Pagina:Krueger, Studemund - Gai Institutiones, Berolini, 1877.djvu/90

E Wikisource
Haec pagina emendata et bis lecta est
II §102-105
―― 58 ――


     cipationem peragitur. §103 Sed illa quidem duo genera testa-
     mentorum in desuetudinem abierunt; hoc uero solum quod[1]
     per aes et libram fit, in usu retentum est. sane nunc aliter[2]
     ordinatur quam olim solebat; namque olim familiae emptor,[3]
     id est qui a testatore familiam accipiebat mancipio, heredis
     locum optinebat, et ob id ei mandabat testator, quid cuique
     post mortem suam dari uellet; nunc uero alius heres testa-
     mento instituitur, a quo etiam legata relinquuntur, alius dicis[4]
     gratia propter ueteris iuris imitationem familiae emptor ad-
     hibetur. §104 Eaque res ita agitur: qui facit (testamentum), ad-[5]
     hibitis, sicut in ceteris mancipationibus, V testibus ciuibus
     Romanis puberibus et libripende, postquam tabulas testamenti[6]
     scripserit, mancipat alicui dicis gratia familiam suam; in qua
     re his uerbis familiae emptor utitur familia pecvniaqve tva[7]
     endo mandatelam cvstodelamqve meam, qvo tv ivre testamentvm ||
     facere possis secvndvm legem pvblicam, hoc aere, et ut quidam       pag.79
     adiciunt aeneaqve libra, esto mihi empta; deinde aere percutit
     libram, idque aes dat testatori uelut pretii loco; deinde testator
     tabulas testamenti tenens ita dicit haec ita vt in his tabvlis ce-[8]
     risqve scripta svnt, ita do ita lego ita testor itaqve vos qvirites[9]
     testimonivm mihi perhibetote; et hoc dicitur nuncupatio: nun-[10]
     cupare est enim palam nominare, et sane quae testator specia-
     liter in tabulis testamenti scripserit, ea uidetur generali sermo-
     ne nominare atque confirmare. §105[§ 1] In testibus autem non debet is[11]
     esse qui in potestate est aut familiae emptoris aut ipsius testa-[12]
     toris, quia propter ueteris iuris imitationem totum hoc nego-
     tium quod agitur testamenti ordinandi gratia, creditur inter[13]

     familiae emptorem agi et testatorem: quippe olim, ut proxime


  1. §105. usque ad 25 potestate et inde a pag. 59, 2 reprobatum fere = Inst. 2, 10, 9 || proxime] § 103.

  1. solum quod] quam (uel quod ?, conf. Ca pag. 294 uers. 31) solum quod Cn, sed quam uocabulo expuncto
  2. alter C
  3. namque] nam quod Cn, conf. Ca pag. 290 inf.
  4. legato reli|quantur C
  5. testamentum add. Huschke, om. C, conf. Ca pag. 304 inf.
  6. pueribus Cn
  7. 14 familia — 15 qvo tv ivre] ita dubitanter restitutum est duce ex parte Lachmanno, familiam pecuniamque tuam endo mandatela tuam (repetitum ex eis quae proxime praecedunt?) custotelaque mea quo tu iure Cn, familiam pecvniamqve tva endo mandatela tvtela cvstodelaqve mea (ex ivre qviritivm esse aio, eaqve,) qvo tv ivre Huschke
  8. testamanti Cn, conf. Ca pag. 307 inf. et pag. 276 inf. et pag. 277 uers. 11
  9. testor] testator C
  10. perhibitote Cn
  11. is C, om. Inst.
  12. potestate est (Inst.), potestatem esse? Cn, conf. Ca pag. 266
  13. ornandi C.