possit. §37 Idem iuris est, si intestato aliquo mortuo suus heres
no|luerit petere bonorum possessionem, contentus legitimo[1]
iure――|et agnato conpetit quidem bonorum possessio, sed
sine re, quia euinci hereditas a suo herede potest. et [illud][2]
conuenienter, si ad agnatum iure ciuili pertinet hereditas et[3]
is adierit hereditatem, sed bonorum possessionem petere no-[4]
luerit, et si [quis ex proximis] cognatus petierit, sine re habe-[5]
bit bonorum possessionem propter eandem rationem. §38[§ 1] Sunt
et alii quidam similes casus, quorum aliquos || superiore pg.135
commentario tradidimus.
§39[§ 2] Nunc de libertorum bonis uideamus. §40[§ 3] Olim itaque lice-
bat liberto patronum suum inpune testamento praeterire:[6]
nam ita demum lex xii tabularum ad hereditatem liberti uo-
cabat patronum, si intestatus mortuus esset libertus nullo[7]
suo herede relicto: itaque intestato quoque mortuo liberto,[8]
si is suum heredem reliquerat, nihil in bonis eius patrono[9]
iuris erat; et siquidem ex naturalibus liberis aliquem suum[10]
heredem reliquisset, nulla uidebatur esse querella; si uero[11]
uel adoptiuus filius filiaue uel uxor quae in manu esset, sua
heres esset, aperte iniquum erat nihil iuris patrono super-[12]
esse. §41[§ 4] qua de causa postea praetoris edicto haec iuris iniqui-[13]
tas emendata est: siue enim faciat testamentum libertus, iu-[14]
betur ita testari, ut patrono suo partem dimidiam bonorum[15]
suorum relinquat, et si aut nihil aut minus quam partem di-[16]
midiam reliquerit, datur patrono contra tabulas testamenti
partis dimidiae bonorum possessio; si uero intestatus moria-
tur suo herede relicto adoptiuo filio (uel) uxore quae in manu[17]
ipsius esset, uel nuru quae in manu filii eius fuerit, datur[18]
- ↑ §38. superiore commentario] 2, 119. 148 seq.
- ↑ §39. = Inst. 3, 7 pr.
- ↑ §40. fere = Int. 3, 7 pr.
- ↑ §41. fere = Inst. 3, 7, 1.
- ↑ 2-3 suppleuit Hollweg, qui 3 iure: nam | et agnato temptauit; Mommsen futurum mauult ueluti iure: id si fi|et, agnato; Krueger de scilic|et ita cogitauit, ut simul transponendum esset hoc aduerbium post contentus
- ↑ a] aᵱ C, conf. Ca pag. XXX adnot. d) || illud in suspicionem uocauit Goeschen; e. g. de et illud conuenien(s inueni)tur cogitat Krueger
- ↑ conuenientur C
- ↑ is ex his correctum? C || sed] sedsi C, conf. Ca pag. 300 uers. 17 et pag. 301 uers. 4
- ↑ uerba quis ex proximis ex glossemate nata esse censet Mommsen
- ↑ impune Inst., pune C
- ↑ patronum Inst., patrum C ||intestatus Inst., intestatis C
- ↑ relicto Inst., licto C
- ↑ suum Inst., sum C || reliquerat C, reliquisset Inst.
- ↑ iuris C, ius Inst.
- ↑ esse Cn, om. Inst.
- ↑ esset Inst., esse C || iuris (sic) C
- ↑ iuriis C
- ↑ emendata Inst., emandata C (conf. Ca pag. 276)
- ↑ suo C, om. Inst.
- ↑ relinquatur C, conf. Ca pag. 306 || quam partem dimidiam C, partis dimidiae Inst.
- ↑ adoptiuo filio C, filio adoptiuo Inst. | uel om. C (conf. Ca pag. 309 uers. 16)
- ↑ esset Cn, delet Polenaar || nurus C || dat C.