Jump to content

Pagina:Björnbo Thabits Werk über den Transversalensatz.djvu/21

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

– 15 –


Sit itaque primus ex decem et octo ut proportio primae sex quantitatum ad secundam earum componatur ex proportione tertiae ad quartam et ex proportione quintae ad sextam. Erit itaque modus secundus generatus ex eo, at proportio primae ad secundam sit composita ex proportione tertiae ad sextam et ex proportione quintae ad quartam. Verbi gratia: Sint sex quantitates super quas sint a b g d e u, et proportio primae quae est a ad secundam quae est b componatur ex proportione tertiae quae est g ad quartam quae est d et ex proportione quintae quae est e ad sextam quae est u, dico ergo, quod proportio primae quae est a ad secundam quae est b, componitur etiam ex proportione tertiae quae est g ad sextam quae est u et ex proportione quintae quae est e ad quartam quae est d; quod sic probatur:

Ponam enim d e medias duas inter g u; erit ergo proportio g ad u composita ex proportione g ad d et ex proportione d ad e et ex proportione e ad u. Proportio ergo composita ex proportione g ad u et ex proportione e ad d est sicut proportio composita ex proportione g ad d et ex proportione d ad e et ex proportione e ad u et ex proportione e ad d; sed proportio composita ex proportione g ad d et ex proportione d ad e et ex proportione e ad d est sicut proportio g ad d; ergo proportio composita ex proportione g ad u et ex proportione e ad d est sicut proportio composita ex proportione g ad d et ex proportione e ad u; proportio vero a ad b iam fuit composita ex proportione g ad d et ex proportione e ad u; ergo proportio a ad b componitur ex proportione g ad u et ex proportione e ad d.


This page contains an image with caption: "Diese Zahlen vor einer neuern Hand in P".


In B stehen dafür die Zahlen 35, 6, 5, 7, 2, 3 auch von einer neuern Hand, die Reihenfolge ist aber unrichtig, sie sollte sein:

35, 6, 7, 2, 5, 3, denn 35/6 = 7/2 · 5/3 oder
oder 35, 6, 7, 3, 5, 2, denn 35/6 = 7/3 · 5/2.

Modus autem tertius est, ut proportio primae quae est a ad tertiam quae est g componatur ex proportione secundae quae est b ad quartam quae est d et ex proportione quintae quae est e ad sextam quae est u; quod sic probatur: Ponam enim b mediam inter a et g; erit ergo proportio a ad g composita ex proportione a ad b et ex proportione b ad g; proportio autem a ad b componitur ex proportione g ad d et ex proportione e ad u; ergo proportio a ad g componitur ex proportione b ad g et ex duabus proportionibus g ad d et e ad u; proportio autem b ad d est composita ex proportione b ad g et ex proportione g ad d,