131 ECCLESIA CADURCENSIS. 151 • in pago Lemovicino) additurque de eo : yw j. perseveravit inepiscopatu plusquam quinquaginta annis j unde liquet ejus episcopatum incœpis- se saltem an. 1150. Grandlmontense monasterium magnis sumtibus ampliavit & ditavit, ubi elegit sepultitram in medio chori. Fpitaphium, & varix inscriptiones quæ olim ejus ornabant sepulturam, exstant in Gallia Christiana fratrum Sammarthanorum ; nihil autem continent scitu digna ; quapropter ab ipsis deseribendiS abstinemus. Sufficiat itaque decretum capituli attexere ex chronico Grandimontensi.* PRior & totum Capitulum Grandimontis universus infpecturis sulutem. Notum fieri desu- deramus, jwod tum aterna dignus memoria Ge- raldus Caturcensus pro sua suorumque omnium, pro quibus ipse qualibet ratione tenetursalute, plurimum sollicitaretur, attendentes illius donationem, & devotissimam quam semper ad nos, & nostrum ordinempra omnibus exhibuit dilectionem, conces- sumus & concedimus jam dicto venerabili domino Geraldo episcopo, & patri ejus & matri, suis avun- culis, tpistopis videlicet Lemovicensubus Eustorgso, & domino Geraldo, aterna memoria dignis, & domino <7. abbati Tutellensu, de communi fratrum < nostrorum assensu & voluntate speciali volumus atque pracspimus, ut missam in Grandimontensu ecclefia cunctis perpetuo diebus pro eis celebrarimisu proprietas impedierit, &c. XXXIV. G»U 1LLELMUS. III. Hujus episcopi mentio sit in charta concor- diæinitæ cum G. de S. Germano an. 1199. Interfuit an.Iaoa.pactis matrimonii Guillelmi X. comitis Arvermæ cum Petronilla ; uti observat Balusius in hist. domus Arvern. Vacabat se-* des an. 1206. ut probant quæ CruceuS protulit acta consularia Montalbanensia. j XXXV. B A R T H o L o M A US. I. Breve temptu quo Cadurcensem ecclesiam gubernavit Bartholomæus, in causa suit, ut nujus episcopi nomen paucis in rabulis legatur annorum 1207. & 1208. quo anno sedem vacasse docent Moisiiacensia instrumenta. XXXVI. GUILLELMUS IV. Guillelmus, Bertrandi domini de Cardallia- co, & Helenæ de Combornio, Archembaldi ejufdem loci vice-comitis natæ filius, nobilita— p tem generis ardore sidei, pro debellandis hære- ticis Albigensibus, superavit. Quæ forsitan causa fuit, ut eligeretur ad sedem Cadurcensem, cujus in diœcesi hæresis hæc grassabatur. Id factum an.I2o8.probant ejus litteræ datæ ho : an. pridie nonas Augusti, quibus confirmavit Oba- sinæ ecclesiam de S. Felice a prædeceflore suo G. concessam. An. 1211. xn. cal Junii hominium præstitit Simoni comiti Montis-fortis, Biterris & Carcassonæ vicecomiti, pro comitatu Caturcensi, in obsidione Tololæ, coram Uticensi episcopo & abbate Cisterciensi sedis apostolicæ legatis, F. episcopo Tololæ, abbate S. Antonii Appamiensis, & fratreDominico Praedicatore, ut legimus in ipso instrumento. Eo- A. dem anno mense Octobri Philippus rex dictus Augustus cum ad mi sit ad homagium & sideli- tatcm, ut docet hoc instrumentum : Philippus Dei gratia Francia rex : noverint universu, quod dilectus & fidelis noster Guillelmus Cadurcensus episcopus ad nos accedens, homagium & fidelitatem obtulit. Nos autem habito cum fidelibus nostris consulio, eundem in hominem nosurum recepimus de comitatu & civitate Cadurci, & de ipfius perti- nentiis : & de omnibus aliis de quibus tenens erat ea die qua ad nos venit, propter illud homagium faciendum. Etsuc homagium ligium nobis fecit & j fidelitatem. Ad hoc & eidem concessimus, ut fi de iis de quibus jus suum reclamabat, quod comes Tolosanus & alii ipsu disforciabant, aliquid per fe vel per amicos suos posset recuperari, bene nobis placeret i fi quid vero ad manum nostram deveniret, vel alius acquireret super quem posse haberemus, fi pradictus episcopus exinde requireret, jus eidem &usus, & consuetudines Francia super hoc faceremus. Actum P aristis anno 1211 » mense Octobri. Quidam putant hoc regio diplomate restitutum fuisse Guillelmo comitatum Cadurcensem, quem ablatum Raimundo quondam episcopo % contendunt : at de hac restitutione nihil legimus in litteris regiis, nihilque nobis occurrit de hoc comitatu ablato. Anno 1214. testis nominatur juramenti fidelitatis præstiti Simoni comiti Montis~fortis, pro castro de Capdenac diœ- cesis Cadurcensis. Anno 1215. cal. Aprilis apud Vaurum ( Lavaur) adhuc homagium fecit Simoni comlti Leycestrlæ, & domino Montis- fortis, pro castro de Pestillaco, sub servitio unius militis. Eodem anno ad ejus preces conventus monialium S. Mariæ de Deaurata civitatis Ca~ turcensis concedit dominabus Ayglinæ & Sobei- ranæ eecclesiam deLeime cum pertinentiis suis, j retentis in eadem ecclesia xx. solidis censua- libus. Actum anno incarnationis Dom. mccxv. w> prasentia venerabilis patris "Willelmi episcopi Caturcensus assistentibus G. praposuto de Nairac, magistro B. Poiter, & magistro A. serviente, & G. de Cafals capellano de Oaurata i & G. de Rj- niacoi Alteram clientelæ profeflionem obtulit Ludovico regi Parisiisan. 1223. mense Februario ; qui rex eundem ei comitatum confirmavit & asseruit. Donum autem avi & patris ratum habuit Ludovicus IX. rexsanctiissmus, ut probat ejus diploma datum an. 1228. mense Octo* bri. Quæ omnia suis litteris corroboravit Gregorius. IX. De jure cudendæmonetæ argenteæcum civibus urbis Guillelmus pactus suerat mense Julio an. 1212. tabulis, quæ adhuc supersunt cum si- gillis. Idem jus pollea pigneravit ad sex annos consulibus & urbi, pro sexies mille solidis, ins- trumento seripto Cadurci in vigilia natalis Do^ mini in.1114. Guillelmum a rege præsecturam n accepisse Cadurcini pagi, persuadere possent quæ legimus in tab. Moissiac. WIUelmo episcopo Caturc.provinciam gubernante, Simonem Tolo- sæ comitem, ducem Narbonæ, & dominum Montis-fortis, hominii & clientelæ sacramentum præstitisse abbati Moisiiacensi.
