6a ECCLESIA BI Sed juvenis perfectioris vitæ amore incensus, vi— 4 ANNI tam amplexus est monasticam apud Grandimon- C M RIQTI • & A 1 tenses ; a quibus tamen ad Cistercienses transiit, ob subortas in Grandimontensi congregatione tur- bas. Non puduit Guillelmum iterum in Ponti- niacensi monasterio inter novitios probari. At postea factus est prior ejusclem monasterii ; inde abbas Fontis-Johannis. Abbatiam Caroli-loci regebat, quando electus est Bituricensis archiepis* copus ; quod ita factum : Cum electorum, ut fæpe fit, studia eos in contraria distraherent, tandem Dei nutu tres or- dinis Cisterciensis abbates, iu his Guillelmum elegerunt, e quorum numero statuerunt sumen— I dum esse archiepiscopum. Itaque Odo Parisien- sis episeopus & cantor Bituricensis nomina trium abbatum tribus in schedulis scrlpta posuit super altare, injectaque manu in unam schedularum legit Guillelmi Caroli-loci abbatis nomen ; cui electioni cum ipse reluctaretur, jussii abbatis sui (velPon- tiniacensis, vel forte Cisterciensis,) maxime vero praecipiente legato sedis apostolicæ, suecedere oneri pastorali coactus est. Sic autem episcopale munus implevit, ut monachi propositum non desereret : inter divitias pauper, in honoris ec- clesiastici fastigio humilis, inter negotiorum stre- pitus omni tempore silentio studebat & orationi. Ad ejus virtutis probationem non defuerunt adversa ; nam ipso fere episcopatus exordio iram Philippi Augusti regis summa cum patientia diu sustinuit. Hinc optimates, etiam ii qui in pros- peris eum pro amico habebant & colebant, com- minati sunt ipsi tanquam læsie majestatis reo ex- silium, bonorum fuco addictionem, aliaque gra- viora. Sed stetit immotus inter miuas. Praeterea eruperunt simultates canonicorum contra suum archiepiscopum, quem gravibus contumeIiis affecerunt. At Deus pacis discordias inter Regem & Sacerdotem exstinxit, & clericos cum pontifice reconciliavit ; adeo ut illi obtulerint jus conferendi præbendas omnes ; quibus nullatenus consensit. Paulo post Guillelmi sanctitas multis adversis exercitata, & variis diaboli tentamentis probata, cœpit miraculis illustrari quæ recensere longum esset. Fidei ardore flagrans, ad Albigensium con- versioncm & catholicorum quos vexabant defen- sionem, hortante Innocentio papa III. profectu- rus, omnibusque jam paratis ad iter, in febrim incidit paulo ante Epiphaniam ; quo tamen sacro die populum more lolito verbi divini pabulo re- fecit. At vi morbi urgente, domum reversus sanctam infirmorum unctionem v. idus Januarii E feria sexta suscepit, & sacra Eucharistia pastus est ; die-vero x. Jan. ad coelos evolavit. Hæc compen- dioseex patriarchio Bituricensi excerpta sufficiant. De S. Guillelmi canonizatione hæc habet fragmentum seu excerptum veteris chronici Grandi- montensis’.Ademarusprior interspit concilio generali, quod fuit celebratum sub Innocentio papa III. ubi ab ipso petiit canonizationem S. Guillelmi conseffio- ris, Bituricensis archiepiscopi, quam impetravit, ad testimonium tam istius prioris, quam aliorum plurimorum religiosorum, & fide dignorum ; quia in quanta sinceritate mentis, & conficientia puritate Tornus II. TURICENSIS. 63 k vixerit in Grandimonte, Ademarus VIII.prior vir ■ ■ religiosus, adstantibus arehiepiscopis, episeopis, ANNI abbatibus, & plurimis aliis, in solemni consistorio, * coram veneranda memoriæ Innocentio papa, qui eoe ad concilium evocarat, solemni & affirmativa in ordinesuo protestatione moostravit. Itaque in album sanctorum relatus est S. Guillelmus, post inquisi- tionem factam de ejusgestis & miraculis a Guillelmo Autissiodorensi episcopo, & a duobus abbatibus Cisterciensis ordinis, efflagitante potissi- mum Girardo archiep. S. Guillelmi succeflore. Bulla canonizationis ejus data est 17. Maii an. 1218. Matildis vero comitiffia ob cultum excellen- 1 tiffimi, inquit, consesseris Guillelmi avunculi sui, legavit ecclesiæ Bituricensi duodecim libras Parifien- fies redditus in quæstura Nivernensi, ad incenden- dum cereumperpetuo ante ipsius tumulum, diplomate mensis Julii 122 j. Ejus sacræ reliquiae in cineres a CaIvinistis redactæ sunt an. 1562. LXVIII. GiRARDUS, al. GIRAUDUS. De Crc ! S Girardus de Cros ante suam electionerti erat archidiaconus Claromontanus, ex libello suppiici oblato archiepiscopo Bituricensi anno 1195. quod Baluzius exhibet inter probat, historiæ^ , domus Arvem. Electus est successer S. Guillel- ’mi eodem anno quo ex hac vita ad immortalem migravit ; id enim eruitur ex charta S. Petri Puel- larum, qua Archembaldus decanus confirmat quandam compositionem factam intcr canonicos S. Petri Puellarum, & Radulfum Sagnoret anno 1209. domno Gerardo archiepiscopo nostro in iti— i2, OQ. nere Romano constituto, quod forsitan aggrestus erat ad petendam a summo pontifice suæelectionis confirmationem, aut accipiendum pallium. Anno 1210. mense Januario Girardus ( al. Giraudus) 12 1 Os dimisit priori sancti Petri Puellarum jus quod ha- bebat percipiendi in crastino Natalis Domini resi- duum cerei Paschalis quod habere solebat in aliis Bituricæurbisecclesiis. MortuoS. Guillelmo Bur- digalensem archiepiscopum detrectasse subdi primatui Bituricensi conjicimus ex hac epistola Phi- lippi Augusti regis ad papam, qua eum rogat ut ad obedientiam & officium revocet hunc antistitfm, data anno 1211. 1211. Beatissimo in Christo patri, & domino Dei gratia summo pontifici, Philippus eadem gratia rex Francorum salutem, & debitam in Christo re- verentiam. Ecclesia Bituricensis, licet tenuis in fa- cultatibus, inter alias tamen regni nostri ecclesias existit nobilior, cum sicut vestra plenius novit paternitas, primatiæ obtineat dignitatem, cujus hono- rem nostrum, & regni nostri proprium reputamus » Cum igitur Burdigalensis archiepiscopus prædecesse- rum non sequens vestigia, se adeo obedientem, & devotum ecclesiæ Bituricensi exhibere non velit, sicut iidem prædecesseres suisecisse noscuntur, paternitatem vestram cum quanta possemus devotione ro- gamus, quatenus jus Bituricensis ecclesiæ intuitu Dei, & precum nostrarum obtentu conservare velitis, nec sustineatis, quod tantus honor regni nostri * circa hoc in aliquo minuatur ; cum sola Bituricensis ecclesia in toto regno nostroprimatiæ obtineat dignitatem, in cujus di minutione, ( quod Deus avertat) nobis i £
