9J1 ECCLESIA A quatuorve monachi sub abbate regulari. De abba— j tibus pauca supersunt, cum omnia illius monu- menta perierint. ABBATUM SERIES. PRimus fuit Bemardus, a S. Geraldo de SaIa circa annum 1115. institutus. Memoratur an. 1124. iu Iitteris Petri vicecomitis de Castillo pro fundatione Fontis-Guillelmi, & 113 5. in charta ejusilem loci. Denique 1148. in tabulario Paradisi ad Garumnam (vulgo le Paravis) monialium Fontis-Ebraldi ; subscribit enim ut testis donationi ob Isarno VaIegs factæ monialibus, una cum Rai mundo Bernardi Agennensi episcopo. 1 II. W. Gondonii abbas, prædia cedentibus Ar- duino & Abrino de Bullano, aliisqueproceribus, fundamenta posuit cœnobii de Portu-Aquilonis, seu Portoglano & Bullano, (vulgo Bouillas.) Sic porro legitur in charta donationis : Ego Ardoinus Bolia- netifis, &c. dedi quamdam partem mei honoris V. abbari Gondonii… ad opus construendi monasterii S. Dei-genitricis Mariæ, in nemore Portaglonii, &c. Tum relatis pluribus donis, sic pergit charta : Hæc.. dona fecerunt omnes in manu Guillelm i Lectorenfis episeopi, quiinsequente anno, Deovolente & eligente, Auxitanæ ecclesiæ arcluepiscopus factus est, & in manu cujusdam monaclii Gondonii, nomine Grani Stephani, qui postea prior exstitit hujus loci. Porro nullum habet inseriptum tempus hæc charta, ln nonnullis loco W. legitur Granus, sed ex citata charta hic Granus soiummodo monachus eo tem- pore fuisse videtur, non abbas. III. Stephanus I. monasterium regebat anno 1271. ex tabulis Fontis-Guillelmi. An idem cum Stephano de Vals quem reperimus jam ab anno 12 s 7. abbatem, vide iu Guillelmo II. Aginn. episcopo. IV. GiraIdus seu Gerardus Gondonii abbas an. 143 o. adfuit solemni benedictioni Petri de Costa j abb. S. Maurini, factæ ab Imberto Aginn. episeo-J po in eeclesia S. Bartholomæi de Turnone. V. Hugo Barda ætema memoria dignus, qui abbatiam bellis consumtam reparavit, redditus, bona, instrumenta, vigilanti cura collegit, ut constat ex transactione cum D. Johanne de Cau- mont facta anno 1477. die 17. Decembris, quam habemus. Præerat jam an. 1474. ac in diversis in- strumentis memoratus reperitur ad annum 1483. Porro ex illa transactione, quam typis mandare noluimus ob prolixitatem, liquet progenitores no- bilis hujus viri Johan. de Caumont baronis de Lausuno, de Tombabus&de Pueguillem, vice— ] comitis de Montebahuso, domini locorum B. Bar- tholomæi de Puechmiclam & Vertuels, & con- domini de Virazel, fundatores fuisse Gondonii ; abbatiamque hanc ditasse multis censibus, rediti- buS, terris, nemoribus, &c. sed postea pene de- structam per annos multos jacuisse. VI. Jacobus I. de Beauvoir, seu de Bello-videre, alias de Montilio, abbas Gondoniensis ann. 1495. 1497. VII. Johannes I. de Caumont, sedis apostolicæ protonotarius, Gondonii abbaS an. 1521. jacet in ecdesia a latere Evangelii majoris altariS, sub elato .GINNENSIS. 952. k tumulo, sed nulla ornato inscriptione. VIII. Manaldus de Morterie, præerat 1533 « IX. Stephanus II. Paparin, iu decretis baccalaureus, Reginæ ab eleemolynis, an. 1 5 5 8. abbas a Rege designatus, præerat adhuc an. 1561. X. Johannes II. de Loyac, Regi a consiliis, eIecmofynis & concionibus, in diversis instrumentis memoratus reperitur ab anno 1641. ad 1645. XI. Johannes-Baptista de Baraiilon, Regi etiam a consiliis & eleemolynis, primum commendata- rius, sed statim monachus & regularis abbas effe- ctus, præerat an. 1671. Obiit mense Febr. 1681. XII. Jacobus II. de la Mariouse, dominus de I Clavigny, Nannetensis canonicus & Regis capel- Ianus, designatur abbas mense Aprili anni 1681. moritur 1703. XIII…Brossard * rector parochiæ de Montrastu— * ai. Brois- co diœcesis Agennensis, an. 1703. renuntiatus est sad’ abbas a Rege christianissimo, die 14. Aug. ABB. S. MARIA DE PAYRINIACO. ABbaTia B. MaRIÆ de PayRINiaco, monachorum Cisterciensium, sita est in valle Montispensati, JWontpesat, vicina, an- gustiori, ab Austro & Meridie montibus cir- cumsepta, unde & a torrente profluente siepius obruitur. Solum habet fertile, quamvis asperum. Ædificia regularia olim satis culta, modo vix non diruta, partim ab ingruentibus Albigensium maxime & Anglorum bellis, partim ab inundante rivulo quo alluitur. Condita est medio fere seculo 12. ab monachis & abbate Boni-fontis, cujus monasterii filia est, de linea Morimondi. Fundum & prædia dedit Fsandrina, ut tradunt, domina de Monte- pensato, soror alterius Flandrinæ dominæ castri Montispensati juxta S. Martorium in Convennensi comitatu, quæ annuentibus liberis cœnobio Bo- nifontensi initium dederat. Bene multa deinceps prædia illi contulere, ut credere par est, Montis- pensati toparchae, olim iu pago Nitiobrigum po- tentissimi. Decimas quoque & ecclesias quasilam ab Aginnensibus accepit episcopis. In Albigen- sium bellis dura pertulit, quippe comiti Tolosano, & novatoribus asiquandiu favereMontispensati dynastæ, & in assiduis pene Francos inter & Anglos certaminibus ; ac tandem seculo xv. susdeque eversa est ab heterodoxis nostris, qui sacram supellecti- iem, chartas & alia venerandae antiquitatis monumenta diripuere. In variis autem tabulariis hi Pay- riniaci abbates occurrere. L SERIES ABBATUM. I. A RNALDUSI. Milasus præerat circa finem ln-1 2. seculi. In ejus manu Ainardus * de la * Bertran- YIavir nobilis obtulit semetipsum, Deo, B. M. & dus. domui de Payriniaco, & filium suum Amaldum- Willelmum ; dederuntque terras omnes quas habebant inter Gimonem & Gessam, ad coenobium ibidem aedificandum, ex Payriuiaci tabu- lario. Ibi fundatum est postea Nisortium seu Be- nedictio-Dei, circa annum 1190. Arnaldus ab- bas memoratur anno 1187. iu charta Ademari de Gensacpro abbatia Boni-sontis, & iu charta Bene-
