Liber 1
De proprietatibus itaqꝫ ⁊ naturis rerū tam ſpūalium ꝙͣ corꝑalium elucidare aliqua cupiētes ab illo ſumemus exordium qui ē alpha ⁊ o finis ⁊ principiū oīum bonorū. In principio patris luminuꝫ (a quo ꝓceditomē datū optimum ⁊ omē douū ꝑfectū) implorātes auxiliū vt ille qui illuminat oēm hoīem venientem in hūc inundū/ ⁊ reuelat ꝓfunda de tenebris/ et abſcōdita ꝓducit in lucem. huic opuſculo qd̓ ad ipſius laudē ⁊ legentiū vtilitatem de diuerſis ſanctoꝝ ⁊ ph̓orum dictis nō ſine labore re colligere iam incepi felicem dignet̉ impendere conſummationem.
St igit̉ vt dicit Innod. iij. ſolus ⁊ verus deus etemꝰ īmenſus iucōniūtabilis/ omp̄s/ ⁊ ineffabilis. pater ⁊ filius ⁊ ſpūſſanctꝰ. tres quideꝫ ꝑſone. ſed vna eēntia/ ſubſtantia ſeu natura ſimplex oīno. pater a nullo/ filius a pr̄e ſolo/ ſpūſ ſauctus ab vtroqꝫ abſqꝫ inicio ⁊ abſqꝫ fuie. pater geuerans/ filius naſcens/ ſpūſſanctꝰ a pr̄e ⁊ filio ꝓcedens. he tres ꝑſone ſunt ꝯſubſtātiales/ coeterne/ oīpotentes/ coequales vnū vniuerſorum principiū/ cicator oīum viſibiliū et īuiſibilium/ ſpūalium ⁊ corꝑalium creaturarū qui ſua virtute oīpotenti ſimtul ab inicio tēꝑis vtranqꝫ de uihilo ꝯdidit creaturam. videlꝫ angelicam ⁊ mūdanam/ ac demū humanā quaſi cōem ex corꝑe et ſpiritui conſtitutam. hucuſqꝫ extra de ſuni. tri. c. i.
Becaūt ſancta trinitas ẜm cōem eſſentiā eſt indiuidua/ ⁊ ſcd̓m ꝑſonales ꝓprietates eſt diſcreta in nature ſue ſimuiplicitate nō admittens diuiſionē nec īꝑſonali ꝓprietate recipiēs vnitatem/ ſed ſemꝑ in eſſentia vnitas ⁊ in perſōis pluralitas inuenit̉. a qua oīs ꝯfuſio ⁊ mutua mixtio remouet̉. qꝛ cum alius ſit pater alius filius alius ſpūſſanctus. pater nō poterit eē filiꝰ nec ſpūſſanctꝰ. ſicut nec ecōuerſo ſpūſſanctꝰ nō pōt eſſe pater vel filius nec filius non pōt eſſe pr̄ vel ſpūſſanctus/ ſed qͥlibet iſtorū eſt vna eſſentia vel natura que ſola eſt vniuerſoꝝ principium preter qd̓ nō eſt aliud reꝑire. ⁊ hec eēutianeqꝫ eſt generās neqꝫ genita neqꝫ ꝓcedēs/ ſed eſt pr̄ qui generat ⁊ filius qͥ gignit̉ ⁊ ſpūſſanctꝰ qui ꝓcedit vt ſimpliciter diſtinctio ſit in perſonis/ ⁊ in natura vnitas teneat̉. vnd̓ lꝫ alius ſit
pater alius filius/ alius ſpūſſanctus nō tn alid̓ ſed id qd̓ eſt pater eſt filius ⁊ ſpūſſaictꝰ. pater vero generando totā fuſtantiā ſuam ei dedit ſiue diuiſione/ ⁊ tn̄ totam retinuit ſine diminutione. ⁊ ſic vna et eadē res eſt pater gignens et filius naſcens ⁊ ſpūſſanctꝰ ab vtroqꝫ ꝓcedēs hucuſqꝫ Innod. iij. vbi. sͣ. c. ij.
ut aūt dicta ⁊ dicenda apertiꝰ eluceſcant/ notandū eſt iuxta ſanctoꝝ traditionē ꝙ quicqͥd in deo eſt aut de deo dicit̉/ aut eſt eēntia/ aut eſt notio// aut ꝑſona. vna eſt enī indiuiſibilis eſſentia/ ꝑſone tres. et he tres ꝑſone ſunt vna eſſentia ⁊ vnus deꝰ. et quelibet eaꝝ eſt vna eſſcutia ⁊ vnus deꝰ. pr̄ a nullo/ filius a patre naſcē do/ ſpūſſanctꝰ a patre ꝑ filium ꝓcedendo. pat̓ ꝑ filium generat/ filius giguit̉/ ⁊ pater cum filio ſpm̄ſanctū ſpirat/ ⁊ ꝙ filius ſpm̄ſanctū ſpirat/ hoc habet a patre. quicqͥd enī perſona habet ut facit/ hoc hꝫ a ꝑſona a qua eſt. ⁊ ideo qꝛ filius ē a patre/ ab ipſo oīa habet. ⁊ qꝛ ſpūſſāctus eſt a patre ⁊ a filio/ ideo habet qd̓ hꝫ cōiter ab vtroqꝫ. ſꝫ ꝓpter hmōi naſcibilitatem vel `ꝓceſſibilitatem pater nō eſt maior it aſcente vel ſpūſancto ꝓcedente. qꝛ veritas diuine eſſentie equaliter eſt in ip̄is ⁊ in patre. Hec oīa habentur a boecio in libro de trititate. ⁊ a hugone ⁊ ctiam auguſti. ⁊ richardo.
notiones aūt ſūt quinqꝫ ẜm hug. ⁊ agu .ſ. paternitas innaſcibilitas filiatio/ ꝓceſſio ⁊ cōis ſpiratio. ⁊ dicunt̉ he quinqꝫ aliquādo notiones/ qꝛ notificant ꝑſonas aliquādo diſtinctiones/ qꝛ ꝑſonas diſtingūt aliquādo relationes qꝛ ꝑ ipſas quādoqꝫ ꝑſone ad ſe inuicem referuuit̉. dicunt̉ ēt ꝓpͥctates/ qꝛ ꝑſōis ꝓprie inſūt
Iſtarū autem notionū tres dicunt̉ perſonales ꝓprietates .ſ. paternitas filiatio/ ꝓceſſio. eo ꝙ ꝑſonas faciūt. Nam iſtoꝝ quinqꝫ nouonum tres ſūt patris .ſ. innaſcibilitas/ paternitas/ ⁊ cōis ſpiratio. ⁊ due ſunt filij .ſ. filiatio/ ⁊ cōis ſpiratio. vna vero ſpūſſancti tm̄ .ſ. ꝓceſſio nec aliquid derogat ſūiſancto ꝙ tantū habet vnā notionem. neqꝫ filio ſuꝑexcreſit qꝛ habet duas. uec pater maior eſt alijs ꝑſonis duabꝰ/ ꝙͣuis tribus notionibꝰ ab alijs ſpāliter diſcernat̉. Regulariter enim de iſtis notiōibus tenēdum eſt ꝙ nulla de alia p̄dicatur. ⁊ ꝙ quilibet eſt diuinā eſſentia ⁊ vnus deꝰ ⁊ vna eſſentia. Item nulla notio ineſt diuine eſſentie ſed tm̄ ꝑſoue. qꝛ eēntia nec diſtinguit nec diſtinguit̉/ ſꝫ ſole ꝑſone ab inuicē diſtingunt̉.
quanuis aūt diuina eſſentia a mortalibꝰ nō poſſit cognoſcit ad plenū
