dēductus sit.” Tum ad tēcta respiciēns: “Ecce autem Onēsimus appropinquat, ac crēdō iēntāculum[1] iam parātum esse.”
Quae ut dicta sunt, ad dēversōrium rediērunt; ubi omnēs, cum paulum ēdissent, in raedās ēscendērunt, brevīque Rōmam versus rapidē vehēbantur.
Ad urbem quō propius accēdēbant, eō[2] plūra vidēbant līberī, quae eōs studiō cognoscendī incenderent. Ac Sextus: “Cūr,” inquit, “prope viam ubique tot sepulchra vidēmus?”
“Antīquitus,” inquit pater, “per lēgēs nōn licuit intrā moenia hominēs sepelīrī. Itaque prīncipēs cīvitātis prope viās, quae ad urbem ferunt,[3] haec monumenta exstrūxērunt, ut posteritātī[4] nōta essent loca, ubi sepultī essent.
“Posteā rārō permissum est ut in Campō Mārtiō quoque sepulchra splendida exstruerentur; in[5] quibus est illud Mausōlēum Augustī, ubi conditī sunt ipsīus cinerēs et multōrum propinquōrum.”
“Dē hōc monumentō apud Suētōnium mīrābile quiddam est,” inquit Pūblius; “nam paulō ante Nerōnis mortem dīcuntur forēs suā sponte patefactae esse; unde audīta est vōx imperātōrem nōmine vocantis.”[6]
“Nōlī, obsecrō, mī fīlī,” inquit Drūsilla, “tam dīra nārrāre. Cum audiō, tremor gelidus per ossa īma[7] mihi percurrit.”[8]
At Sextus: “Cūr,” inquit, “illud sepulchrum ‘Mausōlēum’ appellātur? Nōnne hoc est nōmen īnsolitum?”
“Rēctē quaeris, Sexte,” inquit pater. “Vocābulum[9] ductum est ē nōmine Mausōlī, rēgis Cāriae, quī abhinc ferē quīngentōs[10] annōs dēcessit.[11] Quō mortuō, uxor sepulchrum splendidissimum exstrūxit, quod ‘Mausōlēum’ vocābātur. Idem nōmen posteā aliīs quoque sepulchrīs rēgiīs[12] inditum est.”
- ↑ iēntāculum, -ī, n., breakfast.
- ↑ quō … eō, the … the; cf. III, 12.
- ↑ ferunt, lead.
- ↑ posteritās, -ātis, f., posterity.
- ↑ in, among.
- ↑ vocantis: cf. canentis, VIII, 99.
- ↑ ossa īma: ie., marrow; cf. extrēmam, II, 43.
- ↑ percurrō, -currere, -currī, -cursus, tr., run (through).
- ↑ vocābulum, -ī, n., word.
- ↑ quīngentī, -ae, -a, num. adj., five hundred.
- ↑ dēcēdō, -cēdere, -cessī, -cessum, intr., die.
- ↑ rēgiīs: i.e., magnificent.
