Progymnasmata Latinitatis/81

E Wikisource
Progymnasma octogesimum primum
1588

 Progymnasma octogesimum Progymnasma octogesimum secundum 

Munditia librorum.

Personae:

Amantius, Mansuetus.

Amantius
Si incumbere in libros, est cubito supra eos deposito niti, haud memini videre, qui magis incumbat te uno, qui Emmanuelem et alios codices tuos prope iam incumbendo contrivisti.

Mansuetus
Assiduitas hoc intertrimentum attulit, non cubitus.

Amantius
Quid ista assiduitas in meo cur non sic apparet? Praeterea, quam sunt commaculati intus et foris tui? Quam habent oras paginarum infimas et summas introrsus flexas? Quas auriculas asinorum solemus vocare. Itane est ut loquor?

Mansuetus
Tu aliquod artificium calles ut videtur, mihi adhuc ignotum: quod ubi didicero, habebo libros mundiores, minusque tritos.

Amantius
Nullum teneo artificium, omitte iocationes: munditiam librorum perinde ut corporis totius amo et complector.

Mansuetus
Quid tam me miseret librorum meorum? Quid tam mirum in modum sollicitus es? Brevi novos emam.

Amantius
Si sanus es mentis, quare mavis prodigere pecuniam, quam deponere rusticitatem et negligentiam?

Mansuetus
Eho, tu ut mihi rusticitatem in probri loco obiectes?

Amantius
Non enim est urbana elegantia: hoc quamvis iniquo iudice probaverim.

Mansuetus
Quid tibi mecum est negotii? Cura tuos.

Amantius
Id ego ago: veruntamen odi male sordes istas in aliis quoque. Phuy, quam habes item digitos atramento foedatos, et os similiter denigratum: ut non iniuria suspicetur aliquis, te atramentum bibere solitum. Cur non caves? Cur non aqua purgas?

Mansuetus
Indicia et vestigia sunt haec diligentiae magnae et laboris.

Amantius
Pigritiae magnae et torporis: oportebat alioqui diligentes fieri immundos atque sordidos.

Mansuetus
Desine mihi exhibere molestiam, si sapis.

Amantius
Tracta libros humanius, aut dicam tibi diem. Scis Magistrum in huiusmodi peccata aeque, ut in discendi socordiam acrem se praebere vindicem.

Mansuetus
Crimine vacare debet, qui in alterum paratus est dicere.

Amantius
Quid istuc?

Mansuetus
Non deerit unde tibi parem mensuram remetiar.

Amantius
Minae istae nihil sunt nisi minae. Vale sordide.

Mansuetus
Vale nitidiuscule.

Notae


1 Non placent qui nimis diu nimis mundos ac nitentes habent libros suos: id enim argumentum est, parum saepe ac multum ab eis lectitari libros. Quid si fieret, contererentur etiam, ne dum ut munditiam suam perderent. Nec tamen si egregie intus forisque, et spurcissime contaminati sunt, statim est colligendum, id ex frequenti usu et evolutione accidisse, et quod est puerorum vitium, id etiam gravibus viris tribuere: nihil posse sine sordibus diu conservare. Laudandi praeterea non sunt quidam, qui quamvis iis non utantur, aut mense toto vix semel, noctes tamen et dies apertos in scamnis, in mensis, in pluteis iacere, et pulveribus inquinari sinunt. Unusquisque artifex supellectilis suae curam diligenter gerit, suaque instrumenta, si possit, recentia semper habere velit: et studiosus literarum tam elegantia et pretiosa instrumenta, unde non ferreum aliquod, lapideum, ligneumve opus, sed eruditio comparatur, nihili pendet?