Malleus maleficarum (ed. II) - Facsimile/Approbatio

E Wikisource
Approbatio & subscriptio doctorum alme universitatis Coloniensis.
1490


Vide:
 Haec pagina inabbreviata
 Haec pagina transscripta
 Summis Desiderantes Tabula 

[4]IN nomine omini noſtri iħu xi Amen. Nouerint vniuer ſens publicū inſtru­mentū lecturi. viſuri ⁊ audituri. Q āno a natiuitate eiuſdē i nr̄i. Mcccclxxxvij. Jndictio. q͛nta. Die vero ſabbati. ecimanona mens maij. hoꝛa q͛nta poſt meridiē vel qua pontificatus Sanctimi in xo patris ⁊ omini noſtri omini Jnnocentij iui​na ꝓuidentia pape octaui. Anno tercio. Jn mei notarij publici ⁊ teſtium infra ſcriptoꝛū ad hoc ſpecialiter vocatoꝛū ⁊ rogatoꝛū ptia. perſonaliter cōſtitutus. Uenerabilis ⁊ religioſus frater Henricus inſtitoꝛis ſacre theologie ꝓfeoꝛ oꝛdinis dicatoꝛū heretici pꝛauitatis in­quitoꝛ. A ſancta ſede apꝉıca vna cū Uenerabili ⁊ religioſo fratre Jacobo ſpꝛenger etiaʒ ſa​cre theologie ꝓfeoꝛe. ac ↄuentus dicatoꝝ colonie. pꝛioꝛe collega ſuo ſpāliter eputatus. ꝓ ſe ⁊ icto collega ſuo oſuit at ixit  modernus ſummus pontifex. ſ. s Jnno. papa fatus. ꝑ vnā patentē bullā. ↄmit iis inq͛toꝛib. Henrico ⁊ Jacobo oꝛdinis dicatoꝛū ⁊ ſacre theologie ꝓfeoꝛib dictis. facultatē inq͛rēdi apꝉıca auctoꝛitate ſuꝑ quaſcū hereſes. cipue aūt ſuꝑ herem maleficarū modernis tꝑib vigentem. ⁊ hoc ꝑ q͛n eccleas Metro​politanas. videlicet Moguntinā. Colo. Treuere. Saltʒburge. ⁊ Breme. cū omni fa​cultate cōtra tales ꝓcedendi. vſ ad vltimū exterminiū. iuxta tenoꝛeʒ bulle apꝉice. quā ſuis habebat in manib. ſanā. integrā. illeſam. ⁊ nō viciatā. ſed oi pꝛoꝛſus ſuſpicio. care. Cu­ius q͛dē tenoꝛ bulle c incipit. Jnnoce. eus ſeruus ſeruoꝝ ei. Ad futuraʒ rei memoꝛiam ſummis ederātes affectib. ꝓut paſtoꝛalis ſollicitudinis cura req͛rit vt fides catholica no​ſtris potime tꝑib vbi augeat᷑ ⁊ floꝛeat. ⁊c̈. Finit aūt c. Datū Rome apud ſct Petrum Anno incarnatio. ice. Millemoquadringentemooctuagemoquarto. nonas ecē­bꝛis. Pontificatus noſtri Anno pꝛimo. ¶ Et qꝛ nōnulli aīarū rectoꝛes ⁊ verbi ei dicato­res. publice in eoꝝ ſermonibus ad ꝉm. aerere ⁊ affirmare nō verebātur. maleficas nō ee. aut  nihil in nocumētū creaturarū qᷓcū oꝑatōne efficere poent ex q͛bus incautis ſermo­nibus nōnunᷓ ſeculari bꝛachio. ad puniendū hmōi maleficas amputabatur facultas ⁊ hoc [5]in maximū augmentū maleficarū ⁊ cōfoꝛtationeʒ illius heres. Jdeo fati inq͛toꝛes totis eoꝝ virib. cūctis ꝑiculis ⁊ inſultib obuiare volentes. tractatū quendam non tam ſtudioſe ᷓ ⁊ laboꝛioſe collegerūt. Jn quo nō tam hmōi dicatoꝝ ignoꝛantiā. ꝓ catholice fidei cōſer​uatione repellere ni ſunt. quantū etiā in exterminiū maleficarū ebitos modos ſentētiādi ⁊ eaſdē puniēdi. iuxta icte bulle tenoꝛē. ⁊ ſacroꝛū canonū inſtituta laboꝛarūt. At q ↄſonū rōni eſt. vt ea  ꝓ cōmuni vtilitate fiūt. etiam cōi aꝛobatione octoꝛū roboꝛētur. Jdeo ne fati rectoꝛes iſcoli. ⁊ dicatoꝛes ſacrarū litterarū ignari. eſtimarēt dictū tractatū c vt ­mittit᷑ collectū. minus bene octoꝛū eterminationib ⁊ ſententijs fulcitū. eundē alme vni­uertati Colonie. ſeu nōnullis ibidē ſacre pagine ꝓfeoꝛib. ad iſcutiendū ⁊ collationandū obtulerūt. vt  qua rehenbilia. ⁊ a catholica veritate iona reperirētur eoꝛum iudice c refutarētur. q t ↄſona catholice veritati aꝛobarētur. q ſubſcriptꝭ modis factū fuit.


¶ Jn pꝛimis Egregius s Lambertus e monte manu ſua ꝓpꝛia ſe ſubſcript ꝓut ſeq͛­tur. Ego Lambertus e monte. ſacre theologie humilis ꝓfeoꝛ. Decanus ꝓ tꝑe facultatis ſacre pagine eiuſdē ſtudij Colonie. fateoꝛ hac manu mea ꝓpꝛia. iſtū tractatū triꝑtitū. ꝑ me luſtratū ⁊ iligenter collationatū quo ad eius ꝑtes pꝛimas. nihil cōtinere ſaltim meo humi­li iudicio. q t ↄᷓriū. aut ſentētijs nō errantiū pħoꝝ. aut ↄtra veritatē ſancte catholice ⁊ apo​ſtolice fidei. aut cōtra octoꝝ eterminationes a ſctā eccꝉıa aꝛobatoꝝ aut admioꝝ. Ter­cia etiā ꝑs vti ſuſtinēda ⁊ aꝛobanda q̊ ad illoꝝ hereticoꝝ punitōnes e q͛b tractat inᷓ­tū ſacris canonib nō repugnat. Jterū ꝓpter exꝑimēta in hoc tractatu narrata.  vti ter famā tantoꝝ viroꝛū cipuoꝛū etiā inq͛toꝝ credūtur eē vera. Conſulendum t videt᷑.  iſte tractatus octis ⁊ viris ʒelos. q͛ ex eo ſana varia ⁊ matura ↄſilia in exterminiū maleficaruʒ cōferre pt cōicetur. mul ⁊ eccꝉiarū rectoꝛib timoꝛatis ⁊ cōſciētios ūtaxat ad quoꝛū o­ctrinā ſubditoꝛū coꝛda in odiū tam peſtifere heres incitari poterūt. ad cautelā bonoꝝ ꝑiter ⁊ maloꝝ inexcuſabilitatē at punitionē. vt c miſericoꝛdia in bonis ⁊ iuſticia in malis lu­ce clarius pateat. ⁊ in oīb eus magnificet᷑ io ſtante cui laus ⁊ gloꝛia. ¶ Deinde ad idem venerabilis mgr̄ Jacob e ſtralen. etiā ꝓpꝛia manu ſua ſe ſubſcript in hunc modū. Ego Jacob e ſtralen ſacre theologie ꝓfeoꝛ minimus. poſt vitationem tractatus memoꝛati. ſentio cōfoꝛmiter ꝑ oīa his  ꝑ venerabilē mgr̄m noſtrū Lambertū e mōte ecanum ſacre theologie. ſuꝑius annotata ſunt. q atteſtoꝛ hac ſcriptura manus mee. ad ei laudē. ¶ Pa­rifoꝛmiter eximius mgr̄ Andreas e ochſenfurt. etiam ꝓpꝛia manu ſe ſubſcript vt infra. Confoꝛmiter mihi andree e ochſenfurt. ſacre theologie ꝓfeoꝛi nouimo. Uidet᷑ cenſen­dū e materia oblati tractatus. ᷓtum pꝛima facie aaruit. q cōteſtoꝛ manus mee ſcriptu­ra. ad finē in eodem expꝛeum ꝓmouendū. ¶ Conſenter aūt Egregius mgr̄ Thomas e ſcocia. militer ſe ꝓpꝛia manu ſua ſubſcript ꝓut ſeq͛tur. Ego Thomas e ſcocia ſacre theo​logie octoꝛ. licet immeritus cōfoꝛmiter ſentio ꝑ oīa venerabilib mgr̄is nr̄is cedentib. in materia fati tractatus. ꝑ me examinati. q atteſtoꝛ manu ꝓpꝛia mea. ¶ Subſenter ⁊ ſca ſubſcriptio cōtra fatos dicatoꝛes incautos c acta fuit. Jn pꝛimis poti fuerunt articuli pꝛout ſeq͛tur. Pꝛimo inq͛toꝛes heretice pꝛauitatis eputatos auctoꝛitate ſedis apꝉice. iuxta foꝛmā canonū. ↄmendāt magiſtri ſacre theologie ſubſcripti ⁊ hoꝛtātur q ignētur ꝓſeq͛ cū ʒelo eoꝝ officiū. ¶ Secūdo  maleficia poe fieri ꝑmione iuina. ex cooꝑatione iabo­li ꝑ maleficos aut maleficas nō ē cōtrariū fidei catholice. ſed conſonū ictis ſacre ſcripture immo neceariū ē. iuxta ſnīas ſctōꝝ octoꝝ. illa q poe fieri admittere. ¶ Tercio dica­re ergo maleficia nō poe fieri erroneū ē. qꝛ c dicātes impediūt ᷓtū in eis ē opus piū inq͛­toꝛū in iudiciū ſalutis aīarū. ſecreta t  q ab inq͛toꝛib audiūtur. nō ſunt oīb reue­landa. ¶ Ultimo exhoꝛtādi veniūt oes pꝛincipes ⁊ q͛cū catholici. vt aſtere ignentur tam pijs votis inq͛toꝛū ꝓ efenone ſctē catholice fidei. ¶ Demum ꝟo ſubſcripti ⁊ ſupꝛa­ſcripti octoꝛes dicte facultatis theologie. manib ꝓpꝛijs ſe ſubſcripſerūt. pꝛout ego Ar­noldus notarius infraſcriptus ex reuelatōne honeſti Johānis voꝛda. e Mechlinia alme vniuertatis Colonie. bedelli iurati. q͛ mihi hoc retulit audiui. ⁊ vt ex manib etiaʒ ſupꝛa ⁊ infraſcriptis apparuit vidi in hūc q͛ ſeq͛tur modū. Ego Lambertus e monte ſacre theolo​gie humilis ꝓfeoꝛ. ita ſentio vt ſcribit᷑. teſte hac manu mea ꝓpꝛia ꝓ tꝑe ecanus. ¶ Ego Jacob e ſtralen. ſacre theologie ꝓfeoꝛ minimus. ita ſentio vt ſupꝛa ſcribitur. q teſtificoꝛ manu mea ꝛia. ¶ Ego Udalricus kridivi e elingen ſacre theologie pꝛofeoꝛ noui​mus vt ſcriptū ē ita ſentiendū. hac manus ꝛie ſcriptura cenſeo. ¶ Et ego Conradus e [6]campis ſacre theologie ꝓfeoꝛ hūilimus ꝓut ſupꝛa cū maioꝛib meis in idē ↄcurro iudiciū ¶ Ego Coꝛnelius e bꝛeda minimus ꝓfeoꝛ ita ſentio vt ſcriptum ē. q teſtificoꝛ manu mea ꝓpꝛia. ¶ Ego Thomas e ſcocia. ſacre theologie ꝓfeoꝛ licʒ immeritus ↄfoꝛmiter ſen​tio venerabilib ꝓfeoꝛib ſcriptis teſte manu mea ꝓpꝛia. ¶ Ego Theodericus e hūmell ſacre theologie hūilimus ꝓfeoꝛ ita ſentio cut ſcriptū eſt ꝑ magiſtros meos ſcriptos. q teſtoꝛ manu mea ꝓpꝛia. ¶ Jn aertōne articuloꝝ ſcriptoꝝ ↄfoꝛmis iudicij ſum cū venerā​dis mgrīs noſtris ceptoꝛib meis. Ego Andreas e ochſenfurt. ſacre theologie faculta​tis ꝓfeoꝛ. ac theologoꝛū vniuertatis Colonie. collegij minimus. ¶ Nouime aūt ⁊ fi­naliter iam ictus venerabilis ⁊ religioſus frater Henricus inſtitoꝛis inq͛toꝛ. habuit ⁊ te­nuit in ſuis manib qᷓndam aliā litterā ꝑgameneā. Serenimi regis romanoꝝ. gillo ſuo rubeo rotūdo in capſa cere glauce ima. imula ꝑgameni inferiꝰ impende. gillatam ſa​nam ⁊ integrā. nō viciatā nō cancellatā ne in aliqᷓ ſui ꝑte ſuſpectam. ſed oi ꝓrſus vicio ⁊ ſuſpicio. care. Jta  in facilioꝛē expeditionē huius negocij fidei idē Serenimus s Romanoꝝ rex fatus iam eandē bullā apꝉıcam ſupꝛa tactaʒ. tanᷓ xianimus pꝛinceps tueri ⁊ efendere voluit at vult ⁊ ios inq͛toꝛes in ſuā oīmodā ꝓtectionē ſuſcipit. Man­dans ⁊ cipiens oīb ⁊ ngulis romano imꝑio ſubditis vt in executōe taliū negocioꝛū fidei iis inq͛toꝛib omnē fauoꝛē ⁊ aſtentiā exhibeāt. ac alias faciāt ꝓut in eadē littera pleniꝰ ↄtinet᷑ ⁊ habet᷑. Cuiꝰ quidē littere regalis pꝛincipiū ⁊ finis hic infra annotātur in hūc modū Maximilianꝰ iuina fauēte clemētia Romanoꝛū rex ſꝑ auguſtus. Archidux Auſtrie. ux burgūdie. Lothar. Brabantie. Lymburgie. Lutʒenburgie ⁊ Gelrie. Comes fldandrie ⁊c̈. Finis vero. Datū in oido noſtro bꝛuxelle. noſtro ſub gillo. mēs nouembꝛis ie ſexta. Anno omini Millemoquadringentemooctuagemoſexto regni noſtri Anno pꝛimo. ¶ De ⁊ ſuꝑ pꝛemis oib ⁊ ngulis iam ictus venerabilis ⁊ religioſus frater Henricus inquitoꝛ ꝓ ſe ⁊ collega ſuo antedicto iis a me notario publico ſupꝛa ⁊ infraſcripto fieri ⁊ confici vnū vel plura publicū ſeu publica inſtrumentū ⁊ inſtrumēta in melioꝛi foꝛma petijt Acta ſunt hec Colo in omo habitatio. venerabilis magiſtri Lamberti e monte dicti infra emunitatē ecclee ſancti Andree Colo. ť. in camera negocioꝛū ⁊ ſtudij eiuſdē magi​ſtri Lamberti inferius Sub anno i. indictio. mens. ie hoꝛis. ⁊ pontificatu quibus ſupꝛa ſentib ibidē dictis magiſtro Lamberto ⁊ Johanne bedello Necnō honeſtis viris Nicolao cuper e venroide. venerabilis curie. Colo. notario iurato. ⁊ Criſtiano ivintʒē e enkirchen clerico colo. yoc̄. teſtib ad mia fide dignis rogatis ⁊ requitis.

¶ Et ego Arnoldus kolich e enkirchen clericus Colo. iuratus. Quia pꝛe­mis omnib ⁊ ngulis um c vt mittit᷑ fierēt ⁊ agerētur vna cū nomina​tis teſtibus ps fui. Ea c fieri vidi ⁊ vt fertur ex relatione bedelli audiui. Jdcirco ps publicū inſtrumētū manu mea ꝓpꝛia ſcriptū ⁊ ingroatū exinde confeci ſubſcrip publicaui ⁊ in hanc publicā foꝛmā redegi. Signo ⁊ nomi​ne meis ſolitis ⁊ conſuetis gnaui rogatus ⁊ requitus in finem ⁊ teſtimoniū omniū ⁊ nguloꝛum pꝛemioꝛum.

Sequitur tabula ſubſequentis operis ſeu tractatus.