Pagina:Krueger, Studemund - Gai Institutiones, Berolini, 1877.djvu/37

I §27-32

―― 5 ――

     Romae miliarium morari prohibentur; et si contra fecerint,^[1]
     ipsi bonaque eorum publice uenire iubentur ea condicione, ut
     ne in urbe Roma uel intra centesimum urbis Romae miliarium
     seruiant neue umquam manumittantur; et si manumissi fue-
     rint, serui populi Romani esse iubentur. et haec ita lege
     Aelia Sentia conprehensa sunt.
§28      [qvibus modis latini ad civitatem romanam perveniant.] || La-^[2]       pag.7
     tini uero multis modis ad ciuitatem Romanam perueniunt.
     §29 Statim enim ex lege Aelia Sentia minores triginta anno-^[3]
     rum manumissi et Latini facti si uxores duxerint uel ci-^[4]
     ues Romanas uel Latinas coloniarias uel eiusdem condicionis
     cuius et ipsi essent, idque testati fuerint adhibitis non minus^[5]
     quam septem testibus ciuibus Romanis puberibus, et filium
     procreauerint, cum is filius anniculus esse coeperit, datur
     eis potestas per eam legem adire praetorem uel in prouinciis^[6]
     praesidem prouinciae, et adprobare se ex lege Aelia Sentia^[7]
     uxorem duxisse et ex ea filium anniculum habere: et si is^[8]
     apud quem causa probata est, id ita esse pronuntiauerit, tunc
     et ipse Latinus et uxor eius, si et ipsa eiusdem condicionis sit,^[9]
     (et filius, si et ipse eiusdem condicionis sit,) ciues Romani esse^[10]
     iubentur. §30 Ideo autem in huius persona adiecimus »si et ipse^[11]
     eiusdem condicionis sit«, quia si uxor Latini ciuis Romana est,^[12]
     qui ex ea nascitur, ex nouo senatusconsulto quod auctore diuo
     Hadriano factum est, ciuis Romanus nascitur. §31 Hoc tamen ius
     adipiscendae ciuitatis Romanae etiamsi soli minores triginta^[13]
     annorum manumissi et Latini facti ex lege Aelia Sentia habue-
     runt, tamen postea senatusconsulto quod Pegaso et Pusione^[14]
     consulibus factum est, etiam maioribus triginta annorum ma-
     numissis Latinis factis concessum est. §32 Ceterum etiamsi ante
     decesserit Latinus, quam anniculi filii causam probauerit,^[15]

     potest mater eius causam probare, et sic et ipsa fiet || ciuis^[16]       pag.8

---

---

1. contra] rea? C¹, icontra? C²ⁿ
2. rubricam in inferiore paginae codicis sextae margine addidit C² || qvibvs modis suppleuit Goeschen || ciuitate romana C²
3. ex lege Aelia Sentia Polenaar, ex lege Aelia Sentia cautum est ut Cⁿ (ex glossemate)
4. ciues romanas uel latinas C²ⁿ, ciuem romanam latinam C¹ⁿ, conf. C^a pag. 261
5. et] ei C
6. per eam legem ut glossema deleuit Polenaar
7. prouinciae C¹, prouinciarum C²ⁿ, conf. C^a pag. 289 || Sentia uxorem] sent. ·ā|xorem C¹ (i. e. sentia autxorem? ceterum conf. C^a), sent. ā|uxorem C²
8. ex add. C², om. C¹ || is ex his correctum C
9. latinus C¹, latinus iunianus C²
10. ( ) suppleuit Mommsen
11. in huius persona] conf. C^a
12. quia] qui? C
13. soli Goeschen; socii C¹, del. C²?
14. senatusconsulto] conf. C^a pag. 305 uers. 21
15. filii C², fili C¹ || probarit C²ⁿ, probet C¹ⁿ
16. initium paginae libri C 8^ae ad sensum magis quam ad ductus sic fere suppleri posse opinatur Krueger: | ciuis Romana, si Latina sit. quodsi mater causam probare nolue|rit, permissum est tutoribus filii uel ipsi filio, poste|aquam ad pubertatem peruenit, causam probare, quo casu | ipse filius civis Romanus fit. item utroque parente mortuo filius | debet causam probare, ut ipse ciuis Romanus fiat. Deinde sequebantur ea quae supra proposita sunt: quae supra diximus etc.