litteris operam navaret, comitum & civium llberalitate fundatum fuerat anno 1584. ejufdem Francisci tempore. XLV. Marcus de Besse ex nobili apud Arvernos prosapia, electus anno 1614. die Iii.Novembris, ecclesiasticæ disciplinæ cupidus multa præstitit utilia urbi & capitulo. Capuci- nis locum ad ædisicandum monasterium cx proprio præposituræ patrimonio concessit anno 1619. die vi. Junii. Ab anno 1627. usque ad annum 1633. ipse & Hugo de Colonges decanus Brivatensis litem habuere cum capitulo, non ad destructionem sed ad aedificationem, quæ com— < positaest die xvm. Junii solemni Parisiensis se- natus edicto, quo vindicata fuere dignitatum in canonicos & comites jura, quæ jam a longo tem- pore præpositorum & decanorum oscitantia penitus deperdita fuerant. Non minus acrem se præsti- tit adversus nobiIes qui præposituræ dominia aut invadere, aut imminuere conabantur. Animam Creatori reddidit anno 1643. XLVI. Franciscos de la Chassaigne ex nobili genere dominorum de Sereys, filius scilicet Jacobi de la Chassaigne & Catharinæ de Faugiercs, præ- posituram consecutus cst anno 1643. Ad ejus j & totius capituli preces Henricus de Maupas du Tour episcopus Aniciensis primusque Brivatensis ecclesiæ canonicus comes, ecclesiam monialium congregationis B. Virginis recens in urbe Briva- ta constructam, Deo consecravit sub titulo & ad honorem B. Mariæ Annuntiatae die xm. Junii an. 1 647. Sacramentum consirmationis populo, sacrosque ordines clero contulit de conlensu & licentia prædicti Brivatensis capituli feria v. & Sabbato quatuor temporum Pentecostes ejusilem anni. Obiit Franciscus die 11. Octobris anno XLVII. Hugo III. de Colonges in sacra facul— j tate Parisiensi doctor theologus, ex antiqua ducatus Burgundiæ familia originem ducebat : patrem habuit Stephanum dom. de Pressis & de Cutini, matrem Mariam d’Auvert, patruum vero Antonium de Colonges Brivatensem decanum : ipse dccanatum obtinuit ab anno 1621. usque ad an. 1 642. Præposituram consecutuS est an. 1653. dic m. mcnsiS Octobris ; ParisiensiS parlamenti edictum obtinuit die xix. Aprilis an. 1655. contra Johannem de la Chassaigne qui se ad eandem præposituram canonice promotum fuisse contendebat. Die Jovis xxii. Decembris anno Dom. S. FLORI. 489 L 1661. sidem clicntcIarem, in capitulo Brivatensi, juravit & promisit christianissimo regi Ludovico XIV. in manibus vicccomitis de Beaune Regis praefecti apud Arvernos, hominiumque præstitit capituli nomine pro comitatu Brivatensi, baronia S. Germani, comitatu Bellimontis & toparchia Faveirolancnsi. Tempore hujus præpositi monia- les Visitationis B. Mariæ a Claudio lvone dAie- gre fundatæ, dic xlx. Septembris an. 1659. Bri- vatæ capituli auctoritate recipiuntur. Cum esset Hugo dc Colonges facultatis theologicæ decanus in Univcrsitate Parisina, summaque in senectutc positus, libere dignitatem dimisit Hugoni IV. ex i fratre nepoti suo, anno Incarnat. Dom. 1660. nonis Decembris, quam tamen non amisit ante annum 1664. Obiit an. 1666. XLVII1. Hugo IV. de Colonges præcedcntis ex fratre nepos, cum patruo contendit annos cir- citer quatuor, quibus elapsis pacificam adeptus est possessionem die xvIlI. Novembris anno 1 664. Diuturnam cum capitulo controversiam habuit, quæ tandem sopita est mediante Johanne Bapt. des Marcst de Vaubourg barone dc Cramaille, tunc libellorum supplicum magistro & summus rei æra- riæ, & judiciariæ in Arvemia præfectus, nunc vero comite consistoriano, die 11. Decembris — an. 1689. amicabili quidem compositione, quam ratam habuit Rex christianissimus supremi con- silii decreto dato in regia Versalliensi die xiII. Februarii sequentis anni. Fidelitatis sacramentum excepit a Claudio de Breston milite dom. de la Roque Poliac, BaIzac & S. Heram pro castris dc Balzac, Riomarte & territorio dc Combadime die tertia Decemb. an. 1700. Obiit die xm. Maii, an. 1713. relicta præpositura Hugoni Francisco qui sequitur. Corpora SS. martyrum Juliani & Ilpidii, Arconciique confesseris, quæ in sepulcro marmoreo diu condita fuerant, in thecis deaura- tis seorsim inclusit, & super altare S. Juliano dica- tum collocavit, sacellaque S. Sacramenti, S. crucis & incliti martyris Juliani magno apparatu decora- vit, & sacram ecclesiæ suppellectilem nobili, fere dicam regia, auxit munificentia. XLIX. Hugo Franciscus de Colonges licen- tiatus theologuS in acadcmia Parisiensi, prior S. JohanniS de Lachamp, ex Hugone domino de Prefly & Nicolaa de Ia Souche natus ; canonica- tum-comitatum seu praebendam nobilem in eccle* sia Brivatensi adeptus est anno 1692. præpositu- ram vero ex cessione Hugonis IV. ejus patrui auspicatuS est summi pontificis bulla data Romæ 7 apud fandam Mariam-Maj orem idibuS Septembris anno IncamationiS Dominicæ 1707. reali tamen possessione non est donatus ante annum 1709. & diem xxv. mensis Octobris ; debitum naturæ ex- solvit die xvII. Martii an. 1715. ætatiS suæ tri- gcfimo quarto ; sepultufque suit in ecclesia paro- chiali loci de Prefly in comitatu Matisconensi. L. CaroluS-AugusiuS de Ia Garde de Chambonas in sacra facultate Parisiensi baccalaureuS theologus, prior S. Stephani du Vigam & loci dc Chambo- naS, cx canonico & archidiacono necnon vicario generali Vivariensi, creatus est BrivatciisiS ecclesiæ præpositus bulla Romæ data apud fandam Mariam- Majorem 490 ECCLESIA Majorem pridie id. Martii an. Dom. Incarnatio— j nis 1714. possessionem adeptus est anno 1716. die i 8. Septembris, sacramentum præstitit capi- tulo die xxv. ejusilem mensis. Patruum habuit Carolum Antonium dc la Garde de Chambonas episcopum Vivaricnsem, patrem Carolum do- minum de S. Thome & <k Cornillon, matrem adhuc supcrstitcin Mariam Victoriam de Roche- fort d’Ally ex stirpe dominorum dc S. Poingt. BRIVATENS. DECANORUM SERIES. I. A NasTASIUS decanus Brivatensis inno- d\. tcscit cx instrumento 3 74. MS. libri de I honoribus S. Juliani, anno xx. Pipini II. Aquita- norum regis ; & in charta donationis Octomari presbyteri, data mense Octob. an. xxii. Caroli Francorum & Aquitanorum regis. II. Heldefredus, sive Helfredus an. II. Lu- dovici regis mense Aprili, tempore Frotarii ar- chiepiscopi, & abbatis S. Juliani, ratam habuit donationem Hucbcrti presbyteri quæ exstat in chart. Brivatensi num. J 4 5 • Permutationem fecit cum Astorgio mense Septembri an. 111. Caroli- Crassi. Ex charta 350. ejusiiem MS. constitutus fuit præpositus post Castellanum. III. Teraldus I. nominatur in charta 284. MS. * libri de hon. S. Jul. collatis, data mense Septembri anno 1. Odonis rcgiS, tempore Frotarii Bituricen- sis archiepiscopi, qui tum erat abbas S. Juliani, & Heldefredi Brivatensis præpositi. IV. Bemardus decanatum Brivatensem occupa- bat anno m. regnante Odone mense Junio, & anno iv. ejusilem Regis mense Augusto. Assen- sum ptæbuit donationi Geraldi cujulclam, qui man- sos duos in comitatu Brivatensi in loco vocato vulgariter Eontenago concessit canonicis S. Ju- liani, regnante Odone Francorum & Aquitanorum rege, anno 8. mense Septembri.. a V. Nectardus, al. Nectarius • ab Adalardo J Arvernorum episcopo petiit ut sibi, Heldcsredo præposito & ceteris canonicis quisub utriufque di- tione Deosanctoque Juliano famulabantur, liceret ecclesiam construere in proprio S. Juliani fundo, in loco cui vocabulum Blanedas in dece Nonatenfi & in comitatu Brivatensi : annuit petitioni præsul, constructamque ecclesiam in honore SS. Juliani & Privati martyrum consecravit, an. Dominicæ Incarnationis 905. ind. VIII. regante Carolo anno XI. menle Decembri. Chartam habes inter C. Tit. eo !, instrumenta. Decani autem nomine insignitus rc- * 3°’peritur ab anno primo, ad annum XXI11. Caroli] Simplicis, in instrumentis 87. 23 2. 239. 277. 338.3 87. 396. 415. &43 1. Brivat. chartul. VI. Cunabertus I. decanus Brivatensis subscrip- sit fundationi monasterii Cclsiniensis anno It. quo infideles Franci regem suum Carolum inhonestave- runt, & Rodulfum in principem elegerunt, \d est anno salutis 924. An. Iv. ejusilem Radulsi rcgiS mense Octobri, ratam habuit donationem Acfredi co- jnitis & abbatis S. Juliani, qui Brivatensibus con- a Anterius decanus erat Daimatio abbate & reflore, ac Cu- naberto pra pofito, absque alia temporis notajsorsan idem cum JNeftar io, vel Nostardp. Tornus 11. S. F L O RI. 491 k cessit locum vulgariter vocatum Rrassetc’, quodex charta 420. Brivat. chartul. hausimus ; anno pro- xime sequenti ad præposituram ejusilem ccclesiæ evectus est. VII. Hcctor, seu Ictor, vel Hictor, decanatum adeptus est Cunaberto ad præposituram transtato ; reperitur iu instrumentis MS. libri de honor. S. Jul. coll. annis vi. x. & XII. Radulsi regis, item annis 1. ii. v. vn. vm. ix. x. & xi. Ludovici Vltramarini. VIII. Gobfaldus, Golsaldus, al. Vulsaldus* decanatum obtinebat mense Maio, anno VI. re^ nante Ludovico IV. Ultramarino, Dalmatio (11.) 1 abbate, Josepho præposito. Item an. xvi. regnante eodem Ludovico quarto Ultramarino mense Maio, quo ab Amblardo donum excepit, Brivatensis ec- defiæ nomine. IX. Cunabertus II. consensum præbuh dona- tioni Gilbcrgæ, quæ dedit canonicis S. Juliani quidquid habebat in comitatu Brivatensi, in vicaria de Orato in loco vulgariter vocato le Vilars, an. xx. regnante Ludovico, mense Augusto. Memoratur etiam in chartis 63. & 270. Brivat. chartularii datis anno 3. Lotharii, mensibus Maio & Novem- bri tempore Dalmatii abbatis, Robertique præpo- siti. Item mense Octob. anno IV. regnante Lotha- ■* rio. Item anno sexto regnante eodem Lothario, mense Maio. X. Ermcngaldus decanus Brivat. mense Febr. anno vn.regn. Lothario, Guillelmocomite, Dal- matio abbate, Roberto præposito. XI. Berengaudus, al. Beringaudus, decanus Guillelmo comite, Dalmatio abbate, Roberto præp. anno vm. * regnante Lothario. XII. Armandus anno VI1. Lotharii regis mense Februario, ex charta 272. Brivat. chartularii.Ejus dem meminere instrumenta 158* 243. 245. 2 6 5. & 3 o 1.MS. lib. de hon. S. Juliano collatis, data annis vm. IX. xi xv. & XVI. regnante eo- J dem Lothario. XIII. Eustorgius, vel Ustorgius decanatum Brivatensem adeptus est circa annum 971. inter* fiiit enim duplici donationi factæ canonicis S. Ju- Iiani anno 16. Lotharii regis, mensibus Junio & Octobri, WiIlelmo comite, Dalmatio abbate, Ro- bertoque præposito. Quo tempore fato functus fuerit, qucmve succesiorcm habuerit nobis non est compertum. XIV. Rutardus decanus Eustorgio præposito nominatur in charta Edrenardi apud Sariacum mense Februario absque alia temporis nota. £ XV. Beraldus cui successerit incertum, nulla enim in chartis exstat mentio decanorum Brivaten- siuni ab anno 971. usque ad tempora Roberti Hugonis Capeti filii. Decani titulo insignitus re- periturin instrumento 9 4.chartul. Brivatensis dato mense Novembri, regnante Roberto rege, tem- pore Willelmi comitis, Arculfi abbatis, Gerardi- que præpositi ; & in donatione loci de Luesac, facta canonicis S. Juliani anno 1 5. ejusilem regis, mense Februario, cujus notitia exstat in prædicto chartulario num. 430. Memoratur etiam in charta Poncii Gabalorum & Forcnsium comitis, qui vil* lan} de Faveirolle S. Juliano concessit anno xx* Ii 49* ECCLESIA Roberti regis, mense Februario : item in instru— i mento rcstitutionis ejusilem Faveirolancnsis villæ, quam Poncius nepos Gabalorum comitis injusto retinuerat post mortem ejus avunculi. XVI. Eraldus abbatis dccaniquc Brivatensis nomine cohonestatus reperitur in instrumento 424. chartularii cjusilcm eeclcsiæ, chronicis ca- rente notis. XVII. StephanusepiscopuseccIcsiamS. Benedicto dicatam in loco Afusearda dono excepit, Brivatensis capituIi nomine, regnante Henrico rege mense Februario, ex instrumento absque anni nota, in MS. libro dehon. S. Jul. collatis, ordine 428. Cujus autem sedis episcopus fuerit Stepha— 1 nus noster ambigimus ; is est sortasse Stephanus de Podemniaco qui Claromontensem episcopatum his temporibus occupabat, qui postea præposituram Brivatensem adeptus est. XVIII.Pctrus I. episcopus, Brivatcnsisquc deca- nus aderat cum Leodegarius Vicnncnsis antistes Petrum S. Juliani Brivatensis alumnum constituit præpositum cænobii in honore SS. Ferreoli & Juliani constructi, apud Vicnncnses, an. Dom. 1066. Hujus autem decani nihil praeterea habe, mus. Cui ecclesiæ præsulis nomine præfuerit, no- bis pIane ignotum est. XIX. Odilo I.dc Mercorio, nepos S.Odilonis,’ decanatum Brivatensem obtinebat undecimo ex- eunte seculo, & duodecimo incunte : inter ipsum & Willelmum de Podemniaco præpositum, B. de Alzone abbatem, universumque ecclesiæ S. Juliani conventum facta est concordia pro villis de Cubi- nas & de Moret, anno 1100. ante refectorium, cujus sanctionis exemplar habes in catalogo Bri- vatensium abbatum. Ad præposituram traductus fuit post obitum WilIelmi de Podemniaco. XX. Stephanus 11. nobis non innotescit ante annum 1136. quo tractante pax stabilita est inter capitulum Brivat. & comitem Robertum, Luna. v. feria v. regnante Ludovico rege. Confirmata fuit subscriptionibus Petri sacrosanctæ Romanæ sedis legati, Lugdunensis archiepiscopi, Alberid Bituricensium præsuiis, Odilonis præpositi, Stc- phani decani, &c. Nondum ex chartis, quæ in occulto latitant, licuit eruere nomina & gesta eo- rum, qui Stephanum inter & Odiloncm de Mer- corio hujus nominis secundum, Brivatensem adepti sunt decanatum, duobus exceptis qui sequuntur, & quos eruit noster D. Jacobus Boyer. XXI. Odilo II. decanus anno 1190. XXII. Pontius I. de Chalancon decanus Brivat. 1235. XXIII. Odilo III. de Mercorio, de Mercæur, decanus an. 1244. H* 4UO 01171 Willelmo de Turre piæposito & ceteris Brivatensi canonicis, dedit ex causa mutui Roberto comiti Claromon- si sexdecim millia solidorum monetae Claromon- tensis dic Lunæ ante festum S. Martini hyemalis. Ab Innocentio IV. renuntiatus est Mimatensis episcopus ante annum 1250. Iisilem Brivatensi- bus canonicis anno 1256. concessit ecclesiam virginis Dei-paræ juxta decanatus ædes sitam, quæ decanis ab antiquo subjecta fuerat. Anno 1258. mense Februario transegit suo & successerum de- S. FLORI. 493 L canonim nomine cum FuJcone præposito & uni- verfo Brivatensi capitulo, pro villis de Coltinis & dc Moret. Charta compositionis hujus, quam ha- bes inter instrumenta, munita est Odilonis sigillo c’.x, v- m quo videtur cx una parte effrgics leonis trans- eunlis un lion passetnt, & legitur : S. O. DE MERCORIO DECAN. BRIVATEN. ex altera scutum quoddam gentilitium * cum hac tjuUdei. inscriptionc : S1G1LLUM.SECRETUM. Obii » an. 1273. XXIV. Odilo IV. cujus meminimus in catalo- go præpositorum, praecedentis nepos. Johanni de Baffia præceptori Frotgcriarum, de Frugieres, J ordinis S. Antonii concessit in perpetuam ernphy- teosim, seu pagesiani, territorium vulgariter vocatum Porcharesset, sub annuo censu viginti quinque sex- tariorum frumenti, &c. sibi suisve succestbribus decanis Brivatæ exsolvendo singulis annis, con- sentiente Odilone permissione divina Gabalorum episeopo, olim decano Brivatensi, ejus patruo, mense Junio anno Dom. 1272. Vide instru— C. xv. menta— Elapsis annis quinque decanatu relicto, ad <o1* 141 præposituram transiit. XXV. Iterius dc Rupefprti, de Rochesart, decanus jam apno 1275. Anno 1277. concessit , capitulo mediam partem cujusilam argenti sodinæ ’in toparchia decanatus inventæ, in territorio de Chasclles. Compositionls actum edidimus inter C. xvt. instrumenta.Obiit iv.calendas Augustian. 1278. co1, XXVI. Gaucelinus de Garda ex forisdecano Brivatensi electus est ejusilem ecclesiæ decanus post obitum J. de Rupeforti. Anno 1281. castra de Cultinis. & de Moret, decanatus ædes & varia mi- noris momenti dominia recuperavit vi cujusilam transactionis initæ anno prædicto die x. calend. Martii. Memoratur edam in instrumento compo- sitionis factæ anno sequenti die Mercurii post festum S. Nicolai hyemalis, inter ipsum & Bemar- dum de Charbonnieres, ratione census quem dic- J tus de Charbonnieres percipiebat in villa de Mo- ret. Vacante Gabalorum sede, cum de novo præ- suic eligendo diu inter se deccrtassent Mimatenses canonici, jus providendi transtulerunt per viam compromissi in Gaucelinum nostrum, & in tres alios viros ecclesiasticis dignitatibus spectatissimos, qui anno 1286. vacantes Mimatensis cathedra ; infulas detuIerunt Guillelmo Duranti viro de re- publica litteraria benemerito. An. demum 1291. canonicis Brivatensibus concessit cx proprio de- canatus patrimonio decimam dc Busset cum qui- busdam aliis in charta desuper confecta relatis. Hunc tandem constitutum fuisse Magaloncnsisec- b clesiæ episcopum discimus ex necrologio Briva- tensi in quo sic legitur ad Iv. idus Februarii : obiit dominus Gaucelinus de Cardia qui fuit episeopus Magalonensts. XXVII. Guillelmus Delfini, patruus Hugonis primi Brivat. præpositi, filius Roberti secundi Arvernorum delfini comitisque Claromontensis, Gaucelino de Garda subrogatus est anno 1291. quo assensum præbuit una cum fratre suo Roberto III. Claromontensi comite, compositioni initæ inter Hugonem Delfini cx una parte, & capitulum Brivatense ex altera. 494 ECCLESIA XXVIII. Poncius II. de Podemniaco decanus l donat Petro de Monte-acuto domum suam de Corneille nuncupatam, & alteram domum in qua degebat Astorgius dc Montoacuto abbas Securcti, in ecclesia Anicicnsi. Actum dic Lunæ ante festum S. Magdalenæ I 3 1 5. ex instrum. castri Montis- acuti ; memoratur in chartis eccl. Claromont. & Casæ-Dei 1321. Idem recepit homagium ab Ysena dc Torncllo abbatissa Bellæ-cumbæ die Ve- neris 7. Januar. 13 27. cx chart. castri de Volta Podcmniaci. Obiit die vigesima quarta Dcc. an. 1335. post conditum testamentum, quo vectigal quoddam in loco de la Chaumette concessit ca- nonicis S. Juliani ; sepultus fuit in basilica Briva-1 tensi & in inferiore templi parte, ubi erectum cer- nitur marmoreum mausolcum cum ejus effigie & brevi hoc epigrammate : Hic jacet dominus Poncius de Pondompniaco bonæ memoria, condam decanus ecclesiæ Brivatensis, qui obiit in vigilia Natalis Domini, anno Domini M. CCC. trigesinlo quinto. XXIX. Poncius III. de Podemniaco dictus Poncettus, Armandi vicecomitis Podemniaci fra- tcr, neposque Poncii primi ; Brivatensis decani titulo insignitus erat anno 1337* quod patet ex charta data eodem anno die 17. mensis ApriIis. XXX. Petrus II. dictus Alamannus. Anno’ 1341. die Mercurii post festum Nativitatis S. Johannis Baptistæ hominium recepit Dalmatii Bordilhe pro decima territorii de Pourcharesse. Anno sequenti, pontificatus Clementis papæ VI. primo, die 22. Junii, Armandum de Rocha Brivatensem canonicum adegit ad homagium sibi præstandum, ratione cujusoam possessionis quam dictus Armandus habebat in territorio urbis Bri- vatæ. Eidem decano sidem clientelarcm promisit Guillelmus de Verdusone domicellus pro castro de Chabreuge, & juramentum fidelitatis fecit Avenio- ni die Jovis 1 1. mensis Aug. an. Dom. 1345.. XXXI. Poncius IV. de Rupeforti, ex nobili prosapia dominorum castri de Aurosa, d Aurou^e, notus ex duplici instrumento clientelari, quorum primum continet juramentum sidelitatis, quod ex- cepit ab Jolanda de Ribas domicella, datum die Dominica post festum S. Fidis virginis an. Dom. 1365. alterum est homagium Imberti domini de Diena, de Dienne, anno 1 3 70. dic 2 6. Augusti. XXXII. Petrus III. ex famiIia baronum de Vissac, Stephani Franciæ cancellarii filius : sacra- mentum præstitit capitulo die 1 /.Novemb. anno 1374. decanatum occupavit usque ad an. 1382. XXXIII. Amblardusde Murolio, cardinalis, j hujus nominis ex fratre nepos, fidelitatem jura- vit in capitulo Brivatensi die 6. Januarii anno 1383. dignitatem retinuit annos quadraginta ad minimum, memoratur enim non solum anno 1383. verum etiam annis 1392. 1397.1410. & 142 3. At cum totius ecclesiæ catholicæ nego- tiis occupatus apud summos pontifices, præsertim Johannem XXIII. & Martinum V. Romædeti- nerctur, ab ecclesia Brivatensi multis annis abfuit ; beneficum se tamen erga illam exhibuisse multa probant instrumentajsacellum S. Blasii in ædibus decanorum olim fundatum nonnullis auxit reditibus. Tomus II. i S. FLORI. 495 L XXXIV. Johannes de Monte-Morino, de Montmorin, episcopus Agathensis, decanatum Brivatensem obtinuit Romani pontificis bulla an* 1427. Litem composuit die Martis x. Junii an. 1438. inter capituium Brivatense & Poncium de Langiaco præpositum motam, pro juris dicendi honore in urbe Brivatensi, quem pars utraque sibi vindicabat. Arbitralis sententiaa Basilecnsi lynodo confirmata fuit. Supremam ejus diem ignoramus, quia & nostris > imo & suis chartas capituli per- lustrare canonici minime permiserunt. XXXV. Ludovicus Comptour, nobilis Arver* nus ex stirpe dominorum de Apchone, dApchon, 1 Johanni de Monte-Morino successit t quo tempd- re, hæremus anxii. Certe decanuserat an. 1461. die 17. Junii quo Hugonem quemdam presbyte- rum instituit vicarium perpetuum sacelli in honore S. Blasii fuitdati in ædibus decanatus sui. Anno 1467. die secunda Januarii de præbenda dccana- tui debita, & a canonicis per fas & nefis detenta, apud Regem movit querelam, quæ per arbitros composita est die 2 3. Nov. anno 1471. Senio confectus obiit Brivatæ anno 1479. coepus suum sepeliri nudum voluit juxta altare S. crucidicatum. XXXVI. Geraldus Comptour dApchon, li- centiatus in decretis, libellorum supplicum hospitii •* Regis magister, Ludovico succestbr datus est anno 1475. Memoratur in charta data die 2 3. Octo- bris anno 1487. & in alia anni 1488. qua pa- rochiali ecclesiæ S. Genesii Brivatensis rectorem dedit Johannem Albe presbyterum, die 2 8 ■. Sept. Ejus tempore orta in capitulo gravissima tempes tas. Canonici obtenta ab Alexandro VI. bulla 1 3. cal. Jun. an. 149 7. præposituram & decana- tum abrogare tentarunt ; sed incastum, abrogatio* nem enim prohibuit senatus Parisiensis ; & ne quid simile moliri auderent in posterum canoni- ci, folemni placito cautum est an. I 500. quo, nepoti suo dignitatem suam cessit Geraldus. * XXXVII. Johannes Comptour dApchon ex canonico Brivatensi decanus renuntiatus, fidem de servandis statutis & consuetudinibus eeclesiæ juravit die 9. Novembris an. 1500. Hominium recepit GabrieIis de Stagno, dEstuing, baronis de Murolio, Chambon, Beal & Varenne, pro censu quem habebat in locis de Moret & de Nuis, per Claudium de Combette procuratorem, die 6. Maii an. Domini 1509. Memoratur etiam ann. 1533. 1541. & 1 543. menseNovembri. XXXVIII. Bertrandus Pons decanus anno i 544. Non diu rexit, elapso enim quadriennio £ dignitatem & vitam amisit. XXXIX. Jacobus de Monte-Morino, dictus de S. Herem, decanus eligitur post obitum Ber- trandi die 12. Junii anno 1547. XL. Antonius de Frigida-villa, de Fredeville, decanatum adeptus est die 9. Junii anno 1552. Ejus arbitrio sedata est controversia inter canonicos comites & Ludovicum Chabanier præpositum Brivatensis ecclesiæ anno 1555. Vixit usque ad annum 1581. Fuit etiam canonicus Claromont. XLI. Aymarius de Chavagnac, nobili & anti- quissima inter Arvernos gente natus, decanus confutuitur die 5. Julii anno Dom. 15 8 1. sa- Ii ij 496 ECCLESIA craincntum præstitit capitulo & possessionem nac— A tus est die 7. ejusilem mensis & anni. Rector erat parochialis ecclesiæ S. Sulpicii in suburbio Pari- sicnfi dic 7. Maii an. 1595. Elcemosynarius & contionator regius nominatur in sententia curiæ libellorum supplicum palatii, data dic 14. Maii an. 1 60 o. Decanatum retinuit usquead an. 1601. XL1I. Franciscus dc Monte-buxerio, de Mont- boissicr, dictus dc Bcaufort dc Canillac, decanus & comes Brivatensis eligitur, & Aymario de Chava- gnac fub rogatur an. 1 60 1. dic 5. Aug. Dignitatem remisit capitulo dic 3 o. Aprilis an. Dom. 1605. XL111. Johannes 111. de Ludesse, presbyter bac- calaurcuS theologus, splcndidissimo loco natus, ad I vacantem Brivatensis ecdesiæ decanatum advocatur die 2. Maii an. 160 5. moxeod. die possessionem adit ; fato functus est dic 1 o. Febr. an. 1609. XLIV. Antonius II. de Colonges, nobiiis Burgundus, decanus eligitur anno 1609. die 11. Februarii. Cessit in gratiam Hugonis de Colon- ges die Augusti 7. anno 161 8. titulum nihilominus & dignitatem retinuit usque ad an. 1621. XLV. Hugo de Colonges praecedentis nepos, ad decanatum regendum accitus est pontisicaii bulla data Romæ vn. id. Augusti anno 1618. Possessionem apprehendit die 27. Julii an. 162 f. Jura dignitatum ut in temporalibus, ita in spiritua— s libus restauravit, fretus supremæ curiæ Paris se- natusconsuitis datis an. 1 626. die 23. Aprilis, & die 18. Junii 1633. chartas plerasque & ablata recuperavit bona. Anno 1641. gravi correptus morbo & morti proximus, decanatum dimisit Ga- brieli de Vergezat. Die 3 o. Junii pro mortuo habitus, cum jam sunebri compositus feretro, tumulo mandandus esset, repente, ut ita dicam, reviviscere cœpit, elapsoque brevi dierum curri- culo sanitati restitutus fuit ; recuperatae valetudinis causa gratias egit Deo sanctoque Juliano, & beneficii memor anno 1642. pensile anathema erexit juxta sepulchrum inclyti martyris. Decanatu ita— ® que spoliatus, ab anno 1 642. inter comites Bri- vatenses versatus est usque ad annum 16 53. quo ad præposituram evectus suit. ALVI.Gabriel de Vergezat, possessionem adiit die Sabbati 29. Junii an. 1641. Transegitcum Hugone deColonges die 27. Nov. ejusilem anni ; ruriumque possessionem apprehendit apostolica fretus bulla die Jovis decima Aprilis anno 1642. XLVII. Franciscos II.de Vergezat, Gabrielis patrui sui cessione decanatum occupavit, eum- demque regebat annis 1646. & 1652. XLVIII. Ludovicus de Chavagnac, dominus de Meyronne decanatum Brivatensem adeptus est anno 1655. retinuitque usque ad annum 16 8 2. quo obiit die 9. Martii. XLIX. Nicolaus de Bragelongne baccaIaureus theoIoguS iu universitate Parisiensi, Regi a consi- liis & eleemoiynis, hoqoris scilicet gratia, prior B. Mariæ de Lesignaco, Luiignan, patrem habuit Thomam dominum d’Enjenvil ! e in pariamento Parisiensi præsidem, supremi deiude ienatus Me- tcnsis principem, comitemque consistorjanum ; S. FLORI. 497 k matrem Mariani Mailearti, de Marle, quæ inter avos numerabat Hcnricum Maricmn dominum dc Vcrsigni senatus Parisiensis principem rcgniquc cancellarium. Porro Nicolaus ex canonico comite Brivatensis ecclesiæ, ad vacantem dccanatus ejus- dem ecclesiæ honorem, communi totius capituli consensuassiimitur die x. Martii, an. 1682. possessionem adeptus est per procuratorem die 8. mensis Aprilis subsequcntis, sacramentumque præstitit capitulo die 20. Augusti ejusilem anni. Obiit die 16. Septembris anno 1713. L. Bemardus Christophorus de Bragclon- gne, Christophori-Francisci domini d’EnjcnviIIc, 1 in primaria Parisiensis parlamenti camera sena- toris filius, ex Carola Pinette de Charmois, doctor utriusque juris in academia Parisiensi, &c. decanatum Brivatensem obtinet hoc anno 1716. vir sane eruditus & in historia versatissimus communicavit nobis, quem ipsemet contexuit catalo- gum abbatum, præpositorum, ac decanorum cc- clcsiæ suæ, ex quo nostrum confecimus, nonnullis additis aut mutatis. L1ZINIACENSE S. GERMANI in AmbRoNio MONASTERIOLUM • ad ecclesiam S. Juliani Brivatensis pertinens. LiziNiACENSEinAmbronio, Lambran, monasicriolum Stephanus Arvernorum episcopus, sub titulo S. Germani Altissiodorensis construxit anno circiter 945. ibique instituit 12. monachos cum abbate, ea lege ut S. Juliano, Briva- tensi scilicet, subjecti ellent. Primum abbatem fuisse Robertum, qui Cantogilensi quoque mo- nasterio præerat, docet nostrr D. Claud. Estien- not, in antiquit. Benedict. diœcesis S. Flori. Ste- phani litteras ca de re datas 9. cal. Octobr. anno 1 o. regnante Ludovico rege Francorum, Aquitania mque regente, legesis tom. XI. Spicil.Acheriani. Vide & Mabillon. ad an. 945. n. 79. & quæ ad emendandum hunc locum exstant tom. iv. Annal. p. 8 5 2. Videetiam tom. XI. Spicii, p. 28 5. & seqq. Nonnullos hic alios referemus abbates. Odalricus Sangermanensis abbas vendidit cano- nicis Brivatensibus domum quam possidebat in urbe S. Germani prope ecclesiam, ex instrumento 424. libri de honoribus S. Juliani. Bertrandus abbas S. Germani an. 113 6. legitur in tabulario Cantogilensi, post Odilonem præ- positum, & Stephanum decanum. Robertus de Corcellis regebat abbatiam S. Gcr- mani an. 1227. Eraldi de Monte-Celiuo hominium excepit an. 1242. mense Decemb. Guido frater Roberti comitis Arv. an. 1 2 54. Eo sedente, Brivatenses canonici tandem effecerunt ut abbatialistituiuSS.Gennaniabrogaretur an. 12 5 6. & omnes reditus ad suam menfam revocarentur. Exindeque collegium illud Embronense constat sa- crista duntaxat, parocho, seu vicario perpetuo, & x. sacerdotibus bencficialis qui chorarii nuncupati sunt.