Pagina:Recueil des Historiens des Gaules et de la France, tome1.djvu/81

E Wikisource
Haec pagina emendata est
lxxj
PRÆFATIO.


flexisse, atque in luxum et mollitiem prolapsos fuisse necesse est : si quis enim mollis esset, effeminatus ac omnibus vitiis deditus, trito isto, qui in proverbium cesseserat, sermone compellabatur : Naviges Massiliam[1], vel E Massilia venisti. Petronius, cujus verba refert Servius, Comment. in. lib. 3. Æneid. v. 58. Massiliensibus morem barbarum attribuit : Massilienses, inquit, quotiens pestilentia laborabant, unus se ex pauperibus offerebat alendus anno integro publicis et purioribus cibis. Hic posteà ornatus verbenis et vestibus sacris, circumducebatur per totam civitatem cum exsecrationibus, ut in ipsum reciderent mala civitatis : et sic projiciebatur. Petrus Daniel legendum putat, prosiciebatur, id est sacrificabatur, et in partes dissecabatur.

Massiliensium regio oleis ac vitibus erat consita[2] : sed cùm solum frumento parùm esset habile, ad navigationem potiùs quàm ad agriculturam ingenium contulerunt. Navalia habebant navibus, armis, ac machinis ad navigationem et ad oppugnationes urbium factis referta. Eorum domus non tegulis tegebantur[3], sed subacta cum paleis terra. Duæ ante portas eorum arcæ jacebant[4] : altera qua liberorum, altera qua servorum corpora ad sepulturæ locum plaustro devehebantur. Sine lamentatione, sine planctu, luctus funeris die, domestico sacrificio, adjectoque necessariorum

  1. Pagg. 709. 821.
  2. Pag. 8.
  3. Pag. 663.
  4. Pag. 665.