Pagina:Krueger, Studemund - Gai Institutiones, Berolini, 1877.djvu/136

E Wikisource
Haec pagina emendata et bis lecta est
III §54-58
―― 104 ――


     est: alioquin diligentior interpretatio propriis commentariis
     exposita est.
§55      Sequitur ut de bonis Latinorum libertinorum dispicia-[1]
     mus. §56[§ 1] Quae pars iuris ut manifestior fiat, admonendi sumus,
     id quod alio loco diximus, eos qui nunc Latini Iuniani dicun-
     tur, olim ex iure Quiritium seruos fuisse, sed auxilio prae-
     toris in libertatis forma seruari solitos; unde etiam res eorum[2]
     peculii iure ad patronos pertinere solita est: postea uero per
     legem Iuniam eos omnes quos praetor in libertate tuebatur, li-[3]
     beros esse coepisse et appellatos esse Latinos Iunianos; Latinos
     ideo, quia lex eos liberos perinde esse uoluit atque [si essent[4]
     ciues Romani ingenui] qui ex urbe Roma in Latinas colonias
     deducti Latini coloniarii esse coeperunt; Iunianos ideo, quia
     per legem Iuniam liberi facti sunt [, etiamsi non essent ciues
     Romani]. legis itaque Iuniae lator cum intellegeret futurum
     ut ea fictione res Latinorum defunctorum ad patronos perti-
     nere desinerent, quia scilicet neque ut serui decederent, ut
     possent iure peculii res eorum ad patronos pertinere, neque||
     liberti Latini hominis bona possent manumissionis iure ad[5]       pg.141
     patronos pertinere, necessarium existimauit, ne beneficium
     istis datum in iniuriam patronorum conuerteretur, cauere
     [uoluit], ut bona eorum proinde ad manumissores pertine-[6]
     rent, ac si lex lata non esset: itaque iure quodammodo pe-
     culii bona Latinorum ad manumissores ea lege pertinent.
     §57 Vnde accidit ut longe differant ea iura quae in bonis Latino-[7]
     rum ex lege Iunia constituta sunt, ab his quae in hereditate[8]
     ciuium Romanorum libertorum obseruantur. §58 Nam ciuis Ro-
     mani liberti hereditas ad extraneos heredes patroni nullo
     modo pertinet; ad filium autem patroni nepotesque ex filio
     et pronepotes ex nepote (filio nato) prognatos omni modo per-[9]
     tinet, etiamsi (a) parente fuerint exheredati; Latinorum au-[10]
     tem bona tamquam peculia seruorum etiam ad extraneos he-

     redes pertinent, et ad liberos manumissoris exheredatos non[11]


  1. §56. alio loco] 1 § 22.

  1. libertinorum ut glossema delet Polenaar
  2. formam C
  3. libertatem Cn
  4. perinde Cn, conf. tamen Ca pag. 286 || 11 si - 12 ingenui et 14 etiamsi - 15 Romani ex glossematis nata esse censet Mommsen
  5. liberti ex glossemate natum esse suspicatur Krueger || bona] b̄p̄ (i. e. bonorum possessio) Cn, conf. Ca pag. 258
  6. uoluit ut glossema eiectum est
  7. inide magis quam unde in C uisum est extare
  8. hereditatem Cn
  9. ( ) addidit Lachmann
  10. a addidit Goeschen
  11. manumissoris] mn C, conf. Ca pag. 279.