Pagina:Gallia Christiana, 1715, T1.djvu/707

1

INSTRUMENTA

AD

GALLIAM CHRISTIANAM

IN PROVINCIAS ECCLESIASTICAS DISTRIBUTAM

SPECTANTIA.

---

QUÆ PERTINENT AD PROVINCIAM, ET PRIMUM AD ECCLESIAM ALBIENSEM.

I. Bulla Inocentii Papi XI. qua erigitur Albienſis eccleſia in metropolim. INNOCENTIUS Epiſcopus, ſervus ſervorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Triumphans Paſtor æternus, glorioſa dictante ſanctorum traditione Patrum, ut ſuum ſalvaret populum, decretis in monte colloquiis, in reductione ſanctuarii, inter alia miniſteria permiſit, quod ignis in altare ſacerdotis confoveretur, & ut ſine intermiſſione combureretur, ligna ei ſubjicereA, ut illius non ceſſaret miniſterium ſtudioſum. Altare quippe Dei, cor fidelis habetur cujuſlibet, in quo ipſius ignis ardor indeſinenter experitur, quo velut flamma ardentis caritatis incendatur. Sancta vero & immaculata, quam paſtor ipſe, adveniente temporis plenitudine, ejus Unigeniti glorioſſimi aſperſione ſanguinis fundari, conſecrari, & æternaliter ſtabiliri cenſuit, eccleſia, ignis ſeu ſacri flamims ſplendore induta, quos regeneravit in Chriſto, ipſius caritatis nexu & compage fideles ſtringit univerſos, & eccleſias ſuas alias unquam adoleſcentulas, ignis ejuſdem confovet ardoribus, & fibris exornat cariratis. Nos itaque illius ſummi directione Paſtoris, qui eccleſiarum & fidelium omnium noſtræ commiſit inſufficientiæ curam, noſque, licet immeritos, in ipſius montis vertice ad ſummum ſacerdoti pontficiumB conſcendere voluit, hujuſmodi inſtructi documentis, eaſdem eccleſias, earumque paſtores in partem ſollicitudinis conſilii cœleſtis diſpoſitione vocatos, in caritatis viſceribus ardentius complectentes, noſtros continuo revolvimus cogitatus, ut ea in operam noſtri miniſterii dona congeramus, per quæ eccleſiarum & illis præſidentium prælatorum diſpendiis & neceſſitatibus occurratur, ac litium anfractibus, immortalibus incommodis, aliiſque infortuniis provideatur accommode, ipſæque eccleſiæ invicem caritatis nexu conjunctæ, votivæ prosperitatis incrementa ſuſcipiant. Sane providi vigiliſque paſtoris more, conſiderantes eccleſiam Bituricenſem archiepiſcopo de præſenti viduatam, quæ una ex antiquiſſimis regni Franciæ metropolitanis eccleſiis exiſtitC, undecim sedes complecti epiſcopales, ſibi ſuffraganeas , eaſque maxime inſignes ; nimirum Claramontenſem, ſancti Flori, Mimatenſem, Anicienſem, Ruthenenſem, Vabrenſem, Caturcenſem, Albienſem, Castrenſem, Lemovicenſem, & Tutelenſem : ex his autem cathedralibus, ſex ; videlicet Albienſem, Ruthenenſem, Castrenſem, Caturcenſem, Vabrenſem & Mimatenſem, ſeu earum pleraſque ab ipſa Bituricenſi ſua metropolitana diſtare plus centum leucis, earumque partem multo majorem ſitam eſſe in locis montanis, & propemodum, hiberno ſaltem tempore, inacceſſibilibus, tantamque diſtantiam & itinerum difficultatem multis incommodis locum præbere, ac communicationem membrorum cum capite impedire, nec poſſe eaſdem eccleſias ſuffraganeas, illarumque dioceſanes, quandocumque

opus eſt, ſui metropolitani Bituricenſis opem implorare & conſequi ; & hinc multos beneficiatos & eccleſiaſticos arripere occaſionem vagandi, ſuas eccleſias deferendi, & ab eis diu emanendi. Præterea tametſi juriſdictio eccleſiaſtica cum civili nunquam ſit confundenda, diſtantiam tamen dictæ mctropolitanæ eccleſiæ Bituricenſis a suis sutfraganeis, juriſdictionum & subordinationum ſeriem atque ordinem ab ecclesia univerſali præſcriptum intervertere, cum nimiæ hujuſmodi diſtantiæ difficiliſque ad metropolitanum recurſus obtentu, multa inordinate fiant, & caſibus in quibus ſolus metropolitanus adeundus eſſet, ordinarii viciniores falcem in meſſem alienam immittendo, providere, beneficia conferre, ſacramenta adminiſtrare, eccleſias curandas committere, cenſuras relaxare, ſeu iis innodatoS absolvere, aliosque ejuſcemodi actus juriſdictionis, in alienos subditos contra ſacrorum canonum diſpoſitionem exercere præſumant ; inde autem lites enaſci immortales, multa animarum pericula suboriri, rerum ſacrarum profanationes, offensiones, & deplorandas morum corruptiones provenire, eccleſiaſticam diſciplinam multipliciter perverti ac perturbari : quinimo archiepiſcopis Biruricenſibus suos ſuffraganeos ad concilia provincialia vocantibus, illos non comparere, nec intereſſe, nimiam ſcilicet & diſpendioſam cauſantes locorum diſtantiam & itinerum aſperitatem ac pericula ; sed mittere procuratores, qui quamtumvis ſcientia, pietate, & probitate egregii, non eum tamen afferunt eccleſiis fructum, quem a ſuorum epiſcoporum præſentia merito ſperare poſſent. De his vero ſimilibuſque edoctum cariſſimum in Christo filium noſtrum Ludovicum Francorum & Navarræ regem chriſtianiſſimum, pro eximia ſua in Deum pietate, ac in res eccleſiaſticas ſtudio, remedium tot detrimentis & offenſionibus in dies ſuccreſcentibus a ſede Apoſtolica enixis precibus flagitaviſſe, & flagitare ; nec aliud remedium præſentius, meliuſquevideri, quam ſi tam late patens provincia eccleſiæ Bituricenſis divideretur, ſeparatis ſeu diſmembratis ab ea ex ſupradictis ſuffraganeis eccleſiis, & ex illis una, Videlicet Albienſis, in metropolitanam, cui reliquæ, nempe Mimatenſis, Ruthenenſis, Caſtrenſis, Caturcenſis & Vabrenſis in ſuffraganeas aſſignarentur, erecta ; cum præſertim eccleſia ipſa Albienſis ſita ſit in civitate quæ eſt caput provinciæ Albienſium, & juxta eorumdem sacrorum canonum præſcriptum, ſedes archiepiſcopales in civitatibus præcipuis ſunt collocandæ, ipſaque eccleſia Albienſis aditu ſit percommoda, quippe in meditullio ceterarum jam dictarum eccleſiarum constituta, acceſſu admodum optimo inſtructa ; & proinde eccleſia Bituricenſis derrimentum quod ex diſtractione, ſeu dismembratione ſex eccleſiarum ſuffraganearum hujuſmodi acciperet, facilius reparare valeat. Nos itaque ad eccleſias prædictas, illarumque præſules & univerſos cleros & populos earumdem, quos non immerito affectu proſequimur in viſceribus cariratis, paternæ dirigentes conſiderationis intuitum, ac ſperantes quod

Tomus I.

A