Haec pagina emendata est
firmiora foederis vincula quam matrimonium?
- sa. Arbltror.
- la. Imparti.
- sa. Si Caesar essem, sic absque mora transegissem cum rege Gallorum: Frater, malus quispiam genius bellum hoc inter nos excitavit, neque tamen inter nos certamen fuit de capite, sed de ditione. Tu, quod in te fuit, fortem ac strennuum bellatorem praestitisti. Fortuna mihi favit teque ex rege fecit captivum. Quod accidit tibi, mihi potuit accidere, et tua calamitas omnes nos admonet humanae conditionis. Experti sumus quam hoc certaminis genus utrique sit incommodum. Age diverso genere inter nos conflictemur. Dono tibi vitam, dono libertatem, pro hoste recipio te in amicum. Sit omnium praeteritorum malorum oblivio. Redi ad tuos gratis ac liber, habe tibi tua, esto bonus vicinus, et posthac geratur unum hoc certamen inter nos, uter alterum fide, officiis ac benevolentia vincat; neque certemus uter altero latius regnet, sed uter sanctius administret suam ditionem. In priori conflictu fortunati laudem tuli, hic qui vicerit longe splendidius auferet decus. Mihi quidem haec clementiae fama plus adferet verae laudis, quam si universam Galliam meae ditioni adiunxissem. Et tibi gratitudinis opinio plus decoris conciliabit, quam si me tota Italia depulisses. Noli invidere mihi laudem quam affecto, ego vicissim tuae sic favebo, ut huic amico libenter sis debiturus.
- la. Profecto sic possit astringi Gallia. Imo totus orbis. Etenim, si conditionibus iniquis hulcus hoc obducatur verius quam sanetur, vereor ne, mox per occasionem rupta cicatrice, pus vetus erumpat maiore cum malo.
- sa. Quam magnificam quamque plausibilem gloriam haec humanitas per universum orbem pararet Carolo. Quae natio se non lubens tam humano tamque clementi principi submitteret?
- la. Egisti Caesarem sat feliciter. Nunc age Pontificem.
- sa. Perlongum sit sin-
