Pagina:Gallia Christiana, 1715, T1.djvu/434

E Wikisource
Haec pagina emendata est
793
794


GALLIA CHRISTIANA
IN PROVINCIAS
DISTRIBUTA·




PROVINCIA AVENIONENSIS,
cujus Metropolis Avenio.

Venio ad Rhodanum in ſinistra ripa inter amnes Sulgam ** Sorgue
* Durance
& Druentiam *, metropolis nova, provinciis regni Francorum, cujus olim portio erat, incluſa, nunc Romano paret pontifici. Civitas antiquiſſima eſt Cavarum, quorum nonnulli eam caput fuiſſe exiſtimant. Inter opulentiſſimas Galliæ Narbonenſis urbes tertium obtinet locum apud Melam. Idem & Ptolemæus Avenionem coloniam Romanam appellant ; uti etiam legitur in nummo Galbæ. A Plinio inter oppida Latina, ſeu jure Latii donata cenſetur. Stephanus urbem hanc Græcam fuiſſe & ditionis Maſſilienſium docet. Lib. VI. hiſt. c. 9.Adhuc tempore Gregorii Tur. ſtudia Græcarum litterarum Avenioni viguiſſe ipſe ſatis docet, cum ait Domnolum oblatum ſibi epiſcopatum hujus urbis recuſaſſe, rogaſſeque Clotharium regem, ne permitteret ſimplicitatem ſuam inter ſenatores fophiſticos, ac judices philoſophicos fatigari. Avenionis & Avennicæ urbis frequens eſt mentio apud eundem Gregorium Turonicum, Fredegarium & alios veteres rerum Francicarum ſcriptores. Et quidem poſt imperii Romani caſum, a Burgundionibus primum occupata eſt, deinde a Gothis, quibus devictis tranſiit ad Francos victores, ſub quibus a Guntramno capta eſt, ſed poſtea Sigiberto reſtituitur. In procella Saracenorum ab his expugnata eſt : irrumpentes (Iſmaëlitæ ſeu Saraceni) Rhodanum fluvium, inſidiantibus infidelibus hominibus, ſub dolo & fraude Mauronto quodam cum ſociis ſuis, Avenionem urbem munitiſſimam ac montuoſam, ipſi Saraceni collecto hoſtili agmine ingrediuntur ; illiſque rebellantibus ea regione vaſtata, uti legitur in anonymo ad calcem Gregorii Turoncol. 678.
Ibid.
. At recuperatur a Carolo Martello, qui eam ſuccendit. Juris tandem fuit regum Arelatenſium ; deinde comitis Toloſani, Melgorienſis, Provinciæ, Forvcalquerii, donec ſeculo XII. aſſerta in libertatem, a conſulibus regi cœpit. Ad id alludens Julius Cæſar Scaliger in deſcriptione urbium, ita canit :

Vivendi ratio cum libertate recepta,
Efficiunt ut ſis altera Roma tibi.
Templa, forum, celſo ſubducta palatia cœlo,

Magna hæc ; te plus eſt dicere poſſe tuam.

Poſt hæc pactis nonnullis conventionibus cum principibus Alfonſo & Carolo ſancti Ludovici regis fratribus anno 1251. eorumdem ſe poteſtati tradidit, ac deinceps partim Gallicæ, partim Siculæ ditionis fuit, donec anno 1290. donatione propter nuptias Margaretæ, Carolus II. Neapolitanus rex integram pleno jure obtinuit. Tandemque anno 1348. a Clemente VI. pontificii juris facta eſt emtionis titulo a Johanna Neapolis regina, Provinciæ comitiſſa comparata pretio octoginta millium florenorum auri ; quo etiam ſedem ſancti Petri tranſtulit Clemens V. & alii ſummi pontifices poſt ipſum ibidem ſederunt, uſque ad Gregorium XI. qui Romam rediit. At ipſo mortuo duo electi ſunt pontifices, unus qui Romæ, alter qui Avenioni ſedit. Hic modo papa legatum habet cum ampla & ſuprema juriſdictione non ſolum in urbe, ſed etiam in toto comitatu Vindaſcino ** Venaiſſia.. Situ amœniſſima eſt Avenio ; nam clivo rupis ſatis leni aſſidet, agrumque ejus alluunt Rho-