patres sententiam dicere debebant. Nam, si quid quis senator,
sive utile sive adeo necessarium reipublicae, sed non ad consulis relationem censeret, tunc non «sententiam», sed «sententiae loco» dicebat, ut apud Tacitum observare est. Unde
illustratur principium Commentariorum Iulii Caesaris De bello
civili.
[2] Senatusconsultum extra ordinem erat in rebus trepidis et quae nedum comitiorum moram non paterentur, sed ne consulis quidem relationem expectabant, et ad narrationem cuiusvis senatoris de aliqua publica re, quae calidum consilium expostularet, sententiae dicebantur, ut senatusconsultum de Bacchanalibus sacris Roma Italiaque eiiciendis.
[1] Iudicia ex ordine publica erant ex formula legis quae crimen damnaret, et ea poena quae ex formula legis concepta erat. Quae formula «lex» dicebatur, ut supra vidimus[1]; unde «lege agere» pro «accusare», et «lege agere» dicebatur lictor, quum de reo poenas sumebat.
[2] Iudicia ex ordine privata erant ex formula qua praetor dictabat actionem actori, exceptionem reo. Ac proinde iudici, quem utrique dabat, formulam, in quam ferret sententiam,