Azoara III | Azoara V |
Omnium prophetarum alio super alium per me sublimato, et eorum quibusdam cum Deo locutis, Christo Mariae filio animam nostram proprie conferentes, vim atque virtutem prae caeteris praebuimus. Deo quidem prohibente, seu virtutibus prius agnitis, nulla lis atque controversia inciderent: cum nunc omnes dissentiant. Unus namque sua credit, alius minime: nec omnes bonam legem imitantur. Viri boni, de meis bonis vobis commendatis, priusquam dies veniat, qua nec emptio, nec accommodatio, nec amici beneficium proficit, expendite, meisque praeceptis parete. Increduli namque maximis poenis affligentur. Ego quidem solus Deus vivus, et verus creator, praeter quem non est alius, edico, quatenus surgatis, nec vobis sopitio seu somnus irrepat. Dei sunt universa coeli et terrae: sine cuius velle quis cuiusquam orator erit? Ipse scit manibus insitum, posteriusque. De cuius sapientia coelum et terram compraehendente, cunctis incompraehensibili, nemo quicquam assequitur, nisi munere Dei, velleque suo. Vim nequaquam propter legem inferas, cum recta pravaque via patefactae sint: Non credens in idola, sed in creatorem, mandatis dei sapientis, et audientis, et omnibus eum adorantibus propicii, parce, et e tenebris in lucem perducitur. Incredulus autem, e contrario distrahitur, igni perpetuo deputandus. Nonne novistis, Abrahae a Deo regis constituti, cum quodam alio de Deo disputationem? Cum enim Abraham dixisset, deum mortificare et vivificare, ostentabat et alius se similiter facere posse. Abraham vero dicente, solem ab oriente in occidentem solo Deo faciente rotari: alius ille stupidus obticuit. Accepistis item, qualiter quidam per villam desertam transiens, et quaerens, an eam unquam Deus reaedificaret? morti, centum annorum spacio, Deo iubente, succubuit: Qui vitae restitutus, et a Deo rogatus, an accubitus illic spacium nosset? inquit, Per diem, vel diei portionem. Cui Deus ait, Imo per centum annos, cibumque tuum absque detrimento vitioque, similiter et asinum aspiciens, et qualiter ossa connexionem carneumque tegimen sumant, agnoscens, haec mirabilia virtutesque gentibus praedica. Ille quidem Deum omnipotentem, esse se scire deum, confessus est. Abrahae rursum Deum deprecanti, ut eum qualiter mortuos revivificaret?, edoceret, inquit Deus: Nonne credis adhuc? Respondit, Ita: Sed cor meum firmum constansque fieri postulo. Dixit deus: Aves quatuor membratim incide, et per montes varios portiones dissipa, vocataeque cito venient, scitoque Deum incompraehensibilem et sapientem esse. Sua pro deo distribuens, grano septem spicas, quarum singulae centum obtinent grana, emittenti similis existit. Deus cum sit potens et sapiens, atque benignus, cui vult, duplicat.
¶ Expendentes pecuniam suam in itinere Dei, absque omni ostentatione, indubitanter cum Deo manebunt. Alioquin scitum atque benignum, muneri cum ostentatione praevalet: Cum sit Deus copiosissimus et mitissimus, expers iracundiae. Igitur viri boni, vestras eleemosynas ostendendo ne perdatis. Sua namque distribuens, ut sciant homines, nec deum die iudicii postulans adiutorem, terrae lapidosae pulvere pauco coopertae superne comparatur: cui pluvia superveniente, nil nisi lapis remanet. Substantiam vero suam propter Deum dissipantes, et in bono perseverantes, grano loco sterili seminato, unde superveniens imber immensus quadruplum, imber vero parvus minus educit, conferuntur. Deus omnia facta tam bonorum quam malorum remunerat. Quis perpulchrum hortum habens, in quo sint palmae, et vites, subtusque fluentes aquae, et arborum genus omne, ipseque senex pater infantum pauperum, ignis omnia consumentis super adventum quaerent. Huius divini dogmatis, cogitationum etiam vestrarum providi, memores estote, et eleemosynas de meliori tum pecuniae lucro, tum terrae productu vestro facite: nequaquam autem de acquisitis iniuste. Huiusmodi namque munera deus non curat. Satanas autem insinuat, ut aut nulla, timentes egestatem, aut iniusta distribuatis, et nefanda faciatis. Deus quidem delictorum veniam et largitatem, atque sapientiam iniungit: qui quandoque discretionem cui vult optimum munus efficit, quod nemo nisi sensatus, et nequaquam inanis cerebri percipit. Eleemosynas palam facere, bonum censetur: clam vero, melius. Et haec peccata tollit. Deus namque secretorum cognitor, omnium iudex, beneficium omne factum, seu propositum agnoscit. Mali vero suffragio carebunt.
¶ Meum quidem est, nequaquam tuum, vias rectas, cui voluero, patefacere. De bono vobis commisso, vestris proficientes animabus, eleemosynas facite singuli. Deus enim singulis suas reddet, neminique malum faciet ipse. Maxime tamen illis benefacite pauperibus, qui uno loco morantes, et pro verecundia nil postulantes, divitibus vel sibi suisque sufficientibus qualitercunque connumerantur. Hoc enim summe deo placet. Generaliter quidem substantiam suam die noctuque palam et clam in Dei nomine distribuentes, divinam misericordiam assequuntur, nec hic, nec in alio saeculo timorem habituri. De foenore viventes, non nisi quasi daemoniaci resurgent, cum ipsi foenerare, quod deus nefas et illicitum statuit, licitis annectant: dicentes foenus esse, qualis est mercatura. Linquens peccatum, et poenitens, factum praeteritum deletum et ad nihilum redactum extimet: regrediens autem, et reincidens, ignem perpetuum sine termino sentiet. Hunc etiam, sicut et omnem incredulum ac peccatorem, Deus abhorrens, deprimit. Eleemosynarios quidem et beneficos omnes, quales sunt credentes, et orationibus insistentes, ac debita Deo persolventes, sua dilectione summoque bono ditat. Boni itaque viri, Deum timete, et foenerare praetermittite. Sin autem, iram et odium Dei atque prophetae sustinebitis. A foenore digrediens, capitale solum accipiat: nihil quidem ex alieno, nec alii de suo, debitore persolvere nequeunte, suam possibilitatem expectet, et eleemosynas agat. Hoc enim sibi commodius est, atque melius.
¶Diem vestri reditus ad Deum, qua quisque secundum modum atque mensuram suorum operum, Deo nemini malum faciente, suscipiet, timete. Emptionibus ad terminum factis, adsit scriba fidelis, et Deum timens, qui nihil addat seu minuat, nec quid falsitatis immisceat. Et si bene promere nescius et infacundus fuerit, alius veridicus pro eo dicat. Sintque duo viri testes, vel unus vir duaeque mulieres idoneae, ut alteram immemorem altera reducat ad memoriam. Diligenter quidem hoc intuendum, ut omnibus mercationibus ad terminum factis, aliter non semper est necesse, testes atque scriptor adhibeantur, ut nulla lis sit, aut controversia de re ipsa vel termino, brevi seu longo oriatur. Sed si scriptorem, velut in itinere, reperiri sit impossibile, pignus sumatur. Quod si alter alterius fidei mercaturam commiserit, debitori summe cavendum est, si Deum timeat, ne dolum aliquem seu molestiam inde faciat creditori. Testimonium nullatenus negetur, cum hoc magnum peccatum sit. Et Deus, cuius sunt universa coelestia atque terrestria, omnia occulta perspicit, et omnia librat aequanimiter, tam corde retenta, quam voce patefacta, iis veniam et bonum, iis malum pro velle suo discreto conferens, super omnia potens. Testes atque scriptorem nemo laedat, nec eis molestiam inferat: Sin autem, summe Deum offendet.
¶ Libro sibi coelitus misso propheta fidem adhibuit. Sicque boni viri cuncti crediderunt in Deum, et suis angelis ac libris atque prophetis consenserunt. Inter prophetas discutere nemo praesumat. Quorum hic habetur sermo: O Deus, nos ad te redituri, tuum audientes praeceptum paruimus, veniam expectando, et praecando, ne vindictam de oblivione vel errore nostro sumas, vel nobis ut antecessoribus nostris tuam iram immittas, seu nostris humeris intolerabile quicquam imponas, cum tuum sit, a nemine quicquam nisi secundum vires suas exigere, et singulis secundum opera sua facere. Tu Deus esto nobis misericors atque propicius, veniaeque dator, qui es Dominus noster, et nos a malis hominibus protege, et contra seditiosos auxiliare.