 Azoara XVII |
Azoara XIX  |
Omnis rerum et orationum quae Deo debentur excessus, Deo legatoque suo gratus existat. Omnes Deum timeant, et vicissim benefaciant, Deum adorantes, suo legato, si boni fuerint, fidem adhibeant, eos imitando, qui lachrymas deum invocando effundunt. Divina legendo miracula, suam fidem corroborant, et se prorsus Deo commendant, facientes orationes de bonis vestris sibi datis expendunt. Illi namque veritati bonoque credentes, veniam summumque bonum a Deo recepturi, coram ipso gradum excelsum obtinebunt. Postquam te Deus virtutibus atque vi a domo tua traxit, plurimae gentes ad fidem coactae, in veritate iam manifesta, ratiocinantes disceptant: iis comparabiles, qui ad mortem scientes adducuntur. Cum Deus vos expugnaturos ire gentem illam praecepit, nequaquam opinati estis ipsum vobis auxiliaturum. Sed ipse quidem veritatem sui verbi confirmat, incredulos a primo ad infimum damnat, veritatem probat, falsum quidem delet, aut infirmat. Unde vobis invocantibus Deum, licet haec incredulis dolorem parerent, me daturum vobis auxilium, mille angelorum pollicitus sum. Sciendum quidem, Deum, cuius est omnis vis et auxilium atque vindicta, totum hoc fecisse, ut plenum vobis gaudium cordiumque firmamentum infunderet.
¶ Quoniam vobis Deus somnum ad cordium vestrorum quietem induxit, et aquam, qua loti mundique essetis, ut sic a verbis diaboli retracti, corda vestra pedesque firmaretis, coelitus demisit. Angelis suis ait: Ego vobiscum semper praesens adero: vos autem euntes, illos meos homines firmate, et adiuvate: Incredulorum cervices atque manus, quorum cordibus ego timorem iniiciam, percutite, quoniam mihi meoque legato non crediderunt. Omnis etenim resistens, me gravem in fine sentiet, ignemque gehennae subibit. Nullus vir bonus incredulos aggrediens, eis terga vertat, nisi causa commodioris adaptationis, et praemunitionis: Sin autem, iram divinam ignemque perpetuum, malamque viam incurret. Nullatenus te caedem meis intulisse, vel eos proiecisse praesumas. Ego namque peremi, ego proieci. Constat autem hoc divinitus factum, ut Deus omnium auditor et cognitor, suorum cordium effectus atque secreta cerneret, qui semper artem atque negotium incredulum infirmat. Si litem atque victoriam quaeritis, ecce iam vestris adest manibus. Sed nos converti, vobis est utilius atque melius: Sin autem, licet vestrae gentis maior sit numerus, nil prodesse poterit. Quia deus est adiutor bonorum. Viri itaque boni, Dei legatique sui sequaces estote, nusquam ab eis scienter discedentes.
¶ Confitentes se audisse, cum nihil audirent, imitari nolite. Nullum enim animal coram Deo peius, quam surdus et mutus et indiscretus. Eis tamen auditum praestaret, si boni quicquam illis inesse perpenderet. Licet enim bonum audirent, in eo minime perseverarent. Omnis bonus, Deo legatoque suo vocantibus eum, ut vivificetur, respondeat: Timens Deum, hominis cordisque sui iudicem, ad quem omnium fit reditus. Nullatenus item obliviscamini suffragii, vindictaeque divinae. Unde grates reddidistis, quando pauci debilesque, gentes vobis maleficas timebatis. Lites quidem summe timendae, quoniam ipsae non solum malos vendicant, finisque Dei gravis occurreret. Viri boni, nihil Deo, suisque nunciis, vel sibi vicissim scienter subtrahant. Sciant enim, pecuniam suam atque prolem invidiam parere. Apud Deum, summarum divitiarum est summa copia, qui muneribus omnibus abundans, timentibus se peccatorum veniam atque salutem praebebit, qui putantes te capere, aut interficere, aut eiicere suis artibus frustratur, cum eius artes omnibus praevaleant.
¶ Cum huiusmodi viris verba Dei leguntur, indignanter inquiunt: Iam audivimus, et tale quid nostra voluntate ducente faceremus. Haec enim sunt antecessorum miracula, precanturque Deum, ut si illa sit sua veritas, semper eos lapides malumve grave pluendo coelitus irruat. Deus autem eis nocere noluit, tum quia tu praesens illis intereras, tum ut poenitendo se convertant. Sed cum ipsi se pravis meritis indignos agendo, licet inscii, a templo Haran se retrahunt, nec versus templum aliam orationem quam sibilationes gestusque manuum peragunt, cur malum Deus eis non ingerit? Malum quidem ab illis perpetratum, ipsi gustabunt. Increduli vero, suam pecuniam expendentes, ut viam Dei rectam dereliquant, multimodam iacturam sentient. Post substantiae namque consumptionem, difficultatem inextricabilem incurrent, vincientur, et ad gehennam mittentur, ut purgaminis atque purgati sit disgregatio. Ipsorum quoque purgaminum perdendorum aliud alii in gehenna superponetur. Sciant tamen increduli, se praeteritorum veniam accepturos, si se converterint. Sin autem, more priorum iam perierunt. Eos semper usquequo ad Deum omnes convertantur, nullaque sit seditio seu lis, expugnate, eorumque conversorum Deus ipse facta dignoscet.
¶ Sciant omnes se convertere nolentes, Deum esse dominum nostrum bonum, et vindicem optimum. Sciat item omnis in Deum credens omnipotentem, posito super prophetam die coniunctionis exercituum, quod totius praedae quinta Deo atque prophetae, et propinquis ac orphanis, et mendicis ac pauperibus debetur. Die qua vos citra aquam prope, et alius vester exercitus subtus vos, alii quidem ultra longe sedes sortiti eratis, si vobis terminus poneretur, forsan fallaces videremini. Sed Deus priusquam quid esset, omnia praevidit. Sciendum quidem illum verum mortuum, illumque veraciter vivum, qui mortem seu vitam testibus missis adeptus est, Deo res omnes audiente atque sciente: quo vos pauca docente, si multa numerositas videretur, corda vestra debilia timidaque fierent. Sed ipse omnium cordium secreta dinoscens, sua voluntate singula moderatur, qui vestris oculis caeterorum paucitatem, visibusque suis vestri minimam quantitatem, ut suum die illa mandatum compleretur, ad quem omnia redeunt, reputavit. Omnis vir bonus in exercituum congressu firmus fiat, et Deum invocando suum increatur auxilium, sequens ipsum, suumque legatum. Cavendum quidem, ne vobis incidat contrarietas: Haec enim vos debiles efficeret, vestrumque successum minueret. Sed tolerantes et indurati perseverate. Talibus enim Deus praestat subsidium. Eos item non imitemini, qui domos suas egrediuntur plus populi favore, quam deitatis amore. Eorum tamen actus divina sapientia circuit. Diabolus incredulos suos actus sibi formosos apparere faciens, inquit: Hodie quidem non vincemini, quoniam vobis ego auxiliator adero: sed exercitu viso, moram fugae non distulit, dicens: †, * Ego videns et vobis minime visum, Deum timeo, cuius finis gravis est, et intolerabilis.
¶ Increduli cordisque pravi deinceps dicentes, nos vestram legem extimare meliorem, cognoscant ipsum legi bonae adhaerere, qui se prorsus Deo commendat. Angeli quidem illos incredulos faciebus et tergis cedentes, et interficientes, dicebant: Malum fervoris ob actus vestros antecedentes, Deo nemini nocente, gustate: sicut illa gens Pharaonis, suique praedecessores, nostris institutis contradicentes, ob culpas suas proprias, Deo nemini nisi delinquenti munus suum auferente, perierunt: Sed Pharao, suique, per summersionem: quia caeteris animabus coram Deo deteriores sunt increduli, qui prius datam firmitatem Deum non timendo variant. In lite captos, vel captiva, vel perime, vel per hoc sui castigentur posteri, et si timueritis aliquem quid subtrahere, dic illi, hoc Deo displicere.
¶ Cavendum, ne vos nimia securitate firmatos, increduli victi rursus aggrediantur. Vosmetipsos igitur armis, et bestiis, atque pecuniis praemunite. Omnes etiam vestros in via Dei sumptus, deus nil diminuens, multipliciter reddet. Vobis pacifice se subiicientes, diligenter vobis reconciliate, Dei scientis et audientis praecepto, qui tibi tuisque praesens aderit. Si te fallere quaesierint, sine cuius velle minime pax inter vos oriretur, licet omnem terrenam substantiam propter hoc expenderetis: Tu nuncie, me tui tuorumque factorum adiutore, tuis pugnam persuade, Tui namque viginti sustinentes et indurantes, ducentos alios superabunt: et centum vestri, caeterorum mille, quia sunt indiscreti. Deus autem hoc primo propter vestram debilitatem faciens, nunc imminuit. Si centum enim fueritis, eorum ducentos vincetis: et vos mille, caeterorum duo millia, Deo praeside indurantium sustentamine. Prophetarum alicui captivos habere usquequo terras expugnasset, nondum accidit. Sed vos hunc mundum, Deus autem sapiens et incompraehensibilis alium diligit. Propter hoc quidem grave malum atque poenam pateremini, nisi Dei liber praecedens omnia complectens subvenisset. Nunc quidem de praeda bona comedite, timentes Deum piissimum, veniaeque datorem.
¶ Captivis in tua manu propheta retentis, si Deus bonum inesse tuo cordi cognoverit, tua cogitatione plus atque maius tibi tribuet, cum sit pius veniaeque largitor. Si quid vero tibi simulare dissimulareve quaesierint, Deus gravis atque sapiens vindictam inde recipiet. Terrarum expugnatores Dei nomine et illius obsequio, cum pecunia vitaque sua semper indurantes, et eorum auxiliatores, sibi mutua societate connectunt: quibus caeteri usquequo lites ingrediantur, nullatenus connumerantur. Tunc autem illos vestrum petentes suffragium, nisi tantum contra homines vobis foedere pacis munitos adiuvate, Deo singulos actus vestros dinoscente. Increduli quoque suique factores alternum societatis connexum inibunt. Vobis quidem praedicta negligentibus, lis vastatioque multa terram occupabunt. Boni expugnatores, et ob Dei gratiam indurantes, eos quoque recipientes et adiuvantes coram Deo constantes, et boni veniam plenam adipiscentur. Illi quoque boni, qui postea pugnaces effecti, vobiscum passiones sustinuerunt, dilecti simul et electi, cum libro Dei singula scientis et audientis, vobis annumerantur.