Pagina:Recueil des Historiens des Gaules et de la France, tome1.djvu/78

E Wikisource
Haec pagina emendata est
lxviij
PRÆFATIO.


sunt, aurumque et argentum publicum privatumque contulerunt ad explendum pondus Gallis à quibus redemtam pacem cognoverant. Ob quod meritum et immunitas illis decreta, et locus spectaculorum in Senatu datus, et fœdus æquo jure percussum ».

Massilienses semper exstitere Romanorum amici, quibus in bello contra Annibalem magno fuerunt adjumento[1]. Cnæus Servilius Consul duas speculatorias Massiliensium naves præmisit, qui periculis primi se objectantes classem præcedebant. Quatuor Massiliensium triremes[2] P. Cornelium Scipionem Tarraconem usque officii causa ab domo prosecutæ sunt. Marius iis fossam, quam egerat ad ostia Rhodani[3], dono dedit ob navatam operam in bello contra Ambrones. Non solum Romanorum opem implorabant bello ab hostibus lacessiti ; verùm etiam apud illos multùm valebat eorum commendatio. Phocæensium urbem Senatus et omne nomen, quòd infesta contra populum Romanum arma, tulerant[4], deleri jusserat : Massilienses legatos Romam deprecatum misere, veniamque his à Senatu obtinuere. Nimia eorum in populum Romanum fides, causa fuit eorum excidii. In bello civili Pompeium inter et Cæsarem, huic urbis portas clauserunt. Evocat ad se Cæsar Massiliensium quindecim primos[5] : omnia, quæ

  1. Pag. 193.
  2. Pag. 344.
  3. Pagg. 204. 362.
  4. Pag. 483.
  5. Pag. 292.