Io. Matthiae Gesneri ineuntis adolescentiae rudimenta. 125
rebus ipsis docuit, se nec pluribus esse imparem; ita intentus erat omnibus, ita pro suo quemque ingenio tractabat, ita nec plura, quam praestari ab iis posse intelligeret, exigebat a tardis, nec, si qui essent alacriores, otio ad petulantiam patiebatur sollicitari. Noverat praeceptor noster, ignis instar habere ingenia adolescentulorum acriora, materiam illis opportune praebendam, in qua vis illa inquieta se exerceat, ne vel evagetur, quo non oportet, vel, deficiente materia, velut deflagret. Itaque totam instituendi rationem ad ingeniorum ingens discrimen componebat. Quos sciret vel plane a natura destitutos, vel ad alia omnia paullo post transituros, ab Ms non reposcebat acriter pensa reliquorum, sed satis habebat, si quiete vel aliud agentes assiderent, nec impedirent ceteros. Erat inter nostros commilitones homo a litteris reliquis aliquantum alienus, sed qui enixam in musicis felicissimamque operam ponebat; hic iam tum elocutionis etiam musicae (compositionem vocant artifices) initia arripuerat et, dum dictata de philosophia aut materiem orationis scribebant alii, suum codicem notis musicis implebat et manibus pedibusque metiebatur numeros. Non erat ita hebes praeceptor noster, ut non animadverteret, illum alia omnia agere, sed, quod illum mallet aliud agere, quam nihil agere (hoc est frustra et invita Minerva tractare alias litteras) prudenter dissimulabat. Hic egregius non ita multo post musicus factus hodie eminet in eo genere in ipsis principibus et lucrosiorem expertus est eam artem, quam mille alii litteras.
Est sane res maioris prudentiae et artificii quam vulgo credunt, multos in tanta ingeniorum, adde etiam profectus diversitate, una disciplina continere, sive docendi rationem ita ingeniorum varietati accomodare, ut eodem tempore tarditati et celeritati consulas, illam incites, hanc non retardes et frangas. Eius rei nec una ratio est, nec eadem cadit in omnia docentium ingenia.