Pagina:Krueger, Studemund - Gai Institutiones, Berolini, 1877.djvu/181

E Wikisource
Haec pagina emendata et bis lecta est


IV §22-27
―― 149 ――


     mis quam pro eo depensum esset, non soluisset sponsori
     pecuniam: item lex Furia de sponsu aduersus eum qui a
     sponsore plus quam uirilem partem exegisset, et denique
     conplures aliae leges in multis causis talem actionem dede-[1]
     runt. §23 Sed aliae leges ex quibusdam causis constituerunt[2]
     quasdam actiones per manus iniectionem, sed puram, id est[3]
     non pro iudicato, ueluti lex (Furia) testamentaria aduersus[4]
     eum qui legatorum nomine mortisue causa plus m assibus[5]
     cepisset, cum ea lege non esset exceptus, ut ei plus capere
     liceret; item lex Marcia aduersus faeneratores, ut si usu-[6]
     ras exegissent, de his reddendis per manus iniectionem
     cum eis ageretur. §24 Ex quibus legibus et si quae aliae si-
     miles essent, cum agebatur, (reo licebat) manum sibi de-[7]
     pellere et pro se lege agere: nam et actor in ipsa legis
     actione non adiciebat hoc uerbum pro ivdicato, sed nomi-
     nata causa ex qua agebant, ita dicebant ob eam rem ego tibi
     manvm inicio; cum hi quibus pro iudicato actio data erat,
     nominata causa ex qua agebant, ita inferebant ob eam rem ego tibi[8]
     pro ivdicato manvm inicio: nec me praeterit in
     forma legis Furiae testamentariae pro ivdicato uerbum in-
     seri, cum in ipsa lege non sit; quod uidetur || nulla ratione[9]       pg.197
     factum. §25 Sed postea lege Vallia, excepto iudicato et eo pro
     quo depensum est, ceteris omnibus cum quibus per manus
     iniectionem agebatur, permissum est sibi manum depellere
     et pro se agere: itaque iudicatus et is pro quo depensum
     est, etiam post hanc legem uindicem dare debebant, et[10]
     nisi darent, domum ducebantur. idque quamdiu legis actio-[11]
     nes in usu erant, semper ita obseruabatur; unde nostris[12]
     temporibus is cum quo iudicati depensiue agitur, iudica-[13]
     tum solui satisdare cogitur.
§26      Per pignoris capionem lege agebatur de quibusdam
     rebus moribus, (de quibusdam rebus) lege. §27 Introducta est[14]
     moribus rei militaris: nam et propter stipendium licebat[15]

     militi ab eo qui (id) distribuebat, nisi daret, pignus capere;[16]




  1. legis C, conf. Ca pag. 276
  2. ex quibusdam causis Savigny, in multis causis ex quibusdam si Cn
  3. per] pro Cn
  4. lege C, conf. Ca pag. 275 inf. || Furia addidit Goeschen || aduersus eum Goeschen, aduersum Cn, conf. Ca pag. 256
  5. m Goeschen, c C
  6. usiuras C
  7. ( ) additum est duce fere Huschkio
  8. agebat C || inferebat C
  9. cum] cumr (i. e. cum regula uel cum rubrica, conf. Ca pag. 299 uers. 12) C
  10. debebat C
  11. idque Lachmann, itaque Cn
  12. obseruabatur Goeschen, obseruabantur C
  13. 29-30 iudicatum Goeschen, iudicati C, conf. Ca pag. 305 inf.
  14. ( ) addidit Boecking
  15. licebat ex' dicebat correctum C1
  16. id additum duce fere Lachmanno || distruebat C.