Cap. X.Sect. I.
Nota itaque lector, quando characteres seu literæ Ionicæ, καδμαῖα γράμματα vocantur, ab auctoribus, illa Phœnicia, seu Samaritana dici minimè posse, ut ex paulò antè dictis luculenter patet, sed Cadmææ literæ propriè vocantur eæ, quas Æyptias, sive Coptas vocamus, quas Cadmus et Phœnix fratres, Ægyptii, novas colonias fundaturi, secum ex Ægypto in Phœniciam attulerant, ubi et Phœnici relicta colonia apud Syros, seu Aramæos fundandæ regioni primum nomen dedit Phœniciæ; Cadmus verò ad Ionas progressus, ibidem primum mysticum Ægyptiorum alphabetum, quod unà cum scribendi modo à juventute in Ægypto didicerat, tradidit. Atque hæc sunt propriè καδμαῖα illa γράμματα, quæ per abusum, à fratre Cadmi, Phœnice, posteri Phœnicia dixerant. Sed hæc meliùs intelligi non poterunt, quàm comparando singulas literas Ionum cum Coptis, sive Cadmæis in præcedenti tabula positis, et invenies, ovum ovo non tam esse simile, quàm Ionicas Coptis, singulatim inter se collatas. Si verò quis dixerit, Ægyptios à Græcis, non Græcos ab Ægyptis accepisse literas, is sibi consequenter contradicit; cùm jam in præcedentibus ex omni antiquitate ostenderimus, Cadmum Ægyptium Ægyptias literas Ionibus primùm multis ante Ilium ætatibus attulisse, et mysticum Ægyptiorum alphabetum sat superque demonstrat, quod non nisi ex sacrorum animalium motibus et gestibus desumptum, atque vel ante ipsum Moysen in usu fuisse, variis in Oedipo locis exposuimus. Restat altera difficultas hoc loco enodanda, quæ est de Phœniciorum colonia in Africam, et Carthaginem traducta, ubi Phœniciâ linguâ locutos fuisse, ex Plauto, Plinio, Divo Augustino, suprà citatis constat, nec non ex inscriptionibus ad Gaditanum littus repertis.
Dico itaque, coloniam Phœnicum in Africam, et Carthaginem traductam nos negare non posse, quamvis de literis, à Phœnicibus acceptis, nulla prorsus apud veteres fiat mentio. Id itaque intelligendum existimem de lingua Phœnicia, non de literis; cùm enim lingua communis tempore Phœnicis Aramæa, linguæ Hebraïcæ dialectus fuerit, uti Syriaca, Cananæa, et Samaritana, toti passim terræ Canaan, seu Palestinæ usualis; certè colonia Phœnicum in Africam translata, aliâ linguâ uti non poterant, quàm ea, quam ab ineunte pueritiæ ætate didicerant. Quemadmodum itaque Cadmus Ionicos characteres tantummodò, non verò linguam, quam Pelasgi, progenies Phaleg in Græciam 300 ferè annis post diluvium, introduxerant, ita Phœnices Afris non literas, sed linguam solummodò communicârunt; unde et à Phœnicibus Pœni, et Puni, sicuti et lingua Penicia et Punica corruptis vocibus postea appellati sunt. Extant apud Plautum nonnulla hujus linguæ vestigia, quæ ad sententiæ meæ confirmationem hîc adducta, exponenda censui. Sic autem loquitur Plautus. Introducit Pœnum loquentem.
- Ny Thalonim valon uth si corathisima consit
- Chim Jach chunith mumis thyalmyctabari imischi
- Lipho canethyth bymichy ad udin Bynuthi
- Byrnarob Syllo homaolinin uby mysistoho
- Bythlim mothyn noctothy nelechanti damascon
- Issidele brimtyfel yth chilis chon, tem, liph
- Utbynim Isdibur thinno cuthnu Agoradocles
- Uhe manet ihy chyrs lycoeh sith naso
- Binni id chil Huhili gubilim lasibit thim
- Bodoalit herain niu nus tim moneoth lusim
- Ex anolim volanus.
Quorum interpretationem aliarumque inscriptionum curiosus lector quam amplissimè descriptam reperiet in Atlante polyglosso, syntagmate de Lingua Phœnicum seu Punica.
