14 HISTORIAE ROMANAE
augurio victor, conditam urbem suo nomine appellat. Aiunt, Remum, ludibrio fratris, novos transiluisse muros, atque ab irato Romulo fuisse interfectum. Ita solus potitur imperio Romulus.
Post sacra Diis peracta, Romulus, vocata ad concilium multitudine, leges dedit, et lictoribus duodecim lectis, se ipse venerabilem insignibus imperii fecit. Crescente interim urbe, ne incolae deessent, asylum aperit. Eo ex finitimis populis maxima turba, avida novarum rerum, perfugit. Quumque iam satis virium sibi esset, centum creat senatores, quorum consilio uteretur. Hos vel aetate, vel curae similitudine Patres appellat.
Iam res romana satis erat valida; sed penuria mulierum, nulla erat domi spes prolis. Tum, ex consilio Patrum, Romulus legatos circa vicinas gentes misit, qui societatem connubiumque novo populo peterent. Nusquam benigne legatio audita est. Romulus aegritudinem animi dissimulans, ludos parat Neptuno solemnes. Indici deinde finitimis spectaculum iubet. Multi mortales convenere studio etiam videndae novae urbis; praesertim vero Caeninenses, Crustumini, Antemnates et Sabini cum liberis ac coniugibus. Ubi spectaculi tempus venit, deditaeque eo mentes cum oculis erant; tum, signo dato, iuventus romana ad rapiendas virgines discurrit.
Turbato per metum ludicro, moesti raptarum parentes profugiunt, incusantes violatum hospitii foedus. Caeninenses, Crustumini et Antemnates, ad quos eius iniuriae pars pertinebat, primi omnium in agrum romanum impetum faciunt. Fit obvius cum exercitu Romulus, levique certamine eos fun-
